Finansowanie Odnawialnych Źródeł Energii

Transkrypt

1 Finansowanie Odnawialnych Źródeł Energii Wykład 2 dr Tomasz Kruszyński 1

2 Województwa postrzegane jako najbardziej atrakcyjne do inwestowania w OZE: Pomorskie Wielkopolskie Zachodnio-Pomorskie Warmiosko-Mazurskie Kujawsko-Pomorskie Śląskie Mazowieckie Łódzkie Lubuskie Świętokrzyskie Podlaskie Podkarpackie Małopolskie Lubelskie Dolnośląskie Opolskie Dependently where customer is 5,4% 5,4% 15,8% 15,8% 15,8% 10,5% 10,5% 10,5% 10,5% 10,5% 10,5% 47,4% 42,1% 36,8% 31,6% 26,3% 26,3% 2

3 3

4 4

5 EKOLOGIA W MYŚLI SPOŁECZNEJ - zagadnienia Nie dziedziczymy Ziemi, pożyczamy ją od naszych dzieci indiańskie przysłowie początki raport S. U Thanta pt. Człowiek i Środowisko (1969) raport Klubu Rzymskiego Granice Wzrostu (1972) konferencje poświęcone ochronie środowiska: Sztokholm (1972), Rio de Janeiro ( Szczyt Ziemi ; 1992), Berlin 1995, Kioto (1997), Johannesburg ( Rio +10 i co dalej? 2002) - Agenda 21 historyczna gradacja postrzeganych zagrożeń: zdrowie otoczenie/poziom życia podstawy rozwoju cywilizacji rodzaje polityki ekologicznej konserwatorska pragmatyczna systemowa 5

6 sustainable development (rozwój zrównoważony, ekorozwój): pochodzenie terminu: Nasza Wspólna przyszłośd - raport Bruntland (UNCED, 1987) Nie ma oddzielnych kryzysów: kryzysu środowiska, kryzysu rozwoju, kryzysu energetycznego. Wszystkie one są jednym kryzysem Definicja rozwój, który zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia bez pozbawiania możliwości przyszłych pokoleo do zaspokojenia ich potrzeb 6

7 ROZWÓJ ZRÓWNOWAŻONY definicja ustawowa ( ) taki rozwój społecznogospodarczy, w którym następuje proces integrowania działao politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleo art. 3 pkt. 50 Ustawy z dnia 2001 Prawo ochrony środowiska 7

8 Ustawa z dnia 2001 Prawo ochrony środowiska cd Art Zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, studiów uwarunkowao i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 2. W koncepcji, strategiach, planach i studiach, o których mowa w ust. 1, w szczególności: 1) określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeo, zapewnienia ochrony przed powstającymi zanieczyszczeniami oraz przywracania środowiska do właściwego stanu; 2) ustala się warunki realizacji przedsięwzięd, umożliwiające uzyskanie optymalnych efektów w zakresie ochrony środowiska. 3. Przeznaczenie i sposób zagospodarowania terenu powinny w jak największym stopniu zapewniad zachowanie jego walorów krajobrazowych 8

9 Poziom zrównoważenia i postaw zainteresowanych grup Lp. Poziom zrównoważenia 1 Bardzo niezórwnoważony wyczerpywanie zasobów Stosunek zainteresowanych grup Biznes Rząd NGO interwencyjne używanie środków organizowanie się 2 Niezrównoważony prawo ograniczające 3 Prawie zrównoważony prawo przewidujące 4 Zrównoważony przewidywanie potrzeb konsumentów 5 Postzrównoważony zarządzanie dobrem wspólnym tworzenie pracy na zasadzie od góry porozumienia dobrowolne polityka szerokiego konsensusu wspieranie inicjatyw zdecydowane działania proces wzajemnego uznawania inicjowanie zrównoważonych przedsiębiorstw wspólne gospodarcze inicjatywy 9

10 reguły warunków zarządzania (środowiskiem): stopa eksploatacji zasobów odnawialnych nie może przekraczać stopy ich regeneracji ilość odpadów (zanieczyszczeń) odprowadzanych do środowiska nie może przekraczać jego zdolności asymilacyjnej 10

11 Wymiar społeczny rozwoju OZE w 2020 roku liczba osób zatrudnionych w sektorze odnawialnych źródeł energii wyniesie na świecie 9,1 mln (raport Europejskiej Rady Energii Odnawialnej (EREC) oraz Greenpeace) Według raportu obecnie w Europie w sektorze OZE jest zatrudnionych ponad 450 tys. osób szacuje się, że sektor energii wiatrowej może przysporzyć tys. nowych miejsc pracy w Polsce do 2012 r. - obecnie ok liczba pracowników związanych z obszarem energii wiatrowej (pośrednio lub bezpośrednio) może wzrosną nawet do 13 tys. w br liczba pracowników zatrudnionych w sektorze energii geotermalnej wynosiła w 2005 roku i szacuje się, że osiągnie pułap przeszło 5000 tys. w br.

12 polityka energetyczna UE podstawowe fakty ok. 50 % zapotrzebowana na nośniki energii w UE jest pokrywane z zewnątrz (w 2030 roku zależność ta może wzrosnąć nawet do 70%) 45% importowanej ropy naftowej pochodzi z krajów Bliskiego Wschodu 40% gazu ziemnego jest dostarczane z Rosji budynki odpowiadają za około 40% całkowitego końcowego zużycia energii w UE niższa efektywność energetyczna w krajach Europy Środkowej i Wschodniej sektor transportowy odpowiada za 30% zużycia energii w UE udział sektora przemysłu w zużyciu energii w Unii Europejskiej spadł z ponad 40% na początku lat 80 do około 1/3 w latach 90 i ~ 28% obecnie 12 35% energii elektrycznej jest pochodzenia nuklearnego

13 Sektor energetyczny w UE-27 w 2006 roku przedsiębiorstw obrót 885 mld EUR zatrudnionych 1.2 mln (3% zatrudnionych w przemyśle) wytworzona wartość dodana 180 mld Euro w latach produkcyjność w sektorze wzrosła o 57% - liczba przedsiębiorstw o 52% źródło: Krajowa Agencja Poszanowania Energii 13

14 polityka energetyczna UE podstawy prawne (Acquis communautaire), cele Traktat o Unii Europejskiej (TUE - Traktat z Maastricht; ) jako cel ogólny Traktat wyznaczył utworzenie jednolitego rynku energii w ramach jednolitego rynku wewnętrznego, który zapewniłby swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału zgodnie z postanowieniami Traktatu polityka ta ma być realizowana poprzez: eliminację ograniczeń ilościowych w celu zapewnienia swobodnej wymiany energii, eliminację dyskryminacji pomiędzy eksporterami we Wspólnocie w zakresie zaopatrzenia i zbytu zasadę swobody i swobodnego przepływu usług w odniesieniu do spółek energetycznych i świadczących usługi w krajach Wspólnoty zasady konkurencji zapewniające jednakową płaszczyznę dla konkurencji, harmonizację prawa, która ma zapewnić swobodny przepływ towarów i usług oraz eliminację zniekształceń konkurencji 14 normalizację, stanowiącą strategiczny instrument określający integrację przemysłową i gospodarczą, która w dziedzinie energii obejmuje wytwarzanie i przesył energii elektrycznej, sektor ropy naftowej, zaopatrzenie w gaz, odnawialne źródła energii

15 polityka energetyczna UE priorytety rozwój wspólnego rynku energii przeciwdziałanie zmianom klimatu i rozwiązywanie innych problemów środowiskowych promowanie efektywnego zużycia energii zwiększenie konkurencyjności odnawialnych i alternatywnych źródeł energii 15

16 polityka energetyczna UE z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju 3 zasadnicze cele bezpieczeństwo energetyczne - zminimalizowanie ryzyka i wpływu możliwego załamania zaopatrzenia w energię na gospodarkę i społeczeostwo Unii Europejskiej, konkurencyjne systemy energetyczne - zapewnienie niskich kosztów energii dla producentów i użytkowników z punktu widzenia konkurencji przemysłowej i realizacji szeroko pojętych celów społecznych, ochrona środowiska przyrodniczego - zintegrowana zarówno z wytwarzaniem jak też użytkowaniem energii dla zachowania ekologicznego i geofizycznego bilansu przyrody 16

17 polityka UE wobec OZE kluczowe dokumenty, akty prawne Strategia Lizbońska (2000) - uczynienie z Unii Europejskiej do 2010 r. najbardziej konkurencyjnej, dynamicznej, opartej na wiedzy, zdolnej do trwałego rozwoju, z większą liczbą lepszych miejsc pracy gospodarki świata Strategia Goeteborska (2001) - cele strategiczne: ograniczenie zmian klimatycznych i wzrost znaczenia zielonej energii wzrost bezpieczeństwa zdrowotnego usprawnienie systemu transportowego i gospodarowania przestrzenią gospodarowanie zasobami naturalnymi w sposób odpowiedzialny 17

18 polityka UE wobec OZE kluczowe dokumenty, akty prawne cd Traktat Lizboński 2 grudnia 2009 zastąpił tzw. konstytucję UE połączył Wspólnoty Europejskie, nadał UE jednolitą strukturę oraz osobowość prawną postuluje solidarność energetyczną Traktat Europejskiej Karty Energetycznej (1991; w Polsce od 23 lipca 2001 r.) Biała Księga: Energia dla przyszłości - odnawialne źródła energii 26 listopada 1997 r. Zielona Księga: Ku europejskiej strategii bezpieczeostwa energetycznego - 29 listopada 2000 r. Zielona Księga: Europejska strategia na rzecz zrównoważonej, konkurencyjnej i bezpiecznej energii 6 maja 2006 r. 18

19 STRATEGIA EUROPA 2020 (KOM(2010) 2020) przyjęta 3 marca br. Przez Komisję Europejską ma zastąpić na najbliższą dekadę nieskuteczną Strategię Lizbońską Priorytety: rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji rozwój zrównoważony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną 19

20 STRATEGIA EUROPA 2020 (KOM(2010) 2020) cd... Założenia: zatrudnienie w grupie osób aktywnych zawodowo ma wzrosnąć z 69% do 75% 3% PKB na badania i rozwój 20/20/20 (procent) obniżenie emisji CO2 o 20% w stos. do poziomu z roku 1990, wzrost udziału odnawialnych źródeł energii do 20% w produkcji energii pierwotnej, spadek o 20% zużycia energii pierwotnej (wzrost efektywności energetycznej) zmniejszenie wskaźnika osób rezygnujących przedwcześnie z edukacji z 15% do 10 % i zwiększenie odsetka absolwentów wyższych uczelni w gronie osób między 30 a 34 rokiem życia z 31% do 40% 20 milionów ludzi mniej zagrożonych biedą 20

21 polityka UE wobec OZE akty prawne Pakiet Energetyczny (2008) 20*20*20 do 2020 r. - Europejski system handlu emisjami (ETS) - gwarantem wypełnienia celów przyjętych w pakiecie energetyczno-klimatycznym (30 krajów 27 UE + Islandia, Liechtenstein i Norwegia) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/77/WE z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2003/30/WE z dnia 8 maja 2003 roku w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych - uchylająca dwie poprzednie z dniem 1 stycznia