Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie

Transkrypt

1 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie W STRONĘ RÓŻNORODNOŚCI I MOBILNOŚCI Opracował: Janusz Brojek

2 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie Współczesny świat szybko się zmienia, wymaga stale nowych umiejętności m.in. umiejętności dostosowania się do tych zmian, ich akceptacji, a nawet stawania się liderem zmian. Kiedy jesteśmy nauczycielami to automatycznie jesteśmy przywódcami, dobrymi lub złymi.

3 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie Rolą nauczyciela jest przygotowanie uczniów do funkcjonowania w świecie, w którym ceni się kreatywność, indywidualność, inicjatywę. Szkoła musi być bliska światu, w którym żyją uczniowie, a proces nauczania musi być zindywidualizowany. A zatem czas na zmianę, czas na rewolucję w uczeniu.

4 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie W szkole uczniowie powinni w szczególności wykształcić umiejętność samodzielnego uczenia się i korzystania z technologii, dostosowywania się do zmian. Z kolei rola nauczyciela jest podwójna, powinien wspomagać uczniów w umiejętności samodzielnego kształcenia się, jednocześnie ustawicznie rozwijać swoje profesjonalne kompetencje, w tym również w zakresie technologii.

5 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie Nowe technologie są obecne w naszym codziennym życiu, wywierając również wpływ na kształt procesów edukacji Jeśli system edukacji będzie lekceważył istnienie programów i urządzeń, z których korzystają uczniowie, uczniowie będą lekceważyć szkołę Może lepiej zastanowić się jak wykorzystać te programy i urządzenia

6 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie Nie obawiać się nowych technologii Wykorzystać je, aby zmienić metody nauczania Angażować i inspirować uczniów wykorzystując nowe metody pracy i nowe technologie

7 Nowoczesny nauczyciel cyfrowi uczniowie Dzisiaj mamy do czynienia z nowym uczniem i w pewien sposób z nowym światem edukacji, w którym aby dotrzeć do ucznia, trzeba posługiwać się zupełnie innym zestawem narzędzi niż w XX wieku. Nowy uczeń w informacyjnym społeczeństwie wymaga zupełnie innego podejścia w nauczaniu, dzięki któremu będzie potrafił przetworzyć docierającą do niego informację w wiedzę.

8 Pożądane umiejętności: kreatywność i innowacyjność, krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów, komunikowanie, kolaboracja - współpraca w ramach grupy/społeczności, alfabetyzm informacyjny (umiejętność wyszukiwania, przetwarzania i zarządzania informacją), alfabetyzm medialny (umiejętność korzystania z cyfrowych mediów), sprawność posługiwania się narzędziami ICT (technologii informacyjnokomunikacyjnej), elastyczność i adaptacyjność (umiejętność dostosowywania się do zmieniających się warunków), inicjatywa i samodecydowanie o swoim życiu, umiejętność funkcjonowania w zróżnicowanym i wielokulturowym środowisku, produktywność, umiejętności liderskie i odpowiedzialność.

9 Możliwości wykorzystania TI dla poprawy efektywności procesu nauczania Nowe metody pracy i nowe interaktywne narzędzia: Internetowe serwisy edukacyjne e-learning m-learning blogi podkasty aplikacje Google: Earth wikipedia webquesty testy on-line

10 W STRONĘ RÓŻNORODNOŚCI I MOBILNOŚCI Jak wprowadzać zmiany w kierunku efektywnego wykorzystania nowoczesnych technologii, aby owocowały poprawą efektywności kształcenia, a nie tylko zwiększeniem obciążenia czasowego dodatkowymi czynnościami?

11 Zmiany muszą się odbywać płynnie i stopniowo. Nie mogą to być zmiany dla zmian. Zapewnienie równowagi między zmianami technologicznymi i odpowiednimi do nich zmianami podejścia pedagogicznego i organizacji procesu dydaktycznego.

12 Organizacja procesu dydaktycznego Mobilność funkcjonalna wykorzystanie mobilnego sprzętu także poza ławkami, poza salami dydaktycznymi, poza szkołą. Wykorzystanie rozwiązań chmurowych dostęp do materiałów dydaktycznych z poziomu przeglądarki WWW. Wykorzystanie mobilnego sprzętu (netbooków, tabletów lub smartfonów) np. jako przyrządów pomiarowych lub rejestracyjnych. Włączenie w proces dydaktyczny prywatnego sprzętu uczniów. Bezprzewodowy dostęp do sieci, także dla sprzętu przynoszonego do szkoły przez uczniów. Korzystanie z otwartych i przenośnych formatów danych.

13 Wykorzystanie sprzętu własnego uczniów, także poza szkołą i w domach. Komputery zawsze w zasięgu na zajęciach, dostępne poza zajęciami, punkty dostępu bezprzewodowego. Integracja TI z różnymi dziedzinami życia szkoły.

14 Metody Podstawy metody projektu Projekty są coraz popularniejsze w polskiej edukacji, jednak często nazwa projekt jest używana na wyrost lub błędnie - na przykład w odniesieniu do różnego rodzaju zadań nakładanych na uczniów do wykonania poza szkołą, zwłaszcza zajmujących nieco więcej czasu niż standardowe zadania na następną lekcję.

15 Podstawy metody projektu Metodzie projektu przypisuje się: wysoką efektywność; motywacyjność; zdolność spełniania wielu jednocześnie pozaprzedmiotowych celów edukacyjnych uważanych dziś za kluczowe; spójność z potrzebami zmieniającego się otoczenia społecznego i gospodarczego.

16 Najprostszy schemat przebiegu projektu krótkoterminowego to cztery etapy: wybór problemu lub/i tematu; określenie celów i zaplanowanie etapów projektu, podział zadań; działanie (zbieranie informacji, opracowywanie jej, często także praca wytwórcza, dopilnowywanie zadań i terminów, podejmowanie decyzji zależnych od pojawiających się problemów); prezentacja i ocena (często publiczna).

17 Metoda projektu i urządzenia mobilne Wyszukiwanie i selekcjonowanie informacji Znakomitym narzędziem sieciowym jest WolframAlpha - potężne źródło wiedzy oraz zestaw narzędzi obliczeniowych do wspomagania edukacji i nauki. Komunikacja w zespole projektowym Blogowy serwis projektu publiczny lub grupowy, z włączonym komentowaniem i subskrypcją (np. Wordpress lub Blogger). Również dokumenty online udostępnione wszystkim członkom zespołu, np. Google Docs, z możliwością czatowania.

18 Przesyłanie lub przechowywanie plików z danymi grafika - galerie online (np. Google Picasa Web Albums); wideo - serwisy online (np. YouTube, Vimeo); podcasty - serwisy online (np. itunes); prezentacje - serwisy online (np. Slideshare, Slideboom, Prezi); pliki dokumentów (DOC, PPT, XLS, PDF itp.) - dokumenty online (np. Google Docs); dla niestandardowych danych e-dyski - DropBox, Google Docs, icloud.

19 Zbieranie informacji i opinii od większych grup osób Formularze Google (dane są zbierane formularzem WWW i gromadzone w arkuszu kalkulacyjnym online) lub poprzez bezpłatne i płatne serwisy ankiet internetowych (duży wybór w sieci). Bieżące zarządzanie projektem - daty, terminy, podział zadań Kalendarze Google (mają ogromne możliwości współpracy grupowej, powiadamiania, synchronizowania z urządzeniami mobilnymi itd.). Podobne funkcjonalności zapewnia ical w komputerach Mac zsynchronizowany z urządzeniami mobilnymi. Można również wykorzystać Doodle.com (dogrywanie terminów, umawianie się w większych grupach).

20 Planowanie, opracowywanie informacji, wspólne przygotowywanie dokumentów Dokumenty online (np. Google Docs). Dokumentowanie projektu i jego przebiegu Zdjęcia, nagrania dźwiękowe i filmiki - zupełnie wystarczą rejestracje za pomocą urządzeń mobilnych. Dokumenty online (np. Google Docs), serwisy blogowe i strony internetowe (możliwość osadzenia różnego typu dokumentów). Wywiady i rozmowy Filmiki wideo. Podcasty w formacie.mp3 - wystarczy dyktafon w komórce. Fotocasty - robimy serię zdjęć i nagrywamy na dyktafon rozmowy, wywiady, a następnie łączymy pokaz slajdów z nagraniem audio (zob. np. Fotobabble). Serwis internetowy projektu Blogger lub Wordpress (prostota, łatwość obsługi, świetna współpraca z urządzeniami mobilnymi).

21 Metoda WebQuest WebQuest (w wolnym tłumaczeniu "Poszukiwania w Sieci"), jest zorientowanym na uczniowskie badania formatem zajęć edukacyjnych, w którym wyjściowym źródłem informacji jest Internet. Uczniowie w oparciu o Sieć zgłębiają zadaną tematykę, starają się weryfikować jakość uzyskiwanej informacji (także w oparciu o źródła pozainternetowe). Pozyskane informacje i tworzone na ich podstawie struktury uczniowie gromadzą, redagują i przygotowują do prezentacji za pomocą elektronicznych narzędzi. Narzędziem może być serwis internetowy (np. Google Blogger), program do prezentacji (np. Power Point) lub w ostateczności nawet zwykły edytor tekstowy z osadzonymi ilustracjami i linkami do źródeł. Narzędzie powinno zostać dobrane stosownie do formy i środowiska prezentacji końcowej (np. Blogger dla prezentacji w Sieci, PowerPoint dla prezentacji w sali z projektorem, Edytor dla prezentacji w miejscach wymagających papierowego nośnika).

22 Metoda WebQuest jest bardzo uniwersalna. W klasyfikacji metod jest to projekt edukacyjny, badawczy. Zakres zastosowań obejmuje wszystkie poziomy edukacji, wszystkie przedmioty oraz działania ponad-, poza- i międzyprzedmiotowe. Dla ucznia: uczy dowolnej dziedziny wiedzy oraz efektywnego korzystania z internetu, analizy, syntezy, ewaluacji, prezentacji, motywuje. Dla nauczyciela: wspiera dydaktykę, poszerza wiedzę uczniów, jest efektywna, motywacyjna, stosunkowo prosta do wdrożenia w każdych warunkach.

23 Metoda WebQuest a urządzenia mobilne Podstawą metody WebQuestu jest wyszukiwanie informacji w sieci. Jej filary to analiza i ewaluacja pozyskiwanej informacji oraz synteza, tworzenie nowej wiedzy. Także umiejętne dzielenie się nią. Stąd można wyprowadzić trzy najprostsze obszary obiecującego zastosowania mobilnych technologii w metodzie WebQuest: 1. do wyszukiwania informacji, 2. do weryfikowania informacji z sieci za pomocą innych źródeł, 3. do przygotowania i zrealizowania prezentacji/publikacji.

24 1. Wyszukiwanie informacji (szukaj na spacerze i wycieczce) Wersja minimalistyczna. Potrzebne: urządzenia przenośne z możliwością rejestracji obrazu, dźwięku, wideo, lokalizacji GPS itp.. Tylko rejestracja, weryfikacja uzyskanego materiału odbywa się później z wykorzystaniem różnych źródeł informacji. Wersja klasyczna. Potrzebne: smartfon lub/i tablet z przeglądarką internetową i mobilnym dostępem do Internetu. Możliwość wyszukiwania informacji dostępnych w sieci w bezpośrednim sąsiedztwie obiektów związanych z tematyką poszukiwań. Kiedy uczeń nie wie, z czym ma do czynienia, zawsze może włączyć w swoim smartfonie aplikację Google Goggles (na ios i Androida), zrobić zdjęcie obiektu i poprosić o wskazanie, co to może być. (

25 Wersja futurystyczna. Potrzebne: smartfon lub/i tablet z wyposażeniem wystarczającym do obsługi systemów Rozszerzonej Rzeczywistości (AR), tj. GPS, kompas, kamerka, mobilny dostęp do Internetu oraz zainstalowane oprogramowanie AR Wikitude World Browser - przeglądarka świata. Wikitude lokalizuje widziane obiekty. Jeżeli któryś z nich znajduje się w bazie danych, dowiemy się o nim czegoś więcej, zaś otrzymana informacja pojawi się nałożona bezpośrednio na widoczną w obiektywie rzecz.

26 2. Zweryfikuj znalezione w sieci informacje Jednym z podstawowych celów w metodzie WebQuest jest wdrażanie uczniów do weryfikowania pozyskanej z sieciowych źródeł informacji. Odbywa się to przede wszystkim dzięki porównywaniu informacji uzyskiwanych z różnych źródeł. Jest wskazane, żeby niektóre ze źródeł porównawczych były położone poza Internetem. Uczniowie wcielają się w role badaczy, poszukiwaczy, dziennikarzy, reportażystów. W sposób naturalny ich sprzymierzeńcami i narzędziami pracy stają się mobilne urządzenia rejestrujące dźwięk (np. wywiady), obraz i wideo. Cyfrowy zapis łatwo przechowywać, przetwarzać, powielać, przekazywać i publikować.

27 3. Przygotuj prezentację lub publikację Mobilne narzędzia do zapisu obrazu, wideo i dźwięku są lepszymi narzędziami do przygotowywania końcowej prezentacji lub/i publikacji niż najczęściej zalecany w takim zastosowaniu nieśmiertelny Power Point. Mobilne, żywe, zawsze dostępne, prawie bezgranicznie akceptowane przez młodzież. Sama propozycja nauczyciela, by zamiast przygotowania papierowego lub ustnego referatu, plakatu albo multimedialnej prezentacji nakręcić film komórką, może być dla uczniów zaskakującym powiewem świeżości. Kontrast z powszechnie spotykanymi w szkołach zakazami - z pewnością da dobre rezultaty

28 Metoda eportfolio Portfolio (tradycyjne lub elektroniczne) sprawdza się jako kompleksowa metoda oceniania zwłaszcza tam, gdzie oceniane aktywności, prace, wytwory, umiejętności i osiągnięcia są zbyt złożone, aby móc je poddawać pomiarowi dydaktycznemu. Tam, gdzie do opisu rozwoju i osiągnięć uczniów nie wystarczają stopnie szkolne i nauczycielskie nieformalne komentarze. Niemniej obowiązujący u nas system oceniania może być integrowany z metodą e-portfolio jako jej część składowa.

29 Portfolio (e-portfolio) daje najlepsze efekty tam, gdzie: stosuje się aktywizujące metody pedagogiczne (np. metodę projektu), które angażują uczniów na wielu polach aktywności, do różnorodnych działań; proces rozwoju ucznia wykracza poza mury szkoły, ramy przedmiotów szkolnych, podstawę programową; oczekiwane efekty rozwoju uczniów są głębsze, szersze, bardziej złożone niż standaryzowane wiadomości i umiejętności przedmiotowe (z których oceną przy użyciu tradycyjnych metod nauczyciele radzą sobie wystarczająco dobrze).

30 Na portfolio składają się: system (informatyczny) zarządzania informacją osobistą uczącego się; metoda nauczania-uczenia się akcentująca kształtowanie umiejętności planowania i realizacji własnego rozwoju oraz autoprezentacji, wiążąca w spójną całość proces rozwoju właściciela portfolio; metoda oceniania uwzględniająca poza standardową oceną nauczycielską (kształtującą i sumującą) także autorefleksję, samoocenę i wzajemną ocenę; produkt (uporządkowany zestaw wytworów dokumentujących wiedzę i umiejętności ucznia, pozwalający na dostosowywanie do różnych odbiorców oraz na efektywne prezentowania lub/i publikowanie).

31 E-portfolio technicznie angażuje ucznia w szereg czynności wykonywanych przez niego samodzielnie, w różnych miejscach i momentach (bardzo często poza szkołą). Większość z czynności sprowadza się do typowych aktywności mobilnych, takich jak fotografowanie, nagrywanie audio i wideo, przesyłanie i publikowanie swoich wytworów, dostęp do serwisów online itp.

32 Odwrócona szkoła W największym uproszczeniu pomysł odwróconej szkoły polega na "wypychaniu" z zajęć lekcyjnych czasu przeznaczanego wcześniej na przekazywanie uczniom treści informacyjnych po to, aby w szkole zyskać więcej czasu na prezentację, autoprezentację i ewaluację własnej i grupowej pracy uczniów, nowoczesne metody oceniania kształtującego, motywacyjne aktywności etc. W tym celu uczniowie powinni mieć w domu dostęp do instrukcjonalnych treści edukacyjnych np. w formie podcastów, wideocastów itp.. Oczywiście nie wyklucza się równoległego korzystania z tradycyjnych podręczników i e-podręczników, jednak same - nie wystarczą. Nie jest to konkretna, wąsko pojęta metoda nauczania, ale raczej koncepcja ogólna, którą można realizować na wiele sposobów.

33 Czego potrzebujesz? Zakłada się wykorzystanie nowych technologii do dostarczania treści online w sali lekcyjnej także będzie potrzebny min. komputer. Nie jest trudno zacząć, bo wbrew nazwie nie trzeba wszystkiego odwracać na raz o 180%. To wbrew pozorom nie musi nic kosztować, ale w tym celu trzeba będzie podjąć przygotowania: musisz znaleźć lub/i stworzyć materiały dla uczniów do pracy własnej. Dobrego planu działania opartego na odpowiednim podejściu pedagogicznym.

34 Bibliografia: Lechosław Hojnacki (red.), Małgorzata Kowalczuk, Katarzyna Kudlek, Marcin Polak, Piotr Szlagor - Mobilna edukacja. (R)ewolucja w nauczaniu - poradnik dla nauczyciela. (format epub) Sabina Furgoł, Lechosław Hojnacki - Metoda Webquest. Poradnik dla nauczyciela. (format epub)