Ze względu na budowę rozróżniamy

Transkrypt

1 RYSZARD BRYŁA główny specjalista ds. BHP, inspektor ochrony ppoż., wykładowca, szkoleniowiec, autor publikacji z zakresu BHP Bezpieczne magazynowanie towarów Potrzeba magazynowania towarów wynika przede wszystkim z rozbieżności pomiędzy czasem produkcji a czasem wystąpienia zapotrzebowania na dany produkt. Magazynowanie jest procesem nierozerwalnie związanym z przepływem towarów w łańcuchu dostaw, polegającym na przechowywaniu zapasów i przekazywaniu ich odbiorcom w odpowiednim czasie. Składowanie towarów odbywa się w magazynach, których klasyfikacji dokonujemy m.in. ze względu na ich budowę, różnorodność składowanych materiałów, czas magazynowania i automatyzację procesów magazynowych. Ze względu na budowę rozróżniamy trzy podstawowe typy magazynów: zamknięte, półotwarte i otwarte. Podstawową klasyfikację magazynów przedstawia tab. 1. Typy magazynów Magazyny zamknięte posiadają pełną budowę ścian oraz drzwi i podłogę, a niekiedy także okna. Budynek magazynowy posiada otwory bramowe, a przy nim występuje często rampa z daszkiem o ile podłoga magazynu znajduje się nad powierzchnią otaczającego terenu. Magazyny zamknięte stanowią najliczniejszą grupę magazynów. Zamknięte obiekty budowlane posiadają wydzielone pomieszczenia, które przeznaczone są do składowania różnorodnych zapasów, w odpowiednio do tego celu przystosowanych warunkach. Budynki tego typu wykonane są zwykle z konstrukcji żelbetonowej i stalowej, z obudową wykonaną z różnych materiałów, umożliwiających osiągnięcie wymaganej ochrony termicznej, wilgotności, a także zabezpieczenia przed zanieczyszczonym powietrzem z zewnątrz. Magazyny takie wyposażone są w instalacje: oświetleniowe i energetyczne; klimatyzacyjne (wentylacyjne) umożliwiające utrzymywanie wymaganych parametrów mikroklimatu wewnątrz przestrzeni magazynowej; centralnego ogrzewania; wodno-kanalizacyjne; przeciwpożarowe. Wśród magazynów zamkniętych możemy wyróżnić: niskiego składowania do 4,2 m; średniego składowania od 4,2 m do 7,2 m; wysokiego składowania od 7,2 m wzwyż (do 25 m, a nawet 30 m). Magazyny półotwarte to takie, które posiadają dach i przynajmniej jedną ze ścian. Najczęściej są to tzw. wiaty. Mogą one tworzyć konstrukcję stałą lub przenośną. Taki magazyn zabezpiecza materiały przed bezpośrednim wpływem warunków atmosferycznych. Elementy konstrukcyjne wiaty, tzn. słupy nośne oraz obudowa i dach, powinny być wykonane z materiałów ognioodpornych. Magazyny otwarte służą do magazynowania produktów odpornych na działanie czynników atmosferycznych. Przeważnie są to place, odpowiednio przygotowane do magazynowania określonych towarów. W tego rodzaju magazynach przechowywane są m.in. materiały pochodzenia mineralnego w tym węgiel, wyroby stalowe i żeliwne, drewno itp. Najważniejszym elementem placów składowych są nawierzchnie. Jakość nawierzchni decyduje o rodzaju magazynowanych materiałów, a także o rodzaju transportu wewnętrznego. Na przykład przy stosowaniu wózków widłowych stosuje się zwykle nawierzchnie betonowe wylewane oraz nawierzchnie prefabrykowane specjalne. Bezpieczeństwo pracy w magazynie Zagadnienia bezpieczeństwa pracy przy magazynowaniu towarów omawia m.in. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. w Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz ze zm. Dział IV; Rozdział 4). Stwierdza się tam m.in., że pracodawca powinien zapewnić zastosowanie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych i technicznych, zwłaszcza w zakresie wyposażenia technicznego, w celu wyeliminowania potrzeby ręcznego przemieszczania ciężarów. Ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej ustalone normy jest niedopuszczalne. Masa ładunków przemieszczanych przy użyciu środków transportowych nie powinna przekraczać dopuszczalnej nośności lub udźwigu danego środka transportowego. Przy obsłudze urządzeń transportu zmechanizowanego mogą być zatrudniane tylko osoby o kwalifikacjach właściwych do obsługi określonego urządzenia. Pracodawca jest zobowiązany zapewnić opracowanie zasad ruchu na drogach wewnątrzzakładowych, zgodnych z przepisami prawa o ruchu drogowym. Przy składowaniu materiałów należy: określić dla każdego rodzaju składowanego materiału miejsce, sposób i dopuszczalną wysokość składowania; zapewnić, aby masa składowanego ładunku nie przekracza- 20

2 BEZPIECZEŃSTWO PRACA PROMOTOR 5/2015 ła dopuszczalnego obciążenia urządzeń (regałów, podestów, palet, kontenerów itp.) przeznaczonych do składowania; zapewnić, aby masa składowanego ładunku, łącznie z masą urządzeń przeznaczonych do jego składowania i transportu, nie przekraczała dopuszczalnego obciążenia podłóg i stropów, na których odbywa się składowanie; wywiesić czytelne informacje o dopuszczalnym obciążeniu podłóg, stropów i urządzeń przeznaczonych do składowania. Jeżeli chodzi o regały, to wymagania w odniesieniu do nich są następujące: powinny one mieć odpowiednio wytrzymałą i stabilną konstrukcję oraz być zabezpieczone przed przewróceniem się; szerokość odstępów między regałami powinna być odpowiednia do stosowanych środków transportowych oraz musi umożliwiać bezpieczne operowanie tymi środkami i ładunkami; sposób układania materiałów na regałach i ich zdejmowania nie może stwarzać zagrożeń dla bezpieczeństwa pracowników; przedmioty łatwo tłukące się, substancje i mieszaniny sklasyfikowane jako niebezpieczne oraz materiały o największej masie powinny być składowane na najniższych półkach regałów; przedmioty, których wymiary, kształt i masa decydują o indywidualnym sposobie składowania, powinny być ustawiane lub układane stabilnie, z uwzględnieniem położenia środka ciężkości, tak aby zapobiec ich wywróceniu się lub spadnięciu. W magazynach towary mogą być układane także w stosy. Przy składowaniu materiałów w stosach należy zapewnić: stateczność stosów poprzez składowanie na wysokość uzależnioną od rodzaju materiałów (ich wymiarów, masy, kształtu) oraz wytrzymałości opakowań; wiązanie między warstwami; układanie stosów tak, aby środek ciężkości przedmiotów składowanych pozostawał wewnątrz obrysu stosów; zachowanie odległości między stosami, umożliwiającej bezpieczne układanie i przemieszczanie materiałów. Rozładunek stosów powinien być prowadzony kolejno, począwszy od najwyższych warstw. Niedopuszczalne jest wyjmowanie materiałów ze środka stosów. Materiały workowane należy układać krzyżowo do wysokości najwyżej 10 warstw. Jeżeli chodzi o składowanie materiałów sypkich luzem, należy zapewnić: powierzchnię składową, która przy zachowaniu kąta zsypu naturalnego umożliwi zachowanie przejść lub przejazdów wokół hałdy lub zwału; wytrzymałość zapór odpowiednią do parcia składowanego materiału sypkiego; w miarę potrzeby wynikającej z ochrony sąsiednich stref pracy oraz technicznych możliwości szczelne obudowanie miejsca przeładunku i urządzeń przeładunkowych oraz połączenie ich z urządzeniami odciągającymi pył w miejscu jego powstawania; bezpieczne metody pracy, szczególnie przy ręcznym pobieraniu i przenoszeniu materiałów. Wchodzenie pracowników na zwały materiałów sypkich, grożących zasypaniem, dozwolone jest jedynie w przypadkach wyjątkowej konieczności z zastosowaniem pomostów lub innych urządzeń zapewniających bezpieczeństwo, a także przy zapewnieniu asekuracji przez drugiego pracownika oraz odpowiedniego nadzoru. Przy składowaniu materiałów pylących luzem należy zapewnić szczelne ogrodzenie co najmniej do wysokości 0,5 m ponad wysokość składowanego materiału. Przy składowaniu materiałów skłonnych do samozapalenia się należy je zabezpieczyć przed samozapłonem, a w szczególności ograniczyć wysokość składowania, stosować kominy wentylacyjne oraz przesypywać lub często przerzucać hałdy i zwały. Należy tutaj jeszcze dodać, że w magazynach otwartych niedopuszczalne jest Kryteria techniczne Kryteria ekonomicznoorganizacyjne Kryteria klasyfikacyjne Sposób budowy: zamknięte półotwarte otwarte Wyposażenie w urządzenia i narzędzia Spełniana funkcja Obsługa określonego szczebla obrotu Asortyment przechowywanych towarów Tab. 1. Podstawowa klasyfikacja magazynów składowanie materiałów bezpośrednio pod elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi lub w odległości mniejszej (licząc w poziomie od skrajnych przewodów) niż: 2 m od linii niskiego napięcia; 5 m od linii wysokiego napięcia do 15 kv; 10 m od linii wysokiego napięcia do 30 kv; 15 m od linii wysokiego napięcia powyżej 30 kv. Magazyny wysokiego składowania Magazyny wysokiego składowania to te, w których materiały składowane są na wysokość od 7,2 m wzwyż (do 25 m, a nawet 30 m). Magazyny te pozwalają na efektywne zagospodarowanie przestrzeni. Wąskie korytarze i wysokie regały powodują, że nawet w mniejszym powierzchniowo magazynie zmieści się dużo towarów. Regały obsługiwane są w tym przypadku z użyciem kierowanych przez operatorów wózków widłowych albo innego rodzaju sprzętu. Obecnie coraz częściej stosuje się innowacyjne rozwiązania automatyzujące cały proces przyjęć, składowania oraz wydawania towarów z użyciem układnic magazynowych i przenośników. W ten sposób towary mogą być bezproblemowo umieszczane także na wyższych piętrach regałów. Magazyny wysokiego składowania mogą być używane praktycznie do każdego typu ładunków. Doskonale zamknięte półotwarte otwarte zmechanizowane niezmechanizowane Rodzaj magazynów rozdzielcze transportowo-przeładunkowe skupu zasobowe do przechowywania towaru przez dłuższy okres zbytu do przyjmowania i wydawania towaru z zakładu produkcyjnego hurtowe detaliczne uniwersalne ogólnospożywcze ogólnoprzemysłowe wyspecjalizowane, np. gazów technicznych 21

3 TRANSPORT ZEWNĘTRZNY WEWNĘTRZNY RĘCZNY MECHANICZNY PRZENOŚNIKI DŹWIGNICE WÓZKI JEZDNIOWE Rys. 1. System transportu stosowanego w gospodarce magazynowej nadają się one do przechowywania palet, ale także towarów w postaci beli, rolek, czy zwojów również w przypadkach, gdy następuje duża rotacja towarów. W związku z tym magazyny te wybierane są coraz częściej przez przedsiębiorstwa działające niemalże w każdej branży. Nad działaniem magazynu wysokiego składowania czuwają specjalistyczne systemy informatyczne, które odpowiadają za ewidencjonowanie towarów, monitorowanie działania całego magazynu oraz sprawniejsze zarządzanie. Korzyści płynące ze stosowania magazynów wysokiego składowania to przede wszystkim: optymalne wykorzystanie powierzchni magazynowych dzięki wysokości hali; duża gęstość składowania towarów; wysokie bezpieczeństwo przechowywania towarów; skrócenie czasu realizacji zamówień; możliwość całkowitej automatyzacji procesów magazynowych; wsparcie przez zaawansowane systemy zarządzania magazynem; zwiększone bezpieczeństwo pracowników nie muszą oni zbyt często przechodzić między regałami. Podstawowe zasady przechowywania i przemieszczania towarów Magazyn powinien być wyposażony w odpowiednie urządzenia do przechowywania i transportu towarów. Wiąże się to ze sprawą racjonalnego ich układania. Oznacza to takie rozmieszczenie towarów, które by stwarzało swobodny i bezpieczny dostęp do każdego z nich, a także zabezpieczało materiały przed uszkodzeniem. W tym zakresie obowiązują w magazynie następujące zasady: materiały powinny być grupowane według określonej systematyki (np. daty nadejścia, rodzaju, rozmiaru itp.); każde zgrupowanie materiału powinno być zaopatrzone w znaki (wywieszki) określające jego rodzaj, gatunek, wagę, datę przyjęcia do magazynu, a czasami również datę ostatniego zabiegu konserwacyjnego; materiały powinny być tak układane, aby do pobrania jednego nie trzeba było przesuwać innego; materiały przechowywane luzem powinny być układane w stosy; elementy funkcjonalnie powiązane ze sobą lub należące do tej samej gałęzi należy z reguły grupować w bezpośrednim sąsiedztwie, a przynajmniej w tym samym rejonie magazynu; pomiędzy górną warstwą spiętrzonego materiału a sufitem powinna pozostać wolna przestrzeń nie mniejsza niż 0,5 m; towarów nie należy opierać o ściany magazynu i układać bezpośrednio na podłogach ziemnych, kamiennych oraz betonowych. Do przemieszczania towarów w magazynach różnego typu wykorzystuje się: wózki jezdniowe, wśród których wyróżnia się wózki jezdniowe bez napędu lub z napędem mechanicznym, wózki unoszące i wózki podnośnikowe. Wózki podnośnikowe charakteryzują się możliwością dokonywania przestrzennych manipulacji ładunkiem tak w pionie, jak i w poziomie. Są one najbardziej rozpowszechnionym środkiem technicznym w operacjach magazynowych i manipulacyjnych oraz w transporcie wewnętrznym przedsiębiorstw; dźwignice, które służą do przemieszczania ładunków przez ich podnoszenie i przenoszenie. Dźwignice dzielą się na proste i złożone. Dźwignice złożone, obok mechanizmów podnoszących ładunek, mogą mieć mechanizmy obrotu, zmiany wysięgu oraz jazdy. Dzielą się one na: podnośniki (w tym dźwigniki i wyciągi), suwnice oraz żurawie; przenośniki, które są urządzeniami do przemieszczania i przeładunków towarów o różnej technicznej podatności przewozowej. Wyróżnia się następujące rodzaje przenośników: taśmowe, rolkowe, łańcuchowe, ślimakowe, kubełkowe itp. Przenośniki mogą mieć charakter urządzeń stacjonarnych lub samojezdnych. Przemieszczanie towarów przy wykonywaniu czynności kompletacyjnych może być realizowane według następujących systemów: system ręczny stosowany najczęściej, w którym pracownik magazynowy przy pomocy wózka ręcznego dokonuje wybierania poszczególnych rodzajów i ilości z miejsc ich składowania na podstawie zlecenia kompletacyjnego, przekazanego w formie: pisemnej (listy pobrań), głosowej (komunikacji audio) lub radiowej (przekazywanej na wyświetlacz skanera, terminalu lub monitora na wózku); system zmechanizowany w którym operator wózka podnośnikowego, czy układnicy magazynowej, dokonuje wybierania poszczególnych rodzajów i ilości z miejsc ich składowania w wysokich regałach na podstawie dyspozycji: pisemnej (listy pobrań) lub przekazanej przez komputerowy system sterowania (przewodowo lub drogą radiową) 22

4 BEZPIECZEŃSTWO PRACA PROMOTOR 5/2015 na wyświetlacz terminalu bądź monitora na urządzeniu kompletacyjnym. W zmechanizowanych systemach kompletacyjnych stosowane są także układy regałów przepływowych i przenośników (taśmowych lub rolkowych). W systemie tym pracownik magazynowy wykłada z gniazd regałów przepływowych poszczególne rodzaje i ilości na przenośnik (znajdujący się przy regale przepływowym), przy pomocy którego dostarczane są one do strefy wydań; system zautomatyzowany stosowany przy składowaniu w wysokich regałach. Układnice magazynowe wyposażone są tutaj w roboty kompletacyjne, przy pomocy których z poszczególnych gniazd regałowych wybierane są automatycznie potrzebne rodzaje i ilości. Dokonuje się tego na podstawie dyspozycji przekazywanych online przez komputerowy system sterowania. System transportu stosowanego w gospodarce magazynowej przedstawia rys. 1. Magazynowanie i transport gazów technicznych Magazynowanie i transport gazów technicznych mają duże znaczenie praktyczne. Pomieszczenia i miejsca magazynowania zbiorników przenośnych (w tym butli gazowych), zarówno pełnych, jak i opróżnionych, muszą być oznakowane znakami ostrzegawczymi, zgodnie z Polskimi Normami, zawierającymi: określenie rodzaju zagrożenia stwarzanego przez gazy (palne, toksyczne itp.); zakaz wstępu osobom nieupoważnionym; zakaz palenia. Butle gazowe, napełnione gazami oraz opróżnione z gazów powinny być magazynowane oddzielnie w oznakowanych pomieszczeniach lub miejscach składowych. W czasie magazynowania gazów muszą być spełnione warunki określone w kartach ich charakterystyki w punkcie 7. W szczególności tlen i gazy utleniające powinny być magazynowane w innych pomieszczeniach lub miejscach składowania niż gazy palne. Zawory zamykające składowanych butli ciśnieniowych powinny być skutecznie zabezpieczone kołpakami lub konstrukcjami zabezpieczającymi INSTRUKCJA BHP DLA STANOWISKA MAGAZYNIERA PAKOWACZA Podstawa prawna: Rozporządzenie MP i PS z dn. 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tekst jednolity w Dz.U. z 2003 r., nr 169, poz ze zm.). I. Czynności przed rozpoczęciem pracy: 1. Pracownik powinien przejść wymagane badania lekarskie: wstępne, okresowe lub kontrolne (w przypadku niezdolności do pracy ponad 30 dni). 2. Pracownik powinien posiadać przeszkolenie w zakresie bhp wstępne ogólne, instruktaż stanowiskowy i szkolenie okresowe (zgodnie z harmonogramem). 3. Stanowisko należy tak przygotować, by zapewnić sobie i osobom współpracującym maksimum bezpieczeństwa i komfortu w czasie pracy. II. Czynności w trakcie pracy: 4. Przy pakowaniu należy zachować szczególną ostrożność, a w razie zagrożenia zranieniem używać rękawic ochronnych. 5. Materiały trzeba przechowywać na regałach, w kartonach lub w stosach. 6. Regały powinny mieć odpowiednio wytrzymałą i stabilną konstrukcję oraz powinny zostać zabezpieczone przed przewróceniem. 7. Nie należy dopuszczać, aby masa składowanych materiałów przekroczyła dopuszczalne obciążenia półek i regałów. Półki powinny mieć oznaczoną nośność. 8. Przy układaniu i zdejmowaniu materiałów z górnych półek regałów należy korzystać ze sprawnych drabin. Nie wolno stosować drabiny rozstawnej jako przystawnej. 9. Należy dbać o to, by materiały najcięższe, łatwo tłukące się oraz niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne znajdowały się na najniższych półkach. Sposób układania materiałów na regałach i ich zdejmowanie nie może stwarzać zagrożeń dla bezpieczeństwa pracowników. 10. Materiały należy w szczególności układać tak, by ich części nie wystawały poza konstrukcję regału. 11. Przy składowaniu materiałów w stosach należy zapewnić: stateczność stosów poprzez składowanie na wysokość uzależnioną od rodzaju materiałów (ich wymiarów, masy i kształtu) oraz wytrzymałości opakowań; wiązanie między warstwami; układanie stosów tak, aby środek ciężkości przedmiotów składowanych pozostawał wewnątrz obrysu stosów; zachowanie odległości między stosami, umożliwiającej bezpieczne układanie i przemieszczanie materiałów. 12. Rozładunek stosów powinien być prowadzony kolejno, począwszy od najwyższych warstw. Niedopuszczalne jest wyjmowanie materiałów ze środka stosów. 13. Nie należy dopuszczać do zastawiania przejść, dróg transportowych i komunikacyjnych, wyjść ewakuacyjnych i sprzętu przeciwpożarowego. 14. Podręczny sprzęt przeciwpożarowy powinien znajdować się w miejscu łatwo dostępnym. Co najmniej jedna jednostka sprzętu gaśniczego 2 kg (lub 3 dm sześć.) zawartego w gaśnicy powinna przypadać na każde 100 m kw. powierzchni. Odległość do tego sprzętu nie może być większa niż 30 m, a szerokość dostępu, to minimum 1 m. 15. Nie należy przechowywać w magazynie środków łatwopalnych i wybuchowych, takich jak m.in. kanistry z benzyną lub olejem napędowym. Nie można w magazynie używać otwartego ognia i nie wolno palić tytoniu. 16. Pracownicy powinni znać ciężary składowanych materiałów, a także normy dotyczące dźwigania i przenoszenia ciężarów w czasie pracy ciągłej i dorywczej (w czasie pracy ciągłej, tzn. przy przenoszeniu częściej niż 4 razy na godzinę i częściej niż 4 godz. na dobę, mężczyzna może przenosić, na odległość do 25 m, masę do 30 kg, a kobieta masę do 12 kg). III. Czynności po zakończeniu pracy: 17. Uporządkować stanowisko. 18. Wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne (o ile instrukcje obsługi tych urządzeń nie stanowią inaczej). 19. Zabezpieczyć magazyn przed wejściem osób postronnych. IV. Postępowanie w sytuacji awaryjnej: 20. W przypadku powstania pożaru: w miarę możliwości przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej przy użyciu podręcznego sprzętu gaśniczego; ostrzec osoby mogące znajdować się w obrębie zagrożenia; wyłączyć dopływ prądu do pomieszczeń zagrożonych pożarem; zaalarmować straż pożarną, informując, co i gdzie się pali; powiadomić o pożarze przełożonych. 21. W przypadku zaistnienia wypadku przy pracy: udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy; w razie potrzeby wezwać pomoc lekarską; poinformować przełożonych o wypadku. 22. W razie znalezienia się wobec bezpośredniego zagrożenia pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, informując o tym swoich przełożonych (art Kodeksu pracy). Podpis osoby odpowiedzialnej za magazyn Potwierdzenie zapoznania się pracowników z instrukcją: Podpis specjalisty ds. BHP Imię i nazwisko Imię i nazwisko podpis podpis 23

5 przed uszkodzeniem. Butle w miejscu składowania należy zabezpieczyć przed przewróceniem. Szczególnie niedopuszczalne jest magazynowanie zbiorników przenośnych w: piwnicach; klatkach schodowych; korytarzach; wąskich dziedzińcach; przejściach dla pieszych i przejazdach, a także w ich pobliżu; w garażach pojazdów; w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi; na podestach roboczych urządzeń i innych instalacji. Niedopuszczalne jest w pomieszczeniu magazynowania zbiorników przenośnych ich napełnianie, naprawianie i konserwowanie. Niedopuszczalne jest także, aby zbiorniki przenośne były: rzucane; toczone po podłodze w pozycji leżącej z wyjątkiem beczek ciśnieniowych z obręczami do toczenia; uderzane metalowymi przedmiotami; używane do innych celów niż te, do których zostały zaprojektowane; poddawane usuwaniu korozji z zewnętrznych powierzchni, jeżeli są napełnione gazem; poddawane bezpośredniemu działaniu ognia. Pomieszczenie magazynowe przeznaczone do przechowywania zbiorników przenośnych powinno być parterowe, o lekkim dachu, wykonane z materiałów trudno zapalnych. Musi ono posiadać naturalną lub mechaniczną wentylację i nie może być wykorzystywane do innych celów. Ponadto pomieszczenie takie powinno być wyposażone w sprzęt gaśniczy i ratunkowy, zgodnie z odrębnymi przepisami. Zaleca się magazynowanie gazów palnych, takich jak m.in. acetylen, wodór, metan, w szafach ognioodpornych lub na wolnym powietrzu pod wiatą. W ogrzewanych pomieszczeniach do magazynowania zbiorników przenośnych grzejniki powinny być zasilane wodą lub parą wodną pochodzącą z zewnętrznych źródeł. Pomieszczenie magazynowe z gazami palnymi należy chronić przed ogrzaniem do temperatury przekraczającej 35 C. Odległość zbiorników przenośnych od czynnych grzejników powinna wynosić co najmniej 1,0 m. W przypadku zastosowania osłon termicznych odległość, o której mowa wyżej, może być zmniejszona do nie mniej niż 0,1 m. Zbiorniki przenośne przeznaczone w szczególności do przechowywania tlenu i mieszanin tlenu z innymi gazami powinny być w sposób szczególny chronione przed kontaktem z tłuszczami i smarami lub z substancjami palnymi. Zbiorniki przenośne, przekazywane do napełnienia, powinny mieć nadciśnienie gazu określone w 18 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu (Dz.U. z 2004 r., nr 7, poz. 59). Podczas prac załadunkowych, rozładunkowych i przy transporcie wewnątrzzakładowym należy stosować urządzenia transportowe przystosowane do rodzaju i wymiarów zbiorników przenośnych. Niedopuszczalne jest podczas wspomnianych prac: stosowanie urządzeń dźwignicowych z uchwytem elektromagnetycznym lub chwytakowym; podnoszenie zbiorników przenośnych za zawory. Transport pojedynczych zbiorników przenośnych (butli gazowych) na terenie zakładu powinien odbywać się przy użyciu wózków przeznaczonych specjalnie do tego celu. Ręczne przenoszenie butli na piętra lub rusztowania powinno odbywać się za pomocą specjalnych noszy. Mechaniczne transportowanie butli jest dopuszczalne tylko po uprzednim stabilnym ich umieszczeniu na środku transportowym. Piśmiennictwo 1. Bryła R.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. Wyd. Elamed, Katowice Dudziński Z., Kizyn M.: Vademecum gospodarki magazynowej. Wyd. ODDK, Gdańsk Fijałkowski J.: Technologia magazynowania tom II. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa Bryła R.: Gazy techniczne identyfikacja, transport, magazynowanie. Promotor BHP, nr 4/2014. Wyd. Elamed, Katowice Kizyn M.: Problemy kompletacji w procesach magazynowych. Logistyka, nr 2/2006. Wyd. Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz ze zm.). 7. Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. w Dz. U. z 2013 r., poz. 1409). 8. Ustawa z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. w Dz. U. z 2012, poz ze zm.). 9. Ustawa z 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (t.j. w Dz. U. z 2013 r., poz. 963). 10. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t.j. w Dz.U. z 2003 r. nr 169, poz ze zm.). 11. Rozporządzenie Rady Ministrów z 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U. z 2002 r., nr 120, poz ze zm.). 12. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2001 w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać dźwigniki (Dz.U. z 2002 r., nr 4, poz. 43). 13. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. z 2003 r., nr 193, poz. 1890). 14. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 10 maja 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz.U. z 2002 r., nr 70, poz. 650 ze zm.). 15. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej (Dz.U. z 2010 r., nr 138, poz. 931). 16. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 6 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy magazynowaniu, napełnianiu i rozprowadzaniu gazów płynnych (Dz.U. z 1999 r., nr 75, poz. 846). 17. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu (Dz.U. z 2004 r., nr 7, poz. 59). 18. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. z 2001 r., nr 79, poz. 849 ze zm.). 19. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. z 2000 r., nr 26, poz. 313 ze zm.). 20. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. z 2010 r., nr 109, poz. 719)