Epidemiologia chorób nerek
|
|
- Marian Niemiec
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Epidemiologia chorób nerek Oktawia Mazanowska Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
2 1. Choroby nerek jako problem społeczny 2. Przyczyny wzrostu zachorowań na choroby nerek 3. Definicja przewlekłej choroby nerek i jej stadia 4. Przydatność oznaczania i wyliczania filtracji kłębuszkowej GFR 5. Objawy chorób nerek
3 Choroby nerek jako problem społeczny występowanie PChN PChN dotyczy 6-15% populacji; ok. 600 mln osób Anglia % dorosłych umiarkowaną do ciężkiej PChN (stadia 3-5) [NEOERICA -wczesne lata 2000, publik. 2007) % K, 5.8% M, śr 8.5%; Health Survey for England (2009) - 7% K, 5% M, śr 6%] Częstość występowania PChN jest podobna w krajach z przewagą rasy kaukaskiej Wg danych z USA częstość występowania PChN jest rosnąca.
4 Choroby nerek jako problem społeczny Przewlekła choroba nerek (PChN) ma charakter epidemii ogólnoświatowej co roku o 6-8% wzrasta liczba chorych leczonych nerkozastępczo dializami. W ciągu ostatnich 20 lat ponad 5-krotnie wzrosła liczba osób dializowanych na świecie (ok.1,5 mln/świat, ok. 14 tys./polska) Ponad 5-krotnie wzrosły także nakłady pieniężne na dializoterapię i KTx (USA 32 mld $/w 2004 r). Koszty RRT w Polsce ok. 1,5 mld PLN/rok Trend wzrostowy liczby osób dializowanych jak i nakładów na dializoterapię nadal się utrzymuje.
5 Health Survey for England 2009, CKD prevalence by age group and gender % 36% % 13% Men Women % 2% 2% 1% Source: Health Survey for England 2009
6 Choroby nerek jako problem społeczny Stan socjo-ekonomiczny Ludzie ubodzy częściej zapadają na PChN, a przebieg PChN w tej grupie jest szybszy. Rasa Azjaci i A-A mają podobną częstość PChN jak inne grupy etniczne, ale progresja PChN jest szybsza i częściej wymagają leczenia nerkozastepczego (A-A 3,5x większe ryzyko SNN) FSGS, nefropatia cukrzycowa i nadciśnieniowa częściej u A-A, IgAN częstsza u Azjatów
7 Estimated number of people with CKD Prognozowany wzrost liczby ludzi z PChN -UK Wales Scotland N Ireland Source: modelled estimates HSE 2009, Pop projections ONS
8 Co jest ważne? PChN jest częstym powodem chorobowości i śmiertelności Przebieg często jest bezobjawowy i może współistnieć z innymi przyczynami PChN ma charakter postępujący do SNN Ważne jest wczesne rozpoznanie i wdrożenie leczenia Wiek, płeć, rasa, warunki socjalne mają wpływ na występowanie PChN.
9 Choroby nerek jako problem społeczny Istnieje możliwość spowolnienia progresji PChN poprzez leczenie nefroprotekcyjne i zmianę stylu życia. Niedorozpoznanie wczesnych stadiów PChN z powodu: Późnego zgłaszania się do nefrologa Stratę możliwości poprawy losu pacjentów
10 Przyczyny wzrostu zachorowalności na choroby nerek Epidemia chorób o znaczeniu społecznym: cukrzyca i nadciśnienie tętnicze Nadwaga i otyłość z powikłaniami narządowymi (choroby sercowo-naczyniowe, zespoły metaboliczne, miażdżyca, a nawet FSGS Starzenie się społeczeństwa (ubytek nefronów) Rozwój chirurgii i kardiochirurgii - w tym dużych zabiegów u chorych wysokiego ryzyka i starszych Stosowanie środków kontrastowych w diagnostyce i kardiologii interwencyjnej (PTCA) Leki (NLPZ + inhibitory ACE ) Pozorny wzrost wykrywalności PChN? (egfr?)
11 PChN (ang. chronic kidney disease - CKD) to stan, w którym spełnione jest > 1 z poniższych kryteriów: Uszkodzenie nerek utrzymujące się > 3 mies., definiowane jako obecność strukturalnych lub czynnościowych nieprawidłowości nerek, z prawidłowym lub zmniejszonym GFR, co objawia się nieprawidłowościami morfologicznymi lub markerami uszkodzenia nerek, w tym nieprawidłowościami w składzie krwi lub moczu, lub nieprawidłowymi wynikami badań obrazowych Przy GFR<60 ml/min/1,73 m 2 przez >3 miesiące, z uszkodzeniem nerek albo bez uszkodzenia nerek
12 Stadium 1 i 2 wymagają obecności białkomoczu, albuminurii lub erytrocyturii lub zmian strukturalnych nerek StadiaPChNw oparciu o egfr Siećwspółpracy Stadium 3A: egfr i stadium 3B: ml/min/1,73m2 (NICE) Stadium Opis Uszkodzenie nerek* prawidłowe lub egfr Łagodne egfr Umiarkowane egfr Bardzo duże egfr Niewydolność nerek egfr (ml/min/1.73m 2 ) > <15 lub dializa * Uszkodzenie nerek definiowane jest przeznkf jako patologiczneodchylenia lub markeryuszkodzenia, włączając nieprawidłowe wyniki badań krwi i moczu lub badań obrazowych WgNKF K/DOQI Clinical Practice Guidelines 2002: Am J Kidney Dis2002; 39 (2, Suppl 1): S17-S31 6
13 Epidemiologia chorób nerek w Polsce ok. 4,2 mln ma PChN =10-13% (ekstrapolowanie na Polskę wyniki badania NHANES III/USA) Badanie PolNef 2002: 18,4% badanych (albuminuria/egfr) ilość chorych i nakłady stale rosną (5x w ciągu 20 lat) dializowani: 16,5 tys. (343 osoby/1 mln) ponad 7 tys. osób żyje z przeszczepioną nerką; ponad 1 tys. przeszczepów rocznie (1113/2013 r. ; 23,6 KTx na 1 mln/rok)
14
15 Częstość PChN - badanie Uwaga nerki WARSZAWA (465 osób) KRAKÓW (712 osób) Kobiety Mężczyźni wiek Kobiety Mężczyźni wiek St. I 33 (11%) 23 (15%) 33 ± (7%) 23 (10%) 33 ± 13 St. II 215 (70%) 115 (73%) 52 ± (69%) 159 (71%) 53 ± 15 St. III 57 (18%) 18 (11%) 66± (23%) 42 (19%) 67± 12 St. IV 3 (1%) 1 (0,6%) 84± 4 1 (0,4%) 81 St. V - - Razem ± 18 54,5 ± 17 Dane zaokraglone do pełnych liczb Król E., Rutkowski B., Nephrol Dial Pol 2009; 13: 198
16 Wskaźniki czynności nerek Stężenie kreatyniny w surowicy (scr) jest łatwe do zmierzenia, jednak nie informuje o faktycznym stanie czynności nerek, bo na wynik wpływ mają także wiek, płeć, rasa, czy masa ciała W praktyce oznacza się klirens kreatyniny (ClCr) -wyrażona w ml objętość osocza zawierająca kreatyninę w ilości wydalonej z moczem w ciągu minuty (ml/min) Prostą i wygodną metodą oceny wydolności nerek jest obliczenie stopnia filtracji kłębuszkowej egfr (estimated Glomerular Filtration Rate) (w ml/min/1,73m2)
17
18 Stężenie kreatyniny w surowicy nie jest idealnym markerem funkcji nerek Czynniki wpływające na jej przydatność: Wiek Płeć Masa ciała Rasa ClCr -wyrażona w ml objętość osocza zawierająca kreatyninę w ilości wydalonej z moczem w ciągu minuty
19 Przydatność oznaczania i wyliczania filtracji kłębuszkowej GFR Ocena funkcji kłębuszków nerkowych Ocena stopnia zaawansowania przewlekłej choroby nerek Ocena konieczności przygotowania do leczenia nerkozastępczego lub też wdrożenia RRT Ocena konieczności modyfikacji dawek leków oraz istnienia (bądź ich brak) przeciwskazań do zastosowania danej substancji leczniczej Ocena ryzyka związanego z przeprowadzaniem obrazowych procedur diagnostycznych
20 scr 1,5 mg/dl: 45 kg 130 kg egfr 39 ml/min egfr 130 ml/min
21 Przydatność szacowania filtracji kłębuszkowej wg C-G Przy wzroście scr klirens kreatyniny wg wzoru C-G jest zawyżony o około 10% ze względu na wydzielanie cewkowe kreatyniny jest również zawyżony u osób umięśnionych scr 1,5 mg Masa ciała 130 kg Klirens kreatyniny:130 ml/min
22 Inne sposoby oznaczania i/lub wyliczania filtracji kłębuszkowej Klirens kreatyniny(%) =100/sCr(mg/dl) jest to procent wartości prawidłowej Klirens kreatyniny = ucr w moczu (mg/dl na podstawie dobowej zbiórki moczu) x diureza minutowa (ml/min) : scr w surowicy Wynik dokładniejszy u wegeterian, osób ze zmniejszoną masą mięśniową
23 Klirens kreatyniny C Cr = U Cr x V (ml/min) / P Cr stężenia w (mg/dl)
24 Filtracja kłębuszkowa Wzór Cockrofta-Gaulta (C-G) uwzględnia scr, wiek, masę ciała i płeć (ml/min) (140 wiek [lata] ) x masa ciała [kg] GFR = x 0,85 [dla kobiet] 72 x st. kreatyniny w surowicy krwi [mg/dl ] Wzór MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) w uproszczonej formie (amdrd) wykorzystuje scr, wiek, płeć i rasę scr x wiek x [1.21 jeśli rasa czarna] lub x [0.742 jeśli K] Wzór Schwartz a lub C-G dla dzieci
25 Filtracja kłębuszkowa Wzór CKD-EPI (CKD Collaboration) equation rekomendowany przez National Kidney Foundation (NKF) badanie KEEP (Kidney Early Evaluation Program) uwzględnia scr, wiek, płeć, rasę 141 x min (scr/ĸ, 1) α x max (scr/ĸ, 1) x wiek x [1.018 jeśli K] lub x [1.159 jeśli A-A] scr stężenie kreatyniny w surowicy ĸ 0,7 dla kobiet, 0,9 dla mężczyzn α - -0,329 dla kobiet, -0,411 dla mężczyzn Stadia: > 120, , 60-89, 45-59, i < 30 ml/min/1,73 m2 Wyniki re-klasyfikują osoby o niskim ryzyku PChN i zgonu do wyższej kategorii egfr, dając bardziej adekwatną ocenę
26 Inne metody oceny funkcji filtracyjnej Metoda radioizotopowa - johexol (koszt, uciążliwość) Oznaczanie cystatyny C we krwi (norma 0,5 0,96 mg/l) produkowana jest przez komórki jądrzaste, nie wiąże się z białkami, ulega filtracji i następnie całkowitej resorpcji cewkowej z szybką biodegradacją (nie dostaje się ponownie do krążenia); ale zależy od wieku, płci, wzrostu. Klirens inuliny, PAH w badaniach naukowych (drogie)
27 Inne badania przesiewowe (POZ) Badanie ogólne moczu Albuminuria (najwcześniejszy wskaźnik uszkodzenia nerek): A) test paskowy (np. Micral II Dipstic Test, Roche; zmiana barwy przy przekroczeniu 20 mg/dl), B) metoda turbidymetryczna Morfologia krwi, lipidogram, stęż. albuminy USG ocena wielkości, struktury, patologii
28 Badania Poradnia nefrologiczna Fosforany, wapń, ipth, Fosfataza alkaliczna Wit D (25-hydroxy Vit.D) Elektroforeza białek surowicy i moczu (białko monoklonalne szpiczak) ANA, p/ciała anty-dsdna, dopełniacz, c/panca, anty-gbm, WZW t.b, t.c, HIV, VDRL, TK ocena nieprawidlowych struktur (np. npl, torbiele); MRI (dgn zakrzepicy żył nerkowych, u osób z p/wsk do kontrastu) Pyelografia wstepująca (obturacja dróg mocz.)
29 Przyczyny PChN Większość przewlekłych nefropatii pierwotnych (KZN) i wtórnych (cukrzycowa, toczniowa, RZS, IZW, krioglobulinemia,wzw, HIV, narkotyki) Tubulopatie (niektóre), nefropatie śródmiążowocewkowe (leki, zakażenia, hiperkalcemia, metale) Nefropatia nadciśnieniowa, waskulopatie (zwężenie t. nerkowej, układowe zapalenia naczyń, zatorowość, zakrzepica żylna) ADPKD, refluks, obturacja dróg moczowych (prostata), kamica, npl, szpiczak, amyloidoza, leki AKI, mikroangiopatia zakrzepowa - HUS
30 Przyczyny PChN (Polska) st.v r Cukrzycowa choroba nerek 27,2% KZN 18,6% Nefropatia nadciśnieniowa 14,4% Przyczyny nieznane/nieokreślone 9,6% ADPKD 5,1% Śródmiąższowe bakteryjne/kamica 4,9 + 3,4% Śródmiąższowe niebakteryjne 3,6% Npl, szpiczak 5% Skrobiawica / inne 1,6 + 1% [Król E., Rutkowski B. Forum Nefrolog 2008; 1, 1: 1-6]
31
32
33 Incident Rates by Primary Diagnosis (per million population, unadjusted) USRDS, 2000
34
35
36 Czynniki ryzyka rozwoju PChN Podeszły wiek Cukrzyca (1/3 chorych ma PChN), PL 7% M i 6% K (ok.2,5 mln), > 65 rż 16% M i 20% K, w tym 0,75 mln nie wie o chorobie, zachorowalność 18/ , zgony 29 tys/rok Europa 8,5% (55 mln), wydatki ok. 105 mld USD Świat 285 mln osób/ wydatki ok. 376 mld USD Nadciśnienie tętnicze 14,4% (1/5 ma PChN) Choroby nerek lub sercowo-naczyniowe w najbliższej rodzinie/w wywiadzie [Król E., Rutkowski B. Forum Nefrolog 2008; 1, 1: 1-6]
37 Czynniki ryzyka rozwoju PChN Otyłość Płeć męska (50% większe ryzyko PChN) Palenie papierosów zwiększa ryzyko PChN 1,3-1,4K i 1,2-1,3 M [Król E., Rutkowski B. Forum Nefrolog 2008; 1, 1: 1-6]
38 Ryzyko zgonu w PChN Ryzyko progresji do st. 5 - ESRD - 4%/5,5 roku (ale 69% z chorych umiera w trakcie obserwacji, z czego choroby sercowo-naczyniowe (CVD) zabijają 46%); ryzyko zgonu jest 16-40x wyższe niż osiągnięcie SNN Czynnikiem ryzyka zgonu, przy egfr < 60ml/min/1,73m 2, jest index albumina:kreatynina > 10 mg/g) Ryzyko zgonu na RRT: wzrost 28,6x dla wieku lat i 2,7x dla wieku 85+, standaryzowane ryzyko zgonu 6,9X większe niż w populacji [NHS 2010]
39 Proportion classified as obese % Otyłość wiek > 16 lat ( ) 30,0 25,0 23.0% 20,0 15,0 14.9% 10,0 5,0 0, Source: NHS Information Centre, Health Survey for England
40 Obesity Trends: UK
41 Proportion who are current smokers % Palenie papierosów dorośli (%) (HSE) 30 27% 25 22% Source: NHS Information Centre, Health Survey for England
42 Projected diabetes prevalence% Cukrzyca (typ I i II), Anglia prognoza % 8.0% 8.5% 9.0% 9.5% Source: Diabetes prevalence model YHPHO
43
44 1
45 Liczba pacjentów/1 mln populacji rozpoczynających RRT (HD i DO) w Polsce w kolejnych latach Polska/rok liczba liczba B. Rutkowskia, Przewodnik Lekarza, 2010; 2: 64
46 Liczba pacjentów leczonych RRT (Dializa/TX) w Polsce pod koniec danego roku (pmp) Polska/rok Liczba (dializa/tx) Polska/rok Liczba (dializa/tx) / / / / / / /54 Wiek > 65 rż 48% /65 KZN 17,5% /77 DM 22,1% /112 NT 12,4% B. Rutkowskia, Przewodnik Lekarza, 2010; 2: 64
47 PL - Liczba pacjentów rozpoczynających RRT/2006 Łącznie 4650 DM ,6% KZN ,1% W 2003 r: 44% chorych rozpoczynających HD miało > 65 lat 40% chorych rozpoczynających DO maiło > 60 lat 16,5% chorych KTx > 55% lat
48 Liczba pacjentów/1 mln rozpoczynających RRT (HD i DO) 2007 r Kraj Kraj Tajwan 415 Francja 138 Japonia 285 Szwecja 129 Szanghaj 282 Polska 127 Niemcy 213 Holandia 118 Czechy 185 Australia/Nowa Zelandia 110 Korea Pd 184 Wielka Brytania 106 Hongkong 147 Rosja 90 B. Rutkowskia, Przewodnik Lekarza, 2010; 2: 64
49 Age Specific Rate per Million Patients Accepted in the UK for Renal Replacement Therapy Diabetics Total Year
50 RRT Modalities , transplant Haemodialysis Home haemodialysis Peritoneal dialysis DOD/
51 Impact on health services Taken from: D O Donoghue CLAHRC for Greater Manchester slides
52 6
53 AKI ostre uszkodzenie nerek (acute kidney injury) dawniej ONN Zespół kliniczny charakteryzujący się nagłym (w ciągu 48 godzin) upośledzeniem funkcji nerek, spowodowany różnymi przyczynami (spadek objętości krwi, uszkodzenie nerek na tle RPGN). Cechy diagnostyczne: Wzrost (netto) scr > 0,3 mg/dl lub wzrost o > 50%) (1,5x od scr baseline) lub spadek diurezy (oliguria) < 0,5 ml/kg/godz przez ponad 6 godzin
54 AKI częstość, przebieg Anglia: obecnie przypadków/ 1 mln (pmp) Występuje u 5-20% chorych na ICU 4-9% wszystkich przyjęć do ICU wymaga RRT Powrót do zdrowia (65% chorych, którzy przeżyli) Progresja do PChN Zgon AKI tylko z ONN - 10%, z powikłaniami (sepsa, niewydolność wielonarządowa) 50%, jeżeli konieczność RRT 80% [NHS 2010]
55 Kłębuszkowe zapalenia nerek Rejestr nefropatii IgAN 16% FSGS 13% Nefropatia błoniasta 9%
56 Układowe zapalenia naczyń z zajęciem nerek (ANCA associated) Ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (ziarniniakowatość Wegenera) zapadalność 5-10 przyp/mln/rok, mężczyźni > kobiety, ok. 40 rż Mikroskopowe zapalenie naczyń (MPA) zapadalność 3-11 (6-8) przyp./1 mln/rok, > 40 rż Zespół Churga-Straussa (alergiczne ziarniniakowate zapalenie naczyń (z astmą), zapadalność 1-3 przyp./mln/rok, mężczyźni > kobiety, rż [Ryba M: UZN, Przegl. Lek 2013; 70]
57 Zwyrodnienie wielotorbielowate nerek ADPKD postać dziedzicząca się autosomalnie dominująco 1:500 1:1000 urodzeń, gen PKD1 na chromosomie 16 (80-90%) i gen PKD2 na chromosomie % wśród leczonych nerkozastępczo Postać dziedziczona autosomalnie recesywnie, wykrywana u dzieci, 1: : żywych urodzeń
58 Zakażenia układu moczowego - ZUM Incidence nowe zachorowania: kobiety 1200 przypadków/ osób/rok; mężczyźni 30 przyp./ osób/rok Prevalence ilość przypadków : Kobiety / osób Mężczyźni < 100/ osób
59 Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Ostre cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek - ok. 15% przypadków ostrej niewydolności nerek (ostrego uszkodzenia nerek AKI) Przewlekłe śródmiąższowe zapalenie nerek 5 10% przyczyn PChN st. V
60 Zakażenia układu moczowego - ZUM Bakteriuria znamienna > 10 5 CFU/ml, jeżeli są objawy to nawet > 10 3 CFU/ml Stanowią 10-20% (25%) wszystkich zakażeń pozaszpitalnych i ok % zakażeń szpitalnych Kobiety chorują 10x częściej niż mężczyźni 20-40% kobiet ciężarnych ma min. 1 epizod ZUM Bakteriomocz występuje przynajmniej 1 x w życiu u 10% (30-50%) kobiet i 1-2% mężczyzn U noworodków i niemowląt bardzo częsta przyczyna gorączki wady układu moczowego
61 Zakażenia układu moczowego - ZUM Ropień okołonerkowy lub nerkowy Martwica brodawek nerkowych Obturacja dróg moczowych Wstrząs septyczny Niewydolność nerek U ciężarnych ryzyko przedwczesnego porodu i zgonu dziecka
62 Zakażenia układu moczowego - ZUM USA-2003 r 7 mln wizyt POZ, 1 mln SOR, 100 tys hospitalizacji Koszty leczenia 1,5 mld $ USA [Foxman, Dis Mon 2003] Czynniki ryzyka: Starszy wiek bezobjawowa bakteriuria u 40%, DM, ciąża, aktywność seksualna, sclerosis multiplex, HIV, osoby z uszkodzeniem rdzenia kręgowego, nieprawidłowa budowa dróg moczowych, zaleganie moczu w pecherzu, osoby zacewnikowane przewlekle (> 1 mln przyp/usa)
63 Kamica układu moczowego Częstość występowania kamicy dróg moczowych: Mężczyźni 5-12% Kobiety 6% [Przegląd urologiczny 2012;6] Napad kolki nerkowej przynajmniej 1 x w życiu: Mężczyźni - 10%, kobiety - 5% Zauważalny jest znaczny wzrost (o około proc.) zachorowań na kamicę nerkową w ciągu ostatnich 35 lat, szczególnie w krajach wysoko rozwiniętych.
64 Nowotwory układu moczowego Mężczyźni 11%; Kobiety 5%; 90% zachorowań po 50 rż, najczęściej 7-8 dekada życia 2010 r zachorowało 11 tys.: 8 tys. mężczyzn, 3.4 tys. kobiet Powodują 8% zgonów mężczyzn i 4% kobiet Przeżycie roczne : mężczyźni 76,2%, kobiety 77% Przeżycie 5-letnie: mężczyźni 58,8%, kobiety 63,3%
65 Nowotwory układu moczowego Rak nerki 2% wszystkich npl, najczęściej > 60 rż W 2005 r. zachorowało 2,2 tys mężczyzn i 1,5 tys kobiet, zmarło 1,5 tys mężczyzn i 0,9 tys kobiet Rak pęcherza moczowego 4-ty pod względem częstości npl u mężczyzn i 8 u kobiet (2,3%); częściej u palaczy W 2000 r zachorowało 4,5 tys osób, 80% mężczyźni, zmarło 2,5 tys chorych (2 tys mężczyzn) Rak prostaty (3-cia przyczyna zgonu na npl), guz o obj. 1 ml powstaje przez ok. 10 lat, komórki można znaleźć u 30% 50-latków i 80% 80-latków.
66 Choroby współistniejące z PChN Sercowo-naczyniowe (CVD), niewydolność serca diuretyki, UF Mineralno-kostne (Ca/P), ryzyko złamań związki wiążące P w p.pok.; suplementacja Ca/wit.D (calcitriol) Niedokrwistość EPO Niedożywienie Depresja, niepokój, pogorszenie samopoczucia Zwiększone ryzyko innych chorób zakażeń i npl Kwasica leki alkalizujące
Przewlekła choroba nerek
KONFERENCJA PRASOWA WARSZAWA 04.03.2010 PCHN - EPIDEMIOLOGIA Prof. Bolesław Rutkowski Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański Uniwersytet Medyczny 1 Przewlekła choroba
Bardziej szczegółowoPrzewlekła choroba nerek
Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Przewlekła choroba nerek 2014.09.17 Dr n. med. Mirosław Banasik specjalista chorób wewnętrznych NEFROLOG tel. 608 57 30
Bardziej szczegółowoOtyłość i choroby nerek. groźny problem XXI wieku
Otyłość i choroby nerek groźny problem XXI wieku Dr Lucyna Kozłowska SGGW, Wydział Nauk o śywieniu Człowieka i Konsumpcji Katedra Dietetyki e-mail: lucyna_kozlowska@sggw.pl Nadwaga + otyłość 25% 27% Nadwaga
Bardziej szczegółowoProgresja przewlekłej choroby nerek u dzieci z wadami układu moczowego
Progresja przewlekłej choroby nerek u dzieci z wadami układu moczowego Danuta Zwolińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Poland VII Zjazd PTNFD,Łódź,24-26.05.,
Bardziej szczegółowoNiedożywienie i otyłość a choroby nerek
Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Magdalena Durlik Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Częstość przewlekłej choroby nerek na świecie
Bardziej szczegółowoI. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa)
Spis treści 1. Wprowadzenie 13 Wstęp do wydania II 16 I. Cukrzycowa choroba nerek (nefropatia cukrzycowa) 2. Podstawowa charakterystyka struktury i czynności nerek 21 3. Czynniki wpływające na rozwój uszkodzenia
Bardziej szczegółowoNIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1
NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 Niewydolność nerek Niewydolność nerek charakteryzuje się utratą zdolności do oczyszczania organizmu
Bardziej szczegółowoCzy mogą być niebezpieczne?
Diety wysokobiałkowe w odchudzaniu Czy mogą być niebezpieczne? Lucyna Kozłowska Katedra Dietetyki SGGW Diety wysokobiałkowe a ryzyko zgonu Badane osoby: Szwecja, 49 261 kobiet w wieku 30 49 lat (1992 i
Bardziej szczegółowoCHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO
CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Cukrzycowa choroba nerek
Bardziej szczegółowoPożegnanie z mikroalbuminurią jak dziś oceniać uszkodzenie nerek w cukrzycy? Janusz Gumprecht
Pożegnanie z mikroalbuminurią jak dziś oceniać uszkodzenie nerek w cukrzycy? Janusz Gumprecht Czynność nerek a homeostaza glukozy - Glukoneogeneza (40% tworzonej glukozy = 20% całkowitej ilości glukozy
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. n. med. Anna Wasilewska
Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Nieodwracalny, postępujący proces chorobowy Powoduje uszkodzenie, a następnie zmiany w budowie i czynności nerek Prowadzi do zmiany składu oraz objętości płynów ustrojowych,
Bardziej szczegółowoCewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek
Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Krzysztof Letachowicz Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Kierownik: Prof. dr hab. Marian Klinger Cewkowo-śródmiąższowe
Bardziej szczegółowoBadania pracowniane w chorobach nerek u dzieci. Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu
Badania pracowniane w chorobach nerek u dzieci Klinika Kardiologii i Nefrologii Dziecięcej I Katedra Pediatrii Akademia Medyczna w Poznaniu Badanie ogólne moczu Barwa Przejrzystość Odczyn Ciężar właściwy
Bardziej szczegółowoLECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N
Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N 25.8 Inne zaburzenia
Bardziej szczegółowoMetody wykrywania i oceny postępu przewlekłej choroby nerek
Choroby Serca i Naczyń 2007, tom 4, nr 3, 137 141 K L I N I C Z N A I N T E R P R E T A C J A W Y N I K Ó W B A D A Ń Redaktor działu: dr hab. med. Edward Franek Metody wykrywania i oceny postępu przewlekłej
Bardziej szczegółowoOcena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu
Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to
Bardziej szczegółowoZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoPrzewlekła choroba nerek czy każdego chorego leczymy tak samo?
Przewlekła choroba nerek czy każdego chorego leczymy tak samo? Jan Duława Katedra Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice Definicja przewlekłej choroby nerek (PChN) Obecność
Bardziej szczegółowoRelacja koszt efekt jako kryterium wyboru metody leczenia chorób nerek
Relacja koszt efekt jako kryterium wyboru metody leczenia chorób nerek Marian Klinger Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej Akademii Medycznej we Wrocławiu Światowe tło epidemiologiczne
Bardziej szczegółowoDIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK
KURS 15.04.2016 Szczecinek DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK dr hab. n. med. Sylwia Małgorzewicz, prof.nadzw. Katedra Żywienia Klinicznego Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański
Bardziej szczegółowoOsteoporoza w granicznej niewydolności nerek - problem niedoboru witaminy D
Atlanta Osteoporoza w granicznej niewydolności nerek - problem niedoboru witaminy D Jerzy Przedlacki Katedra i Klinika Nefrologii Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych, WUM Echa ASBMR 2016 Łódź, 14.01.2017
Bardziej szczegółowoZnaczenie wczesnego wykrywania cukrzycy oraz właściwej kontroli jej przebiegu. Krzysztof Strojek Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze
Znaczenie wczesnego wykrywania cukrzycy oraz właściwej kontroli jej przebiegu Krzysztof Strojek Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Czynniki ryzyka rozwoju i powikłania cukrzycy Nadwaga i otyłość Retinopatia
Bardziej szczegółowoDiagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska
Diagnostyka izolowanego białkomoczu u dzieci, białkomocz czynnościowy. Prof. dr hab. Anna Wasilewska Aforyzm Hipokratesa 460-377 pne Pęcherzyki pojawiające się na powierzchni moczu świadczą o chorobie
Bardziej szczegółowowww.jacekbujko.com @JacekBujko
www.jacekbujko.com @JacekBujko Lek. Jacek Bujko Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka laboratoryjna chorób nerek Jak pobrać mocz? Badanie 3 dni przed i 3 dni po miesiączce zanieczyszcza próbkę erytrocytami
Bardziej szczegółowoInformacja prasowa Warszawa, 12 marca 2019 r.
Informacja prasowa Warszawa, 12 marca 2019 r. Aż 4 miliony Polaków cierpi na przewlekłą chorobę nerek. 80 000 osób rocznie przedwcześnie umiera z powodu jej następstw alarmują nefrolodzy. Odpowiednio prowadzona
Bardziej szczegółowoWywiady z zakresu układu moczowego. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM
Wywiady z zakresu układu moczowego Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM Dyzuria Częstomocz Główne objawy Zmiany wyglądu moczu - krwiomocz - pienienie się moczu Zaburzenia
Bardziej szczegółowoAnaliza fali tętna u dzieci z. doniesienie wstępne
Analiza fali tętna u dzieci z chorobami kłębuszków nerkowych doniesienie wstępne Piotr Skrzypczyk, Zofia Wawer, Małgorzata Mizerska-Wasiak, Maria Roszkowska-Blaim Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii
Bardziej szczegółowoinwalidztwo rodzaj pracy
Zdrowie jest najważniejsze Wykłady wraz z konsultacjami medycznymi realizowane przez Stowarzyszenia na rzecz rozwoju wsi Bogufałów Źródło Baryczy w ramach wspierania realizacji zadania publicznego przez
Bardziej szczegółowoLeczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014
Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne
Bardziej szczegółowoEpidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę?
Epidemia niewydolności serca Czy jesteśmy skazani na porażkę? Piotr Ponikowski Klinika Chorób Serca Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Ośrodek Chorób Serca Szpitala Wojskowego we Wrocławiu Niewydolność
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne choroby układu moczowego
Sylabus Wydział: Wojskowo Lekarski Kierunek studiów: Lekarski Rok Studiów: 4 Semestr: zimowy (07) Przedmiot: Choroby wewnętrzne choroby układu moczowego Forma zajęć: wykłady sala wykładowa, ul. Żeromskiego
Bardziej szczegółowoPierwsi pacjenci z cukrzycą leczeni powtarzanymi dializami
KONFERENCJA PRASOWA WARSZAWA 04.03.2010 LECZENIE NERKOZASTĘPCZE Prof. Bolesław Rutkowski Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański Uniwersytet Medyczny 1 Pierwsi pacjenci
Bardziej szczegółowolek. Łukasz Mądry Oddział urologii Szpital Miejski Nr 4 w Gliwicach
Profilaktyka Raka Stercza lek. Łukasz Mądry Oddział urologii Szpital Miejski Nr 4 w Gliwicach Stercz (prostata, gruczoł krokowy) Stercz, gruczoł krokowy lub prostata to różne nazwy tego samego narządu
Bardziej szczegółowoCUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska
CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Bardziej szczegółowou Czynniki ryzyka wystąpienia zakrzepicy? - przykłady cech osobniczych i stanów klinicznych - przykłady interwencji diagnostycznych i leczniczych
1 TROMBOFILIA 2 Trombofilia = nadkrzepliwość u Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do występowania zakrzepicy żylnej, rzadko tętniczej, spowodowana nieprawidłowościami hematologicznymi 3 4 5
Bardziej szczegółowoTrudności diagnostyczne w rozpoznaniu choroby Denta opis przypadku
Trudności diagnostyczne w rozpoznaniu choroby Denta opis przypadku I. Załuska-Leśniewska, P. Czarniak, P. Szcześniak, Z. Gockowska, A. Żurowska Klinika Chorób Nerek i Nadciśnienia Dzieci i Młodzieży Gdański
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoŚWIATOWY DZIEŃ NEREK DAJ CZAS SWOIM NERKOM
ŚWIATOWY DZIEŃ NEREK DAJ CZAS SWOIM NERKOM PRZEWLEKŁA CHOROBA NEREK PODSTAWOWE INFORMACJE Nerki budowa Piramidy nerkowe Żyła nerkowa Torebka włóknista Tętnica nerkowa Miedniczka nerkowa Moczowód NERKI
Bardziej szczegółowojest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz
Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności
Bardziej szczegółowoStrategia postępowania z niewydolnym przeszczepem nerki
Strategia postępowania z niewydolnym przeszczepem nerki Ilona Idasiak-Piechocka Andrzej Oko Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego. Zarys Projektu
Diagnostyka i leczenie nowotworów nerki, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego Zarys Projektu Dr n. med. Roman Sosnowski Klinika Nowotworów Układu Moczowego, Centrum Onkologii Projekt współfinansowany
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE W większości badań zakłada się (a obecna klasyfikacja przewlekłej choroby nerek (PChN) wg Kidney Disease: Improving Global Outcomes
STRESZCZENIE W większości badań zakłada się (a obecna klasyfikacja przewlekłej choroby nerek (PChN) wg Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) wzmacnia to przekonanie), że rozpoznanie PChN oznacza
Bardziej szczegółowoZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ ( )
ZAPROSZENIE NA BADANIA PROFILAKTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ (2015-08-03) PROFILAKTYKA CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA ADRESACI - Osoby zadeklarowane do lekarza POZ, w wieku 35, 40, 45,
Bardziej szczegółowoNOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA. Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r.
NOWOTWORY TRZUSTKI KLUCZOWE DANE, EPIDEMIOLOGIA Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii 4 listopada 2014 r. Najczęstsza postać raka trzustki Gruczolakorak przewodowy trzustki to najczęstsza
Bardziej szczegółowoJakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska
Jakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu VII Zjazd PTNefD, Łódź 2015 1 Jakość życia
Bardziej szczegółowoLeczenie chorych na kzn: dla kogo tylko nefroprotekcja?
Leczenie chorych na kzn: dla kogo tylko nefroprotekcja? Przemysław Rutkowski Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych GUMed 1. Co to jest nefroprotekcja 2. Zmiany w nefroprotekcji 1.
Bardziej szczegółowoPrzewodniczący: Witold Chrzanowski, Alicja Grzegorzewska, Ewa Żukowska-Szczechowska
13:30 14:30 Sesja Zespół sercowo-nerkowy Przewodniczący: Jacek Imiela, Szymon Brzósko Epidemiologia i klasyfikacja (15 ) Jacek Małyszko Patofizjologia zespołu sercowo-nerkowego - rola sztywności naczyń
Bardziej szczegółowoOstra niewydolność nerek
Ostra niewydolność nerek Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii WUM Grażyna Krzemień Dominika Adamczuk Ostra niewydolność nerek (ONN) - definicja Nagłe obniżenie przesączania kłębuszkowego (GFR) prowadzące
Bardziej szczegółowoCo może zniszczyć nerki? Jak żyć, aby je chronić?
Co może zniszczyć nerki? Jak żyć, aby je chronić? Co zawdzięczamy nerkom? Działanie nerki można sprowadzić do działania jej podstawowego elementu funkcjonalnego, czyli nefronu. Pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego
Bardziej szczegółowoTorbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat
Torbiele w nerkach u dziecka w wieku 3 lat Prof. Ryszard Grenda Klinika Nefrologii, Transplantacji Nerek i Nadciśnienia Tętniczego Instytut- Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Przypadek 1. Chłopiec 3 - letni
Bardziej szczegółowoSzpiczak plazmocytowy. Grzegorz Helbig Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Szpiczak plazmocytowy Grzegorz Helbig Klinika Hematologii i Transplantacji Szpiku Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach MM - epidemiologia 90% przypadków rozpoznaje się powyżej 50 r.ż., Mediana wieku
Bardziej szczegółowoChoroby nerek w ciąży
Choroby nerek w ciąży PROF. B. PIETRZAK DR N. MED. N. MAZANOWSKA DR A. MADEJ Fizjologia nerek w ciąży Powiększenie nerek wzrasta przepływ nerkowy (RBF)? przesączanie kłębuszkowe (GFR) o ok. 50%? klirens
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski
SYLABUS Nazwa modułu/przedmiotu : Wydział: Kierunek studiów: Część A - Opis przedmiotu kształcenia. Nefrologia Kod modułu LK.3.E.008 II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym Lekarski Specjalności:
Bardziej szczegółowoPrzegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski.
Przegląd epidemiologiczny metod diagnostyki i leczenia łagodnego rozrostu stercza na terenie Polski. Program MOTO-BIP /PM_L_0257/ Ocena wyników programu epidemiologicznego. Dr n. med. Bartosz Małkiewicz
Bardziej szczegółowoDostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca
Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca PROF. DR HAB. MED. TOMASZ ZIELIŃSKI KIEROWNIK KLINIKI NIEWYDOLNOŚCI SERCA I TRANSPLANTOLOGII INSTYTUTU KARDIOLOGII
Bardziej szczegółowoPogorszenie czynności nerek, czyli co należy wiedzieć w wypadku stwierdzenia obniżonego przesączania kłębuszkowego
Forum Nefrologiczne 2009, tom 2, nr 2, 112 119 Copyright 2009 Via Medica ISSN 1899 3338 PROGRAM EDUKACYJNY Zagadnienia współczesnej nefrologii www.fn.viamedica.pl Ewa Król w imieniu Grupy PChN* Katedra
Bardziej szczegółowowww.jacekbujko.com @JacekBujko
www.jacekbujko.com @JacekBujko Lek. Jacek Bujko Diagnostyka laboratoryjna Diagnostyka laboratoryjna chorób nerek Jak pobrać mocz? Badanie 3 dni przed i 3 dni po miesiączce zanieczyszcza próbkę erytrocytami
Bardziej szczegółowoZespół sercowo nerkowy. Czy może dotyczyć także dzieci? Danuta Zwolińska
Zespół sercowo nerkowy. Czy może dotyczyć także dzieci? Danuta Zwolińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej XII Ogólnopolska Konferencja PTNFD-Lublin, 23-25 maja 2012 1 Związek między zaburzeniem
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla studentów V roku
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla studentów V roku 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Nefrologia 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek )
Bardziej szczegółowoNazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny: hematologia.
Załącznik nr 10 do Zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu LECZENIE NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ ICD - 10 D75.2 - nadpłytkowość samoistna Dziedzina medycyny:
Bardziej szczegółowoCukrzycowa choroba nerek w wieku podeszłym Diabetic nephropathy in elderly
Akademia Medycyny ARTYKUŁ POGLĄDOWY/REVIEW PAPER Wpłynęło: 01.12.2009 Poprawiono: 10.12.2009 Zaakceptowano: 14.12.2009 Cukrzycowa choroba nerek w wieku podeszłym Diabetic nephropathy in elderly Janina
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek
Diagnostyka i monitorowanie cukrzycy i chorób nerek Business Development Manager Konferencja naukowo-szkoleniowa Ryn Badania laboratoryjne w chorobach nerek Wyzwaniem dla współczesnej medycyny jest badanie
Bardziej szczegółowoJAKIE SĄ RZADKIE CHOROBY NEREK? Informacje dla pacjentów, członków rodzin i opiekunów prawnych
JAKIE SĄ RZADKIE CHOROBY NEREK? Informacje dla pacjentów, członków rodzin i opiekunów prawnych Drodzy Pacjenci, drodzy członkowie Rodzin, rzadką chorobą jest określone takie schorzenie, którego występowanie,
Bardziej szczegółowoO Twoich nerkach. Przewlekła Choroba Nerek
Przewlekła Choroba Nerek Nerki to ważne narządy podtrzymujące życie. Ich główne zadanie polega na oczyszczaniu (filtrowaniu) krwi z toksyn i substancji odpadowych. To właśnie te toksyny/substancje odpadowe
Bardziej szczegółowoKompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego.
Kompleksowy program zmniejszania zachorowalności na choroby związane ze stylem życia na terenie powiatu wieruszowskiego. Konferencja otwierająca realizację projektu. Wieruszów, 28.04.2015 DLACZEGO PROFILAKTYKA?
Bardziej szczegółowowww.dializadomowa.pl
12 marca 2009 r Informacja prasowa Przewlekła choroba nerek prowadzi do nieodwracalnej niewydolności tego organu. Jedyną możliwością utrzymania chorego przy życiu jest leczenie nerkozastępcze. Dializowanie
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny. im. Karola Marcinkowskiego. w Poznaniu
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Małgorzata Stasiak-Paczkowska Oddział Chorób Wewnętrznych z Pododdziałem Intensywnej Terapii Internistycznej Centrum Medycznego HCP w Poznaniu
Bardziej szczegółowoWartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego. ma znaczenie?
Wartość subklinicznych uszkodzeń narządowych w ocenie ryzyka sercowonaczyniowego czy płeć ma znaczenie? dr n. med. Lucyna Woźnicka-Leśkiewicz Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Bardziej szczegółowoNowotwory gruczołu krokowego skala problemu. Dr n med. Urszula Wojciechowska
Nowotwory gruczołu krokowego skala problemu Dr n med. Urszula Wojciechowska Rak gruczołu krokowego na świecie Rak gruczołu krokowego jest drugim najczęściej diagnozowanym rakiem i piątą co do częstości
Bardziej szczegółowoScyntygrafia nerek. Zakład Medycyny Nuklearnej SP CSK Warszawa
Scyntygrafia nerek Zakład Medycyny Nuklearnej SP CSK Warszawa Podział badań scyntygraficznych Scyntygrafia nerek Inne Dynamiczna Statyczna Angioscyntygrafia Pomiar klirensu nerkowego Test z kaptoprilem
Bardziej szczegółowoDIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE
DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE Dorota Bulsiewicz, Dariusz Gruszfeld, Sylwester Prokurat, Anna Dobrzańska Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka WSTĘP
Bardziej szczegółowoPrzemysław Pyda. Przeszczepianie trzustki
Przemysław Pyda Przeszczepianie trzustki Przeszczepianie trzustki na świecie Wskazania i rodzaj przeszczepu (I) Cukrzyca powikłana nefropatią; podwójny przeszczep nerka trzustka jednoczasowo z nerką SPK
Bardziej szczegółowoPacjent z niewydolnością nerek. Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych
Pacjent z niewydolnością nerek Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych Pacjent z niewydolnością nerek Ostre uszkodzenie nerek Przewlekła choroba nerek Ostre uszkodzenie nerek
Bardziej szczegółowoZespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego
Zespół Metaboliczny w praktyce chirurga naczyniowego Wacław Karakuła Katedra i Klinika Chirurgii Naczyń i Angiologii U.M. w Lublinie Kierownik Kliniki prof. Tomasz Zubilewicz Lublin, 27.02.2016 Zespół
Bardziej szczegółowoZdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne
Zdrowotne i społeczne problemy wieku starszego - sprzężenia zwrotne Piotr Pruszczyk, Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii z Centrum Diagnostyki i Leczenia Żylnej Choroby Zakrzepowo Zatorowej Szpital
Bardziej szczegółowoOrganizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów. problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW
POLSKIE STOWARZYSZENIE DIABETYKÓW Organizacje pozarządowe w diabetologii: realne problemy pacjentów problem z postrzeganiem cukrzycy typu 2 Małgorzata Marszałek POSTRZEGANIE CUKRZYCY TYPU 2 Łagodniejszy,
Bardziej szczegółowoKWALIFIKACJA ŻYWEGO DAWCY NERKI. Dorota Lewandowska 2011
KWALIFIKACJA ŻYWEGO DAWCY NERKI Dorota Lewandowska 2011 DLACZEGO PRZESZCZEPIA SIĘ NARZĄDY OD ŻYWYCH DAWCÓW? Ograniczone możliwości przeszczepiania narządów od dawców zmarłych Względy religijne Narząd przeszczepiony
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Bardziej szczegółowoMierniki w ochronie zdrowia
Mierniki w ochronie zdrowia doc. dr Zofia Skrzypczak Podyplomowe Studia Menadżerskie Zarządzanie w podmiotach leczniczych w dobie przekształceń własnościowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską
Bardziej szczegółowoWydział Zdrowia Publicznego, Kierunek DIETETYKA, Studia I stopnia stacjonarne I rok, Rok akademicki 2013/2014
Grupa 1 1 63571 2.1 3.1 4.1 8.1 12.1 14.1 2 63572 2.2 3.2 4.2 8.2 12.2 14.2 3 63573 2.3 3.3 4.3 8.3 12.3 14.3 4 63574 2.4 3.4 4.4 8.4 12.4 14.4 5 63575 2.5 3.5 4.5 8.5 12.5 14.5 6 63576 2.6 3.6 5.1 9.1
Bardziej szczegółowoTesty dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci.
Testy dla kobiet w ciąży. Zakażenie HIV i AIDS u dzieci. dr n. med. Agnieszka Ołdakowska Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Warszawski Uniwersytet Medyczny Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Bardziej szczegółowoPułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego. Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze
Pułapki farmakoterapii nadciśnienia tętniczego Piotr Rozentryt III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii Śląskie Centrum Chorób Serca, Zabrze Leczenie nadciśnienia tętniczego versus leczenie chorego
Bardziej szczegółowoPula pytań v.1.0 Diagnostyka nefrologiczna
Pula pytań v.1.0 Diagnostyka nefrologiczna 1. W odwodnieniu, hipoperfuzji nerek i stanach wzmożonego katabolizmu białkowego takiego jak dieta wysokobiałkowa stężenie mocznika w surowicy jest podwyższone
Bardziej szczegółowoNarodowy Test Zdrowia Polaków
Raport z realizacji projektu specjalnego MedOnet.pl: Narodowy Test Zdrowia Polaków Autorzy: Bartosz Symonides 1 Jerzy Tyszkiewicz 1 Edyta Figurny-Puchalska 2 Zbigniew Gaciong 1 1 Katedra i Klinika Chorób
Bardziej szczegółowoPAMIĘTAJ O ZDROWIU! ZBADAJ SIĘ
PAMIĘTAJ O ZDROWIU! ZBADAJ SIĘ Przewodnik po programach profilaktycznych finansowanych przez NFZ Lepiej zapobiegać niż leczyć Program profilaktyki chorób układu krążenia Choroby układu krążenia są główną
Bardziej szczegółowoLek. WOJCIECH KLIMM. rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Lek. WOJCIECH KLIMM OCENA SYSTEMU CIĄGŁEGO MONITOROWANIA STĘŻENIA GLUKOZY W PŁYNIE ŚRÓDTKANKOWYM U CHORYCH ZE SCHYŁKOWĄ NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK LECZONYCH POWTARZANYMI HEMODIALIZAMI rozprawa na stopień doktora
Bardziej szczegółowoPrzewlekła niewydolność nerek czy przewlekła choroba nerek?
Choroby Serca i Naczyń 2005, tom 2, nr 3, 131 135 N E F R O K A R D I O L O G I A Przewlekła niewydolność nerek czy przewlekła choroba nerek? Michał Kozłowski, Jacek Manitius Katedra i Klinika Nefrologii,
Bardziej szczegółowoDr n. med. Norbert Grząśko w imieniu Polskiej Grupy Szpiczakowej Lublin, 12.04.2008
Ocena skuteczności i bezpieczeństwa leczenia układem CTD (cyklofosfamid, talidomid, deksametazon) u chorych na szpiczaka plazmocytowego aktualizacja danych Dr n. med. Norbert Grząśko w imieniu Polskiej
Bardziej szczegółowoCzy potrzebna jest współpraca z nefrologiem w opiece po nefrektomii
Czy potrzebna jest współpraca z nefrologiem w opiece po nefrektomii Stanisław Niemczyk Klinika Chorób Wewnętrznych, Nefrologii i Dializoterapii 11-12 2012, JG, sn Nefrektomia Badania z udziałem zwierząt
Bardziej szczegółowoSepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie
Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,
Bardziej szczegółowoVI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości
VI.2 Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dla produktu Zanacodar Combi przeznaczone do publicznej wiadomości VI.2.1 Omówienie rozpowszechnienia choroby Szacuje się, że wysokie ciśnienie krwi jest przyczyną
Bardziej szczegółowoZakażenia układu moczowego u dzieci. Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM
Zakażenia układu moczowego u dzieci Zofia Konarska Klinika Pediatrii WUM Plan wędrówki Kilka definicji Rekomendacje, siła zaleceń Omówienie przypadków dzieci z ZUM w świetle rekomendacji Najważniejsze
Bardziej szczegółowoo o Instytut Pediatrii Wydziału Lekarskiego UJ CM Nazwa jednostki prowadzącej moduł Język kształcenia
Nazwa Wydziału Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa modułu kształcenia Język kształcenia Cele kształcenia Efekty kształcenia dla modułu kształcenia Metody sprawdzania i kryteria oceny efektów kształcenia
Bardziej szczegółowoW Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ:
W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Konopiskach prowadzone są aktualnie trzy programy profilaktyczne finansowane przez NFZ: "Profilaktyka raka szyjki macicy"- dla wszystkich Pań w wieku 25-59 lat, które nie miały
Bardziej szczegółowoDoustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy. Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Doustne środki antykoncepcyjne a ryzyko wystąpienia zakrzepicy Dr hab. Jacek Golański Zakład Zaburzeń Krzepnięcia Krwi Uniwersytet Medyczny w Łodzi Żylna choroba zakrzepowozatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny
Bardziej szczegółowoPorównanie efektów leczenia pacjentów leczonych nerkozastępczo metodą dializy otrzewnowej i hemodializy Przewlekła choroba nerek (PChN) rozwija się w
Porównanie efektów leczenia pacjentów leczonych nerkozastępczo metodą dializy otrzewnowej i hemodializy Przewlekła choroba nerek (PChN) rozwija się w przebiegu różnorakich nefropatii, m.in. cukrzycowej
Bardziej szczegółowoAktualny stan leczenia nerkozastępczego w Polsce 2017 r.
RAport Aktualny stan leczenia nerkozastępczego w Polsce 2017 r. (NEFROL. DIAL. POL. 2018, 22, 133-140) Actual condition of renal replacement therapy in Poland in year 2017 Wprowadzenie Przedstawione dane
Bardziej szczegółowoOsoby z cukrzycą pomagają innym prewencja cukrzycy w rodzinie
3 Osoby z cukrzycą pomagają innym prewencja cukrzycy w rodzinie Samokontrolne, przesiewowe rozpoznanie ryzyka stanu przedcukrzycowego lub cukrzycy utajonej mogą wykonać pacjenci w swoich rodzinach. W praktyce
Bardziej szczegółowo