I SYNODU DIECEZJI LEGNICKIEJ

Transkrypt

1 Przypatrzmy się BIULETYN I SYNODU DIECEZJI LEGNICKIEJ 9 LEGNICA 2010

2 ZA ZGODĄ WŁADZY KOŚCIELNEJ Do użytku wewnętrznego Sekretariat I Synodu Diecezji Legnickiej ZESPÓŁ REDAKCYJNY ks. Bogusław Drożdż przewodniczący Łucja Daniluk sekretarz Współpraca Marta Bożych Skład i łamanie tekstu Anna Lichota Adres: Sekretariat Synodu, ul. Jana Pawła II nr 1, Legnica Telefon: , synod@diecezja.legnica.pl Strona internetowa:

3 Od Redakcji Numer 9. biuletynu synodalnego Przypatrzmy się zawiera następujące Dokumenty robocze: * INSTRUKCJA NA TEMAT KORZYSTANIA ZE ŚRODKÓW SPOŁECZNEGO PRZEKAZU I TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ W DUSZPASTERSTWIE * STATUT DIECEZJALNEGO DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY DIECEZJI LEGNICKIEJ * STATUT RADY PARAFIALNEJ W DIECEZJI LEGNICKIEJ * WSKAZANIA PASTORALNE DOTYCZĄCE MAŁŻEŃSTW I RODZIN ORAZ PORADNICTWA RODZINNEGO * WYTYCZNE DOTYCZĄCE APOSTOLSTWA KATOLIKÓW ŚWIECKICH * WYTYCZNE ODNOSZĄCE SIĘ DO FORMACJI I SPOSOBÓW ZAANGAŻOWANIA SIĘ KATOLIKÓW ŚWIECKICH W GRUPACH, RUCHACH I STOWARZYSZENIACH KATOLICKICH Wymienione dokumenty przeznaczone są do społeczno-kościelnej konsultacji we wspólnotach parafialnych, reprezentowanych zwłaszcza przez funkcjonujące w nich Zespoły Synodalne. Zostały one opracowane przez poszczególne komisje synodalne, a następnie przeanalizowane na zebraniu Komisji Głównej. Przekazując sześć dokumentów, mamy świadomość, że nie są one dziełami zakończonymi. Pragniemy, aby po merytorycznej dyskusji przybrały one formę konkretnych, wysokiej rangi dokumentów synodalnych o charakterze bądź to statutu lub instrukcji czy wytycznych, względem których będzie można odpowiedzialnie kształtować w wyznaczonych pastoralnych obszarach przyszłą działalność duszpastersko-apostolską organizowaną w naszej diecezji. Szanowni Członkowie I Synodu Diecezji Legnickiej, a zwłaszcza Wy, Drodzy Parafianie, uczestnicy Zespołów Synodalnych, wniknijcie dogłębnie w problematykę Dokumentów i sposób jej prezentacji, a wyniki dokonanych przemyśleń i analiz sformułujcie w formie wniosków, które następnie do końca 2010 r. prosimy przekazać do Sekretariatu Synodu. Wszystkim życzymy owocnych obrad, dojrzewają w atmosferze dziękczynno-błagalnej modlitwy zanoszonej przed Tron Boga w intencjach naszego synodalnego dzieła. Bóg zapłać! Ks. Bogusław Drożdż Sekretarz generalny I Synodu Diecezji Legnickiej

4 INSTRUKCJA NA TEMAT KORZYSTANIA ZE ŚRODKÓW SPOŁECZNEGO PRZEKAZU I TECHNOLOGII INFORMACYJNEJ W DUSZPASTERSTWIE EWANGELIZACJA PRZEZ CYFROWĄ AMBONĘ Chrystusowy nakaz misyjny (Mt 28,19) obowiązuje do końca świata głosić światu Ewangelię. Kościół czyni to od początku swego istnienia, korzystając z dostępnych środków i sposobów, najpierw w sposób ustny, potem spisany. Dziś słowo Boże może być przekazywane już nie tylko osobiście, ale za pośrednictwem różnych nowoczesnych środków technicznych, aby mogło dotrzeć do wielu ludzi niezależnie od czasu i miejsca ich przebywania. U początku chrześcijaństwa św. Paweł głosił Ewangelię na ateńskim areopagu (por. Dz 17,16-34) i w wielu innych miejscach. Dziś jak pisze Jan Paweł II w swojej encyklice Redemptoris missio (nr 37), pierwszym «areopagiem» współczesnym jest świat środków przekazu, który jednoczy ludzkość i czyni z niej, jak to się określa, «światową wioskę». Środki społecznego przekazu osiągnęły takie znaczenie, że dla wielu są głównym narzędziem informacyjnym i formacyjnym, przewodnikiem i natchnieniem w zachowaniach indywidualnych, rodzinnych, społecznych. Przede wszystkim nowe pokolenia wzrastają w świecie uwarunkowanym przez mass media. Badania naukowe wykazują, że człowiek zazwyczaj potrafi przyjąć około 30% zasłyszanych treści. Natomiast przy przekazie łączącym słowo i obraz 80% treści. Takie informacje uświadamiają nam, że jako współcześni świadkowie Ewangelii stajemy przed nowym wyzwaniem. To co do niedawna było pokazywane jako wizja przyszłości, np. w filmach o tematyce fantastycznonaukowej, dziś staje się realne. Obecnie bowiem przekazowi myśli ludzkiej służą już nie tylko prasa, teatr, film

5 6 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ czy radio, ale do grona nowych środków przekazu dołączyła telewizja, Internet wykorzystujący połączone ze sobą komputery na całym świecie, a w ostatnich latach telefonia komórkowa. Stoimy natomiast przed nowymi wynalazkami, które mają ułatwić codzienne życie w postaci osobistych czytników elektronicznych (e-readery, tablety), mają łączyć funkcje czytnika prasy, książek, osobistego organizera, notatnika, osobistej poczty elektronicznej, komunikatora internetowego, aż po odbiór wiadomości multimedialnych łączących ze sobą dźwięk i obraz. W tym nowoczesnym świecie obecny jest też i Kościół, który widzi zmieniający się świat. Przywołajmy tu chociażby słowa papieża Piusa XII: Zadziwiające wprost wynalazki techniczne, którymi szczyci się ludzkość współczesna, jakkolwiek są wynikiem wysiłku umysłu i pracy ludzkiej, to jednak w rzeczywistości są darem Boga Stwórcy naszego, od którego wszelkie dzieła dobre pochodzą ( ). Tylko pozytywne i solidarne zainteresowanie nowymi środkami techniki tak ze strony Kościoła, jak i państwa i kół zawodowych sprawi, iż przyczynią się one do wyrobienia duchowego tych, co z nich korzystają. Pozostawione bez kontroli i bez dokładnego kierownictwa, przyczynia się jednak do obniżenia poziomu kulturalnego i moralnego mas (Encyklika Miranda prorsus, 1 i 45). Tak więc nowe wynalazki, a w tym nowe media, cieszą się uznaniem i aprobatą Kościoła, choć też nie brakuje pod ich adresem uwag krytycznych, ukazujących ambiwalencję stosowanych narzędzi. To, czy zostaną one użyte dobrze, czy źle, zależy od uformowanego sumienia twórcy, nadawcy i odbiorcy. Aktualnie dostępne i pojawiające się nowe środki techniczne mają służyć pomocą w głoszeniu słowa Bożego, ale także jak pisze Jan Paweł II we wspomnianej wyżej encyklice Zaangażowanie w dziedzinie środków społecznego przekazu nie ma jednak wyłącznie na celu zwielokrotnienia przepowiadania. Chodzi o fakt głębszy, gdyż sama ewangelizacja współczesnej kultury zależy w wielkiej mierze od ich wpływu. Nie wystarcza zatem używać ich do szerzenia orędzia chrześcijańskiego i Magisterium Kościoła, ale trzeba włączyć samo orędzie w tę «nową kulturę», stworzoną przez nowoczesne środki przekazu (Encyklika Redemptoris missio 37). Niniejsza Instrukcja ma stać się pomocą we właściwym korzystaniu ze współczesnych środków przekazu w naszej diecezji.

6 Dokument roboczy: Instrukcja na temat korzystania ze środków społecznego 7 Gdzie powinna być prowadzona nowa cyfrowa ewangelizacja? Diecezja, dekanaty, parafie, zakony, instytucje diecezjalne, duszpasterstwa, ruchy i stowarzyszenia, szkoły katolickie istniejące w diecezji, a także osoby indywidualne zarówno duchowni, jak i świeccy winni cieszyć się wsparciem i pomocą swoich przełożonych przy tworzeniu nowych treści, związanych z przekazem ewangelizacyjnym, formacją i pracą duszpasterską, aktywnością w swoich środowiskach na rzecz osób potrzebujących pomocy czy też dzielący się swoimi przeżyciami związanymi z wyznawaną wiarą. Nowe formy przekazu Formą przekazu nowych treści mogą być: książki, gazetki parafialne, diecezjalna prasa katolicka, radio, wydawnictwa diecezjalne, strony internetowe www, blogi (rodzaj osobistej strony internetowej z chronologicznie uporządkowanymi wpisami autora), serwisy społecznościowe, SMS (w telefonii gsm krótki wpis tekstowy), MMS (w telefonii gsm krótki wpis tekstowy z załącznikiem w postaci zdjęcia lub filmu), tworzone katechezy, materiały katechetyczne upowszechniane na płytach CD i DVD, prezentacje multimedialne, prezentacje filmowe, filmy animowane, plakaty, grafika mało- i wielkoformatowa, poczta , współtworzenie bądź udział w programach telewizyjnych poświęconych tematyce religijnej, edukacja na odległość (e-learning), kafejki czy świetlice internetowe przy parafiach (nie zaniedbując innych tradycyjnych, realnych spotkań dzieci, młodzieży i dorosłych), komunikatory internetowe (tzw. czat, skype, gadu-gadu i in.) videokonferencje z wykorzystaniem kamer internetowych czy inne aktualnie stosowane i nowe techniki tworzenia i przesyłania informacji. DIECEZJALNE CENTRUM INFORMACJI W diecezji legnickiej 10 XII 1998 r. powołany został przez pierwszego biskupa legnickiego Tadeusza Rybaka Referat ds. Mediów. Zadaniem Referatu jest przygotowanie i obsługa medialna dokonujących się w diecezji wydarzeń. Zadanie to realizowane jest poprzez cotygodniowe spotkania

7 8 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ osób związanych z pracą mediów na szczeblu diecezjalnym z biskupem legnickim czy przedstawicielami poszczególnych duszpasterstw. Z pomocą tego Referatu przygotowywane są diecezjalne konferencje prasowe. Referat wspiera także inne wydarzenia medialne w diecezji, np. realizuje transmisje telewizyjne czy radiowe. Spotkania, na których omawiane są bieżące i planowane wydarzenia duszpasterskie w skali diecezji, dekanatów czy poszczególnych parafii mają swe odzwierciedlenie w wydawanym wewnętrznym Biuletynie prasowym, przesyłanym od 2006 r. pocztą elektroniczną do dziekanów i wicedziekanów, a także publikowanym na diecezjalnej stronie internetowej ( Referat wspiera też organizację kursów dla fotografów i operatorów kamer video rejestrujących celebracje liturgiczne. Z perspektywy czasu wydaje się jednak, że w parafiach naszej diecezji jest mała świadomość istnienia i roli tego Referatu, a tym samym rzadko wykorzystuje się go szczególnie wśród duszpasterzy i współpracujących z nimi osób np. do przygotowania medialnego, zapowiedzi i obsługi wydarzeń duszpasterskich planowanych w parafiach. Zaleca się wzmocnienie w diecezji świadomości istnienia tego Referatu jako miejsca napływu informacji o wydarzeniach w parafiach, regionach diecezji, a także w poszczególnych duszpasterstwach, instytucjach diecezjalnych, ruchach i stowarzyszeniach działających w diecezji. Jeśli te podmioty prowadzą też swoje strony internetowe i tam jest publikowana informacja dotycząca takich wydarzeń, wystarczy przesłać do Referatu pocztą elektroniczną (media@diecezja.legnica.pl) odnośnik do tej strony (tzw. link). Warto wyrobić w sobie nawyk jak najszerszego informowania mediów diecezjalnych, a także dostępnych lokalnie (bardzo często pozytywnie nastawionych na współpracę z Kościołem) o mających miejsce zdarzeniach. Liczy się także czas przesłania informacji. Np. do mediów szybkich radio, serwisy telewizyjne, agencje prasowe, dzienniki czy internetowe portale informacyjne informacja musi dotrzeć jak najszybciej. Dla przykładu ostateczną godziną, do której powinny napłynąć informacje z danego dnia do Katolickiej Agencji Prasowych (KAI) jest godzina w dniu, w którym wydarzenie miało miejsce. Dla innych mediów, np. inne czasopisma niż dzienniki w ciągu najbliższych 2-3 dni po wydarzeniu. Jeśli zaś planuje się zapowiedź jakiegoś wydarzenia, należy informację o nim przesłać do mediów jak najszybciej po ustaleniu programu danej uroczystości.

8 Dokument roboczy: Instrukcja na temat korzystania ze środków społecznego 9 Referat ds. Mediów jest też miejscem, w którym można uzyskać pomoc np. w organizowaniu szkoleń, warsztatów dziennikarskich, webmasterów, administratorów, redaktorów stron internetowych. Może służyć pomocą w szkoleniach w zakresie kontaktu z mediami, organizowaniu konferencji prasowych czy też promocji wydarzeń. W roku 2007 biskup legnicki Stefan Cichy powołał do istnienia urząd rzecznika prasowego. Funkcję tą de facto pełnił już wcześniej sekretarz Referatu ds. Mediów. Funkcja rzecznika to działalność z zakresu promocji wizerunku Kościoła diecezjalnego w mediach. A ponadto: informowanie o aktualnych wydarzeniach duszpasterskich w diecezji, działania w wydarzeniach kryzysowych, przygotowanie i prowadzenie konferencji prasowych, przygotowanie wewnętrznego Biuletynu prasowego i utrzymywanie w imieniu biskupa legnickiego kontaktu z mediami. Informacje rzecznik czerpie z prac Referatu ds. Mediów, monitorowania stron www, jak również z wiadomości przekazywanych mu bezpośrednio (obecnie pod adresem pion@rubikon.pl lub gsm ). W obliczu pojawiającej się lub narastającej sytuacji kryzysowej oprócz biskupa diecezjalnego czy swoich bezpośrednich przełożonych warto informować o sytuacji także rzecznika, aby można było podjąć stosowne działania i zastosować takie procedury, które pomogą w zażegnaniu lub zminimalizowaniu skutków pojawiającego się kryzysu. Pierwsze bowiem pytania w wyniku takich zdarzeń kierowane są ze strony mediów właśnie do rzecznika. Rzecznik może też służyć pomocą w poszukiwaniu referentów i wykładowców zajmujących się problematyką mediów. Wzorem innych diecezji można wziąć pod uwagę stworzenie diecezjalnego biura prasowego, które przejęłoby niektóre funkcje i zadania Referatu ds. Mediów. MEDIA DIECEZJI LEGNICKIEJ Zalecamy promocję prasy katolickiej w parafiach i środowiskach diecezjalnych i zachęcamy do podejmowania współpracy w ich tworzeniu. Rolą i zadaniem prasy katolickiej, oprócz funkcji informacyjnej, jest też budowanie lokalnej wspólnoty eklezjalnej, a także formacja duchowa

9 10 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ wiernych. Prasa pomaga w formowaniu postaw patriotycznych, upowszechnia wartości płynące z Ewangelii. Ma tę przewagę nad mediami szybkimi radio, telewizja że można powracać do jej lektury wielokrotnie i w wybranym dla siebie czasie. Jest wtedy więcej czasu na osobistą refleksję i przemyślenia. Poprzez propagowanie wartości chrześcijańskich i ogólnoludzkich, często kwestionowanych przez prasę laicką, pomaga w podejmowaniu właściwych życiowych decyzji. Z tego też powodu nie powinna być traktowana jako towar, ale jako dobro wspólne, służące budowaniu wspólnoty parafialnej i diecezjalnej. Diecezjalna strona www Od 15 VIII 1996 r. istnieje diecezjalna strona internetowa, obecnie pod adresem Strona zawiera szereg informacji dotyczących historii diecezji, jej pasterzy, duchowieństwa, istniejących zakonów, ruchów i stowarzyszeń. Na tej stronie umieszczane są też odnośniki (tzw. linki) do stron internetowych prowadzonych przez parafie, duszpasterstwa czy inne podmioty diecezjalne, informuje o aktualnych wydarzeniach w diecezji czy też udostępnia ważne dokumenty Kościoła katolickiego i Konferencji Episkopatu Polski. Zaleca się upowszechnianie wiedzy wśród wiernych diecezji o istnieniu takiej strony internetowej, która jest źródłem informacji o naszym Kościele lokalnym. Diecezjalna poczta elektroniczna Od roku 2006 w diecezji istnieje wewnętrzna poczta elektroniczna. Elektroniczne skrzynki pocztowe zostały stworzone dla dziekanów i wicedziekanów. Zaleca się stworzenie osobistych adresów poczty elektronicznej dla wszystkich księży w diecezji, a także dla wszystkich duszpasterstw i podmiotów diecezjalnych. Zachęcamy do wykorzystywania tej możliwości przesyłania informacji również na adres kurii i mediów diecezjalnych.

10 Dokument roboczy: Instrukcja na temat korzystania ze środków społecznego 11 Diecezjalne radio Zaleca się także praktyczne wykorzystywanie radia diecezjalnego Radia Plus Legnica ( tel ). Z pomocą tej rozgłośni można przekazywać informacje dotyczące wydarzeń w parafiach diecezji. Rozgłośnia może obejmować patronatem medialnym planowane wydarzenia. Natomiast studio nagraniowe może tworzyć profesjonalne tzw. spoty bądź całe kampanie informacyjne. Dziennikarze Radia Plus towarzyszą wydarzeniom diecezjalnym od początku istnienia diecezji. Zachęcamy, aby wypowiedzi dla tego radia traktować zawsze priorytetowo. Diecezjalne tygodniki katolickie W diecezji legnickiej od 1993 r. obecny jest Katolicki Tygodnik Niedziela, a od 2005 r. Tygodnik Katolicki Gość Niedzielny. Wiele parafii podejmuje się także wydawania swojej prasy parafialnej. Swoje biuletyny wydają też niektóre ruchy i stowarzyszenia diecezjalne. Zachęcamy więc do odpowiednio wczesnego informowania redakcji o podejmowanych działaniach duszpasterskich i współpracy z redakcjami. ( Gość Legnicki : Legnica, ul. Jana Pawła II nr 1; Niedziela Legnicka, Legnica, ul. Jana Pawła II nr 1; media@diecezja.legnica.pl). Wydawnictwa te mogą obejmować patronatem medialnym planowane ważne wydarzenia, na ich łamach można także zamieszczać reklamy zachęcające do wzięcia w nich udziału oraz inne ważne informacje. Prasa parafialna Obecnie w diecezji około 60 parafii wydaje własną prasę. Ta liczba co roku ulega zmianom. W przypadku wydawania prasy parafialnej powinny obowiązywać podobne zasady, jak przy tworzeniu stron internetowych. Wydawany periodyk powinien zawierać informacje o osobach odpowiedzialnych za publikacje oraz kontakt z redakcją. Wykorzystane materiały powinny zawierać informacje o źródle, które zostało wykorzystane, jak również uszanowane winny być prawa autorskie (dotyczy to zarówno tekstów, jak i zdjęć).

11 12 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ W przypadku kolegium redakcyjnego warto również zawrzeć umowę określającą czas jej trwania, zakres obowiązków i sposób wynagrodzenia autorów, jak również warunki jej rozwiązania. Stacje telewizyjne Diecezja na dzień dzisiejszy (rok 2010) nie posiada własnej stacji telewizyjnej. Nie mniej jednak na jej terenie funkcjonuje szereg lokalnych telewizji kablowych, które podejmują się produkcji własnych serwisów i programów. Warto także w dziedzinie upowszechniania religijnych informacji podejmować współpracę z obecnymi (np. TV TRWAM) lub mającymi powstać w przyszłości katolickimi stacjami telewizyjnymi lub Katolickimi Redakcjami Programów Telewizyjnych. Zachęcamy do wspierania takich ich działań, które pomagają w tworzeniu pozytywnego wizerunku Kościoła poprzez udział w wywiadach, udzielanie stosownych informacji i merytoryczną pomoc w przygotowywanych programach, szczególnie podejmujących tematykę religijną. Również w tym zakresie należy stosować Normy Konferencji Episkopatu Polski dotyczące występowania duchownych i osób zakonnych oraz przekazywania nauki chrześcijańskiej w audycjach radiowych i telewizyjnych. MEDIA W PARAFII Pozyskiwanie informacji Obok tradycyjnych zbiorów bibliotecznych, a prasy, radia i telewizji, obecnie najczęstszym, a często autorytatywnym miejscem poszukiwania informacji jest Internet. Warte polecenia jest więc pozyskiwanie informacji potrzebnych w duszpasterstwie z wykorzystaniem wszystkich dostępnych źródeł, bez ograniczania się do najłatwiej dostępnych. Zawarte w dostępnych mediach informacje pomagają nie tylko w poszukiwaniu potrzebnej wiedzy z danej tematyki, ale także poprzez dzielenie się zdobytą wiedzą pomagają w formacji samych duszpasterzy i powierzonych ich trosce wiernych. Pozbawiając wiernych np. ułatwionego dostępu do prasy katolickiej, pomaga się tym samym w formowaniu ich postaw, poglądów i zachowań przez prasę laicką, czasem wręcz antyko-

12 Dokument roboczy: Instrukcja na temat korzystania ze środków społecznego 13 ścielną, z której korzystają ze zwykłej konieczności, dostępności i chęci zdobycia informacji o aktualnych wydarzeniach. W poszukiwaniu informacji trzeba zwrócić uwagę na kilka niezbędnych kryteriów: A. Prawdziwość informacji informacja musi być prawdziwa, nie może być półprawdą, nie może wprowadzać w błąd. B. Rzetelność informacji wynika z dokładności i metody jej opracowania. Rzetelność zależy od obiektywizmu (realizmu, czyli prawdziwości). Powinna wiernie odzwierciedlać rzeczywistość. C. Jasność informacji język i stosowana symbolika powinny być znane i zrozumiałe dla odbiorcy. D. Kompletność informacji to ilościowa różnica między informacją pierwotną a końcową, uzyskiwaną przez użytkownika. E. Szczegółowość informacji powinna być dostosowana do potrzeb informacyjnych użytkownika. Zbyt duża szczegółowość powoduje jej przeciążenie, a zbyt mała anemię informacyjną i zmniejsza jej użyteczność. Nie wszystkie źródła są godne zaufania. Należy korzystać ze źródeł cieszących się powszechnie dobrą opinią. W celu pozyskiwania i weryfikowania informacji zaleca się więc korzystanie z tradycyjnych źródeł (np. biblioteki), a także wspieranie aktywnego czytelnictwa wydawnictw, prasy katolickiej, korzystanie z internetowych portali katolickich. Inne portale, z których czerpiemy informacje oraz wiedzę muszą się cieszyć powszechną wiarygodnością. Unikać należy portali anonimowych, za funkcjonowanie których nikt nie bierze odpowiedzialności, a także portali antyreligijnych, które powstały z myślą zwalczania nauki Kościoła. Zdobytą informację powinno się sprawdzić w kilku źródłach. W wypadku stwierdzenia niezgodności z prawdą, należy informować wydawcę bądź redaktora czy administratora o stwierdzonym błędzie z prośbą o skorygowanie zamieszczonej informacji, z podaniem źródła, z którego uzyskaliśmy informację prawdziwą. Tworzenie informacji Dziś każdy może stać się twórcą informacji. Ponieważ media, szczególnie przedstawiające codzienne, bieżące wydarzenia, często cierpią na głód informacji, coraz częściej apelują do odbiorców o przesyłanie krótkich bądź dłuższych wiadomości tekstowych (SMS), zdjęć lub nagranych fil-

13 14 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ mów, np. za pomocą telefonów komórkowych, z wydarzeń, których ktoś jest świadkiem. Media zapraszają również do komentowania aktualnych zdarzeń. Przy tworzeniu informacji przede wszystkim należy pamiętać o odpowiedzialności za wypowiadane i pisane słowo czy tworzone treści multimedialne. Rzecznicy medialni Można rozważyć powołanie rzeczników dla innych podmiotów w diecezji. Przy czym rzecznikami mogą być także osoby świeckie, po studiach specjalistycznych w tym zakresie. W takim przypadku osoby te, po uzyskaniu zgody biskupa diecezjalnego, powinny podjąć pracę w oparciu o osobno zawartą z nimi umowę o pracę. W innych przypadkach rzecznik diecezjalny może zaproponować im udział w odpowiednich szkoleniach. Strony internetowe w parafiach W roku 2006 biskup legnicki Stefan Cichy wystosował apel dotyczący tworzenia parafialnych stron internetowych. W odpowiedzi na tę zachętę około 50 parafii takie strony już prowadzi. Zaleca się, aby jak najwięcej parafii podjęło się tworzenia swoich stron www. Są one bowiem nie tylko źródłem wiedzy o parafii, ale także świadectwem aktualnego jej życia oraz promowaniem podejmowanej działalności. Strony te dają także możliwość kontaktu z duszpasterzem osobom, które w realnym świecie z różnych powodów go nie podejmują (w ten sposób ośmielają się, by później móc nawiązać rozmowę i bliższą relację interpersonalną). Są także formą kontaktu ze swoimi rodzinnymi środowiskami dla osób wyjeżdżających do pracy i osiedlających się za granicą. Dlatego przy tworzeniu stron parafialnych zaleca się częstą ich aktualizację. Jej formą może być umieszczanie cotygodniowych ogłoszeń duszpasterskich i relacji z aktualnych wydarzeń, udostępnianie galerii foto i video oraz innych. Warto też stworzyć archiwum, w którym znajdą się wcześniej publikowane materiały, a także umieścić wyszukiwarkę, która pomoże w przeglądaniu dostępnych na stronie materiałów i szybkie dotarcie do poszukiwanych treści. Za zawartość parafialnych stron internetowych odpowiedzialny jest proboszcz parafii.

14 Dokument roboczy: Instrukcja na temat korzystania ze środków społecznego 15 Zespoły redakcyjne Tworzone strony internetowe wymagają zaangażowania się osób, które są twórcami strony www, a także jej redaktorami, na których spoczywa odpowiedzialność za umieszczane treści. Dlatego każda strona powinna zawierać wyraźną informację o właścicielu strony, twórcy, administratorze strony i jej redaktorach. Powinien też znajdować się na niej przynajmniej adres poczty elektronicznej ( ), jak również tradycyjne dane teleadresowe, które pozwalają na kontakt z właścicielem strony. Przy tworzeniu stron internetowych materiały (foto, video, muzyka, teksty, ilustracje itp.) winny być wykorzystywane zgodne z obowiązującym prawem i poszanowaniem praw autorskich. W przypadku wątpliwości należy zwrócić się z prośbą o wyrażenie takiej zgody przez właścicieli tych praw lub wydawców. W sytuacji jej braku należy zrezygnować z publikacji. Ponieważ w tworzenie stron parafialnych bądź też stron ruchów, stowarzyszeń, kół oraz innych wspólnot działających w parafiach i diecezji zaangażowani są często ludzie młodzi, należy z twórcami takiej strony zawrzeć umowę, najlepiej na czas określony. Umowa powinna zawierać m.in. informację o okresie jej trwania, okolicznościach i czasie wypowiedzenia umowy, zakres prac i obowiązków twórcy strony związanych z jej prowadzeniem, a także informację o stosownym wynagrodzeniu ze strony zleceniodawcy. W przypadku podjęcia się prowadzenia strony społecznie (gratisowo), taka informacja również powinna być zawarta. Umowa taka (np. na 1 rok) pozwala na swego rodzaju kadencyjność administratorów i redaktorów strony, co z kolei może pomóc w łatwiejszym przejmowaniu funkcji przez ich następców. Ma to znaczenie wtedy, kiedy np. młodzi dotychczasowi administratorzy opuszczają rodzinne parafie i wyjeżdżają na studia, a tym samym ich aktywność i zaangażowanie w życie parafii się zmniejsza. W przypadku skorzystania z usług firm i osób zawodowo zajmujących się administrowaniem stron www należy również zawrzeć stosowną umowę.

15 16 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ WYWIADY Częstą formą kontaktu z mediami są osobiste wypowiedzi bądź udział w programach radiowych, telewizyjnych czy tez na forach internetowych. W tym zakresie obowiązują wydane 9 III 2005 r. Normy Konferencji Episkopatu Polski dotyczące występowania duchownych i osób zakonnych oraz przekazywania nauki chrześcijańskiej w audycjach radiowych i telewizyjnych, szczególnie wskazania zawarte w nr 8-15 (dokument dostępny pod adresem: Zgodnie z tymi Normami (nr 11) biskup diecezjalny oprócz rzecznika może domyślnie udzielić zgody na wypowiedzi dla mediów proboszczom, dziekanom, przełożonym i asystentom instytucji diecezjalnych, ruchów i stowarzyszeń czy dyrektorom duszpasterstw. W przypadku pełnienia innej funkcji w diecezji wymagana jest zgoda biskupa diecezjalnego. Zgoda biskupa diecezjalnego może być udzielona czasowo, w związku z okresem i zakresem wypełniania funkcji. Jeśli zaistnieje taka potrzeba, Referat ds. Mediów może okresowo przeprowadzić szkolenia praktyczne z zachowania się wobec mediów, udzielania wywiadów i zapoznania z obowiązującym prawem prasowym. EDUKACJA MEDIALNA Właściwe i owocne korzystanie z mediów będzie możliwe tylko wtedy, kiedy podejmowane będą wysiłki edukacyjne skierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych. Dlatego zachęca się do wspierania działań i programów edukacyjnych stosowanych w szkołach, uczelniach i innych instytucjach służących edukacji w zakresie korzystania z mediów. Dotyczy to nie tylko jednostek oświatowych i uczelnianych świeckich, ale także kościelnych. Umiejętność świadomego, krytycznego i selektywnego odbioru treści medialnych jest dziś bardzo ważna. Pomocą w wychowaniu do mediów mogą służyć obchodzone w ciągu roku dni poświęcone mediom, np. Dni Środków Społecznego Przekazu (w Polsce III niedziela września), Dzień Bezpiecznego Korzystania z In-

16 Dokument roboczy: Instrukcja na temat korzystania ze środków społecznego 17 ternetu (9 II). Stwarzają one możliwość promocji mediów i właściwego sposobu korzystania z nich. Można w tym celu wykorzystać okolicznościową katechezę, sympozja, kongresy, spotkania na tematy medialne, pikniki z udziałem dzieci, młodzieży i dorosłych, którym może towarzyszyć demonstracja nowych narzędzi technicznych i programów. Warto w dostępnych mediach promować dobre, bezpieczne strony internetowe czy inne źródła pozyskiwania informacji. Edukacji medialnej mogą też służyć organizowane konkursy na temat znajomości katolickich stron www, a także znajomości czasopism, wydawnictw, książek, filmów, zespołów muzycznych, spektakli teatralnych itp. Owocem takich działań mogą być także wystawy pokonkursowe dotyczące mediów czy praktyczne warsztaty. EDUKACJA MEDIALNA DLA PRZYSZŁOŚCI Szczególne zadania w obszarze edukacji medialnej ma do spełnienia Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Legnickiej. Powinno ono przygotować nowych księży do korzystania z nowoczesnych środków przekazu i kontaktów z mediami. Należy realizować szkolenia dla proboszczów i wikariuszy w celu przygotowania ich do wykorzystania nowych form cyfrowego przekazu i komunikacji. Należy stworzyć system corocznych warsztatów doskonalących parafialne zespoły redakcyjne. ZAKOŃCZENIE W podejmowanej pracy duszpasterskiej należy jak najszerzej korzystać z narzędzi, jakie udostępniane są w dziedzinie mediów i komunikacji. Chociaż takie media, jakie znamy dzisiaj, jutro mogą się zmienić, zawsze jednak mogą służyć dziełu ewangelizacji i dawaniu osobistego świadectwa chrześcijańskiego. Na ten aspekt zwraca uwagę Ojciec Święty Benedykt XVI w Orędziu na 44. Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu (2010), pisząc: Rozwój nowych technologii i w swoim wymiarze całościowym cały świat cyfrowy stanowi wielkie bogactwo dla ludz-

17 18 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ kości jako takiej i dla człowieka w wyjątkowości jego bytu oraz bodziec do konfrontacji i dialogu. Jednocześnie jednak jawią się one również jako wielka szansa dla wierzących. Żadna droga bowiem nie może i nie powinna być zaniedbana przez tego, kto w imię zmartwychwstałego Chrystusa zobowiązuje się być coraz bliżej człowieka. Dlatego nowe media dają przede wszystkim kapłanom stale nowe i z duszpasterskiego punktu widzenia nieograniczone perspektywy, które mobilizują ich do tego, aby docenić powszechny wymiar Kościoła; do budowania szerokiej i konkretnej wspólnoty; do bycia w dzisiejszym świecie świadkami życia wciąż nowego, rodzącego się ze słuchania Ewangelii Jezusa, Syna przedwiecznego, który przybył pośród nas, by nas zbawić. Nie należy jednak zapominać, że owocność posługi kapłańskiej pochodzi przede wszystkim od Chrystusa, spotykanego i słuchanego w modlitwie; głoszonego przepowiadaniem i świadectwem życia; poznawanego, miłowanego i celebrowanego w Sakramentach, przede wszystkim Najświętszej Eucharystii i Pojednania. Raz jeszcze wzywam was, najdrożsi kapłani, do uchwycenia z mądrością tych szczególnych możliwości, jakie daje współczesna komunikacja. Niech Pan uczyni z was zapalonych głosicieli dobrej nowiny także na nowej «agorze», jaką tworzą dzisiejsze środki przekazu. Dokument przygotowała Komisja ds. Mediów pod przewodnictwem ks. Piotra Nowosielskiego

18 STATUT DIECEZJALNEGO DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY DIECEZJI LEGNICKIEJ Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE Art Diecezjalne Duszpasterstwo Młodzieży Diecezji Legnickiej powołane zostało do życia decyzją biskupa legnickiego [ ]. 2. W dalszej części Statutu określenie Diecezjalne Duszpasterstwo Młodzieży zastępowane będzie skrótem DDMDL. 3. Terenem działania DDMDL jest obszar diecezji legnickiej. Art. 2. DDMDL jest referatem w ramach struktury Legnickiej Kurii Biskupiej i na jego czele stoi biskup legnicki oraz powołani przez niego pracownicy. Art. 3. DDMDL używa podłużnej pieczęci o treści: Diecezjalne Duszpasterstwo Młodzieży Diecezji Legnickiej Rozdział II CELE DIECEZJALNEGO DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY DIECEZJI LEGNICKIEJ I SPOSOBY ICH REALIZACJI Art. 4. Celem działania DDMDL jest duszpasterstwo młodzieży w zakresie: a) pracy formacyjnej,

19 20 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ b) pracy duszpasterskiej, c) pracy ewangelizacyjnej. Art. 5. DDMDL realizuje swoje cele poprzez: a) współpracę z wydziałami Legnickiej Kurii Biskupiej oraz ruchami, stowarzyszeniami i organizacjami, także charytatywnymi; b) organizowanie i koordynowanie działań duszpasterskich wśród młodzieży na terenie diecezji legnickiej; c) działania formacyjne; d) pomoc w przygotowaniu młodzieży do sakramentów; e) organizowanie działań edukacyjnych w formie szkoleń, kursów, warsztatów i innych form dokształcania; f) służenie pomocą w kształtowaniu formacji dla prezbiterów i diakonów, osób konsekrowanych oraz świeckich, pełniących funkcję animatorów w strukturach DDMDL; g) organizowanie wydarzeń kulturalnych, sportowych, turystycznych oraz innych; h) inspirowanie, organizowanie oraz tworzenie, samodzielnie lub we współpracy, klubów i kół: turystycznych, sportowych oraz innych, mających na celu integrację młodzieży diecezji legnickiej; i) programowanie działań duszpasterskich w realizowaniu diecezjalnego programu duszpasterskiego we współpracy z innymi formacjami eklezjalnymi, a zwłaszcza z Katolickim Stowarzyszeniem Młodzieży; j) organizowanie samodzielnie lub we współpracy: turniejów, konkursów, festiwali i innych imprez. Art. 6. DDMDL w celu realizacji swoich zadań może posiadać: a) siedzibę; b) ośrodki rekolekcyjne, które będą stanowiły centra formacyjno-wypoczynkowe dla wszystkich ruchów, stowarzyszeń i organizacji młodzieżowych diecezji legnickiej;

20 Dokument roboczy: Statut Diecezjalnego Duszpasterstwa Młodzieży 21 Rozdział III FINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI DIECEZJALNEGO DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY DIECEZJI LEGNICKIEJ Art. 7. Podstawowym źródłem finansowania działalności DDMDL są środki z budżetu diecezji legnickiej. Art. 8. DDMDL może prowadzić działalność gospodarczą zgodnie z przepisami prawa. Art. 9. Diecezjalny duszpasterz młodzieży jest zobowiązany do przygotowania budżetu i składania biskupowi legnickiemu rocznych sprawozdań z gospodarowania środkami finansowymi DDMDL. Rozdział IV STRUKTURA ORGANIZACYJNA DIECEZJALNEGO DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY DIECEZJI LEGNICKIEJ Art. 10. Na czele struktury DDMDL stoi biskup legnicki. Art. 11. DDMDL kieruje diecezjalny duszpasterz młodzieży mianowany przez biskupa legnickiego, będący jednocześnie pracownikiem Legnickiej Kurii Biskupiej. Art. 12. Diecezjalny duszpasterz młodzieży wchodzi z nominacji biskupa legnickiego w skład rady ekonomicznej diecezji legnickiej.

21 22 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ Art Terenowe struktury DDMDL tworzą rejonowi duszpasterze młodzieży i inni duszpasterze młodzieży. 2. Ustanawia się dla celów duszpasterstwa młodzieży podział diecezji na rejony. 3. O mianowanie rejonowych duszpasterzy młodzieży wnioskuje do biskupa legnickiego diecezjalny duszpasterz młodzieży, przedstawiając propozycje personalne. Art Diecezjalny duszpasterz młodzieży kieruje pracami Kolegium DDMDL. 2. W skład Kolegium DDMDL wchodzą: a) diecezjalny duszpasterz młodzieży; b) diecezjalny duszpasterz akademicki; c) rejonowi duszpasterze młodzieży reprezentujący rejony: Bolesławiec, Jelenia Góra, Legnica, Lubin, Zgorzelec; d) 5-10 osób duchownych i świeckich powołanych przez diecezjalnego duszpasterza młodzieży. Wszyscy członkowie Kolegium mianowani są dekretami biskupa legnickiego na prośbę diecezjalnego duszpasterza młodzieży. Art Do zadań diecezjalnego duszpasterza młodzieży wraz z Kolegium DDMDL należy planowanie oraz kierowanie pracami DDMDL na terenie całej diecezji legnickiej. 2. Diecezjalny duszpasterz młodzieży składa biskupowi legnickiemu sprawozdania z działalności DDMDL przynajmniej raz w roku. 3. Diecezjalny duszpasterz młodzieży wraz z Kolegium DDMDL opracowuje instrukcje i regulaminy niezbędne do realizacji zadań statutowych DDMDL. 4. Diecezjalny duszpasterz młodzieży wraz z Kolegium DDMDL zobowiązany jest do przekazywania informacji o inicjowanych działaniach duszpasterskich do ośrodków rejonowych oraz do prowadzenia strony internetowej DDMDL. 5. W zakresie realizacji zadań statutowych diecezjalny duszpasterz młodzieży wraz z Kolegium DDMDL wypełniają zalecenia biskupa legnickiego.

22 Dokument roboczy: Statut Diecezjalnego Duszpasterstwa Młodzieży 23 Art Do zadań rejonowego duszpasterza młodzieży należy planowanie oraz kierowanie pracami DDMDL na terenie powierzonego jego pieczy rejonu. 2. Rejonowy duszpasterz młodzieży składa diecezjalnemu duszpasterzowi młodzieży sprawozdania z działalności przynajmniej raz w roku. 3. W zakresie realizacji zadań statutowych rejonowy duszpasterz młodzieży wypełnia wskazania biskupa legnickiego oraz diecezjalnego duszpasterza młodzieży. Art. 17. Diecezjalny duszpasterz młodzieży służy pomocą biskupowi legnickiemu w sprawie planowanych zmian personalnych księży pełniących funkcje duszpasterzy młodzieży. Rozdział V ZMIANY W STATUCIE I ROZWIĄZANIE DIECEZJALNEGO DUSZPASTERSTWA MŁODZIEŻY DIECEZJI LEGNICKIEJ Art Zmiany w statucie DDMDL mogą być dokonane przez biskupa legnickiego. 2. O dokonanie zmian może wnioskować diecezjalny duszpasterz młodzieży. Art DDMDL może zostać rozwiązane dekretem biskupa legnickiego. 2. W razie rozwiązania DDMDL o przeznaczeniu majątku pozostałego po jego likwidacji decyduje biskup legnicki. Dokument przygotowała Komisja ds. Młodzieży pod przewodnictwem ks. Andrzeja Jarosiewicza

23 STATUT RADY PARAFIALNEJ W DIECEZJI LEGNICKIEJ I. NAZWA I KOMPETENCJE 1. II Polski Synod Plenarny ( ) przypomniał, że Kodeks Prawa Kanonicznego zobowiązuje do tworzenia parafialnych rad ekonomicznych oraz zaleca tworzenie rad duszpasterskich. Istnienie tych rad było utrudnione w czasach komunizmu. Obecnie nic nie stoi na przeszkodzie w ich powoływaniu i działaniu (II Polski Synod Plenarny: Potrzeby i zadania nowej ewangelizacji na przełomie II i III Tysiąclecia Chrześcijaństwa, p. 46 s. 23). 2. Wedle uchwały Synodu Archidiecezji Wrocławskiej ( ) rada ekonomiczna i rada duszpasterska zostały nazwane Radą Parafialną, która spełnia funkcje obu rad wymienionych przez Kodeks Prawa Kanonicznego. Zwyczaj ten zostaje zachowany również w diecezji legnickiej. Dlatego też statut ten mówi o Radzie Parafialnej. 3. Rada Parafialna jest organem doradczym wspierającym proboszcza w sprawach dotyczących całokształtu życia parafialnego, a szczególnie w realizowaniu Programu Duszpasterskiego Diecezji Legnickiej. II. SKŁAD RADY I SPOSÓB JEJ POWOŁYWANIA 4. Radę Parafialną tworzą: a. z urzędu: proboszcz jako przewodniczący Rady, wikariusze, rektorzy kościołów nieparafialnych, przedstawiciele zgromadzeń zakonnych męskich i żeńskich działających na terenie parafii;

24 26 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ b. przedstawiciele wybrani z poszczególnych grup: katechetów, służby liturgicznej (nadzwyczajni szafarze Komunii Świętej, lektorzy, ceremoniarze, organiści, zakrystianie), parafialnych wspólnot apostolskich; c. ze wskazania proboszcza: katolicy świeccy odznaczający się właściwymi cechami moralnymi i charyzmatami potrzebnymi do rozwoju życia religijnego w parafii. 5. Nie wyklucza się możliwości powołania części członków Rady w drodze wyborów przez głosowanie wszystkich wiernych. Wówczas 2/3 Rady powinni stanowić członkowie wybrani drogą wyboru. Wymaga to opracowania regulaminu wyborów do Rady Parafialnej, który musi być zatwierdzony przez biskupa diecezjalnego. 6. Członkowie Rady Parafialnej powinni być dobierani według kryteriów: reprezentatywności, kompetencji oraz przydatności. 7. Rada powinna odzwierciedlać przekrój społeczny i wiekowy parafii. Liczba jej członków winna być dostosowana do wielkości parafii (od 10 do 30 członków). 8. Członkiem Rady Parafialnej może być wierny zamieszkały na terenie parafii, pełnoletni, bierzmowany, odznaczający się roztropnością, wolny od kar kościelnych i cieszący się dobrą opinią wśród parafian. 9. Spośród świeckich członków Rady wybierany jest wiceprzewodniczący i sekretarz. 10. Lista zawierająca skład Rady powinna znajdować się również w archiwum dekanatu. Należy informować dziekana o wszelkich zmianach personalnych dokonywanych w Radzie. 11. Przed objęciem funkcji członkowie Rady składają podczas niedzielnej Mszy św. następujące przyrzeczenie: Ja N.N. przyrzekam Bogu Wszechmogącemu w Trójcy Świętej Jedynemu, że powierzoną mi funkcję członka Rady Parafialnej będę wypełniał sumiennie i rzetelnie oraz zgodnie z przepisami prawa. Tak mi dopomóż Bóg oraz Święta Ewangelia, którą ręką dotykam.

25 Dokument roboczy: Statut Rady Parafialnej w diecezji legnickiej Postępowanie członka Rady budzące publiczne zgorszenie, jak również trzykrotna nieusprawiedliwiona nieobecność na zebraniach Rady daje podstawę do pozbawienia członkowstwa w Radzie. III. ZADANIA I KOMPETENCJE RADY 13. Do zadań Rady należy budzenie postaw apostolskich wśród parafian, wspomaganie duchowieństwa w pracy duszpasterskiej, wyrażanie opinii i wysuwanie propozycji dotyczących doskonalenia duszpasterstwa parafialnego w oparciu o Program Duszpasterski Diecezji Legnickiej, wspomaganie proboszcza w zarządzaniu dobrami gospodarczo-materialnymi parafii. 14. Rada nie wydaje opinii o nauczaniu Kościoła w dziedzinie wiary i moralności. W zakres jej kompetencji nie wchodzi także personalna obsada duchowieństwa parafialnego. 15. Przed podjęciem ważnych decyzji związanych z życiem duszpasterskim i gospodarczym parafii proboszcz winien wziąć pod uwagę opinię Rady. W sprawach spornych należy zwrócić się o rozstrzygnięcie do dziekana, a jeśli trzeba, w dalszej kolejności do Legnickiej Kurii Biskupiej. 16. Sekretarz protokołuje obrady i odczytuje protokół na następnym posiedzeniu Rady. Księgę protokołów należy przechowywać w archiwum parafialnym oraz przedstawić ją do wglądu podczas wizytacji dziekańskiej i kanonicznej. IV. KADENCJA I SPOSÓB DZIAŁANIA RADY 17. Kadencja Rady trwa 3 lata. Istnieje możliwość przedłużenia kadencji w niezmienionym składzie, wskazana jest jednak przynajmniej częściowa zmiana jej składu.

26 28 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ Proboszcz w uzasadnionym przypadku może odwołać wybranego przez siebie członka Rady Parafialnej i na jego miejsce powołać inną osobę (patrz pkt. 12). Na rozwiązane całej Rady przed upływem kadencji musi uzyskać pisemną zgodę Legnickiej Kurii Biskupiej. 19. Z chwilą wakansu na urzędzie proboszcza uprawnienia Rady Parafialnej wygasają. 20. Najpóźniej po upływie 6 miesięcy od kanonicznego objęcia parafii proboszcz ma obowiązek powołać do życia nową Radę Parafialną lub potwierdzić umocowanie dotychczasowej. 21. Zebrania Rady zwołuje proboszcz, on też ustala porządek obrad oraz im przewodniczy. W przypadku nagłej przeszkody ze strony proboszcza, posiedzenie Rady prowadzi wiceprzewodniczący lub inna osoba wyznaczona przez przewodniczącego. 22. Gdy zajdzie potrzeba głosowania czy też przyjmowania uchwał, liczyć się będzie większość głosów. 23. Członkowie Rady Parafialnej mogą utworzyć sekcje odpowiedzialne za poszczególne odcinki życia parafialnego. Należą do nich: a. katechetyczno-młodzieżowa b. liturgiczna c. charytatywna d. duszpasterstwa rodzin e. ekonomiczno-gospodarcza f. ewangelizacyjno-misyjna i inne. 24. Posiedzenia Rady odbywają się raz na kwartał. Gdy proboszcz lub większość Rady uzna to za konieczne, można zwoływać je częściej. 25. Program zebrania winien być wcześniej podany przez proboszcza do wiadomości członkom Rady. Należy w nim przewidzieć wolne głosy oraz możliwość zgłoszenia tematów do podjęcia na następnym posiedzeniu.

27 Dokument roboczy: Statut Rady Parafialnej w diecezji legnickiej Ważniejsze ustalenia Rady winny być podane do wiadomości całej wspólnocie parafialnej w ramach niedzielnych ogłoszeń duszpasterskich albo na łamach gazetki parafialnej lub na stronie internetowej parafii. 27. Przynależność do Rady Parafialnej jest funkcją honorową i z racji jej pełnienia nie należy się żadne wynagrodzenie. 28. Członkowie Rady Parafialnej spotykają się z biskupem przeprowadzającym wizytację kanoniczną i informują go o sprawach związanych z działalnością parafii. 29. Przedstawiciele Rady uczestniczą w spotkaniach formacyjnych organizowanych przez Legnicką Kurię Biskupią oraz biorą udział w inicjatywach formacyjnych (dni skupienia, rekolekcje zamknięte) organizowanych w dekanacie i parafii. V. PRZEPISY KOŃCOWE 30. Wszelkie zmiany niniejszego Statutu, a także jego zniesienie może być dokonane jedynie przez nowy dekret biskupa legnickiego. Dokument przygotował ks. Bogusław Wolański Dyrektor Wydziału Duszpasterskiego Legnickiej Kurii Biskupiej

28 WSKAZANIA PASTORALNE DOTYCZĄCE MAŁŻEŃSTW I RODZIN ORAZ PORADNICTWA RODZINNEGO 1. DO JAKIEJ GODNOŚCI WYNIÓSŁ CHRYSTUS MAŁŻEŃSTWO MIĘDZY OCHRZCZONYMI? Związek małżeński między ochrzczonymi Chrystus wyniósł do godności sakramentu. Małżonkowie przez ten sakrament spotykają się z Chrystusem jako Odkupicielem i Zbawicielem. Chrystus wówczas łączy ich ściślej ze sobą i z Kościołem oraz ubogaca łaską Bożą, wysłużoną Męką, Śmiercią i Zmartwychwstaniem. Małżonkowie przez sakrament małżeństwa zostają jakby konsekrowani, czyli specjalnie poświęceni przez Ducha Świętego do wypełnienia zadań swego stanu, zwłaszcza do zadań rodzicielskich, tj. do wzajemnej miłości oraz urodzenia i wychowania potomstwa. Między chrześcijanami nie może istnieć ważne małżeństwo, które nie byłoby jednocześnie sakramentem. 2. CZYM JEST MAŁŻEŃSTWO KONKORDATOWE? Małżeństwo konkordatowe to inaczej małżeństwo kanoniczne (kościelne), które pociąga za sobą skutki cywilnoprawne przewidziane w prawie polskim. Aby małżeństwo kanoniczne wywarło skutki cywilnoprawne, muszą zostać spełnione następując warunki: między nupturientami nie ma przeszkód wynikających z prawa polskiego; nupturienci przy zawieraniu małżeństwa złożą zgodne oświadczenie woli dotyczące wywarcia takich skutków;

29 32 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ zawarcie małżeństwa zostanie wpisane w aktach stanu cywilnego na wniosek przekazany do USC w terminie 5 dni od zawarcia małżeństwa. Małżeństwo kanoniczne bez skutków cywilnoprawnych (niekonkordatowe) może być zawarte wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody ordynariusza miejsca. 3. JAKIE KONSEKWENCJE PŁYNĄ Z POŻYCIA BEZ ŚLUBU KOŚCIELNEGO? Ludzie ochrzczeni żyjący bez ślubu kościelnego: poważnie naruszają porządek moralny ustanowiony przez Boga; skazują się na brak pomocy Bożej (łaski); świadomie dają zły przykład i zgorszenie. Ponieważ są w stanie grzechu ciężkiego, nie mogą otrzymać rozgrzeszenia i przyjąć Komunii św., tak długo, jak długo nie uregulują tej sprawy. Nie mogą też być rodzicami chrzestnymi ani świadkami bierzmowania. 4. DLACZEGO KOŚCIÓŁ TAK NIEUSTĘPLIWIE BRONI NIEROZERWALNOŚCI MAŁŻEŃSTWA? Kościół broni nierozerwalności małżeństwa: ponieważ taka jest nauka Chrystusa: Co Bóg złączył człowiek niech nie rozdziela (Mt 19,6); ponieważ do dobrego wychowania dzieci potrzebna jest rodzina żyjąca w stałej wspólnocie; ponieważ prawdziwa miłość chce trwać wiecznie między małżonkami; ponieważ tylko stałość związku małżeńskiego może zapewnić małżonkom wspólne doskonalenie się, dając im możność skutecznego pomagania sobie i wzajemnego uzupełniania się we wszystkich dziedzinach życia; ponieważ według myśli Bożej związek małżeński już od samego początku swego ustanowienia miał być obrazem i symbolem nierozerwalnego zjednoczenia Chrystusa i Kościoła sakramentalny związek małżeński

30 Dokument roboczy: Wskazania pastoralne dotyczące małżeństw i rodzin 33 jest nadto urzeczywistnieniem tego nierozerwalnego związku, musi więc i on być nierozerwalny; ponieważ złączenie sakramentalne jest związkiem dokonanym przez Chrystusa. Szacunek dla powagi Syna Bożego domaga się szacunku dla trwałości związku dokonanego przez Niego. 5. CZY ROZWÓD PRZEPROWADZONY W SĄDZIE CYWILNYM ROZWIĄZUJE MAŁŻEŃSTWO KATOLICKIE? Rozwód sądu cywilnego nie rozwiązuje katolickiego małżeństwa ważnie zawartego, ponieważ żadna władza, ani duchowna, ani świecka nie może takiego małżeństwa unieważnić. Na mocy rozwodu cywilnego przestaje ono istnieć wobec prawa państwowego, ale trwa dalej wobec Boga i Kościoła. 6. CO MAJĄ CZYNIĆ MAŁŻONKOWIE, KTÓRZY DOPIERO PO ŚLUBIE STWIERDZAJĄ, ŻE SIĘ NIE DOBRALI? Powinni pracować nad sobą, aby przez wzajemne zrozumienie, pracę nad swoim charakterem scalić swoje małżeństwo. W wyjątkowych sytuacjach, gdy życie małżeńskie staje się niemożliwe sąd kościelny może zezwolić na separację, bez prawa zawierania nowego małżeństwa. 7. DO CZEGO SIĘ ZOBOWIĄZUJĄ MAŁŻONKOWIE PRZEZ ŚLUB MIŁOŚCI? Małżonkowie zobowiązują się do okazywania sobie miłości i jej pogłębiania, czyli do życia w miłości. Bóg chce, aby małżonkowie kochali się wzajemnie prawdziwą miłością przez całe życie. Prawdziwa miłość polega na świadczeniu dobra, czyli na wzajemnej pomocy do tego, by stawać się coraz bardziej pełnym człowiekiem i dzieckiem Bożym. Prawdziwa miłość, w przeciwieństwie do egoizmu, jest życzliwa, bezinteresowna, odpowiedzialna, gotowa do ofiary dla dobra drugiego, zdobywająca się na prze-

31 34 I SYNOD DIECEZJI LEGNICKIEJ baczenie. Do osiągnięcia łaski miłości potrzebny jest stały wysiłek ze strony człowieka, który wspierany jest pomocą (łaską) samego Boga. Łaskę tę daje Chrystus małżonkom w sakramencie małżeństwa. W małżeństwie należy ją pomnażać przez modlitwy i przyjmowanie sakramentów św. Akt małżeński jest jednym z wielu sposobów okazywania miłości przez małżonków. Przez wzajemne oddanie się sobie małżonków, im tylko właściwe i wyłączne, dążą oni do takiej wspólnoty ze sobą, aby doskonalić się wzajemnie, współpracować równocześnie z Bogiem w wydaniu na świat i wychowywaniu nowych ludzi. 8. JAKA POWINNA BYĆ MIŁOŚĆ MAŁŻEŃSKA? Miłość małżeńska powinna być na wskroś ludzka, tzn. zmysłowa i duchowa zarazem, z tym że rozum powinien kierować przejawami miłości; pełna, tzn. powinna być miłością przyjaźni, która skłania małżonków do dzielenia się wszystkim, bez niesprawiedliwych wyjątków, oraz wykluczająca egoistyczne nastawienie i egoistyczne postępowanie; wyłączna i wierna, tzn. skierowana wyłącznie do współmałżonka i dochowana wiernie aż do śmierci; płodna, tzn. skierowana do zrodzenia i wychowania potomstwa, którym ich Bóg obdarzy. Przez praktykowanie takiej miłości małżonkowie realizują Boży plan miłości. 9. NA CO TRZEBA ZWRACAĆ SZCZEGÓLNĄ UWAGĘ W WYCHOWANIU DZIECI? Dobre wychowanie dzieci wymaga troski rodziców nie tylko o ich należyty rozwój fizyczny (zdrowie, utrzymanie, ubranie, mieszkanie), ale przede wszystkim o ich wychowanie duchowe, a mianowicie: odpowiednie wykształcenie, wypracowanie charakteru, uczulenie na potrzeby innych i wyrabianie ducha ofiary. Stwarzanie dzieciom cieplarnianych warunków, zaspakajanie wszystkich ich zachcianek, zezwalanie na wszystko, na co mają ochotę jest błędem w wychowaniu i krzywdzi dzieci. Takie działanie wychowuje ich na egoistów, którzy nie będą mogli dostrzec drugiego człowieka i jego potrzeb oraz nie będą umieli żyć w społeczności. Dobrze

32 Dokument roboczy: Wskazania pastoralne dotyczące małżeństw i rodzin 35 wychować dzieci to współdziałać z Bogiem w ich uświęceniu i zbawieniu. Wychowanie dziecka zaczyna się już od chwili poczęcia. Wielką rolę w procesie wychowania spełniają: wzajemny szacunek rodziców oraz wzorowe życie małżonków. 10. JAKIE GŁÓWNE ZADANIE STAWIA BÓG MAŁŻEŃSTWU CHRZEŚCIJAŃSKIEMU? Bóg wyznacza małżeństwu chrześcijańskiemu następujące zadania: utworzenie z rodziny chrześcijańskiej wspólnoty miłości; przekazywanie życia i wychowanie dzieci na dobrych ludzi i na czcicieli Boga; znalezienie wspólnej drogi do Boga, do świętości, do doskonałości chrześcijańskiej czyli zjednoczenie z Bogiem przez miłość nadprzyrodzoną; oddziaływanie apostolskie na drugich; rodzina chrześcijańska jest rodziną otwartą, która ubogaceniem otrzymanym od Boga na poziomie naturalnym i nadprzyrodzonym chce się podzielić z drugimi. 11. JAKIE OBOWIĄZKI MA RODZINA WOBEC WSPÓLNOTY PARAFIALNEJ? Młoda rodzina powinna brać żywy udział w życiu liturgicznym i duszpasterskim swojej parafii. Nadto winna uczestniczyć w spotkaniach młodych małżeństw, pamiętając o małżeństwach i rodzinach przeżywających kryzysy oraz świadczyć miłosierdzie ubogim. 12. DLA JAKIEGO CELU BÓG USTANOWIŁ MAŁŻEŃSTWO? Przymierze małżeńskie mężczyzny i kobiety zostało ustanowione przez Stwórcę i wyposażone we własne prawa. Z natury jest ono nastawione na dobro małżonków, a także na zrodzenie i wychowywanie potomstwa. Przy-