Analizy i Opinie. Nr 39. Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii. Analyses & Opinions
|
|
- Kinga Jankowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Nr 39 INSTYTUT SPRAW PUBLICZNYCH T H E I N S T I T U T E O F P U B L I C A F F A I R S Analizy i Opinie Analyses & Opinions Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii Tomasz Grzegorz Grosse
2 2 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii Tomasz Grzegorz Grosse Kłopoty Unii Europejskiej leżą głębiej niż tylko w wynikach referendów we Francji i Holandii oraz ostatniego szczytu w Brukseli. Najważniejszymi wyzwaniami stojącymi przed Unią są: polityka makroekonomiczna w strefie euro, koordynacja polityk ekonomicznych UE oraz rozwój nowoczesnej gospodarki. Unia powinna dążyć do zwiększenia budżetu unijnego i stopniowo rezygnować ze składki krajów członkowskich na rzecz wprowadzenia podatku europejskiego. W obecnej sytuacji Polska nie powinna opowiadać się za przyłączeniem kolejnych krajów do UE, zwłaszcza najbardziej kontrowersyjnej Turcji. Powinna raczej zaproponować przyjęcie specjalnej formuły stowarzyszeniowej dla krajów otaczających UE, umożliwiającej korzystanie ze wspólnego rynku i pomocy rozwojowej. Dalsze poszerzenie Unii na obecnym etapie jej rozwoju nie tylko będzie trudne politycznie, ale przede wszystkim zagrozi spójności i trwałości Unii Europejskiej. Wyniki referendów we Francji i Holandii w sprawie projektu konstytucji europejskiej stanowią prawdziwy wstrząs dla elit politycznych w krajach europejskich, a także poważne wyzwanie dla dalszej integracji starego kontynentu. Jak się wydaje problem nie leży w metodzie ratyfikacji (tj. głosowaniu powszechnym) lub nieudolności miejscowych polityków. Źródłem kryzysu są raczej systemowe trudności jakie napotkała integrująca się Europa. Sprzeczności nie tylko między interesami poszczególnych państw członkowskich, ale szerzej poglądami na temat dalszej integracji. Źródłem kłopotów jest także nieskuteczność instytucji unijnych w rozwiązywaniu problemów gospodarczych i społecznych. Coraz bardziej bezradne są również rządy narodowe w UE, co odbija się rykoszetem niezadowolenia społecznego nie tylko wobec polityków narodowych, ale również wobec integracji europejskiej. Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie, 39
3 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii 3 Konieczne zmiany w polityce makroekonomicznej Podstawową przyczyną obecnego kryzysu politycznego w Europie jest bez wątpienia długotrwała sytuacja niskiego wzrostu gospodarczego, a także narastający problem bezrobocia. Warto przypomnieć, że w ostatnim czasie bezrobocie we Francji i Niemczech, dwóch najbardziej wpływowych krajach UE przekroczyło 10 proc., a w krajach strefy euro blisko 9 proc.. Szczególnie dotkliwe politycznie jest zwłaszcza długotrwałość tego zjawiska, a także nieskuteczność dotychczasowych prób rozwiązania tego problemu. Coraz więcej ekonomistów obwinia za taką sytuację wprowadzenie wspólnej europejskiej waluty, a także politykę makroekonomiczną prowadzoną przez Europejski Bank Centralny (EBC). W wydanym niedawno opracowaniu na ten temat Euros and Europeans, A. Martin i G. Ross z uniwersytetu Harvarda dowodzą, że polityka w strefie euro nadmiernie ciąży ku obniżaniu inflacji kosztem stymulowania wzrostu i zatrudnienia. Jest pod tym względem wyraźnie odmienna od ukierunkowania polityki amerykańskiego Banku Rezerw Federalnych (Fed), który okresowo w sytuacji trudności na rynku pracy i obniżonego wzrostu gospodarczego zmniejsza wysokość stóp procentowych w trosce o pobudzenie koniunktury gospodarczej. Autorzy publikacji pesymistycznie oceniają szanse zmiany polityki EBC. Coraz częściej podobną diagnozę wyrażają politycy. Dowodem na to jest poluzowanie paktu stabilności i wzrostu na wiosennym szczycie UE. Wśród najważniejszych decyzji tego szczytu było pozwolenie na okresowe przekraczanie wymogów 3 proc. ograniczeń deficytu budżetowego w stosunku do PKB w sytuacji przedłużających się trudności gospodarczych. Jednocześnie politycy włoscy i niemieccy zastanawiają się nad scenariuszami rozpadu systemu euro, co nie jest wykluczone w długiej perspektywie czasowej. Wprawdzie wprowadzenie euro przynosi również korzyści dla rozwoju wspólnego rynku, zwłaszcza zmniejszając koszty transakcyjne dla przedsiębiorstw i inwestorów finansowych. Jednak trudno sobie wyobrazić, aby politycy dalej nie reagowali na przedłużające się kłopoty społeczne i gospodarcze. W perspektywie wieloletniej istnieje kilka możliwych rozwiązań obecnej sytuacji: zmiana polityki makroekonomicznej EBC, dalsze poluzowanie reguł paktu stabilności i wzrostu, skoncentrowanie wydatków UE na pobudzeniu gospodarki europejskiej (zwłaszcza w krajach grupy euro), albo rozpad systemu wspólnej waluty. Ostatni z wymienionych scenariuszy stanowiłby bez wątpienia dramatyczny wstrząs dla Unii Europejskiej i mógłby podważyć celowość dalszej integracji europejskiej. Analizy i Opinie, 39 Instytut Spraw Publicznych
4 4 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii Zmniejszenie unijnego budżetu groźne dla dalszej integracji europejskiej Wyniki referendum we Francji i Holandii mogą być interpretowane jako społeczny sprzeciw wobec ostatniego poszerzenia UE, a także kolejnych planowanych etapów zwiększania liczby członków UE, zwłaszcza o Turcję. Sprzeciw społeczny wobec skutków integracji europejskiej ma przynajmniej kilka komponentów. Jest m.in. związany z zaostrzającą się wewnątrz UE rywalizacja o miejsca pracy, i szerzej coraz bardziej gwałtowna konkurencja gospodarcza między starymi i nowymi krajami członkowskimi. Przykładem tej rywalizacji jest gorąca dyskusja na temat dyrektywy o liberalizacji usług. W ten sposób zmniejsza się gotowość do europejskiej solidarności i jednocześnie zwiększa zakres narodowych egoizmów oraz chęć poprawiania wewnętrznej sytuacji kosztem partnerów europejskich. Dlatego po wstrząsie referendalnym należało spodziewać się wzmocnienia tendencji do zmniejszania budżetu unijnego na politykę spójności. Wyniki debaty budżetowej ze szczytu UE w Brukseli (2005) potwierdzają taka diagnozę. Świadczą o zmniejszeniu gotowości najbogatszych krajów do finansowania pomocy skierowanej dla nowych krajów członkowskich. Jak dotąd wygrywa więc filozofia płatników netto, najbardziej spektakularnie reprezentowana przez Wielką Brytanię. Polega ona na tym, że kraje te chcą otrzymywać z powrotem swoją składkę członkowską. Był to główny argument Margaret Thatcher przy negocjowaniu osławionego rabatu brytyjskiego. Przy tego typu postawie asymetria między finansowaniem bogatych i biednych krajów członkowskich będzie musiała pozostać stałym elementem funkcjonowania UE. Ponadto, brak decyzji politycznej w zakresie budżetu, oznacza, że przywódcy krajów europejskich nie potrafią podejmować strategicznych decyzji odnoszących się do przyszłości UE, pomimo tego, że takie decyzje są niezbędne dla rozwoju integracji europejskiej. Ostatnie propozycje prezydencji luksemburskiej dyskutowane na szczycie UE w Brukseli (2005) zakładały drastyczne zmniejszenie budżetu UE, co w oczywisty sposób podważa możliwości rozwoju Unii Europejskiej. Wystarczy przypomnieć, o propozycji ograniczenia budżetu na politykę zagraniczną oraz na politykę sprawiedliwości i spraw wewnętrznych o około 40 proc. Mniej więcej w podobnym wymiarze osłabiono także rozmiar pomocy UE dla rozwoju nowoczesności i konkurencyjności europejskiej gospodarki. Wyraźne osłabienie możliwości budżetowych UE jest więc powiązane z osłabieniem jej roli w stosunkach międzynarodowych, spowolnieniem budowy zintegrowanego systemu bezpieczeństwa wewnętrznego oraz zmniejszenia zdolności wspierania rozwoju gospodarki opartej na wiedzy. W ten sposób wyrażona została wola polityczna reprezentowana przez największe kraje członkowskie, aby problemy europejskie rozwiązywały raczej kraje członkowskie, a nie sama Unia Europejska. Politycy europejscy świadomi nieskuteczności Unii Europejskiej w wielu jej wymiarach nie wzmacniają instrumentów europejskich, ale wracają do wypróbowanych Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie, 39
5 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii 5 działań podejmowanych z poziomu narodowego. Taka filozofia polityczna jest dużo groźniejsza dla integracji europejskiej, aniżeli samo obniżenie wielkości unijnego budżetu. Europejski model społeczny czy europejska strefa wolnego handlu? Kolejnym aspektem kryzysu integracji europejskiej jest wyraźny konflikt między rozbieżnymi modelami gospodarczymi w UE. Pracownicy francuscy boją się nie tyle polskiego hydraulika, co wynikającej z poszerzenia UE utraty pracy, zmniejszenia zarobków i rozpadu francuskiego modelu ochrony praw pracowniczych. Poszerzenie UE niewątpliwie zwiększa presję na dalszą liberalizację rynku pracy w krajach kontynentalnych UE, a także na osłabienie dotychczasowego sytemu dialogu społecznego między pracownikami i pracodawcami. Fiasko referendum konstytucyjnego we Francji i Holandii nie rozwiązuje jednak dylematów, przed jakimi stanęli politycy europejscy. Można wprawdzie oczekiwać zawieszenia debaty na temat dalszej liberalizacji usług w UE, a także liczyć się z próbami narzucenia minimalnych standardów podatkowych, socjalnych i w zakresie praw pracowniczych w skali całej Unii. Problemem pozostaje jednak presja konkurencyjna ze strony liberalnych krajów pozaeuropejskich, a także tańszych i mniej obciążonych wydatkami społecznymi krajów azjatyckich. Wyjściem z tej sytuacji może być próba szukania konkurencyjności UE w najbardziej zaawansowanych technologicznie segmentach gospodarki, co daje podstawy do utrzymania pozostałości europejskiego modelu społecznego w UE. Bez wątpienia od dyskusji na ten temat trudno będzie uciec, a więc warto już teraz zastanawiać się nad korzystnymi dla UE oraz poszczególnych krajów członkowskich sposobami rozwiązania dylematów z tym związanych. Kryzys legitymizacyjny Przy okazji trzech ostatnich głosowań w Europie, tj. referendum we Francji i Holandii oraz niemieckich wyborach w Nadrenii-Westfalii - ujawnił się ostry sprzeciw wyborców wobec miejscowej elity politycznej. Politycy krajowi nie potrafią skutecznie realizować obietnic wyborczych i rozwiązywać nabrzmiałych problemów gospodarczo-społecznych. Jest to związane pośrednio z przekazaniem części kompetencji na poziom unijny. Politycy mają bowiem coraz bardziej ograniczone pole manewru w ramach prowadzonej polityki, zwłaszcza w sytuacji trudności ekonomicznych. Z jednej strony oddali prerogatywy polityki pieniężnej do EBC, z Analizy i Opinie, 39 Instytut Spraw Publicznych
6 6 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii drugiej wymogi traktatu z Maastricht ograniczają możliwości polityki fiskalnej. Wzrasta również presją wynikająca z globalizacji ekonomicznej. Przykładem jest nacisk na europejski przemysł ze strony konkurencji z krajów azjatyckich. Jednocześnie Unia pozostaje równie nieskuteczna w rozwiązywaniu problemów obywateli UE, co kraje członkowskie - czego najlepszym dowodem jest fiasko Strategii Lizbońskiej oraz innych programów europejskich stymulujących zatrudnienie i rozwój gospodarki. Kryzys legitymizacji dotyczy również budowy instytucji europejskiej i postępów integracji. Środowiska akademickie od dawna wskazują na niewystarczającą demokratyzację instytucji unijnych, brak klarownego mechanizmu odpowiedzialności decydentów europejskich przed wyborcami i nadmierną biurokratyzację funkcjonowania UE. Powszechnie znany jest dylemat legitymizacyjny, przed jakim stają decydenci polityczni. Z jednej strony chcą zachować funkcjonalność i sterowność skomplikowanego bytu instytucjonalnego, jakim jest UE, a z drugiej zależy im na poparciu społecznym dla integracji europejskiej. Niestety, nie zawsze oba cele można pogodzić, a jak dowodzą politolodzy, niekiedy funkcjonalność i sprawność zarządzania wymaga ograniczenia demokratyzacji. Ilustracją omawianej tezy jest przekonanie, że Prezydent Francji popełnił błąd decydując się na akceptację konstytucji UE w drodze powszechnego głosowania, zamiast (jak uczyniło większość krajów) powierzyć tę decyzję elitom parlamentarnym. Niestety, takie komentarze wzmacniają jedynie przekonanie o unikaniu przez europejskie elity odwołania się do demokracji bezpośredniej w sprawach dotyczących przełomowych etapów integracji europejskiej. Unia Europejska jest coraz częściej pojmowana jako projekt elit, który dawno oderwał się od problemów zwykłego człowieka. Badania Eurobarometru wskazują co najmniej od kilkunastu lat na malejące zaufanie społeczne do instytucji UE. Wzrasta poziom identyfikacji narodowych jako przeciwstawnych i osłabiających poziom identyfikacji europejskiej. Ilustracją tego zjawiska jest rosnąca popularność ruchów nacjonalistycznych i eurosceptycznych w Europie. Przejawem kryzysu legitymizacji wobec integracji europejskiej jest także zmniejszająca się frekwencja udziału w wyborach do Parlamentu Europejskiego, wreszcie fiasko referendów konstytucyjnych we Francji i Holandii. Sondaże wskazują również, że gdyby w czerwcu 2005 r. podobne referendum odbyło się w Niemczech, także tutaj zwyciężyliby przeciwnicy traktatu, wyrażając sprzeciw zarówno wobec własnych elit politycznych, jak również wobec sposobu realizowania integracji europejskiej. Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie, 39
7 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii 7 Jak wychodzić z kryzysu? Kryzys konstytucyjny ujawnił poważne napięcia wewnątrz Unii Europejskiej i zagroził postępowi integracji europejskiej. Do problemów wynikających z braku satysfakcjonującego poparcia dla nowego traktatu europejskiego doszedł poważny kryzys budżetowy na ostatnim szczycie w Brukseli. Skrajne przeciwieństwa interesów największych krajów członkowskich nie mogły zostać przezwyciężone nawet w obliczu kryzysu konstytucyjnego. Stanowi to najbardziej wymowny przykład dominacji interesów narodowych nad europejskim i w oczywisty sposób osłabia ideę integracyjną starego kontynentu. Niewątpliwie trudności unijnej gospodarki są w połączeniu z dotychczasową bezradnością europejskiej polityki gospodarczej zasadniczymi przyczynami obecnego kryzysu. Przed decydentami europejskimi staje w pierwszym rządzie problem polityki makroekonomicznej w strefie euro. Ponadto, poważnym wyzwaniem jest podjęcie koordynacji polityk ekonomicznych UE, a także bardziej zdecydowanego wsparcia z budżetu europejskiego rozwoju nowoczesnej gospodarki w UE. Zmiana priorytetów budżetowych nie może jednak odbywać się kosztem słabszych gospodarczo nowych krajów członkowskich, ale przy zapewnieniu udziału tych krajów w budowaniu podstaw dla konkurencyjnej gospodarki. Trudno sobie wyobrazić postępy integracji europejskiej bez zasadniczego zwiększenia skali budżetu unijnego, a także stopniowej rezygnacji ze składki krajów członkowskich na rzecz wprowadzenia podatku europejskiego. Skuteczna polityka gospodarcza UE nie może być prowadzona bez jednoczesnego zwiększenia skali redystrybucji z unijnego budżetu. Warto przypomnieć, że wielkość budżetu federalnego w USA sięga 20 proc. amerykańskiego PKB, a w Europie zaledwie 1 proc. Odzwierciedla to rzeczywisty poziom integracji europejskiej i możliwości skutecznej polityki prowadzonej z poziomu unijnego. Jednocześnie trudno mówić o zwiększeniu polityk redystrybucyjnych bez zdecydowanego zwiększenia politycznej legitymizacji instytucji europejskich. Kolejnym wyzwaniem dla polityków europejskich staje się coraz bardziej jaskrawa sprzeczność między zwolennikami zachowania europejskiego modelu społecznego a protagonistami liberalizacji wspólnego rynku, a nawet ograniczenia idei europejskiej wyłącznie do wolnego rynku. Niewątpliwie trudno mówić o budowaniu zjednoczonej Europy bez rozwikłania tego dylematu. Biorąc jednak pod uwagę przywiązanie wielu społeczeństw europejskich do osłon socjalnych i opieki społecznej, długoletnią tradycję kulturową związaną z europejskim modelem społecznym nie sposób dalej forsować rozwiązania przeciwne do tego modelu bez ryzyka poważnych reperkusji politycznych, także na poziomie unijnym. Wielu polityków europejskich przychyla się do opinii, że integracja postępuje zbyt szybko, zwłaszcza dla niektórych społeczeństw starej Europy. Decyzja o powstrzymaniu procesu ratyfikacyjnego traktatu konstytucyjnego na ostatnim szczycie w Brukseli (2005) jest dobrym przykładem wyhamowania postępów integracji. Świadczy o tym również pominięcie wymownym milczeniem Analizy i Opinie, 39 Instytut Spraw Publicznych
8 8 Kondycja integracji europejskiej po szczycie UE oraz referendach we Francji i Holandii na tym szczycie tematu kolejnych rozszerzeń UE. Być może należy więc podjąć dyskusję o zakresie geograficznym Europy i zastanowić się nad sensownością przyłączenia kolejnych krajów, zwłaszcza najbardziej kontrowersyjnej Turcji? W obecnej sytuacji politycznej lepszym rozwiązaniem jest wprowadzenie specjalnej formuły stowarzyszeniowej dla krajów otaczających UE, powiązanej z możliwością korzystania ze wspólnego rynku i pomocy na cele rozwojowe. Dalszy rozwój Unii Europejskiej nie może odbywać się wyłącznie w odniesieniu do porozumienia elit, poprzez wzmacnianie funkcjonalności instytucji europejskich kosztem demokratyzacji projektu europejskiego. Europie coraz bardziej brakuje wspólnej politycznej wizji. Po II wojnie światowej takim nadrzędnym celem była troska o pokojowe współistnienie europejskich narodów. Obecnie brakuje równie nośnej idei. Zamiast tego mamy zestaw kilku pomysłów, pretendujących do miana ideologii integracji europejskiej. Są to m.in. idea rywalizacji globalnej (w tym ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki), odniesienie do praw ludzkich i laickich wartości życia publicznego, bezpieczeństwa w obliczu zagrożenia terroryzmem, ochrona europejskiego modelu społecznego. Żadna z wymienionych idei nie jest jednak powszechnie podzielana i póki co, nie może stać się napędem dla dalszej integracji politycznej starego kontynentu. Bez takiej idei i szerzej wizji przyszłej Europy integracja jest skazana na siłę dawnego rozpędu, co jak pokazuje praktyka w końcu musi natrafić na poważne przeszkody. W obecnej chwili nie ma odpowiedniego klimatu dla skierowania integracji europejskiej w przedstawionych powyżej kierunkach. Wydaje się jednak potrzebna debata na temat kompleksowej reformy UE, a zwłaszcza dyskusja na ten temat między polskimi politykami i ekspertami. Chodzi o próbę odpowiedzi na pytanie: jakiej Unii Europejskiej chcą Polacy i w jaki sposób zamierzają ją zmieniać? Należy sobie uświadomić, że bez podjęcia dyskusji na te tematy możliwe są tylko negatywne scenariusze: inercja decyzyjna i związane z tym kolejne kryzysy w UE, próba przechwycenia kierownictwa w zjednoczonej Europie przez grupę najsilniejszych politycznie i gospodarczo krajów. Skrajnym scenariuszem jest marginalizacja zjednoczonej Europy lub stopniowy rozpad tego ugrupowania. Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie, 39
9 DR TOMASZ GRZEGORZ GROSSE ekspert ISP, zajmuje się problematyką europejską. Ostatnio nakładem ukazała się jego książka Polityka regionalna Unii Europejskiej. Przykład Grecji, Włoch, Irlandii i Polski wydanie 2 poszerzone i uaktualnione. W przygotowaniu raport pod jego redakcją: Analiza możliwości wprowadzenia regionalnego systemu zarządzania funduszami strukturalnymi UE w Polsce w latach Analizy i Opinie Nr 39, czerwiec 2005 Redaktor: Mateusz Fałkowski mateusz.falkowski@isp.org.pl Projekt graficzny: Andrzej Jasiocha jasio70@interia.pl Instytut Spraw Publicznych Adres: ul.szpitalna 5 lok Warszawa, Polska isp@isp.org.pl
Warunki uzyskania zaliczenia z przedmiotu, na którym słuchacz studiów podyplomowych był nieobecny
Studia podyplomowe Mechanizmy funkcjonowania strefy euro Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej VII edycja Rok akademicki 2015/2016 Warunki uzyskania zaliczenia
Bardziej szczegółowoStudia podyplomowe Mechanizmy funkcjonowania strefy euro finansowane przez Narodowy Bank Polski
Załącznik do uchwały nr 548 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego w sprawie określenia efektów kształcenia dla studiów podyplomowych prowadzonych na Wydziale Ekonomii i Zarządzania Studia podyplomowe Mechanizmy
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE "OCHRONA ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
3 4 5 6 7 Unia Europejska i prawo unijne po Traktacie z Lizbony -zagadnienia wprowadzające Prof. dr hab. Stanisław Biernat 7 listopada 05 r. Droga Polski do Unii Europejskiej 99 Podpisanie Układu Europejskiego
Bardziej szczegółowoSytuacja gospodarcza Polski
Sytuacja gospodarcza Polski Bohdan Wyżnikiewicz Warszawa, 4 czerwca 2014 r. Plan prezentacji I. Bieżąca sytuacja polskiej gospodarki II. III. Średniookresowa perspektywa wzrostu gospodarczego polskiej
Bardziej szczegółowoPostępy w zakresie sytuacji gospodarczej
#EURoad2Sibiu Postępy w zakresie sytuacji gospodarczej Maj 219 r. KU BARDZIEJ ZJEDNOCZONEJ, SILNIEJSZEJ I DEMOKRATYCZNIEJSZEJ UNII Ambitny program UE na rzecz zatrudnienia, wzrostu gospodarczego i inwestycji
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp Dariusz Rosati... 11. Część I. Funkcjonowanie strefy euro
Spis treści Wstęp Dariusz Rosati.............................................. 11 Część I. Funkcjonowanie strefy euro Rozdział 1. dziesięć lat strefy euro: sukces czy niespełnione nadzieje? Dariusz Rosati........................................
Bardziej szczegółowoNowa Teoria Optymalnego Obszaru Walutowego
Nowa Teoria Optymalnego Obszaru Walutowego dr Grzegorz Tchorek Biuro ds. Integracji ze Strefą Euro, Narodowy Bank Polski Uniwersytet Warszawski, Wydział Zarządzania Poglądy wyrażone przez autora nie stanowią
Bardziej szczegółowoDroga Polski do Unii Europejskiej
Prof. dr hab. Stanisław Biernat Unia Europejska i prawo unijne po Traktacie z Lizbony -zagadnienia wprowadzające STUDIA PODYPLOMOWE 7 listopada 2015 r. Droga Polski do Unii Europejskiej 1991 Podpisanie
Bardziej szczegółowoWiosenna prognoza na lata : w kierunku powolnego ożywienia gospodarczego
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Wiosenna prognoza na lata 2012-13: w kierunku powolnego ożywienia gospodarczego Bruksela 11 maja 2012 r. W związku ze spadkiem produkcji odnotowanym pod koniec 2011
Bardziej szczegółowoCezary Kosikowski, Finanse i prawo finansowe Unii Europejskiej
Cezary Kosikowski, Finanse i prawo finansowe Unii Spis treści: Wykaz skrótów Wprowadzenie Część I USTRÓJ WALUTOWY I FINANSE UNII EUROPEJSKIEJ Rozdział I Ustrój walutowy Unii 1. Pojęcie i zakres oraz podstawy
Bardziej szczegółowoZimowa prognoza na lata : do przodu pod wiatr
EUROPEAN COMMISSION KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela, 22 lutego 2013 r. Zimowa prognoza na lata 2012-14: do przodu pod wiatr Podczas gdy sytuacja na rynkach finansowych w UE znacząco poprawiła się od lata ubiegłego
Bardziej szczegółowoPĘTLE ROZWOJU O POLITYCE GOSPODARCZEJ POLSKI
PĘTLE ROZWOJU O POLITYCE GOSPODARCZEJ POLSKI Sytuacja gospodarcza na przełomie poprzedniej i obecnej dekady bardzo wysokie i gwałtownie rosnące bezrobocie bardzo niska stopa aktywności zawodowej niska
Bardziej szczegółowoJesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja
Komisja Europejska - Komunikat prasowy Jesienna prognoza gospodarcza na 2014 r.: powolne ożywienie i bardzo niska inflacja Bruksela, 04 listopad 2014 Zgodnie z prognozą gospodarczą Komisji Europejskiej
Bardziej szczegółowoKONKURENCJA PODATKOWA UNII EUROPEJSKIEJ
Leokadia Oręziak KONKURENCJA PODATKOWA i HARMONIZACJA PODATKÓW w ramach UNII EUROPEJSKIEJ Implikacje dla Polski Warszawa 2007 SPIS TREŚCI Wstęp...........................................................
Bardziej szczegółowoWyzwania dla polityki makroekonomicznej na drodze do wspólnej waluty. Doświadczenia krajów strefy euro
Wyzwania dla polityki makroekonomicznej na drodze do wspólnej waluty Doświadczenia krajów strefy euro Przeprowadzone na potrzeby Raportu analizy NBP (2009) wskazują, że: w perspektywie długookresowej przyjęcie
Bardziej szczegółowoKONKURENCJA PODATKOWA i HARMONIZACJA PODATKÓW. w ramach UNII EUROPEJSKIEJ. Implikacje dla Polski B 365094
KONKURENCJA PODATKOWA i HARMONIZACJA PODATKÓW w ramach UNII EUROPEJSKIEJ Implikacje dla Polski B 365094 SPIS TREŚCI Wstęp 9 ROZDZIAŁ I. PODATKI JAKO CZYNNIK WPŁYWAJĄCY NA MIĘDZY- NARODOWĄ POZYCJĘ GOSPODARKI
Bardziej szczegółowoZalecenie ZALECENIE RADY. w sprawie krajowego programu reform Danii na 2015 r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.5.2015 r. COM(2015) 255 final Zalecenie ZALECENIE RADY w sprawie krajowego programu reform Danii na 2015 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG
Załącznik nr 2 do Olimpiady Wiedzy o Unii Europejskiej pn. "GWIEZDNY KRĄG" Zagadnienia VII Olimpiada GWIEZDNY KRĄG I. Zawody I stopnia 1. Społeczeństwo. Definicja społeczeństwa. Pojęcie zbiorowości społecznej.
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wprowadzenie... 9
SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 9 ROZDZIAŁ I Teoretyczne ujęcie innowacji... 11 1. Innowacje-proces innowacyjny-konkurencyjność... 11 2. System innowacyjny na poziomie regionu... 15 3. System innowacyjny a
Bardziej szczegółowoFinansowanie UE Budżet UE. Dr Agnieszka Nitszke PE, wykład 2016/17
Finansowanie UE Budżet UE Dr Agnieszka Nitszke PE, wykład 2016/17 Cechy budżetu UE Wielkość; Podział środków na cele administracyjne i operacyjne; Finansowanie budżetu UE (system zasobów własnych). Środki
Bardziej szczegółowoData Temat Godziny Wykładowca
Harmonogram zajęć w ramach Studiów Podyplomowych Mechanizmy funkcjonowania strefy EURO (IV edycja) organizowanych przez Uniwersytet Opolski przy wsparciu Narodowego Banku Polskiego (zajęcia odbywać się
Bardziej szczegółowoPierwsza polska prezydencja w Unii Europejskiej
PIERWSZA POLSKA PREZYDENCJA W UNII EUROPEJSKIEJ UWARUNKOWANIA PROCESY DECYZYJNE OSIĄGNIĘCIA I NIEPOWODZENIA Janusz Józef Węc Pierwsza polska prezydencja w Unii Europejskiej Uwarunkowania Procesy decyzyjne
Bardziej szczegółowoPolacy o Unii Europejskiej i Traktacie Konstytucyjnym
Polacy o Unii Europejskiej i Traktacie Konstytucyjnym Podsumowanie wyników badań zleconych przez Departament UE Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP Warszawa, maja 2006 Badanie Instytutu Spraw Publicznych
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0048/160
7.3.2018 A8-0048/160 160 Ustęp 96 96. zaleca utworzenie wewnętrznego Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji zarządzanego przez Komisję, służącego większemu wspieraniu społeczeństwa obywatelskiego i
Bardziej szczegółowoKOMUNIKATzBADAŃ. O czym Polacy chcieliby się wypowiedzieć w referendum? NR 97/2017 ISSN
KOMUNIKATzBADAŃ NR 97/2017 ISSN 2353-5822 O czym Polacy chcieliby się wypowiedzieć w referendum? Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0249/13. Poprawka. Liadh Ní Riada, Xabier Benito Ziluaga w imieniu grupy GUE/NGL
3.7.2017 A8-0249/13 13 Liadh Ní Riada, Xabier Benito Ziluaga Ustęp 1 1. przypomina, że w swojej rezolucji z dnia 15 marca 2017 r. Parlament potwierdził, iż zrównoważony wzrost gospodarczy, godne, wysokiej
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 ROZDZIAŁ I POLITYKA EKONOMICZNA UNII EUROPEJSKIEJ NA RZECZ ZAPEWNIENIA KONKURENCYJNEGO I SPÓJNEGO TERYTORIUM... 21 1.1. Polityka ekonomiczna w koncepcjach teoretycznych europejskiej
Bardziej szczegółowoZagrożona korona, czyli za i przeciw wprowadzaniu euro. Autor: Marzena Hausman, Dariusz Stasik
Zagrożona korona, czyli za i przeciw wprowadzaniu euro Autor: Marzena Hausman, Dariusz Stasik Proponowany przebieg zajęć Po wykonaniu tego ćwiczenia będziesz znał obawy i nadzieje, jakie wiązali Szwedzi
Bardziej szczegółowoWpływ światowego kryzysu finansowego na prowadzenie działalności bankowej w Europie Zachodniej i Europie Środkowej
Wpływ światowego kryzysu finansowego na prowadzenie działalności bankowej w Europie Zachodniej i Europie Środkowej Wojciech Kwaśniak Narodowy Bank Polski Źródła kryzysu Strategie instytucji finansowych
Bardziej szczegółowoPROJEKT SPRAWOZDANIA
Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Gospodarcza i Monetarna 2015/0000(INI) 13.7.2015 PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: realizacja priorytetów
Bardziej szczegółowoTraktat konstytucyjny Unii Europejskiej Tom II - Proces ratyfikacji traktatu konstytucyjnego Kryzys konstytucyjny. Jolanta Kubicka
Tom II - Proces ratyfikacji traktatu konstytucyjnego Kryzys konstytucyjny Jolanta Kubicka TRAKTAT KONSTYTUCYJNY UNII EUROPEJSKIEJ TOM II PROCES RATYFIKACJI TRAKTATU KONSTYTUCYJNEGO KRYZYS KONSTYTUCYJNY
Bardziej szczegółowoSpójność w UE15 po kryzysie fiskalnym
Konferencja Wyzwania dla spójności Europy 21-22 kwietnia 2016 Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Spójność w UE15 po kryzysie fiskalnym dr Agnieszka Tomczak Politechnika Warszawska atomczak@ans.pw.edu.pl
Bardziej szczegółowoReforma polityki spójności po 2013 r.
Reforma polityki spójności po 2013 r. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, kwiecień 2009 r. 1 wprowadzenie 2 Debata wspólnotowa Kontekst debaty 4 raport kohezyjny przegląd budżetu UE i polityk wspólnotowych
Bardziej szczegółowoZalecenie ZALECENIE RADY. w sprawie krajowego programu reform Litwy na 2015 r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 13.5.2015 r. COM(2015) 264 final Zalecenie ZALECENIE RADY w sprawie krajowego programu reform Litwy na 2015 r. oraz zawierające opinię Rady na temat przedstawionego przez
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA LIZBOŃSKA A POLITYKA ZATRUDNIENIA W POLSCE
STRATEGIA LIZBOŃSKA A POLITYKA ZATRUDNIENIA W POLSCE Wpływ funduszy unijnych na tworzenie nowych miejsc pracy dr Jerzy Kwieciński Podsekretarz Stanu Warszawa, 17 maja 2007 r. 1 Odnowiona Strategia Lizbońska
Bardziej szczegółowoPOLITYKA SPÓJNOŚCI na lata
ZINTEGROWANE DZIAŁANIA NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW MIEJSKICH POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata 2014-2020 Komisja Europejska przyjęła propozycje ustawodawcze dotyczące polityki spójności na lata 2014-2020
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspólna waluta euro Po co komu Unia Europejska i euro? dr Urszula Kurczewska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 października 2012 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoBIULETYN 6/2017. Punkt Informacji Europejskiej EUROPE DIRECT - POZNAŃ. Wzmocnienie unii walutowej i gospodarczej. Strefa euro
Wzmocnienie unii walutowej i gospodarczej Współpraca gospodarcza i walutowa w państwach UE, której efektem jest posługiwanie się wspólną walutą euro ( ) jest jedną z największych osiągnięć integracji europejskiej.
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoKraje i banki będą potrzebować ponad 2 bln euro w 2012 r.
Kraje i banki będą potrzebować ponad 2 bln euro w 2012 r. Dane na ten temat pojawiają się w serwisach informacyjnych, np. w agencji Bloomberg, są także podawane przez specjalistyczne serwisy informacyjne
Bardziej szczegółowoWyniki Eurobarometru z jesieni 2013 r.: rosnąca wiara w ożywienie gospodarcze
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela, 20 grudnia 2013 r. Wyniki Eurobarometru z jesieni 2013 r.: rosnąca wiara w ożywienie gospodarcze Zgodnie z wynikami opublikowanego dzisiaj najnowszego badania
Bardziej szczegółowoPROJEKT SPRAWOZDANIA
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Gospodarcza i Monetarna 18.7.2012 2012/2150(INI) PROJEKT SPRAWOZDANIA w sprawie europejskiego okresu oceny na potrzeby koordynacji polityki gospodarczej: realizacja
Bardziej szczegółowoEuropejski Fundusz Społeczny
Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest głównym narzędziem finansowym Unii Europejskiej, wspierającym zatrudnienie w państwach członkowskich oraz promującym spójność gospodarczą i społeczną. Wydatki EFS
Bardziej szczegółowoIrlandzkie NIE a rozszerzenie Unii Europejskiej
Bartłomiej Nowak Irlandzkie NIE a rozszerzenie Unii Europejskiej Zbliżające się drugie referendum w Irlandii mające zadecydować o ratyfikacji Traktatu z Nicei wzbudza duży niepokój wśród państw kandydujących.
Bardziej szczegółowoKonsolidacja finansów publicznych a kryzys strefy euro. Jerzy Osiatyński
Konsolidacja finansów publicznych a kryzys strefy euro Jerzy Osiatyński 2 Kryzys euro i lekcje dla Polski Czy załamanie się obszaru euro nie osłabi samej Unii Europejskiej lub w ogóle jej nie przekreśli?
Bardziej szczegółowoTABELE. Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych
TABELE 1 2 3 4 Zsumowane wyniki rankingów dla trzech charakterystyk zagrożeń w poszczególnych kategoriach wiekowych Kategoria wiekowa 16-19 lat Zagrożenia Globalne Zagrożenia dla Europy Zagrożenia dla
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów... 8 Przedmowa CZĘŚĆ I Wzajemne relacje między konstytucją państwa członkowskiego a prawem UE wybrane problemy
Spis treści Wykaz skrótów...................................................... 8 Przedmowa.......................................................... 9 CZĘŚĆ I Wzajemne relacje między konstytucją państwa
Bardziej szczegółowoKLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA II GIMNAZJUM Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej Temat lekcji 1. O czym będziemy się uczyć na lekcjach wiedzy o społeczeńst
Bardziej szczegółowoWpływ globalnego kryzysu finansowego na polską gospodarkę
Mirosław Gronicki Wpływ globalnego kryzysu finansowego na polską gospodarkę Warszawa 31 maja 2011 r. Spis treści 1. Geneza światowego kryzysu finansowego. 2. Światowy kryzys finansowy skutki. 3. Polska
Bardziej szczegółowoKoncepcje Komisji Europejskiej wdrażania funduszy po 2013 roku. regionalnego, 7 listopada, 2011
Koncepcje Komisji Europejskiej wdrażania funduszy po 2013 roku Zespół ds. opracowania ramowego zintegrowanego programu regionalnego, 7 listopada, 2011 Cele bieżącej i przyszłej polityki: Nowa Polityka
Bardziej szczegółowoTomasz Gruszecki ŚWIAT NA DŁUGU
Tomasz Gruszecki ŚWIAT NA DŁUGU Wydawnictwo KUL Lublin 2012 SPIS TREŚCI Od autora 9 Część I DŁUG NA ŚWIECIE: FAKTY I. BOMBA DŁUGU PUBLICZNEGO 13 1. Zegar długu na świecie 14 2. Tym razem w dtugi popadły
Bardziej szczegółowoTendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej?
Miasto 2010 efektywność energetyczna w miastach Tendencje związane z rozwojem sektora energetyki w Polsce wspieranego z funduszy UE rok 2015 i co dalej? Elżbieta Bieńkowska Minister Rozwoju Regionalnego
Bardziej szczegółowoGospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej. Wykład VIII Strategia lizbońska
Gospodarka i funkcjonowanie Unii Europejskiej Wykład VIII Strategia lizbońska Pomyśl tylko, czym mogłaby być Europa. Pomyśl o wrodzonej sile naszej rozszerzonej Unii. Pomyśl o jej niewykorzystanym potencjale
Bardziej szczegółowoWarszawa, luty 2013 BS/22/2013 POPARCIE DLA RATYFIKACJI PAKTU FISKALNEGO
Warszawa, luty 2013 BS/22/2013 POPARCIE DLA RATYFIKACJI PAKTU FISKALNEGO Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoWniosek OPINIA RADY. w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez Maltę
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 15.11.2013 r. COM(2013) 909 final 2013/0399 (NLE) Wniosek OPINIA RADY w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez Maltę PL PL 2013/0399 (NLE) Wniosek
Bardziej szczegółowoWprowadzenie CZĘŚĆ I TEORETYCZNE PODSTAWY POLITYKI GOSPODARCZEJ
Książka Współczesna polityka gospodarcza" jest podzielona na pięć części: Teoretyczne podstawy polityki gospodarczej; Główne obszary polityki rozwoju gospodarczego; Polityka stabilizacyjna państwa; Polityka
Bardziej szczegółowoHISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
93V7 Kazimierz Łastawski HISTORIA INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ Spis treści WSTĘP 9 I. ROZWÓJ IDEI ZJEDNOCZENIOWYCH W DZIEJACH EUROPY 15 1. Prapoczątki idei jednoczenia Europy (Grecja, Rzym) 15 2. Średniowieczna
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część pierwsza: UWARUNKOWANIA. Rozdział drugi Uwarunkowania pozycji negocjacyjnej aktorów w negocjacjach europejskich...
Spis treści Wstęp... 9 Część pierwsza: UWARUNKOWANIA Rozdział pierwszy Unia Europejska jako ład negocjacyjny... 21 1. Negocjacje w UE w teoriach integracji europejskiej... 21 1.1. Paradygmat międzyrządowy
Bardziej szczegółowoJacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa. Kraków, 20 kwiecień 2012
Jacek Szlachta Korzyści ze współpracy makroregionalnej perspektywa europejska i krajowa Kraków, 20 kwiecień 2012 1 Projekt krajowy brutto na km2 Bank Światowy Reshaping Economic Geography 2 Produkt krajowy
Bardziej szczegółowoForum Myśli Strategicznej
Forum Myśli Strategicznej Strategie rozwoju obszarów kluczowych dla polskiego społeczeństwa i gospodarki - wyzwania dla przyszłości, 27.04.2015 prof. dr hab. Julian Auleytner Zrealizowane tematy 1. Czy
Bardziej szczegółowoWniosek OPINIA RADY. w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez SŁOWENIĘ
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 15.11.2013 r. COM(2013) 911 final 2013/0396 (NLE) Wniosek OPINIA RADY w sprawie programu partnerstwa gospodarczego przedłożonego przez SŁOWENIĘ PL PL 2013/0396 (NLE) Wniosek
Bardziej szczegółowoPrognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze
KOMISJA EUROPEJSKA KOMUNIKAT PRASOWY Bruksela/Strasburg, 25 lutego 2014 r. Prognoza z zimy 2014 r.: coraz bardziej widoczne ożywienie gospodarcze W zimowej prognozie Komisji Europejskiej przewiduje się
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne I stopnia Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych
Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie i doktorzy habilitowani Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Dr hab. Karol KOCISZEWSKI, prof. UE Promotorzy prac dyplomowych
Bardziej szczegółowoPlan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej
Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej 1. Model Mundella Fleminga 2. Dylemat polityki gospodarczej małej gospodarki otwartej 3. Skuteczność polityki monetarnej i fiskalnej w warunkach
Bardziej szczegółowoKonsultacje społeczne
Konsultacje społeczne Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2011-2020 10 maja 2011 r. Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego Prezentacja drugiego celu operacyjnego: zwiększenie partycypacji społecznej
Bardziej szczegółowoCykl koniunkturalny. Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej
Cykl koniunkturalny Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki gospodarczej Cykl koniunkturalny - definicja Cykl koniunkturalny to powtarzające się okresowo
Bardziej szczegółowoArkadiusz Domagała. ntegracia. olski. z Unią Europejską
studia europejskie podręcznik akademicki Arkadiusz Domagała ntegracia olski z Unią Europejską Spis treści Wstęp 11 Rozdział I Uwarunkowania i przesłanki integracji Polski ze Wspólnotami Europejskimi 13
Bardziej szczegółowoDostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności
Dostęp p do informacji naukowej i jej rozpowszechnianie w kontekście konkurencyjności ci oraz innowacyjności ci Unii Europejskiej dr hab. Diana Pietruch-Reizes, prof. ŚWSZ w Katowicach IX Krajowe FORUM
Bardziej szczegółowoFinanse publiczne. Wykład Polityka fiskalna i budżetowa państwa Michał Możdżeń
Finanse publiczne Wykład Polityka fiskalna i budżetowa państwa Michał Możdżeń michal.mozdzen@uek.krakow.pl Kategorie instrumentów państwa w polityce gospodarczej Instrumenty monetarne (polityka pieniężna)
Bardziej szczegółowoPrognozy wzrostu dla Polski 2015-06-02 15:58:50
Prognozy wzrostu dla Polski 2015-06-02 15:58:50 2 Bank of America Merrill Lynch podniósł prognozy wzrostu PKB dla Polski - z 3,3 do 3,5 proc. w 2015 r. i z 3,4 do 3,7 proc. w 2016 r. W raporcie o gospodarce
Bardziej szczegółowoPYTANIA EGZAMINACYJNE DLA KIERUNKU STUDIÓW EUROPEISTYKA I STOPIEŃ OGÓLNE
PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA KIERUNKU STUDIÓW EUROPEISTYKA I STOPIEŃ OGÓLNE 1. Popyt i czynniki określające popyt 2. Podaż i czynniki określające podaż 3. Rachunek ekonomiczny oraz warunki jego zastosowania
Bardziej szczegółowoIntegracja europejska
A 395711 Zofia Wysokińska Janina Witkowska Integracja europejska Dostosowania w Polsce w dziedzinie polityk Polskie Wydawnictw Ekonomiczne Warszawa 2004 Spis treści Od Autorów 11 I. Integracja rynków dóbr,
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia niestacjonarne I stopnia Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych
Kierunek ekonomia Promotorzy prac dyplomowych Promotorzy prac dyplomowych Profesorowie i doktorzy habilitowani Prof. dr hab. Stanisław CZAJA Dr hab. Karol KOCISZEWSKI, prof. UE Promotorzy prac dyplomowych
Bardziej szczegółowoPodlaskie aktywnym uczestnikiem Europejskiego T ygodnia Regionów i Miast 2017
Podlaskie aktywnym uczestnikiem Europejskiego T ygodnia Regionów i Miast 2017 W dniach 9-12 października w Brukseli odbywała się piętnasta edycja Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast 2017, podczas których
Bardziej szczegółowoRada Unii Europejskiej Bruksela, 23 października 2015 r. (OR. en)
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 23 października 2015 r. (OR. en) 13374/15 ECOFIN 803 UEM 387 PISMO PRZEWODNIE Od: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Data
Bardziej szczegółowoNewsletter TFI Allianz
Newsletter TFI Allianz 27 czerwca 2016 Szanowni Państwo, Brytyjczycy w referendum zdecydowali się wyjść z Unii Europejskiej. Decyzja brytyjskich wyborców ma przynajmniej dwa wymiary: polityczny i ekonomiczny.
Bardziej szczegółowoCzy i w jaki sposób trzeba zmienić polski system bankowy?
Czy i w jaki sposób trzeba zmienić polski system bankowy? Wyniki badania eksperckiego Klub Polska 2025+, Klub Bankowca 30.09.2015 r. Informacje o badaniu Czyje to stanowisko? eksperci - znawcy systemów
Bardziej szczegółowoWYBORY EUROPEJSKIE W 2009 R. Eurobarometr Standard (EB 69.2) Parlament Europejski - Wiosna 2008 Podsumowanie analityczne
Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji Dyrekcja C Relacje z obywatelami SEKCJA MONITOROWANIA OPINII PUBLICZNEJ 15/09/2008 WYBORY EUROPEJSKIE W 2009 R. Eurobarometr Standard (EB 69.2) Parlament Europejski -
Bardziej szczegółowoROZWÓJ ORAZ POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI
ROZWÓJ ORAZ POLITYKA GOSPODARCZA POLSKI ogólnopolskie badanie ankietowe opinii ekonomistów wstępne wyniki Od stycznia do kwietnia 0 roku Zakład Polityki Gospodarczej SGH wraz z Instytutem Wiedzy i Innowacji
Bardziej szczegółowo(Akty ustawodawcze) DECYZJE
22.3.2013 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 82/1 I (Akty ustawodawcze) DECYZJE DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 258/2013/UE z dnia 13 marca 2013 r. zmieniająca decyzje nr 573/2007/WE,
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp...5. Wizerunek firmy i działalność przedsiębiorstwa. Monika Kościów Potrzeba badania marki przez organizacje non-profit...
Spis treści Wstęp...5 Część I Wizerunek firmy i działalność przedsiębiorstwa Monika Kościów Potrzeba badania marki przez organizacje non-profit...9 Anna Surdyka Górniak Etyka w działalności gospodarczej
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11
Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo biznesu - Wykład 5. przedsiębiorstwa a bezpieczeństwo biznesu. Ryzyko
Wykład 5. Otoczenie krajowe ekonomiczne. przedsiębiorstwa a bezpieczeństwo biznesu. Ryzyko Ryzyko w działaniu przedsiębiorstwa ze względu na zewnętrzne i wewnętrzne warunki działania.ryzyko ekonomiczne.
Bardziej szczegółowoCzy i w jaki sposób trzeba zmienić polski system bankowy?
Czy i w jaki sposób trzeba zmienić polski system bankowy? Wyniki badania eksperckiego Polskie Towarzystwo Ekonomiczne 28.01.2016 r. Informacje o badaniu Czyje to stanowisko? eksperci znawcy systemów bankowych
Bardziej szczegółowoUnia Gospodarcza i Pieniężna
Unia Gospodarcza i Pieniężna Polityka gospodarcza i pieniężna (art. 119 TfUE) Dla osiągnięcia celów określonych w artykule 3 Traktatu o Unii Europejskiej, działania Państw Członkowskich i Unii obejmują,
Bardziej szczegółowoSystem programowania strategicznego w Polsce
System programowania strategicznego w Polsce Dr Piotr Żuber Dyrektor Departamentu Koordynacji Polityki Strukturalnej Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Warszawa, listopad 2007 r. 1 Podstawowe zalety programowania
Bardziej szczegółowoTRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana) str. 15. TYTUŁ I. Postanowienia wspólne (art. 1-8) str. 17
Spis treści TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ (wersja skonsolidowana) str. 15 PREAMBUŁA str. 15 TYTUŁ I. Postanowienia wspólne (art. 1-8) str. 17 TYTUŁ II. Postanowienia o zasadach demokratycznych (art. 9-12)
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro część I Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoPolityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk
Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/b6mlmh Plan 1. Definicja polityki fiskalnej 2. Instrumentarium polityki fiskalnej 3. Budżet państwa - deficyt budżetowy - dług
Bardziej szczegółowoWyzwania strategiczne, instytucjonalne i finansowe
Jak przygotować się do roku 2020? Wyzwania strategiczne, instytucjonalne i finansowe Dr Piotr Żuber VII Konferencja Krakowska Polska jako europejskie laboratorium polityki rozwoju Polska w perspektywie
Bardziej szczegółowo3.1. Istota, klasyfikacja i zakres oddziaływania wydatkowych instrumentów
Spis treści Wprowadzenie... 7 Rozdział 1. Cele, uwarunkowania i obszary działania współczesnej polityki fiskalnej... 11 1.1. Istota, zarys historyczny i uwarunkowania polityki fiskalnej... 12 1.2. Obszary
Bardziej szczegółowoproblemy polityczne współczesnego świata
Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmuller problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 1998 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności -
Bardziej szczegółowoPolska gospodarka - trendy i prognozy-
Polska gospodarka - trendy i prognozy- Mirosław Gronicki Jerzy Hausner Gdynia, 9 października 2009 r. Plan wystąpienia 1. Otoczenie makroekonomiczne. 2. Wewnętrzne przyczyny spowolnienia gospodarczego.
Bardziej szczegółowoPolska w Onii Europejskiej
A/452928 Polska w Onii Europejskiej - wybrane polityki sektorowe Wydawnictwo SGGW Warszawa 2004 Spis treści Wstęp 9 1. CHARAKTERYSTYKA PORÓWNAWCZA GOSPODAREK POLSKI I UNII EUROPEJSKIEJ 11 1.1. Dynamika
Bardziej szczegółowoStandardowe badanie Eurobarometr z jesieni 2018 r. Pozytywny wizerunek UE przed wyborami europejskimi
Komisja Europejska - Komunikat prasowy Standardowe badanie Eurobarometr z jesieni 2018 r. Pozytywny wizerunek UE przed wyborami europejskimi Bruksela, 21 grudnia 2018 r. Po raz pierwszy większość Europejczyków
Bardziej szczegółowoKonsolidacja uczelni: konieczność czy szansa? Jerzy Lis, AGH
Konsolidacja uczelni: konieczność czy szansa? Jerzy Lis, AGH Seminarium Konsolidacja uczelni wyższych, Warszawa, grudzień 2012 Zamiast wstępu: USTAWA podstawy prawne konsolidacji uczelni USTAWA z dnia
Bardziej szczegółowoProblemy polityczne współczesnego świata
A 372536 Zbigniew Cesarz, Elżbieta Stadtmiiller Problemy polityczne współczesnego świata Wrocław 2002 Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego Spis treści Od autorów 5 Wstęp 7 I. Problemy globalne współczesności
Bardziej szczegółowoA. Z zakresu przedmiotów kształcenia ogólnego. I. Gospodarka regionalna
TEMATY, KTÓRE STUDENCI WYDZIAŁU ZAMIEJSCOWEGO W ŻYRARDOWIE STAROPOLSKIEJ SZKOŁY WYŻSZEJ POWINNI UMIEĆ OMÓWIĆ W TRAKCIE OBRONY PRAC DYPLOMOWYCH (LICENCJACKICH) A. Z zakresu przedmiotów kształcenia ogólnego
Bardziej szczegółowo