Transplantacje komórek i tkanek rola układu odpornościowego
|
|
|
- Marian Skrzypczak
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Transplantacje komórek i tkanek rola układu odpornościowego 1
2 Rozwój strategii wytwarzania substytutów tkanek in vitro kryterium sposób działania implantu typ tkanki rola substytutu przykład fizyczny biomechaniczna kość naczynia krwionośne fizjologiczny fizjologiczna wątroba, nerka chemiczny produkcja rozpuszczalnych, dyfundujących substancji wysepki Langerhansa kombinacja złożona skóra 2
3 Sposób działania implantu fizyczne - biomechanika zależy od składu macierzy i zdolności żywych komórek w obrębie tego implantu do utrzymania takiej struktury- naczynia - wypełniacze tkankowe - mastektomia fizjologiczne i chemiczne - hepatocyty złożone - skóra 3
4 Rola gospodarza w implantacji Odrzucanie przeszczepu reakcja niespecyficzna, wrodzona Korzystny wpływ odpowiedzi immunologicznej integracja z tkanką gospodarza Niekontrolowany stan zapalny- zwłóknienie, uszkodzenie architektury konstruktu (enkapsulacja implantu) 4
5 Źródła komórek Kryteria wyboru: - łatwość pozyskiwania - funkcjonalność - przeżywalność w implancie 5
6 Źródła komórek Komórki autologiczne - proliferacja in vitro krytyczny czas oczekiwania na kmórki biopsja tkanki pacjenta, namnożenie poza organizmem, reimplantacja - aktywowanie zasiedlania nośnika in vivo manipulacja in vivo czynnikami mobilizującymi właściwe komórki do migracji w obszar implantu 6
7 Źródła komórek Komórki allogeniczne bankowanie komórek wystandaryzowanie źródło komórek - unieśmiertelnione linie komórkowe możliwość modyfikacji genetycznych, często utrata zdolności do różnicowania, niektóre cechy komórek nowotworowych bezpieczeństwo stosowania 7
8 Źródła komórek Komórki ksenogeniczne 8
9 Komórki macierzyste embrionalne izolowane z dojrzałego organizmu izolowane z krwi pępowinowej 9
10 Komórka macierzysta zdolność do nieograniczonych podziałów daje początek co najmniej jednemu typowi zróżnicowanych komórek 10
11 Embrionalne komórki macierzyste Gastrulacja Ektoderma Mezoderma Endoderma Tkanka nerwowa / NSCs Skóra / SSCs Szpik kostny i krew / HSCs, MSCs Mięśnie i kości/ tkankowescs Płuca, wątroba, trzustka / narządowo-specyficznescs Przełyk, żołądek, jelito/ jelitowescs Pierwotne komórki rozrodcze Embrionalne komórki macierzyste Gastrulacja Ektoderma Mezoderma Endoderma Pierwotne komórki rozrodcze Tkanka nerwowa Skóra Szpik kostny i krew Mięśnie i kości Płuca,wątroba, trzustka Przełyk, żołądek, jelito Multipotencjalne komórki macierzyste NSCs/ SSCs HSCs/MSCs/tkankoweSCs NarządoweSCs/jelitoweSCs 11
12 totipotencjalne komórki zygoty pluripotencjalne komórki zarodkowe pluripotencjalne zarodkowe komórki rozrodcze gonady multipotencjalne komórki macierzyste multipotencjalne komórki macierzyste tkankowo-specyficzne organy i tkanki komórki macierzyste układu krwiotwórczego komórki macierzyste centralnego układu nerwowego komórki macierzyste mięśni komórki macierzyste skóry 12
13 13
14 Pluripotencjalne komórki wewnętrznej masy komórkowej ludzkiej blastocysty -zdolne do różnicowania w komórki z 3 warstw germinalnych - różnicują in vitro pod nieobecność czynników wzrostu warunkujących samoodnawianie komórek macierzystych - niski poziom spontanicznego różnicowania podczas pasaży - aktywność alkalicznej fosfatazy - markery powierzchniowe: SSEA-3(stage specyfic embryonic antigen) SSEA-4, TRA-1-60, TRA-1-81, GCTM-2 - ekspresja telomerazy - ekspresja czynnika transkrypcyjnego Oct4 regulującego ekspresję genów 14
15 Charakterystyka embrionalnych komórek macierzystych niezdefiniowany potencjał proliferacyjny stabilny diploidalny kariotyp zdolność do wzrostu klonalnego formowanie potworniaków wielokierunkowe różnicowanie in vitro możliwość manipulacji genetycznych 15
16 16
17 James A. Thomson, Univ. Wisconsin John D. Gearhart, Roger Pedersen, John Hopkins Univ. Gerard Bain i David I Gottlieb, Washington Univ. School of Medicine Meri Firpo, Gordon Keller s Laboratory Loren J. Field, Indiana Univ. Terrence Deacon, Harvard Medical School 17
18 Embrionalne komórki macierzyste - sektor komercyjny GERON Melno Park, Calif. ludzkie, małpie PLURION White Plains, New York ludzkie INFIGEN DeForest, Wisc. bydlęce Advanced Cell Technology Worcester, Mass. bydlęce, świńskie, ludzkie Origen Therapeutics San Francisco, Calif. kurze, bydlęce Stem Cell Sciences Monash, Australia świńskie, szczurze MIDAS North Grafton, Mass. świńskie AVIGENICS Athens, Georgia kurze Biotechnology Rsrch&Development Peoria, III. świńskie 18
19 Days Embryonic stem (ESC) cells cultivated on feeder layer d0 Cultivation of ESC in hanging drops Formation of embryoid bodies d3 Transfer of embryoid bodies to bacteriological plates and cultivation in suspension d5 Plating of embryoid bodies ( between day 5 and 7) into endo -, ecto - and mesodermal cells d
20 Perspektywy badań komórek macierzystych Badanie leków, testy cytotoksyczności Badanie rozwoju, kontroli genów Pluripotencjalne komórki macierzyste w hodowli in vitro Komórki/tkanki dla celów terapeutycznych szpik kostny komórki nerwowe komórki mięśnia komórki trzustki serca 20
21 w dojrzałym organizmie tkankowo swoiste komórki macierzyste posiadają zdolność do różnicowania w komórki tego narządu lub tkanki, dla której stanowią tzw. pulę komórek rezerwowych komórki macierzyste obecne w różnych narządach mogą różnicować w komórki innych tkanek wykazywać tzw. plastyczność alternatywna teoria tłumacząca plastyczność - współzawodnictwo o wspólne nisze w tkankach 21
22 Źródła somatycznych komórek macierzystych Szpik kostny hematopoetyczne komórki macierzyste, mezenchymalne komórki macierzyste Skóra epidermalne komórki macierzyste, komórki macierzyste mieszka włosowego Mięśnie szkieletowe komórki satelitarne, komórki macierzyste mięśnia Żołądek komórki macierzyste nabłonka Serce komórki macierzyste kardiomiocytów Mózg neuronalne komórki macierzyste Wątroba- komórki owalne 22
23 Schofield 1978 zaproponował hipotezę występowania niszy jako fizjologicznie ograniczonego mikrośrodowiska (komórki, macierz, sygnały) regulujące i chroniącego komórki macierzyste 23
24 Nisze warunkują właściwości komórek macierzystych i przejściowo namnażających się skóra zarodek nabłonek jelita tkankowo-specyficzne komórki macierzyste embrionalne komórki macierzyste przejściowo namnażające się komórki szpik kostny terminalnie zróżnicowane komórki Kontrola transdukcji sygnału w niszy proliferacja różnicowanie 24
25 Figure 1. Stem cell hierarchy Rizvi, A. Z. et al. Stem Cells 2005;23: Copyright 2005 AlphaMed Press 25
26 Figure 2. Rapidly renewing stem cell niches Rizvi, A. Z. et al. Stem Cells 2005;23: Copyright 2005 AlphaMed Press 26
27 Standaryzacja hodowli komórek do przeszczepów 1. Liczenie wyizolowanych komórek, testy żywotności, wydajność tworzenia kolonii (liczba kolonii utworzonychx100/liczba wysianych komórek)- %CFE 2. Identyfikacja komórek- analiza morfologiczna (mikroskopia elektronowa), antygeny markerowe metoda immunologiczna, kariotypowanie 3. Monitorowanie kontaminacji: Sprawdzenie materiału do izolacji Monitoring w trakcie hodowli Źródła zakażeń: tkanka Niewłaściwa izolacja W trakcie hodowli Z materiałów stosowanych do hodowli Ze środowiska Niewłaściwy układ hodowlany 27
28 Immunologia nie autologicznych komórek Profesjonalne i nieprofesjonalne komórki prezentujące antygeny MHCII i białka kostymulujące B7 i CD40 Bezpieczeństwo stosowania komórek nie autologicznych : Badanie komórek donorowych na obecność: wirusa HIV, żółtaczki, adenowirusy, badania kariotypu, tumorogenność, zmiany fenotypowe 28
29 IMMUNOMODULACJA Projektowanie tkanek i organów - eliminacja komórek limfoidalnych dawcy - maskowanie lub eliminacja antygenów odpowiadających za reakcję immunologiczną 29
30 IMMUNOMODULACJA Projektowanie tkanek i organów /modyfikacja antygenów komórek donorowych/ Źródła koncepcji projektowania tkanek 30
31 31
32 Indukcja tolerancji transplantacyjnej 32
33 Badania nad projektowaniem tkanek Maskowanie przeciwciałami - cukrzyca - choroby neurodegeneracyjne 33
34 Usunięcie lub maskowanie MHC I - mechanizmy delecja β2-mikroglobuliny przetrwania przeszczepu Odtwarzanie na powierzchni komórek dawcy antygenów MHC I z wykorzystaniem b2-mikroglobuliny biorcy- ochrona przed komórkami NK, powodującymi lizę komórek bez MHC I 34
35 Badania nad projektowaniem tkanek Maskowanie przeciwciałami Dodawanie genów Usuwanie RNA 35
36 IMMUNOIZOLACJA terapia biohybrydowa enkapsulacja technologia - rodzaje kapsuł (mikro-, makro-) - komórki stosowane do enkapsulacji 36
37 Próby kliniczne Cukrzyca - 37
38 Próby kliniczne Cukrzyca Chroniczny ból ALS (amyotrophic lateral sclerosis) stwardnienie zanikowe boczne 38
39 Wyzwania inżynierii w rozwoju narzędzia immunoizolacji Dostarczenie tkanek z z hodowli pierwotnej bądź komórkowej Ochrona przed immunologicznym odrzutem przeszczepu Utrzymanie żywotności komórek i ich funkcji gradient O 2 Wyspy komórek Langerhansa błona immunoizolacyjna tkanka O 2 komórki białka insulina metabolity: Kwas mlekowy CO 2 H + 39
40 Utrzymanie żywotności komórek i ich funkcji dostarczanie składników odżywczych i tlenu Preferowane miejsca implantacji wysp trzustkowych: jama otrzewnej jama opłucnej wątroba 40
41 Ochrona przed immunologicznym odrzutem przeszczepu martwa komórka żywa komórka półprzepuszczalna bariera immunoizolacyjna Wydzielane białka Antygeny powierzchniowe Cytokiny, wolne rodniki Reaktywne formy tlenu Białka cytoplazmatyczne limfokiny Makrofag przeciwciała Składniki komplementu Limfocyt T Komórka cytotoksyczna Odpowiedź komórkowa Limfocyt B Komórka produkująca przeciwciała Odpowiedź humoralna 41
Transplantacje komórek i tkanek rola układu odpornościowego
Transplantacje komórek i tkanek rola układu odpornościowego Rozwój strategii wytwarzania substytutów tkanek in vitro typ tkanki rola substytutu przykład fizyczny biomechaniczna kość naczynia krwionośne
Spotkania w samo południe u Biotechnologów. Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego
Spotkania w samo południe u Biotechnologów Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Postęp w metodach hodowli tkanek dla transplantologii - komórki macierzyste odkrycie
Regulacja wzrostu i różnicowania komórek poprzez oddziaływanie komórek z macierzą zewnątrzkomórkową
PLAN WYKŁADÓW Regulacja wzrostu i różnicowania komórek poprzez oddziaływanie komórek z macierzą zewnątrzkomórkową Kontrola rozwoju tkanki in vitro Biomateriały i nośniki w medycynie odtwórczej - oddziaływanie
Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste
Indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste Nagroda Nogla w dziedzinie medycyny i fizjologii z roku 2012 dla Brytyjczyka John B.Gurdon oraz Japooczyka Shinya Yamanaka Wykonały: Katarzyna Białek Katarzyna
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej)
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz.i): wprowadzenie (komórki, receptory, rozwój odporności nabytej) Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt do wykładu
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia
Lp. tydzień wykłady seminaria ćwiczenia 21.02. Wprowadzeniedozag adnieńzwiązanychzi mmunologią, krótka historiaimmunologii, rozwójukładuimmun ologicznego. 19.02. 20.02. Wprowadzenie do zagadnień z immunologii.
BANK komórek macierzystych... szansa na całe życie.
BANK komórek macierzystych... szansa na całe życie www.bank.diag.pl Bank komórek macierzystych DiaGnostyka doświadczenie i nowoczesne technologie Założony w 2002 r. Bank Krwi Pępowinowej Macierzyństwo,
NON-HODGKIN S LYMPHOMA
NON-HODGKIN S LYMPHOMA Klinika Hematologii, Nowotworów Krwi i Transplantacji Szpiku We Wrocławiu Aleksandra Bogucka-Fedorczuk DEFINICJA Chłoniaki Non-Hodgkin (NHL) to heterogeniczna grupa nowotworów charakteryzująca
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B
PODSTAWY IMMUNOLOGII Komórki i cząsteczki biorące udział w odporności nabytej (cz. III): Aktywacja i funkcje efektorowe limfocytów B Nadzieja Drela ndrela@biol.uw.edu.pl Konspekt wykładu Rozpoznanie antygenu
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA
FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin, Jonathan Stamford, David White FIZJOLOGIA CZŁOWIEKA Daniel McLaughlin Jonathan Stamford David White Przekład zbiorowy pod redakcją Joanny Gromadzkiej-Ostrowskiej
Odporność nabyta: Nadzieja Drela Wydział Biologii UW, Zakład Immunologii
Odporność nabyta: Komórki odporności nabytej: fenotyp, funkcje, powstawanie, krążenie w organizmie Cechy odporności nabytej Rozpoznawanie patogenów przez komórki odporności nabytej: receptory dla antygenu
Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie
Część praktyczna: Metody pozyskiwania komórek do badań laboratoryjnych cz. I
Ćwiczenie 1 Część teoretyczna: Budowa i funkcje układu odpornościowego 1. Układ odpornościowy - główne funkcje, typy odpowiedzi immunologicznej, etapy odpowiedzi odpornościowej. 2. Komórki układu immunologicznego.
AUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ. The role of Sdf-1 in the migration and differentiation of stem cells during skeletal muscle regeneration
mgr Kamil Kowalski Zakład Cytologii Wydział Biologii UW AUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ The role of Sdf-1 in the migration and differentiation of stem cells during skeletal muscle regeneration Wpływ chemokiny
Wyklady IIIL 2016/ :00-16:30 środa Wprowadzenie do immunologii Prof. dr hab. med. ML Kowalski
III rok Wydział Lekarski Immunologia ogólna z podstawami immunologii klinicznej i alergologii rok akademicki 2016/17 PROGRAM WYKŁADÓW Nr data godzina dzień tygodnia Wyklady IIIL 2016/2017 tytuł Wykladowca
PRZESZCZEPIANIE KOMÓREK HEMATOPOETYCZNYCH
KATEDRA I KLINIKA PEDIATRII, HEMATOLOGII I ONKOLOGII COLLEGIUM MEDICUM UMK BYDGOSZCZ PRZESZCZEPIANIE KOMÓREK HEMATOPOETYCZNYCH SEMINARIUM VI ROK DR HAB. MED. JAN STYCZYŃSKI, PROF. UMK Transplantacja szpiku
5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...
SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii................ 16 2. Układ rozrodczy................... 26 Układ rozrodczy męski.................. 26 Narządy rozrodcze wewnętrzne...............
S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne
Załącznik Nr 3 do Uchwały Nr /2012 S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA ) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa
1600-Le5MREG-J Kod ERASMUS 12.00
Załącznik do zarządzenia nr 166 Rektora UMK z dnia 21 grudnia 2015 r. Formularz opisu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających A. Ogólny opis Nazwa
PRZESZCZEPY NARZĄDÓW
PRZESZCZEPY NARZĄDÓW TRANSPLANTACJE - zabiegi medyczne polegające na przeniesieniu organu lub tkanki z jednego osobnika na drugiego albo w ramach jednego organizmu na inne miejsce, wykonywane w celach
Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar
Czy immunoterapia nowotworów ma racjonalne podłoże? Maciej Siedlar Zakład Immunologii Klinicznej Katedra Immunologii Klinicznej i Transplantologii Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum, oraz Uniwersytecki
Różnicowanie = Tworzenie wyspecjalizowanych komórek
Różnicowanie = Tworzenie wyspecjalizowanych komórek Czym są komórki macierzyste? Na zdjęciu widzimy Grudkę metalu i dużo różnych rodzajów śrub. Zastanów się Grudki metalu mogą zostać zmienione w wiele
1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna
Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć Seminaria 1. Układ odpornościowy. Odporność humoralna Ludzki układ odpornościowy Składowe i mechanizmy odporności wrodzonej Składowe i mechanizmy odpowiedzi
Organizacja tkanek - narządy
Organizacja tkanek - narządy Architektura skóry tkanki kręgowców zbiór wielu typów komórek danej tkanki i spoza tej tkanki (wnikają podczas rozwoju lub stale, w trakcie Ŝycia ) neurony komórki glejowe,
Samoodnawianie = kopiowanie
Różnicowanie = Tworzenie wyspecjalizowanych komórek Czym są komórki macierzyste? Na zdjęciu widzimy Grudkę metalu i dużo różnych rodzajów śrub, jakie możemy z niej stworzyć. Zastanów się Czym są wyspecjalizowane
PRZESZCZEPIANIE KOMÓREK KRWIOTWÓRCZYCH
PRZESZCZEPIANIE KOMÓREK KRWIOTWÓRCZYCH SEMINARIUM VI ROK DR HAB. MED. JAN STYCZYŃSKI Transplantacja szpiku kostnego = zabieg polegający na wprowadzeniu zdrowego szpiku w miejsce przekształconego nowotworowo
Komórki macierzyste Część I wprowadzenie
3 Komórki macierzyste Część I wprowadzenie Karolina Archacka Streszczenie: Komórki macierzyste mają wyjątkowe właściwości wśród wszystkich komórek organizmu: są zdolne zarówno do samoodnawiania własnej
Krew pępowinowa to krew znajdująca się w łożysku. Przeszczepianie krwi pępowinowej
Przeszczepianie krwi pępowinowej Autor: prof. dr hab. n. med. Jan Styczyński Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii, Collegium Medicum im. L. Rydygiera w Bydgoszczy, Uniwersytet Mikołaja
Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających
Załącznik do zarządzenia nr 110 Rektora UMK z dnia 17 lipca 2013 r. Formularz opisu przedmiotu (formularz sylabusa) na studiach wyższych, doktoranckich, podyplomowych i kursach dokształcających A. Ogólny
Immunologia komórkowa
Immunologia komórkowa ocena immunofenotypu komórek Mariusz Kaczmarek Immunofenotyp Definicja I Charakterystyczny zbiór antygenów stanowiących elementy różnych struktur komórki, związany z jej różnicowaniem,
Komórki macierzyste i ich potencjalne wykorzystanie w klinice
Rocznik Teologii Katolickiej, tom XI/1, rok 2012 Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie Komórki macierzyste i ich potencjalne wykorzystanie w klinice Stem cells and their potential use in a clinic
Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61
Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego
Tolerancja transplantacyjna. Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Tolerancja transplantacyjna Grażyna Korczak-Kowalska Zakład Immunologii Klinicznej Instytut Transplantologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny Darrell J., et al., Transfusion. 2001, 41 : 419-430. Darrell
perspektywa zastosowania ksenotransplantów na szerszą skalę
KSENOTRANSPLANTACJE KSENOTRANSPLANTACJE (gr. ksenos obcy; łac. transplanto przesadzam) przeszczepy międzygatunkowe, czyli transplantacje organów, tkanek lub komórek z organizmu jednego gatunku do organizmu
Biologia. Klasa VII. Prywatna Szkoła Podstawowa i Gimnazjum im. Z. I J. Moraczewskich w Sulejówku
Biologia 2017 Klasa VII Dział I : HIERARCHICZNA BUDOWA ORGANIZMU CZŁOWIEKA, SKÓRA, UKŁAD RUCHU 1. Organizm człowieka jako zintegrowana całość 2. Budowa i funkcje skóry 3. Choroby skóry oraz zasady ich
MASZ DAR UZDRAWIANIA DRUGIE ŻYCIE
MASZ DAR UZDRAWIANIA DRUGIE ŻYCIE Organizm człowieka jest zbudowany z narządów i tkanek. Czasem mogą być uszkodzone od urodzenia (np. w skutek wad genetycznych), częściej w ciągu życia może dojść do poważnego
Diagnostyka zakażeń EBV
Diagnostyka zakażeń EBV Jakie wyróżniamy główne konsekwencje kliniczne zakażenia EBV: 1) Mononukleoza zakaźna 2) Chłoniak Burkitta 3) Potransplantacyjny zespół limfoproliferacyjny Jakie są charakterystyczne
Tolerancja immunologiczna
Tolerancja immunologiczna autotolerancja, tolerancja na alloantygeny i alergeny dr Katarzyna Bocian Zakład Immunologii kbocian@biol.uw.edu.pl Funkcje układu odpornościowego obrona bakterie alergie wirusy
Nauczycielski plan dydaktyczny. Produkcja zwierzęca. Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012. Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS
Nauczycielski plan dydaktyczny Produkcja zwierzęca Klasa I TRA w roku szkolnym 2011/2012 Numer programu 321(05)T4,TU,SPIMENiS 2005.02.03 Prowadzący mgr inż. Alicja Adamska Moduł, dział, Temat: Lp. Zakres
S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne. Nie dotyczy
S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA - WIEDZA KLINICZNA W L ABORATORIUM) I nformacje ogólne Nazwa modułu: wiedza kliniczna w laboratorium Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego
Wykłady z anatomii dla studentów pielęgniarstwa i ratownictwa medycznego Krew jest płynną tkanką łączną, krążącą ciągle w ustroju, umożliwiającą stałą komunikację pomiędzy odległymi od siebie tkankami.
Biologia komórki i biotechnologia w terapii schorzeń narządu ruchu
Biologia komórki i biotechnologia w terapii schorzeń Ilość godzin: 40h seminaria Ilość grup: 2 Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną Kierunek: Fizjoterapia ścieżka neurologiczna Rok: II - Lic Tryb: stacjonarne
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ
UNIWERSYTET MARII CURIE-SKŁODOWSKIEJ INSTYTUT MIKROBIOLOGII I BIOTECHNOLOGII Zakład Wirusologii i Immunologii Akademicka 19, 20-033 Lublin, fax: (4881) 537 59 59; tel: (4881) 537 59 43 Prof. dr hab. Agnieszka
[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii
![[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii](/thumbs/98/136385472.jpg "[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii")
[2ZPK/KII] Inżynieria genetyczna w kosmetologii 1. Ogólne informacje o module Nazwa modułu Kod modułu Nazwa jednostki prowadzącej modułu Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr
Klonowanie i transgeneza. dr n.med. Katarzyna Wicher
Klonowanie i transgeneza dr n.med. Katarzyna Wicher Klonowanie proces tworzenia idealnej kopii z oryginału oznacza powstawanie lub otrzymywanie genetycznie identycznych: cząsteczek DNA komórek organizmów
15. Klonowanie organizmów
15 15. Klonowanie organizmów Słowo clone w języku angielskim w XIX wieku oznaczało roślinę wyhodowaną z ukorzenionej gałązki. Termin klon używany obecnie oznacza zbiór komórek lub organizm identyczny pod
Lista medycznych laboratoriów diagnostycznych, które uzyskały pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie działalności - stan na dzień r.
Lista medycznych laboratoriów diagnostycznych, które uzyskały pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie działalności - stan na dzień 30.06.2017 r. BIAŁYSTOK Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA - WIE D ZA KL INICZNA W. I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( I MMUNOLOGIA - WIE D ZA KL INICZNA W L ABORATORIUM) I nforma cje ogólne Nazwa modułu Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów
Rok akademicki:2017/2018
Rok akademicki:2017/2018 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 30 godzin Seminaria 15 godzin Forma zaliczenia:
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 30 marca 2010 r.
Dziennik Ustaw Nr 64 5552 Poz. 403 403 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 30 marca 2010 r. w sprawie szkoleń osób, których czynności bezpośrednio wpływają na jakość komórek, tkanek lub narządów,
Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny i teoretyczny
Rok akademicki 2016/2017 Studia magisterskie Kierunek: Analityka medyczna Przedmiot: IMMUNOLOGIA Z IMMUNOPATOLOGIĄ Rok III Semestr V Wykłady 45 godzin Ćwiczenia 45 godzin Forma zaliczenia: Egzamin praktyczny
Immunologia - opis przedmiotu
Immunologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Immunologia Kod przedmiotu 12.9-WL-Lek-Imm Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów
Oswajamy biotechnologię (XI) komórki macierzyste
Oswajamy biotechnologię (XI) komórki macierzyste Oswajamy komórki macierzyste Czy wyobrażacie sobie, że w razie potrzeby moglibyście poprosić w szpitalu o nową wątrobę, nową nerkę, nową nogę? Komórki macierzyste
Leczenie biologiczne co to znaczy?
Leczenie biologiczne co to znaczy? lek med. Anna Bochenek Centrum Badawcze Współczesnej Terapii C B W T 26 Październik 2006 W oparciu o materiały źródłowe edukacyjnego Grantu, prezentowanego na DDW 2006
PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Biotechnologia Rodzaj przedmiotu: obieralny, moduł 5. Kultury Tkankowe In vitro cell cultures Poziom kształcenia: I stopnia Kod przedmiotu: Semestr: VII Rodzaj zajęć: wykład,
Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6. Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań
Kod przedmiotu/modułu MK_39 Punkty ETCS: 6 Nazwa przedmiotu: Immunopatologia Jednostka: Zakład Immunologii Katedry Immunologii Klinicznej, ul. Rokietnicka 5d, 60-806 Poznań Osoba odpowiedzialna za przedmiot:
FIZJOLOGIA REGENERACJI
FIZJOLOGIA REGENERACJI 01 Innowacyjne metody wykorzystania komórek macierzystych w medycynie arsawa, 09.01.2010 Dlaczego będziemy mówić o fizjologii regeneracji? Przyszłość medycyny leczenie szeregu schorzeń,
starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg
STRESZCZENIE Przewlekła białaczka limfocytowa (PBL) jest najczęstszą białaczką ludzi starszych na półkuli zachodniej. Typową cechą choroby jest heterogenny przebieg kliniczny, zróżnicowane rokowanie. Etiologia
S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne. Nie dotyczy
S YLABUS MODUŁU (IMMUNOLOGIA) I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł A Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok 1, semestr
Lista banków tkanek i komórek, które uzyskały pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie działalności stan na dzień r.
Lista banków tkanek i komórek, które uzyskały pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie działalności stan na dzień 30.03.2017 r. BYDGOSZCZ Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa Bydgoszczy
DYLEMATY ETYCZNE POZYSKIWANIA KOMÓREK MACIERZYSTYCH. Paweł Bortkiewicz
DYLEMATY ETYCZNE POZYSKIWANIA KOMÓREK MACIERZYSTYCH Paweł Bortkiewicz Kalifornijscy uczeni z firmy Stemagen w La Jolla (USA) ogłosili, że udało im się stworzyć ludzkie klony. Zniszczyli je jeszcze w zarodku.
Przemysław Pyda. Przeszczepianie trzustki
Przemysław Pyda Przeszczepianie trzustki Przeszczepianie trzustki na świecie Wskazania i rodzaj przeszczepu (I) Cukrzyca powikłana nefropatią; podwójny przeszczep nerka trzustka jednoczasowo z nerką SPK
BIOLOGIA KOMÓRKI WYKORZYSTANIE HODOWANYCH IN VITRO KOMÓREK SKÓRY LUDZKIEJ W TRANSPLANTOLOGII MECHANIZM GOJENIA RAN
BIOLOGIA KOMÓRKI WYKORZYSTANIE HODOWANYCH IN VITRO KOMÓREK SKÓRY LUDZKIEJ W TRANSPLANTOLOGII MECHANIZM GOJENIA RAN Skóra stanowi barierę ochronną organizmu. Utrata jej integralności na skutek uszkodzenia
Uprawnienia związane z posiadaniem tytułu Zasłużony Dawca Przeszczepu
Biuro Prasy i Promocji Rzecznik Prasowy tel.: 22 831 30 71 faks: 22 826 27 91 e-mail: biuro-bp@mz.gov.pl INFORMACJA PRASOWA Zasłużony Dawca Przeszczepu Warszawa, 31 marca 2010 r. Tytuł Zasłużony Dawca
Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu unaczynionego
Leczenie immunosupresyjne po przeszczepieniu narządu unaczynionego Cel leczenia Brak odrzucania czynnego przeszczepionego narządu Klasyfikacja odrzucania przeszczepionego narządu Leki immunosupresyjne
Streszczenie Przedstawiona praca doktorska dotyczy mobilizacji komórek macierzystych do uszkodzonej tkanki mięśniowej. Opisane w niej badania
Streszczenie Przedstawiona praca doktorska dotyczy mobilizacji komórek macierzystych do uszkodzonej tkanki mięśniowej. Opisane w niej badania koncentrowały się na opracowaniu metod prowadzących do zwiększenia
Zadania i rola Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek w odniesieniu do przeszczepiania komórek krwiotwórczych.
Zadania i rola Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek w odniesieniu do przeszczepiania komórek krwiotwórczych Artur Kamiński ODS ODS BTiK/BKK Pracownie typowania tkankowego Kontrole Kontrole Kontrole
Wpływ opioidów na układ immunologiczny
Wpływ opioidów na układ immunologiczny Iwona Filipczak-Bryniarska Klinika Leczenia Bólu i Opieki Paliatywnej Katedry Chorób Wewnętrznych i Gerontologii Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński Kraków
MIĘDZYWYDZIAŁOWA KOMISJA PRZYRODNICZO-MEDYCZNA PAU Wrocław, 24. kwietnia 2013 Streszczenie wykładu: Obrazowanie in vivo oddziaływań komórek układu
MIĘDZYWYDZIAŁOWA KOMISJA PRZYRODNICZO-MEDYCZNA PAU Wrocław, 24. kwietnia 2013 Streszczenie wykładu: Obrazowanie in vivo oddziaływań komórek układu odpornościowego Dr Grzegorz Chodaczek La Jolla Institute
oporność odporność oporność odporność odporność oporność
oporność odporność odporność nieswoista bierna - niskie ph na powierzchni skóry (mydła!) - enzymy - lizozym, pepsyna, kwas solny żołądka, peptydy o działaniu antybakteryjnym - laktoferyna- przeciwciała
CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE
CHOROBY AUTOIMMUNIZACYJNE Autoimmunizacja Odpowiedź immunologiczna skierowana przeciwko własnym antygenom Choroba autoimmunizacyjna Zaburzenie funkcji fizjologicznych organizmu jako konsekwencja autoimmunizacji
Klub Honorowych Dawców Krwi PCK
O krwi Czym jest krew? Krew to płynna tkanka w skład której wchodzą: - Krwinki czerwone(erytrocyty) są to komórkowe składniki krwi nie zawierające jądra, zawierające barwnik krwi hemoglobinę, odpowiedzialne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Immunologia
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Immunologia Obowiązkowy Wydział
S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne
Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa
Zadanie 2. (2 pkt) Na schemacie przedstawiono namnażanie się retrowirusa HIV wewnątrz limfocytu T (pomocniczego) we krwi człowieka.
Zadanie 1. (3 pkt) W aptekach dostępne są bez recepty różnego rodzaju preparaty lecznicze podnoszące odporność, zwane immunostymulatorami. Przeważnie zawierają substancje pochodzenia roślinnego, np. z
S YL AB US IMMU NO PATOLOGI A I nforma cje ogólne
S YL AB US IMMU NO PATOLOGI A I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Obowiązkowy Wydział Lekarsko-Biotechnologiczny
Jak żywiciel broni się przed pasożytem?
https://www. Jak żywiciel broni się przed pasożytem? Autor: Anna Bartosik Data: 12 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń omówiliśmy, w jaki sposób pasożyt dostaje
BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA
BIOTECHNOLOGIA STUDIA I STOPNIA OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA 1) Tabela odniesień kierunkowych efektów kształcenia (EKK) do obszarowych efektów kształcenia (EKO) SYMBOL EKK KIERUNKOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA
Przeszc Prz zepia nie epia narządów nie T an r spl spl tacja Transplantacja to przeszczepienie narządu Przeszczepianiem narządów transplantologią.
Przeszczepianie narządów Transplantacja Przeszczepianie narządów Transplantacja Transplantacja to przeszczepienie narządu w całości lub części, tkanki lub komórek z jednego ciała na inne (lub w obrębie
Rozkład materiału z biologii dla klasy III AD. 7 godz / tyg rok szkolny 2016/17
Rozkład materiału z biologii dla klasy III AD zakres rozszerzony LO 7 godz / tyg rok szkolny 2016/17 Biologia na czasie 2 zakres rozszerzony nr dopuszczenia 564/2/2012 Biologia na czasie 3 zakres rozszerzony
Warszawa, dnia 6 listopada 2012 r. Poz. 1215
Warszawa, dnia 6 listopada 2012 r. Poz. 1215 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 19 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu ustalania kosztów czynności związanych
LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE
LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE PRODUKT LECZNICZY - DEFINICJA Art. 2 pkt.32 Ustawy - Prawo farmaceutyczne Substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości: zapobiegania
Lista banków tkanek i komórek, które uzyskały pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie działalności stan na dzień r.
Lista banków tkanek i komórek, które uzyskały pozwolenie Ministra Zdrowia na prowadzenie działalności stan na dzień 14.11.2017 r. BRZOZÓW Szpital Specjalistyczny w Brzozowie Podkarpacki Ośrodek Onkologiczny
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY nr zad. max punktów 1. 4 pkt. A. ośrodek dotyku płat ciemieniowy ośrodek ruchowy płat czołowy ośrodek Wernickiego płat skroniowy
FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach
FOCUS Plus - Silniejsza ryba radzi sobie lepiej w trudnych warunkach FOCUS Plus to dodatek dostępny dla standardowych pasz tuczowych BioMaru, dostosowany specjalnie do potrzeb ryb narażonych na trudne
Pracownia Zgodności Tkankowej / Immunogenetyczna LIiTK UCML UCK
Pracownia Zgodności Tkankowej / Immunogenetyczna LIiTK UCML UCK Kontakt: Kierownik: dr n. med. Grażyna Moszkowska Tel.: (058) 349-21-89 Fax: (058) 349-21-91 mail: gramos@gumed.edu.pl Laboratorium Immunologii
Norma ISO 9001/2008 w aspekcie akredytacji Ministerstwa
SYMPOZJUM CCJ "DOSKONALENIE SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA" Norma ISO 9001/2008 w aspekcie akredytacji Ministerstwa mgr Agnieszka Goller Zakład Transfuzjologii Klinicznej Wojskowego Instytutu Medycznego KOŚCIELISKO,
Rysunek. Układ Limfatyczny.
Informacja dotyczy chłoniaka rozlanego z dużych komórek B, będącego odmianą chłoniaka nieziarniczego. Chłoniak nieziarniczy Chłoniak nieziarniczy jest nowotworem układu chłonnego, który jest częścią systemu
Seminarium Wpływ realizacji studyjnych wizyt na rozwój kompetencji zawodowych kadry akademickiej
Seminarium Wpływ realizacji studyjnych wizyt na rozwój kompetencji zawodowych kadry akademickiej 13 wrzesień 2011 rok sala Rady Wydziału Biologii, ul. Oczapowskiego 1A Projekt POKL. 04.01.01-00-178/09
Ocena. rozprawy doktorskiej mgr Moniki Grygorowicz pt. Wpływ lenalidomidu na interakcje
Prof. dr hab. n. med. Jacek Roliński KATEDRA I ZAKŁAD IMMUNOLOGII KLINICZNEJ UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE ul. Chodźki 4a Tel. (0-81) 448 64 20 20-093 Lublin fax (0-81) 448 64 21 e-mail: jacek.rolinski@gmail.com
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne
Załącznik Nr 3 do Uchwały Senatu PUM 14/2012 S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu INŻYNIERIA
Kościółek Justyna Truszkowska Dominika Kl. II Ek
Kościółek Justyna Truszkowska Dominika Kl. II Ek CZYM JEST RAK KRWI? Rak krwi - nowotwór, który atakuje system krwionośny oraz samą krew, szpik kostny i układ limfatyczny. Rozróżniamy wiele rodzajów raka
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne
Układ odpornościowy, układ immunologiczny to układ struktur umożliwiających działanie mechanizmom odporności. Struktury te to: narządy limfoidalne naczynie chłonne komórki uczestniczące w reakcjach immunologicznych
Leki chemiczne a leki biologiczne
Leki chemiczne a leki biologiczne LEKI CHEMICZNE A LEKI BIOLOGICZNE Produkt syntezy chemicznej Produkt roślinny Produkt immunologiczny BIOLOGICZNE Produkt homeopatyczny Produkt z krwi/osocza - BIOLOGICZNE
1. Zarys historii embriologii 3 Zarys historii embriologii medycznej w Polsce 13
Spis treści CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii 3 Zarys historii embriologii medycznej w Polsce 13 2. Układ rozrodczy 17 Układ rozrodczy żeński 17 Narządy rozrodcze wewnętrzne 17 Narządy rozrodcze
S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Nie dotyczy
S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł A - Histologia Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np.
3. Wymagania edukacyjne
3. Wymagania edukacyjne DZIAŁ PROGRAMU TEMAT LEKCJI KONIECZNY POZIOM PODSTAWOWY ROZSZERZAJĄCY DOPEŁNIAJĄCY ORGANIZM CZŁOWIEKA 1. Pochodzenie człowieka i jego miejsce w systemie organizmów. 2. Budowa i
Jakie znaczenie dla pacjentek planujących zabieg rekonstrukcji piersi ma zastosowanie macierzy Bezkomórkowej -ADM Accellular Dermal Matrix
Jakie znaczenie dla pacjentek planujących zabieg rekonstrukcji piersi ma zastosowanie macierzy Bezkomórkowej -ADM Accellular Dermal Matrix Prof. WSZUIE Dr hab. med Dawid Murawa wstęp Współczesne implanty
Immunogenetyka 1. Jakie są różnice między epitopami rozpoznawanymi przez limfocyty T i B? 2. O czym mówi "hipoteza higieniczna"?
Immunogenetyka 1. Jakie są różnice między epitopami rozpoznawanymi przez limfocyty T i B? 2. O czym mówi "hipoteza higieniczna"? Mikrobiologia kliniczna 1. Wymień serowary pałeczek Salmonella ważnych w
Dr hab. n. med. Ewa Zuba-Surma, Prof. nadzw. UJ Kraków, 27 kwietnia 2016r. Zakład Biologii Komórki Wydział Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytet Jagielloński ul. Gronostajowa 7 30-387 Kraków