Instytucje gospodarki rynkowej. Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Instytucje gospodarki rynkowej. Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9"

Transkrypt

1 Instytucje gospodarki rynkowej Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9

2 Dobra prywatne a dobra publiczne DOBRA PRYWATNE Konsumpcja o charakterze rywalizacyjnym Możliwość wykluczenia DOBRA PUBLICZNE Konsumpcja nierywalizacyjna Brak możliwości wykluczenia (bez ponoszenia kosztów) Powyższe razem to: czyste dobra publiczne Opłaty za dobra publiczne i PROBLEM GAPOWICZA niechęć jednostek do dobrowolnego finansowania dóbr publicznych

3 Zawodność rynku 1. Aby rynek istniał musi istnieć państwo czuwające nad prawami własności i dotrzymywaniem umów. 2. Zawodność konkurencji (aby zadziałała efektywność Paretowska musi istnieć konkurencja doskonała ). 3. Niemożność zapewnienia przez rynek pewnych dóbr publicznych. 4. Efekty zewnętrzne (negatywne i pozytywne). 5. Niekompletność rynków (np. ubezpieczenia, rynek bankowy państwo koryguje wady rynku ryzyka i niedoskonałości rynku kapitałowego). 6. Niedoskonałość informacji (konflikt: profesjonalista vs. klient). 7. Zakłócenia makroekonomiczne.

4 Rynkowe a publiczne mechanizmy alokacji zasobów MECHANIZM RYNKOWY MECHANIZM PUBLICZNY GRA POPYTU I PODAŻY CENA jako nośnik informacji o preferencjach społecznych i potencjalnej zyskowności KAPITAŁ PŁYNIE DO DZIEDZIN NAJBARDZIEJ ZYSKOWNYCH (NAJWIEKSZE SPOŁ. ZAPOTRZEB.) EFEKTYWNA ALOKACJA ZASOBÓW WYBÓR PRZEDSTAWICIELI PRZEDSTAWICIELE GŁOSUJĄ NAD USTAWĄ BUDŻETOWĄ PIENIĄDZE WYDAJĄ LICZNE URZĘDY PAŃSTWOWE

5 Cztery sposoby wydawania pieniędzy wg Miltona Friedmana NA SIEBIE NA KOGOŚ SWOJE $$$ 1 2 CUDZE $$$ 3 4

6 Zawodność państwa 1. Na etapie ujawniania preferencji wyborców (demokracja bezpośrednia i pośrednia). 2. Na etapie legislacji wpływ silnych grup interesów, czyli mały może więcej czy lepiej zorganizowany może więcej. 3. Na etapie bieżących decyzji państwa rządzenie to pasmo koalicyjnych kompromisów. 4. Na etapie wydawania środków na usługi publiczne przez machinę urzędniczą (obowiązuje zasada gospodarności, lecz brak jest zdrowej konkurencji ).

7 Problem ujawniania preferencji wyborców Głosowanie na Ograniczona mniejsze wydatki polityków informacja o? lub? preferencjach większe wydatki Sondaże opinii publicznej (pytanie wprost o preferencje) Skłonność do domagania się zwiększenia ilości dóbr publ. ( tych, za które nie musimy płacić i zmniejszania tych, za które musimy płacić) De facto to decydent musi ustalić preferencje tych, w imieniu których podejmuje decyzje.

8 Cena dóbr publicznych tzw. cena podatkowa Cena dóbr rynkowych identyczna dla bogatych i biednych Cena dóbr publicznych przy opodatkowaniu proporcjonalnym (1 próg) Cena dóbr publicznych przy opodatkowaniu progresywnym (2 i więcej progi) Dochód podatnika Dochód podatnika

9 Problemy z podejmowaniem decyzji publ. to nie tylko ustalenie ilości dóbr publ., których życzą sobie poszczególne jednostki ale również AGREGOWANIE PREFERENCJI: 1. Różne osoby preferują różne wielkości wydatków publ. na różne dobra. 2. Preferowana wielkość wydatków zależy od dochodów obywateli i systemu podatkowego. 3. Koszt zwiększenia wydatków publ. może okazać się wyższy dla obywateli zamożnych.

10 Głosowanie większościowe i paradoks głosowania cyklicznego 1-wszy głosujący: woli A od B i B od C 2- gi głosujący: woli C od A i A od B 3- ci głosujący: woli B od C i C od A Rozstrzygamy alternatywę A albo B wygra? Rozstrzygamy dalej. lub C wygra?

11 Twierdzenie o niemożności Kenneth a Arrowa Nie istnieje żaden mechanizm głosowania, który byłby pozbawiony wad systemu głosowania większościowego (a także miałby pewne inne pożądane cechy). Nie istnieje system głosowania, w którym jednostki będą zawsze głosowały zgodnie ze swoimi właściwymi preferencjami. Po państwie nie należy się spodziewać, że będzie działało w sposób tak samo spójny, jak jednostka.

12 Preferencje jednoszczytowe wyborców Preferencje jednoszczytowe - wyborca posiada jednoznaczne zdanie na temat ilości danego dobra publicznego oferowanego przez państwo, przy którym odczuwa on maksymalną użyteczność. Jeśli preferencje są jednoszczytowe, to w głosowaniu większościowym może zaistnieć równowaga Jednoszczytowe U U Dwuszczytowe G G

13 Środkowy głosujący (median voter) Preferowane wielkości wydatków na dobra publiczne Wyborca $ Wyborca $ Wyborca $ Wyborca $ Wyborca $ Środkowym głosującym jest wyborca w przypadku którego połowa wyborców wolałaby mniejsze wydatki, a połowa większe niż on. Konfrontacja: wydatki 1000 $ i mniej vs. wydatki 1000 $ i więcej Wynik głosowania większościowego odpowiada preferencjom środkowego głosującego

14 Nieefektywność równowagi przy głosowaniu większościowym Wyborcy porównują korzyści z dóbr publ. i koszty jakie muszą ponieść. Decydują dwa czynniki: 1. Rozkład bogactwa (dochodów). 2. System podatkowy Opodatkowanie proporcjonalne lub progresywne w połączeniu z głosowaniem większościowym prowadzi do nadprodukcji dóbr publicznych Ym Yśr

Instytucje gospodarki rynkowej. Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9

Instytucje gospodarki rynkowej. Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9 Instytucje gospodarki rynkowej Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9 Dobra prywatne a dobra publiczne DOBRA PRYWATNE Konsumpcja o charakterze rywalizacyjnym Możliwość wykluczenia

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Podsumowanie... 107

Spis treści. Podsumowanie... 107 Przedmowa........................................ XIX Część I. WPROWADZENIE.............................. 1 Rozdział 1. Sektor publiczny w gospodarce mieszanej.............. 3 Rola państwa w gospodarce.............................

Bardziej szczegółowo

TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO

TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Wykład 5 Teoria wyboru społecznego Katarzyna Metelska-Szaniawska 2/04/2008 PLAN WYKŁADU I II III IV Czym jest teoria wyboru społecznego? Przykłady systemów głosowania i systemów

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWO W GOSPODARCE RYNKOWEJ. dr Krzysztof Kołodziejczyk

PAŃSTWO W GOSPODARCE RYNKOWEJ. dr Krzysztof Kołodziejczyk PAŃSTWO W GOSPODARCE RYNKOWEJ dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/ah5yx4 Plan 1. Rynek kontra państwo 2. Państwo na rzecz efektywności i sprawiedliwości 3. Zawodny rynek, niezawodne państwo? Rynek

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA TOM 1 WYD.2. Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS

EKONOMIA TOM 1 WYD.2. Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS EKONOMIA TOM 1 WYD.2 Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS Przedmowa CZĘŚĆ I. PODSTAWOWE POJĘCIA Rozdział 1. Podstawy ekonomii 1.1. Wprowadzenie Niedobór i efektywność: bliźniacze tematy ekonomii

Bardziej szczegółowo

Dobra publiczne i dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych. Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP

Dobra publiczne i dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych. Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Dobra publiczne i dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Plan wykładu Dobra publiczne Dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych Warunki efektywności

Bardziej szczegółowo

E f e k t y z e w n ę t r z n e

E f e k t y z e w n ę t r z n e EFEKTY ZEWNĘTRZNE I DOBRA PUBLICZNE E f e k t y z e w n ę t r z n e Gdy część kosztów społecznych produkcji ponoszą lub część korzyści społecznych odnoszą podmioty nie uczestniczące bezpośrednio w procesie

Bardziej szczegółowo

Informacja i decyzje w ekonomii

Informacja i decyzje w ekonomii Informacja i decyzje w ekonomii Prof. Tomasz Bernat tomasz.bernat@usz.edu.pl Krótko o programie Informacja i decyzje w ekonomii miejsce i zastosowanie w teorii Ryzyko, niepewność i informacja w podejmowaniu

Bardziej szczegółowo

Spis treêci. www.wsip.com.pl

Spis treêci. www.wsip.com.pl Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon Podstawy ekonomii wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Podstawy ekonomii dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN UM w Gdyni 2 Rynki

Bardziej szczegółowo

Wykład XI. Podaż dóbr publicznych. Podatek Grovesa-Clarke a

Wykład XI. Podaż dóbr publicznych. Podatek Grovesa-Clarke a Wykład XI Podaż dóbr publicznych. Podatek Grovesa-Clarke a Podaż dobra - głosowanie głosowanie większościowe => agregacja preferencji może prowadzić do nieprzechodniego porządku => manipulacja przez zmianę

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Ekonomia zachowań ludzkich Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZZP-1-210-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb

Bardziej szczegółowo

Elementy teorii wyboru publicznego. Marek Oramus

Elementy teorii wyboru publicznego. Marek Oramus Elementy teorii wyboru publicznego Marek Oramus Prowadzący Marek Oramus marek.oramus@uek.krakow.pl tel. 12 293 58-40 Konsultacje: Czwartki 10:00-11:00 + do ustalenia Rakowicka 16, pok. 22 Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO

TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Wykład 7 Katarzyna Metelska-Szaniawska 30/03/2009 PLAN WYKŁADU I II Demokracja a ujęcie ekonomiczne I Demokracja a ujęcie ekonomiczne czym jest demokracja? ustrój polityczny,

Bardziej szczegółowo

- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,

- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów, WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna

Bardziej szczegółowo

Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej

Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej Terminy konsultacji: E-mail: magdalena.knapinska@ue.poznan.pl Inne przedmioty: Makroekonomia (wykłady i

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Wybrane problemy gospodarki rynkowej Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZIE-2-107-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Informatyka i Ekonometria Specjalność: - Poziom studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

Ekonomia sektora publicznego / Joseph E. Stiglitz. wyd. 1, dodr. 4. Warszawa, Spis treści

Ekonomia sektora publicznego / Joseph E. Stiglitz. wyd. 1, dodr. 4. Warszawa, Spis treści Ekonomia sektora publicznego / Joseph E. Stiglitz. wyd. 1, dodr. 4. Warszawa, 2013 Spis treści Przedmowa XIX Część I. WPROWADZENIE 1 Rozdział 1. Sektor publiczny w gospodarce mieszanej 3 Rola państwa w

Bardziej szczegółowo

I. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /

I. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin / PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe

Bardziej szczegółowo

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11

Spis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11 Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA I WYMAGANIA DLA UCZNIÓW KL.I LO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SEMESTR I /II

ZAGADNIENIA I WYMAGANIA DLA UCZNIÓW KL.I LO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SEMESTR I /II ZAGADNIENIA I WYMAGANIA DLA UCZNIÓW KL.I LO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SEMESTR I /II SEMESTR I l.p Zagadnienia. 1. Kim jest osoba przedsiębiorcza? Typy osobowości Wymagania dla ucznia wyjaśnia, czym jest przedsiębiorczość

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 7

Mikroekonomia. Wykład 7 Mikroekonomia Wykład 7 Dobra wspólne Przykład: publiczne pastwisko, na którym okoliczni mieszkańcy wypasają krowy (c). Całkowita produkcja mleka: f(c) gdzie f >0 oraz f

Bardziej szczegółowo

EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI

EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI Wykład 6 Katarzyna Metelska-Szaniawska PLAN WYKŁADU I II Demokracja a ujęcie ekonomiczne 2 założenia modelu Downsa model rynku, w którym: dobro: programy polityczne i działania

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz skrótów... 7. Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18. Część I. Państwo

Spis treści. Wykaz skrótów... 7. Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18. Część I. Państwo Wykaz skrótów... 7 Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18 Część I. Państwo Elżbieta Kundera Państwo w gospodarce w ujęciu doktryny liberalnej... 21 1. Wstęp... 21 2. Państwo w teorii A. Smitha...

Bardziej szczegółowo

Gospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus

Gospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus Gospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus Zagadnienia Rynki elastyczne i zmonopolizowane. Funkcje popytu i podaży (położenie, przesunięcie). Równowaga rynkowa. Prawo popytu

Bardziej szczegółowo

Bardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca

Bardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu

Bardziej szczegółowo

Dyskusja Ricardo i Malthusa

Dyskusja Ricardo i Malthusa Dyskusja Ricardo i Malthusa Prawo Saya Wnioski z prawa Saya Malthus i Ricardo Debata Malthusa i Ricardo na temat nadwyżki produkcji Jean Baptiste Say (1767-1832) Francuski przedsiębiorca i ekonomista Pieniądz

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 8

Mikroekonomia. Wykład 8 Mikroekonomia Wykład 8 Efekty zewnętrzne Dotychczas zakładaliśmy, że wszystkie interakcje między konsumentami a producentami dokonywały się poprzez rynek: Zysk firmy zależy wyłącznie od zmiennych znajdujących

Bardziej szczegółowo

Historia ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras

Historia ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras Historia ekonomii Mgr Robert Mróz Leon Walras 06.12.2016 Leon Walras (1834 1910) Jeden z dwóch ojców neoklasycznej mikroekonomii (drugim Marshall) Nie był tak dobrym matematykiem jak niektórzy inni ekonomiści

Bardziej szczegółowo

Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon

Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon Ekonomia wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rynki makroekonomiczne

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 4

Mikroekonomia. Wykład 4 Mikroekonomia Wykład 4 Ekonomia dobrobytu Na rynku doskonale konkurencyjnym, na którym występuje dwóch konsumentów scharakteryzowanych wypukłymi krzywymi obojętności, równowaga ustali się w prostokącie

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna

Makroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna Makroekonomia Blok III Budżet państwa Polityka fiskalna Budżet a rola państwa w gospodarce Neoklasycy contra Keynesiści Efektywność rynku i efektywność sfery publicznej O co ten hałas? Czyli jaki jest

Bardziej szczegółowo

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski

Dr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski Dr Łukasz Goczek Uniwersytet Warszawski Wpływ podatków na podaż i popyt Co decyduje, kto naprawdę ponosi ciężar podatku Koszty i korzyści wynikające z podatków i dlaczego podatki nakładają koszt, który

Bardziej szczegółowo

Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i

Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i prawne. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I http://www.e-sgh.pl/piotr_bialowolski/er

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Podstawy ekonomii finansów i prawa w biznesie Rok akademicki: 2015/2016 Kod: IEL-1-308-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji Kierunek: Elektronika Specjalność:

Bardziej szczegółowo

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym

6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna

Bardziej szczegółowo

7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu

7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Ekonomia 1. Znaczenie wnioskowania statystycznego w weryfikacji hipotez 2. Organizacja doboru próby do badań 3. Rozkłady zmiennej losowej 4. Zasady analizy

Bardziej szczegółowo

TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Ćwiczenia 11

TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Ćwiczenia 11 TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Ćwiczenia 11 Teoria grup interesu dr Dominika Milczarek 16/05/2007 PLAN ZAJĘĆ 1 Podstawy ekonomicznej teorii biurokracji Definicja; Podejście w naukach politycznych; Teoria działań

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII

Spis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Spis treści Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Wstępne określenie przedmiotu ekonomii 7 Ekonomia a inne nauki 9 Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, środki produkcji i środki konsumpcji,

Bardziej szczegółowo

LEKCJA 1. Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach):

LEKCJA 1. Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach): Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 1 MODELE RYNKOWE Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach): - Typowa

Bardziej szczegółowo

PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe

PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.

Bardziej szczegółowo

Rola państwa w gospodarce

Rola państwa w gospodarce Rola państwa w gospodarce Wykład 7 WNE UW Jerzy Wilkin Pojęcie państwa w ekonomii Państwo jako podmiot gospodarczy; Państwo i rynek jako komplementarne i substytucyjne regulatory gospodarki; Państwo minimalne,

Bardziej szczegółowo

Popyt i podaż w ochronie zdrowia. Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ)

Popyt i podaż w ochronie zdrowia. Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ) Popyt i podaż w ochronie zdrowia Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ) Ochrona zdrowia i ekonomia (zdrowia): -Analiza ekonomiczna w ochronie zdrowia -Ocena ekonomiczna w ochronie zdrowia Ochrona zdrowia i gospodarka

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii Bogusław Czarny

Podstawy ekonomii Bogusław Czarny Podstawy ekonomii Bogusław Czarny Podręcznik składa się z trzech części: Wprowadzenia do ekonomii, Mikroekonomii i Makroekonomii. Bogusław Czarny w Podstawach ekonomii w prosty i zwięzły sposób podkreślił

Bardziej szczegółowo

Copyright 2013 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.

Copyright 2013 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o. Recenzje: prof. dr hab. Stanisława Golinowska prof. dr hab. Jan Sobiech Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Magdalena Pluta Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright

Bardziej szczegółowo

Prof. dr hab. Krzysztof Surówka

Prof. dr hab. Krzysztof Surówka Prof. dr hab. Krzysztof Surówka Tytuł oferowanego seminarium: Funkcjonowanie sektora finansów publicznych - Funkcjonowanie budżetu państwa (źródła dochodów, zakres wydatków, problematyka deficytu budżetowego

Bardziej szczegółowo

Ekonomia. zasady prowadzenia gospodarstwa domowego. Oikos dom Nomos prawo

Ekonomia. zasady prowadzenia gospodarstwa domowego. Oikos dom Nomos prawo Oikos dom Nomos prawo Ekonomia zasady prowadzenia gospodarstwa domowego EKONOMIA jest nauką o tym, jak jednostki i całe społeczeństwa decydują o wykorzystaniu rzadkich zasobów które mogą mieć także inne,

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku

WYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku WYKŁAD Makroekonomiczna równowaga na rynku POPYT JAKO AGREGAT EKONOMICZNY (AD) Zagregowany popyt zależność między całkowitą ilością dóbr i usług (realny PKB) jaką podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa,

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1. Modele graficzne

Makroekonomia 1. Modele graficzne Makroekonomia 1 Modele graficzne Obieg okrężny $ Gospodarstwa domowe $ $ $ $ $ Rynek zasobów $ Rynek finansowy $ $ Rząd $ $ $ $ $ $ $ Rynek dóbr i usług $ Firmy $ Model AD - AS Popyt zagregowany (AD) Popyt

Bardziej szczegółowo

4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność do oszczędzania.

4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność do oszczędzania. * Wykład nr 6 1. Składniki popytu globalnego. 2. Funkcja konsumpcji i krzywa skłonności do konsumpcji. 3. Funkcja oszczędności, a wydatki konsumpcyjne. 4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Mikroekonomia zachowań podmiotów gosp. Rok akademicki: 2013/2014 Kod: ZZP-1-206-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia

Bardziej szczegółowo

DEFINICJA RYNKU Wrzoska Balcerowicza

DEFINICJA RYNKU Wrzoska Balcerowicza DEFINICJA RYNKU Wg W. Wrzoska: rynek to ogół stosunków zachodzących między podmiotami uczestniczącymi w procesach wymiany. Tymi podmiotami są sprzedawcy i nabywcy, którzy reprezentują podaż, popyt, a także

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO. Wymagania edukacyjne. Uczeń:

Wymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO. Wymagania edukacyjne. Uczeń: Wymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO Wymagania edukacyjne podstawowe ponadpodstawowe Dział I. Człowiek istota przedsiębiorcza zna pojęcie osobowości człowieka; wymienia mechanizmy

Bardziej szczegółowo

niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0

niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kod kursu Ekonomia stacjonarne ID1106 niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 0 0 0 0 0 Studia niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Rzadkość. Zasoby. Potrzeby. Jedzenie Ubranie Schronienie Bezpieczeństwo Transport Podróże Zabawa Dzieci Edukacja Wyróżnienie Prestiż

Rzadkość. Zasoby. Potrzeby. Jedzenie Ubranie Schronienie Bezpieczeństwo Transport Podróże Zabawa Dzieci Edukacja Wyróżnienie Prestiż Wykład: EKONOMIA Ekonomia Ekonomia - nauka badająca, jak ludzie radzą sobie z rzadkością, czyli sytuacją w której niegraniczone potrzeby zestawiamy z ograniczonymi zasobami. Rzadkość Rzadkość jest podstawowym

Bardziej szczegółowo

Podaż, popyt i polityka państwa

Podaż, popyt i polityka państwa 6 odaż, popyt i polityka państwa R I N C I L E O F MICROECONOMIC F O U R T H E I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint lides by Ron Cronovich 27 Thomson outh-western, all rights reserved W tym

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii / Bogusław Czarny [wyd.3]. Warszawa, Spis treści

Podstawy ekonomii / Bogusław Czarny [wyd.3]. Warszawa, Spis treści Podstawy ekonomii / Bogusław Czarny [wyd.3]. Warszawa, 2010 Spis treści WSTĘP 15 WPROWADZENIE DO EKONOMII 19 ROZDZIAŁ 1. Co to jest ekonomia? 21 1.1. Co to znaczy ekonomia? 21 1.1.1. Czym zajmują się ekonomiści?

Bardziej szczegółowo

I = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ

I = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ realna stopa procentowa KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA koszty produkcji ponoszone przez producentów są jednocześnie wynagrodzeniem za czynniki produkcji (płaca, zysk, renta), a tym

Bardziej szczegółowo

EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI

EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI Wykład 6 Katarzyna Metelska-Szaniawska 19/11/2010 PLAN WYKŁADU I II Demokracja a ujęcie ekonomiczne 2 A. Downs (1957): An Economic Theory of Democracy ekonomiczna teoria demokracji

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp. O autorach. Podziękowania. Część I Wprowadzenie

Spis treści. Wstęp. O autorach. Podziękowania. Część I Wprowadzenie Spis treści Wstęp O autorach Podziękowania Część I Wprowadzenie Rozdział 1. Dziesięć podstawowych zasad ekonomii 1.1. Co to jest ekonomia? 1.1.1. Problem ekonomiczny 1.1.2. Rzadkość zasobów i konieczność

Bardziej szczegółowo

Ekonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks

Ekonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks Ekonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks Ekonomia menedżerska to doskonale opracowany podręcznik, w którym przedstawiono najważniejsze problemy decyzyjne, przed jakimi stają współcześni

Bardziej szczegółowo

Wzrost gospodarczy definicje

Wzrost gospodarczy definicje Wzrost gospodarczy Wzrost gospodarczy definicje Przez wzrost gospodarczy rozumiemy proces powiększania podstawowych wielkości makroekonomicznych w gospodarce, a w szczególności proces powiększania produkcji

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a )

ZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a ) przeciętny poziom cen MODEL ZAGREGOWANEGO POPYTU I ZAGREGOWANEJ PODAŻY ZAŁOŻENIA Dochód narodowy (Y) jest równy produktowi krajowemu brutto (PKB). Y = K + I + G Neoklasycyzm a keynesizm Badamy zależność

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania Nazwa przedmiotu: Ekonomia Ekonomy Kierunek: Rodzaj przedmiotu: obieralny Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia Matematyka Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba

Bardziej szczegółowo

Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla II klasy gimnazjum zintegrowany z serią Dziś i jutro Część 1/Część 2

Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla II klasy gimnazjum zintegrowany z serią Dziś i jutro Część 1/Część 2 Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla II klasy gimnazjum zintegrowany z serią Dziś i jutro Część 1/Część 2 Wymagania na poszczególne oceny Temat lekcji 1. Po co ludziom państwo? 2. Ustroje polityczne

Bardziej szczegółowo

Głosowanie strategiczne.

Głosowanie strategiczne. Głosowanie strategiczne. Autorzy: Filip Berdowski, Piotr Koziński, Zbigniew Węgliński Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego 2000 Praca na podstawie Agendas and Strategic Voting C. A. Holt

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi

Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi Pytanie 1. a) Jeśli gospodarstwo domowe otrzyma spadek, będzie miało dodatkowe możliwości konsumpcji bez konieczności dalszej pracy. Jego linia

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 6

Mikroekonomia. Wykład 6 Mikroekonomia Wykład 6 Rodzaje dóbr Dobra Publiczne Konsumpcję takich dóbr charakteryzują zasady niewykluczalności oraz niekonkurencyjności. Zasada niewykluczalności wszyscy konsumenci mogą wykorzystywać

Bardziej szczegółowo

Wstęp do projektowania mechanizmów

Wstęp do projektowania mechanizmów Wstęp do projektowania mechanizmów Piotr Sankowski Uniwersytet Warszawski Warszawa 4.03.2011 - p. 1/43 Plan wykładu Wstęp Wybór społeczny Paradox Condorcet a Twierdzenie Arrow a Mechanizmy pieniężne Mechanizmy

Bardziej szczegółowo

3. Niektóre implikacje pojawienia się pieniądza Jednostka pieniężna Dochód pieniężny i wydatki pieniężne

3. Niektóre implikacje pojawienia się pieniądza Jednostka pieniężna Dochód pieniężny i wydatki pieniężne Spis treści Ekonomia krok po kroku... 13 Przedmowa do poprawionego wydania amerykańskiego... 17 Rozdział 1. Podstawy ludzkiego działania... 25 1. Pojęcie działania... 25 2. Pierwsze implikacje pojęcia

Bardziej szczegółowo

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2016 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne niezbędne dla uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie dla klasy I

Wymagania edukacyjne niezbędne dla uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie dla klasy I Wymagania edukacyjne niezbędne dla uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie dla klasy I Temat lekcji 1. Po co ludziom państwo? 2. Ustroje polityczne Zagadnienia

Bardziej szczegółowo

Ekonomia dobrobytu. Konsumenci, producenci i efektywność rynków. W tym rozdziale odpowiemy na pytania: Przypomnienie: alokacja zasobów określa:

Ekonomia dobrobytu. Konsumenci, producenci i efektywność rynków. W tym rozdziale odpowiemy na pytania: Przypomnienie: alokacja zasobów określa: 7 Konsumenci, producenci i efektywność rynków R I N C I L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint Slides by Ron Cronovich 7 Thomson South-Western, all rights

Bardziej szczegółowo

Prywatne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne tak, ale... Uwagi Polskiej Izby Ubezpieczeń do projektu ustawy o. Warszawa, 21 kwietnia 2011 r.

Prywatne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne tak, ale... Uwagi Polskiej Izby Ubezpieczeń do projektu ustawy o. Warszawa, 21 kwietnia 2011 r. Prywatne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne tak, ale... Uwagi Polskiej Izby Ubezpieczeń do projektu ustawy o dodatkowym ubezpieczeniu zdrowotnym Warszawa, 21 kwietnia 2011 r. Plan konferencji Dlaczego zabieramy

Bardziej szczegółowo

Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a. Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5

Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a. Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5 Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5 Ekonomia neoklasyczna w konfrontacji z ekonomicznymi problemami współczesności Konsument nie jest istotą ludzką, lecz logicznym

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa do drugiego wydania... XI Wykaz skrótów... XIII

Spis treści. Przedmowa do drugiego wydania... XI Wykaz skrótów... XIII Spis treści Przedmowa do drugiego wydania............................... XI Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Zasadnicze zagadnienia teorii finansów publicznych... 1 1. Podstawowe pojęcia i koncepcje teorii

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 3

Mikroekonomia. Wykład 3 Mikroekonomia Wykład 3 Model czystej wymiany Jednostki dysponują stałymi zasobami dóbr i dobra te mogą wymieniać między sobą (proces produkcji zostaje pominięty) Dwóch konsumentów (lub dwa rodzaje konsumentów):

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon KTiL

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon KTiL Podstawy ekonomii wykład 03 dr Adam Salomon KTiL Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Podstawy ekonomii dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN UM w Gdyni

Bardziej szczegółowo

Rola i funkcje państwa w gospodarce

Rola i funkcje państwa w gospodarce Rola i funkcje państwa w gospodarce PAŃSTWO to : zrożnicowana wewnętrznie, złożona i wieloszczeblowa struktura administracyjna społeczeństwazamieszkującego określone terytorium i dysponującego władzą wykonawczą,

Bardziej szczegółowo

Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop Spis treści

Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop Spis treści Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wprowadzenie 10 Część I. Główne kierunki ekonomii a teoria dynamicznej gospodarki 25

Bardziej szczegółowo

EKONOMIKA I ORGANIZACJA W GASTRONOMII. Anna Grontkowska, Bogdan Klepacki SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. ZAGADNIENIA PODSTAWOWE WIADOMOŚCI WSTĘPNE

EKONOMIKA I ORGANIZACJA W GASTRONOMII. Anna Grontkowska, Bogdan Klepacki SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. ZAGADNIENIA PODSTAWOWE WIADOMOŚCI WSTĘPNE EKONOMIKA I ORGANIZACJA W GASTRONOMII Anna Grontkowska, Bogdan Klepacki SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. ZAGADNIENIA PODSTAWOWE WIADOMOŚCI WSTĘPNE 1.1. Ekonomia jako nauka o dysponowaniu zasobami 1.2. Proces produkcji

Bardziej szczegółowo

Mikroekonomia. Wykład 9

Mikroekonomia. Wykład 9 Mikroekonomia Wykład 9 Optimum społeczne Optimum społeczne: suma kosztów krańcowych sprawcy i poszkodowanych musi być równa zero Taki poziom negatywnych efektów zewnętrznych będzie efektywny Pareto Przy

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia BLOK II. Determinanty dochodu narodowego

Makroekonomia BLOK II. Determinanty dochodu narodowego Makroekonomia BLOK II Determinanty dochodu narodowego Wzrost gospodarczy i jego determinanty Wzrost gosp. powiększanie rozmiarów produkcji (dóbr i usług) w skali całej gosp. D D1 - D W = D = D * 100% Wzrost

Bardziej szczegółowo

WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU

WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU Spis treści WSTĘP... 9 Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU... 13 1. Wyzwania stojące przed

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II

Wymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II Wymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II Zagadnienia 1.1. Etapy projektu 1.2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie Konieczny (2) wie na czym polega metoda projektu?

Bardziej szczegółowo

Rozdział XIII KAPITAŁ FINANSOWY 1. Podaż kapitału finansowego 2. Popyt na kapitał finansowy

Rozdział XIII KAPITAŁ FINANSOWY 1. Podaż kapitału finansowego 2. Popyt na kapitał finansowy Spis treści WSTĘP Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU 1. Wyzwania stojące przed krajami

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2. Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne

WYKŁAD 2. Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne WYKŁAD 2 Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne PLAN WYKŁADU Przedmiot makroekonomii Wzrost gospodarczy stagnacja wahania koniunktury Inflacja bezrobocie Krzywa Phillipsa (inflacja a bezrobocie)

Bardziej szczegółowo

Instytucje gospodarki rynkowej. Ekonomiczna teoria demokracji Anthony ego Downsa Blok 10 i 11

Instytucje gospodarki rynkowej. Ekonomiczna teoria demokracji Anthony ego Downsa Blok 10 i 11 Instytucje gospodarki rynkowej Ekonomiczna teoria demokracji Anthony ego Downsa Blok 10 i 11 Koncepcje badawcze A. Downs a 1. Jak przekładają się interesy jednostek na interes społeczeństwa? 2. Krytyka

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca

Wymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca Wymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca 1.1. Etapy projektu 1.2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie wie na czym polega metoda projektu? wymienia etapy

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r. Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne

Bardziej szczegółowo

7. Podatki Podstawowe pojęcia

7. Podatki Podstawowe pojęcia 7. Podatki - 7.1 Podstawowe pojęcia Podatki są poddzielone na dwie kategorie: 1. Bezpośrednie - nałożone bezpośrednio na dochód z pracy. 2. Pośrednie - nałożone na wydatki, np. na różne towary. 1 / 35

Bardziej szczegółowo

MULTIMEDIA PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI WARMIOSKO-MAZURSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA IM. KAROLA WOJTYŁY W ELBLĄGU SZKOŁA PONADGIMNAZJALNA

MULTIMEDIA PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI WARMIOSKO-MAZURSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA IM. KAROLA WOJTYŁY W ELBLĄGU SZKOŁA PONADGIMNAZJALNA MULTIMEDIA PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI SZKOŁA PONADGIMNAZJALNA WARMIOSKO-MAZURSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA IM. KAROLA WOJTYŁY W ELBLĄGU ROK SZKOLNY 2013/2014 2 o ABC przedsiębiorczości Cykl zawiera sześd

Bardziej szczegółowo

TZW. PRZYMIOTNIKI WYBORCZE

TZW. PRZYMIOTNIKI WYBORCZE PRAWO WYBORCZE WYBORY W POLSCE Polskie organy władzy publicznej obsadzane w drodze wyborów to: 1. Sejm, 2. Senat, 3. Prezydent, 4. rady gmin, rady powiatów i sejmiki województw, 5. wójtowie gmin (odpowiednio:

Bardziej szczegółowo

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Ujęcie popytowe Według Keynesa, dosyć częstą sytuacją w gospodarce rynkowej jest niepełne wykorzystanie czynników produkcji. W związku z tym produkcja

Bardziej szczegółowo

Kategorie i prawa ekonomii

Kategorie i prawa ekonomii Kategorie i prawa ekonomii dr Tomasz Brzęczek . Ekonomia. Ekonomia jest nauką o alokacji zasobów wprocesie wytwarzania produktów i usług oraz podziale dóbr między członków społeczeństwa. Mikroekonomia

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce

Wymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce Wymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce Temat (rozumiany jako lekcja) 1. Etapy projektu 2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) wie na

Bardziej szczegółowo

Szkoły ponadgimnazjalne, PODSTAWA PROGRAMOWA. Cele kształcenia wymagania ogólne

Szkoły ponadgimnazjalne, PODSTAWA PROGRAMOWA. Cele kształcenia wymagania ogólne Strona1 Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, (str. 102 105) Załącznik nr 4 do: rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie

Bardziej szczegółowo

Dr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy.

Dr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy. Dr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Józefów, 2014 Cel Podstawy teoretyczne i metodyka badań Wyniki badań Podsumowanie

Bardziej szczegółowo