Instytucje gospodarki rynkowej. Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9
|
|
- Jerzy Lisowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Instytucje gospodarki rynkowej Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9
2 Dobra prywatne a dobra publiczne DOBRA PRYWATNE Konsumpcja o charakterze rywalizacyjnym Możliwość wykluczenia DOBRA PUBLICZNE Konsumpcja nierywalizacyjna Brak możliwości wykluczenia (bez ponoszenia kosztów) Powyższe razem to: czyste dobra publiczne Opłaty za dobra publiczne i PROBLEM GAPOWICZA niechęć jednostek do dobrowolnego finansowania dóbr publicznych
3 Zawodność rynku 1. Aby rynek istniał musi istnieć państwo czuwające nad prawami własności i dotrzymywaniem umów. 2. Zawodność konkurencji (aby zadziałała efektywność Paretowska musi istnieć konkurencja doskonała ). 3. Niemożność zapewnienia przez rynek pewnych dóbr publicznych. 4. Efekty zewnętrzne (negatywne i pozytywne). 5. Niekompletność rynków (np. ubezpieczenia, rynek bankowy państwo koryguje wady rynku ryzyka i niedoskonałości rynku kapitałowego). 6. Niedoskonałość informacji (konflikt: profesjonalista vs. klient). 7. Zakłócenia makroekonomiczne.
4 Rynkowe a publiczne mechanizmy alokacji zasobów MECHANIZM RYNKOWY MECHANIZM PUBLICZNY GRA POPYTU I PODAŻY CENA jako nośnik informacji o preferencjach społecznych i potencjalnej zyskowności KAPITAŁ PŁYNIE DO DZIEDZIN NAJBARDZIEJ ZYSKOWNYCH (NAJWIEKSZE SPOŁ. ZAPOTRZEB.) EFEKTYWNA ALOKACJA ZASOBÓW WYBÓR PRZEDSTAWICIELI PRZEDSTAWICIELE GŁOSUJĄ NAD USTAWĄ BUDŻETOWĄ PIENIĄDZE WYDAJĄ LICZNE URZĘDY PAŃSTWOWE
5 Cztery sposoby wydawania pieniędzy wg Miltona Friedmana NA SIEBIE NA KOGOŚ SWOJE $$$ 1 2 CUDZE $$$ 3 4
6 Zawodność państwa 1. Na etapie ujawniania preferencji wyborców (demokracja bezpośrednia i pośrednia). 2. Na etapie legislacji wpływ silnych grup interesów, czyli mały może więcej czy lepiej zorganizowany może więcej. 3. Na etapie bieżących decyzji państwa rządzenie to pasmo koalicyjnych kompromisów. 4. Na etapie wydawania środków na usługi publiczne przez machinę urzędniczą (obowiązuje zasada gospodarności, lecz brak jest zdrowej konkurencji ).
7 Problem ujawniania preferencji wyborców Głosowanie na Ograniczona mniejsze wydatki polityków informacja o? lub? preferencjach większe wydatki Sondaże opinii publicznej (pytanie wprost o preferencje) Skłonność do domagania się zwiększenia ilości dóbr publ. ( tych, za które nie musimy płacić i zmniejszania tych, za które musimy płacić) De facto to decydent musi ustalić preferencje tych, w imieniu których podejmuje decyzje.
8 Cena dóbr publicznych tzw. cena podatkowa Cena dóbr rynkowych identyczna dla bogatych i biednych Cena dóbr publicznych przy opodatkowaniu proporcjonalnym (1 próg) Cena dóbr publicznych przy opodatkowaniu progresywnym (2 i więcej progi) Dochód podatnika Dochód podatnika
9 Problemy z podejmowaniem decyzji publ. to nie tylko ustalenie ilości dóbr publ., których życzą sobie poszczególne jednostki ale również AGREGOWANIE PREFERENCJI: 1. Różne osoby preferują różne wielkości wydatków publ. na różne dobra. 2. Preferowana wielkość wydatków zależy od dochodów obywateli i systemu podatkowego. 3. Koszt zwiększenia wydatków publ. może okazać się wyższy dla obywateli zamożnych.
10 Głosowanie większościowe i paradoks głosowania cyklicznego 1-wszy głosujący: woli A od B i B od C 2- gi głosujący: woli C od A i A od B 3- ci głosujący: woli B od C i C od A Rozstrzygamy alternatywę A albo B wygra? Rozstrzygamy dalej. lub C wygra?
11 Twierdzenie o niemożności Kenneth a Arrowa Nie istnieje żaden mechanizm głosowania, który byłby pozbawiony wad systemu głosowania większościowego (a także miałby pewne inne pożądane cechy). Nie istnieje system głosowania, w którym jednostki będą zawsze głosowały zgodnie ze swoimi właściwymi preferencjami. Po państwie nie należy się spodziewać, że będzie działało w sposób tak samo spójny, jak jednostka.
12 Preferencje jednoszczytowe wyborców Preferencje jednoszczytowe - wyborca posiada jednoznaczne zdanie na temat ilości danego dobra publicznego oferowanego przez państwo, przy którym odczuwa on maksymalną użyteczność. Jeśli preferencje są jednoszczytowe, to w głosowaniu większościowym może zaistnieć równowaga Jednoszczytowe U U Dwuszczytowe G G
13 Środkowy głosujący (median voter) Preferowane wielkości wydatków na dobra publiczne Wyborca $ Wyborca $ Wyborca $ Wyborca $ Wyborca $ Środkowym głosującym jest wyborca w przypadku którego połowa wyborców wolałaby mniejsze wydatki, a połowa większe niż on. Konfrontacja: wydatki 1000 $ i mniej vs. wydatki 1000 $ i więcej Wynik głosowania większościowego odpowiada preferencjom środkowego głosującego
14 Nieefektywność równowagi przy głosowaniu większościowym Wyborcy porównują korzyści z dóbr publ. i koszty jakie muszą ponieść. Decydują dwa czynniki: 1. Rozkład bogactwa (dochodów). 2. System podatkowy Opodatkowanie proporcjonalne lub progresywne w połączeniu z głosowaniem większościowym prowadzi do nadprodukcji dóbr publicznych Ym Yśr
Instytucje gospodarki rynkowej. Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9
Instytucje gospodarki rynkowej Polityka a ekonomia. Dobra publiczne i wybór publiczny Blok 9 Dobra prywatne a dobra publiczne DOBRA PRYWATNE Konsumpcja o charakterze rywalizacyjnym Możliwość wykluczenia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Podsumowanie... 107
Przedmowa........................................ XIX Część I. WPROWADZENIE.............................. 1 Rozdział 1. Sektor publiczny w gospodarce mieszanej.............. 3 Rola państwa w gospodarce.............................
Bardziej szczegółowoTEORIA WYBORU PUBLICZNEGO
TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Wykład 5 Teoria wyboru społecznego Katarzyna Metelska-Szaniawska 2/04/2008 PLAN WYKŁADU I II III IV Czym jest teoria wyboru społecznego? Przykłady systemów głosowania i systemów
Bardziej szczegółowoPAŃSTWO W GOSPODARCE RYNKOWEJ. dr Krzysztof Kołodziejczyk
PAŃSTWO W GOSPODARCE RYNKOWEJ dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/ah5yx4 Plan 1. Rynek kontra państwo 2. Państwo na rzecz efektywności i sprawiedliwości 3. Zawodny rynek, niezawodne państwo? Rynek
Bardziej szczegółowoEKONOMIA TOM 1 WYD.2. Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS
EKONOMIA TOM 1 WYD.2 Autor: PAUL A. SAMUELSON, WILLIAM D. NORDHAUS Przedmowa CZĘŚĆ I. PODSTAWOWE POJĘCIA Rozdział 1. Podstawy ekonomii 1.1. Wprowadzenie Niedobór i efektywność: bliźniacze tematy ekonomii
Bardziej szczegółowoDobra publiczne i dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych. Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP
Dobra publiczne i dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Plan wykładu Dobra publiczne Dobra prywatne pochodzące ze źródeł publicznych Warunki efektywności
Bardziej szczegółowoE f e k t y z e w n ę t r z n e
EFEKTY ZEWNĘTRZNE I DOBRA PUBLICZNE E f e k t y z e w n ę t r z n e Gdy część kosztów społecznych produkcji ponoszą lub część korzyści społecznych odnoszą podmioty nie uczestniczące bezpośrednio w procesie
Bardziej szczegółowoInformacja i decyzje w ekonomii
Informacja i decyzje w ekonomii Prof. Tomasz Bernat tomasz.bernat@usz.edu.pl Krótko o programie Informacja i decyzje w ekonomii miejsce i zastosowanie w teorii Ryzyko, niepewność i informacja w podejmowaniu
Bardziej szczegółowoSpis treêci. www.wsip.com.pl
Spis treêci Jak by tu zacząć, czyli: dlaczego ekonomia?........................ 9 1. Podstawowe pojęcia ekonomiczne.............................. 10 1.1. To warto wiedzieć już na początku.............................
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon
Podstawy ekonomii wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Podstawy ekonomii dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN UM w Gdyni 2 Rynki
Bardziej szczegółowoWykład XI. Podaż dóbr publicznych. Podatek Grovesa-Clarke a
Wykład XI Podaż dóbr publicznych. Podatek Grovesa-Clarke a Podaż dobra - głosowanie głosowanie większościowe => agregacja preferencji może prowadzić do nieprzechodniego porządku => manipulacja przez zmianę
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Ekonomia zachowań ludzkich Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZZP-1-210-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb
Bardziej szczegółowoElementy teorii wyboru publicznego. Marek Oramus
Elementy teorii wyboru publicznego Marek Oramus Prowadzący Marek Oramus marek.oramus@uek.krakow.pl tel. 12 293 58-40 Konsultacje: Czwartki 10:00-11:00 + do ustalenia Rakowicka 16, pok. 22 Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoTEORIA WYBORU PUBLICZNEGO
TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Wykład 7 Katarzyna Metelska-Szaniawska 30/03/2009 PLAN WYKŁADU I II Demokracja a ujęcie ekonomiczne I Demokracja a ujęcie ekonomiczne czym jest demokracja? ustrój polityczny,
Bardziej szczegółowo- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna
Bardziej szczegółowoDr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej
Dr hab. Magdalena Knapińska, prof. nadzw. UEP Katedra Makroekonomii i Historii Myśli Ekonomicznej Terminy konsultacji: E-mail: magdalena.knapinska@ue.poznan.pl Inne przedmioty: Makroekonomia (wykłady i
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Wybrane problemy gospodarki rynkowej Rok akademicki: 2014/2015 Kod: ZIE-2-107-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Informatyka i Ekonometria Specjalność: - Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoEkonomia sektora publicznego / Joseph E. Stiglitz. wyd. 1, dodr. 4. Warszawa, Spis treści
Ekonomia sektora publicznego / Joseph E. Stiglitz. wyd. 1, dodr. 4. Warszawa, 2013 Spis treści Przedmowa XIX Część I. WPROWADZENIE 1 Rozdział 1. Sektor publiczny w gospodarce mieszanej 3 Rola państwa w
Bardziej szczegółowoI. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /
PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe
Bardziej szczegółowoDeterminanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp (S. Marciniak) 11
Makro- i mikroekonomia : podstawowe problemy współczesności / red. nauk. Stefan Marciniak ; zespół aut.: Lidia Białoń [et al.]. Wyd. 5 zm. Warszawa, 2013 Spis treści Wstęp (S. Marciniak) 11 Część I. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA I WYMAGANIA DLA UCZNIÓW KL.I LO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SEMESTR I /II
ZAGADNIENIA I WYMAGANIA DLA UCZNIÓW KL.I LO PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ SEMESTR I /II SEMESTR I l.p Zagadnienia. 1. Kim jest osoba przedsiębiorcza? Typy osobowości Wymagania dla ucznia wyjaśnia, czym jest przedsiębiorczość
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 7
Mikroekonomia Wykład 7 Dobra wspólne Przykład: publiczne pastwisko, na którym okoliczni mieszkańcy wypasają krowy (c). Całkowita produkcja mleka: f(c) gdzie f >0 oraz f
Bardziej szczegółowoEKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI
EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI Wykład 6 Katarzyna Metelska-Szaniawska PLAN WYKŁADU I II Demokracja a ujęcie ekonomiczne 2 założenia modelu Downsa model rynku, w którym: dobro: programy polityczne i działania
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... 7. Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18. Część I. Państwo
Wykaz skrótów... 7 Włodzimierz Gromski Wstęp... 13 Bibliografia... 18 Część I. Państwo Elżbieta Kundera Państwo w gospodarce w ujęciu doktryny liberalnej... 21 1. Wstęp... 21 2. Państwo w teorii A. Smitha...
Bardziej szczegółowoGospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus
Gospodarka rynkowa. Rynkowy mechanizm popytu i podaży. Agnieszka Stus Zagadnienia Rynki elastyczne i zmonopolizowane. Funkcje popytu i podaży (położenie, przesunięcie). Równowaga rynkowa. Prawo popytu
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoDyskusja Ricardo i Malthusa
Dyskusja Ricardo i Malthusa Prawo Saya Wnioski z prawa Saya Malthus i Ricardo Debata Malthusa i Ricardo na temat nadwyżki produkcji Jean Baptiste Say (1767-1832) Francuski przedsiębiorca i ekonomista Pieniądz
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 8
Mikroekonomia Wykład 8 Efekty zewnętrzne Dotychczas zakładaliśmy, że wszystkie interakcje między konsumentami a producentami dokonywały się poprzez rynek: Zysk firmy zależy wyłącznie od zmiennych znajdujących
Bardziej szczegółowoHistoria ekonomii. Mgr Robert Mróz. Leon Walras
Historia ekonomii Mgr Robert Mróz Leon Walras 06.12.2016 Leon Walras (1834 1910) Jeden z dwóch ojców neoklasycznej mikroekonomii (drugim Marshall) Nie był tak dobrym matematykiem jak niektórzy inni ekonomiści
Bardziej szczegółowoEkonomia wykład 03. dr Adam Salomon
Ekonomia wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rynki makroekonomiczne
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 4
Mikroekonomia Wykład 4 Ekonomia dobrobytu Na rynku doskonale konkurencyjnym, na którym występuje dwóch konsumentów scharakteryzowanych wypukłymi krzywymi obojętności, równowaga ustali się w prostokącie
Bardziej szczegółowoMakroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna
Makroekonomia Blok III Budżet państwa Polityka fiskalna Budżet a rola państwa w gospodarce Neoklasycy contra Keynesiści Efektywność rynku i efektywność sfery publicznej O co ten hałas? Czyli jaki jest
Bardziej szczegółowoDr Łukasz Goczek. Uniwersytet Warszawski
Dr Łukasz Goczek Uniwersytet Warszawski Wpływ podatków na podaż i popyt Co decyduje, kto naprawdę ponosi ciężar podatku Koszty i korzyści wynikające z podatków i dlaczego podatki nakładają koszt, który
Bardziej szczegółowoEkonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i
Ekonomia rozwoju wykład 7 Rola instytucji w rozwoju ekonomicznym. Prawa własności, ryzyka ekonomiczne, polityczne i prawne. dr Piotr Białowolski Katedra Ekonomii I http://www.e-sgh.pl/piotr_bialowolski/er
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Podstawy ekonomii finansów i prawa w biznesie Rok akademicki: 2015/2016 Kod: IEL-1-308-s Punkty ECTS: 2 Wydział: Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji Kierunek: Elektronika Specjalność:
Bardziej szczegółowo6.4. Wieloczynnikowa funkcja podaży Podsumowanie RÓWNOWAGA RYNKOWA Równowaga rynkowa w ujęciu statycznym
Spis treœci Przedmowa do wydania ósmego... 11 Przedmowa do wydania siódmego... 12 Przedmowa do wydania szóstego... 14 1. UWAGI WSTĘPNE... 17 1.1. Przedmiot i cel ekonomii... 17 1.2. Ekonomia pozytywna
Bardziej szczegółowo7. Zastosowanie wybranych modeli nieliniowych w badaniach ekonomicznych. 14. Decyzje produkcyjne i cenowe na rynku konkurencji doskonałej i monopolu
Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Ekonomia 1. Znaczenie wnioskowania statystycznego w weryfikacji hipotez 2. Organizacja doboru próby do badań 3. Rozkłady zmiennej losowej 4. Zasady analizy
Bardziej szczegółowoTEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Ćwiczenia 11
TEORIA WYBORU PUBLICZNEGO Ćwiczenia 11 Teoria grup interesu dr Dominika Milczarek 16/05/2007 PLAN ZAJĘĆ 1 Podstawy ekonomicznej teorii biurokracji Definicja; Podejście w naukach politycznych; Teoria działań
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII
Spis treści Rozdział I ELEMENTARNE POJĘCIA I PRZEDMIOT EKONOMII Wstępne określenie przedmiotu ekonomii 7 Ekonomia a inne nauki 9 Potrzeby ludzkie, produkcja i praca, środki produkcji i środki konsumpcji,
Bardziej szczegółowoLEKCJA 1. Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach):
Uniwersytet Warszawski Mikroekonomia zaawansowana Studia zaoczne dr Olga Kiuila LEKCJA 1 MODELE RYNKOWE Konkurencja doskonała (w całej gospodarce nie jest możliwa, lecz na wybranych rynkach): - Typowa
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoRola państwa w gospodarce
Rola państwa w gospodarce Wykład 7 WNE UW Jerzy Wilkin Pojęcie państwa w ekonomii Państwo jako podmiot gospodarczy; Państwo i rynek jako komplementarne i substytucyjne regulatory gospodarki; Państwo minimalne,
Bardziej szczegółowoPopyt i podaż w ochronie zdrowia. Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ)
Popyt i podaż w ochronie zdrowia Ewelina Nojszewska (SGH, NFZ) Ochrona zdrowia i ekonomia (zdrowia): -Analiza ekonomiczna w ochronie zdrowia -Ocena ekonomiczna w ochronie zdrowia Ochrona zdrowia i gospodarka
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii Bogusław Czarny
Podstawy ekonomii Bogusław Czarny Podręcznik składa się z trzech części: Wprowadzenia do ekonomii, Mikroekonomii i Makroekonomii. Bogusław Czarny w Podstawach ekonomii w prosty i zwięzły sposób podkreślił
Bardziej szczegółowoCopyright 2013 by Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o.
Recenzje: prof. dr hab. Stanisława Golinowska prof. dr hab. Jan Sobiech Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Magdalena Pluta Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Krzysztof Surówka
Prof. dr hab. Krzysztof Surówka Tytuł oferowanego seminarium: Funkcjonowanie sektora finansów publicznych - Funkcjonowanie budżetu państwa (źródła dochodów, zakres wydatków, problematyka deficytu budżetowego
Bardziej szczegółowoEkonomia. zasady prowadzenia gospodarstwa domowego. Oikos dom Nomos prawo
Oikos dom Nomos prawo Ekonomia zasady prowadzenia gospodarstwa domowego EKONOMIA jest nauką o tym, jak jednostki i całe społeczeństwa decydują o wykorzystaniu rzadkich zasobów które mogą mieć także inne,
Bardziej szczegółowoWYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku
WYKŁAD Makroekonomiczna równowaga na rynku POPYT JAKO AGREGAT EKONOMICZNY (AD) Zagregowany popyt zależność między całkowitą ilością dóbr i usług (realny PKB) jaką podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa,
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1. Modele graficzne
Makroekonomia 1 Modele graficzne Obieg okrężny $ Gospodarstwa domowe $ $ $ $ $ Rynek zasobów $ Rynek finansowy $ $ Rząd $ $ $ $ $ $ $ Rynek dóbr i usług $ Firmy $ Model AD - AS Popyt zagregowany (AD) Popyt
Bardziej szczegółowo4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność do oszczędzania.
* Wykład nr 6 1. Składniki popytu globalnego. 2. Funkcja konsumpcji i krzywa skłonności do konsumpcji. 3. Funkcja oszczędności, a wydatki konsumpcyjne. 4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Mikroekonomia zachowań podmiotów gosp. Rok akademicki: 2013/2014 Kod: ZZP-1-206-n Punkty ECTS: 3 Wydział: Zarządzania Kierunek: Zarządzanie Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia
Bardziej szczegółowoDEFINICJA RYNKU Wrzoska Balcerowicza
DEFINICJA RYNKU Wg W. Wrzoska: rynek to ogół stosunków zachodzących między podmiotami uczestniczącymi w procesach wymiany. Tymi podmiotami są sprzedawcy i nabywcy, którzy reprezentują podaż, popyt, a także
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO. Wymagania edukacyjne. Uczeń:
Wymagania edukacyjne z podstaw przedsiębiorczości klasa 3LO Wymagania edukacyjne podstawowe ponadpodstawowe Dział I. Człowiek istota przedsiębiorcza zna pojęcie osobowości człowieka; wymienia mechanizmy
Bardziej szczegółowoniestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 30 0 0 0 0 Studia niestacjonarne 24 0 0 0 0
1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Kod kursu Ekonomia stacjonarne ID1106 niestacjonarne IZ2106 Liczba godzin Wykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium Studia stacjonarne 0 0 0 0 0 Studia niestacjonarne
Bardziej szczegółowoRzadkość. Zasoby. Potrzeby. Jedzenie Ubranie Schronienie Bezpieczeństwo Transport Podróże Zabawa Dzieci Edukacja Wyróżnienie Prestiż
Wykład: EKONOMIA Ekonomia Ekonomia - nauka badająca, jak ludzie radzą sobie z rzadkością, czyli sytuacją w której niegraniczone potrzeby zestawiamy z ograniczonymi zasobami. Rzadkość Rzadkość jest podstawowym
Bardziej szczegółowoPodaż, popyt i polityka państwa
6 odaż, popyt i polityka państwa R I N C I L E O F MICROECONOMIC F O U R T H E I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint lides by Ron Cronovich 27 Thomson outh-western, all rights reserved W tym
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii / Bogusław Czarny [wyd.3]. Warszawa, Spis treści
Podstawy ekonomii / Bogusław Czarny [wyd.3]. Warszawa, 2010 Spis treści WSTĘP 15 WPROWADZENIE DO EKONOMII 19 ROZDZIAŁ 1. Co to jest ekonomia? 21 1.1. Co to znaczy ekonomia? 21 1.1.1. Czym zajmują się ekonomiści?
Bardziej szczegółowoI = O s KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA WNIOSKI STOPA RÓWNOWAGI STOPA RÓWNOWAGI TEORIA REALNEJ STOPY PROCENTOWEJ
realna stopa procentowa KLASYCZNA TEORIA RÓWNOWAGI PRAWO RYNKÓW J. B. SAYA koszty produkcji ponoszone przez producentów są jednocześnie wynagrodzeniem za czynniki produkcji (płaca, zysk, renta), a tym
Bardziej szczegółowoEKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI
EKONOMICZNA ANALIZA POLITYKI Wykład 6 Katarzyna Metelska-Szaniawska 19/11/2010 PLAN WYKŁADU I II Demokracja a ujęcie ekonomiczne 2 A. Downs (1957): An Economic Theory of Democracy ekonomiczna teoria demokracji
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp. O autorach. Podziękowania. Część I Wprowadzenie
Spis treści Wstęp O autorach Podziękowania Część I Wprowadzenie Rozdział 1. Dziesięć podstawowych zasad ekonomii 1.1. Co to jest ekonomia? 1.1.1. Problem ekonomiczny 1.1.2. Rzadkość zasobów i konieczność
Bardziej szczegółowoEkonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks
Ekonomia menedżerska William F. Samuelson, Stephen G. Marks Ekonomia menedżerska to doskonale opracowany podręcznik, w którym przedstawiono najważniejsze problemy decyzyjne, przed jakimi stają współcześni
Bardziej szczegółowoWzrost gospodarczy definicje
Wzrost gospodarczy Wzrost gospodarczy definicje Przez wzrost gospodarczy rozumiemy proces powiększania podstawowych wielkości makroekonomicznych w gospodarce, a w szczególności proces powiększania produkcji
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA. STRONA POPYTOWA (ZAGREGOWANY POPYT P a ): OGÓLNA RÓWNOWAGA RYNKU. STRONA PODAŻOWA (ZAGREGOWANA PODAŻ S a )
przeciętny poziom cen MODEL ZAGREGOWANEGO POPYTU I ZAGREGOWANEJ PODAŻY ZAŁOŻENIA Dochód narodowy (Y) jest równy produktowi krajowemu brutto (PKB). Y = K + I + G Neoklasycyzm a keynesizm Badamy zależność
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania Nazwa przedmiotu: Ekonomia Ekonomy Kierunek: Rodzaj przedmiotu: obieralny Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia Matematyka Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba
Bardziej szczegółowoRoczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla II klasy gimnazjum zintegrowany z serią Dziś i jutro Część 1/Część 2
Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla II klasy gimnazjum zintegrowany z serią Dziś i jutro Część 1/Część 2 Wymagania na poszczególne oceny Temat lekcji 1. Po co ludziom państwo? 2. Ustroje polityczne
Bardziej szczegółowoGłosowanie strategiczne.
Głosowanie strategiczne. Autorzy: Filip Berdowski, Piotr Koziński, Zbigniew Węgliński Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego 2000 Praca na podstawie Agendas and Strategic Voting C. A. Holt
Bardziej szczegółowoĆwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi
Ćwiczenia 3, Makroekonomia II, Listopad 2017, Odpowiedzi Pytanie 1. a) Jeśli gospodarstwo domowe otrzyma spadek, będzie miało dodatkowe możliwości konsumpcji bez konieczności dalszej pracy. Jego linia
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 6
Mikroekonomia Wykład 6 Rodzaje dóbr Dobra Publiczne Konsumpcję takich dóbr charakteryzują zasady niewykluczalności oraz niekonkurencyjności. Zasada niewykluczalności wszyscy konsumenci mogą wykorzystywać
Bardziej szczegółowoWstęp do projektowania mechanizmów
Wstęp do projektowania mechanizmów Piotr Sankowski Uniwersytet Warszawski Warszawa 4.03.2011 - p. 1/43 Plan wykładu Wstęp Wybór społeczny Paradox Condorcet a Twierdzenie Arrow a Mechanizmy pieniężne Mechanizmy
Bardziej szczegółowo3. Niektóre implikacje pojawienia się pieniądza Jednostka pieniężna Dochód pieniężny i wydatki pieniężne
Spis treści Ekonomia krok po kroku... 13 Przedmowa do poprawionego wydania amerykańskiego... 17 Rozdział 1. Podstawy ludzkiego działania... 25 1. Pojęcie działania... 25 2. Pierwsze implikacje pojęcia
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja
Dr hab. Maria Majewska Katedra Nauk Ekonomicznych Poznań, 1.10.2016 r. OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Makro- i mikroekonomia na kierunku Administracja I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne niezbędne dla uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie dla klasy I
Wymagania edukacyjne niezbędne dla uzyskania poszczególnych rocznych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie dla klasy I Temat lekcji 1. Po co ludziom państwo? 2. Ustroje polityczne Zagadnienia
Bardziej szczegółowoEkonomia dobrobytu. Konsumenci, producenci i efektywność rynków. W tym rozdziale odpowiemy na pytania: Przypomnienie: alokacja zasobów określa:
7 Konsumenci, producenci i efektywność rynków R I N C I L E S O F MICROECONOMICS F O U R T H E D I T I O N N. G R E G O R Y M A N K I W oweroint Slides by Ron Cronovich 7 Thomson South-Western, all rights
Bardziej szczegółowoPrywatne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne tak, ale... Uwagi Polskiej Izby Ubezpieczeń do projektu ustawy o. Warszawa, 21 kwietnia 2011 r.
Prywatne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne tak, ale... Uwagi Polskiej Izby Ubezpieczeń do projektu ustawy o dodatkowym ubezpieczeniu zdrowotnym Warszawa, 21 kwietnia 2011 r. Plan konferencji Dlaczego zabieramy
Bardziej szczegółowoEkonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a. Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5
Ekonomia kosztów transakcji Ronalda Coase a Instytucje gospodarki rynkowej Blok 5 Ekonomia neoklasyczna w konfrontacji z ekonomicznymi problemami współczesności Konsument nie jest istotą ludzką, lecz logicznym
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa do drugiego wydania... XI Wykaz skrótów... XIII
Spis treści Przedmowa do drugiego wydania............................... XI Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Zasadnicze zagadnienia teorii finansów publicznych... 1 1. Podstawowe pojęcia i koncepcje teorii
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 3
Mikroekonomia Wykład 3 Model czystej wymiany Jednostki dysponują stałymi zasobami dóbr i dobra te mogą wymieniać między sobą (proces produkcji zostaje pominięty) Dwóch konsumentów (lub dwa rodzaje konsumentów):
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon KTiL
Podstawy ekonomii wykład 03 dr Adam Salomon KTiL Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Podstawy ekonomii dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN UM w Gdyni
Bardziej szczegółowoRola i funkcje państwa w gospodarce
Rola i funkcje państwa w gospodarce PAŃSTWO to : zrożnicowana wewnętrznie, złożona i wieloszczeblowa struktura administracyjna społeczeństwazamieszkującego określone terytorium i dysponującego władzą wykonawczą,
Bardziej szczegółowoWspółczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop Spis treści
Współczesna makroekonomia a teoria dynamicznej gospodarki / Józef Chmiel. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 9 Wprowadzenie 10 Część I. Główne kierunki ekonomii a teoria dynamicznej gospodarki 25
Bardziej szczegółowoEKONOMIKA I ORGANIZACJA W GASTRONOMII. Anna Grontkowska, Bogdan Klepacki SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. ZAGADNIENIA PODSTAWOWE WIADOMOŚCI WSTĘPNE
EKONOMIKA I ORGANIZACJA W GASTRONOMII Anna Grontkowska, Bogdan Klepacki SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. ZAGADNIENIA PODSTAWOWE WIADOMOŚCI WSTĘPNE 1.1. Ekonomia jako nauka o dysponowaniu zasobami 1.2. Proces produkcji
Bardziej szczegółowoMikroekonomia. Wykład 9
Mikroekonomia Wykład 9 Optimum społeczne Optimum społeczne: suma kosztów krańcowych sprawcy i poszkodowanych musi być równa zero Taki poziom negatywnych efektów zewnętrznych będzie efektywny Pareto Przy
Bardziej szczegółowoMakroekonomia BLOK II. Determinanty dochodu narodowego
Makroekonomia BLOK II Determinanty dochodu narodowego Wzrost gospodarczy i jego determinanty Wzrost gosp. powiększanie rozmiarów produkcji (dóbr i usług) w skali całej gosp. D D1 - D W = D = D * 100% Wzrost
Bardziej szczegółowoWYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU
Spis treści WSTĘP... 9 Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU... 13 1. Wyzwania stojące przed
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II
Wymagania edukacyjne z przedmiotu uzupełniającego : ekonomia w praktyce dla klasy II Zagadnienia 1.1. Etapy projektu 1.2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie Konieczny (2) wie na czym polega metoda projektu?
Bardziej szczegółowoRozdział XIII KAPITAŁ FINANSOWY 1. Podaż kapitału finansowego 2. Popyt na kapitał finansowy
Spis treści WSTĘP Rozdział I WYZWANIA DLA KRAJÓW I WSPÓŁCZESNEJ EKONOMII ORAZ MOŻLIWOŚCI ICH REALIZACJI W SYSTEMACH GOSPODARCZYCH OPARTYCH NA DOKTRYNIE NEOLIBERALIZMU 1. Wyzwania stojące przed krajami
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 2. Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne
WYKŁAD 2 Problemy makroekonomii i wielkości makroekonomiczne PLAN WYKŁADU Przedmiot makroekonomii Wzrost gospodarczy stagnacja wahania koniunktury Inflacja bezrobocie Krzywa Phillipsa (inflacja a bezrobocie)
Bardziej szczegółowoInstytucje gospodarki rynkowej. Ekonomiczna teoria demokracji Anthony ego Downsa Blok 10 i 11
Instytucje gospodarki rynkowej Ekonomiczna teoria demokracji Anthony ego Downsa Blok 10 i 11 Koncepcje badawcze A. Downs a 1. Jak przekładają się interesy jednostek na interes społeczeństwa? 2. Krytyka
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca
Wymagania edukacyjne przedmiotu: Ekonomia w praktyce Temat Wymagania - ocena dopuszczająca 1.1. Etapy projektu 1.2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie wie na czym polega metoda projektu? wymienia etapy
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r. Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne
Bardziej szczegółowo7. Podatki Podstawowe pojęcia
7. Podatki - 7.1 Podstawowe pojęcia Podatki są poddzielone na dwie kategorie: 1. Bezpośrednie - nałożone bezpośrednio na dochód z pracy. 2. Pośrednie - nałożone na wydatki, np. na różne towary. 1 / 35
Bardziej szczegółowoMULTIMEDIA PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI WARMIOSKO-MAZURSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA IM. KAROLA WOJTYŁY W ELBLĄGU SZKOŁA PONADGIMNAZJALNA
MULTIMEDIA PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI SZKOŁA PONADGIMNAZJALNA WARMIOSKO-MAZURSKA BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA IM. KAROLA WOJTYŁY W ELBLĄGU ROK SZKOLNY 2013/2014 2 o ABC przedsiębiorczości Cykl zawiera sześd
Bardziej szczegółowoTZW. PRZYMIOTNIKI WYBORCZE
PRAWO WYBORCZE WYBORY W POLSCE Polskie organy władzy publicznej obsadzane w drodze wyborów to: 1. Sejm, 2. Senat, 3. Prezydent, 4. rady gmin, rady powiatów i sejmiki województw, 5. wójtowie gmin (odpowiednio:
Bardziej szczegółowoDeterminanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa
Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Ujęcie popytowe Według Keynesa, dosyć częstą sytuacją w gospodarce rynkowej jest niepełne wykorzystanie czynników produkcji. W związku z tym produkcja
Bardziej szczegółowoKategorie i prawa ekonomii
Kategorie i prawa ekonomii dr Tomasz Brzęczek . Ekonomia. Ekonomia jest nauką o alokacji zasobów wprocesie wytwarzania produktów i usług oraz podziale dóbr między członków społeczeństwa. Mikroekonomia
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce
Wymagania edukacyjne przedmiotu uzupełniającego: Ekonomia w praktyce Temat (rozumiany jako lekcja) 1. Etapy projektu 2. Projekt badawczy, przedsięwzięcie Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) wie na
Bardziej szczegółowoSzkoły ponadgimnazjalne, PODSTAWA PROGRAMOWA. Cele kształcenia wymagania ogólne
Strona1 Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, (str. 102 105) Załącznik nr 4 do: rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie
Bardziej szczegółowoDr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy.
Dr Adam Wasilewski Dr Marcin Gospodarowicz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Józefów, 2014 Cel Podstawy teoretyczne i metodyka badań Wyniki badań Podsumowanie
Bardziej szczegółowo