Założenia realizacji Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa

Transkrypt

1 Założenia realizacji Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa 1. Perspektywa finansowa a. Strategia Europa 2020 Przyjęta w 2010 r. Strategia Europa 2020 zawiera 3 powiązane ze sobą priorytety, dotyczące zapewnienia warunków dla rozwoju: inteligentnego służącego budowie gospodarki opartej na wiedzy, zrównoważonego na rzecz gospodarki efektywnie korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej, sprzyjającego włączeniu społecznemu wspierającego rozwój gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia. Polska, tak jak wszyscy członkowie UE, zobowiązała się do realizacji celów strategii Europa 2020, powiązanych z ww. priorytetami. Te cele, to: poprawa warunków do prowadzenia działalności badawczo - rozwojowej, zwiększenie zatrudnienia, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych, podniesienie poziomu wykształcenia, wspieranie włączenia społecznego, głównie przez ograniczanie ubóstwa. Głównym instrumentem służącym osiągnięciu priorytetów i celów Strategii Europa 2020 są fundusze europejskie. Założenie dotyczące powiązania funduszy europejskich z celami Strategii Europa 2020 znalazło swoje praktyczne zastosowanie w projektach rozporządzeń UE na lata Komisja Europejska wskazuje w nich katalog 11 obszarów tematycznych, odpowiadających celom strategii Europa 2020, spośród których państwo członkowskie wybiera te, na które planuje skierować wsparcie z funduszy unijnych. Niektóre obszary, szczególnie ważne dla osiągnięcia celów Strategii Europa 2020, wymagają od państw członkowskich przeznaczenia określonych, minimalnych poziomów środków z funduszy unijnych. Dotyczy to np. badań i innowacyjności, technologii informacyjnokomunikacyjnych, gospodarki niskoemisyjnej, czy włączenia społecznego. Ten nowy mechanizm nazywany jest koncentracją tematyczną. b. Polityka spójności na lata nowe rozwiązania W kolejnej perspektywie finansowej Polska i pozostałe państwa członkowskie UE będą jeszcze bardziej skrupulatnie rozliczane z efektów wykorzystania funduszy. Niewypełnienie przyjętych zobowiązań może skutkować zawieszeniem, a nawet cofnięciem płatności. Nowym rozwiązaniem jest tzw. warunkowość ex-ante. Komisja Europejska, decydując o przyznaniu środków na określone obszary będzie analizowała spełnienie określonych warunków wstępnych determinujących prawidłowe i skuteczne wydatkowanie środków, np. w zakresie wypełnienia dyrektyw, czy posiadania sprecyzowanej i kompletnej wizji reform. Niespełnienie warunków ex-ante lub brak zadeklarowanych działań w tym zakresie może powodować konsekwencje w postaci zablokowania, bądź odebrania środków. W latach większe znaczenie będzie miał terytorialny wymiar realizacji funduszy europejskich. Przygotowywane programy operacyjne powinny uwzględniać charakterystyczne potencjały terytoriów, do których są adresowane. Podejście terytorialne pozwoli na lepsze wykorzystanie potencjałów obszarów, które często wykraczają poza daną jednostkę administracyjną i wymagają wspólnego, wielopoziomowego zarządzania. 1

2 c. Cele rozwojowe Polski do 2020 r. Cele Polski do 2020 roku zostały sformułowane w średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju. Dotyczą one zwiększenia konkurencyjności gospodarki, poprawy spójności społecznej i terytorialnej kraju oraz podnoszenia sprawności i efektywności państwa. Sposób osiągnięcia tych celów precyzują strategie zintegrowane, w tym np. Strategia Sprawne Państwo. Jednocześnie kierunki i priorytety rozwojowe na poziomie regionalnym wskazane zostały w strategiach rozwoju województw. Dla niektórych obszarów, np. Polska Wschodnia, Polska Zachodnia, przygotowano także strategie ponadregionalne. Wymienione dokumenty strategiczne stanowią podstawę dla planowania interwencji funduszy unijnych w nowej perspektywie finansowej. Fundusze unijne będą szczególnie istotnym, choć nie jedynym, źródłem finansowania zamierzeń określonych w strategiach. d. Umowa Partnerstwa Strategię wykorzystania funduszy europejskich w Polsce będzie przedstawiać Umowa Partnerstwa dokument, który zostanie przyjęty przez Radę Ministrów i wynegocjowany z Komisją Europejską. Będzie on obowiązywał zarówno rząd, jak i samorządy województw. Umowa Partnerstwa określi, które elementy Strategii Rozwoju Kraju oraz strategii zintegrowanych zostaną objęte finansowaniem z funduszy europejskich. Szczegółowe rozwiązania, dotyczące np. typów działań, rodzajów projektów, wskaźników, znajdą się w programach operacyjnych. W celu jak najlepszego przygotowania Polski do perspektywy finansowej , Ministerstwo Rozwoju Regionalnego opracowało dokument pod nazwą Założenia Umowy Partnerstwa, który został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 15 stycznia 2013 r. Dokument ten przedstawia wstępną koncepcję wykorzystania środków, jakie Polska otrzyma z nowego budżetu UE, w tym: liczbę i zakres programów operacyjnych planowanych do realizacji w latach , ramy instytucjonalne systemu wdrażania programów operacyjnych, kluczowe cele i kierunki interwencji finansowanych ze środków unijnych, sposób podziału interwencji pomiędzy programy operacyjne krajowe i regionalne, koncentrację tematyczną, stopień uzupełniania się interwencji finansowanych z polityki spójności, Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) i Wspólnej Polityki Rybołówstwa (WPRyb), metody zastosowania podejścia terytorialnego w programowaniu i wdrażaniu polityki spójności. Przyjęcie przez Radę Ministrów Założeń Umowy Partnerstwa formalnie rozpoczęło prace nad przygotowaniem Umowy Partnerstwa oraz programów operacyjnych na lata Obecnie trwają prace nad opracowaniem ostatecznej wersji Umowy Partnerstwa. e. Strategia wykorzystania funduszy unijnych w Polsce Strategia wykorzystania funduszy europejskich w latach w Polsce zakłada, że mają stać się one kołem zamachowym naszej gospodarki - pobudzić przedsiębiorczość i innowacyjność. W perspektywie wsparcie z funduszy UE zostanie w jeszcze większym stopniu powiązane z działaniami mającymi na celu zapewnienie długookresowego rozwoju kraju. Polska nie będzie koncentrować się na zaprogramowaniu alokacji ze środków europejskich, ale na wskazaniu w pierwszej kolejności celów rozwojowych, które będą osiągane dzięki uzupełniającej się interwencji różnych funduszy europejskich. Należy podkreślić, że wykorzystanie funduszy nie stanowi celu samego w sobie. Miarą sukcesu będzie osiągnięcie określonych celów rozwojowych kraju, dzięki połączeniu interwencji środków krajowych, prywatnych i europejskich. Fundusze 2

3 europejskie nie mogą zastępować inwestycji krajowych, ale powinny stanowić katalizator procesów rozwojowych Polski. Cele wykorzystania funduszy europejskich w Polsce będą koncentrować się na dziedzinach istotnych dla rozwoju kraju, wskazanych w Zaleceniach Rady UE oraz Krajowym Programie Reform. Będą więc przede wszystkim wspierały innowacyjność gospodarki, konkurencyjność poszczególnych branż i sektorów, a także będą promowały efektywność energetyczną, wzmacniały aktywność zawodową społeczeństwa i zapewniały możliwość dokończenia rozpoczętego w ostatnich latach programu rozwoju infrastruktury transportowej. 2. Przygotowania do realizacji perspektywy finansowej w Polsce a. Porządkowanie strategii - nowe cele i priorytety Przygotowany przez Zespół Doradców Strategicznych Premiera RP i opublikowany w czerwcu 2009 r. Raport Polska Wyzwania rozwojowe przedstawia 10 kluczowych wyzwań oraz towarzyszących im dylematów, jakie stoją przed Polską w horyzoncie najbliższych 20 lat. Każde z dziesięciu wyzwań rozwojowych niesie ze sobą wybór między wykorzystaniem szansy wstąpienia na szybką ścieżkę modernizacji a zagrożeniem dryfem rozwojowym. W obszarze konkurencyjności dryf rozwojowy oznacza zagrożenie wieloletnią stagnacją, zamiast budowy fundamentów trwałego, szybkiego wzrostu gospodarczego i dołączenia dzięki temu do grona państw rozwiniętych. Zaniechania w obszarze gospodarki opartej na wiedzy, kapitału intelektualnego oraz wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) spowodują, że dystans Polski wobec rozwiniętych państw świata w nauce, kreatywności i innowacyjności będzie się powiększał. Raport Polska 2030 wskazuje, iż w perspektywie 2030 roku konieczne jest wdrożenie warunków do uzyskania prorozwojowego impetu cyfrowego, w tym powszechności dostępu i korzystania z szerokopasmowego Internetu, wykorzystania TIK we wszystkich sektorach gospodarki, stworzenie warunków dla podaży wysokiej jakości treści publicznych, także poprzez udostępnienie w sieci otwartych zasobów publicznych oraz wprowadzenie takich regulacji technologii cyfrowych, które służyć będą rozwojowi sieciowych form życia publicznego i kapitału społecznego. Najważniejsze cele rozwojowe kraju do 2020 roku zostały sformułowane w średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju 2020: aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka i sprawne państwo (SRK), przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 25 września 2012 r. Główny cel SRK to wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniających szybszy i zrównoważony rozwój kraju oraz poprawę jakości życia ludzi. SRK będzie realizowana przez 9 zintegrowanych strategii rozwoju. Jedną z nich jest Strategia Sprawne Państwo przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 17 lutego 2013 r., która wskazuje, że wyzwaniem dającym impet rozwojowy jest szerokie wykorzystanie nowoczesnych narzędzi (technologii) informacyjno-komunikacyjnych umożliwiających podniesienie sprawności i efektywności w różnych obszarach działalności państwa. 3. Wsparcie technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w latach TIK są przykładem tzw. technologii ogólnego zastosowania (general purpose technologies). Pojęcie to zostało wprowadzone w ostatnich latach do dyskursu naukowego w ekonomii i historii gospodarczej na oznaczenie najbardziej przełomowych innowacji, które w sposób fundamentalny przekształcają praktycznie wszystkie aspekty funkcjonowania społeczeństw i gospodarek, a w dużej mierze również zachowania indywidualnych osób. 3

4 Jest bardzo prawdopodobne, że możliwości generowania produktów i usług cyfrowych mają przed sobą jeszcze długą ścieżkę wzrostu. Państwa i gospodarki, które najszybciej i w najwyższym stopniu wykorzystają impet cyfrowy do trwałego przekształcenia sposobów swego funkcjonowania, uzyskają długoterminową przewagę konkurencyjną analogiczną do tej, która stała się udziałem pionierów rewolucji przemysłowej. Państwa, które tego nie zrobią, zostaną w tyle. Zmiany podobnie jak w przypadku rewolucji przemysłowej nie ograniczają się tylko do podaży nowych produktów i usług, ale obejmują nowe sposoby uczenia się, zarządzania, podejmowania decyzji, dystrybucji wiedzy i podziału pracy. Procesy cyfryzacji będą zatem w przewidywalnej przyszłości jednym z najsilniejszych czynników rozwojowych co sprawia, że w polityce rozwoju powinny być traktowane w sposób priorytetowy i zintegrowany. Zgodnie z projektem Umowy Partnerstwa celem planowanym do osiągnięcia w ramach nowej perspektywy finansowej jest oparcie rozwoju na dalszym (1) zwiększaniu konkurencyjności gospodarki, (2) poprawie spójności społecznej i terytorialnej i (3) podnoszeniu sprawności i efektywności państwa. Cel 1 będzie realizowany m.in. przez cel szczegółowy 2. Zwiększenie wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych. Interwencja związana z rozwiązaniami informacyjno-komunikacyjnymi wpisuje się w priorytet Strategii Europa 2020 dotyczący inteligentnego rozwoju oraz zapisy Europejskiej Agendy Cyfrowej dotyczące wsparcia rozwoju sieci szerokopasmowej i rozwoju e-usług. W wymiarze krajowym, realizacja działań w tym obszarze wpisuje się w podstawowe dokumenty strategiczne: Strategię Rozwoju Kraju oraz zintegrowane strategie rozwoju, w szczególności w strategię Sprawne Państwo. Ww. cel szczegółowy Umowy Partnerstwa będzie realizowany poprzez następujące priorytety: Zapewnienie pełnego dostępu do sieci szerokopasmowych. Wzmocnienie zastosowania TIK w usługach publicznych: rozwój e-usług sektora publicznego; tworzenie otwartych zasobów publicznych; Zwiększenie zastosowania TIK w małych i średnich przedsiębiorstwach: poprawa funkcjonowania i organizacji procesów zarządczych w przedsiębiorstwach; wsparcie zastosowania TIK w produkcji i usługach; wsparcie z zakresu e-handlu; Wzrost korzystania z TIK w grupach zagrożonych wykluczeniem cyfrowym; wsparcie na rzecz zwiększenia kompetencji cyfrowych; wsparcie e-integracji nakierowane na grupy zagrożone wykluczeniem cyfrowym. Dostęp do szerokopasmowego internetu stanowi jeden z fundamentów rozwoju gospodarczego kraju, przyczyniając się również do spójności terytorialnej i społecznej kraju. Infrastruktura dostępu do internetu powinna umożliwić zbliżenie do poziomu wskazanego w Europejskiej Agendzie Cyfrowej 30 Mbit/s oraz 100 Mbit/s. Działania będą realizowane w oparciu o inwentaryzację projektów realizowanych zarówno ze środków unijnych na lata , jak i innych środków publicznych, a także środków operatorów telekomunikacyjnych. Zidentyfikowane zostaną potrzeby inwestycyjne wynikające z uwarunkowań poszczególnych terytoriów. Interwencja dotycząca budowy infrastruktury szerokopasmowego internetu skupiała się będzie głównie, przy zachowaniu neutralności technologicznej, na rozwoju szybkiej i bardzo szybkiej sieci szerokopasmowej na obszarach, gdzie nie można zapewnić szerokopasmowego dostępu do internetu na warunkach rynkowych. Rolą środków europejskich będzie uzupełnianie inwestycji prywatnych i ich pobudzanie. Infrastruktura telekomunikacyjna powinna również być tworzona w ramach inwestycji liniowych finansowanych w ramach innych celów tematycznych (np. inwestycje drogowe lub wodociągowe), co pozwoli na obniżenie kosztów budowy infrastruktury telekomunikacyjnej. Istotne będą działania na rzecz zwiększenia zastosowania TIK w usługach publicznych. Służyć temu będzie rozbudowa i dalsza cyfryzacja usług świadczonych przez administrację oraz budowa otwartego państwa dla obywateli i przedsiębiorców. Cyfryzacja jako skuteczne i efektywne narzędzie przyczyni 4

5 się do poprawy jakości zarządzania administracją w Polsce. Digitalizacja zasobów publicznych przyczyni się do zwiększenia dostępności i otwartości zasobów publicznych. Szerszemu wykorzystaniu technologii cyfrowych w gospodarce służyć będzie wsparcie TIK w małych i średnich przedsiębiorstwach, jako innowacyjnych rozwiązań elektronicznych. W tym obszarze wspierane będą procesy zarządcze, produkty i usługi oraz e-handel w małych i średnich przedsiębiorstwach oraz współpraca między partnerami biznesowymi w modelu B2B. Działania tego typu zwiększą konkurencyjność przedsiębiorstw, ulepszając oferowane przez nie usługi i produkty oraz wspomagając procesy decyzyjne w przedsiębiorstwach. Działania dotyczące kompetencji cyfrowych społeczeństwa i e-integracji zmierzać będą do zwiększenia popytu na usługi oraz zasoby elektroniczne. Ze względu na zaawansowane działania związane z cyfryzacją usług sektora publicznego i zasobów publicznych, osoby starsze (50+) i niepełnosprawne będą objęte szczególnym wsparciem, tak aby umożliwić tym grupom społeczeństwa swobodne poruszanie się w realiach cyfrowej rzeczywistości. Zwiększenie dostępności i stopnia wykorzystania TIK będzie miało m.in. wpływ na wzmocnienie potencjału administracyjnego, poprzez rozwój elektronicznej administracji i zwiększenie partycypacji społecznej. Dodatkowo realizacja interwencji w tym obszarze, w szczególności w zakresie związanym ze wsparciem e-gospodarki, przyczyni się do zwiększenia wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw. Działania służące zwiększeniu wykorzystania TIK w głównej mierze skoncentrowane zostaną na poziomie krajowym (w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa PO PC), gdyż jak pokazują doświadczenia perspektywy , w tym obszarze konieczna jest ścisła koordynacja. Co do zasady dotyczyć to będzie interwencji dotyczących budowy infrastruktury szerokopasmowego internetu, działań systemowych w odniesieniu do rozwoju e-usług publicznych, działań na poziomie centralnym wspierających digitalizację zasobów publicznych, czy działań systemowych w zakresie e- integracji i kompetencji cyfrowych. Na poziom regionalny przekazane zostanie wdrażanie działań dotyczących zastosowania TIK w przedsiębiorstwach, administracji samorządowej, a także zadań z zakresu rozwoju kompetencji cyfrowych (związanych z edukacją, aktywizacją zawodową oraz przeciwdziałaniem ubóstwu). W przypadku inwestycji dotyczących cyfryzacji usług świadczonych przez administrację, przedsięwzięcia realizowane zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym będą zobligowane do zachowania zasad interoperacyjności systemów teleinformatycznych. Dodatkowo inwestycje z zakresu e-biznesu powinny wpisywać się w inteligentne specjalizacje (krajowe i regionalne) oraz wykorzystywać zasady i najlepsze praktyki pozyskane w okresie Podstawowe informacje na temat PO PC Zgodnie z zapisami Założeń Umowy Partnerstwa, przyjętymi przez Radę Ministrów 15 stycznia 2013 r., POPC będzie tylko cel tematyczny (CT) 2. POPC będzie realizował trzy priorytety inwestycyjne przypisane do tego celu w projekcie rozporządzenia dotyczącego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Cel tematyczny Priorytet inwestycyjny Fundusz CT 2 Zwiększenie dostępności, stopnia wykorzystania i jakości technologii informacyjnokomunikacyjnych 2.1 poszerzanie dostępu do sieci szerokopasmowych, rozwój sieci o wysokiej przepustowości i wspieranie przyjęcia nowych technologii i sieci w gospodarce cyfrowej 2.2 rozwój produktów i usług opartych na TIK, handlu zagranicznego oraz zwiększanie zapotrzebowania na TIK 2.3 wzmacnianie zastosowania technologii komunikacyjnoinformacyjnych dla e-administracji, e-learningu, e-integracji, e- kultury i e-zdrowia EFRR EFRR EFRR 5

6 Ograniczenie POPC do CT2 jest uzasadnione faktem, iż priorytety inwestycyjne tego celu umożliwią skuteczną i efektywną interwencję ukierunkowaną na zaspokojenie zidentyfikowanych potrzeb oraz osiągnięcie celów programu. Najsilniejsze powiązania z innymi zakresami interwencji istnieją między CT2 a CT3 (wsparcie dla MŚP, w tym w zakresie TIK), CT2 a CT1 (B+R związane z TIK) oraz między CT2 a celami tematycznymi zdefiniowanymi dla EFS. Ponadto związek z upowszechnianiem TIK oraz CT2 wykażą niektóre projekty wykorzystujące systemy teleinformatyczne jako element inwestycji infrastrukturalnych w takich obszarach, jak np. smart grid, transport publiczny, monitoring zagrożeń środowiskowych (cele tematyczne dotyczące transportu, energetyki i ochrony środowiska) oraz projekty uwzględniające budowę kanalizacji teletechnicznej (tzw. warstwy 0 umożliwiającej wykorzystanie danej infrastruktury w celu obniżenia kosztów budowy/rozbudowy/przebudowy sieci teleinformatycznej), jako element dodatkowy przy innego rodzaju projektach liniowych. W pełni zasadne jest zatem pozostawienie niektórych zastosowań TIK poza POPC po to, aby odpowiadały logikom sektorowym wykorzystującym TIK dla osiągnięcia specyficznych celów zdefiniowanych we właściwych politykach, takich jak polityka badawczo-rozwojowa, edukacyjna, czy polityka rynku pracy, a także rozwój przedsiębiorczości. W szczególności należy zwrócić uwagę, że zaprogramowanie wsparcia dla przedsiębiorców w zakresie priorytetu inwestycyjnego (PI) 2.2. rozwój produktów i usług opartych na TIK, handlu elektronicznego oraz zwiększanie zapotrzebowania na TIK zostało pozostawione RPO, gdzie możliwe będzie ujęcie tematu TIK zarówno w PI 2.2., jak i w działaniach wpisujących się w CT3, który dotyczy rozwoju przedsiębiorczości w ogóle. Cyfryzacja procesów biznesowych oraz rozwój komercyjnych usług, produktów i treści cyfrowych, nawet jeśli nie będą miały w tych programach wyodrębnionych alokacji, są na tyle perspektywicznymi kierunkami rozwoju gospodarczego, że należy oczekiwać, iż mechanizmy rynkowe same zapewnią odpowiednią podaż jakościowych projektów cyfrowych w RPO (a także, do pewnego stopnia, w POIR), ewentualnie przy pewnych preferencjach w kryteriach wyboru. Ponadto doświadczenia z perspektywy wskazują, że należy unikać nadmiernej fragmentaryzacji zakresów wsparcia dla przedsiębiorców. Do negatywnych efektów takiego zjawiska należą m.in. rozproszenie zadań, kompetencji i wiedzy pomiędzy różne podmioty administrujące środkami, wyższe koszty wdrażania oraz większe obciążenie dla beneficjentów, związane z koniecznością orientowania się w zasadach demarkacji oraz porównywania zasad wsparcia w ramach różnych instrumentów. Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że aby przyspieszyć procesy budowy sieci szerokopasmowych, niezbędne jest skoncentrowanie działań na poziomie centralnym. Jest to podyktowane koniecznością zapewnienia inwestycji wyłącznie na tych obszarach, gdzie sieć jeszcze nie funkcjonuje wcale, lub tam, gdzie nie spełnia parametrów przewidzianych w EAC. Konieczna jest również ścisła koordynacja działań prowadzonych na obszarze całego kraju zarówno ze środków prywatnych, jak i publicznych. W sytuacji ograniczonych środków jakie mogą zostać przeznaczone na interwencje w szerokopasmową infrastrukturę, mechanizm koordynacji musi pozwalać na bieżący monitoring potrzeb inwestycyjnych w skali kraju i odpowiednie ukierunkowanie interwencji publicznej na obszary szczególnie jej potrzebujące. PI 2.3. w zakresie szeroko rozumianych e-usług publicznych będzie realizowany zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. W POPC będzie skierowany głównie do instytucji centralnych, obejmując projekty o znaczeniu ogólnopolskim. Takie podejście jest uzasadnione zważywszy na podział kompetencji między rządem a samorządami regionalnymi oraz fakt, że niektóre projekty będą dotyczyć usług o znaczeniu lokalnym, a zatem powinny być wybierane do realizacji na poziomie wdrażania możliwie bliskim lokalnemu (tj. na poziomie regionalnym), z uwzględnieniem standardów ustalonych na szczeblu krajowym, takich jak np. Krajowe Ramy Interoperacyjności. Interwencja dotycząca elementu e-integracji w PI 2.3. zostanie zaprogramowana w osobnej osi priorytetowej. Obejmie finansowanie programów działań aktywizacji cyfrowej oraz prowadzenie kampanii edukacyjnych i promocyjnych dotyczących korzyści wynikających z użytkowania TIK oraz udostępnionych e-usług publicznych w ramach PI

7 5. Beneficjenci PO PC Odbiorcami wsparcia w ramach PO PC będą m.in.: jednostki administracji rządowej oraz jednostki im podległe, jednostki naukowe, państwowe organizacje kultury, organizacje pozarządowe. przedsiębiorstwa. 6. Planowany zakres wsparcia PO PC POPC będzie programem jednofunduszowym, finansowanym wyłącznie ze środków EFRR. POPC będzie realizowany na obszarze całej Polski w 15 regionach słabiej rozwiniętych oraz w województwie mazowieckim, które w perspektywie zostanie zaklasyfikowane do kategorii regionu lepiej rozwiniętego. Proponowana w projekcie UP alokacja na PO PC wynosi 1, 97 mld euro. W ramach PO PC planuje się realizację 4 osi priorytetowych: 1. Powszechny dostęp do szybkiego internetu 2. E-Administracja i otwarty rząd 3. E-integracja grup wykluczonych cyfrowo i upowszechnienie TIK 4. Pomoc techniczna Planowane powiązanie osi priorytetowych PO PC z priorytetami inwestycyjnymi przedstawia tabela poniżej: Oś/Działanie Cele tematyczne Priorytety Inwestycyjne I Oś priorytetowa CT 2 PI 2.1 II Oś priorytetowa CT 2 PI 2.3 III Oś priorytetowa CT 2 PI 2.2, 2.3 IV Oś priorytetowa Nie dotyczy Nie dotyczy 7. Osie Priorytetowe PO PC 1. Oś Priorytetowa 1 Powszechny dostęp do szybkiego internetu W ramach Osi Priorytetowej 1 realizowany będzie cel szczegółowy 1 - Ograniczenie terytorialnych różnic w możliwości dostępu do szerokopasmowego internetu o wysokich i bardzo wysokich przepustowościach. W ramach interwencji w tej osi priorytetowej wspierane będą co do zasady przy zachowaniu neutralności technologicznej działania umożliwiające jak najszerszy dostęp do sieci szerokopasmowych oraz osiągnięcie najdalej idących celów w zakresie parametrów technicznych, zwłaszcza w zakresie przepustowości sieci szerokopasmowych na obszarach, gdzie nie można zapewnić szerokopasmowego dostępu do internetu na warunkach rynkowych. Tworzona infrastruktura powinna umożliwić osiągnięcie nie tylko parametrów sieci szerokopasmowych wskazanych w EAC (30 Mbit/s i 100 Mbit/s), ale także potencjalnie wyższych. Przyjęte rozwiązania technologiczne powinny 7

8 w przyszłości umożliwić jej dalszą rozbudowę, tj. podnoszenie parametrów przepustowości i przepływności, przy relatywnie niskim poziomie dodatkowych nakładów. Wsparcie kierowane będzie na rozwiązania, które zapewnią na wysokim poziomie transmisję w obu kierunkach (pobieranie i wysyłanie pakietów danych). W uzasadnionych przypadkach na obszarach szczególnie zagrożonych trwałym wykluczeniem cyfrowym ze względu na bardzo niskie nasycenie usługami szerokopasmowego dostępu do internetu lub ich brak, gdzie nie zostanie wykreowana podaż infrastruktury szerokopasmowej zapewniającej przepustowość co najmniej 30 Mb/s możliwe będzie wsparcie rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej dla zapewnienia podstawowego szerokopasmowego dostępu do internetu Cel szczegółowy 1 realizowany będzie poprzez obszar wsparcia Rozwój sieci szerokopasmowych. Interwencja zostanie skierowana do przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz w uzasadnionych przypadkach do jednostek samorządu terytorialnego i będzie polegać na wsparciu projektów w zakresie budowy, rozbudowy lub przebudowy sieci i infrastruktury telekomunikacyjnej zapewniających szerokopasmowy dostęp do internetu (pobieranie i wysyłanie pakietów danych) o parametrach 30 Mb/s i więcej, a także w uzasadnionych przypadkach, gdzie nie zostanie wykreowana podaż infrastruktury szerokopasmowej zapewniającej przepustowość co najmniej 30 Mb/s, w zakresie podstawowego dostępu do internetu szerokopasmowego. 2. Oś Priorytetowa 2 e-administracja i otwarty rząd Interwencja w ramach osi obejmie: elektronizację usług publicznych i podniesienie poziomu ich e-dojrzałości (w tym: udostępnienie na platformie e-puap), zapewnienie wysokiej interoperacyjności systemów informatycznych i rejestrów publicznych, zwiększenie profesjonalnej podaży informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystania, zwiększenie stopnia cyfryzacji wewnętrznych procesów w urzędach poprawę kwalifikacji kadr IT administracji publicznej, budowę i rozbudowę repozytoriów zasobów publicznych, digitalizację i udostępnienie zasobów publicznych. W ramach Osi Priorytetowej 2 przewidziane są do realizacji następujące cele szczegółowe: Cel szczegółowy 2 Podniesienie jakości i dostępności e-usług publicznych Cel szczegółowy 3 Poprawa cyfrowej efektywności funkcjonowania administracji rządowej Cel szczegółowy 4 Poprawa dostępności informacji sektora publicznego oraz zasobów publicznych a. Cel szczegółowy 2 Podniesienie jakości i dostępności e-usług publicznych W ramach celu przewidziana jest realizacja dwóch obszarów wsparcia: podniesienie jakości i dostępności e-usług oraz tworzenie usług i aplikacji wykorzystujących otwarte treści i usługi. Interwencja będzie realizowana w obszarze podniesienie jakości i dostępności e-usług publicznych i będzie polegać na wsparciu jednostek administracji rządowej w tworzeniu i rozwoju nowoczesnych usług świadczonych drogą elektroniczną, ze szczególnym uwzględnieniem usług o wysokim poziomie e-dojrzałości oraz integracji tych usług na wspólnej platformie elektronicznych usług administracji publicznej. 8

9 Wspierane będą projekty przyczyniające się do zwiększenia interoperacyjności systemów informatycznych i rejestrów publicznych oraz obejmujące profesjonalne przygotowanie informacji sektora publicznego do ponownego wykorzystania (np. poprzez udostępnienie interfejsu dla programistów, tzw. API). W ramach wspieranych projektów dopuszcza się zakup oprogramowania, sprzętu, budowę infrastruktury (w tym centrów przetwarzania danych), szkolenie kadry urzędniczej obsługującej wspierane usługi oraz działania informacyjne i promocyjne. Interwencja dotycząca tworzenia usług i aplikacji wykorzystujących otwarte treści i usługi będzie miała na celu dostarczanie impulsu dla podmiotów spoza administracji publicznej, zdolnych do wytwarzania usług, treści i aplikacji wykorzystujących otwarte treści i usługi. Usługi takie będą mogły być oferowane przez różne podmioty, w różnych modelach organizacyjnych i biznesowych, na różnych typach licencji. Premiowane powinny być projekty realizujące cele publiczne, rozszerzające funkcjonalności standardowo dostępne w ramach publicznych systemów teleinformatycznych, zwiększające dostępność (accessibility) treści i usług dla osób niepełnosprawnych. b. Cel szczegółowy 3 Poprawa cyfrowej efektywności funkcjonowania administracji rządowej W ramach celu szczegółowego będą realizowane dwa obszary wsparcia. Pierwszy z nich będzie dotyczył awansu cyfrowego urzędów. Drugi obszar obejmie projekt systemowy w zakresie standaryzacji i podniesienia kompetencji pracowników IT w centralnej administracji rządowej. Interwencja w zakresie cyfrowego awansu urzędów ma na celu podniesienie standardów instytucji administracji rządowej m.in. w zakresie informatyzacji procedur wewnętrznych w urzędach, bezpieczeństwa teleinformatycznego, stosowania systemów elektronicznego zarządzania dokumentacją, interoperacyjności istniejących systemów oraz ich integracji na wspólnej platformie elektronicznych usług administracji publicznej, otwartości dostępu (availability) do informacji sektora publicznego, elektronicznej dostępności (accessibility) urzędu dla osób niepełnosprawnych. Zainteresowane instytucje przeprowadzą analizę wykazującą m.in. stopień zaawansowania stosowanych systemów teleinformatycznych oraz poziom współpracy między nimi, aby umożliwić podjęcie działań w celu ograniczenia ich silosowości. Analizy te posłużą także do zidentyfikowania dysproporcji między poszczególnymi urzędami. Wsparciem będą objęte projekty poszczególnych urzędów zakładające realizację opracowanych rekomendacji w zakresie cyfrowego urzędu. Interwencja w ramach drugiego obszaru wsparcia będzie miała na celu podniesienie kompetencji pracowników IT w centralnej administracji rządowej, w celu usprawnienia zarządzania i realizacji procesów informatyzacji państwa. Wsparcie będzie miało charakter kompleksowy, obejmujący m.in. studia podyplomowe (w szczególności dla personelu zarządzającego procesami informatyzacji), warsztaty tematyczne, implementację profili kompetencyjnych oraz wypracowanie narzędzi współpracy, w tym wymiany dobrych praktyk. Jednocześnie w celu podnoszenia kompetencji cyfrowych urzędników dla potrzeb elektronicznej administracji publicznej (finansowane w ramach innych programów), stworzona zostanie spójna i kompleksowa baza metod i materiałów szkoleniowych spełniająca standardy dostępności c. Cel szczegółowy 4 Poprawa dostępności informacji sektora publicznego oraz zasobów publicznych W ramach celu przewidziana jest interwencja mająca na celu poprawę dostępności informacji sektora publicznego oraz zasobów kultury i nauki Wspierana będzie realizacja projektów digitalizacyjnych w instytucjach, które są w posiadaniu cennych zasobów publicznych, w tym kontynuacja finansowania projektów digitalizacyjnych w szczególności w polskich instytucjach kultury i nauki. Ponadto możliwa będzie budowa oraz 9

10 rozwój infrastruktury w celu zapewnienia możliwości przechowywania oraz udostępniania informacji sektora publicznego oraz zasobów kultury i nauki. 3. Os Priorytetowa 3 E-integracja grup wykluczonych cyfrowo i upowszechnienie TIK W ramach Osi 3 będzie realizowany cel szczegółowy 5: Eliminowanie barier kompetencyjnych i mentalnościowych w celu zwiększenia zapotrzebowania społecznego na dostęp szerokopasmowy, e-treści i e-usługi. Interwencja obejmie stworzenie warunków dla prowadzenia szeroko zakrojonych działań szkoleniowych i doradczych dla osób szczególnie zagrożonych wykluczeniem cyfrowym w lokalnych społecznościach oraz działań popularyzujących korzystanie z technologii cyfrowych, dla wszystkich zainteresowanych aktywnym uczestnictwem w kulturze cyfrowej. Oferowana będzie pomoc finansowa dla ponadregionalnych inicjatyw dotyczących podnoszenia kompetencji cyfrowych pod kątem wspierania e-integracji, a także realizowane będą kampanie medialne upowszechniające korzystanie z internetu i nowoczesnych technologii. Pierwszym obszarem wsparcia przewidzianym do realizacji w ramach ww. celu szczegółowego jest e-integracja grup wykluczonych cyfrowo poprzez budowę i rozwój kompetencji cyfrowych w celu poprawy jakości ich życia. Interwencja będzie polegać na prowadzeniu działań z zakresu e-integracji (działania szkoleniowe i doradcze dotyczące budowy i rozwoju kompetencji cyfrowych) skierowanych do osób starszych (50+) nieaktywnych na rynku pracy, osób niepełnosprawnych (nieaktywnych zawodowo), rencistów oraz emerytów, zamieszkałych zwłaszcza na terenach wiejskich i małych miast po uprzednim dokładnym rozpoznaniu potrzeb wymienionych grup społecznych oraz na podstawie opracowanych programów planowanego doradztwa, w celu poprawy jakości ich życia. Doradztwo i szkolenia prowadzone będą w sposób spersonalizowany, tj. uwzględniający wszystkie uwarunkowania wynikające z możliwych dysfunkcji grup, do których skierowane jest bezpośrednie wsparcie (np. opracowanie odrębnych modułów szkoleniowych dostosowanych do potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych z różnego rodzajami i stopniami niepełnosprawności). Konieczne może być także prowadzenie przez trenerów doradztwa na miejscu, tj. w domach osób, które z powodów zdrowotnych nie mogą uczestniczyć w szkoleniach organizowanych w konkretnej lokalizacji. W zakresie interwencji, w ograniczonym zakresie, przewiduje się możliwość dofinansowania zakupu urządzeń i oprogramowania umożliwiających osobom starszym oraz niepełnosprawnym korzystanie z TIK oraz wsparcie trenerów w zakresie nabycia umiejętności interpersonalnych i pedagogicznych, niezbędnych w prowadzeniu działalności szkoleniowej. Ponadto w ramach Osi 3 przewidziane są działania informacyjno-promocyjne na rzecz upowszechniania e-umiejętności oraz wykorzystania technologii cyfrowych Działania będą polegać m.in. na prowadzeniu kampanii medialnych, których celem jest eliminowanie barier mentalnych przez podniesienie świadomości publicznej na temat korzyści płynących ze stosowania technologii cyfrowych. Celem działania są nie tylko prezentacje bezpośrednich efektów realizacji programu lecz również działania informacyjno-promocyjne dotyczące TIK w szerszym zakresie niż sama interwencja POPC (np. kwestie bezpieczeństwa i ochrony danych w sieci, promocja przejścia na protokół IPv6, czy też informacja na temat działalności Lidera Cyfryzacji). 4. Oś Priorytetowa 4 Pomoc techniczna W ramach osi priorytetowej zaplanowano kompleksowe działania dla instytucji uczestniczących w systemie wdrażania POPC, tj. instytucji zarządzającej, pośredniczących i wdrażających, które posłużą wsparciu wykonywanych przez nie funkcji w zakresie: zarządzania, wdrażania, monitorowania, kontroli, ewaluacji oraz informacji i promocji POPC. 10