Wpływ zmian klimatu na fenologię wybranych gatunków roślin wskaźnikowych w Polsce
|
|
- Antonina Chrzanowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wpływ zmian klimatu na fenologię wybranych gatunków roślin wskaźnikowych w Polsce Praca doktorska wykonana na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego Autor: Katarzyna Jabłońska Promotor: Prof. dr hab. Anna Kwiatkowska- Falińska Recenzenci: Prof. dr hab. Zbigniew Ustrnul Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński oraz IMGW-PIB Prof. dr hab. Jerzy Solon Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN Według ekspertów IPCC (Międzynarodowy Panel Ekspertów ds. Zmian Klimatu) działającego pod auspicjami ONZ, ostatnia dekada XX wieku była najcieplejszym okresem ostatniego tysiąclecia. W XX w. powierzchnia lądów ogrzała się średnio o 0,78 o C, a najbardziej ociepliły się średnie i wyższe szerokości geograficzne. Ocieplenie klimatu wpływa również na fizyczne i biologiczne komponenty ekosystemów, zmieniając przyrodę wraz z jej charakterystycznymi cyklami fenologicznymi. Badania dotyczące zmian w rytmach przyrody wykazały, że dobrym wskaźnikiem zmian klimatu są reakcje różnych gatunków roślin na rosnące trendy temperatury, co przejawia się w przyspieszeniu terminu początku faz fenologicznych (IPCC, 2007; Bissolli P. i in., 2005; Menzel A. i in., m.in. Jatczak* K., 2006). Skala tych zmian jest zróżnicowana przestrzennie i odpowiada obserwowanym zmianom klimatu w różnych szerokościach geograficznych. Sytuacja ta postawiła przed fenologią, jako dziedziną nauki całkiem nowe zadania, włączając ją w nurt badań nad klimatem i spowodowała rozwój badań fenologicznych w Europie (Koch E., 2009; Scheifinger H. i in. 2007; Siljamo P.i in., m.in. Jatczak* K., 2008). Celem badań było zweryfikowanie hipotezy zakładającej, że rosnącemu trendowi temperatury towarzyszy przyspieszenie terminów pojawów fenologicznych badanych gatunków na obszarze Polski oraz ustalenie: a) od której z charakterystyk temperatury zależy w największym stopniu termin badanych pojawów fenologicznych, b) czy zależność terminu pojawów fenologicznych od temperatury jest taka sama dla wszystkich badanych pojawów i gatunków wskaźnikowych, c) czasowych i przestrzennych wzorców zmian terminów pojawów fenologicznych w badanym wieloleciu, d) czy zależność terminu pojawów 1
2 fenologicznych od czasu jest taka sama dla wszystkich badanych pojawów i gatunków wskaźnikowych i stała w kolejnych dekadach. Materiał i metody Do badania zmian w fenologii gatunków zachodzących pod wpływem wzrostu temperatury wybrano gatunki uwzględniane najczęściej w badaniach klimatologicznych, których fazy fenologiczne wykorzystywane są do charakterystyki fenologicznych pór roku. Po wstępnym opracowaniu statystycznym 14 pojawów fenologicznych 10 gatunków wskaźnikowych, do szczegółowej analizy zmian na wykresach i mapach wybrano te gatunki, które w danej porze roku charakteryzowały się największą zmiennością terminów pojawów w badanym wieloleciu: Corylus avellana, Tussilago farfara, Betula pendula, Robinia pseudoacacia, Calluna vulgaris. Analizy były oparte na danych fenologicznych, pochodzących z 25 posterunków obserwacyjnych, rozmieszczonych niezbyt równomiernie na terenie całego kraju. Największe braki materiału badawczego dotyczyły obszaru południowo-wschodniej Polski, co znacznie utrudniało charakterystykę zmienności przestrzennej. Dysponowałam danymi meteorologicznymi w postaci średniej miesięcznej temperatury powietrza, pochodzącymi z 14 stacji meteorologicznych, zlokalizowanych najbliżej posterunków fenologicznych. Dane fenologiczne i meteorologiczne pochodziły z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej- PIB. Okresem badawczym było wielolecie Przy doborze odpowiedniej metodyki pracy przyjęłam wytyczne z europejskiego projektu COST 725 Wykorzystywanie danych fenologicznych na potrzeby opracowań klimatologicznych, którego byłam uczestnikiem. Statystyczne analizy zmian terminów faz fenologicznych oraz ich zależności od zmian charakterystyk termicznych przeprowadzono na podstawie analizy liniowej regresji z wykorzystaniem modelu regresji i korelacji. Przy wnioskowaniu uwzględniano wartości współczynnika kierunkowego trendu oraz współczynnika korelacji liniowej r-pearsona. Dodatkowo w celu uszczegółowienia charakterystyki terminów faz fenologicznych w badanym wieloleciu i w kolejnych jego dekadach zbadano statystyczną istotność różnic między średnimi, wykorzystując jednoczynnikową analizę wariancji ANOVA. Wyżej wymienione metody statystyczne zastosowano po sprawdzeniu statystycznym warunków ich stosowalności (odpowiednio: zgodność z rozkładem normalnym i równość wariancji). 2
3 Wyniki prezentowane były graficznie w postaci: wykresów, tabel oraz map, które miały ułatwić interpretację otrzymanych wyników statystycznych oraz zilustrować charakterystyki przestrzenne terminów i tendencje zmian fenologicznych, występujących w środowisku geograficznym Polski w analizowanym okresie badawczym. Wyniki i Wnioski Wyniki niniejszej pracy, pozwoliły oszacować wpływ temperatury na zmienność terminu poszczególnych faz fenologicznych. Opisywane w pracy fazy fenologiczne wybranych gatunków wskaźnikowych dobrze odzwierciedlają sezonowy rozwój wegetacji i następowanie po sobie kolejnych fenologicznych pór roku. Kierunek zmienności przestrzennej każdej z analizowanych faz fenologicznych poszczególnych gatunków oddaje specyfikę przemieszczania się przez obszar naszego kraju fenologicznych pór roku. Kwitnienie leszczyny pospolitej oraz podbiału pospolitego w Polsce rozpoczynało się na południowym-zachodzie, postępując ku północnemu-wschodowi. Na mapach zakwitania bzu lilaka, charakteryzującego pełnię wiosny, zatarły się różnice pomiędzy zachodnia i wschodnia częścią Polski, a opóźnienie widoczne jest w północnej i południowej części kraju. Natomiast kwitnienie robinii akacjowej obejmowało obszar naszego kraju w kierunku zbliżonym do równoleżnikowego, co charakterystyczne jest dla letnich fenologicznych pór roku. Jesienne fazy pojawiały się na początku we wschodnich rejonach kraju, postępując w kierunku północno-wschodnim oraz południowym, jak miało to miejsce przypadku wrzosu zwyczajnego. Żółknięcie brzozy brodawkowatej rozwijało się z północnego-wschodu i północnego-zachodu na południe. Spośród wszystkich analizowanych fenofaz największą zmiennością w badanym wieloleciu charakteryzowały się wczesnowiosenne fenofazy (początek kwitnienia żeńskich kwiatów Corylus avellana SD =20 dni, początek kwitnienia Tussilago farfara SD =16 dni. Zmienne były również fazy jesienne: początek kwitnienia Calluna vulgaris, żółknięcie liści Betula pendula SD =16 dni. Zdecydowanie mniejszą zmiennością charakteryzowały się fazy późnowiosenne: początek kwitnienia Syringa vulgaris SD =9 dni, początek kwitnienia Aesculus hippocastanum - SD =8 dni. Przy badaniu zależność terminu pojawów fenologicznych od czasu, dla większości faz uzyskano trendy ujemne, jednakże były one nieistotne statystycznie. Istotne statystycznie trendy uzyskano tylko w sezonie letnim. Na przeważającym obszarze Polski, przyspieszenie kwitnienia robinii akacjowej wynosiło od - 5 do -3 dni/ 10 lat, przy czym największe zmiany pojawiły się na południowym - zachodzie oraz północnym wschodzie kraju, tymczasem na wschodzie obserwowane było opóźnianie procesu. Istotne trendy uzyskano również 3
4 w przypadku pojawu jesiennego - żółknięcia liści brzozy brodawkowatej. Najsilniejsze przyspieszanie (<-5 dni/ 10 lat) procesu występowało na południowym - zachodzie oraz północnym wschodzie kraju. Opóźnianie procesu obserwowane było w centrum oraz na wschodzie. Przyspieszanie terminów faz fenologicznych w badanym wieloleciu obrazuje analiza przestrzenna zmienności dekadowej średnich terminów faz fenologicznych. Wyraźne różnice ujawniły się szczególnie przy zestawieniu pierwszej i ostatniej dekady badanego wielolecia. Na mapach znaczne regiony kraju obejmowały terminy późne, których zasięg, w miarę upływu kolejnych dekad znacznie się zmniejszał. Natomiast na mapach pojawiły się terminy wczesne, które nie występowały w pierwszej dekadzie badanego wielolecia. Przy badaniu zależności terminu pojawów fenologicznych od średniej miesięcznej temperatury stwierdzono najwyższą korelację z temperaturą miesiąca poprzedzającego dany pojaw (w sezonach, w których zaobserwowano przyspieszanie reakcji fenologicznych). Np. kwitnienie leszczyny występujące średnio na początku marca najsilniej skorelowane było ze średnią temperaturą lutego, kwitnienie podbiału występujące średnio na początku kwietnia najsilniej skorelowane było ze średnią temperaturą marca, listnienie brzozy ze średnią temperaturą kwietnia, kwitnienie akacji-ze średnią temperaturą maja itd. U większości gatunków zdecydowane przyspieszenie reakcji fenologicznych, związane ze zmianami średniej miesięcznej temperatury, zaznaczało się w sezonie wiosennym i letnim. Istotne, ujemne trendy zmian wystąpiły w przypadku kwitnienia leszczyny i podbiału oraz listnienia brzozy i kwitnienia akacji. W sezonie wiosennym, zmiany kwitnienia leszczyny i podbiału oraz listnienia brzozy na przeważającym obszarze Polski zachodziły w tempie od -4 do -2 dni /1 o C. Większe przyspieszenie zaznaczało się na zachodzie kraju. W sezonie letnim zmiany kwitnienia robinii akacjowej zachodziły podobnie jak w sezonie wiosennym w tempie od -4 do -2 dni /1 o C na przeważającym obszarze Polski. Większe przyspieszenie zaznaczało się na zachodzie i południu kraju. W sezonie wiosennym i letnim największe przyspieszenie pojawów fenologicznych występowało na obszarze zachodniej Polski. Nie stwierdzono jednak wspólnego wzorca zróżnicowania przestrzennego (zachód - wschód). Dla sezonu jesiennego nie udowodniono związku pomiędzy zmianami terminu pojawów fenologicznych a zmianami średniej miesięcznej temperatury. Uzyskane wyniki potwierdziły rezultaty badań prowadzonych w całej Europie, które dowodzą, iż fenologia gatunków reaguje na zmiany klimatu w kontekście zmian temperatury. 4
5 Przebieg zjawisk fenologicznych nie jest wynikiem oddziaływania wyłącznie warunków termicznych (np. wzrostu temperatury). W dalszych etapach badań nad zjawiskami fenologicznymi, prowadzonymi przez badaczy zainteresowanych interdyscyplinarnymi zagadnieniami związanymi ze zmianami klimatu, warto oszacować wpływ czynników solarnych, higrycznych i pluwialnych na przebieg zjawisk fenologicznych. LITERATURA 1. Bissolli Peter [et all.], 2005, 50-year time series of phenological phases in Germany and Slovakia: a statistical comparison. Meteor. Z. Vol. 14 nr 2 s IPCC Fourth Assessment Report: Climate Change 2007 (AR4), Contribution of Working Group II : Impacts, Adaptation and Vulnerability 3. Koch E., Donelly A., Lipa W., Menzel A., Nekovar J., 2009, Final Scientific Raport of COST 725, COST Office 4. Menzel Annette [i in.; m.in. Jatczak* K.], 2006, European phenological response to climate change matches the warming pattern. Global Change Biology Vol. 12 nr 10 s Scheifinger H., Koch E., Matulla C., and Cate P., 2007, New frontiers in plant phenological research, Geophysical Research Abstracts, Vol Siljamo P.[i in.; m.in. Jatczak* K.], 2008, Representativeness of point-wise phenological Betula data collected in different parts of Europe. Research paper. Global Ecology and Biogeography, DOI: /j x * Nazwisko panieńskie 5
Pierwszy dzień wiosny i pory roku
Pierwszy dzień wiosny i pory roku W ostatnim czasie przygotowałem kilka skryptów GrADS, których zadaniem było obliczenie średnich wieloletnich wartości danego parametru. Głównie chodziło tu o średnie wieloletnie
Bardziej szczegółowoAnaliza autokorelacji
Analiza autokorelacji Oblicza się wartości współczynników korelacji między y t oraz y t-i (dla i=1,2,...,k), czyli współczynniki autokorelacji różnych rzędów. Bada się statystyczną istotność tych współczynników.
Bardziej szczegółowoDOBOWE AMPLITUDY TEMPERATURY POWIETRZA W POLSCE I ICH ZALEŻNOŚĆ OD TYPÓW CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ (1971-1995)
Słupskie Prace Geograficzne 2 2005 Dariusz Baranowski Instytut Geografii Pomorska Akademia Pedagogiczna Słupsk DOBOWE AMPLITUDY TEMPERATURY POWIETRZA W POLSCE I ICH ZALEŻNOŚĆ OD TYPÓW CYRKULACJI ATMOSFERYCZNEJ
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do analizy korelacji i regresji
Statystyka dla jakości produktów i usług Six sigma i inne strategie Wprowadzenie do analizy korelacji i regresji StatSoft Polska Wybrane zagadnienia analizy korelacji Przy analizie zjawisk i procesów stanowiących
Bardziej szczegółowoGlobalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie
Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Warszawa, 30.09.2009 r. Globalne ocieplenie, mechanizm, symptomy w Polsce i na świecie Jerzy Kozyra Instytut Uprawy Nawożenia
Bardziej szczegółowoRolnictwo wobec zmian klimatu
Rolnictwo wobec zmian klimatu Konrad Prandecki Jachranka 9-11 grudnia 2013 r. 1.Wprowadzenie Plan wystąpienia 2.Zmiany klimatyczne 3.Klimatyczne wyzwania dla rolnictwa 4.Wnioski 2 Wprowadzenie Procesy
Bardziej szczegółowo1.Wstep..5. 1.1. Problem globalnego ocieplenia w XX i XXI w.. 5. 1.3.Prognozy klimatyczne..8. 1.7. Badania w Polsce nad fenologicznymi porami roku.
Uniwersytet Warszawski Wydział Biologii Katarzyna Jabłońska Wpływ zmian klimatu na fenologię wybranych gatunków roślin wskaźnikowych w Polsce rozprawa doktorska Praca doktorska wykonana pod kierunkiem
Bardziej szczegółowoRegresja wielokrotna jest metodą statystyczną, w której oceniamy wpływ wielu zmiennych niezależnych (X1, X2, X3,...) na zmienną zależną (Y).
Statystyka i opracowanie danych Ćwiczenia 12 Izabela Olejarczyk - Wożeńska AGH, WIMiIP, KISIM REGRESJA WIELORAKA Regresja wielokrotna jest metodą statystyczną, w której oceniamy wpływ wielu zmiennych niezależnych
Bardziej szczegółowoPDF created with FinePrint pdffactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Analiza korelacji i regresji KORELACJA zależność liniowa Obserwujemy parę cech ilościowych (X,Y). Doświadczenie jest tak pomyślane, aby obserwowane pary cech X i Y (tzn i ta para x i i y i dla różnych
Bardziej szczegółowoREGRESJA I KORELACJA MODEL REGRESJI LINIOWEJ MODEL REGRESJI WIELORAKIEJ. Analiza regresji i korelacji
Statystyka i opracowanie danych Ćwiczenia 5 Izabela Olejarczyk - Wożeńska AGH, WIMiIP, KISIM REGRESJA I KORELACJA MODEL REGRESJI LINIOWEJ MODEL REGRESJI WIELORAKIEJ MODEL REGRESJI LINIOWEJ Analiza regresji
Bardziej szczegółowoOBLICZENIE PRZEPŁYWÓW MAKSYMALNYCH ROCZNYCH O OKREŚLONYM PRAWDOPODOBIEŃSTWIE PRZEWYŻSZENIA. z wykorzystaniem programu obliczeniowego Q maxp
tel.: +48 662 635 712 Liczba stron: 15 Data: 20.07.2010r OBLICZENIE PRZEPŁYWÓW MAKSYMALNYCH ROCZNYCH O OKREŚLONYM PRAWDOPODOBIEŃSTWIE PRZEWYŻSZENIA z wykorzystaniem programu obliczeniowego Q maxp DŁUGIE
Bardziej szczegółowoRegresja i Korelacja
Regresja i Korelacja Regresja i Korelacja W przyrodzie często obserwujemy związek między kilkoma cechami, np.: drzewa grubsze są z reguły wyższe, drewno iglaste o węższych słojach ma większą gęstość, impregnowane
Bardziej szczegółowoWykład 4 Związki i zależności
Wykład 4 Związki i zależności Rozważmy: Dane z dwiema lub więcej zmiennymi Zagadnienia do omówienia: Zmienne objaśniające i zmienne odpowiedzi Wykres punktowy Korelacja Prosta regresji Słownictwo: Zmienna
Bardziej szczegółowoAnaliza składowych głównych. Wprowadzenie
Wprowadzenie jest techniką redukcji wymiaru. Składowe główne zostały po raz pierwszy zaproponowane przez Pearsona(1901), a następnie rozwinięte przez Hotellinga (1933). jest zaliczana do systemów uczących
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski Nr 1 (50) Lipiec 2010 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowo3. Wojewódzkie zróżnicowanie zatrudnienia w ochronie zdrowia w latach Opis danych statystycznych
3. Wojewódzkie zróżnicowanie zatrudnienia w ochronie zdrowia w latach 1995-2005 3.1. Opis danych statystycznych Badanie zmian w potencjale opieki zdrowotnej można przeprowadzić w oparciu o dane dotyczące
Bardziej szczegółowoCechy klimatu Polski. Cechy klimatu Polski. Wstęp
Cechy klimatu Polski Cechy klimatu Polski Wstęp Klimat to przeciętne, powtarzające się corocznie stany atmosfery występujące na danym obszarze, określone na podstawie wieloletnich obserwacji i pomiarów
Bardziej szczegółowoMieczysław Kowerski. Program Polska-Białoruś-Ukraina narzędziem konwergencji gospodarczej województwa lubelskiego
Mieczysław Kowerski Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Zamościu Program Polska-Białoruś-Ukraina narzędziem konwergencji gospodarczej województwa lubelskiego The Cross-border Cooperation Programme
Bardziej szczegółowoKomunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Raport III (21.IV - 20.VI.2015) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Bardziej szczegółowoSzczegółowy program kursu Statystyka z programem Excel (30 godzin lekcyjnych zajęć)
Szczegółowy program kursu Statystyka z programem Excel (30 godzin lekcyjnych zajęć) 1. Populacja generalna a losowa próba, parametr rozkładu cechy a jego ocena z losowej próby, miary opisu statystycznego
Bardziej szczegółowoPrognoza pogody dla Polski na październik 2019 roku.
05.10.2019, Warszawa Komunikat Biura Prasowego IMGW-PIB Prognoza pogody dla Polski na październik 2019 roku. Jak interpretować mapy z prognozami długoterminowymi? Mapy mają charakter orientacyjny, przedstawiają
Bardziej szczegółowoRuch jednostajnie przyspieszony wyznaczenie przyspieszenia
Doświadczenie: Ruch jednostajnie przyspieszony wyznaczenie przyspieszenia Cele doświadczenia Celem doświadczenia jest zbadanie zależności drogi przebytej w ruchu przyspieszonym od czasu dla kuli bilardowej
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka Katarzyna Rosiak-Lada
Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka Katarzyna Rosiak-Lada 1. Sprawy organizacyjne Zasady zaliczenia 2. Czym zajmuje się ekonometria? 3. Formy danych statystycznych 4. Model ekonometryczny 2 1. Sprawy
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 19 (68) STYCZEŃ 2012 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji.
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji. W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00±0,20)
Bardziej szczegółowoCYKLICZNE ZMIANY MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I ICH PRZYCZYNY. Cyclic changes of the urban heat island in Warsaw and their causes
Prace i Studia Geograficzne 2011, T. 47, ss. 409 416 Maria Stopa-Boryczka, Jerzy Boryczka, Jolanta Wawer, Katarzyna Grabowska Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Klimatologii
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA - PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE
STATYSTYKA - PRZYKŁADOWE ZADANIA EGZAMINACYJNE 1 W trakcie badania obliczono wartości średniej (15,4), mediany (13,6) oraz dominanty (10,0). Określ typ asymetrii rozkładu. 2 Wymień 3 cechy rozkładu Gauss
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPIDCA PHYSICA 3, 1998 Grzegorz Szalach, Grzegorz Żarnowiecki KONSEKWENCJE ZMIANY LOKALIZACJI STACJI METEOROLOGICZNEJ W KIELCACH THE CONSEQUENCES OF THE TRANSFER
Bardziej szczegółowoZmienne zależne i niezależne
Analiza kanoniczna Motywacja (1) 2 Często w badaniach spotykamy problemy badawcze, w których szukamy zakresu i kierunku zależności pomiędzy zbiorami zmiennych: { X i Jak oceniać takie 1, X 2,..., X p }
Bardziej szczegółowoALGORYTMICZNA I STATYSTYCZNA ANALIZA DANYCH
1 ALGORYTMICZNA I STATYSTYCZNA ANALIZA DANYCH WFAiS UJ, Informatyka Stosowana II stopień studiów 2 Regresja liniowa Korelacja Modelowanie Analiza modelu Wnioskowanie Korelacja 3 Korelacja R: charakteryzuje
Bardziej szczegółowoSzczegółowy program kursu Statystyka z programem Excel (30 godzin lekcyjnych zajęć)
Szczegółowy program kursu Statystyka z programem Excel (30 godzin lekcyjnych zajęć) 1. Populacja generalna a losowa próba, parametr rozkładu cechy a jego ocena z losowej próby, miary opisu statystycznego
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Regresja. Definiowanie modelu
Rozdział 8 Regresja Definiowanie modelu Analizę korelacji można traktować jako wstęp do analizy regresji. Jeżeli wykresy rozrzutu oraz wartości współczynników korelacji wskazują na istniejąca współzmienność
Bardziej szczegółowo3. Warunki hydrometeorologiczne
3. WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE Monitoring zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych w ramach ZMŚP. Właściwe rozpoznanie warunków hydrometeorologicznych
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowoEstymacja parametrów modeli liniowych oraz ocena jakości dopasowania modeli do danych empirycznych
Estymacja parametrów modeli liniowych oraz ocena jakości dopasowania modeli do danych empirycznych 3.1. Estymacja parametrów i ocena dopasowania modeli z jedną zmienną 23. Właściciel komisu w celu zbadania
Bardziej szczegółowoKorelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego
Korelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego Współczynnik korelacji opisuje siłę i kierunek związku. Jest miarą symetryczną. Im wyższa korelacja tym lepiej potrafimy
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 37 (86) CZERWIEC 2013 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoW statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: n 1
Temat: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00 0,20) Słaba
Bardziej szczegółowoPorównanie generatorów liczb losowych wykorzystywanych w arkuszach kalkulacyjnych
dr Piotr Sulewski POMORSKA AKADEMIA PEDAGOGICZNA W SŁUPSKU KATEDRA INFORMATYKI I STATYSTYKI Porównanie generatorów liczb losowych wykorzystywanych w arkuszach kalkulacyjnych Wprowadzenie Obecnie bardzo
Bardziej szczegółowoStatystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności. dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl
Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl Statystyczna teoria korelacji i regresji (1) Jest to dział statystyki zajmujący
Bardziej szczegółowoMetodologia badań psychologicznych. Wykład 12. Korelacje
Metodologia badań psychologicznych Lucyna Golińska SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK Wykład 12. Korelacje Korelacja Korelacja występuje wtedy gdy dwie różne miary dotyczące tych samych osób, zdarzeń lub obiektów
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski Nr 4 (53) PAŹDZIERNIK 2010 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoSusza meteorologiczna w 2015 roku na tle wielolecia
Susza meteorologiczna w 2015 roku na tle wielolecia Irena Otop IMGW-PIB Warszawa, 24.02.2016 r. Seminarium PK GWP PLAN PREZENTACJI 1. Wprowadzenia: definicja suszy i fazy rozwoju suszy 2. Czynniki cyrkulacyjne
Bardziej szczegółowoZmiany agroklimatu w Polsce
Zmiany klimatyczne a rolnictwo w Polsce ocena zagrożeń i sposoby adaptacji Warszawa, 30.09.2009 r. Zmiany agroklimatu w Polsce Jerzy Kozyra Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z geografii.
Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z geografii. KLASA III SEMESTR I Ocena dopuszczająca umiejętność podania przykładów wpływu człowieka na środowisko przyrodnicze; dostrzeganie i nazywanie podstawowych
Bardziej szczegółowoZmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów.
Elżbieta Adamowicz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Zmiany koniunktury w Polsce. Budownictwo na tle innych sektorów. W badaniach koniunktury przedmiotem analizy są zmiany
Bardziej szczegółowoUniwersytet w Białymstoku Wydział Biologiczno-Chemiczny
Uniwersytet w Białymstoku Wydział Biologiczno-Chemiczny Andrzej Łukasz Różycki Fenologia rozrodu i produkcja jaj mew: uwarunkowania i konsekwencje w warunkach środkowej Wisły Promotor pracy: Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoRaport za okres styczeń czerwiec 2017 r.
Analiza, interpretacja i wnioski z badania rozkładu stężeń pyłów PM2,5 i PM1 z użyciem Systemu Badania Jakości Powietrza - LUMA dla miasta Dąbrowa Górnicza Raport za okres styczeń czerwiec 217 r. Analiza,
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE TECHNIK CHEMOMETRYCZNYCH W BADANIACH ŚRODOWISKA. dr inż. Aleksander Astel
ZASTOSOWANIE TECHNIK CHEMOMETRYCZNYCH W BADANIACH ŚRODOWISKA dr inż. Aleksander Astel Gdańsk, 22.12.2004 CHEMOMETRIA dziedzina nauki i techniki zajmująca się wydobywaniem użytecznej informacji z wielowymiarowych
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski Nr 11 (60) MAJ 2011 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski Nr 9 (58) MARZEC 2010 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoElementy statystyki wielowymiarowej
Wnioskowanie_Statystyczne_-_wykład Spis treści 1 Elementy statystyki wielowymiarowej 1.1 Kowariancja i współczynnik korelacji 1.2 Macierz kowariancji 1.3 Dwumianowy rozkład normalny 1.4 Analiza składowych
Bardziej szczegółowoEKSTREMALNE WARUNKI TERMICZNE W LATACH W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ. Krystyna Grabowska, Monika Panfil, Ewelina Olba-Zięty
Acta Agrophysica, 27, 1(2), 341-347 EKSTREMALNE WARUNKI TERMICZNE W LATACH 1951-25 W POLSCE PÓŁNOCNO-WSCHODNIEJ Krystyna Grabowska, Monika Panfil, Ewelina Olba-Zięty Katedra Meteorologii i Klimatologii,
Bardziej szczegółowoMODELE LINIOWE. Dr Wioleta Drobik
MODELE LINIOWE Dr Wioleta Drobik MODELE LINIOWE Jedna z najstarszych i najpopularniejszych metod modelowania Zależność między zbiorem zmiennych objaśniających, a zmienną ilościową nazywaną zmienną objaśnianą
Bardziej szczegółowo3. Analiza własności szeregu czasowego i wybór typu modelu
3. Analiza własności szeregu czasowego i wybór typu modelu 1. Metody analizy własności szeregu czasowego obserwacji 1.1. Analiza wykresu szeregu czasowego 1.2. Analiza statystyk opisowych zmiennej prognozowanej
Bardziej szczegółowoDiagnoza klimatu oraz scenariusze zmian klimatu w zlewni Nysy Łużyckiej i jej otoczeniu
Konferencja końcowa projektu Neymo Diagnoza klimatu oraz scenariusze zmian klimatu w zlewni Nysy Łużyckiej i jej otoczeniu Irena Otop, Bartłomiej Miszuk, Marzenna Strońska Goerlitz, 17.11.2014 PLAN PREZENTACJI
Bardziej szczegółowoWspółpraca organizacji ekologicznych i administracji publicznej na rzecz aktywizacji społeczeństwa dla ZR i ochrony różnorodności biologicznej
Współpraca organizacji ekologicznych i administracji publicznej na rzecz aktywizacji społeczeństwa dla ZR i ochrony różnorodności biologicznej Anna Batorczak Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem
Bardziej szczegółowoZNISZCZENIA W AOS CZERNICA PO PRZEJŚCIU FRONTU BURZOWEGO W DNIU 11 SIERPNIA 2017 ROKU ANALIZA ZJAWISKA
ZNISZCZENIA W AOS CZERNICA PO PRZEJŚCIU FRONTU BURZOWEGO W DNIU 11 SIERPNIA 2017 ROKU ANALIZA ZJAWISKA Opracowanie i zdjęcia: Czesław Dyrcz Gwałtowne zjawiska hydrometeorologiczne takie jak: huraganowe
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka
Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka - adres mailowy: nnehrebecka@wne.uw.edu.pl - strona internetowa: www.wne.uw.edu.pl/nnehrebecka - dyżur: wtorek 18.30-19.30 sala 302 lub 303 - 80% oceny: egzaminy -
Bardziej szczegółowoNachylenie osi Ziemi: 23.45
Fenologia nauka badająca związki pomiędzy zmianami warunków klimatycznych i pór roku a terminami zachodzenia periodycznych zjawisk w rozwoju roślin (fitofenologia) i zwierząt (zoofenologia), zachodzących
Bardziej szczegółowoStatystyczna analiza danych w programie STATISTICA 7.1 PL (wykład 3) Dariusz Gozdowski
Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA 7.1 PL (wykład 3) Dariusz Gozdowski Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW Dwuczynnikowa analiza wariancji (2-way
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Robert Twardosz WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE LONG-TERM VARIABILITY OF THE NUMBER OF DAYS WITH PRECIPITATION IN CRACOW
Bardziej szczegółowoza okres od 11 czerwca do 10 sierpnia 2018 roku.
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoWykład 3 Hipotezy statystyczne
Wykład 3 Hipotezy statystyczne Hipotezą statystyczną nazywamy każde przypuszczenie dotyczące nieznanego rozkładu obserwowanej zmiennej losowej (cechy populacji generalnej) Hipoteza zerowa (H 0 ) jest hipoteza
Bardziej szczegółowoPrognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku. Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki
Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy www.itp.edu.pl Aktualne
Bardziej szczegółowoCharakterystyka wezbrań sztormowych wzdłuż polskiego wybrzeża Morza Bałtyckiego
Charakterystyka wezbrań sztormowych wzdłuż polskiego wybrzeża Morza Bałtyckiego Mgr Paweł Przygrodzki 12, mgr inż. Beata Letkiewicz 1 1 Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej PIB, Gdynia, Centrum Modelowania
Bardziej szczegółowoEkstremalne zdarzenia meteorologiczne i hydrologiczne w Polsce (ocena zdarzeń oraz prognozowanie ich skutków dla środowiska życia człowieka)
Ekstremalne zdarzenia meteorologiczne i hydrologiczne w Polsce (ocena zdarzeń oraz prognozowanie ich skutków dla środowiska życia człowieka) Projekt badawczy PBZ-KBN-086/P04/2003 (zamawiany) Koordynator
Bardziej szczegółowoZJAZD 4. gdzie E(x) jest wartością oczekiwaną x
ZJAZD 4 KORELACJA, BADANIE NIEZALEŻNOŚCI, ANALIZA REGRESJI Analiza korelacji i regresji jest działem statystyki zajmującym się badaniem zależności i związków pomiędzy rozkładami dwu lub więcej badanych
Bardziej szczegółowoInwentaryzacja zieleni wzdłuż drogi powiatowej nr 2201W
2011 Inwentaryzacja zieleni wzdłuż drogi powiatowej nr 2201W edek Agor Wykonie: Czysta Energia PV Sebastian Machnowski Warszawa, luty 2011 1. OPIS OPRACOWANIA.... 3 1.1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA.... 3 1.2.
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX ( )
ZMIENNOŚĆ NAJWYŻSZYCH DOBOWYCH i MIESIĘCZNYCH OPADÓW W KOMPLEKSIE LEŚNYM W STRÓŻY W OKRESIE V-IX (1982-2006) Marta CEBULSKA Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska Cel: określenie
Bardziej szczegółowoPrognoza na najbliższy tydzień
08.09.2019, Warszawa Komunikat Biura Prasowego IMGW-PIB Prognoza na najbliższy tydzień 09-15.09.2019 Mokry początek tygodnia, ale nie wszędzie W poniedziałek czeka nas dość duże zróżnicowanie w pogodzie.
Bardziej szczegółowoAnaliza wpływu zmian poziomu wody gruntowej na stabilność anteny stacji permanentnej Wrocław
XX JUBILEUSZOWA JESIENNA SZKOŁA GEODEZJI im. Jacka Rejmana WSPÓŁCZESNE METODY POZYSKIWANIA I MODELOWANIA GEODANYCH Analiza wpływu zmian poziomu wody gruntowej na stabilność anteny stacji permanentnej Wrocław
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU ZAMOWIENIA Szkolenie pt. Zastosowanie metod statystycznych w badaniach środowiskowych
Załącznik nr 1 OPIS PRZEDMIOTU ZAMOWIENIA Szkolenie pt. Zastosowanie metod statystycznych w badaniach środowiskowych 1. Przedmiotem zamówienia jest usługa szkolenia z zastosowania metod statystycznych
Bardziej szczegółowoFizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1
Fizyka Procesów Klimatycznych Wykład 1 prof. dr hab. Szymon Malinowski Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski malina@igf.fuw.edu.pl dr hab. Krzysztof Markowicz Instytut Geofizyki, Wydział
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO STATYSTYCZNA ANALIZA ZMIAN LICZBY HOTELI W POLSCE W LATACH 1995-2004
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 429 EKONOMICZNE PROBLEMY TURYSTYKI NR 7 2006 RAFAŁ CZYŻYCKI, MARCIN HUNDERT, RAFAŁ KLÓSKA STATYSTYCZNA ANALIZA ZMIAN LICZBY HOTELI W POLSCE W LATACH 1995-2004
Bardziej szczegółowoBADANIA FIZJOGRAFICZNE R. VII SERIA A GEOGRAFIA FIZYCZNA (A67) str ( )
BADANIA FIZJOGRAFICZNE R. VII SERIA A GEOGRAFIA FIZYCZNA (A67) str. 169 177 DOI 1.14746/bfg.216.7.13 POGODA UPALNA W ZAKOPANEM (1986 215) Małgorzata Pajewska Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i
Bardziej szczegółowoRegresja logistyczna (LOGISTIC)
Zmienna zależna: Wybór opcji zachodniej w polityce zagranicznej (kodowana jako tak, 0 nie) Zmienne niezależne: wiedza o Unii Europejskiej (WIEDZA), zamieszkiwanie w regionie zachodnim (ZACH) lub wschodnim
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 1. Koordynator Dr Eligiusz Brzeźniak Zespół dydaktyczny Dr Eligiusz Brzeźniak
Ochrona środowiska II stopnia studia stacjonarne KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Globalne zmiany klimatu Global change of climate Kod Punktacja ECTS* 1 Koordynator Dr Eligiusz Brzeźniak Zespół dydaktyczny
Bardziej szczegółowoPIĄTY RAPORT IPCC KAZIMIERZ RÓŻAŃSKI
PIĄTY RAPORT IPCC KAZIMIERZ RÓŻAŃSKI PLAN PREZENTACJI JAK POWSTAJĄ RAPORTY IPCC? RAPORT PIERWSZEJ GRUPY ROBOCZEJ IPCC "Climate Change 2013: The Physical Science Basis" PODSUMOWANIE CO TO JEST IPCC? IPCC
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdaoski Nr 10 (59) KWIECIEO 2010 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoAnaliza zależności liniowych
Narzędzie do ustalenia, które zmienne są ważne dla Inwestora Analiza zależności liniowych Identyfikuje siłę i kierunek powiązania pomiędzy zmiennymi Umożliwia wybór zmiennych wpływających na giełdę Ustala
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 45 (94) MARZEC 214 ISSN 281-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoKonwencja o różnorodności biologicznej
Edukacja i podnoszenie świadomości dot. różnorodności biologicznej Anna Batorczak Uniwersyteckie Centrum Badań nad Środowiskiem Przyrodniczym a.batorczak@uw.edu.pl Zadanie realizowane w ramach projektu:
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY WYDZIAŁ LEKARSKO-DENTYSTYCZNY KATEDRA PROTETYKI STOMATOLOGICZNEJ ANALIZA ZMIAN WARTOŚCI SIŁY RETENCJI W TRÓJELEMENTOWYCH UKŁADACH KORON TELESKOPOWYCH Rozprawa na stopień
Bardziej szczegółowoEtapy modelowania ekonometrycznego
Etapy modelowania ekonometrycznego jest podstawowym narzędziem badawczym, jakim posługuje się ekonometria. Stanowi on matematyczno-statystyczną formę zapisu prawidłowości statystycznej w zakresie rozkładu,
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 43 (92) STYCZEŃ 2014 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowokod nr w planie ECTS Przedmiot studiów PODSTAWY STATYSTYKI 7 2
kod nr w planie ECTS Przedmiot studiów PODSTAWY STATYSTYKI 7 2 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia II stopień Rok/Semestr 1/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) obowiązkowy y/ ćwiczenia
Bardziej szczegółowo3. Modele tendencji czasowej w prognozowaniu
II Modele tendencji czasowej w prognozowaniu 1 Składniki szeregu czasowego W teorii szeregów czasowych wyróżnia się zwykle następujące składowe szeregu czasowego: a) składowa systematyczna; b) składowa
Bardziej szczegółowoZWIASTUNY WIOSNY. Anna Sigiel-Dopierała Stowarzyszenie Przyrodników Ostoja Pomorska
ZWIASTUNY WIOSNY Anna Sigiel-Dopierała Stowarzyszenie Przyrodników Ostoja Pomorska Zwiastun: zapowiedź wydarzenia, oznaka, prognostyk, omen. PORY ROKU okresy klimatyczne, będące następstwem ruchu obiegowego
Bardziej szczegółowoOpracowanie metody programowania i modelowania systemów wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenach nieprzemysłowych...
3.3. Energia słoneczna Najważniejszymi parametrami określającymi potencjał teoretyczny wykorzystania energii słonecznej na danym terenie jest ilość energii słonecznej docierającej do powierzchni ziemi
Bardziej szczegółowoMetody Ilościowe w Socjologii
Metody Ilościowe w Socjologii wykład 2 i 3 EKONOMETRIA dr inż. Maciej Wolny AGENDA I. Ekonometria podstawowe definicje II. Etapy budowy modelu ekonometrycznego III. Wybrane metody doboru zmiennych do modelu
Bardziej szczegółowoAnaliza korespondencji
Analiza korespondencji Kiedy stosujemy? 2 W wielu badaniach mamy do czynienia ze zmiennymi jakościowymi (nominalne i porządkowe) typu np.: płeć, wykształcenie, status palenia. Punktem wyjścia do analizy
Bardziej szczegółowoUniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny
Uniwersytecki Biuletyn Meteorologiczny Borucino-Kościerzyna-Ostrzyce KATEDRA METEOROLOGII I KLIMATOLOGII Instytut Geografii, Uniwersytet Gdański Nr 47 (96) MAJ 2014 ISSN 2081-884X Od Redakcji: Opracowanie
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. Zbigniew W. Kundzewicz
KONFERENCJA Wyzwania polityki klimatycznej połączona z posiedzeniem sejmowej Komisji OŚZNiL Warszawa, 21 października 2008 Scenariusze zmian klimatu i ich prawdopodobieństwa w świetle najnowszych badań
Bardziej szczegółowoEGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 2. ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GM-P8
EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GM-P8 KWIECIEŃ 2016 Zadanie 1. (0 2) I. Znajomość różnorodności biologicznej
Bardziej szczegółowoTesty nieparametryczne
Testy nieparametryczne Testy nieparametryczne możemy stosować, gdy nie są spełnione założenia wymagane dla testów parametrycznych. Stosujemy je również, gdy dane można uporządkować według określonych kryteriów
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: BIOSTATYSTYKA PRAKTYCZNE ASPEKTY STATYSTYKI W BADANIACH MEDYCZNYCH Typ studiów: doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów
Bardziej szczegółowo2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1)
2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1) Dziś sprawdzimy, jaki był pod względem temperatury rok 2012 w całej Europie, nie tylko w jej środkowej części. Dane pochodzą z bazy E-OBS, o której szerzej pisałem
Bardziej szczegółowo