BEZPIECZNE MIESZKANIE

Transkrypt

1 BĄDŹ BEZPIECZNY Bezpieczeństwo Twoje i Twojej rodziny

2 BEZPIECZNE MIESZKANIE Wszyscy chcemy czuć się bezpiecznie we własnym domu. Oto kilka prostych, praktycznych wskazówek, które zagwarantują Ci poczucie bezpieczeństwa. Sprawdź drzwi i zamki Drzwi należy wyposażyć w dobre zamki. Mocuje się je zazwyczaj na wysokości jednej trzeciej od szczytu drzwi oraz na wysokości jednej trzeciej od dołu. Aby zapewnić maksymalne zabezpieczenie zawsze zamykaj drzwi na oba zamki. Zainstaluj w drzwiach łańcuch i wizjer. Korzystaj z nich, zanim otworzysz drzwi, aby upewnić się, kto za nimi stoi. Zabezpiecz okna przy użyciu zapadek Włamywacze często dostają się do domu przez otwarte okna.wychodząc z domu nie zapominaj o zamknięciu wszystkich okien. Można także zainstalować specjalne blokady i zapadki, aby uniemożliwić włamywaczom zbicie szyby i otworzenie okna od środka. Okna mieszkań w blokach są wyposażone w zapadki zabezpieczające. Zapadki można zwolnić, aby umyć okna, ale należy je zawsze z powrotem zamocować. Porady w tej sprawie można uzyskać w lokalnym wydziale mieszkaniowym. Dbaj o dobry stan budynku W trosce o bezpieczeństwo mieszkańców należy zgłaszać wszystkie przypadki uszkodzonych lub rozbitych lamp i dopilnowywać, aby zostały naprawione. Informuj dozorcę o uszkodzonym mieniu lub zauważonych przypadkach wandalizmu po to, aby można było zawiadomić policję i nie dopuścić do nasilenia się problemu.

3 Zawsze zamykaj drzwi pożarowe Drzwi pożarowe uniemożliwiają rozprzestrzenianie się ognia i powinny być przez cały czas zamknięte.w blokach mieszkalnych z tylnych drzwi pożarowych wolno korzystać wyłącznie w nagłych wypadkach. Drzwi pożarowe uniemożliwiają także osobom niepowołanym wejście do budynku bez wiedzy dozorcy. Korzystaj z domofonu w bezpieczny sposób Mieszkania w blokach są często wyposażone w domofony w celu uniemożliwienia wstępu do budynku osobom niepowołanym. Zawsze żądaj okazania dowodu tożsamości od nieznajomych osób, zanim wpuścisz je do mieszkania.w razie wątpliwości nie wpuszczaj ich do domu i natychmiast powiadom dozorcę. Nie wpuszczaj osób dzwoniących na Twój domofon, jeżeli nie przychodzą do Ciebie, nawet jeżeli powiedzą, do kogo idą. Powiedz, aby zadzwoniły do mieszkania, które chcą odwiedzić. Jeżeli ktoś nieustannie do Ciebie wydzwania na domofon, natychmiast wezwij dozorcę lub pracownika ochrony. Wchodząc i wychodząc z budynku zawsze zamykaj za sobą drzwi, aby uniemożliwić wstęp osobom niepowołanym. Jeżeli przy drzwiach wejściowych kręcą się jakieś podejrzane osoby, natychmiast powiadom o tym dozorcę lub pracownika ochrony, który wezwie policję. Jeżeli nie masz telefonu, a chcesz wezwać policję, skontaktuj się za pośrednictwem domofonu z dozorcą lub z sąsiadem, który zadzwoni pod numer 999. W nagłych wypadkach dozorcę można wezwać naciskając przycisk alarmowy w windzie.

4 JAK CHRONIĆ SWOJĄ RODZINĘ Przypadki brutalnych napaści są na szczęście rzadkie.warto jednak pamiętać o kilku podstawowych zasadach, które zapewnią Tobie i Twojej rodzinie bezpieczeństwo w domu i na ulicy. W domu Zadbaj o odpowiednie zabezpieczenia mieszkania. Zawsze zamykaj drzwi i okna. Jeżeli po powrocie do domu zaobserwujesz ślady włamania - nie wchodź do środka, ponieważ włamywacz możne nadal tam przebywać. Natychmiast wezwij policję. Czekaj na przybycie policji przed budynkiem. Jeżeli mieszkasz w bloku udaj się do dozorcy lub pracownika ochrony, który wezwie policję. Bezpieczeństwo poza domem Bądź czujny i zwracaj uwagę na to, co się wokół ciebie dzieje. Nigdy nie chodź na skróty nieoświetlonymi bocznymi uliczkami lub przez odludne okolice. Idąc zawsze bądź zwrócony przodem w kierunku ruchu ulicznego, aby nie mógł niespodziewanie zatrzymać się za tobą żaden samochód. Jeżeli zatrzyma się koło ciebie podejrzany samochód, krzycz wzywając pomocy i uciekaj w przeciwnym kierunku. Nie akceptuj propozycji podwiezienia ze strony nieznajomych osób; nie korzystaj z okazji. Pozakrywaj kosztowną biżuterię. Torebkę trzymaj przy sobie, tak aby zamknięcie było blisko ciała jeżeli ktoś ją schwyci, puść ją, gdyż w przeciwnym razie możesz doznać obrażeń. Klucze do mieszkania trzymaj w kieszeni. Jeżeli wydaje ci się, że ktoś za tobą idzie, przejdź dla pewności na drugą stronę ulicy. Jeżeli rzeczywiście ktoś za tobą idzie pobiegnij do najbliższego miejsca, w którym przebywają inni ludzie i wezwij policję.

5 Jak mężczyźni mogą pomóc kobietom Mężczyźni mogą czasem w sposób nieświadomy i niezamierzony wzbudzić niepokój kobiet. Kobiety mogą czuć się niepewnie, gdy znajdą się gdzieś same, szczególnie po zmierzchu, w odludnym miejscu lub w zamkniętej przestrzeni (np. w autobusie czy pociągu).w takich sytuacjach mężczyźni powinni postępować w następujący sposób: idąc w tym samym kierunku co kobieta, nie idź za nią, żeby jej nie przestraszyć; przejdź na drugą stronę ulicy, aby ją uspokoić; nie zagaduj kobiety czekającej na autobus na odludnym przystanku; ona nie wie, jakie są Twoje intencje; pamiętaj, że kobieta może czuć się zagrożona nawet przez sposób, w jaki na nią spoglądasz, gdy wydaje Ci się atrakcyjna. Mężczyźni powinni odprowadzać znajome kobiety do domu. Przed rozstaniem mężczyzna powinien zaczekać, aż kobieta znajdzie się w środku. Jak postępować w razie napadu Zastanów się nad tym, jak byś postąpił(a) w razie napadu. Możesz próbować się bronić lub iść na rękę napastnikom i czekać na okazję do ucieczki. Gdy ktoś Cię atakuje krzycz, wzywając pomocy. Jeżeli padniesz ofiarą napadu lub napaści seksualnej natychmiast wezwij policję. Bardzo często sprawcą jest osoba znana ofierze. Napaść stanowi bardzo poważne przestępstwo niezależnie od tego, czy sprawca znany był ofierze. Po napaści staraj się nie myć ani nie kąpać, dopóki lekarz policyjny nie dokona obdukcji. Jeżeli się umyjesz, zniszczysz istotne materiały dowodowe. Jeżeli sprawcą przemocy jest członek rodziny, sąd może udzielić ofierze pomocy, nawet jeżeli nie życzy ona sobie, aby wszczęte zostało postępowanie sądowe. Sąd może wydać zakaz zabraniający współmałżonkowi lub partnerowi odwiedzania ofiary w domu lub nawet przebywania w okolicy jej zamieszkania.

6 JAK CHRONIĆ DZIECKO PRZED NARKOTYKAMI Narkotyki są bardzo niebezpieczne. Przyjmowanie substancji odurzających może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Osoby uzależnione często uciekają się do kradzieży oraz innych, poważniejszych przestępstw w celu zdobycia pieniędzy na narkotyki. Naucz się rozpoznawać sygnały ostrzegawcze wskazujące na zażywanie narkotyków: u dziecka można zaobserwować gwałtowne huśtawki nastrojów dziecko ma mniejszy apetyt dziecko staje się bardziej zamknięte w sobie dziecko traci zainteresowanie sportem dziecko ma większą potrzebę snu dziecko zaczyna kłamać z domu znikają pieniądze. Pamiętaj, że ze stosowaniem narkotyków wiąże się niebezpieczeństwo zatrucia, przedawkowania lub uzależnienia. Jeżeli podejrzewasz, że Twoje dziecko bierze narkotyki, zwróć się o pomoc do lekarza, policjanta, wydziału opieki społecznej lub rady ds. opieki zdrowotnej.

7 JAK CHRONIĆ DZIECKO PRZED PRZEMOCĄ Twoje dziecko może doznawać przemocy ze strony znęcającego się nad nim rówieśnika w szkole, nieznajomego, a nawet ze strony znanej mu osoby dorosłej. Ucz dziecko, że ma prawo czuć się bezpiecznie i że nikt nie może mu tego prawa odebrać. Proś je, aby zawsze mówiło ci o wszystkim, co się wydarzyło i zapewnij je, że nie będziesz się na nie gniewał. Jeżeli dziecko potrzebuje pomocy, nie odmawiaj mu jej. Dzieci w szkole często znęcają się nad młodszymi lub słabszymi uczniami. Powiedz dziecku, aby poprosiło o pomoc swoich kolegów i aby zawsze mówiło osobie dorosłej, jeżeli ktoś będzie mu dokuczał. Ucz dziecko, że ma prawo powiedzieć nie, gdy ktoś próbuje je skrzywdzić. Jeżeli dziecko powie Ci, że ktoś próbował je dotykać w sposób, który sprawił, że czuło się nieswojo, potraktuj to poważnie. Dzieci rzadko kłamią w takich sprawach. Powiedz dziecku, że niektóre tajemnice wolno zdradzać, nawet jeżeli się obiecało, że się nikomu o tym nie powie. Powiedz dziecku, że ma prawo nie zgodzić się na to, by je dotykano i całowano. Poproś je, aby koniecznie Ci od razu powiedziało, jeżeli ktoś będzie je dotykał i kazał mu zachować to w tajemnicy. Dzieci muszą wiedzieć, że ich ciała należą wyłącznie do nich. Naucz dziecko, aby nigdy nie rozmawiało z nieznajomymi i nigdzie z nimi nie chodziło. Każ mu zawsze informować Cię, jeżeli ktoś nieznajomy będzie próbował nawiązać z nim rozmowę. Powiedz dziecku, że zawsze może poprosić o pomoc policjanta. Naucz dziecko, że gdy jest w niebezpieczeństwie, ma prawo bronić się wszystkimi dostępnymi sposobami: uciekać, krzyczeć, kłamać lub kopać napastnika. Jeżeli jesteś zaniepokojony tym, co Ci powiedziało dziecko, skontaktuj się z policją lub wydziałem opieki społecznej.

8 PRZEŚLADOWANIA NA TLE RASOWYM Mianem prześladowań rasistowskich określa się wszelkie formy szykanowania, przemocy lub niesprawiedliwego traktowania ze względu na rasę, kolor skóry lub pochodzenie etniczne. Prześladowania na tle rasowym mogą także wiązać się z miejscem urodzenia, miejscem zamieszkania przed osiedleniem się w Szkocji, przynależnością religijną czy narodową, a nawet językiem. Wszelkie formy prześladowania, molestowania, szykanowania lub niesprawiedliwego traktowania z wyżej wymienionych przyczyn stanowią przestępstwo. Prześladowania mogą dotyczyć zarówno Ciebie, jak i Twojej rodziny,twoich dzieci, znajomych czy całej społeczności. Przypadki szykanowania mogą mieć miejsce na ulicy, w domu, w szkole lub w miejscu pracy, ale niezależnie od tego, gdzie do nich dochodzi, są to zachowania, których nie należy tolerować. Co powinienem zrobić, jeżeli stanę się ofiarą prześladowań rasistowskich? Zawiadom policję. Policja rozpatrzy Twoją skargę i zbada zajście. Jeżeli Twoje dziecko jest szykanowane w szkole, każ mu powiedzieć o tym nauczycielowi. Zadzwoń do szkoły lub udaj się na rozmowę z wychowawcą i dyrektorem szkoły. Jeżeli Twoim zdaniem sprawa jest poważna - zawiadom policję. Jeżeli jesteś szykanowany(a) w miejscu pracy, natychmiast poinformuj o tym swojego pracodawcę. Zwróć się o pomoc do związku zawodowego lub miejscowej rady ds. równości rasowej (Racial Equality Council) lub zawiadom policję. Nie toleruj zachowań rasistowskich, nawet jeżeli to nie Ty jesteś ich celem. Ofiary prześladowań mogą czuć się urażone i zaniepokojone. Zachowania rasistowskie utrudniają wspólne życie i pracę w społeczności.

9 JAK UZYSKAĆ PRAWO JAZDY O prawo jazdy w Wielkiej Brytanii można się ubiegać po ukończeniu 17. roku życia. Jazda samochodem bez ważnego prawa jazdy stanowi wykroczenie. W zależności od kraju pochodzenia dozwolone jest prowadzenie samochodu przez pierwszych 12 miesięcy od przyjazdu do Wielkiej Brytanii, pod warunkiem posiadania ważnego prawa jazdy wydanego w kraju pochodzenia. Przed upływem 12 miesięcy należy wystąpić o tymczasowe prawo jazdy, które uprawnia do prowadzenia pojazdów w Wielkiej Brytanii z następującymi zastrzeżeniami: prowadzącemu musi towarzyszyć osoba powyżej 21. roku życia posiadająca stałe prawo jazdy od co najmniej trzech lat; z przodu i tyłu samochodu muszą być wywieszone czerwone znaki L (learner) identyfikujące niedoświadczonych kierowców; tymczasowe prawo jazdy nie uprawnia do jazdy po autostradzie; nie wolno ciągnąć żadnych przyczep; na żądanie policjanta należy okazać prawo jazdy; jeżeli jest to w danej chwili niemożliwe, należy je okazać jak najszybciej po zatrzymaniu lub w ciągu siedmiu dni na posterunku policji. Niezastosowanie się do tego przepisu stanowi wykroczenie. Samodzielna jazda samochodem jest dozwolona dopiero po zdaniu egzaminu na prawo jazdy.

10 CO NALEŻY WIEDZIEĆ NA TEMAT JAZDY SAMOCHODEM Ubezpieczenie Prowadzenie samochodu bez ważnego ubezpieczenia jest zabronione. Prawo nakłada na wszystkich kierowców obowiązek posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (tzw. third party). Ubezpieczenie pokrywa koszty roszczeń z tytułu wypadku drogowego. Na żądanie policjanta należy okazać ważny certyfikat ubezpieczenia. Brak takiego certyfikatu stanowi wykroczenie. Jeżeli okazanie certyfikatu jest w danej chwili niemożliwe, należy go okazać jak najszybciej po zatrzymaniu lub w ciągu siedmiu dni na posterunku policji. Niezastosowanie się do tego przepisu stanowi wykroczenie. Zaświadczenie z przeglądu technicznego pojazdu (test certificate) Jazda samochodem, który nie został poddany przeglądowi i który nie posiada ważnego zaświadczenia z przeglądu, stanowi wykroczenie.wszystkie pojazdy mające co najmniej trzy lata muszą być poddawane przeglądowi technicznemu dokonywanemu przez autoryzowany warsztat. Zaświadczenia wydawane są na 12 miesięcy i należy je co roku odnawiać.wyłącznie autoryzowane warsztaty uprawnione są do wydawania takich zaświadczeń. Na żądanie policjanta należy okazać ważne zaświadczenie; jeżeli jest to w danej chwili niemożliwe, należy je okazać jak najszybciej po zatrzymaniu lub w ciągu siedmiu dni na posterunku policji. Niezastosowanie się do tego przepisu stanowi wykroczenie. Dowód opłacenia podatku drogowego (tax disc) Właściciele pojazdów mają obowiązek zarejestrować je w Agencji Rejestracji Kierowców i Pojazdów (Driver and Vehicle Licensing Agency, DVLA). Dowód opłacenia podatku drogowego ważny na 6 lub 12 miesięcy należy umieścić za przednią szybą pojazdu.większość kierowców opłaca podatek drogowy na poczcie. Jazda samochodem bez ważnego dowodu opłacenia podatku drogowego stanowi wykroczenie.

11 Jak postępować w razie wypadku Jeżeli uczestniczysz w wypadku drogowym masz obowiązek się zatrzymać.w przypadku uszkodzenia pojazdu lub obrażeń ciała u któregokolwiek z uczestników wypadku należy podać następujące dane: imię i nazwisko imię i nazwisko właściciela pojazdu (jeżeli samochód nie stanowi własności osoby prowadzącej) numer rejestracyjny. Jak unikać wypadków na drodze Najczęstszą przyczyną wypadków drogowych jest zbyt szybka jazda. Prawie 2/3 wszystkich wypadków, w których doszło do obrażeń śmiertelnych lub ciężkich ma miejsce na drogach, gdzie ograniczenie szybkości wynosi 30 mil na godzinę (48 km/godz.) lub mniej. Jadąc z prędkością 35 mil na godzinę (56 km/godz.) ryzyko spowodowania wypadku śmiertelnego jest dwukrotnie większe niż w przypadku jazdy z prędkością 30 mil na godzinę (48 km/godz.). Należy bezwzględnie przestrzegać ograniczeń prędkości. Uważaj na dzieci na drodze. Małe dzieci nie zawsze są dobrze widoczne i same dobrze nie widzą ulicy. Często działają pod wpływem impulsu. Należy zachować szczególną ostrożność w pobliżu szkół, autobusów szkolnych i mikrobusów z lodami. Zapinaj pasy bezpieczeństwa Prawo nakłada na kierowców i wszystkich pasażerów obowiązek zapinania pasów bezpieczeństwa. Dzieci poniżej trzeciego roku życia podróżujące na przednim siedzeniu muszą siedzieć w foteliku. Jeżeli fotelik jest zamocowany z przodu, a nie z tyłu, wówczas dzieci poniżej 3. roku życia muszą podróżować z przodu. Obowiązkiem kierowcy jest dopilnowanie, aby wszyscy pasażerowie poniżej 14. roku życia mieli zapięte pasy bezpieczeństwa. Nie prowadź samochodu pod wpływem alkoholu lub narkotyków Niedozwolone jest prowadzenie samochodu, jeżeli stężenie alkoholu we krwi, wydychanym powietrzu lub moczu przekracza dozwolony limit. Niemożliwe jest określenie bezpiecznej ilości alkoholu, jaką można wypić, aby nie przekroczyć dozwolonego stężenia alkoholu we krwi, dlatego najlepiej przestrzegać prostej zasady: piłeś nie jedź. Pamiętaj, że niektóre lekarstwa mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych. Dokładnie zapoznaj się z treścią ulotki dla pacjenta, a w razie wątpliwości zasięgnij porady lekarza lub farmaceuty. Jazda pod wpływem alkoholu, narkotyków lub lekarstw stanowi wykroczenie.

12 O CZYM WARTO PAMIĘTAĆ PRZY ZAKUPIE UŻYWANEGO SAMOCHODU Przestępcy często próbują sprzedawać kradzione samochody niczego nie podejrzewającym nabywcom. Oto, na co należy zwrócić uwagę przy zakupie używanego pojazdu: Upewnij się, że dealer wszystko dokładnie sprawdził. W ten sposób można ustalić, czy pojazd został skradziony, czy uczestniczył w wypadku lub czy jest w dalszym ciągu objęty umową kredytową. Jeżeli kupujesz samochód od osoby prywatnej, umów się na spotkanie w domu sprzedającego. Zwróć uwagę na wszelkie dowody świadczące o tym, że prowadzi się tu sprzedaż samochodów. Czy widać gdzieś części zapasowe? Czy numer podwozia, numer identyfikacyjny pojazdu (VIN) oraz oznakowania na szybie zgadzają się z numerami w dokumentach pojazdu? Uważaj na ślady wskazujące na to, że numery zostały z szyby usunięte lub zmienione. Czy sprzedający może okazać dowód rejestracji pojazdu (V5)? Jeżeli sprzedający takiego dokumentu nie posiada, nie kupuj samochodu. Czy na dowodzie rejestracyjnym V5 widnieją ślady manipulacji? Jeżeli dowód poddano manipulacji, nie kupuj samochodu. Czy samochód posiada jakieś oznaczenia wskazujące na to, że jest zarejestrowany w rejestrze pojazdów (security register)? Jeżeli na samochodzie są jakieś tego typu oznaczenia, sprawdź go w rejestrze. W przypadku pojazdów kupowanych na aukcji warto skorzystać z klauzuli gwarancyjnej (indemnity clauses). Za niewielką opłatą chronią one nabywcę przed zakupem kradzionego pojazdu. Zanim zdecydujesz się na kupno pojazdu, rozważ możliwość profesjonalnej kontroli przez AA lub RAC. Usługi te świadczone są odpłatnie, ale będziesz miał(a) gwarancję, że kupujesz bezpieczny samochód.

13 POLICJA JEST PO TO,ABY CI POMAGAĆ Na czym polega roli policji zapobieganie przestępczości i prowadzenie dochodzeń ochrona życia ludzkiego i mienia ścisła współpraca ze społecznością w celu zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim jej członkom rozpatrywanie zajść na tle rasowym okazywanie zrozumienia wszystkim ofiarom przestępstw. Jak zgłaszać przestępstwa Jeżeli jesteś świadkiem lub ofiarą przestępstwa: bezzwłocznie skontaktuj się z policją telefonicznie lub osobiście udając się na najbliższy posterunek. Numer miejscowego posterunku znaleźć można w książce telefonicznej lub otrzymać w informacji (BT Directory Enquiries) pod numerem W nagłych wypadkach należy dzwonić pod numer 999 i prosić o połączenie z policją. powiedz funkcjonariuszowi policji, że niepokoisz się o bezpieczeństwo swoje lub swojej rodziny i zgłoś wszelkie obrażenia lub poniesione straty.w razie potrzeby poproś o tłumacza. przestępstwa na tle rasowym można także zgłaszać w innych instytucjach. Mówimy wtedy o zgłaszaniu za pośrednictwem osób trzecich (third party reporting). Do instytucji tych zalicza się rady ds. uchodźców, rady ds. równości rasowej, organizacje pomocy dla uchodźców, wydziały opieki społecznej (pomoc w nagłych wypadkach), służby pomocy doraźnej (standby services) oraz tzw. punkty jednorazowego kontaktu ( one stop shop ) organizowane przez władze samorządowe.

14 Co dzieje się dalej Policja przeprowadza dochodzenie w sprawie przestępstwa i zbiera dowody.w tym celu przesłuchuje osobę, która zgłosiła przestępstwo, a także członków jej rodziny, znajomych i sąsiadów. Policja jest świadoma różnic kulturowych i potrzeb wszystkich osób zaangażowanych w sprawę. Chętnie udziela dodatkowej pomocy osobom jej potrzebującym. Po zgromadzeniu dowodów policja przesyła raport do prokuratora (Procurator Fiscal, PF), który podejmuje decyzję o skierowaniu sprawy do sądu. Policja nie może decydować o wszczęciu sprawy sądowej, a ofiara przestępstwa nie może poprosić o wycofanie sprawy. Inne przepisy obowiązujące w Szkocji Przestępstwem jest zaniedbywanie dziecka w sposób mogący powodować jego cierpienie. Przykładem zaniedbania jest: pozostawianie dziecka samego stosowanie przemocy wobec dziecka niespełnianie jego podstawowych potrzeb (tj. niezapewnianie mu pożywienia, odzieży, schronienia itd.) narażenie dziecka na niebezpieczeństwo. Przestępstwem jest posiadanie noży lub broni w miejscu publicznym. Karze podlega osoba kupująca alkohol dla osoby niepełnoletniej. Obowiązuje również zakaz spożywania alkoholu w większości miejsc publicznych.

15 Gdzie można otrzymać pomoc prawną Szkocka Rada ds. Pomocy Prawnej (Scottish Legal Aid Board) zatrudnia dwóch adwokatów przy ośrodkach Ethnic Minorities Law Centre oraz Castlemilk Law and Money Advice Centre. Udzielają oni porad osobom ubiegającym się o status uchodźcy. Z ośrodkiem należy się kontaktować bezpośrednio.w innych sprawach należy dzwonić do Towarzystwa Prawniczego Szkocji (Law Society of Scotland) pod numer Organizacje udzielające pomocy ofiarom przestępstw to m.in.: Victim Support Scotland Tel (w godzinach pracy) lub (wieczorem i w weekendy). Victim Information and Advice (VIA) Jest to organizacja działająca przy szkockiej prokuraturze koronnej (Crown Office and Procurator Fiscal Service).VIA udziela pomocy ofiarom i świadkom przestępstw, a także członkom rodziny osób, które poniosły śmierć w rezultacie przestępstwa.więcej informacji uzyskać można pod numerem

16 Niniejszy dokument dostępny jest również w innych wersjach językowych: albański arabski kantoński farsi (perski) francuski kurdyjski (sorani) portugalski pendżabski paszto rosyjski syngaleski somalijski suahili tamilski turecki urdu Razem tworzymy bezpieczne otoczenie Polish