UCZEŃ Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ

Transkrypt

1 UCZEŃ Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ PRAWA 1. prawo do posługiwania się słownikiem, w tym na klasówkach i sprawdzianach - bo to samokontrola 2. wydłużenie czasu na klasówkach, sprawdzianach, egzaminach, by uniknąć presji czasowej 3. ocenianie - ocena wartości merytorycznej prac pisemnych, oddzielenie jej od oceny, np. poprawności ortograficznej 4. zgoda na pisanie literami drukowanymi (tzw. pismo biblioteczne) 5. preferowane sposoby sprawdzania wiedzy: test, odpowiedzi ustne 6. umożliwienie, przyzwolenie na przerwy w pisaniu, czytaniu, nauce z uwagi na szybszą męczliwość ręki, oka 7. uwagi - sugerowanie, zgoda na posługiwanie się przy czytaniu linijką lub wskaźnikiem OBOWIĄZKI 1. znajomość zasad, reguł gramatycznych i ortograficznych - bo to stanowi punkt odniesienia dla osób z zaburzeniami dyslektycznymi 2. umiejętność wyjaśniania pisowni - nawet przy błędnym zapisie 3. korzystanie ze słownika na co dzień 4. ćwiczenia, bo to one czynią mistrza - powinny być wykonywane w uzgodnieniu z nauczycielem, reedukatorem, psychologiem 5. samokontrola, czyli włączanie myślenia ortograficznego, czujności ortograficznej 30

2 DEKALOG NAUCZYCIELA UCZNIA DYSLEKTYCZNEGO Tak postępuj: W taki sposób nie postępuj: 1. Staraj się zrozumieć swojego ucznia, jego możliwości i ograniczenia, tak, aby zapobiec pogłębianiu się jego trudności szkolnych i wystąpieniu wtórnych zaburzeń emocjonalnych. 2. Spróbuj jak najwcześniej zaobserwować trudności dziecka, skieruj go do Poradni, skonsultuj się ze specjalistą. 3. Współpracuj z terapeutą dziecka, jego rodzicami, aby jak najskuteczniej mu pomóc. 4. Opracuj program indywidualnych wymagań wobec ucznia, dostosowany do jego możliwości. 5. Bądź wobec ucznia życzliwy i wyrozumiały. 1. Nie traktuj ucznia jak chorego, kalekiego, niezdolnego, złego lub leniwego. 2. Nie wyśmiewaj ucznia sądząc, że to go zmobilizuje do pracy. 3. Nie łudź się, że w końcu sam z dysleksji wyrośnie. 4. Nie spodziewaj się, że kłopoty dyslektyka ograniczą się do czytania oraz pisania i skończą się w pierwszych klasach szkoły podstawowej. 5. Nie ograniczaj uczniowi zajęć pozalekcyjnych, aby miał niby więcej czasu na naukę. 31

3 OBJAWY ZABURZENIA ANALIZATORA WZROKOWEGO TRUDNOSCI W ZAKRESIE Mylenie liter o podobnych kszta tach, np. a, o. Mylenie liter różniących się po ożeniem w stosunku do osi pionowej i poziomej, np. n-u, b-d, w-m, g-p, b-p. Mieszanie struktur graficznych, np. dom-dam. Przestawianie liter, sylab, wyrazów. Opuszczanie drobnych znaków graficznych i interpunkcyjnych, np. w ą, ę. Zapominanie niektórych dużych liter, np. H, N. Niew aściwe rozplanowanie graficzne wyrazów w stosunku do stronnicy zeszytu. Nieodpowiedni wybór linijek. Mylenie kierunku zapisu (pismo zwierciadlane, pisanie w zeszycie od strony prawej do lewej). Trudności w pisaniu ze s uchu i z pamięci, a także w przepisywaniu z tablicy. Liczne b ędy ortograficzne. Wolne tempo czytania. Gubienie się w tekście. Czytanie na pamięć, zgadywanie. Przekręcanie końcówek. S abe rozumienie czytanego tekstu. Duża męczliwość. OBJAWY ZABURZENIA ANALIZATORA S UCHOWEGO NAJCZĘSTSZE TRUDNOŚCI Męczenie się przy s uchaniu d uższych opowiadań i przy czytaniu. Ma y zasób s ów. Prymitywna konstrukcja zdań, agramatyzmy. Trudności w rozumowaniu, wnioskowaniu i syntetyzowaniu na materiale werbalnym. TRUDNOŚCI W ZAKRESIE Zlepki literowe. Opuszczanie końcówek. Gubienie liter. Przestawianie szyku dyktowanych wyrazów. K opoty z zapisem dwuznaków, zmiękczeń. ączenie przyimków z rzeczownikiem. Wolne tempo pisania. Ujawnianie się w piśmie nawet już przezwyciężonych wad wymowy. Męczenie się przy s uchaniu i czytaniu d uższych opowiadań. Niechęć do czytania d uższych tekstów. Przejęzyczenia przy g ośnym czytaniu. Trudności z intonacją g ośno czytanego tekstu. 32

4 ZABURZENIA WYNIKAJĄCE Z NIEJEDNORODNEJ LATERALIZACJI I ZABURZEŃ KOORDYNACJI PRZESTRZENNEJ TRUDNOSCI W ZAKRESIE Nieumiejętność rysowania tabelek. Wolne tempo czytania. Mylenie kierunku zapisu. Mylenie kierunku, a co za tym idzie przestawianie Niew aściwy wybór linii w zeszycie. kolejności liter, a nawet cząstek wyrazów. Mylenie liter, np.: p-b, d-g, m-n, E-3. Zmienna wielkość i nachylenie liter. Trudności w operowaniu pojęciami z zakresu stosunków przestrzennych. Przeskakiwanie linijek czytanego tekstu. K opoty w rozumieniu treści zawierających pojęcia z dziedziny stosunków czasowoprzestrzennych. Trudności w operowaniu przyimkami. ZABURZENIA WYNIKAJĄCE Z TRUDNOŚCI Z KONCENTRACJĄ UWAGI Uczeń nie jest w stanie skoncentrować się na szczegó ach podczas zajęć szkolnych lub w czasie wykonywania innych czynności. Ma trudności z d uższym zatrzymaniem uwagi na jednym zadaniu. Ma k opoty z organizowaniem, planowaniem swoich zajęć. Uczeń często gubi przybory szkolne, zeszyty, podręczniki. atwo się rozprasza. Nie pamięta o codziennych obowiązkach, terminach, zobowiązaniach. 33

5 KWESTIONARIUSZ OBJAWÓW DYSLEKSJI DLA M ODZIEŻY I DOROS YCH LP. PYTANIE TAK NIE l. Czy masz trudności z odróżnianiem strony prawej od lewej? 2. Czy masz k opoty z czytaniem mapy lub z orientowaniem się w nieznanym terenie? 3. Czy czujesz niechęć do g ośnego czytania? 4. Czy przeczytanie jednej strony w książce zajmuje Ci więcej czasu niż innym? 5. Czy masz k opoty z zapamiętywaniem sensu tego, co przeczyta eś? 6. Czy niechętnie czytasz d ugie teksty i grube książki? 7. Czy robisz b ędy ortograficzne? 8. Czy twoje odręczne pismo zawsze by o trudne do odczytania? 9. Czy masz trudności z formu owaniem wypowiedzi s ownych, co nasila się w sytuacjach stresowych, na przyk ad podczas wystąpień publicznych? 10. Czy sprawia Ci trudność zapamiętywanie i dok adne przekazanie informacji uzyskanej przez telefon? 11. Czy zdarza Ci się przekręcać d ugie s owa? 12. Czy trudno Ci dodawać w pamięci, bez pomocy palców i kartki papieru? 13. Czy myli Ci się kolejność cyfr przy wykręcaniu numeru telefonicznego? 14. Czy sprawia Ci trudność p ynne wymienianie wszystkich nazw miesięcy w prawid owej kolejności? 15. Czy sprawi oby Ci większą trudność wymienienie kolejnych nazw miesięcy od końca do początku? 16. Czy mylą Ci się daty i godziny, przez co zdarza Ci się przegapić jakieś spotkanie? 17. Czy uważasz, że często robisz b ędy, wype niając czek lub przekaz? 18. Czy formularze wydają Ci się niejasne i trudne do wype nienia? 19. Czy zdarza Ci się mylić numery (np. autobusów) takie jak 95 i 59, 6 i 9? 20. Czy mia eś w szkole trudności z nauczeniem się tabliczki mnożenia? wg M. Vinegrad 34