Konstytucja z 1997 roku
|
|
- Agnieszka Dobrowolska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Konstytucja z 1997 roku Szczegółowe problemy dotyczące uchwalenia konstytucji (taki jak: jaką większością głosów ją uchwalić, do kogo należy inicjatywa ustawodawcza czy kwestia referendum) uregulowała ustawa konstytucyjna z 20 IV.92r. Powstała Komisja Konstytucyjna (składająca się z 46 posłów i 10 senatorów). To do niej zgłoszono projekty, które uzyskały poparcie Zgromadzenia Narodowego. Prace jednak nie mogły się rozpocząć gdyż w roku 1993 prezydent rozwiązał parlament. (adsbygoogle = window.adsbygoogle []).push({}); Wybory z IX.1993r. zmieniły układ sił. Przewodniczącym Komisji Konstytucyjnej zostawali kolejno A. Kwaśniewski, W. Cimoszewicz a w końcu powołano Marek Mazurkiewicza (profesor prawa, poseł I, II i III Rzplitej). Komisja ta przyjęła, że prace poprzednich parlamentów będą kontynuowane. Znowelizowano też ustawą konstytucyjną. Powołano 6 podkomisji tematycznych. We wrześniu 1994r. minął termin zgłaszania projektów konstytucyjnych. Odbyło się wtedy pierwsze czytanie projektów. Następnie na posiedzeniu Komisji Konstytucyjnej przedstawiono względnie jednolity tekst konstytucji. PSL i UP wyraźnie lansowały swój projekt, co powodowało fakt szeregu przetargów politycznych. W Konstytucji znalazły się też w większości postulaty rady stałej Episkopatu Polski. Przy drugim czytaniu komisja przesyła wniosek do Zgromadzenia Narodowego. Rozpoczęto negocjacje z opozycją pozaparlamentarną. Najistotniejsze sprawy to: (adsbygoogle = window.adsbygoogle []).push({}); - Brzmienie inwokacji Konstytucji (naród czy obywatele, Bóg czy nie) Invocatio Dei. Twórcą Preambuły był Tadeusz Mazowiecki - Prymat prawa naturalnego nad stanowionym - Ochrona życia poczętego - Reprywatyzacja i powszechne uwłaszczenie Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej składa się z preambuły i 243 artykułów, które znajdują się w obrębie trzynastu rozdziałów. Uchwalenie konstytucji w 1997 roku Prace nad tekstem nowej konstytucji zakończyły się na początku 1997 roku. - 2 kwietnia 1997 roku, po długotrwałej dyskusji, została ona przyjęta przez Zgromadzenie Narodowe (451 głosów za, 40 przeciw, 6 wstrzymujących się), które uwzględniło większość poprawek prezydenta.
2 - 25 maja 1997 odbyło się referendum, w którym naród większością 52,71% głosów opowiedział się za przyjęciem Konstytucji. Frekwencja w referendum wyniosła 42,86% lipca 1997 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Aleksander Kwaśniewski podpisał tekst konstytucji i zarządził jej opublikowanie w Dzienniku Ustaw lipca 1997 roku ukazał się Dziennik Ustaw Nr 78 z tekstem konstytucji października 1997 roku Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej weszła w życie po 3 miesiącach od daty jej ogłoszenia (art. 243 nowej konstytucji). Jednocześnie straciły moc obowiązujące nadal niektóre przepisy Konstytucji PRL z 22 lipca 1952 roku, Mała Konstytucja (Ustawa Konstytucyjna z 17 października 1992 roku o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym} i Ustawa Konstytucyjna z dnia 23 kwietnia 1992 roku o trybie przygotowania i uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (art. 242 nowej konstytucji). (adsbygoogle = window.adsbygoogle []).push({}); Preambuła - zwraca się uwagę na doniosły dla narodu moment dziejowy, wiążący się z odzyskaniem w 1989 roku pełnej suwerenności. - daje się w niej wyraz bogatej tradycji narodowej, akcentując szczególnie bogatą historię polskiej państwowości. - określa wartości priorytetowe dla polskiego społeczeństwa, które wprowadzone w życie decydują o harmonijnym funkcjonowaniu bytu państwowego. - poszanowanie wolności i sprawiedliwości, - dialog społeczny, - rzetelność i sprawność działania instytucji publicznych, - poszanowanie i umacnianie praw obywatelskich i ich wspólnot, - Wartości te leżą u podstaw wszystkich spisanych w Konstytucji praw. - podkreśla, iż wszyscy członkowie narodu polskiego, rozumianego jako zbiór obywateli Rzeczypospolitej, są równi wobec prawa, mając jednocześnie jednakowe obowiązki wobec państwa, które określane jest jako dobro wspólne. - odwołuje się do chrześcijańskiego dziedzictwa narodu, jednocześnie jednak kwestię przekonań religijnych pozostawia prywatną sprawą każdego obywatela, podkreślając, iż zarówno wierzący w Boga, jak i nie podzielający tej wiary są wobec państwa równouprawnieni. (Choć nie do końca) "odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem". To sformułowanie stało sie przedmiotem krytyki, bowiem jak to argumentowano może to prowadzić do błędnego przekonania, że obywatele wierzący są odpowiedzialni tylko przed Bogiem a niewierzący tylko przed
3 własnym sumieniem. Innymi słowy: Konstytucja dokonuje tu ostrego rozdzielenia rodzajów ponoszonej odpowiedzialności poprzez zastosowanie w niej spójnika lub zamiast i. Osoba wierząca w świetle zapisów preambuły nie może czuć się odpowiedzialna przed własnym sumieniem, podobnie jak osoba niewierząca nie może czuć się odpowiedzialna przed Bogiem. - W preambule, powołując się na tradycje I i II Rzeczypospolitej wzywa się, aby w III opierano się na poszanowaniu zasad w niej zapisanych. Oprócz wspomnianych wcześniej elementów preambuła zawiera dość pokaźny katalog celów stawianych sobie przez suwerena. Odnaleźć tam możemy wskazania co do współpracy na polu polityki międzynarodowej ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej. Preambuła nie precyzuje jakimi priorytetami kierować powinny się władze Rzeczypospolitej Polskiej w prowadzeniu takiej polityki, ale uważam iż można przyjąć, że są to zasady podobne zawartych we wstępie: wolności i sprawiedliwości czy też zagwarantowaniu przestrzegania praw obywatelskich co ma o tyle duże znaczenie, jeśli weźmie się pod uwagę niedawną interwencję Stanów Zjednoczonych Ameryki w Iraku oraz silne zaangażowanie w nim także strony polskiej. Skrytykowania wymaga stwierdzenie o wiecznym ( na zawsze ) zagwarantowaniu praw obywatelskich, bowiem jak wskazuje M. Kijowski, żadne uregulowania nie mogą mieć charakteru wieczystego, gdyż narusza to ich powagę. Rozdział I W Rozdziale I Konstytucji, zatytułowanym "Rzeczpospolita" sformułowane są zasady rozstrzygające o kształcie ustrojowym państwa. Zawarte w nim unormowania stanowią niejako podsumowanie procesu demokratyzacji, jaki zaszedł w Polsce po 1989 roku. - Rzeczpospolita ma być demokratycznym państwem prawnym (art. 2 i 7), w którym władza zwierzchnia należy do narodu (art. 4). - Rzeczpospolita zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju (art. 5). - Wprowadzone zostają zasady prymatu Konstytucji (art. 8), przestrzegania prawa międzynarodowego (art. 9), podziału władz (art. 10), pluralizmu politycznego (art. 11). - Zagwarantowane zostają prawa samorządu terytorialnego do sprawowania władzy (art. 15 i 16), a także prawa samorządów zawodowych i gospodarczych (art 17). - Ustrój gospodarczy ma opierać się na gospodarce rynkowej, a własność ma być chroniona przez prawo (art. 20, 21, 22). - Artykuł 25 wprowadza równouprawnienie wyznań i wolność kultu, wskazując jednocześnie na bezstronność światopoglądową państwa. - Poza tym w rozdziale I określono najbardziej podstawowe zasady działania sił zbrojnych (art. 26), język urzędowy (art. 27), symbole państwowe (art. 28) oraz stolicę państwa (art. 29). Art. Wymagane - 4, 8, 10, 11, 13, 14, 18, 20, 25 Rozdział II Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, zasady ogólne wolności, prawa osobiste, wolności i
4 prawa polityczne, wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne, środki ochrony wolności i praw, obowiązki Rozdział II Konstytucji normuje sytuację prawną obywateli, określając ich wolności, prawa, a także obowiązki względem państwa. - Podkreśla się wyraźnie, iż wszyscy ludzie są równi wobec prawa. - Zabrania się dyskryminacji w życiu politycznym, społecznym i gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32), także ze względu na płeć (art. 33). - Zapewnia się poszanowanie odrębności obywateli należących do mniejszości narodowych (art. 35). Konstytucja przyznaje obywatelom wolności i prawa osobiste - ochrona życia, - wolność i nietykalność osobista, - wolność od tortur, - domniemanie niewinności, - prawo do sprawiedliwego procesu, - ochrony życia prywatnego, - decydowania o życiu osobistym, - wolność sumienia i religii, - prawa dziecka i instytucja Rzecznika Praw Dziecka, - prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami, - wolność myśli, zakaz cenzury prewencyjnej i koncesjonowania prasy Konstytucja przyznaje obywatelom wolności i prawa polityczne - prawo do uczestniczenia w zgromadzeniach, - wolność zrzeszania się, - prawo do uczestnictwa w życiu publicznym, - decydowaniu o składzie instytucji władzy państwowej poprzez uczestnictwo w wyborach, - prawo do składania petycji, - skarg na działanie przedstawicieli władzy Konstytucja przyznaje obywatelom wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne - wśród nich prawo do własności, dziedziczenia, pracy, rodziny, godnego poziomu życia, ochrony zdrowia, zabezpieczenia społecznego, - prawo do nauki i obowiązek szkolny, autonomia szkół wyższych,
5 - prawo dostępu do dóbr kultury, wolność badań naukowych i twórczości artystycznej, - prawa konsumenta. Określone są sposoby ochrony wolności i praw - sądowa droga dochodzenia naruszonych wolności lub praw, - zaskarżalność orzeczeń i decyzji, - skarga do Trybunału Konstytucyjnego, - wniosek do Rzecznika Praw Obywatelskich. Do wymienionych w Konstytucji obowiązków obywatela względem państwa należą - wierność Rzeczypospolitej Polskiej, - konieczność przestrzegania jej prawa - ponoszenia na jej rzecz ciężarów i świadczeń publicznych, - a także obrona Ojczyzny. Nowela 8 września 2006 Sejm uchwalił ustawę o zmianie Konstytucji, dot. możliwości wydania obywatela polskiego, który jest ścigany za popełnienie czynu stanowiącego przestępstwo zarówno za granicą, jak i w Polsce nowelizacja weszła w życie z dniem ogłoszenia 7 listopada Zgodnie ze zmianą, obywatel polski może być wydany innemu państwu lub międzynarodowemu organowi sądowemu, o ile możliwość taka wynika z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej lub ustawy stanowiącej wykonanie aktu prawa stanowionego przez organizację międzynarodową, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem. Art. Wymagane 32, 33, 34, 35, 40, 41, 42, 43, 45, 48, 49, 50, 51, 53, 55, 57, 65 (dziś 1126 zł), 68, 70, 73, 75, Rozdział III W rozdziale III zatytułowanym "Źródła prawa", określona jest specyfika i hierarchia aktów prawnych, ustanawiających obowiązujące w państwie przepisy prawne. Aktami prawnymi uznanymi za źródło prawa na obszarze Rzeczypospolitej są: - Konstytucja, - ustawy, - ratyfikowane umowy międzynarodowe, - rozporządzenia - są jedynym określonym w Konstytucji rodzajem aktów wykonawczych.
6 - oraz akty prawa miejscowego. Wszystkie wyżej wymienione akty, oprócz aktów prawa miejscowego, mają moc powszechnie obowiązujących w państwie. Konstytucja wprowadza także pojęcie aktów wewnętrznych, które nie mogą nakładać na obywatela żadnych obowiązków, ani ograniczać jego praw, a ich adresatami są tylko jednostki organizacyjne podległe wydającemu je organowi administracji publicznej. Do aktów wewnętrznych Konstytucja zalicza zarządzenia i uchwały Uchwały - Pochodzić mogą wyłącznie od organów o charakterze kolegialnym, - stanowić je może jedynie Rada Ministrów. - Uchwałami regulowane są różne sprawy należące do kompetencji Rady Ministrów, nie zastrzeżone jednocześnie do regulacji w innej formie (ustawy, dekretu, rozporządzenia). Zarządzenia - Zarządzenia mogą być wydawane przez poszczególnych członków Rady Ministrów i kierowników urzędów centralnych. - Zarządzenia wydawane są na podstawie ustaw i w celu ich wykonania. - W swym charakterze są zbliżone do uchwał, jednak swą treścią dotyczą spraw ważniejszych stanowiących przedmiot uregulowań ustawowych. Art. Wymagane 87, 88. Rozdział IV - Sejm i senat, wybory i kadencja, posłowie i senatorowie, organizacja i działanie, referendum W rozdziale IV Konstytucji mowa jest o strukturze, zasadach działania i kompetencjach obu izb polskiego parlamentu Sejmu i Senatu. Artykuły rozdziału IV normują także zasady wyboru zasiadających w nich parlamentarzystów. Niektóre artykuły odnoszą się do obowiązków i praw, jakie ze względu na pełniony mandat posiadają posłowie i senatorowie. Mowa jest także o trybie pociągania posłów i senatorów do odpowiedzialności przed Trybunał Stanu. Artykuły rozdziału IV normują również procedury stanowienia prawa, wyraźnie wskazując podmioty, mające inicjatywę ustawodawczą oraz drogę, jaką powinien przebyć projekt ustawy do jego ostatecznego uchwalenia jako powszechnie obowiązującego aktu prawnego. Art. 125 określa ogólne zasady dotyczące instytucji referendum ogólnokrajowego. Art. Wymagane , 103, 104, 105, 109, 113, 114, 116, , 125 Rozdział V - Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Rozdział V Konstytucji dotyczy urzędu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
7 Określony zostaje tryb wyboru prezydenta i objęcia przez niego urzędu. - Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany przez Naród w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich i w głosowaniu tajnym. - Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz. - Na Prezydenta Rzeczypospolitej może być wybrany obywatel polski, który najpóźniej w dniu wyborów kończy 35 lat i korzysta z pełni praw wyborczych do Sejmu. Kandydata zgłasza co najmniej obywateli mających prawo wybierania do Sejmu. - Na Prezydenta Rzeczypospolitej wybrany zostaje kandydat, który otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska wymaganej większości, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. - Ważność wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej stwierdza Sąd Najwyższy - Wybory Prezydenta Rzeczypospolitej zarządza Marszałek Sejmu na dzień przypadający nie wcześniej niż na 100 dni i nie później niż na 75 dni przed upływem kadencji urzędującego Prezydenta Rzeczypospolitej, wyznaczając datę wyborów na dzień wolny od pracy przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów. Konstytucja wskazuje także na różne sytuacje, które pociągają za sobą przerwanie kadencji prezydenta, wyznaczając jednocześnie osoby mające sprawować obowiązki prezydenta Rzeczypospolitej do czasu wyboru nowej głowy państwa. - Marszałek Sejmu tymczasowo, do czasu wyboru nowego Prezydenta Rzeczypospolitej, wykonuje obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej w razie: - śmierci Prezydenta Rzeczypospolitej, - zrzeczenia się urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej, - stwierdzenia nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej lub innych przyczyn nieobjęcia urzędu po wyborze, - uznania przez Zgromadzenie Narodowe trwałej niezdolności Prezydenta Rzeczypospolitej do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia, uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Narodowego, - złożenia Prezydenta Rzeczypospolitej z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu. - Jeżeli Marszałek Sejmu nie może wykonywać obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej, obowiązki te przejmuje Marszałek Senatu. Pozostałe artykuły rozdziału wymieniają kompetencje i prerogatywy prezydenta (art. 133,
8 134, ) oraz ograniczenia wynikające z pełnionej przez niego funkcji (art. 132). - Art Prezydent Rzeczypospolitej nadaje obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na zrzeczenie się obywatelstwa polskiego - Art Prezydent Rzeczypospolitej stosuje prawo łaski. Prawa łaski nie stosuje się do osób skazanych przez Trybunał Stanu. - Art W sprawach szczególnej wagi Prezydent Rzeczypospolitej może zwołać Radę Gabinetową. Radę Gabinetową tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej. Radzie Gabinetowej nie przysługują kompetencje Rady Ministrów. Art. 145 mówi o warunkach postawienia prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu. - Postawienie Prezydenta Rzeczypospolitej w stan oskarżenia może nastąpić uchwałą Zgromadzenia Narodowego podjętą większością co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Narodowego na wniosek co najmniej 140 członków Zgromadzenia Narodowego Art. Wymagane , 131, 133, 137, 139, 141, 145 Rozdział VI - Rada ministrów i administracja rządowa W rozdziale VI Konstytucji określone są kompetencje, sposób funkcjonowania oraz struktura Rady Ministrów. Szczegółowo określona jest procedura powoływania rządu oraz tryb uchwalania wotum nieufności, zarówno Radzie Ministrów jako całości, jak i poszczególnym ministrom. - Art Prezydent Rzeczypospolitej desygnuje Prezesa Rady Ministrów, który proponuje skład Rady Ministrów w ciągu 14 dni od dnia pierwszego posiedzenia Sejmu lub przyjęcia dymisji poprzedniej Rady Ministrów - 2.Prezes Rady Ministrów, w ciągu 14 dni od dnia powołania przez Prezydenta Rzeczypospolitej, przedstawia Sejmowi program działania Rady Ministrów z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania. Wotum zaufania Sejm uchwala bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. - 3.W razie niepowołania Rady Ministrów w trybie ust. 1 lub nieudzielenia jej wotum zaufania w trybie ust. 2 Sejm w ciągu 14 dni od upływu terminów określonych w ust. 1 lub ust. 2 wybiera Prezesa Rady Ministrów oraz proponowanych przez niego członków Rady Ministrów bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. W celu zapobieżenia zbyt pochopnemu odwoływaniu rządu przez parlament Konstytucja wprowadza tzw. konstruktywne wotum nieufności, które polega na tym, iż wniosek o udzielenie wotum nieufności Radzie Ministrów musi jednocześnie wskazywać imiennie alternatywnego kandydata na nowego prezesa Rady Ministrów (art. 158).
9 Art. Wymagane - 152, 154, 155, 157 Rozdział VII - Samorząd terytorialny Rozdział VII zawiera podstawowe zasady rządzące instytucją samorządu terytorialnego, którego podstawową jednostką jest gmina. - Konstytucja zezwala jednocześnie na wprowadzenie ustawą innych jednostek samorządu terytorialnego i regionalnego. - Konstytucja porusza również, w ogólnym zarysie, problem dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz wspomina o ich organach stanowiących i wykonawczych. - dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa - Art. 172 zezwala jednostkom samorządu terytorialnego na zrzeszanie się i współpracę, również ze społecznościami lokalnymi innych państw. Art. Wymagane 164 Rozdział VIII - Sądy i trybunały, trybunał konstytucyjny, trybunał stanu Rozdział VIII Konstytucji reguluje ustrój władzy sądowniczej i trybunałów. - Sprawować ją mają Sąd Najwyższy, sądy powszechne, administracyjne i wojskowe. - Działanie sądów Konstytucja nakazuje opierać na zasadach niezawisłości sędziów oraz co najmniej dwuinstancyjności postępowania. - Kolejne artykuły dotyczą różnych kwestii związanych ze sprawowaniem urzędu sędziego. - Oprócz scharakteryzowania kompetencji Sądu Najwyższego oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, Konstytucja powołuje do życia instytucję Krajowej Rady Sądownictwa, która ma stać na straży niezależności sądów oraz niezawisłości sędziów. Krajowa Rada Sądownictwa składa się z - Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Ministra Sprawiedliwości, Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i osoby powołanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej, - piętnastu członków wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych, - czterech członków wybranych przez Sejm spośród posłów oraz dwóch członków wybranych przez Senat spośród senatorów. - Krajowa Rada Sądownictwa wybiera spośród swoich członków przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących. - Kadencja wybranych członków Krajowej Rady Sądownictwa trwa cztery lata.
10 - Przewodniczący Rady Stanisław Dąbrowski Artykuły dotyczą Trybunału Konstytucyjnego. Określają jego skład i kompetencje. Wskazują podmioty, jakie mogą zwrócić się do tego trybunału z wnioskiem o rozpoczęcie odpowiednich procedur. Trybunał Konstytucyjny orzeka w sprawach - zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją, - zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, - zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami, - zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych, - Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne - orzeczenie ogłasza się w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski". - Trybunał Konstytucyjny składa się z 15 sędziów, wybieranych indywidualnie przez Sejm na 9 lat - Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego powołuje Prezydent Rzeczypospolitej - od 6 XI 2006 Jerzy Stępień Artykuły dotyczą Trybunału Stanu. Wskazują podmioty, które mogą zostać postawione w stan oskarżenia przed tym trybunałem, określają jego skład oraz zakres immunitetu jego członków w sprawach karnych. - Trybunał Stanu składa się z przewodniczącego, 2 zastępców przewodniczącego i 16 członków wybieranych przez Sejm spoza grona posłów i senatorów na czas kadencji Sejmu. - Przewodniczącym Trybunału Stanu jest Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego. - Pierwszym Prezesem SN jest prof. Lech Gardocki Art. Wymagane 175, 176, , 183, 184, 187, 191, 194, 196, Rozdział IX - Organy kontroli państwowej i ochrony prawa, najwyższa izba kontroli, rzecznik praw obywatelskich, krajowa rada radiofonii i telewizji Przepisy rozdziału IX powołują różne organy kontroli państwowej i ochrony prawa. Wskazane zostają ich kompetencje oraz najwyższe władze. Do tego typu ustanowionych przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej organów należą Najwyższa Izba Kontroli - Prezes Najwyższej Izby Kontroli jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na 6 lat i może być ponownie powołany tylko raz - Jacek Jezierski ( obecnie)
11 - Najwyższa Izba Kontroli przedstawia Sejmowi coroczne sprawozdanie ze swojej działalności Rzecznik Praw Obywatelskich - Janusz Kochanowski - od 15 lutego Rzecznik Praw Obywatelskich jest powoływany przez Sejm za zgodą Senatu, na 5 lat. - Rzecznik Praw Obywatelskich nie może zajmować innego stanowiska, z wyjątkiem stanowiska profesora szkoły wyższej ani wykonywać innych zajęć zawodowych. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji - Od 23 października 2007 r. Witold Kołodziejski - Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stoi na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji - Członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji są powoływani przez Sejm, Senat i Prezydenta Rzeczypospolitej - Zasady i tryb działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, jej organizację oraz szczegółowe zasady powoływania jej członków określa ustawa. - W skład Rady wchodzi (po nowelizacji ustawy ustawą 29 grudnia 2005 roku) 5 członków wybieranych przez: Sejm - 2 członków, Senat - 1, Prezydenta RP - 2. Kadencja członków KRRiT trwa 6 lat. Rozdział X - Finanse publiczne Artykuły rozdziału X zawierają różne przepisy dotyczące finansów publicznych. Artykuły ustanawiają tryb uchwalania ustawy budżetowej. - Sejm uchwala budżet państwa na rok budżetowy w formie ustawy budżetowej - Jeżeli w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi projektu ustawy budżetowej nie zostanie ona przedstawiona Prezydentowi Rzeczypospolitej do podpisu, Prezydent Rzeczypospolitej może w ciągu 14 dni zarządzić skrócenie kadencji Sejmu. Artykuł 227 umieszcza w strukturach państwowych instytucje - Narodowego Banku Polskiego - Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza - Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes Narodowego Banku Polskiego (Sławomir Skrzypek), Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd Narodowego Banku Polskiego Art. Wymagane - 216, Rozdział XI - Stany nadzwyczajne Rozdział XI zwiera przepisy dotyczące stanów nadzwyczajnych, które według art. 228 mogą zostać
12 wprowadzone w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające. Konstytucja zezwala na wprowadzenia takich stanów nadzwyczajnych jak Stan wojenny stan wojenny może być wprowadzony przez Prezydenta Rzeczypospolitej na wniosek Rady Ministrów w formie rozporządzenia na części albo na całym terytorium państwa, w razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium RP lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji. Stan wyjątkowy Stan wyjątkowy może wprowadzić prezydent na czas oznaczony, lecz nie dłuższy niż 3 miesiące, na części albo na całym terytorium Polski, jeśli zagrożone zostało bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Prezydent może przedłużyć ten stan tylko raz (na okres nie dłuższy niż 2 miesiące) za zgodą Sejmu. Stan klęski żywiołowej W celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia Rada Ministrów może wprowadzić na czas oznaczony, nie dłuższy niż 30 dni, stan klęski żywiołowej na części albo na całym terytorium państwa. Przedłużenie tego stanu może nastąpić za zgodą Sejmu. Określone zostają tryb ich wprowadzenia, możliwy czas ich trwania, zasady działania najwyższych władz publicznych w czasie stanu nadzwyczajnego, zakres ewentualnych ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela. Rozdział XII - Zmiana konstytucji Rozdział XII poświęcony jest procedurom związanym ze zmianą Konstytucji. Analiza poszczególnych artykułów pozwala określić Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako konstytucję sztywną z uwagi na różne utrudnienia, jakimi proces ten zostaje obwarowany. - Projekt ustawy o zmianie Konstytucji może przedłożyć co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów, Senat lub Prezydent Rzeczypospolitej. - Szczególnie potraktowane zostają rozdziały I, II i XII Konstytucji, których zmiana może zależeć od zgody narodu, wyrażonej w ogólnonarodowym referendum zatwierdzającym. - Z wnioskiem w tej sprawie podmioty te zwracają się do Marszałka Sejmu, który zarządza niezwłocznie przeprowadzenie referendum w ciągu 60 dni od dnia złożenia wniosku Rozdział XIII Rozdział XIII poświęcony jest przepisom przejściowym i przepisom końcowym. Autor dr Andrzej Żygadło
PROJEKT. Ustawa z dnia o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Ustawa z dnia o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej PROJEKT Art. 1. W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319, z 2006
Bardziej szczegółowoZakres rozszerzony - moduł 25 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Janusz Korzeniowski
Zakres rozszerzony - moduł 25 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Opracowanie: Janusz Korzeniowski nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej w Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli
Bardziej szczegółowoPRAWO KONSTYTUCYJNE. Ćwiczenia 5
PRAWO KONSTYTUCYJNE Ćwiczenia 5 Prezydent a) Pozycja ustrojowa b) Zasady wyboru c) Funkcje ustrojowe i kompetencje d) Odpowiedzialność polityczna i konstytucyjna WŁADZA WYKONAWCZA Art. 10. 1. Ustrój Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoKONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH RED. EWA GDULEWICZ
KONSTYTUCYJNY SYSTEM ORGANÓW PAŃSTWOWYCH RED. EWA GDULEWICZ PRZEDMOWA ROZDZIAŁ I. ZMIANY USTROJU POLITYCZNEGO POLSKI W LATACH 1944-1997 1. Pojęcie ustroju politycznego i jego periodyzacja 2. Okres Krajowej
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Rozdział I. Aksjologiczne fundamenty Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Uwagi wprowadzające... 26
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... XI Wykaz podstawowej literatury... XV Przedmowa... XVII Rozdział I. Aksjologiczne fundamenty Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej... 1 1. Uwagi wprowadzające... 2 2. Zasada
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Część C. Tablice. Wykaz skrótów. Pytanie
Wykaz skrótów XI Część A. Pytania egzaminacyjne Pytanie 1 150 1 Część B. Kazusy Kazus 1. Umowa międzynarodowa 109 Kazus 2. Immunitet, ułaskawienie 112 Kazus 3. Rozporządzenie z mocą ustawy, Trybunał Konstytucyjny
Bardziej szczegółowoSĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sędziowie. Krajowa Rada Sądownictwa
SĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Wyroki wydawane w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, w postępowaniu co najmniej dwuinstancyjnym.
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR LETNI 2017/2018 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR LETNI 2017/2018 mgr Anna Kuchciak KONTRASYGNATA współpodpis Prezes Rady Ministrów, który przejmuje przed Sejmem ODPOWIEDZIALNOŚĆ za akt urzędowy Prezydenta (polityczna
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego 1.Nazwa 2.Przedmiot prawa konstytucyjnego i jego miejsce w systemie prawa
POLSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE Red.: Dariusz Górecki Wykaz skrótów Wstęp Rozdział 1 Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego 1.Nazwa 2.Przedmiot prawa konstytucyjnego i jego miejsce w systemie prawa Rozdział
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział czwarty Zasady ustroju politycznego Rzeczypospolitej Polskiej w świetle Konstytucji z 2 kwietnia 1997 r...
Spis treści Rozdział pierwszy Ustrój polityczny państwa pojęcie i istota... 11 1. Pojęcie ustroju politycznego... 12 2. Ewolucja ustroju politycznego Polski... 14 Rozdział drugi Konstytucyjne podstawy
Bardziej szczegółowoPOLSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE W ZARYSIE. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW KIERUNKÓW NIEPRAWNICZYCH W
POLSKIE PRAWO KONSTYTUCYJNE W ZARYSIE. PODRĘCZNIK DLA STUDENTÓW KIERUNKÓW NIEPRAWNICZYCH W RED.: DARIUSZ GÓRECKI Wykaz skrótów Przedmowa Rozdział pierwszy Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego 1. Nazwa
Bardziej szczegółowoKonstytucja wk r. Prezydent cd
Konstytucja wk 8 10.05.2009r. Prezydent cd Prezydent RP pełni funkcję arbitra. Przyjęcie tej koncepcji oznacza, że w przypadku zakłócenia wzajemnych stosunków między rządem a Sejmem, Prezydent powinien
Bardziej szczegółowoKONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 2 kwietnia 1997 r.
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. Rozdział IV SEJM I SENAT Art. 95. 1. Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sejm i Senat. 2. Sejm sprawuje kontrolę nad
Bardziej szczegółowoDz.U FRAGMENT KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r.) Rozdział VIII. Art. 173.
Dz.U.97.78.483 FRAGMENT KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r.) Rozdział VIII SĄDY I TRYBUNAŁY Art. 173. Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezaleŝną
Bardziej szczegółowoPrezydent RP uwarunkowania administracyjnoprawne. mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW
Prezydent RP uwarunkowania administracyjnoprawne mgr Maciej M. Sokołowski WPiA UW Prezydent RP głowa Państwa Władza wykonawcza Nie jest centralnym organem administracji Poza strukturą administracji głowa
Bardziej szczegółowoPodstawy prawa w gospodarce (PPwG) Prezydent
Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Prezydent Przedmiot 1 Władza wykonawcza Prezydent, ogólnie 2 Kadencja i wybory 3 Kadencja sytuacje szczególne 4 Zadania i kompetencje 2 Władza wykonawcza - Prezydent
Bardziej szczegółowoPrezydent. Prawo Konstytucyjne / ćwiczenia 2014/2015
Prezydent Prawo Konstytucyjne / ćwiczenia 2014/2015 Ustrojową pozycję prezydenta określa zasada podziału władzy Art. 10. 1. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej,
Bardziej szczegółowoWŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości
W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości Sądy są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoCzy znasz Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku? Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż nasz quiz. Zaznacz prawidłową odpowiedź.
W KONSTYTUCJI RP Czy znasz Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku? Sprawdź swoją wiedzę i rozwiąż nasz quiz. Zaznacz prawidłową odpowiedź. 1. Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. to:
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt 27 kwietnia 2017 r. Wariant art. 121 ust. 4 USTAWA z dnia r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Art. 1. W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. poz.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Spis treści. Spis treści
Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów.................................................. 15 Od Autora...................................................... 19 ROZDZIAŁ I. Pojęcie i przedmiot
Bardziej szczegółowoPytania na powtórzenie wiadomości z zakresu ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wiedza o społeczeństwie (nowa podstawa programowa)
Pytania na powtórzenie wiadomości z zakresu ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wiedza o społeczeństwie (nowa podstawa programowa) 1) Kiedy odbyły się obrady Okrągłego Stołu? 2) Na czym polegały najważniejsze
Bardziej szczegółowoZakres materiału na egzamin z prawa konstytucyjnego
Poznań, 9 października 2018 r. Zakres materiału na egzamin z prawa konstytucyjnego I. Podstawowe pojęcia prawa konstytucyjnego 1. Pojęcia małej konstytucji, minimum konstytucyjnego, ustawy organicznej.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wprowadzenie... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r... 1
Wykaz skrótów... Wprowadzenie... XIII XV Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r... 1 Preambuła... 1 Rozdział I. Rzeczpospolita... 8 Art. 1. [Dobro wspólne]... 8 Art. 2. [Zasada
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 19 poz. 101 USTAWA. z dnia 7 kwietnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Kancelaria Sejmu s. 1/8 Dz.U. 1989 Nr 19 poz. 101 USTAWA z dnia 7 kwietnia 1989 r. o zmianie Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Art. 1. W Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz.U.
Bardziej szczegółowoI OGÓLNOPOLSKI KONKURS WIEDZY O PRAWIE KONSTYTUCYJNYM TEST
I OGÓLNOPOLSKI KONKURS WIEDZY O PRAWIE KONSTYTUCYJNYM TEST CZĘŚĆ 1. TEST POJEDYNCZEGO WYBORU - WYBIERZ WŁAŚCIWĄ ODPOWIEDŹ (MAX. 30 PKT.) 1. Konstytucja RP: a) zawiera przepisy niezmienialne b) zawiera
Bardziej szczegółowoJerzy Buczkowski (red.) Łukasz Buczkowski Krzysztof Eckhardt
Podręczniki uczelniane nr 125 Wyższa Szkoła Prawa i Administracji Rzeszów-Przemyśl Wydział Prawa i Administracji 105 (125) Jerzy Buczkowski (red.) Łukasz Buczkowski Krzysztof Eckhardt PRAWO KONSTYTUCYJNE
Bardziej szczegółowoOgólnie - trybunały, władza sądownicza i prokuratura
Ogólnie - trybunały, władza sądownicza i prokuratura Prokuratura 1 / 8 SĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Wyroki wydawane
Bardziej szczegółowoZASADY NACZELNE USTROJU RP
ZASADY NACZELNE USTROJU RP Zasady naczelne ustroju RP Zawierają idee przewodnie ustawy zasadniczej. Są to normy prawne zawarte w Konstytucji, których szczególna doniosłość charakteryzuje się w tym, że
Bardziej szczegółowoPytania na egzamin magisterski dla kierunku prawo
Pytania na egzamin magisterski dla kierunku prawo 1. Pojęcie zasady naczelnej konstytucji 2. Zasada zwierzchnictwa Narodu 3. Formy realizacji zasady zwierzchnictwa Narodu 4. Zasada demokratycznego państwa
Bardziej szczegółowoPodstawy prawa w gospodarce (PPwG) Funkcje parlamentu
Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Funkcje parlamentu Przedmiot 1 Funkcje parlamentu - ogólnie 2 Funkcja ustawodawcza 3 Funkcja kontrolna 4 Funkcja kreacyjna 2 Funkcje parlamentu - ogólnie Funkcje: Ustawodawcza
Bardziej szczegółowoOBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE
... Imię i nazwisko ucznia Czas trwania konkursu: 45 minut Maks. liczba punktów: 85... Nazwa i adres szkoły. (WYNIK PKT) OBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE KONKURS Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA GIMNAZJALISTÓW
Bardziej szczegółowoWŁADZA SĄDOWNICZA. PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR LETNI 2014/2015 mgr Anna Kuchciak
WŁADZA SĄDOWNICZA PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR LETNI 2014/2015 mgr Anna Kuchciak Z A S A D A T R Ó J P O D Z I A Ł U W Ł A D Z??? . ( )Z zasady podziału władz wynika, iż władze ustawodawcza, wykonawcza
Bardziej szczegółowoKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Prawo jest na naszej stronie! www.profinfo.pl www.wolterskluwer.pl codzienne aktualizacje pełna oferta zapowiedzi wydawnicze rabaty na zamówienia zbiorcze do negocjacji
Bardziej szczegółowoOBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE
... imię i nazwisko ucznia czas trwania konkursu: 45 minut maks. liczba punktów: 65... nazwa i adres szkoły OBYWATEL W DEMOKRATYCZNEJ POLSCE KONKURS WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA GIMNAZJALISTÓW ROK SZKOLNY
Bardziej szczegółowoZgodnie z obowiązującą Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 Rada Ministrów składa się z Prezesa Rady Ministrów oraz
Zgodnie z obowiązującą Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 Rada Ministrów składa się z Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów. W skład Rady Ministrów mogą być powoływani wiceprezesi
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa do dziewiątego wydania... V Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX
Spis treści Przedmowa do dziewiątego wydania... V Wykaz skrótów... XV Wykaz literatury... XIX Rozdział I. Przedmiot prawa konstytucyjnego... 1 Rozdział II. Polska w europejskim systemie konstytucyjnym...
Bardziej szczegółowoPRAWO. mgr Anna Kuchciak 2015/2016
PRAWO KONSTYTUCYJNE mgr Anna Kuchciak 2015/2016 Art. 228 Konstytucji RP S TA N Y N A D Z W Y C Z A J N E Rozdział XI Konstytucji RP Stany nadzwyczajne 1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe
Bardziej szczegółowoWŁADZA USTAWODAWCZA W POLSCE. Sejm i Senat
WŁADZA USTAWODAWCZA W POLSCE Sejm i Senat GŁÓWNE CECHY PARLAMENTU W RP Parlament jest jedynym organem ustawodawczym w Polsce. Parlament (zwłaszcza izba sejmowa) pełni też inne funkcje kontrolną i kreacyjną.
Bardziej szczegółowoKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ze schematami Marta Derlatka Wydanie 3 Warszawa 2012 Tytuły do artykułów sporządziła: Marta Derlatka Opracowanie redakcyjne: Anna Popławska Opracowanie techniczne:
Bardziej szczegółowoPRAWO. mgr Anna Kuchciak 2016/2017
PRAWO KONSTYTUCYJNE mgr Anna Kuchciak 2016/2017 S TA N Y N A D Z W Y C Z A J N E Rozdział XI Konstytucji RP Stany nadzwyczajne Z A S A D Y Art. 228 Konstytucji RP 1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń,
Bardziej szczegółowoPRAWO. SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak
PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak KREACYJNA WYRAŻANIA WOLI WYBORCÓW LEGITYMUJĄCA POWSZECHNE LOKALNE F U N K C J E W Y B O R Ó W W Y B O R Y KONTROLNA INTEGRACYJNA PONOWNE UZUPEŁNIAJĄCE
Bardziej szczegółowoWładza wykonawcza Rada Ministrów. Olga Hałub Katedra Prawa Konstytucyjnego
Władza wykonawcza Rada Ministrów Olga Hałub Katedra Prawa Konstytucyjnego RADA MINISTRÓW mieszany charakter: 1) organ kolegialny 2) każdy minister stanowi jednoosobowy organ konstytucyjny o własnych kompetencjach
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2018/2019 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR ZIMOWY 2018/2019 mgr Anna Kuchciak Z A S A D A S U W E R E N N O Ś C I N A R O D U Art. 4 Konstytucji RP 1.Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy
Bardziej szczegółowoWYKŁAD III. SYSTEM ŹRÓDEŁ PRAWA W ŚWIETLE KONSTYTUCJI RP z dnia 2 kwietnia 1887 r.
WYKŁAD III SYSTEM ŹRÓDEŁ PRAWA W ŚWIETLE KONSTYTUCJI RP z dnia 2 kwietnia 1887 r. I. Pojęcie i rodzaje źródeł prawa II. Cechy systemu źródeł prawa w Polsce: 1. konstytucjonalizacja 2. dychotomiczny podział
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak SĄD NAJWYŻSZY art. 183 Konstytucji RP 1. Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych w zakresie
Bardziej szczegółowoUstrój polityczny Polski
Ustrój polityczny Polski Konstytucja RP 2 kwietnia 1997 Konstytucja ustawa zasadnicza, podstawowy akt prawny o specjalnej mocy, treści i sposoby zmiany. Referendum bezpośrednie głosowanie ogółu obywateli,
Bardziej szczegółowo12. WŁADZA WYKONAWCZA
12. WŁADZA WYKONAWCZA 12. Władza wykonawcza w RP. 1) przedstawia pozycję ustrojową Prezydenta RP, 2) charakteryzuje kompetencje Prezydenta RP, 3) przedstawia pozycję ustrojową Rady Ministrów, 4) charakteryzuje
Bardziej szczegółowoRozdział IV SEJM I SENAT. Art. 95.
Załącznik nr 1 Fragmenty Konstytucji obowiązujące uczestników konkursu. Rozdział IV SEJM I SENAT Art. 95. 1. Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sejm i Senat. 2. Sejm sprawuje kontrolę
Bardziej szczegółowoTrybunału odpowiednich do rangi zadań. Temu celowi powinny być podporządkowane wszelkie działania władzy ustawodawczej. Pozycja ustrojowa Trybunału,
Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 22 czerwca 2016 r. o przedstawieniu wniosków związanych z pracami legislacyjnymi dotyczącymi projektów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym Krajowa Rada Sądownictwa
Bardziej szczegółowoKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej TEKSTY USTAW WYDANIE 18 Stan prawny na 5 kwietnia 2016 r. Wydawca Małgorzata Stańczak Redaktor prowadzący Mariusz Kurzyński Łamanie Faktoria Wyrazu Sp. z o.o. Układ
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR LETNI 2017/2018 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR LETNI 2017/2018 mgr Anna Kuchciak Konstytucja RP + ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy, t.j.: Dz. U. z 2018 r., poz. 754, dalej: k.w. (zwł. Dział
Bardziej szczegółowoZakres rozszerzony - moduł 31 Sądy i Trybunały. Janusz Korzeniowski
Zakres rozszerzony - moduł 31 Sądy i Trybunały Opracowanie: Janusz Korzeniowski nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej w Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli 1 Spis slajdów Władza
Bardziej szczegółowoPRAWO. SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak
PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak Z A S A D A S U W E R E N N O Ś C I N A R O D U art. 4 Konstytucji RP 1. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu.
Bardziej szczegółowoWŁADZA WYKONAWCZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ RADA MINISTRÓW Skład i powoływanie Rady Ministrów
Skład i powoływanie Rady Ministrów Skład Rady Ministrów Rada Ministrów (rząd) składa się z Prezesa Rady Ministrów (premiera) i ministrów. W skład Rady Ministrów mogą być powołani wiceprezesi Rady Ministrów
Bardziej szczegółowoPRAWO KONSTYTUCYJNE TEST ZESTAW 1
PRAWO KONSTYTUCYJNE TEST. 18.06.2018. ZESTAW 1 1. Z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa może wystąpić: a.
Bardziej szczegółowoTabela 3. Porównanie systemów politycznych
Tabela 3. Porównanie systemów politycznych Charakterystyka ustroju System polityczny charakter głowy państwa republika republika republika republika monarchia parlamentarna budowa terytorialna państwo
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa
Kancelaria Sejmu s. 1/7 USTAWA z dnia 27 lipca 2001 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1082. o Krajowej Radzie Sądownictwa Art. 1. 1. Krajowa Rada Sądownictwa, zwana dalej Radą, realizuje
Bardziej szczegółowoPARLAMENT ( SEJM I SENAT).
WYKŁAD 5 05.04.2009 PARLAMENT ( SEJM I SENAT). Zasada dwuizbowości. Jedną z zasad Konstytucji jest zasada dwuizbowości Parlamentu, która zakłada istnienie dwóch odrębnych izb parlamentarnych( Sejm i Senat).
Bardziej szczegółowoFUNKCJONOWANIE I ORGANIZACJA SEJMU, SENATU. PRAWA I OBOWIĄZKI PARLAMENTARZYSTY
FUNKCJONOWANIE I ORGANIZACJA SEJMU, SENATU. PRAWA I OBOWIĄZKI PARLAMENTARZYSTY Rozdział IV SEJM I SENAT Art. 95. Władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sejm i Senat. Sejm sprawuje kontrolę
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Wykaz skrótów... Wykaz literatury...
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XV XIX Rozdział I. Źródła prawa... 1 1. Źródła prawa zagadnienia podstawowe... 1 I. Pojęcie źródeł prawa... 1 II. Zasada hierarchicznej budowy systemu źródeł
Bardziej szczegółowoMała Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Mała Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Ustawa Konstytucyjna z dnia 19 lutego 1947 r. o ustroju i zakresie działania najwyższych organów Rzeczypospolitej Polskiej) http://maopd.wordpress.com/ Tymczasowa
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR LETNI 2018/2019 mgr Anna Kuchciak . Konstytucja RP + ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy, t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 684, dalej: k.w. (zwł. Dział
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. 2017/2018 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E 2017/2018 mgr Anna Kuchciak Z A S A D Y art. 228 Konstytucji RP 1. W sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... Wprowadzenie Prof. dr hab. Mirosław Granat, Prof. dr hab. Marek Zubik... Rozdział I. Rzeczpospolita
Wykaz skrótów..................................... Wprowadzenie Prof. dr hab. Mirosław Granat, Prof. dr hab. Marek Zubik.................................... XI XV Rozdział I. Rzeczpospolita 1. Konstytucja
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2016/2017 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR ZIMOWY 2016/2017 mgr Anna Kuchciak K W E S T I E O R G A N I Z A C Y J N E KONTAKT I KONSULTACJE WARUNKI ZALICZENIA DODATKOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEBIEGU ZAJĘĆ
Bardziej szczegółowoRADA MINISTRÓW. Prawo konstytucyjne / ćwiczenia 2014/2015
RADA MINISTRÓW Prawo konstytucyjne / ćwiczenia 2014/2015 Pozycję ustrojową Rady Ministrów określa 5 cech: 1. Jest jednym z dwu podstawowych organów władzy wykonawczej 2. Rada Ministrów i jej poszczególni
Bardziej szczegółowoTRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
Konstytucja wk 10 TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY Został ustanowiony nowelą konstytucyjną 26 marca 1982r Ustawa o TK została uchwalona 29 kwietnia 1985r TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY jest organem władzy sądowniczej, choć
Bardziej szczegółowo1. Konstytucja. Rzeczpospolita: Wolności, prawa, obowiązki człowieka i obywatela:
Ustawa zasadnicza z 2.4.1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.) Rzeczpospolita: demokratyczne państwo prawne; władza zwierzchnia Naród; Konstytucja najwyższe
Bardziej szczegółowo1. Konstytucja. Rzeczpospolita: Ustawa zasadnicza z r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
1. Konstytucja Ustawa zasadnicza z 2.4.1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Rzeczpospolita: demokratyczne państwo prawne; władza zwierzchnia Naród; Konstytucja najwyższe prawo Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoI. PRAWO KONSTYTUCYJNE
I. PRAWO KONSTYTUCYJNE Ustawa zasadnicza z 2.4.1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Rzeczpospolita: demokratyczne państwo prawne; władza zwierzchnia Naród; Konstytucja najwyższe prawo Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów. Wykaz literatury
Spis treści Wykaz skrótów Wykaz literatury Rozdział I. Źródła prawa ő 1. Źródła prawa - zagadnienia podstawowe I. Pojęcie źródeł prawa II. Zasada hierarchicznej budowy systemu źródeł prawa III. Orzecznictwo
Bardziej szczegółowoPRAWO. SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak
PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak K W E S T I E O R G A N I Z A C Y J N E KONTAKT I KONSULTACJE WARUNKI ZALICZENIA DODATKOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEBIEGU ZAJĘĆ ZALECANA LITERATURA
Bardziej szczegółowoI. PRAWO KONSTYTUCYJNE
I. PRAWO KONSTYTUCYJNE 1. Konstytucja Ustawa zasadnicza z 2.4.1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Rzeczpospolita: demokratyczne państwo prawne; władza zwierzchnia Naród; Konstytucja najwyższe
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units
SYLABUS KIERUNEK STUDIÓW PRAWO, TRYB STACJONARNY STOPIEŃ EDUKACJI: STUDIA MAGISTERSKIE Opis poszczególnych przedmiotów Description of individual course units II.B. l Nazwa przedmiotu ( course title) PRAWO
Bardziej szczegółowoKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Prawo jest na naszej stronie! www.profinfo.pl www.wolterskluwer.pl codzienne aktualizacje pełna oferta zapowiedzi wydawnicze rabaty na zamówienia zbiorcze do negocjacji
Bardziej szczegółowoPOWOŁYWANIE RADY MINISTRÓW. ODPOWIEDZIALNOŚĆ RADY MINISTRÓW I JEJ CZŁONKÓW. mgr Kinga Drewniowska
POWOŁYWANIE RADY MINISTRÓW. ODPOWIEDZIALNOŚĆ RADY MINISTRÓW I JEJ CZŁONKÓW mgr Kinga Drewniowska RADA GABINETOWA Art. 141 Konstytucji RP 1. W sprawach szczególnej wagi Prezydent Rzeczypospolitej może zwołać
Bardziej szczegółowoI. PRAWO KONSTYTUCYJNE
I. PRAWO KONSTYTUCYJNE Ustawa zasadnicza z 2.4.1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.) Rzeczpospolita: demokratyczne państwo prawne; władza zwierzchnia
Bardziej szczegółowoDEMOKRACJA BEZPOŚREDNIA
DEMOKRACJA BEZPOŚREDNIA - Sposób sprawowania władzy, w którym decyzje podejmowane są bezpośrednio przez ogół wyborców bez pośrednictwa jakichkolwiek organów państwowych - Bezpośrednie decydowanie prze
Bardziej szczegółowoSTANOWISKO KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 10 marca 2017 r.
STANOWISKO KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 10 marca 2017 r. w przedmiocie zarzutów grupy posłów na Sejm RP sformułowanych we wniosku do Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym wyboru kandydatów na stanowisko
Bardziej szczegółowoKONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (wyciąg)
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 2 kwietnia 1997 r. (wyciąg) W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego stanowienia o Jej losie,
Bardziej szczegółowoMała Konstytucja z 1992 r.
Mała Konstytucja z 1992 r. Rozdział 1. Zasady ogólne... 2 Rozdział 2. Sejm i Senat... 3 Rozdział 3. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej... 9 Rozdział 4. Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej (Rząd)...
Bardziej szczegółowoKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej TEKSTY USTAW 19. WYDANIE Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej TEKSTY USTAW Zamów książkę w księgarni internetowej WYDANIE 19 Stan prawny na 27 września 2017 r. Wydawca
Bardziej szczegółowoI. PRAWO KONSTYTUCYJNE
I. PRAWO KONSTYTUCYJNE 1. Konstytucja Ustawa zasadnicza z 2.4.1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i ze sprost.) Rzeczpospolita: demokratyczne państwo prawne; władza
Bardziej szczegółowoŹRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO W SYSTEMIE PRAWA WEWNĘTRZNEGO
Maciej M. Sokołowski ŹRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO W SYSTEMIE PRAWA WEWNĘTRZNEGO Warszawa, 16/10/2014 r. POJĘCIE ŹRÓDEŁ PRAWA Czynniki wpływające na treść prawa np. wola narodu czy prawodawcy, stosunki
Bardziej szczegółowoFUNKCJE SEJMU (PARLAMENTU)- funkcja ustawodawcza, funkcja kontrolna, funkcja kreacyjna parlamentu
KONSTYTUCJA - WYKŁAD SZÓSTY Z DN 25-04-2009 FUNKCJE SEJMU (PARLAMENTU)- funkcja ustawodawcza, funkcja kontrolna, funkcja kreacyjna parlamentu FUNKCJA USTAWODAWCZA SEJMU Inicjatywa ustawodawcza przysługuje;
Bardziej szczegółowoPodstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej
Podstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej Podstawowe zasady ustroju w systematyce Konstytucji RP Pierwszy rozdział Konstytucji RP, zatytułowany Rzeczpospolita, określa podstawowe zasady ustroju RP. Pozostałe
Bardziej szczegółowoWYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO. 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 2. Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U.
Bardziej szczegółowoWYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO. 2. Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224 ze zm.
WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH Z PRAWA KONSTYTUCYJNEGO 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze 2. Ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wprowadzenie. Część I. Prawoznawstwo 1
Wprowadzenie XI Część I. Prawoznawstwo 1 Tabl. 1. Pojęcie państwo 3 Tabl. 2. Cechy państwa 4 Tabl. 3. Teorie powstania państwa 5 Tabl. 4. Funkcje państwa 6 Tabl. 5. Typ i forma państwa 7 Tabl. 6. Aparat
Bardziej szczegółowoOPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające
OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i
Bardziej szczegółowoZakres rozszerzony - moduł 26 Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. Janusz Korzeniowski. nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej
Zakres rozszerzony - moduł 26 Rada Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Opracowanie: Janusz Korzeniowski nauczyciel konsultant ds. edukacji obywatelskiej 1 w Zachodniopomorskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli
Bardziej szczegółowoMała Konstytucja z 1992
Mała Konstytucja z 1992 Geneza powstania Małej Konstytucji Uchwalenie nowej Konstytucji zapowiadały umowy społeczne okrągłego stołu zaś przełom polityczny z 1989 r. i rozpoczęcie zasadniczej reformy ustroju
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2017/2018 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR ZIMOWY 2017/2018 mgr Anna Kuchciak K W E S T I E O R G A N I Z A C Y J N E KONTAKT I KONSULTACJE WARUNKI ZALICZENIA DODATKOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEBIEGU ZAJĘĆ
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia z zakresu prawa
Podstawowe pojęcia z zakresu prawa Prawo to uporządkowany zbiór norm postępowania wydanych lub usankcjonowane przez państwo i zabezpieczonych przymusem państwowym. Ustawa jest aktem prawa powszechnego
Bardziej szczegółowoPRAWO KONSTYTUCYJNE semestr zimowy 2016/17
PRAWO KONSTYTUCYJNE semestr zimowy 2016/17 KWESTIE ORGANIZACYJNE Kontakt i konsultacje Przebieg dwiczeo Literatura podstawowa oraz akty prawne Zakres materiału Warunki zaliczenia Instota i pojęcie terminu
Bardziej szczegółowoSTANY NADZWYCZAJNE ZAJĘCIA NR 6. mgr Kinga Drewniowska
STANY NADZWYCZAJNE ZAJĘCIA NR 6 mgr Kinga Drewniowska STAN NADZWYCZAJNY STAN NADZWYCZAJNY pojawienie się w państwie sytuacji szczególnego zagrożenia, którego rozwiązanie wymaga sięgnięcia do środków szczególnych,
Bardziej szczegółowoCzęść I. Prawo konstytucyjne, Unii Europejskiej, międzynarodowe
Część I. Prawo konstytucyjne, Unii Europejskiej, międzynarodowe 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i sprost.) 1.1. Test 1. Rzeczpospolita Polska jest:
Bardziej szczegółowoP R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2018/2019 mgr Anna Kuchciak
P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR ZIMOWY 2018/2019 mgr Anna Kuchciak K W E S T I E O R G A N I Z A C Y J N E KONTAKT I KONSULTACJE WARUNKI ZALICZENIA DODATKOWE INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEBIEGU ZAJĘĆ
Bardziej szczegółowoKONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
KONSTYTUCJA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ (projekt drugi) ROZDZIAŁ I ZASADY OGÓLNE Art. 1 Przyrodzona, niezbywalna i nienaruszalna godność człowieka stanowi fundament praw Rzeczypospolitej. Art. 2 Wszyscy
Bardziej szczegółowo