Ramowe regulacje stosowania biopaliw w Polsce i Unii Europejskiej

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ramowe regulacje stosowania biopaliw w Polsce i Unii Europejskiej"

Transkrypt

1 Ramowe regulacje stosowania biopaliw w Polsce i Unii Europejskiej Autorzy: Grzegorz Wiśniewski, dyrektor, Magdalena Rogulska, analityk systemowy, Europejskie Centrum Energii Odnawialnej EC BREC/IBMER, Warszawa (miesięcznik Czysta Energia 5/2002) Produkcja i wykorzystanie biopaliw ciekłych, w tym bioetanolu i biodiesla, stała się w ostatnich latach przedmiotem poważnych inicjatyw ustawodawczych w krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz Komisji Europejskiej, a w ostatnich miesiącach przedmiotem poważnej debaty politycznej także w Polsce. Rośnie przekonanie, że biopaliwa są dobrym rozwiązaniem dla Polski, a zwłaszcza dla krajowego rolnictwa. W wyniku debaty następuje systematyczny wzrost świadomości w tym zakresie, a jednocześnie pojawia się coraz więcej propozycji finansowych i prawnych mechanizmów wsparcia rozwoju rodzimej produkcji biopaliw. Część z nich odwołuje się do doświadczeń innych krajów UE uzyskanych w latach 90-tych, część odnosi się do najnowszych strategii i kierunków tworzenia prawa w UE. Ich celem jest doprowadzenie do konkurencyjności biopaliw na rynku paliw ciekłych, zdominowanych obecnie przez paliwa mineralne. Podstawy wykorzystania biopaliw w Polsce Priorytet dla rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce został potwierdzony Rezolucją Sejmu z dnia 8 lipca 1999 r. w sprawie wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych oraz Uchwałą Sejmu z dnia 23 sierpnia 2001 r. w sprawie przyjęcia krajowej Strategii rozwoju energetyki odnawialnej. Polska jako pierwsza wśród krajów kandydujących do UE przyjęła tego typu dokument, który stanowi dobrą odpowiedź na zobowiązania nałożone przez Unię Europejską na kraje członkowskie. Struktura i zakres dokumentu oraz przyjęta metodyka jego opracowania odpowiadają analogicznym dokumentom krajów członkowskich Unii. Strategia wyznacza cele ilościowe dla rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce na lata 2010 i Z deklaracji politycznych jasno wynika, że wszystkie możliwe do stosowania w Polsce technologie energetyki odnawialnej, włączając w to biopaliwa ciekłe, mogą liczyć na wsparcie ze strony państwa w początkowej fazie ich rozwoju. Nie mając jednak możliwości zdefiniowania a priori, które opcje technologiczne są lepsze, a które gorsze, wydaje się, że obecnie jedynym rozsądnym podejściem, służącym racjonalnemu i optymalnemu wykorzystaniu zasobów i ograniczonych środków finansowych, jest taki dobór mechanizmów wsparcia, aby wszystkie opcje mogły ze sobą wzajemnie konkurować i systematycznie stawać się konkurencyjne wobec sektora paliw kopalnych. Podjęcie jakiejkolwiek decyzji, co do szczegółowych zasad wsparcia produkcji biopaliw w Polsce, poprzedzone winno być jasnym wyartykułowaniem nadrzędnego celu (np. ochrona środowiska, poprawa bezpieczeństwa energetycznego, rozwój rolnictwa i przedsiębiorczości, itp.), dla którego biopaliwa w naszym kraju należy rozwijać oraz analizą alternatywnych możliwości osiągania postawionego celu/celów. Należy tu mieć na uwadze fakt, że wykorzystanie biomasy na cele energetyczne (biopaliw stałych, ciekłych i biogazu) jest częścią znacznie szerszego w skali kraju zagadnienia, jakim jest rozwój energetyki odnawialnej. Nawet zawężając perspektywę analizy tylko do biopaliw ciekłych pamiętać należy o istnieniu wewnętrznej konkurencyjności wykorzystania

2 bioetanolu i biodiesla oraz innych możliwych w tym obszarze opcji technologicznych. Zapisy w Strategii dotyczące biopaliw ciekłych podają m.in. następujące dane: potencjał energetyczny biopaliw ciekłych: TJ, cel ilościowy na rok 2010: produkcja czystego bioetanolu (w stosunku do 2000 r.) wzrośnie o 200 tys. ton/rok, co jest odpowiednikiem 8 tys. TJ energii, natomiast produkcja czystego biodiesla wzrośnie o 50 tys. ton/rok, co jest odpowiednikiem 2000 TJ energii. Łącznie biopaliwa ciekłe stanowią 4,3% ogólnego przyrostu wykorzystania energii odnawialnej planowanego na lata , ulga w podatku akcyzowym na z domieszką bioetanolu 120 zł/t z możliwością jej zmniejszenia do roku 2004, należy wprowadzić definicje biopaliw ciekłych, numery PKWiU oraz krajowe normy. Rząd w ramach wdrażania Strategii zobowiązany został do przygotowania ustawy i programów rozwoju poszczególnych rodzajów technologii energetyki odnawialnej, w tym biopaliw ciekłych, oraz dobranie najbardziej efektywnych dla każdej technologii oddzielnie mechanizmów wsparcia, począwszy od prac badawczo-rozwojowych (służących konkurencyjności polskich technologii), a skończywszy na upowszechnianiu informacji i edukacji konsumentów. Systemy wsparcia stan prac Aktualny stan prac nad stworzeniem prawnego, podatkowego i finansowego systemu wsparcia wykorzystania bioetanolu oraz biodiesla przedstawia się następująco: od 1994 r. stosowana jest ulga w podatku akcyzowym dla benzyn z tytułu dodawania etanolu. Wysokość ustalanego corocznie zwolnienia ma ścisły związek z przygotowywaną ustawą budżetową (rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie podatku akcyzowego). Taka sytuacja nakazuje producentom paliw zachowanie daleko idącej ostrożności w inwestowaniu, ze względu na trudności w długofalowym planowaniu związane z niepewnością co do wysokości stawek podatkowych w kolejnych latach. Wysokość tego zwolnienia jest zresztą coraz niższa; norma regulująca skład benzyn silnikowych, oznaczona jako PN-92 C-96025, dopuszczająca obecność związków organicznych tlenowych, w tym również odwodnionego alkoholu etylowego, w ilości nie przekraczającej 5% objętości obowiązuje od 1 marca 1992 r. (Dz. Norm i Miar nr 2/1992, poz. 3); szereg podmiotów zainteresowanych jest podjęciem produkcji oraz użytkowaniem biopaliw, pod warunkiem stabilnej sytuacji (dostawy surowca oraz produktu o wysokiej jakości) oraz opłacalności produkcji. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracowało projekt ustawy regulującej rynek biopaliw ( Polityczne i prawne podstawy stosowania biopaliw w Unii Europejskiej Transport jest dynamicznie rozwijającym się sektorem, praktycznie w 100% zależnym od ropy naftowej. Równocześnie sektor ten ma coraz większy udział w zanieczyszczaniu atmosfery emisje CO2 z transportu rosną systematycznie. Świadomość tych faktów znalazła odbicie w przyjętej we wrześniu 2001 r. przez Komisję Europejską Białej Księdze dotyczącej transportowej polityki UE do 2010 r. oraz wpłynęła na przyjęcie w listopadzie

3 2000 r. tzw. Zielonej Księgi UE, dotyczącej strategii europejskiej w zakresie bezpieczeństwa energetycznego COM(2000)769. Zielona Księga zakładała 20% udział alternatywnych paliw w sektorze transportu drogowego w roku 2020, jako element poprawiający bezpieczeństwo energetyczne poszerzonej UE oraz redukujący emisję gazów szklarniowych. W listopadzie 2001 r. opublikowany został projekt dyrektywy COM(2001)547 (tzw. dyrektywy biopaliwowej ) dotyczący rozwoju stosowania alternatywnych paliw dla transportu drogowego oraz mechanizmów promujących wykorzystanie biopaliw (tab. 1). Zakłada ona, że do roku 2005 minimum 2%, a do roku 2010 minimum 5,75% w bilansie paliw ciekłych będą stanowiły biopaliwa. Komisja Europejska dostrzegła trzy potencjalne grupy paliw alternatywnych, które mogą osiągnąć znaczący udział w rynku paliw pędnych, a mianowicie: biopaliwa ciekłe w postaci bioetanolu, ETBE i biodiesla (w okresie najbliższych 5 lat) oraz olejów pirolitycznych (tabela 2), gaz ziemny (w średniookresowej perspektywie), wodór wytwarzany z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii (słonecznej, wiatrowej oraz biomasy) i zasilający ogniwa paliwowe napędzające pojazdy (w perspektywie długoterminowej). Dodatkowo uzupełniającą opcją są pojazdy hybrydowe, łączące spalanie oraz napęd elektryczny. W proponowanych rozwiązaniach politycznych i prawnych wszystkie opcje technologiczne traktowane są jednakowo i wyraźnie zaznacza się w działaniach Komisji Europejskiej i UE zintegrowane podejście do rozwiązania problemów braku bezpieczeństwa energetycznego i rosnącej emisyjności w transporcie, bez preferowania i jednostronnego wspierania konkretnych rozwiązań. Warto podkreślić, że płynne paliwa roślinne traktowane jako zasadniczy substytut paliw mineralnych w najbliższych latach, są już obecnie paliwami dobrze rozpoznanymi technicznie oraz chemicznie, a proces ich produkcji bazuje na znanych i sprawdzonych w warunkach kilku krajów technologiach. W Europie w ciągu ostatnich lat w dziedzinie biopaliw płynnych nastąpił istotny postęp od etapu prób i instalacji doświadczalnych do pełnej produkcji przemysłowej i marketingu, z coraz szerszą akceptacją ze strony przemysłu samochodowego, sektora paliwowego oraz indywidualnych użytkowników. Różnorodność motywacji W obszarze przepisów prawnych postęp dokonywał się stopniowo bardzo różnie w różnych krajach i możemy odnotować całą gamę motywacji przyświecających podejmowaniu tych działań: zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii, zmniejszenie uzależnienia od energii uzyskiwanej z paliw kopalnych, ograniczenie emisji gazów odpowiedzialnych za powstawanie efektu szklarniowego, ograniczenie szkodliwych dla środowiska emisji o

4 charakterze lokalnym, ochrona gleby poprzez stosowanie produktów biodegradowalnych, ograniczenie zagrożeń dla zdrowia poprzez stosowanie produktów nietoksycznych. Przemysłowa produkcja biopaliw rozwinęła się w krajach UE mających z jednej strony nadprodukcję rolniczą, z drugiej zaś o wysokim opodatkowaniu paliw mineralnych i stosujących ulgi podatkowe w odniesieniu do traktowanych jako proekologiczne biopaliw. W sytuacji, gdy koszt produkcji biopaliw jest na ogół wyższy od ceny paliw kopalnych, zwiększenie udziału biopaliw może być uzyskane tylko przy subsydiowaniu produkcji surowców roślinnych i/lub aktywnej polityce fiskalnej wspomagającej wdrażanie odnawialnych źródeł energii. Dzięki tym działaniom w Unii Europejskiej udział biopaliw ciekłych (oleje roślinne, estry, alkohol/etbe) w bilansie paliw ciekłych stał się zauważalny już w roku 1998, kiedy wynosił 0,15% (ok. 1 mln ton) oraz szybko wzrósł do 0,36% w roku 2000 (EUROSTAT). Z dotychczasowych doświadczeń widać, że bez skoordynowanych działań i decyzji w obszarze polityki fiskalnej, energetycznej i ochrony środowiska oraz bez zapewnienia stabilnych warunków rozwoju produkcji rolnej i przemysłu przetwórczego jako bazy surowcowej, znaczący wzrost udziału biopaliw w całkowitym zużyciu paliw w Europie byłby wątpliwy, a osiągnięcie postawionych w Białej Księdze ilościowych celów politycznych UE byłoby niemożliwe. Otwartym pozostaje pytanie, w jakim stopniu i czy w ogóle w najbliższych latach swój wkład w rozwój produkcji biopaliw w Europie wniesie Polska. Zależeć to będzie od przyjętych rozwiązań ekonomiczno-finansowych oraz prawnych i podatkowych. Podsumowanie Produkcja i wykorzystanie biopaliw płynnych stały się w ostatnich latach przedmiotem poważnych inicjatyw ustawodawczych w krajach członkowskich Unii Europejskiej oraz Komisji Europejskiej, a w ostatnich miesiącach przedmiotem poważnej debaty politycznej także w Polsce. W Polsce decyzja wprowadzania biopaliw została podjęta w przyjętej Strategii a wola ich wprowadzania wyrażona została w programach wyborczych partii tworzących koalicję. Niezbędne jest opracowanie rządowego programu energetycznego wykorzystania biomasy, w tym spójnego programu wykorzystania biopaliw płynnych, jako podstawy do podejmowania decyzji i stymulowania ich rozwoju wykorzystania z perspektywy średniookresowej. Rządowe działania powinny być skoordynowane. Konieczne jest przyjęcie jednej kompleksowej ustawy regulującej wykorzystanie biopaliw na rynku paliwowym i umożliwiającej optymalne z punktu widzenia interesów państwa rozdysponowanie środków publicznych. Celem działań wspierających powinno być utworzenie krajowego rynku biopaliw płynnych, konkurencyjnego z paliwami pochodzenia mineralnego oraz przygotowanie do funkcjonowania na tworzącym się jednolitym rynku europejskim (projekt normy europejskiej,

5 projekt dyrektywy biopaliwowej). Kluczem do powodzenia przedsięwzięcia jest obniżenie kosztów jednostkowych wytwarzania biopaliw. Rok Biopaliwa (%) Gaz ziemny (%) Wodór (%) 2 5 RAZEM (%) Biopaliwo bioetanol biometanol olej roślinny biodiesel bioolej Roślina Proces konwersji zboża, ziemniaki, pseudozboża, topinambur itp. buraki cukrowe itp. energetyczne, słoma, ośliny trawiaste hydroliza obróbka wstępna, hydroliza i Zastosowanie substytut i/lub substytut i/lub substytut i/lub i energetyczne gazyfikacja lub synteza metanolu ogniwa paliwowe rzepak, słonecznik, itp. rzepak, słonecznik, itp. energetyczne estryfikacja piroliza substytut i/lub dodatek do ON substytut i/lub dodatek do ON substytut ON lub

Biopaliwa w transporcie

Biopaliwa w transporcie Biopaliwa w transporcie 20.01.2009 Andrzej Szajner Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Sytuacja na rynkach światowych Malejące zasoby surowców naturalnych i rosnące ceny!! wzrost cen ropy naftowej

Bardziej szczegółowo

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce... SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna

Bardziej szczegółowo

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W LATACH

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W LATACH Prezentacja projektu współfinansowanego przez Komisję Europejską pn. Infrastruktura Elektroenergetyczna Program UE Inteligentna Energia dla Europy, umowa nr IEE/08/Agencies/431/S12.529246 OCENA ZAPOTRZEBOWANIA

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego

Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego dr Tadeusz Zakrzewski Prezes Krajowej Izby Biopaliw 12 marzec 2010 r Kielce. Wykorzystanie biomasy rolniczej do celów energetycznych. Biogazownie rolnicze

Bardziej szczegółowo

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W LATACH

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W LATACH Prezentacja projektu współfinansowanego przez Komisję Europejską pn. Infrastruktura Elektroenergetyczna Program UE Inteligentna Energia dla Europy, umowa nr IEE/08/Agencies/431/S12.529246 OCENA ZAPOTRZEBOWANIA

Bardziej szczegółowo

BioMotion. Wprowadzenie do dyskusji

BioMotion. Wprowadzenie do dyskusji BioMotion IBMER- Warszawa Wprowadzenie do dyskusji Doc. dr hab. inż. Anna Grzybek Europa weszła w nową erę energetyczną Dostęp do energii ma kluczowe znaczenie dla codziennego życia każdego Europejczyka.

Bardziej szczegółowo

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W LATACH

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII W LATACH Prezentacja projektu współfinansowanego przez Komisję Europejską pn. Infrastruktura Elektroenergetyczna Program UE Inteligentna Energia dla Europy, umowa nr IEE/08/Agencies/431/S12.529246 OCENA ZAPOTRZEBOWANIA

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczno-Energetyczny

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Polska Geotermalna Asocjacja im. prof. J. Sokołowskiego Wydział Mechaniczno-Energetyczny Lokalna energetyka geotermalna jako podstawowy składnik OZE w procesie dochodzenia do samowystarczalności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. propozycje zmian. w Wieloletnim programie promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. propozycje zmian. w Wieloletnim programie promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi propozycje zmian w Wieloletnim programie promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014 1. Utrzymanie dotychczasowych mechanizmów wsparcia polegających

Bardziej szczegółowo

Konwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy

Konwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy Konwersja biomasy do paliw płynnych Andrzej Myczko Instytut Technologiczno Przyrodniczy Biopaliwa W biomasie i produktach jej rozkładu zawarta jest energia słoneczna. W wyniku jej: spalania, fermentacji

Bardziej szczegółowo

Finansowanie infrastruktury energetycznej w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko

Finansowanie infrastruktury energetycznej w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko Głównym celem tego programu jest wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa,

Bardziej szczegółowo

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20%

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Zbigniew Kamieński Ministerstwo Gospodarki Poznań, 21 listopada 2007 Cele na rok 2020 3 x 20% Oszczędność energii Wzrost wykorzystania

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej

Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS

PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS PROGRAM WDROŻENIA PALIW ALETERNATYWNYCH w MZK SŁUPSKS WYKORZYSTYWANE PALIWA Olej Napędowy 39 pojazdów CNG 10 pojazdów ETANOL ED-95 7 pojazdów Motoryzacja a środowisko naturalne Negatywny wpływ na środowisko

Bardziej szczegółowo

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza

Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu. dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu dr inŝ. Olaf Kopczyński Z-ca Dyrektora Departament Ochrony Powietrza Główne dokumenty strategiczne w zakresie redukcji emisji z sektora transportu

Bardziej szczegółowo

BIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH

BIOETANOL Z BIOMASY KONOPNEJ JAKO POLSKI DODATEK DO PALIW PŁYNNYCH Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. INNOWACYJNE ROZWIĄZANIA DLA POLSKIEGO ROLNICTWA Polskie rośliny włókniste i zielarskie dla innowacyjnej

Bardziej szczegółowo

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA W LATACH

OCENA ZAPOTRZEBOWANIA NA ENERGIĘ ORAZ POTENCJAŁU JEGO ZASPOKOJENIA W LATACH Prezentacja projektu współfinansowanego przez Komisję Europejską pn. Infrastruktura Elektroenergetyczna Program UE Inteligentna Energia dla Europy, umowa nr IEE/08/Agencies/431/S12.529246 OCENA ZAPOTRZEBOWANIA

Bardziej szczegółowo

Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce

Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce 2 Regulacje Prawne 3 Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r.

Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. Ministerstwo Gospodarki Rzeczpospolita Polska Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. Zbigniew Kamieński Dyrektor Departamentu Energetyki Poznań, 27 października

Bardziej szczegółowo

Energia odnawialna w ciepłownictwie

Energia odnawialna w ciepłownictwie Energia odnawialna w ciepłownictwie Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP POLEKO - Poznań 24 listopada 2011 Dyrektywa OZE W Dyrektywie tej, dla każdego kraju członkowskiego został wskazany minimalny

Bardziej szczegółowo

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu

Bardziej szczegółowo

BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI

BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI dr Magdalena Rogulska mgr inż. Marta Dołęga Instytut Paliw i Energii Odnawialnej Instytucja Wdrażająca działania 9.4-9.6 i 10.3 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Bardziej szczegółowo

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego artykuł 175 (1),

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego artykuł 175 (1), DYREKTYWA 2003/30/WE DYREKTYWA 2003/30/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 8 maja 2003 roku w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych PARLAMENT EUROPEJSKI I

Bardziej szczegółowo

Biogaz z odpadów doświadczenia szwedzkie. Mikael Backman Magdalena Rogulska

Biogaz z odpadów doświadczenia szwedzkie. Mikael Backman Magdalena Rogulska Biogaz z odpadów doświadczenia szwedzkie Mikael Backman Magdalena Rogulska Główne obszary działania Szwedzko-Polskiej Platformy Zrównoważonej Energetyki * 2 Rodzaje działań Szwedzko-Polskiej Platformy

Bardziej szczegółowo

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Anna Jędrejek Zakład Biogospodarki i Analiz Systemowych GEOINFORMACJA synonim informacji geograficznej; informacja uzyskiwana poprzez interpretację danych

Bardziej szczegółowo

Rynek biopaliw w Polsce stan obecny i prognozy w świetle posiadanego potencjału surowcowego i wytwórczego KAPE

Rynek biopaliw w Polsce stan obecny i prognozy w świetle posiadanego potencjału surowcowego i wytwórczego KAPE Rynek biopaliw w Polsce stan obecny i prognozy w świetle posiadanego potencjału surowcowego i wytwórczego KAPE - 27--25 1 Uwarunkowania Niniejsza prezentacja dotyczy wyłącznie prognoz dla biokomponentów

Bardziej szczegółowo

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA)

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA) WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU WBPP KONFERENCJA DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH GMIN STOWARZYSZONYCH W ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA RZEKI SŁUPI I ŁUPAWY NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH

Bardziej szczegółowo

Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010

Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010 Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010 1 Wymiary optymalizacji w układzie trójkąta energetycznego perspektywa makro Minimalizacja kosztów dostarczanej

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce

Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce V Spotkanie Interesariuszy Sieci Projektu BIOMASTER Kraków, 17 lipca 2013 Adam Stępień, Krajowa Izba Biopaliw Agenda: - Generalny kontekst

Bardziej szczegółowo

PRODUKCJA BIOETANOLU Z BURAKÓW W CUKROWYCH EUROPEJSKA I POLSKA PERSPEKTYWA. Andrzej Zarzycki. Wiedemann Polska

PRODUKCJA BIOETANOLU Z BURAKÓW W CUKROWYCH EUROPEJSKA I POLSKA PERSPEKTYWA. Andrzej Zarzycki. Wiedemann Polska PRODUKCJA BIOETANOLU Z BURAKÓW W CUKROWYCH EUROPEJSKA I POLSKA PERSPEKTYWA Andrzej Zarzycki Wiedemann Polska Podstawowe powody stosowania biopaliw 1.Ochrona środowiska (Kyoto ) 2. Ochrona zdrowia społeczeństwa

Bardziej szczegółowo

www.promobio.eu Warsztaty PromoBio, 17 Maja 2012 Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Bartosza Głowackiego 17, Olsztyn

www.promobio.eu Warsztaty PromoBio, 17 Maja 2012 Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Bartosza Głowackiego 17, Olsztyn Warsztaty PromoBio, 17 Maja 2012 Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Bartosza Głowackiego 17, Olsztyn Promocja regionalnych inicjatyw bioenergetycznych PromoBio Możliwości wykorzystania biomasy w świetle

Bardziej szczegółowo

G S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M

G S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ MIASTA CHOJNICE na lata 2015 2020 2020 17.10.2015 2015-10-07 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Założenia polityki energetycznej na szczeblu międzynarodowym i krajowym 3. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Biopaliwa Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MIC-1-309-s Punkty ECTS: 6 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Ciepła Specjalność: - Poziom studiów: Studia

Bardziej szczegółowo

Keep on Track! - nasze działania dla monitorowania realizacji celów wspólnotowych w różnych krajach

Keep on Track! - nasze działania dla monitorowania realizacji celów wspólnotowych w różnych krajach Keep on Track! - nasze działania dla monitorowania realizacji celów wspólnotowych w różnych krajach Anna Pobłocka-Dirakis eclareon Consulting Warszawa, 24 Wrzesień 2014 Strategy Consulting Policy Consulting

Bardziej szczegółowo

ZIELONA ENERGIA W POLSCE

ZIELONA ENERGIA W POLSCE ZIELONA ENERGIA W POLSCE Współczesny świat wymaga zmiany struktury wykorzystywanych źródeł energii pierwotnej. Wzrost popytu na surowce energetyczne, przy jednoczesnej rosnącej niestabilności warunków

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce

PLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie. Kompleksowa informacja na temat realizacji Wieloletniego programu promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014

Podsumowanie. Kompleksowa informacja na temat realizacji Wieloletniego programu promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014 Kompleksowa informacja na temat realizacji Wieloletniego programu promocji biopaliw lub innych paliw odnawialnych na lata 2008 2014 dokument przyjęty przez Radę Ministrów 26 stycznia 2010 r. Podsumowanie

Bardziej szczegółowo

Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe

Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe Slajd 1 Lennart Tyrberg, Energy Agency of Southeast Sweden Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe Przygotowane przez: Mgr inż. Andrzej Michalski Zweryfikowane przez: Dr inż. Andrzej

Bardziej szczegółowo

Fundusze europejskie na odnawialne źródła energii. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, działania 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3

Fundusze europejskie na odnawialne źródła energii. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, działania 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3 Fundusze europejskie na odnawialne źródła energii. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, działania 9.4, 9.5, 9.6 i 10.3 Magdalena Mielczarska-Rogulska Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko

Bardziej szczegółowo

Stan energetyki odnawialnej w Polsce. Polityka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE

Stan energetyki odnawialnej w Polsce. Polityka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE Stan energetyki odnawialnej w Polsce. Polityka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie OZE Paweł Sulima Wydział Energii Odnawialnych i Biopaliw Departament Rynków Rolnych XI Giełda kooperacyjna

Bardziej szczegółowo

1. Ustala się Narodowe Cele Wskaźnikowe w wysokości:

1. Ustala się Narodowe Cele Wskaźnikowe w wysokości: Projekt z dnia 04.05.2007 r. ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 2007 r. w sprawie Narodowych Celów Wskaźnikowych na lata 2008-2013 Na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach

Bardziej szczegółowo

Założenia optymalizacji OZE w działaniach na rzecz ograniczenia niskiej emisji / założenia do dyskusji/ Zbigniew Michniowski

Założenia optymalizacji OZE w działaniach na rzecz ograniczenia niskiej emisji / założenia do dyskusji/ Zbigniew Michniowski Założenia optymalizacji OZE w działaniach na rzecz ograniczenia niskiej emisji / założenia do dyskusji/ Zbigniew Michniowski Warszawa, 16.03.2017 W 2010 roku w strukturze wykorzystania energii ze źródeł

Bardziej szczegółowo

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej

Efektywny rozwój rozproszonej energetyki odnawialnej w połączeniu z konwencjonalną w regionach Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej Biomasa jako podstawowe źródło energii odnawialnej dr inż. Magdalena Król Spotkanie Regionalne- Warsztaty w projekcie Energyregion, Wrocław 18.02.2013 1-3 Biomasa- źródła i charakterystyka 4 Biomasa jako

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w legislacji

Energetyka odnawialna w legislacji Biomasa na cele energetyczne założenia i realizacja Energetyka odnawialna w legislacji Warszawa, 3 grudnia 2008 r. Dlaczego odnawialne źródła energii? Zapobieganie niekorzystnym zmianom klimatu, Zapobieganie

Bardziej szczegółowo

Szkolenie III Baza emisji CO 2

Szkolenie III Baza emisji CO 2 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko Dla rozwoju infrastruktury i środowiska Szkolenie III Baza emisji CO 2 Dla Miasta

Bardziej szczegółowo

Opracowanie indeksu gatunkowego i optymalizacja technologii produkcji wybranych roślin energetycznych. Akronim projektu IGRE

Opracowanie indeksu gatunkowego i optymalizacja technologii produkcji wybranych roślin energetycznych. Akronim projektu IGRE Opracowanie indeksu gatunkowego i optymalizacja technologii produkcji wybranych roślin energetycznych. Akronim projektu IGRE Agro-Centrum Innowacyjnych Technologii Unia Europejska zamierza do 2030 roku

Bardziej szczegółowo

Piotr Banaszuk, Inno-Eko-Tech Politechnika Białostocka. Podlaskie, energia, OZE 13 stycznia 2016

Piotr Banaszuk, Inno-Eko-Tech Politechnika Białostocka. Podlaskie, energia, OZE 13 stycznia 2016 Piotr Banaszuk, Inno-Eko-Tech Politechnika Białostocka Podlaskie, energia, OZE 13 stycznia 2016 Bardziej zrozumiały powód Podlaskie importuje energię Węgiel, gaz, OO 970 mln Energia elektryczna 900 mln

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie

Bardziej szczegółowo

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Oferta badawcza XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Struktura organizacyjna PIMOT Przemysłowy Instytut Motoryzacji Pion Paliw i Energii Odnawialnej

Bardziej szczegółowo

Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE. Kontekst. Kwiecień 2013

Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE. Kontekst. Kwiecień 2013 Wątpliwe korzyści? Ekonomiczne aspekty polityki biopaliwowej UE Kwiecień 2013 Streszczenie opracowania Międzynarodowego Instytutu na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Biopaliwa za jaką cenę? Przegląd kosztów

Bardziej szczegółowo

Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła

Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła Wybrane aspekty rozwoju współczesnego rynku ciepła Bożena Ewa Matusiak UŁ REC 2013 2013-11-24 REC 2013 Nałęczów 1 Agenda 1 2 3 Wprowadzenie Model prosumenta i model ESCO Ciepło rozproszone a budownictwo

Bardziej szczegółowo

2) uprawianej na obszarach Unii Europejskiej wymienionych w wykazie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 28b ust.

2) uprawianej na obszarach Unii Europejskiej wymienionych w wykazie określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 28b ust. Załącznik do ustawy z dnia 21 marca 2014 r. (poz. 457) Zasady obliczania ograniczenia emisji w cyklu życia biokomponentu I.1. Ograniczenie emisji w cyklu życia biokomponentu oblicza się: 1) poprzez zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Polityka w zakresie OZE i efektywności energetycznej

Polityka w zakresie OZE i efektywności energetycznej Polityka w zakresie OZE i efektywności energetycznej Ministerstwo Gospodarki Warszawa, 18 czerwca 2009 r. Filary polityki energetycznej UE II Strategiczny Przegląd Energetyczny KE (bezpieczeństwo energetyczne)

Bardziej szczegółowo

Wpływ energetyki wiatrowej na gospodarkę piec powodów dla których warto inwestować w energetykę wiatrową

Wpływ energetyki wiatrowej na gospodarkę piec powodów dla których warto inwestować w energetykę wiatrową Wpływ energetyki wiatrowej na gospodarkę piec powodów dla których warto inwestować w energetykę wiatrową Prezentacja Ernst & Young oraz Tundra Advisory Wstęp Zapomnijmy na chwile o efekcie ekologicznym,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli................... XIII 1. Wprowadzenie............................... 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw....................... 1 1.2. Definicja biomasy............................

Bardziej szczegółowo

Produkcja biopaliw ciekłych, jako źródła energii dla transportu

Produkcja biopaliw ciekłych, jako źródła energii dla transportu Olga Anna Orynycz 1) Politechnika Białostocka Produkcja biopaliw ciekłych, jako źródła energii dla transportu Production of liquid biofuels as the energy source for transport Wzrostowi poziomu życia mieszkańców

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA

Krzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA Krzysztof Stańczyk CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2008 Spis treści Wykaz skrótów...7 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wytwarzanie i uŝytkowanie energii na świecie...11

Bardziej szczegółowo

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU Według przepisów prawa UE i Polski inż. Bartłomiej Asztemborski basztemborski@kape.gov.pl dr inż. Ryszard Wnuk Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie Rozwój

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna

Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna Odnawialne źródła energii (OZE) a obecna i przyszła Wspólna Polityka Rolna jakie konsekwencje dla rolnictwa? Opole 22. 10. 2009 Wanda Chmielewska - Gill Iwona Pomianek Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa

Bardziej szczegółowo

Planowane regulacje prawne dotyczące wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, ze szczególnym uwzględnieniem mikro i małych instalacji

Planowane regulacje prawne dotyczące wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, ze szczególnym uwzględnieniem mikro i małych instalacji Planowane regulacje prawne dotyczące wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, ze szczególnym uwzględnieniem mikro i małych instalacji Kielce, dn. 7 marca 2014 r. 2 Wzywania stojące przed polską energetyką

Bardziej szczegółowo

System handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Polski, Czech i Niemiec

System handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Polski, Czech i Niemiec System handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Porównanie strategii i doświadczeń Polski, Czech i Niemiec mgr Łukasz Nadolny Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

MODEL ENERGETYCZNY GMINY. Ryszard Mocha

MODEL ENERGETYCZNY GMINY. Ryszard Mocha MODEL ENERGETYCZNY GMINY Ryszard Mocha PAKIET 3X20 Załącznik I do projektu dyrektywy ramowej dotyczącej promocji wykorzystania odnawialnych źródeł energii : w 2020 roku udział energii odnawialnej w finalnym

Bardziej szczegółowo

PODATKI POŚREDNIE: PODATEK AKCYZOWY OD ALKOHOLU, WYROBÓW TYTONIOWYCH I ENERGII

PODATKI POŚREDNIE: PODATEK AKCYZOWY OD ALKOHOLU, WYROBÓW TYTONIOWYCH I ENERGII PODATKI POŚREDNIE: PODATEK AKCYZOWY OD ALKOHOLU, WYROBÓW TYTONIOWYCH I ENERGII W celu zapewnienia odpowiedniego funkcjonowania rynku wewnętrznego i konkurencji prawodawstwo europejskie przewiduje ujednolicenie

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej

Scenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej Scenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej Wprowadzenie i prezentacja wyników do dalszej dyskusji Grzegorz Wiśniewski Instytut Energetyki Odnawialnej (EC BREC

Bardziej szczegółowo

Główne problemy. Wysokie koszty importu ropy: 1 mld dziennie w 2011 Deficyt w bilansie handlowym: ~ 2.5 % of PKB 7% wydatków gospodarstw domowych

Główne problemy. Wysokie koszty importu ropy: 1 mld dziennie w 2011 Deficyt w bilansie handlowym: ~ 2.5 % of PKB 7% wydatków gospodarstw domowych Pakiet "Czysta Energia dla u" Europejska strategia dotycząca paliw alternatywnych i towarzyszącej im infrastruktury Warszawa, 15 kwietnia 2013 Katarzyna Drabicka, Policy Officer, European Commission, DG

Bardziej szczegółowo

Komfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020

Komfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Konferencja FORUM WYKONAWCY Janusz Starościk - KOMFORT INTERNATIONAL/SPIUG, Wrocław, 21 kwiecień 2015 13/04/2015 Internal Komfort

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 21.8.2014 r. COM(2014) 527 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO dotyczący strategii UE i planu działania

Bardziej szczegółowo

Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej

Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej 2 Ramy prawne funkcjonowania sektora OZE Polityka energetyczna Polski

Bardziej szczegółowo

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu Program ochrony środowiska Powiat Strzelce Opolskie Spis treści str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka opracowania... 4 1.3. Informacje

Bardziej szczegółowo

Uchwała Nr XLI-67/2010

Uchwała Nr XLI-67/2010 Uchwała Nr XLI-67/2010 Rady Miejskiej w Wołominie z dnia 11 października 2010 roku w sprawie: wyrażenia woli przystąpienia Gminy Wołomin do realizacji projektu inwestycyjnego pn. EKO Wołomin energia słoneczna,

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli XIII 1. Wprowadzenie 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw 1 1.2. Definicja biomasy 3 1.3. Metody konwersji biomasy w biopaliwa 3 1.4. Biopaliwa 1. i 2. generacji

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii a bezpieczeństwo Europy - Polski - Regionu - Gminy

Odnawialne źródła energii a bezpieczeństwo Europy - Polski - Regionu - Gminy Konwent Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku Gmin i Powiatów Odnawialne źródła energii a bezpieczeństwo Europy - Polski - Regionu - Gminy Prof. Jerzy Buzek, Parlament Europejski Członek Komisji Przemysłu,

Bardziej szczegółowo

Gospodarka niskoemisyjna

Gospodarka niskoemisyjna Pracownia Badań Strategicznych, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Gospodarka niskoemisyjna dr hab. Joanna Kulczycka, prof. AGH, mgr Marcin Cholewa Kraków, 02.06.2015

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r.

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz. 1294 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych,

Bardziej szczegółowo

Pakiet Klimatyczno- Energetyczny i 7. Program Badań i Technologii UE

Pakiet Klimatyczno- Energetyczny i 7. Program Badań i Technologii UE Dywersyfikacja dostaw ciepła dla Miasta Rybnik Pakiet Klimatyczno- Energetyczny i 7. Program Badań i Technologii UE Prof. Jerzy Buzek Poseł do Parlamentu Europejskiego Członek Komisji Przemysłu, Badań

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy. Program ochrony środowiska Gmina Izbicko str. 1 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska. 1.1. Cel opracowania programu.... 3 1.2. Metodyka

Bardziej szczegółowo

Zasady przygotowania SEAP z przykładami. Andrzej Szajner Bałtycka Agencja Poszanowania Energii SA

Zasady przygotowania SEAP z przykładami. Andrzej Szajner Bałtycka Agencja Poszanowania Energii SA Zasady przygotowania SEAP z przykładami Andrzej Szajner Bałtycka Agencja Poszanowania Energii SA aszajner@bape.com.pl Przygotowanie SEAP Plan działań na rzecz zrównoważonej energii (SEAP) dla liderów podejmujących

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0409/11. Poprawka. Angelo Ciocca w imieniu grupy ENF 6.12.2018 A8-0409/11 11 Motyw 3 (3) Celem programu powinno być wspieranie projektów łagodzących zmianę klimatu, zrównoważonych pod względem środowiskowym i społecznym oraz, w stosownych przypadkach, działań

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 10.8.2010 KOM(2010) 427 wersja ostateczna SPRAWOZDANIE KOMISJI DLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY na temat wykonalności sporządzenia wykazów obszarów w państwach trzecich

Bardziej szczegółowo

Polska, lipiec 2006 r.

Polska, lipiec 2006 r. Raport za 2005 r. dla Komisji Europejskiej wynikający z art. 4(1) dyrektywy 2003/30/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych

Bardziej szczegółowo

ENERGIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH 2007-2013

ENERGIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH 2007-2013 ENERGIA W PROGRAMACH OPERACYJNYCH 2007-2013 Jacek Woźniak Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej UMWM Kraków, 15 maja 2008 r. 2 Programy operacyjne Realizacja wspieranego projektu Poprawa efektywności

Bardziej szczegółowo

Tadeusz Nalewajk. Szanowny Panie Prezesie,

Tadeusz Nalewajk. Szanowny Panie Prezesie, MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI Podsekretarz Stanu Tadeusz Nalewajk RRwns076/20/8/1 3 (436) Warszawa, 7 lutego 2013 r. 2013-02- 08 Pan Włodzimierz Warchalewski Prezes Zarządu Związku Gorzelni Polskich

Bardziej szczegółowo

PERSPEKTYWICZNE WYKORZYSTANIE WĘGLA W TECHNOLOGII CHEMICZNEJ

PERSPEKTYWICZNE WYKORZYSTANIE WĘGLA W TECHNOLOGII CHEMICZNEJ PERSPEKTYWICZNE WYKORZYSTANIE WĘGLA W TECHNOLOGII CHEMICZNEJ SEMINARIUM STAN I PERSPEKTYWY ROZWOJU PRZEMYSŁU U CHEMICZNEGO W POLSCE Marek Ściążko WARSZAWA 15 MAJA 2012 1/23 STRATEGIA działalno alności

Bardziej szczegółowo

Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2. Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018

Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2. Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018 Symulacja ING: wpływ technologii na ograniczenie emisji CO 2 Rafał Benecki, Główny ekonomista, ING Bank Śląski Grudzień 2018 Źródła emisji CO2 Odejście od energetyki opartej na węglu kluczowe dla ograniczenia

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 10.2.2016 L 33/3 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2016/172 z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 w odniesieniu do określenia

Bardziej szczegółowo

Europejskie podejście do przedsięwzięć w zakresie efektywności energetycznej

Europejskie podejście do przedsięwzięć w zakresie efektywności energetycznej ODDZIAŁ CERTYFIKACJI WYROBÓW PRZEMYSŁOWY INSTYTUT AUTOMATYKI I POMIARÓW, WARSZAWA Europejskie podejście do przedsięwzięć w zakresie efektywności energetycznej Stefan Kosztowski Targi Poleko Poznań, październik

Bardziej szczegółowo

Gaz ziemny w nowej perspektywie. Unii Europejskiej w okresie transformacji gospodarki europejskiej

Gaz ziemny w nowej perspektywie. Unii Europejskiej w okresie transformacji gospodarki europejskiej Gaz ziemny w nowej perspektywie TYTUŁ budżetowej PREZENTACJI Unii Europejskiej w okresie transformacji gospodarki europejskiej radca prawny Kamil Iwicki radca prawny Adam Wawrzynowicz Przewidywane zapotrzebowanie

Bardziej szczegółowo

Departament Energii Odnawialnej. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany

Departament Energii Odnawialnej. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz.

Bardziej szczegółowo

VII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław

VII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław VII Międzynarodowej Konferencji CIEPŁOWNICTWO 2010 Wrocław Produkcja energii przez Fortum: 40% źródła odnawialne, 84% wolne od CO 2 Produkcja energii Produkcja ciepła Hydro power 37% Biomass fuels 25%

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII. ENERGIA BIOMASY cz r.

ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII. ENERGIA BIOMASY cz r. ZAGADNIENIA PRAWNE W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA W ASPEKCIE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII ENERGIA BIOMASY cz. 2 12.11.2013 r. Zamiast wprowadzenia podsumowanie Zamiast wprowadzenia podsumowanie Zamiast wprowadzenia

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 20.2.2015 r. C(2015) 861 final ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 20.2.2015 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 376/2008 w odniesieniu do obowiązku przedstawiania

Bardziej szczegółowo

Fig. 1 Szacunkowa wielkość konsumpcji paliw ciekłych w kraju po 3 kwartałach 2018 roku w porównaniu do 3 kwartałów 2017 roku.

Fig. 1 Szacunkowa wielkość konsumpcji paliw ciekłych w kraju po 3 kwartałach 2018 roku w porównaniu do 3 kwartałów 2017 roku. Konsumpcja paliw ciekłych po 3 kwartałach 2018 roku Wyniki konsumpcji paliw płynnych w Polsce w roku 2018, pomimo znacznego wzrostu cen tych paliw, są korzystne dla sektora naftowego w Polsce. Dobre wyniki

Bardziej szczegółowo

PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE

PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Paweł Bućko Konferencja Rynek Gazu 2015, Nałęczów, 22-24 czerwca 2015 r. Plan prezentacji KATEDRA ELEKTROENERGETYKI Stan

Bardziej szczegółowo

Emisja CO2 z upraw biopaliw

Emisja CO2 z upraw biopaliw Emisja CO2 z upraw biopaliw Autor: Włodzimierz Kotowski, Eduard Konopka ( Energia Gigawat nr 6-7/2013) Kraje Unii Europejskiej podjęły w 2009 roku zobowiązanie o zwiększeniu do 10% udziału biokomponentów

Bardziej szczegółowo

System Certyfikacji OZE

System Certyfikacji OZE System Certyfikacji OZE Mirosław Kaczmarek miroslaw.kaczmarek@ure.gov.pl III FORUM EKOENERGETYCZNE Fundacja Na Rzecz Rozwoju Ekoenergetyki Zielony Feniks Polkowice, 16-17 września 2011 r. PAKIET KLIMATYCZNO

Bardziej szczegółowo

Dokument z posiedzenia B7-0000/2013 PROJEKT REZOLUCJI. złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B7-0000/2013

Dokument z posiedzenia B7-0000/2013 PROJEKT REZOLUCJI. złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B7-0000/2013 PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Dokument z posiedzenia 22.4.2013 B7-0000/2013 PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B7-0000/2013 zgodnie z art. 115 ust. 5 Regulaminu

Bardziej szczegółowo

Analiza rynku kotłów na biomasę w Polsce

Analiza rynku kotłów na biomasę w Polsce FREE ARTICLE Analiza rynku kotłów na biomasę w Polsce Źródło: Raport Rynek kotłów i urządzeń na biomasę w Polsce - Podsumowanie 2012 roku Grzegorz Kunikowski, Aneta Więcka, Joanna Bolesta Lipiec, 2013

Bardziej szczegółowo