Elektroniczny papieros - bezpieczny substytut papierosa czy nowe zagrożenie? Andrzej Sobczak 1,2

Transkrypt

1 Elektroniczny papieros - bezpieczny substytut papierosa czy nowe zagrożenie? Andrzej Sobczak 1,2 1 Zakład Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Wydziału Farmaceutycznego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach 2 Zakład Szkodliwości Chemicznych i Toksykologii Genetycznej Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu.

2 Rozwój badań nad ilością składników chemicznych występujących w dymie tytoniowym

3

4 Wybrane związki toksyczne znajdujące się w dymie tytoniowym Związki chemiczne Związki karbonylowe formaldehyd, acetaldehyd, akroleina Lotne związki organiczne (LSO) benzen, toluen, anilina Nitrozaminy N' nitrozonornikotyna (NNN), 4-(metylonitrozoamino)-1- (3- pirydylo)-l-butanon (NNK), N'-nitrozoetylometyloamina Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) benzo(a)piren, benzo(a)antracen, dibenzo(a)antracen Wolne rodniki metylowy, hydroksylowy, tlenek azotu II Gazy toksyczne tlenek węgla II, siarkowodór, amoniak, tlenek siarki IV, cyjanowodór Metale ciężkie cadm (Cd), ołów (Pb), Inne toksyny siarczek węgla Efekt cytotoksyczny, rakotwórczy, drażniący, rozedma płuc, zapalenie skóry rakotwórczy, hematotoksyczny, neurotoksyczy, drażniący rakotwórczy rakotwórczy rakotwórczy, neurotoksyczy toksyczny dla układu sercowo-naczyniowego, rakotwórczy, drażniący rakotwórczy, nefrotoksyczny, neurotoksyczy, hematotoksyczny, neurotoksyczny U.S. Department of Health and Human Services 2004

5 Najczęstsze lokalizacje nowotworowe oraz choroby chroniczne będące skutkiem palenia tytoniu Center for Disease Control and Prevention 2010

6 Palenie bierne Główny strumień dymu tytoniowego (GSD) i boczy strumień dymu tytoniowego (BSD) oraz środowiskowy dym tytoniowy

7 Stężenia wybranych związków zawartych w GSD i BSD oraz stosunek ich stężeń Związek Ilość w GSD / papieros BSD / GSD Tlenek węgla mg 2,5 4,7 Siarczek węgla mg 0,03 0,13 Benzen μg 5 10 Formaldehyd μg ~ 50 Akroleina μg 8 15 Cyjanowodór μg 0,1 0,25 Amoniak μg Tlenek azotu μg 4-10 Repace JL.CRC Press, Taylor & Francis Group; 2007.

8 Lokalizacje chorób u dzieci i dorosłych będące skutkiem narażenia na środowiskowy dym tytoniowy Center for Disease Control and Prevention 2010

9 Wzrost poziomu czynników ryzyka rozwoju miażdżycy w osoczu palaczy biernych osiąga 35-45% wzrostu notowanego wśród palaczy aktywnych Skutki zdrowotne palenia biernego

10 Rozpowszechnienie palenia papierosów w Polsce Odsetki palących CBOS 2012

11 Papieros elektroniczny Elektroniczny papieros, e-papieros, elektroniczny system dozujący nikotynę (ang. electronic nicotine delivery system ENDS)

12 Co jest w liquidach? dane producentów Nikotyna (0.4% to 3.6%) Glikol propylenowy Gliceryna Woda Związki smakowo/zapachowe

13 Co jest w liqudzie i aerozolu? Przeprowadzone badanie Marka e-papierosa Przedmiot badań Wyniki Laboratoryjna ocena e-papierosów (raport FDA) NJOY, Smoking Everywhere Aerozol oraz kartridż Bardzo niskie stężenia nitrozoamin specyficznych dla tytoniu w 5 z 10 kartridżach; wykryto glikol dietylenowy w 1 z 18 kartridżów; wykryto nikotynę w aerozolu Raport bezpieczeństwa e-papierosów; Health New Zealand Ruyan Aerozol oraz kartridż Brak metali ciężkich; wykryto nitrozoaminy w stężeniach od 3,9-8,2 ng/kartridż; wykryto w aerozolu rakotwórcze węglowodory aromatyczne, których nie wykryto w kartridżach Laboratoryjna ocena e-papierosów; Health New Zealand Charakterystyka liquidu do e-papierosów Analiza składu kartridżu regular Analiza składu kartridżu light Analiza składu kartridżu ultra light Analiza składu kartridżu zero Ryan Kartridż Brak 50 głównych związków toksycznych występujących w papierosów konwencjonalnych Liberty Stix Liquid Skład liquidu: glikol propylenowy (99,1%), gliceryna (0,46%) i nikotyna (0,44%) Gamucci Kartridż Analiza GC-MS wykazała zawartość: glikolu propylenowego (77,5%), gliceryny (14,0%) i nikotyny (8,5%) Gamucici Kartridż Analiza GC-MS wykazała zawartość: glikolu propylenowego (80,4%), gliceryny (14,4%), nikotyny (5,3%); nie wykryto innych składników Gamucici Kartridż Analiza GC-MS wykazała zawartość: glikolu propylenowego (85,5%), gliceryny (11,2%), nikotyny (3,3%); nie wykryto innych składników Gamucici Kartridż Analiza GC-MS wykazała zawartość: glikolu propylenowego (84,3%), gliceryny (7,6%), 1,3-bis(3-fenoksyfenoksy)benzenu (7,0%) w ilości niezagrażającej zdrowiu

14 Co jest w kartridżach i aerozolu? Przeprowadzone badanie Charakterystyka kartridża; badanie I Charakterystyka kartridża; badanie II Analiza składu liquidu High o zawartości nikotyny 36mg/ml Marka e-papierosa inlife Przedmiot badań Aerozol oraz kartridż Wyniki W kartridżu i aerozolu nie wykryto dietyloglikolu inlife Kartridż Nie wykryto nitrozoamin e-juice Liquid Wykryto glikol propylenowy (51,2%), 1,3-bis(3- fenoksyfenoksy)benzen (20,2%), glicerynę (15,0%), nikotynę (10,0%), aromat waniliowy (1,2%), etanol (0,5%) i 3-cyklo-1-mentol Analiza składników chemicznych kartridży o zawartości nikotyny high, med & low The Electronic Cigarette Company (UK) Kartridż Analiza GC-MS wykazała obecność: glikolu propylenowego, nikotyny, alkoholu etylowego i triacetyny; nie poznano niebezpieczeństwa dla zdrowia triacetyny; nie wykryto żadnych innych związków. Analiza składników chemicznych liquidzu oraz aerozolu Instead Aerozol oraz kartridż W kartridżu i aerozolu nie wykryto glikol dietylenowego Analiza liquidu Nie określone Liquid Analiza GC-MS wykazała: glikol propylenowy, glicerynę, nikotynę, kofeinę,, glikol etylenowy, pirydynę i butyloaminy Analiza Super Smoker Expert Report Super Smoker Liquid Analiza GC-MS wykazała: glikol propylenowy, glicerynę, nikotynę, alkohol etylowy, aceton, octan etylu, olejki eteryczne; nie wykryto innych związków

15 Co jest w kartridżach i aerozolu? Stężenie nitrozoamin specyficznych dla tytoniu, w środkach NTZ, aerozolu z e-papierosów, dymie z papierosów konwencjonalnych Produkt NNN NNK Nicorette, guma (4 mg) [ng/sztuka] 2,0 nie wykryto NicoDerm, plastry (4 mg) [ng/plaster] nie wykryto 8,0 E-papierosy [ng/g liquidu] 3,9 1,5 Winston (full) [ng/g tytoniu] Malboro (full) [ng/g tytoniu] Camel (full) [ng/g tytoniu] NNN, N -nitrozonornikotyna; NNK, 4-(metylonitrozoamino)-1-(3-pirydylo)- 1-butanon; nw, nie wykryto Cahn et al.: J.Public Health Policy 2011

16 Czy e-papierosy są efektywnym źródłem nikotyny? Całkowita Ilość nikotyny w aerozolu generowanym podczas 15 zaciągnięć (dwadzieścia serii) mieści się w przedziale od 0.5 do 15.4 mg. Najbardziej efektywne dostarczanie nikotyny obejmuje pierwsze zaciągnięć Średnio 50-60% nikotyny zawartej w kartridżach przechodzi w stan aerozolu

17 Efekty zdrowotne Źródło Grupa badana Efekt używania e-papierosa Bullen, Tob Control palaczy E-papieros powoduje mniejsze podrażnienie gardła niż inhalator E-papieros powoduje mniejszy wzrost stężenia nikotyny we krwi w krótszym czasie (do 1,3 ng/ml) niż inhalator (2,1 ng/ml) i papieros (13,4 ng/ml) Etter, Addiction 2011 Dawkins, Addict Behav 2012 Etter, BMC Public Health respondentów 84% respondentów uważało e-papieros za mniej toksyczny niż tytoń 22% wskazywało na podrażnienie gardła 86 palaczy Używanie e-papierosa poprawiało procesy zapamiętywania 81 respondentów Większość badanych wierzyła, że e-papieros jest zdrowszy od konwencjonalnego papierosa Badani po zaprzestaniu palenia, podczas stosowania e-papierosa, odczuwali poprawę oddychania (38%), mniejszy kaszel i podrażnienie gardła (28%) Badani użali, że e-papieros pomaga rzucać palenie (25%) 20% odczuwało w wyniku stosowania e-papierosa suchość w ustach i gardle, 9% bóle głowy, zawroty, nudności, a 5% nieprzyjemny smak Polosa, BMC Public Health palaczy 32% badanych odczuwało w wyniku stosowania e-p podrażnienie gardła i suchy kaszel 21% odczuwało podrażnienie ust Vansickel, Cancer Epidemiol Biomarkers Prev palaczy Nie zaobserwowano statystycznie znamiennych zmian stężenia nikotyny we krwi 5 min po stosowaniu e-papierosa Stwierdzono brak CO w wydychanym powietrzu po zastosowaniu e-papierosa Vardavas, Chest palaczy Stosowanie e-papierosa powodowało zmiany w impedancji, oporze obwodowym, przepływie w drogach oddechowych oraz stres oksydacyjny wśród zdrowych palaczy Zmiany te mogą być zbyt małe aby mieć znaczenie kliniczne

18 Efekty zdrowotne Efekt 0 mg E-pap % 16mg E-pap % Inhalator % Podrażnienie ust 22%* 38%* 88% Nudności 18% 29% 18% Zawroty głowy 9% 21% 18% Ból głowy 22% 18% 18% Potliwość 4% 3% 3% Kołatanie serca 0% 5% 0% McRobbie XIV Annual Meeting SRNT-Europe 2012

19 20 palaczy papierosów Efekty zdrowotne Przez dwa tygodnie używali e-papierosów (kartridż 16 mg) 4-(metylonitrozoamino)-1-(3-pirydylo)-1-butanon Goniewicz XIV Annual Meeting SRNT-Europe 2012

20 Goniewicz XIV Annual Meeting SRNT-Europe 2012

21 Efekty zdrowotne Używanie e-papierosów w przeciwieństwie do papierosów konwencjonalnych nie zmienia funkcji mięśnia serowego (badania echokardiograficzne), ciśnienia krwi i tętna. Farsalinos K, Congress European Society of Cardiology, Monachium 2012 Używanie e-papierosów w przeciwieństwie do papierosów konwencjonalnych nie zmienia liczby białych krwinek, limfocytów i granulocytów. Floururis et al. Food and Chemical Toxicology 2012

22 Czy istnieje narażenie na palenie bierne podczas używania e-papierosa? Związek Ilość w GSD / papieros BSD / GSD Tlenek węgla mg 2,5 4,7 Siarczek węgla mg 0,03 0,13 Benzen μg 5 10 Formaldehyd μg ~ 50 Akroleina μg 8 15 Cyjanowodór μg 0,1 0,25 Amoniak μg Tlenek azotu μg 4-10 Flouris et al. Inhal Toxicol 2013 Results: e-cigarettes and tobacco cigarettes generated similar (p > 0.001) effects on serum cotinine levels after active (60.6 ± 34.3 versus 61.3 ± 36.6 ng/ml) and passive (2.4 ± 0.9 versus 2.6 ± 0.6 ng/ml) smoking Czogała et al. SRNT 2013 Results: Passive exposure to nicotine from electronic cigarettes was about 10- times lower than from tobacco cigarettes (3.3±2.5 vs 31.6±6.9 μg/m 3, p=0.0081). Concentrations of PM2.5, CO and VOCs were substantially reduced when volunteers were using e-cigarettes as compared to smoking conventional cigarettes (p<0.05).

23 E-papierosy jako środek wspomagający rzucenie palenia Źródło Etter, Addiction 2011 Grupa badana 3587 respondentów Motywacja do sięgnięcia po e-papierosa 84% - ze względu na to, że jest mniej toksyczny niż tytoń 79% - aby poradzić sobie z chęcią zapalenia papierosa 77% - by rzucić palenie, bądź nie wrócić do palenia Uwagi 96% e-papieros pomógł im rzucić palenie 92% zredukowało liczbę wypalonych papierosów konwencjonalnych 9% byłych palaczy obawiało się, że wrócą do palenia po zaprzestaniu korzystania z e-papierosów Etter, BMC Public Health 2010 Foulds, Int J Clin Pract respondentów 104 palaczy 72% sięgnęło po e-papierosa aby rzucić palenie 79% niepalących wskazało, że e-papieros bardzo pomógł im rzucić palenie 73% sięgnęła po e-papierosa z powodu chęci rzucania palenia 63% stosujących e-papieros nie paliło konwencjonalnych papierosów 78% w ciągu kolejnych 30 dni nie stosowało żadnych wyrobów tytoniowych 66% próbowało bezskutecznie rzucić palenie stosując NTZ 99% wierzyło, że e-papieros pomaga rzucić palenie

24 E-papierosy jako środek wspomagający rzucenie palenia Źródło Grupa badana Uwagi Bullen, Tob Control palaczy e-papieorsy wykazały taką samą skuteczność w redukcji głodu nikotynowego jak inhalator e-papierosy był chętniej stosowany niż inhalator Polosa, BMC Public Health palaczy po 24 tygodniach stosowania e-papierosów: 22,5% rzuciło palenie; 12,5% zredukowało liczbę wypalanych papierosów o ponad 80%, a 55% o ponad 50% u 10% nie zauważono redukcji wypalanych papierosów Siegel, Am J Prev Med respondentów 67% stosujących e-papierosy zredukowało liczbę wypalanych papierosów 49% stosujących e-papierosy utrzymywało abstynencję od papierosów konwencjonalnych po 6 miesiącach

25 E-papierosy jako środek wspomagający rzucenie palenia

26 Badania prowadzone w Zakładach: Chemii Ogólnej i Nieorganicznej SUM oraz Szkodliwości Chemicznych i Toksykologii Genetycznej IMPiZŚ

27 Analiza liquidów dostarczonych przez firmę CHIC group Sp. z o.o Sp.K.A. Tabela 1. Stężenia związków karbonylowych oznaczanych ilościowo w liquidach [g/ml liquidu] Tabela 2. Stężenia lotnych związków organicznych oznaczanych ilościowo w liquidach [g/ml liquidu] Oznaczane związki Mild Black M 14 mg Nazwa kartridża Volish Platinum High Formaldehyd p.o. p.o. Acetaldehyd 0,042 0,120 Akroleina* n.w. n.w. Aceton* p.o. p.o. Aldehyd propionowy n.w. n.w. Aldehyd krotonowy n.w. n.w. Butanal p.o. p.o. Benzaldehyd n.w. n.w. Aldehyd izowalerianowy n.w. n.w. Aldehyd walerianowy p.o. p.o. o-metylobenzaldehyd n.w. n.w. m-metylobenzaldehyd 0,174 0,037 p-metylobenzaldehyd n.w. n.w. Heksanal n.w. n.w. 2,5-dimetylobenzaldehyd n.w. n.w. Oznaczane związki Mild Black M 14 mg Nazwa kartridża Volish Platinum High Benzen p.o. p.o. Toluen p.o. p.o. chlorobenzen p.o. p.o. etylobenzen p.o. p.o. m,p-ksylen p.o. p.o. o-ksylen p.o. p.o. styren p.o. p.o. 1,3-dichlorobenzen p.o. p.o. 1,4-dichlorobenzen p.o. p.o. 1,2-dichlorobenzen p.o. p.o. naftalen p.o. p.o. p.o. poniżej oznaczalności metody analitycznej n.w.- nie wykryto, * - suma związków: akroleiny i acetonu

28 Analiza liquidów dostarczonych przez firmę CHIC group Sp. z o.o Sp.K.A. Tabela 3. Stężenia wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych oznaczanych ilościowo w liquidach [g/ml liquidu] Oznaczane związki Mild Black M 14 mg Nazwa kartidża Volish Platinum High Acenaften + Fluoren n.w. n.w. Fenantren n.w. n.w. Antracen n.w. n.w. Fluoranten n.w. 0,017 Piren n.w. n.w. Benzo[a]antracen n.w. n.w. Tabela 4. Stężenia metali oznaczanych ilościowo [g/ml liquidu] w liquidach Oznaczane związki Mild Black M 14 mg Nazwa kartidża Volish Platinum High Ołów (Pb) n.w. n.w. Arsen (As) n.w. n.w. Kadm (Cd) n.w. n.w Rtęć (Hg) n.w. n.w. Chryzen n.w. n.w. Benzo[b]fluoranten n.w. n.w. Benzo[k]fluoranten n.w. n.w. Benzo[a]piren n.w. n.w. Dibenzo[a,h]antracen n.w. p.o. Benzo[g,h,i]perylen n.w. n.w. Indeno[1,2,3-c,d]piren n.w. n.w. p.o. poniżej oznaczalności metody analitycznej n.w.- nie wykryto

29 Analiza aerozolu generowanego z liquidów dostarczonych przez firmę CHIC group Sp. z o.o Sp.K.A. Badany aerozol generowany był przy pomocy automatycznego symulatora palenia Palaczbot z zastosowaniem następujących parametrów topografii: Objętość zaciągnięcia: 50 ml Czas zaciągnięcia: 2s Prędkość zaciągnięcia 25ml/s Liczba zaciągnięć 30 W ramach generowania aerozolu stosowano technikę pobrania do badania trzech kolejnych próbek powietrza, każda po 30 zaciągnięć. Równocześnie zbadano stężenia badanych związków w powietrzu w celu wyeliminowania tła ze środowiska naturalnego.

30 Analiza aerozolu generowanego z liquidów dostarczonych przez firmę CHIC group Sp. z o.o Sp.K.A. Tabela 5. Stężenia lotnych związków organicznych oznaczanych ilościowo w aerozolu generowanym z e-papierosów [g/30 zaciągnięć] Nazwa kartidża Oznaczane związki Mild I Mild II Mild III Volish ego 3 I Volish ego 3 II Volish ego 3 III Ego 3 Twist I Ego 3 Twist II Ego 3 Twist III Benzen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. Toluen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. chlorobenzen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. etylobenzen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. m,p-ksylen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. o-ksylen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. styren p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. 1,3-dichlorobenzen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. 1,4-dichlorobenzen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. 1,2-dichlorobenzen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. naftalen p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. poniżej oznaczalności metody analitycznej n.w.- nie wykryto

31 Analiza aerozolu generowanego z liquidów dostarczonych przez firmę CHIC group Sp. z o.o Sp.K.A. Tabela 4. Stężenia związków karbonylowych oznaczanych ilościowo w aerozolu generowanym z e-papierosów [g/30 zaciągnięć] Nazwa kartidża Oznaczane związki Mild I Mild II Mild III Volish ego 3 I Volish ego 3 II Volish ego 3 III Ego 3 Twist I Ego 3 Twist II Ego 3 Twist III Formaldehyd p.o. p.o. p.o. 0,416 0,235 0,238 0,141 0,111 0,097 Acetaldehyd 0,050 0,044 0,051 0,403 0,246 0,195 0,151 0,123 0,112 Akroleina * Aceton * p.o. p.o. p.o. 0,449 0,107 p.o. 0,127 0,115 0,089 Aldehyd propionowy n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. Aldehyd krotonowy n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. Butanal p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. 0,052 p.o. p.o. Benzaldehyd 0,134 0,127 0,130 0,156 0,159 0,166 0,186 0,145 0,147 Aldehyd izowalerianowy 0,142 0,129 0,130 0,101 n.w. n.w n.w. n.w. n.w. Aldehyd walerianowy n.w. n.w. n.w. p.o. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. o-metylobenzaldehyd n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. m-metylobenzaldehyd n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. p-metylobenzaldehyd 0,159 0,154 0,163 0,238 0,179 0,191 0,164 0,156 0,152 Heksanal p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. p.o. 2,5-dimetylobenzaldehyd n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. n.w. p.o. poniżej oznaczalności metody analitycznej n.w.- nie wykryto * - suma związków: akroleiny i acetonu

32 Analiza aerozolu generowanego z liquidów dostarczonych przez firmę CHIC group Sp. z o.o Sp.K.A. Tabela 6. Stężenie nikotyny oznaczanej ilościowo w aerozolu generowanym z e- papierosów [mg/30zaciągnięć] Nazwa kartidża Mild X7 I Mild X7 II Mild X7 III Volish ego 3 I Volish ego 3 II Volish ego 3 III Volish Ego 3 Twist I Volish Ego 3 Twist II Volish Ego 3 Twist III Stężenie nikotyny 0,41 0,62 0,75 0,80 0,72 0,60 0,66 0,58 0,63

33 Porównanie zawartości lotnych związków organicznych w aerozolu z e- papierosa i dymie papierosa referencyjnego 3R4F Średnie stężenie związku wykrytego w aerozolu generowanym z e-papierosów [g/30 zaciągnięć] Związek Średnie stężenie w dymie z papierosów referencyjnych [g/30 zaciągnięć] p.o. benzen 258 p.o toluen 410 p.o chlorobenzen n.w. p.o etylobenzen 53,2 p.o m- i p-ksylen 48,9 p.o o-ksylen 53,7 p.o styren 1,03 p.o 1,3-dichlorobenzen n.w. p.o p.o 1,4-dichlorobenzen 1,2-dichlorobenzen n.w. n.w. p.o naftalen 7,70 p.o. poniżej oznaczalności metody analitycznej, n.w.- nie wykryto

34 Porównanie zawartości związków karbonylowych w aerozolu z e-papierosa i w dymie papierosa referencyjnego 3R4F Średnie stężenie związku wykrytego w aerozolu generowanym z cleaomizerów [g/30 zaciągnięć] Związek Średnie stężenie w dymie z papierosów referencyjnych [g/30 zaciągnięć] Stosunek stężeń badanych związków w dymie z papierosów referencyjnych i aerozolu 0,206 Formaldehyd 1,41 7 0,153 Acetaldehyd ,177 Akroleina * Aceton * 7,39 42 n.w. Aldehyd propionowy 15,9 - n.w. Aldehyd krotonowy 4,24-0,052 Butanal 11, ,147 Benzaldehyd 0,05 0,34 0,126 Aldehyd izowalerianowy 8,65 69 n.w. Aldehyd walerianowy 3,69 - n.w. o-metylobenzaldehyd 1,19 - n.w. m-metylobenzaldehyd 0,22-0,152 p-metylobenzaldehyd 0,08 0,53 p.o. Heksanal 0,27 - n.w. 2,5-dimetylobenzaldehyd 0,83 - p.o. poniżej oznaczalności metody analitycznej n.w.- nie wykryto * - suma związków: akroleiny i acetonu

35 Porównanie zawartości związków karbonylowych w aerozolu z e-papierosa i w dymie papierosa referencyjnego 3R4F

36 Zagrożenia Wnioski na temat e-palenia Obecność na rynku produktów niewiadomego pochodzenia Ryzyko sięgania po e-papierosy przez osoby dotąd niepalące Brak badań na temat długotrwałego wpływu e-papierosów na zdrowie człowieka.

37 Korzyści Wnioski na temat e-palenia Produkt zdecydowanie bezpieczniejszy od papierosów konwencjonalnych oraz innych używek tytoniowych Nie stwarza zagrożenia palenia biernego Wspomaga rzucenie palenia

38 Dziękuję za uwagę