Crossowiacy i górale. Rower: prezentacja rowerów za ok zł. numerze stała się już naszą tradycją.

Transkrypt

1 Rower: prezentacja rowerów za ok zł Crossowiacy i górale Obszerna prezentacja rowerów z segmentu popularnego w pierwszym wiosennym numerze stała się już naszą tradycją. Nie inaczej jest i w tym roku. A nie, właśnie, że będzie inaczej! 40 bikeboard #4 kwiecień 2009

2 fot. Centurion fot. Daniel Klawczyński To Wy, Drodzy Czytelnicy, wskazaliście nam nową drogę przysyłając sporą ilość dość jednoznacznie brzmiących listów, np.: [...] Pytanie drugie dotyczy zupełnie innej dziedziny, a mianowicie planuję zakup roweru na dłuższe wyprawy po asfalcie/szutrze. Przeglądając oferty różnych producentów wymyśliłem sobie Kellys Exquisite. [...] pozdrowienia Encaitar Witam serdecznie, czy przewidujecie Państwo w tym roku jakiś test rowerów crossowych do 2000 PLN (góra 2500)? Pozdrawiam! Łukasz Witam, chcę kupić rower cross za ok. 2 tys., co wybrać KTM LIFE TRACK, a może GHOST czy GIANT tych ostatnich to nazw nie pamiętam. Co sklep to inne opinie i najlepiej kupić od razu sugerowany np. UNIBIKE. Co mam wybrać? Pozdrawiam Bernard I już wszystko wiadomo, tym razem do górali dołączą rowery crossowe. bi ke Boa r d # 4 kwi ec i eń

3 Wsporniki kierownicy Trzy rowery crossowe wyposażone zostały w mostki o regulowanym wznosie. Chociaż wsporniki takie są cięższe (563 g z Leader Foxa drugie zdjęcie od góry) od zwykłych (179 g Ritchey z Kellysa, poniżej), to jednak w zamian dają całkiem spory zakres regulacji nie tylko wysokości, na jakiej znajduje się kierownica, ale także jej oddalenia od siodełka. Widoczny pierwszy od góry wspornik Kalloy z Gianta X-Sport 3 ma zakres podniesienia od -10 do +60. Dzięki temu można uzyskać różnice w wysokości położenia kierownicy w zakresie 3 cm i o podobną wartość zmienić oddalenie od siodła. W praktyce oznacza to radykalną zmianę sylwetki z wyprostowanej rekreacyjnej na pochyloną sportową. A wszystko za pomocą odkręcenia jednej śruby. Analogiczną funkcję spełnia regulowany wspornik Exerace z Leader Foxa (drugi od góry). W nim zakres regulacji wznosu dochodzi aż do 90, ale pokazujemy go głównie ze względu na to, że jest przystosowany jeszcze do współpracy ze skręcanymi sterami starego typu. W podobny regulowany wspornik i tego typu stery w naszej prezentacji wyposażony jest jeszcze Wheeler Cross 6.3. Podobny efekt, jak w wspornikach regulowanych, można uzyskać stosując wsporniki stałe o odpowiedniej długości i kącie wznosu. Na kolejnych zdjęciach widać dwa dość skrajne przypadki, długi na 110 mm wspornik Ritchey z Kellysa o wznosie tylko 6. Dzięki niemu można uzyskać pozycję mocno pochyloną do przodu. Jego przeciwieństwem jest stosunkowo krótki 90-milimetrowy mostek Procraft z Centuriona o wznosie 16, skraca odległość między kierownicą a siodłem, a sylwetka rowerzysty ulega wyprostowaniu. Przeznaczenie W przypadku obu klas rowerów funkcjonuje sporo stereotypów, które nie zawsze są zgodne z prawdą. Z jednej strony mamy nieprawdziwą tezę, że góral jest rowerem uniwersalnym, z drugiej strony to, że cross nie nadaje się do jazdy terenowej. Jednak podchodząc do problemu ogólnie, należy założyć, że rower górski zdecydowanie lepiej sprawdzi się w trudnym terenie niż na szosie czy w mieście. Natomiast crossem zdecydowanie przyjemniej będzie eksplorować Mazowsze czy odbyć wyprawę wzdłuż Dunaju, niż pokonać trasę TransCarpatii. Dlatego myśląc o zakupie roweru, oprócz kwoty, jaką chcemy na niego wydać, należy ustalić także (a może nawet przede wszystkim), gdzie przeważnie będą wiodły nasze rowerowe szlaki. Większość producentów oferuje bowiem w tych samych przedziałach cenowych zarówno rowery górskie, jak i crossowe. A to oznacza, że możemy jeszcze lepiej dobrać rower do swoich potrzeb zaczynając od wyboru jego typu. Różnice i podobieństwa Jak wygląda rower górski, zasadniczo każdy wie, dla mniej wtajemniczonych wyznacznikiem będą koła o rozmiarze 26 obute w grube opony. Bardziej zorientowani będą wiedzieć o specyficznej geometrii, kątach, pozycji, jaką się zajmuje na rowerze, rozłożeniu ciężaru i odpowiednim doborze komponentów. W teorii jest to rower do trudnej eksploracji, często z akcentem sportowym i temu powinny być podporządkowane wszystkie jego elementy. Rower crossowy w swoim założeniu powinien być bardziej uniwersalny. Oczywiście cechą charakterystyczną, na pierwszy rzut oka odróżniającą go od górali, są koła o większej średnicy i cieńszych oponach. Mają one umożliwiać wygodne przemieszczanie się zarówno po asfalcie, jak i w umiarkowanym terenie. Ramy, choć wizualnie i technologicznie bardzo zbliżone, geometrycznie jednak też się różnią. I zmiany te nie wynikają tylko i wyłącznie z innego rozmiaru kół, ale przede wszystkim właśnie odmiennego przeznaczenia. Ma być wygodniej, chociaż nadal z akcentem sportowym. Nawiasem mówiąc, to właśnie geometria ramy, a nie wyposażenie dodatkowe w postaci błotników czy bagażnika, głównie odróżnia rowery crossowe od następnych, na używanym przez nas w Katalogu pasku przeznaczenia, trekkingów. Ale to tylko taka mała dygresja. Prócz kół, w wyposażeniu crossówek wyraźną różnicę względem MTB stanowią także amortyzatory przednie. Mimo wykorzystywania tych samych rozwiązań i technologii,

4 Bergamont Transmit Cena: 1549 zł współczynnik bb: 100 g za 11 zł* Bergamont Icee Cena: 1899 zł współczynnik bb: 100 g za 13 zł* 575 mm Najbardziej sportowy wśród crossów. Ostre kąty ramy, krótka 72.3 baza kół, rama z wyraźnym slopingiem wszystko to sprawia, że rower nie tylko wygląda jakby zrywał się do sprintu, 460 mm ale rzeczywiście powinien być bardzo zwrotny i szybki Koła w wersji producenta na wadze wypadają średnio, ale 435 mm 293 mm wystarczy zmienić bardzo ciężkie opony, aby uzyskać jedne z najlżejszych zestawów w prezentacji. Napęd w rowerze 1050 mm jako jeden z niewielu zestawiony jest homogenicznie co jest dużą zaletą. Jednak zaproponowany zakres przełożeń predestynuje Transmita do bardzo szybkiej jazdy, ale tylko w terenie o niewielkiej deniwelacji. Szkoda, że akurat ten rower wyposażony został w manetki typy EZ-Fire, które nie bardzo nadają się do sportowej jazdy. 580 mm Typ maratończyka - wieloetapowca. Górna rura o długości 580 mm 73.9 w połączeniu z giętą kierownicą dają pozycję neutralną, już dość wygodną, aby móc spędzić na rowerze wiele godzin, ale ciągle nie tracącą 510 mm sportowego charakteru. 74 stopnie kąta podsiodłowego wymuszają 70.3 jazdę z szybką kadencją a do tego korby o długości 175 mm i aby 420 mm 305 mm noga podawała to pudło pewne. Ale w prawdziwych górach noga będzie musiała podawać ostro, bo w Icee także brakuje miękkiego 1080 mm przełożenia. Za to na osłodę analogicznie jak crossowy brat wyposażony jest w homogeniczny napęd. Atutem Icee będą także najlżejsze koła w naszej prezentacji. Za to entuzjazmu nie wzbudza amortyzator RST, jest bardzo ciężki a jakość jego działania pozostawią sporo do życzenia. Dobrze że przynajmniej wyposażony jest w dobrze działającą blokadę skoku.

5 b Twin Triban Road 5 Cena: 1599 zł współczynnik bb: 100 g za 12 zł* b Twin Rockrider 5XC Cena: 1899 zł współczynnik bb: 100 g za 13 zł* mm 585 mm 530 mm (L) 1080 mm 295 mm 72.5 Bardzo specyfi czny rower, przeznaczony jest praktycznie tylko do szybkiego poruszania się po drogach utwardzanych, najlepiej asfaltowych. Pomagać w tym będą, niska masa roweru i gładkie opony. Ostre kąty ramy przypominają te z szosówek, jednak dłuższy tylny widelec i spora baza kół sprawią, że rower powinien reagować żwawo, ale nie nerwowo. Naszym zdaniem przedni hamulec tarczowy jest zbyteczny. Jedynym powodem był chyba tylko brak piwotów do v-brake ów w przednim widelcu. Ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie napędu opartego o koncepcję Dual Drive. Jest on prostszy i bardziej intuicyjny w obsłudze od klasycznego, a 24 biegi, jakie łącznie oferuje dobrze sprawdzą się w sprawnym poruszaniu zarówno po mieście, jak i na długich asfaltowych trasach poza nim. Jedyną jego wadą jest to, że trzybiegowa tylna piasta znacznie zwiększa masę koła mm 595 mm 485 mm (L) 1085 mm 315 mm 70.5 Góral z krwi i kości, w porównaniu do konkurencji bardzo hojnie wyposażony. Najlepszy amortyzator, dobre hydrauliczne hamulce tarczowe, sprawny 27-biegowy napęd to nie wątpliwie jego atuty. Do słabych stron trzeba zaliczyć wysoką masę kół, chociaż jako całość rower trzyma dobry poziom. Może być dobrym towarzyszem górskich wycieczek, pomoże wysoko zawieszona oś suportu, ale zgodnie z nazwą jego potencjał lepiej jest wykorzystać w amatorskich wyścigach XC lub XCM. Długa górna rura wyciąga sylwetkę po sportowemu, żwawe kąty, ale bez przesady, aby nie utrudniać prowadzenia początkującym. generalnie są subtelniejsze z wyglądu (chociaż nie bardzo przekłada się to na rzeczywistą masę) i mają mniejszy skok. Wszystko w duchu zakładanego przeznaczenia. Kończąc przegląd reszty wyposażenia, szybko można zauważyć, że w obu grupach rowerów wykorzystywane są najczęściej te same części i komponenty Ramy i rozmiary Obecność w jednej prezentacji rowerów obu typów daje pole do ciekawych porównań w konstrukcjach ram. Darujemy sobie rozważania nad rodzajami zastosowanego materiału czy kształtów rur, ponieważ tak naprawdę nie da się jednoznacznie określić, które z zastosowanych są jednoznacznie lepsze. Wolimy skupić się na elementach mogących mieć znaczenie dla użytkownika. Należy zacząć od dwóch parametrów wartych sprawdzenia jeszcze przed zakupem roweru. Ilość rozmiarów, w jakich oferowana jest rama oraz gwarancja, jaką daje producent na rower - obie te dane podajemy w tabeli na str. 46. O tym, jak ważny jest prawidłowy dobór rozmiaru ramy do swojej budowy ciała, pisaliśmy już nieraz. Z własnego doświadczenia wiemy, jak źle, nieefektywnie i niekomfortowo jeździ się na rowerach o niewłaściwej wielkości. Każdy z nas spotyka się co najmniej z kilkunastoma takimi modelami w ciągu sezonu. Ale to są rowery testowe (przychodzą tylko w jednym rozmiarze, więc siłą rzeczy jednym pasują, a innym nie) i po zakończeniu testu możemy je oddać i przesiąść się na inne. Z rowerem kupionym nie będzie takiej szansy, dlatego dbałość o prawidłowy dobór wielkości jest priorytetem. Żadna przecena nie zrekompensuje braku właściwego dla nas rozmiaru i nie dajcie się zbajerować sprzedawcom, tego nie da się potem poprawić krótszym mostkiem czy wysunięciem siodełka. Nie ma rozmiaru? Kupcie inny rower lub zmieńcie sklep. Z tych samych powodów im większa jest ilość rozmiarów ramy, tym lepiej. Trzy to absolutne minimum, ale jeżeli jest ich pięć lub sześć to znaczy, że ponadprzeciętni też znajdą coś dla siebie. O sposobach prawidłowego doboru rozmiaru ramy pisaliśmy już wielokrotnie, szczegółowy poradnik, podający kilka sposobów, znajdziecie na naszej stronie internetowej w artykule Prawidłowy rozmiar ramy - czym się kierować. Tutaj warto tylko nadmienić, że rozmiary ram MTB i crossowej dla danego użytkownika często różnią się względem siebie. To znaczy, jeżeli przy- 44 bikeboard #4 kwiecień 2009

6 Shimano Deore SL-M530 (Giant X-Sport 3 Disc, Kellys Salamander) Shimano Deore ST-M510 (Kellys Exquisite) Shimano Alivio SL-M410 (Bergamont Icee) SRAM X.5 (b Twin Rockrider 5XC) Shimano Acera SL-M360 (Centurion Backfi re 100 i Cross Line 1000, Giant Rainier Disc) Shimano Acera ST-M360 (Wheeler Pro 29) Shimano Alivio ST-M405 (Leader Fox Classic) Shimano Acera ST-EF60 (Bergamont Transmit, Leader Fox Toscana) SRAM Dual Drive II (b Twin Triban Road 5) Manetki SL-M530 manetka typu RapidFire Plus z grupy Deore, najlepsza w tej prezentacji. Dobrze wyprofi lowane dźwignie o krótkim skoku sprzyjają częstym i szybkim zmianom biegów tak potrzebnym w sportowej jeździe. Dodatkowo wyposażona jest w mechanizm 2-Realese, pozwalający na obsługę dźwigni zrzucającej biegi w dwóch kierunkach do wyboru, kciukiem do przodu lub palcem wskazującym do tyłu. ST-M510 to poprzedniczka opisanej wcześniej manetki, bardzo zbliżona ergonomią, ale pozbawiona funkcji 2-Realese. Tutaj dodatkowo w wersji zintegrowanej z dźwignią hamulca. X.5 to manetka typu Trigger z koncernu SRAM do napędu 9-biegowego. Podobnie jak Deore, wyposażona jest w dwie dźwignie zmiany biegów znajdujące się pod kierownicą, ale obie obsługuje się tylko kciukiem. Ruch dźwigni redukcji biegów pozwala na zmianę aż pięciu przełożeń, gdy w Shimano tylko trzech. Ergonomią i szybkością pracy Triggery odpowiadają starszej wersji Deore, ale na pewno biją na głowę wszystkie inne za czytelny wskaźnik przełożenia. SL-M410 z grupy Alivio to tańsza siostra Deore, dźwignie rozstawione są szerzej, szczególnie ta redukująca biegi, co wymaga większego ruchu do zmiany biegu. Ale trzeba pamiętać, że Alivio przeznaczona jest do napędów 8-biegowych, gdzie tryby kasety rozstawione są szerzej niż w Dziewiątkach Deore. SL-M360 i ST-M360 to nowa manetka z grupy Acera także dedykowana napędom 8-rzędowym. W prezentacji pojawiła się w dwóch odsłonach: solo i jako klamkomanetki. W porównaniu do Alivio dźwignie są bardziej schowane pod kierownicę, ale ruch, jaki trzeba nimi wykonać, jest większy, w efekcie trudniej jest zrobić pełną redukcję o trzy przełożenia. Dwie kolejne manetki ST-M405 i ST-EF60, mimo iż pochodzą z dwóch grup Alivio i Acera, mają dużo wspólnego ze sobą. Wystarczy popatrzyć na zdjęcia, aby zauważyć, że mimo innego wyglądu korpusu w obu dźwignie zmiany biegów usytuowane są identycznie: multiplikująca przełożenie nad kierownicą do obsługi palcem wskazującym i redukująca pod kierownicą pod kciuka. Taki układ naszym zdaniem jest mniej wygodny i nie sprawdza się w bardziej zaawansowanej, niż rekreacyjna, jeździe. Ostatnia manetka to dziwaczna hybryda SRAM Dual Drive, przeznaczona do obsługi specyfi cznego napędu. Manetka obrotowa obsługuje klasyczną tylną przerzutkę współpracującą z 8-rzędową kasetą. Natomiast znajdującą się poniżej dźwignią wybieramy jeden z 3 biegów przekładni wewnętrznej, ulokowanej w tylnej piaście. Prosto i elegancko. Rama Rower Cena Masa Masa Materiał Rozmiary ** Gwarancja*** [zł] roweru [g]* ramy [g] Bergamont Icee aluminium 7005 Lite tubing 38, 42, 47, 51, 56 cm 5 lata rama, 2 lata osprzęt b Twin Rockrider 5XC aluminium 6061 XS (15 ), S (16 ), M (18 ), L (19 ), XL (21 ) 5 lata rama, 2 lata osprzęt Centurion Backfi re aluminium , 41, 46, 51, 56 cm 5 lata rama, 2 lata osprzęt Giant Rainier Disc aluminium Aluxx Fluidform XS/14, S/17, M/19, L/21, XL/23 5 lata rama, 1 rok osprzęt Kellys Salamander aluminium hydroforming potrójnie cieniowane 15.5, 17.5, 19.5, 21.5, lata na cały rower Leader Fox Classic aluminium 16, 18, 20, 22 2 lata na cały rower Wheeler Pro aluminium , 15, 17.5, 19, 21, lata na cały rower Bergamont Transmit aluminium 6061 Lite 46, 52, 56 cm 5 lata rama, 2 lata osprzęt b Twin Triban Road aluminium 6061 M, L, XL 5 lata rama, 2 lata osprzęt Centurion Cross Line aluminium 6061 cieniowane 41, 44, 48, 52, 55, 58, 61 cm 5 lata rama, 2 lata osprzęt Giant X-Sport 3 Disc aluminium Aluxx M/49, L/54, XL/60 cm 5 lata rama, 1 rok osprzęt Kellys Exquisite aluminium potrójnie cieniowane 17, 19, 21 2 lata na cały rower Leader Fox Toscana aluminium 17, 19, 21, 23 2 lata na cały rower Wheeler Cross aluminium , 52, 56, 60 cm 2 lata na cały rower * masa roweru podawana jest z pedałami ** masa roweru i ramy podana jest dla rozmiaru oznaczonego pogrubioną czcionką *** dla pierwszego właściciela wpisanego w książeczkę gwarancyjną 46 bikeboard #4 kwiecień 2009

7 kładowo prawidłowym dla nas rozmiarem górala będzie 17,5, to crossa będziemy musieli wziąć 19,5. To oczywiście przykład obrazujący w czym rzecz, a i tak każdy musi sprawdzić to sam dla konkretnych rowerów, ponieważ rozmiarówki poszczególnych producentów nie muszą być ze sobą kompatybilne! O znaczeniu posiadania dłuższej gwarancji nie trzeba nikogo przekonywać, nieszczęścia się zdarzają i warto mieć wtedy w kieszeni odpowiednio długo działający papier. Pamiętajcie, że niektórzy producenci pod groźbą utraty gwarancji nie tolerują praktycznie żadnych zmian w oryginalnych konfiguracjach rowerów. Więc zanim zaczniecie coś zmieniać, przeczytajcie dokładnie zawarte tam warunki, aby wiedzieć co można, a czego nie. Przechodząc do analizy budowy poszczególnych ram zaczniemy od wniosku, który nam się nasunął. Ramy crossówek, mimo iż zastosowano w nich te same lub podobne rozwiązania co w góralach, to jednak konstrukcyjnie wydają się prostsze i mniej wybajerowane. Dobrze jest to widoczne na przykładzie dwóch par rowerów: Giant i Kellys, w których do budowy ram wykorzystany został ten sam materiał, ale tyko w kształtowaniu rur MTB użyta została technologia hydroformowania (Fluidform u Gianta), a w crossach już nie. Co ciekawe, większe zaawansowanie technologiczne ram MTB niekoniecznie przekłada się na istotne różnice w masie. Sztywność boczna i komfort to powód urozmaiceń. Średnia masa ramy górskiej w naszej prezentacji wyniosła 2070 g, crossowej natomiast 2140 g. Hamulce W prezentowanych rowerach mogliśmy się spotkać z trzem typami najpopularniejszych hamulców. To dobra okazja do porównania ich zalet i wad. B Twin Rockrider 5XC i oba Gianty: Rainier i X-Sport 3 Disc wyposażone zostały w hydrauliczne hamulce tarczowe. To najbardziej zaawansowany i można powiedzieć prestiżowy typ hamulca stosowanego w rowerach. Ich podstawową zaletą, w porównaniu do pozostałych typów, jest duża odporność na warunki atmosferyczne. Tarcza umieszczona przy osi koła jest dużo mniej podatna na zabrudzenia niż obręcz. Przekłada się to na zdecydowanie lepszą skuteczność hamowania w warunkach dużej wilgotności i zabłocenia. Z tych samych powodów rozcentrowanie koła nie ma wpływu na zdolność hamowania. Wykorzystanie szczelnych przewodów i płynu jako czynnika pośredniczącego, eliminuje także wpływ zabrudzenia na jakość działania hamulców. Do wad hydraulików można zaliczyć ich komplikację technologiczną, w razie kłopotów najczęściej nie obędzie się bez wizyty u wyspecjalizowanego mechanika. W Wheelerze Pro 29 i b Twinie Triban Road 5 zamontowano mechaniczne odmiany tarczówek. Można powiedzieć, że łączą w sobie zalety i wady dwóch pozostałych rodzajów hamulców. Z jednej strony same tarcze i zaciski pozostają mało wrażliwe na błoto, jak w hydraulicznej odmianie, ale już sterujące zaciskami linki nie. Dlatego podobnie jak w v-brake ach konieczna jest kontrola ich czystości i wymiana w przypadku nadmiernego zużycia. Ale znowu z drugiej strony użycie linek zdecydowanie upraszcza obsługę hamulca. Wspólną wadą hamulców tarczowych jest ich relatywnie większa masa. Komplet na przednie koło (zacisk, przewód z płynem i dźwignią oraz tarcza ze śrubami lub odpowiednio linka z pancerzem) Giantowskich Root waży 444 g, Avid Juicy 3 z b Twina to 416 g, a Shimanowskie mechaniki z Wheelera ważą 580 g. Dla porównania przykładowy zestaw v-brake ów Tektro z Centuriona to tylko 313 g. Między innymi dlatego v-brake i zastosowane w pozostałej części rowerów to naszym zdaniem najlepszy rodzaj hamulca w tej klasie rowerów. Oprócz tego, że lekkie, to jeszcze bardzo skuteczne, proste i tanie w obsłudze i serwisie. Jednak aby tak było cały czas, konieczna jest staranna obsługa polegająca na częstej kontroli czystości linek i pancerzy oraz prawidłowego wycentrowania kół.

8 Centurion Cross Line 100 Centurion Backfire 100 Cena: 1799 zł współczynnik bb: 100 g za 14 zł* Cena: 1799 zł współczynnik bb: 100 g za 13 zł* 600 mm W Crosslinie także tkwią sportowe geny. I jest ich całkiem sporo. Stromy kąt 72.6 główki ramy sprawi, że rower będzie żywo reagował na polecenia kierującego a takiż sam kąt podsiodłowy sprzyja pedałowaniu z wysoką kadencją. Czyli 550 mm jak ktoś lubi, może być szybko i ostro. Ale też bez potrzeby wyzbywania się 72 odrobiny komfortu, który zapewnia szeroka, gięta kierownica osadzona na 440 mm 283 mm krótkim mostku z sporym wznosem. Centurion ma lekkie koła a i sam na wadze wypada bardzo przyzwoicie. Homogeniczny (!) napęd Shimano bardziej 1080 mm sprzyja szybkiej jeździe, ale jak trzeba jest czym powalczyć z wzniesieniami. Na prawdziwe góry to może za mało, ale całą resztę Polski obskoczy spokojnie. Tym bardziej, że niespecjalnie trzeba przejmować się drogą, bo rower wyposażony jest w opony z całkiem zgrabnym bieżnikiem terenowym. Uważać trzeba tylko na duże przeszkody, bo rower ma dość nisko umieszczoną oś suportu. 600 mm Bardzo uniwersalny rower, będzie dobrym 71.5 towarzyszem wycieczek jak i startów w maratonach. Sprzyja temu wygodna, ale sportowa 510 mm pozycja osiągnięta z połączenia długiej górnej 71.5 rury z szeroką, giętą kierownicą. Uniwersalne 425 mm 300 mm opony nie powinny stawiać dużych oporów toczenia i sprawdzą się dobrze w wielu 1080 mm warunkach z wyjątkiem dużego błota. Atutem są także lekkie koła, na które je założono. Homogeniczny napęd Shimano będzie sprzymierzeńcem w każdym typie użytkowania, ale twardo zestrojony amortyzator lepszy będzie do ścigania niż turystycznej rekreacji.

9 Giant X-Sport 3 Disc Cena: 2099 zł współczynnik bb: 100 g za 15 zł* Giant Rainier Disc Cena: 2099 zł współczynnik bb: 100 g za 14 zł* mm 570 mm 495 mm (M) 1070 mm 293 mm 69.1 Turysta długodystansowy pełną gębą. Duże koła szybko i pewnie zaniosą dokąd sięgnie palec na mapie. Opony z niewielkim bieżnikiem dobrze sprawdzą się na większości nawierzchni, jakie przyjdzie nam spotkać. Szkoda tylko, że koła są dość ciężkie i nie jest to niestety wina opon (niestety bo nie będzie łatwo tego stanu zmienić). Spokojny kąt główki i umiarkowana baza kół powinny sprawić, że rower będzie prowadził się pewnie, ale bez zbędnego ociągania się. Dodatkowymi atutami X-Sport są 27 biegowy napęd z dobrze dobranym zakresem przełożeń i jako jedyny wśród crossów manetkami z funkcją 2-way Release. Hydrauliczne hamulce tarczowe zapewniające skuteczność hamowania nawet w bardzo trudnych warunkach pogodowych. Przedni amortyzator i amortyzowany wspornik siodła na pewno zwiększą komfort jazdy na rowerze, na którym można spędzić wiele godzin a nawet dni. Regulowany wspornik kierownicy pozwoli zmieniać pozycję w szerokim zakresie od dość sportowej po bardzo rekreacyjną, zgodnie z upodobaniami i potrzebami użytkownika. Koła Rower Piasty* Obręcze Opony Rozmiar Koło przednie [g] Koło tylne [g] Zestaw kół [g] Opona [g] Bergamont Icee Tattoo Comp / Shimano FH-RM60 Tattoo BGM TA-19 Schwalbe Smart Sam 26x b Twin Rockrider 5XC Joytech 761 / Joytech 818 Rockrider Sport Rubena Sport 26x Centurion Backfi re 100 Joytech JY-751 / Shimano FH-RM30 Alexrims Adventurer CST C x Giant Rainier Disc Formula Disc aluminiowe Kenda K x Kellys Salamander Kellys / Shimano FH-RM60 Kellys Draft KBIX Nomad Silica DC 26x Leader Fox Classic Quando Exerace MTB Schwalbe Smart Sam 26x Wheeler Pro 29 Shimano HB / FH-RM65 Rigida Taurus 2000 CST C-1417N-1 26x Bergamont Transmit Tattoo Comp / Shimano FH-RM30 Rigida BGM Z19 Schwalbe Crossway 700x b Twin Triban Road 5 Aluminiowa / SRAM Dual Drive Rigida Sniper Schwalbe Kojak 700x Centurion Cross Line 100 Joytech JY-751 / Shimano FH-RM30 Alexrims Adventurer Pogo Kardung LA 700x Giant X-Sport 3 Disc Formula Disc Matrix 750 Kenda K x Kellys Exquisite Shimano Deore HB / FH-M530 Kellys Draft Schwalbe CX Comp 700x Leader Fox Toscana Quando Exerace Cross Schwalbe Road Cruiser 700x Wheeler Cross 6.3 WBP / Shimano FH-RM30 aluminiowe CST x * pierwsza pozycja podaje wartość dla przedniego a druga tylnego koła ** masę kaset znajdziecie na mm 585 mm 480 mm (M) 1065 mm 297 mm 70.3 Podobnie jak w przypadku modelu crossowego mamy do czynienia z rowerem turystycznym o terenowej osobowości pełną gębą. Wyprostowana, wygodna pozycja, jaką przyjmuje się na rowerze i dość łagodne kąty ramy będą atutami przy pokonywaniu trudnych szlaków wysoko w górach. I na szybkich kamienistych zjazdach. Wtedy swoje zalety ujawnią także najbardziej terenowej opony w tej prezentacji. Z racji tego, że w górach warunki zmieniają się szybko nigdy nie wiadomo czy wyjeżdżając w pełnym słońcu nie przyjdzie nam wracać w doliny w strugach deszczu, po osi w błocie. Wtedy hydrauliczne hamulce tarczowe będą nieocenione, podobnie jak 24-biegowy napęd, któremu nie brakuje zakresu przełożeń a jest bardziej odporny na wpływ błota i rozregulowania (niż 27-biegowy oczywiście a to ze względu na większe odległości między trybami kasety). Ale ściganie to na pewno nie jest żywioł Rainiera. Tajwański gigant ma od tego bardziej wyspecjalizowane jednostki. 50 bikeboard #4 kwiecień 2009

10 Dętka [g] Opony Jak pokazuje tabelka na dole strony, to nie masa kół decyduje o tym, że na rowerach crossowych łatwiej się jedzie, opory toczenia mają kluczowe znaczenie. Pierwsza z prawej to opona z Gianta Rainier, ma szerokość 52 mm. Jej żywiołem jest teren, a im warunki trudniejsze tym lepiej, zdecydowany terenowy bieżnik nie pomaga w jeździe po asfaltach. W opony z podobnym, zdecydowanie terenowym bieżnikiem (chociaż o różnych rzeźbach) wyposażone są także Bergamont Icee, b Twin RR 5XC, Leader Fox Classic i Wheeler Pro 29. Drugie z prawej koło należy do Centuriona Backfi re 100, szerokość opony nie jest wiele mniejsza, bo wynosi 50 mm, ale bieżnik jest zdecydowanie inny. To opona uniwersalna, której niewielkie klocki na czole bieżnika stawiają mały opór podczas jazdy na asfalcie, za to wyższe boczne pomagają podczas jazdy w terenie. W taki typ opon wyposażony jest także Kellys Salamander. Para kół z lewej strony należy oczywiście do rowerów crossowych, różnice rozmiarów są aż nadto widoczne. Opona druga z lewej, pochodząca z Centuriona Cross Line 1000, mimo iż posiada także terenowy bieżnik, to ma tylko 36 mm szerokości. Dzięki temu nie będzie stawiać dużego oporu na twardych nawierzchniach, a i w terenie poradzi sobie nie najgorzej. Tego typu opony mają zamontowane także Bergamont Transmit, Giant X-Sport 3 i Kellys Exquisite. Pierwsza z lewej to tzw. slick, przykład opony przeznaczonej wyłącznie do jazdy po asfalcie. Nie posiada bieżnika, jej szerokość to tylko 31 mm, a mieszanka gumy jest przystosowana na twarde asfaltowe nawierzchnie. Raczej nie sprawdzi się nigdzie indziej. Ten model pochodzi z b Twin Triban Road 5 i stanowi skrajny przykład opony do jazdy po twardych nawierzchniach, ale w opony o podobnym przeznaczeniu (chociaż nie slicki) zastosowano także w Leader Fox Toscana i Wheeler Cross 6.3. Zestaw kół bez ogumienia i kasety **[g] Bergamont Icee b Twin Rockrider 5XC Centurion Backfi re 100 Giant Rainier Disc Kellys Salamander Leader Fox Classic Wheeler Pro 29 Bergamont Transmit b Twin Triban Road 5 Centurion Cross Line 100 Giant X-Sport 3 Disc Kellys Exquisite Leader Fox Toscana Wheeler Cross 6.3 W ramach poszczególnych marek rozkład ten przebiega różnie i raz rama crossowa jest lżejsza, jak w przypadku Kellysa, w innych MTB. Największą różnicę zanotowaliśmy w przypadku b Twinów, i wynosi trochę ponad 300 g, najmniej różniły się ramy Gianta, bo zaledwie o 20 g. Jednak w obrębie kategorii różnice są już zdecydowanie bardziej widoczne. W MTB najlżejszą konstrukcję ma Kellys Slamander, od najcięższej Leader Fox Classic dzieli prawie 500 g. To dużo. Ale co ciekawe, wcale nie przekłada się to na masę całego roweru, ponieważ to Leader Fox jest lżejszy od Kellysa o g. Giant, mogący się pochwalić praktycznie równie niską masą ramy co Kellys, w efekcie jest jednym z najcięższych rowerów w prezentacji. Jednak patrząc bardziej perspektywicznie, to Giant i Kellys wyjdą zwycięsko z tego porównania, ponieważ nadmiar masy na komponentach można zgubić, nie tak dużym kosztem. Tym bardziej, że jak pokazuje tabela na str. 50, większość różnicy masy zawiera się w oponach, które łatwo zmienić. Ramy odchudzić się już nie da! I o tym warto pamiętać. Analizując masę ram crossowych łatwo zauważamy, że sytuacja się powtarza. W najlżejszą ramę wyposażony jest Kellys Exquisite, a najcięższą znowu Leader Fox, tylko tym razem model Toscana, a różnica pomiędzy nimi wynosi już 700 g. I tyle wystarczy, resztę mas zarówno ram, jak i rowerów możecie znaleźć w tabeli na stronie 46. A teraz jeszcze garść wspomnianych na początku detali, jakich doszukaliśmy się w poszczególnych ramach, które mogą mieć znaczenie dla przyszłych użytkowników. Wśród górali rama b Twina jako jedyna nie ma otworów na wyposażenie dodatkowe, także on jako jedyny ma główkę ramy przystosowaną do klasycznych, niezintegrowanych sterów. Giant, Wheeler i Bergamont mają linki prowadzone w przelotkach pod górną rurą, co korzystnie wpływa na ich wizerunek. Dodatkowo Bergamont posiada przelotki, umożliwiające poprowadzenie linki tylnej przerzutki w pełnym pancerzu, to dobre rozwiązanie. Giant, b Twin i Wheeler nie zostały wyposażone w piwoty v-brake ów, czyli nie dają możliwości rezygnacji z hamulców tarczowych. Z kolei tylko rama Leader Fox nie posiada uchwytu hamulca tarczowego. W ramach crossowych różnic nie jest tak wiele. O całkowicie różniącej się od reszty ramie b Twina nie ma co pisać, bo widać to na zdjęciach, ale warto wspomnieć, że jako jedyna ma klasyczne stery oraz napędy puszczone w pełnych pancerzach. W przypadku innych ram, tylko Centurion ma napędy przerzutek puszczone pod dolną rurą, przez co bardziej narażone są na zabrudzenia. Amortyzacja W amortyzatorach ostra rywalizacja między Suntourem i RST. W obu grupach rowerów modele tych marek rozłożyły się niemal po równo. Mimo iż wszystkie konstrukcje były teoretycznie bardzo zbliżone do siebie, to jednak bez trudu dało się wyczuć zdecydowane różnice w działaniu. Zaznaczamy, że ocenialiśmy je na sucho, więc jest szansa, że modele, które teraz budziły nasze zastrzeżenia ze względu na niezbyt płynną pracę podczas jazdy, rozchodzą się i będą działały lepiej. Wśród modeli górskich zdecydowanie najlepiej wypadł Suntour XCR LO z b Twina RR 5XC. Działał płynnie w całym zakresie skoku, był czuły i dość komfortowy także za sprawą hydraulicznego tłumika z blokadą skoku Speed- Lock. Pozwala ona nawet, w pewnym zakresie regulować szybkość kompresji widelca. Podobną płynnością działania i czułością charakteryzował się Suntour XCM V2 zamontowany w Wheelerze. Jednak nie został on wyposażony w hydrauliczne tłumienie, co dało się odczuć szybkim odbijaniem. Jako jedyny w grupie MTB nie miał także blo- bikeboard #4 kwiecień

11 Widelce przednie Pierwszy z lewej Suntour XCR LO, pochodzący z b Twina RR 5XC, jako jedyny w prezentacji ma górne golenie o średnicy 30 mm. Mimo iż ma aż 100 mm skoku, tłumik olejowy i blokadę skoku, okazał się najlżejszy w grupie amortyzatorów MTB (2123 g). Drugi od lewej to Suntour NCX-D LO, pochodzący z Kellysa Exquisite, najlepszy amortyzator wśród prezentowanych rowerów crossowych. Ma golenie górne o średnicy 28 mm, skok 63 mm i także hydrauliczny tłumik z blokadą skoku (masa 2098 g). Kolejny model to RST Omni 777 z Wheelera Cross najsłabiej wypadający amortyzator crossowy. Jego górne golenie mają tylko 25,4 mm średnicy, a dolne wykonane są przestarzałą, jak na dzisiejsze czasy, metodą spawania z kilku elementów (golenie, podkowa, haki koła). Wszystkie pozostałe amortyzatory mają ten element wykonany w formie monolitycznego odlewu, dzięki czemu jest on zdecydowanie sztywniejszy i lżejszy. Potwierdzeniem tego niech będzie fakt, że przy zaledwie 50 mm skoku, Omni jest jednym z najcięższych amortyzatorów wśród crossiaków. Radykalnym, mogłoby się wydawać, posunięciem wykazali się twórcy b Twin Triban Road w ogóle rezygnując z przedniego amortyzatora i zastępując go sztywnym widelcem ze stali Cr-Mo (pierwszy z prawej). Jednak wbrew pozorom rozwiązanie takie dobrze sprawdzi się w zastosowaniu, do jakiego przeznaczony jest ten rower, a zysk na masie jest bardzo duży (widelec waży tylko 1153 g). To dobra podpowiedź także dla innych, bo naprawdę lepiej mieć lekki sztywny widelec niż kiepsko działający, ciężki amortyzator. kady skoku. Na plus liczymy za to regulatory naprężenia wstępnego, które jako jedyne w teście zmieniały twardość widelca. Centurion i Giant wyposażone zostały w Suntour XCT. Jednak w pierwszym przypadku amortyzator uginał się skokowo i był dość twardy a w drugim działał płynnie i bardzo miękko. To najprawdopodobniej efekt zamówienia przez obu producentów sprężyn o różnej twardości. Ich wspólnymi cechami były: brak zauważalnego tłumienia powrotu i nieudana koncepcyjnie mechaniczna blokada skoku (do odblokowania widelec konieczne jest jego odciążenie, czyli w praktyce zatrzymanie się i zejście z roweru). Produkt managerowie z Bergamonta, Kellysa i Leader Foxa do swoich rowerów wybrali ten sam model amortyzatora Gila TnL z konkurencyjnego dla Suntoura RST. W tym przypadku nie zauważyliśmy różnic między poszczególnymi modelami - wszystkim brakowało płynności ruchu, były dość twarde i szybko odbijały. Jak pokazuje tabela poniżej, zestawiająca najważniejsze dane dla wszystkich amortyzatorów, okazały się też najcięższymi widelcami w prezentacji. Na plus należy im policzyć skuteczną blokadę skoku TnL sterowaną bardzo wygodnym regulatorem i działającą podobnie jak opisany wcześniej SpeedLock z Suntoura XCR. Wśród amortyzatorów crossowych najlepsze wrażenie zrobił także Suntour zamontowany w Kellysie - NCX-D LO. Płynny w działaniu, komfortowy (może nawet trochę za miękki), jako jedyny wyposażony w hydrauliczny tłumik i blokadę skoku. Zbliżoną płynnością pracy wykazywał Suntour NEX4610 z Gianta. Amortyzator Rower Model Skok [mm] Masa [g] Medium ściskane Tłumienie Średnica goleni [mm] Regulacje * Bergamont Icee RST Gila TnL sprężyna / MCU tłumik olejowy 28,6 NW, HBS b Twin Rockrider 5XC SR Suntour XCR LO sprężyna tłumik olejowy 30 NW, HBS Centurion Backfi re 100 SR Suntour XCT V sprężyna cierne 28 NW, MBS Giant Rainier Disc SR Suntour XCT V sprężyna cierne 28 NW, MBS Kellys Salamander RST Gila TnL sprężyna / MCU tłumik olejowy 28,6 NW, HBS Leader Fox Classic RST Gila TnL sprężyna / MCU tłumik olejowy 28,6 NW, HBS Wheeler Pro 29 SR Suntour XCM V sprężyna cierne 28 NW Bergamont Transmit RST Neon T sprężyna / MCU cierne 25.4 NW b Twin Triban Road 5 stal cr-mo Centurion Cross Line 100 SR Suntour NEX sprężyna cierne 28 NW Giant X-Sport 3 Disc SR Suntour NEX4610 V sprężyna cierne 28 NW, MBS Kellys Exquisite SR Suntour NCX-D LO sprężyna tłumik olejowy 28 NW, HBS Leader Fox Toscana RST Soft ML sprężyna / MCU cierne 25,5 NW, MBS Wheeler Cross 6.3 RST Omni sprężyna / MCU cierne 25.4 NW * NW - naprężenie wstępne, MBS - mechaniczna blokada skoku, HBS - hydrauliczna blokada skoku 52 bikeboard #4 kwiecień 2009

12 Kellys Exquisite Cena: 1889 zł współczynnik bb: 100 g za 14 zł* Kellys Salamander Cena: 1889 zł współczynnik bb: 100 g za 14 zł* mm 570 mm 485 mm (19 ) 1075 mm 293 mm 69.1 Rower przeznaczeniem bardzo zbliżony do Giant X-Sport, turystyka długodystansowa to jego karma. Co ciekawe, oba rowery mają prawie identyczną geometrię co także przekłada się na bardzo zbliżoną pozycję, jaką przyjmuje się na rowerze. Z tym, że Kellys nie został wyposażony w regulowany mostek więc nie można jej zmienić na bardziej sportową. Ale za to mamy giętą kierownice i rogi. W Exquisitcie zamontowano bardzo dobry przedni amortyzator z sprawnie działającą blokadą skoku. Jako nieliczny okaz wyposażony jest także w 27-biegowy napęd. Kolejnymi atutami są bardzo lekka rama i koła mm 600 mm 490 mm (19.5 ) 1080 mm 287 mm 70.7 Geometria praktycznie odpowiadająca wzorcowi XC, do tego bardzo wąska, prosta kierownica i nie ma żadnych złudzeń, że siedzimy za sterami sportowego ścigacza. W napędzie Salamandry znajdziemy kilka smaczków tj. tylna przerzutka XT Shadow, manetki Deore 2-way Release czy kaseta Kellys może się tez pochwalić najlżejszą ramą wśród górali. Tylko czemu przykręcono do niej jeden z najcięższych widelców tego zestawienia! Dobrze, że koła są bardzo lekkie. Zastąpienie ciężkich opon sprawi, że będzie to naprawdę fajny zestaw. Bieżnik opony zbliżony do semi-slicków będzie sprzyjał sportowemu zastosowaniu, ale w trudniejszych warunkach terenowo-pogodowych może okazać się niewystarczający. W rowerze brakuje rogów. Najlepiej zabrać je Equisitowi Hamulce Rower Dźwignie Szczęki/Zacisk System* Bergamont Icee Tektro RS-360A Shimano Alivio BR-M410 V b Twin Rockrider 5XC Avid Juicy 3 Avid Juicy 3 TH (160/160 mm) Centurion Backfi re 100 Tektro MT 3.0 Tektro MT10 V Giant Rainier Disc Giant Root Giant Root TH (160/160 mm) Kellys Salamander Tektro MT 3.0 Tektro ML 836A V Leader Fox Classic Shimano Alivio ST-M405 Tektro M590L V Wheeler Pro 29 Shimano Acera ST-M360 Shimano BR-M416 TM (160 mm) Bergamont Transmit Shimano ST-EF60 Tektro ML837 V b Twin Triban Road 5 aluminiowe Tektro I0 / aluminiowe TM (160 mm) / V** Centurion Cross Line 100 Tektro MT 3.0 Tektro RS360A V Giant X-Sport 3 Disc Giant Root Giant Root TH (160/160 mm) Kellys Exquisite Shimano Deore ST-M510 Tektro ML-836A V Leader Fox Toscana Shimano Acera ST-EF60 Logan V Wheeler Cross 6.3 Tektro Tektro 855 V * V - szczękowe typu v-brake, TH - tarczowe hydrauliczne, TM - tarczowe mechaniczne. Przy hamulcach tarczowych w nawiasie podajemy wielkość tarcz hamulcowych ** na pierwszej pozycji jest hamulec przedni, na drugiej tylny Jednak pozbawiony był hydraulicznego tłumienia, co dało się odczuć, a hydrauliczną blokadę skoku o płynnym działaniu zastąpiła mechaniczna zero-jedynkowa. Trzeci model Suntoura, NEX4110, zamontowany był w Centurionie. Ten jednak odbiegał od droższych modeli brakiem płynności ugięcia i dużo twardszymi sprężynami. Z ereściaków dość twardymi sprężynami, ale za to w miarę płynnym ugięciem, wykazał się Neon T9 z Bergamonta. Niestety nie można tego samego powiedzieć o Soft ML z Leader Foxa, który działał bardziej skokowo, Najsłabszym amortyzatorem był Omni 777 z Wheelera, tępy, uginający się skokowo i ciężki. Napędy Napędem zdecydowanie odróżniającym się od reszty jest oczywiście ten z b Twina Triban Road 5. To rzadko spotykane kombo piasty wielobiegowej z kasetą obsługiwaną tradycyjną przerzutką. Rozwiązanie wydaje się ciekawe, bo oferuje bikeboard #4 kwiecień 2009

13 Napęd Rower Korby* Kaseta Łańcuch Ilość Manetki Przerzutka przednia przełożeń Bergamont Icee Shimano Acera FC-M361 44/32/22T (175 mm) Shimano CS-HG40-8 (11-30) Shimano CN-HG40 24 Shimano Alivio SL-M410 Shimano Alivio FD-M412 b Twin Rockrider 5XC SR Suntour XCT V2 T312 42/32/22T (175 mm) SRAM PG-950 (11-32) SRAM PC Shimano FD-C050 SRAM X.5 Centurion Backfi re 100 Shimano Acera FC-M361 42/32/22T (175 mm) Shimano CS-HG40-8 (11-32) Shimano CN-HG40 24 Shimano Acera SL-M360 Shimano Altus FD-M311 Giant Rainier Disc Truvativ Isofl ow 44/32/22T (175 mm) Shimano CS-HG40-8 (11-32) KMC 24 Shimano Acera SL-M360 Shimano FD-050 Kellys Salamander Truvativ Isofl ow 44/32/22T (170 mm) Shimano CS-HG50-9 (11-34) KMC Z Shimano Deore SL-M530 Shimano Deore FD-M531 Leader Fox Classic Shimano Alivio FC-M411 44/32/22T (170 mm) SRAM PG-830 (11-32) KMC Z82 24 Shimano Alivio ST-M405 Shimano Alivio FD-M412 Wheeler Pro 29 Shimano Acera FC-M361 42/32/22T (170 mm) Shimano CS-HG30-8 (11-32) KMC 24 Shimano Acera ST-M360 Shimano Acera FD-M310 Bergamont Transmit Shimano FC-TX71 48/38/28T (170 mm) Shimano CS-HG40-8 (11-30) Shimano CN-HG40 24 Shimano Acera ST-EF60 Shimano Nexave FD-T301 b Twin Triban Road 5 Truvativ Fived 42T (170 mm) SRAM Dual Drive II / PG-950 (11-32) SRAM PG SRAM Dual Drive II - Centurion Cross Line 100 Shimano Acera FC-M361 48/38/28T (175 mm) Shimano CS-HG40-8 (11-32) Shimano CN-HG40 24 Shimano Acera SL-M360 Shimano Altus FD-M311 Giant X-Sport 3 Disc Truvativ Isofl ow 48/36/26T (170 mm) SRAM PG-950 (11-32) Shimano CN-HG73 27 Shimano Deore SL-M530 Shimano Deore FD-M510 Kellys Exquisite Truvativ Isofl ow 44/32/22T (170 mm) Shimano CS-HG61-9 (11-32) KMC Z Shimano Deore ST-M510 Shimano Deore FD-M531 Leader Fox Toscana Truvativ X-fl ow 48/38/28T (170 mm) SRAM PG-830 (11-32) KMC Z82 24 Shimano Acera ST-EF60 Shimano FD-C051 Wheeler Cross 6.3 Shimano FC-M191 48/38/28T (170 mm) Shimano CS-HG30-8 (11-32) Shimano CN-HG40 24 Shimano Alivio SL-M410 Shimano FD-C051 * w nawiasie podajemy długość ramion Osie suportu We wszystkich rowerach w prezentacji zamontowane zostały osie suportu zintegrowane z łożyskami w tzw. pakiety. W większości przypadków ramiona korb osadzone są na osiach na tzw. kwadracie, mocowanie znane od lat i ciągle bardzo popularne, chociaż degradowane do coraz tańszych modeli rowerów. Wypierane jest bowiem przez mocowanie na tzw. wielowpust, zdecydowanie trwalsze i mocniejsze. W naszej prezentacji w dwóch rowerach zastosowano takie rozwiązanie, Bergamontcie Icee ma korby i oś w Shimanowskim standardzie Octalink, a Kellys Exquisite ISIS, stosowanym m.in. przez Truvativa. Dla porządku należy dodać, że oba standardy oczywiście nie są ze sobą kompatybilne. Jednak aby nie siać niepotrzebnej paniki wśród użytkowników korb na kwadrat, należy dodać, że różnice w jakości połączenia między systemem na kwadrat i wielowpust będą wyczuwalne tylko dla osób o naprawdę mocnej nodze lub dużej masie. Dla pozostałych, prócz prestiżu, różnicy nie będzie.

14 Przerzutka tylna Shimano Deore RD-531 SRAM X.5 Shimano Alivio RD-410 Shimano Deore RD-M531 Shimano XT RD-M772 Shimano SLX RD-M662 Shimano Deore RD-M531 Shimano Alivio RD-410 SRAM Dual Drive II Shimano Alivio RD-410 Shimano Deore RD-M531 Shimano Deore RD-M531 Shimano Deore RD-M531 Shimano Alivio RD-410 Pedały Wśród naszych rowerów żaden nie został wyposażony w pedały zatrzaskowe. Mimo iż zapewniają nieporównywalnie lepszą transmisję napędu i wbrew pozorom większą pewność w jeździe terenowej, to jednak stanowią wyższy stopień wtajemniczenia. Każdy zaawansowany rowerzysta wcześniej czy później powinien go pokonać, jednak zanim to nastąpi, w użyciu są klasyczne pedały platformowe. A te, mimo zdawałoby się bardzo prostej budowy, mogą dość mocno różnić się między sobą. Najmocniejszą budowę i najlepsze trzymanie buta zapewniają modele w całości wykonane z metalu (w tym także klatka), stali lub aluminium (na zdjęciach z lewej). Pedały takie ważą ok. 450 g (para). Jeżeli dodatkowo mają powiększoną powierzchnię jak te z b Twina Triban Road (pierwsze z lewej), to tym lepiej, chociaż odbywa się to kosztem dodatkowej masy. Dla zaoszczędzenia paru gramów korpus pedałów wykonywany jest z tworzywa (drugie z prawej). Masa wtedy spada (ok. 400 g), ale dzieje się to kosztem ich wytrzymałości w porównaniu do modeli, gdzie użyty został metal. Najtańsze modele w całości wykonane są z tworzywa (oczywiście mowa o korpusie, nie łożyskach czy osi), są najlżejsze (ok. 300 g), ale zarazem najmniej odporne na uszkodzenia i najsłabiej trzymają podeszwę szczególnie zabrudzonego buta. Można temu jednak zapobiec instalując tzw. noski (widoczne na zdjęciu), dzięki którym noga jest zdecydowanie lepiej osadzona na pedale. przełożenia, tak jak inne rowery, a napęd jest prostszy w obsłudze i użytkowaniu. Łatwiejsze też wydaje się sterowanie nim. Wśród napędów klasycznych z kilku powodów na wyróżnienie zasługuje ten z Kellysa Salamander. Jako jeden z czterech oferuje 27 przełożeń (wraz z b Twinem RR 5XC, Giantem X-Sport i drugim Kellysem), jako jeden z dwóch (znowu z Giantem X-Sport 3) miał zamontowane manetki ze świetną funkcją 2-way Realase, ale już tylko on zestawiony był z najwyższych grupowo komponentów (przerzutka tylna Shimano XT Shadow) a dodatkowo wyposażony w kasetę o zakresie 11-34T. W napędy homogeniczne (które bardzo sobie cenimy) zostały wyposażone oba Bergamonty, Centuriony i Wheeler Cross 6.3. To warte odnotowania, bo nasze doświadczenie uczy nas, że zestawy takie, choćby nawet złożone z podzespołów niższych w hierarchii, ale pochodzące od jednego producenta, działają lepiej niż mieszanki. W wspomnianych już Bergamontach należy za to wytknąć niedostatek miękkich przełożeń. Szczególnie będzie on odczuwalny w crossowym Transmicie, gdzie korby 48/38/28 zestawiono z kasetą To nie pozwoli komfortowo pokonywać dużych (długich) wzniesień. Jak możecie przeczytać w newsie na str. 31, na potrzeby rowerów na kołach 29 Shimano dostrzegło potrzebę wprowadzenia kasety z 36-zębowym trybem! A przecież wielkość kół jest zbliżona, dlatego uważamy, że w crossówkach zakres z tyłu to minimum. Wprawdzie o manetkach piszemy głównie na str. 46, ale koniecznym jest wspomnienie, że dużym nieporozumieniem jest wyposażenie Leader Foxa Classica, mającego sportowe aspiracje, w manetki ST- M405. I nie chodzi tutaj o to, że są zintegrowane z klamkami, ale o układ dźwigni

15 sterujących. Jest on analogiczny jak w rekreacyjnych EZ-Fire ach i na dobrą sprawę wyklucza ambitniejszą jazdę. Jeszcze jedną cechą, o której chcemy tutaj powiedzieć, jest długość ramion korb. W czterech na siedem górali wynosi 175 mm, a w prawie wszystkich crossach 170 mm. I teoretycznie wydaje się to logiczne, ponieważ dłuższe korby zapewniają lepszą efektywność napędzania (przydatne w sportowych MTB), ale krótszymi łatwiej machać (pomocne w rekreacyjnych crossach). Jednak to każdy indywidualnie powinien zdecydować, co jest dla niego ważniejsze. Długości korb oraz wszystkie pozostałe dane dotyczące napędów zebraliśmy w tabeli na str. 56. Koła Tabela ze str. 50, w której zawarliśmy wszystkie istotne dane dotyczące tym razem kół, szybko odkrywa przed nami ciekawą informację. Ogumienie crossówek jest znacznie lżejsze niż w rowerach górskich, a całe koła sprawiają znacznie lżejsze wrażenie. Ale na wadze różnica jest znikoma. Metal jest ciężki. Tak się akurat złożyło, że dwa najcięższe komplety kół założono do obu rowerów Gianta, a różnica pomiędzy nimi wynosi dokładnie 300 g. Nie dajcie się zwodzić informacją, że koła w crossach są znacznie lżejsze niż górali. Choć to szczera prawda, że w porównaniu do MTB toczą się znacznie lżej. Casus Gianta to nie jest wyjątek, bo w przypadku dwóch najlżejszych zestawów kół pochodzących z Bergamonta Icee i Leader Foxa Toscana różnica jest jeszcze mniejsza i wynosi tylko 100 g. Jednak zawsze w takich rozważaniach, prócz oczywistego porównywania masy kół jako całości, zachęcamy do analizowania, skąd się bierze. Specjalnie dla Was rozbieramy koła i ważymy poszczególne elementy. Dzięki temu można łatwo sprawdzić, które elementy szczególnie ciążą ku ziemi i czy nie warto ich wymienić. Należy pamiętać, że wymiana opon to w wielu przypadkach jeden z najłatwiejszych, stosunkowo niedrogich i na pewno legalnych z punktu widzenie gwarancji upgradów. Zarazem jeden z najskuteczniejszych, bo zbija masę roweru w miejscu w którym jest ona najbardziej odczuwalna, czyli na obwodzie koła. Komponenty Napęd, hamulce czy koła to bardzo ważne elementy, w dużej mierze decydujące o klasie roweru, ale nie należy zapominać, że za to, jak będziemy się na nim czuć, odpowiadają zamontowane na nim komponenty. To od rodzaju kierownicy, jej szerokości i gięcia, długości i wznosu mostka będzie w dużym stopniu zależała nasza pozycja na rowerze. A od właściwego doboru siodła do

16 Leader Fox Toscana Cena: 1529 zł współczynnik bb: 100 g za 11 zł* Leader Fox Classic Cena: 1899 zł współczynnik bb: 100 g za 14 zł* mm 600 mm 530 mm (21 ) 1110 mm 315 mm 70 Krążownik drogowy. Duża baza kół, długi ogon, łagodne kąty a do tego długa górna rura przebiegająca prawie poziomo. Toscana nie ukrywa, że jej rodowód wywodzi się od rowerów trekkingowych. I najlepiej będzie sprawdzać się na ubitych szlakach prowadzących po horyzont. Na takich najlepiej sprawdzą się opony Schwalbe Road Cruiser i napęd z szybkimi przełożeniami. Chociaż na Toscanie nie ma potrzeby się spieszyć, regulowany mostek pozwala dopasować pozycję, do takiej jak lubimy. Wystarczająco szeroka, lekko gięta kierownica zapewnia właściwe rozciągnięcie ramion a ergonomiczne gripy dobrze leżą w dłoniach. W tym przypadku nawet manetki typu EZ-Fire nie przeszkadzają. Harmonię burzy trochę amortyzator, wprawdzie jest lekki, ale nie pracuje płynie, pozostaje mieć nadzieje, że się rozchodzi mm 605 mm 510 mm (20 ) 1080 mm 320 mm 69.5 Sportowiec-amator. Rower o dużym potencjalne sportowym, najlżejszy wśród górali, wyposażony także w jeden z najlżejszych zestawów kół z dobrymi oponami, które poradzą sobie w różnych warunkach. Mimo iż pozycja jest jak na ścigacza przystało, bardzo mocno pochylona do przodu to jednak kąty ramy zostały złagodzone,aby mniej wprawna ręka początkującego zawodnika poradziła sobie na trasie. Dzięki wysoko zawieszonej osi suportu nie będzie on musiał sobie zaprzątać głowy tym, aby nie uderzyć korbami o wystające przeszkody. Ramiona korb o długości 170 mm pomogą też kręcić tym, którzy nie mieli za dużo czasu, aby porządnie przygotować się do sezonu. Napęd zwieńczony poważnie wyglądającą tylna przerzutką SLX Shadow nie budziłby zastrzeżeń gdyby nie manetki, zbyt rekreacyjne do, było nie było, sportowego roweru.

17 crossowiacy górale Kellys Leader Fox Centurion Giant Bergamont b Twin Pozycja Porównywanie danych geometrii, długości mostków, gięcia kierownic i tym podobnych danych może przybliżać nas do obrazu pozycji, jaką przyjmuje się na danym rowerze. Ale dopiero zestawienie takie jak to daje pełen obraz. Dobrze widać różnice w nachyleniu sylwetki, jaką przyjmuje się na sportowym b Twinie RR5XC czy Kellysie Salamander, a nastawionym na spokojniejszą i wygodniejszą eksplorację Centurionem czy Giantem. Widać także różnice pomiędzy rowerami w ramach pary lub właśnie ich brak. Przykładowo w Leader Foxach na górskim Classicu sylwetka jest wyciągnięta, mocno nachylona do przodu, a na crossowej Toscanie wyprostowana, zdecydowanie rekreacyjna. Znowu w przypadku par b Twin i Giant wyraźnie widać, że na obu rowerach przyjmujemy taką samą pozycję. Należy pamiętać, że wraz ze zmianą sylwetki na rowerze, zmienia się dystrybucja ciężaru, jaki przypada na poszczególne partie ciała. W sportowym ułożeniu jego większość spoczywa na pedałach i kierownicy. W przypadku bardziej wygodnej, wyprostowanej, więcej masy spoczywa na siodełku. Jakie niesie to za sobą implikacje, możecie przeczytać w artykule Jedź zdrowo na str Wheeler 60 bikeboard #4 kwiecień 2009

18 Wheeler Cross 6.3 Wheeler Pro 29 Cena: 1599 zł współczynnik bb: 100 g za 11 zł* Cena: 1899 zł współczynnik bb: 100 g za 13 zł* 605 mm Chociaż na to nie wygląda to jednak Cross jest 71.8 bardzo podobny do Toscany. Jeszcze większa baza kół zapewni mu dużą stabilność a spokojne kąty 520 mm nie będą starały się wyrywać go z błogostanu Bo i po co. Wheeler to kolejny rower wyposażony 435 mm 295 mm w regulowany wspornik kierownicy, a do tego jest też amortyzowany wspornik siodła. Pełen komfort mm Można nawet zapomnieć o małej nadwadze roweru i bardzo słabym przednim amortyzatorze, ważne, że koła są lekkie. Homogeniczny napęd Shimano to też plus tego roweru mm 575 mm 440 mm (17.5 ) 1070 mm 310 mm 69.5 Enduro? Geometria prawie idealna, pasuje. Łagodny kąt główki będzie sprzyjać szybkim zjazdom, ale krótsza baza kół i tylny widelec powinny sprawić, że rower nie straci na żwawości w zakrętach. Pozycja wygodna, wyluzowana, ale idealnie byłoby, gdyby kierownica była szersza jeszcze o 20 mm. W napędzie wystarczy tylko zastąpić łańcuch KMC Shimanowskim, aby uzyskać kompletny napęd tego producenta. Zabieg łatwy i nie drogi, na pewno opłaci się z nawiązką. Opony z wyraźną rzeźbą bieżnika, hamulce tarczowe (mechaniczne) tylko 80 mm skoku przedniego amortyzatora trochę nie pasuje do obrazu roweru enduro. No i ta masa... Komponenty Rower Wsp.kierownicy* Kierownica** Wsp. siodła* Siodło Pedały*** Rogi Bergamont Icee Tattoo Pro OS (100 mm) Tatto Prolite OS (620) Tattoo Pro (350 mm) Tattoo ML Pro Wellgo LU-955 (tworzywo/stal) - b Ttwin Rockrider 5XC Rockrider Comp (100 mm) Rockrider Comp (640 mm) Rockrider Rockrider Sport Wellgo LU-951 (alu/stal) - Centurion Backfi re 100 Procraft AL OS (95 mm) Procraft Riser OS (620 mm) Procraft SP-602 (350 mm) Velo VL-2039 VP-992A (tworzywo/alu) - Giant Rainier Disc Giant A3 (100 mm) Giant A3 (620 mm) Giant A3 (350 mm) Velo VL-1166 VP-9928 (tworzywo/stal) - Kellys Salamander Ritchey (110 mm) Ritchey (560 mm) Kalloy (345 mm) Selle Royal Mach VP-349S (alu/stal) - Leader Fox Classic Truvativ XR (110 mm) Truvativ Stylo Flatbar (580 mm) Exerace (300 mm) Exerace VP-990S (tworzywo/stal) - Wheeler Pro 29 WBP (85 mm) WBP (600 mm) WBP (340 mm) WBP Active VP-519S (alu/stal) - Bergamont Transmit Tattoo Comp (90 mm) Tattoo Riserbar (600 mm) Tattoo Comp (350 mm) Tattoo Kevlar Wellgo LU-945 (tworzywo) - b Ttwin Triban Road 5 Aluminiowy (125 mm) Aluminiowa (600 mm) Aluminiowy (400 mm) Selle Royal Viper VP-505 (alu) Centurion Cross Line 100 Procraft AL (90 mm) Procraft Riser OS (620 mm) Procraft SP-602 (300 mm) Velo VL-3127 VP-992A (tworzywo/alu) - Giant X-Sport 3 Disc Kalloy AS-807R (90 mm) Giant A3 (580 mm) Post Moderne Velo VL-1146G VP-992S (tworzywo) - Kellys Exquisite Kalloy UNO AS-150 (100 mm) Kalloy AL-029 (590 mm) Kalloy SP-265 (350 mm) Kellys Cognithor VP-199 (stal/alu) KBIX Lite Leader Fox Toscana Exerace (115 mm) aluminiowa Exerace (300 mm) Selle Royal Freccia VP-990S (tworzywo/stal) - Wheeler Cross 6.3 WBP (85 mm) WBP (600 mm) WBP (340 mm) WBP VP-9908 (tworzywo/stal) - * w nawiasie podana jest długość wspornika ** w nawiasie podana jest szerokość kierownicy *** w nawiasie podane są materiały z jakich wykonane są korpus i klatka (obudowa) pedałów bikeboard #4 kwiecień