SPORT & BUSINESS FOUNDATION Football Business Group. Kryzys finansowy włoskich klubów w 2002 roku

Transkrypt

1 SPORT & BUSINESS FOUNDATION Football Business Group kwiecień 2006 Kryzys finansowy włoskich klubów w 2002 roku SPORT & BUSINESS FOUNDATION ul. Towarowa Poznan info@sbf.pl

2 Seria A była zawsze wyjątkowa. Była ligą, do której tylko wielcy piłkarze innych krajów mieli wstęp. Przez ostatnie lata najlepsze kluby z Serie A osiągają sukcesy także w europejskich pucharach. Charakterystyczną cechą ligi włoskiej oprócz wielkich gwiazd i jeszcze większych pieniędzy jest także fakt, iż jest najmniej wyrównaną ligą wśród najlepszych lig Europy. Jedną z głównych przyczyn powodujących pogłębianie różnic pomiędzy klubami Serie A jest brak kolektywnej sprzedaży praw do transmisji spotkań piłkarskich. Indywidualne negocjacje ze stacjami telewizyjnymi promują oczywiście kluby bardziej znane, przedstawiające wyższe wartości marketingowe. Dzięki temu kluby włoskie w odróżnieniu od czołowych klubów z innych krajów czerpią największe zyski ze sprzedaży praw do meczów. Przykładowo najbogatszy klub z Włoch AC Milan 59% swoich przychodów czerpie ze sprzedaży praw do meczów. Większość ze 138 milionów zysków z transmisji telewizyjnych klub czerpie ze sprzedaży praw krajowym telewizjom. Milan ma podpisane umowy z Sky Italia i z Mediaset. Kolejne 26,2 miliona Euro to zyski klubu ze sprzedaży praw i umów sponsorskich za udział w Lidze Mistrzów. Zyski z umów z krajowymi kanałami telewizyjnymi prawdopodobnie zwiększa się jeszcze bardziej po podpisaniu nowej umowy pod koniec obecnego sezonu. Podobna struktura przychodów występuje w najpopularniejszym klubie Włoch Juventusie Turyn. Ma on ponad 14 milionów kibiców w samych Włoszech. Za sprzedaż praw do transmisji swoich spotkań kanałom Sky Italia i Mediaset zarobił w 2004 roku ponad 124 miliony Euro. To około 54% całości przychodów. Udział ten zmieni się na korzyść wpływów z transmisji w przyszłym roku. Juventus prawdopodobnie podpisze nową umowę z Mediaset, która opiewać ma na około 100 milionów Euro. Także kolejne najbogatsze włoskie kluby takie jak Inter, AS Roma czy Lazio opierają swoje przychody na wpływach z transmisji meczów. Udziały w przychodach Interu i Romy to 58%, niewiele mniej, bo 53% to wynik Lazio. Właśnie to, że każdy z klubów sam negocjuje umowy ze stacjami telewizyjnymi promuje kluby lepsze, mające większą liczbę kibiców. Już w latach poprzednich dochodziło na tym polu do wielu konfliktów. Konfliktów pomiędzy bogatymi a biednymi klubami Serie A. Przykładowo przed sezonem rozpoczynającym się w 2002 roku 18 klubów zanotowało straty w wysokości 500 milionów Funtów. Problemy finansowe klubów spowodowane były problemami telewizji ITV Digital i niemieckiego imperium medialnego Kircha. Także państwowa telewizja włoska RAI zaoferowała za prawa do pokazywanie skrótów meczów Serie A i Pucharu Włoch o połowę mniejszą sumę niż przed rokiem. Angielski Channel 4 w ogóle nie zdecydował się na zakup praw do meczów ligi włoskiej. Wszystkie te nieudane umowy spowodowały, że włoskie kluby 2

3 zadecydowały o przesunięciu początku sezonu. Włoskie kluby także te grające w Serie B chciały sprawiedliwego traktowania przy podziale wpływów z praw do transmisji spotkań ligowych. Głównymi przyczynami opóźnień w rozpoczęciu sezonu były: Fakt, że większe kluby takie jak Juventus podpisały umowę aż na 34,5 miliona Funtów, natomiast osiem mniejszych klubów nie zgodziło się na proponowane 3,3 miliona Funtów, żądając 6,4 miliona. Osiem mniejszych klubów Serie A i trzy z Serie B nie podpisało umowy pay-per-view Włoski kanał RAI zaoferował 28,8 miliona Funtów za prawa do pokazywania skrótów Serie A i Pucharu Włoch wobec 56 milionów oferowanych rok wcześniej. Włoskie kluby założyły konsorcjum Plus Media Trading, które miało pomóc w negocjacjach z władzami związku piłkarskiego i z mediami. Zostało przedstawione rozwiązanie, które reprezentowało równowagę między potrzebami mniejszych klubów a potrzebami tych, które podpisały umowę. Kryzys zakończył się ugodą jednak sezon rozpoczął się z dwutygodniowym opóźnieniem. Z pewnością wpływa to na zwiększenie nierównowagi pomiędzy klubami w lidze Włoskiej. Właśnie ta nierównowaga wydaję się być jednym z największych problemów trapiących włoską piłkę. Włoskie kluby borykające się z problemami ustawiania meczów, dopingiem, chuliganami, rasizmem czy wreszcie fałszywymi paszportami wśród piłkarzy często jednak o problemie nierównej ligi zapominają. Liga Włoska w ostatnich latach w największym stopniu spośród najlepszych lig europejskich promuje kluby najbogatsze, co jak pokazują badania nie wpływa dobrze na konkurencyjność ligi. Szczególny wzrost nierównowagi ukazany za pomocą indeksu Herfindahla i indeksu C5 występuje w lidze włoskiej po roku 2003 a ogólna tendencja wzrostowa obu wskaźników występuje po roku Przyczyną tego prawdopodobnie jest to, iż najlepsze kluby czerpią co roku znaczne korzyści z gry nie tylko we Włoszech ale i z gry w Europie. Ma na to bezpośredni wpływ popularność, jaką cieszy się Liga Mistrzów i korzyści związane z uczestniczeniem w LM. Korzyści te to przede wszystkim znaczne wpływy finansowe, a także podnoszenie poziomu sportowego przez uczestnictwo w rozgrywkach z najlepszymi drużynami Europy. Znaczny wzrost nierównowagi po roku 2003 może być przyczyną problemów finansowych, z jakimi borykały się kluby piłkarskie we Włoszech w ostatnich latach. Rośnie rozpiętość dochodów z praw do transmisji meczów piłkarskich Serie A. Podpisywanie umów zależnych od ilość transmitowanych spotkań danej drużyny zawsze promować będzie 3

4 kluby popularniejsze, posiadające lepszych piłkarzy. Będzie to także powodowało wzrastanie nierównowagi pomiędzy drużynami z jednej ligi. Zrozumiałe jest, że więcej ludzi chce oglądać w sezonie mecze pomiędzy dobrymi drużynami, w których wynik jest sprawą otwartą. O tym zapominają największe kluby włoskie i włodarze włoskiej piłki. Słuszniejszą wydaję się być droga, jaką podążają kluby Premiership preferujące kolektywną sprzedaż praw. Część wpływów z transmisji spotkań jest dzielona równo pomiędzy kluby bez względu na to ile razy mecz danego klubu będzie transmitowany. Reszta przydzielana jest w zależności od miejsca w tabeli i popularności danego klubu. Największe kluby Anglii nie zapominają o tych trochę biedniejszych dzięki czemu Premiership notuje największe zyski ze sprzedaży praw telewizyjnych w Europie. 4

5 Autor: Mateusz Cholewa Redakcja: Football Business Group Sebastian Miroński mobile: s.mironski@sbf.pl Sport & Business Foundation Wszelkie Prawa Zastrzeżone. 5