ZMIENNOŚĆ KLIMATU A PRZYCZYNY POWODZI W POLSCE SPOSOBY MINIMALIZOWANIA STRAT

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZMIENNOŚĆ KLIMATU A PRZYCZYNY POWODZI W POLSCE SPOSOBY MINIMALIZOWANIA STRAT"

Transkrypt

1 ZMIENNOŚĆ KLIMATU A PRZYCZYNY POWODZI W POLSCE SPOSOBY MINIMALIZOWANIA STRAT dr hab. inż. Piotr Kowalczak Dyrektor Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego, Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu Poznań 2011

2 ZAMIAST WSTĘPU TROCHĘ HISTORII Do największych historycznych powodzi na Wiśle należy zaliczyć: katastrofalną powódź w okolicach Krakowa w 1475 r., powódź w rejonie w rejonie Warszawy w 1635 r. oraz powódź z 1774 r., która dotknęła zarówno Kraków jak i Warszawę. Zachowane znaki wodne dokumentują również wystąpienie powodzi w 1593 i 1697 r. (Kraków) oraz w 1570, 1584 i 1719 (Toruń). Według notowań stanów wody w Wiśle w okresie można stwierdzić,że maksymalne wartości zanotowano w 1813, w sierpniu 1839, lipcu 1844, 1867 i 1888 r., a w wieku XX w latach: 1903, 1924, 1934, 1960, 1962, 1970, 1979 i 1982,2001, 2008,2009,2010. W tym samym okresie w dorzeczu Odry powodzie wystąpiły w 1470, 1495, 1496, 1501, 1515, 1522, 1543, 1736, 1785, 1813, 1854, 1902, 1903, 1958, 1977, 1981, 1985, 1994, 1995, 1997, 2009, Duże wezbrania obserwowano również na dopływach Odry : na Bobrze:, 1432, 1897, 1958, 1977, 1981, 1985, 1994, ,2009,2010; na Kwisie: 1470, 1433, 1897,, 1958, 1977, 1981, ,2010; na Nysie Kłodzkiej: 1470, 1897,, 1958, 1977, 1981, 1985,1994,1995, 1997,2010; na Nysie Łużyckiej: 1434, 1897,, 1958, 1977, 1981, ,2009,2010. Występowanie powodzi jest wypadkową występowania wezbrań i sposobu zagospodarowania zlewni i dolin rzek. Ostatnie lata to okres wystąpienia częstych i groźnych zjawisk ekstremalnych zjawisk hydrologiczno-meteorologicznych w tym powodzi.

3 O GENEZIE ZJAWISKA Bez względu na genezę czy są to zmiany klimatu jak stwierdza cześć środowiska naukowego, czy też okresowa zmienność klimatu, jak twierdza inni naukowcy, należy ten fakt uwzględnić w ochronie przeciwpowodziowej. Autor nie jest klimatologiem. Autor przypisuje występowanie większej częstości; zjawisk groźnych zmienności klimatu, ale ocenę zagrożenia powodziowego przeprowadzona zostanie w oparciu o materiały IPCC oparte na teorii o zmianie klimatu. Należy zaznaczyć, że brak podobnie szczegółowych prognoz tych zjawisk, których podstawą opracowania byłaby ocena wieloletniej zmienności klimatu. Z oceną wpływu zmian występowania powodzi powodowanych zmiennością klimatu wiąże się szereg problemów. Po pierwsze wielkość prognozowanych zmian według IPCC dla obszaru Polski jest relatywnie niska. Ilustrują to poniższe prognozy IPCC.

4 Bardzo interesującym źródłem informacji na temat zmian częstości występowania przepływów najwyższych są wyniki badań Hirabayashi [2008], który odnosząc do stanu wody 100-letniej obliczonej dla okresu dokonał porównania średniego przekroczenia w [%] tego stanu dla horyzontu Z powyższego wynika, że w Polsce największy wzrost częstości występowania stanu wody rzek wystąpi : W górnym biegu Wisły oraz w jej ujściowym odcinku, nieco niższy w górnym biegu Odry. Nastąpi również znaczny wzrost częstości występowania stanów wód najwyższych na Pojezierzu Mazurskim. Fot. Robret Pipala Fot. Stanisław Rozpędzik Fot. Stanisław Rozpędzik

5 Dla Polski i Niemiec powyższą zmianę można przedstawić następująco : Zmiana średniego okresu przekroczenia stanu wody stuletniej odpowiadający okresowi kontrolnemu dla horyzontu dla Polski i Niemiec. Źródło : Hirabayashi i In 2008 Zmiana średniego okresu przekroczenia stanu wody stuletniej odpowiadający okresowi kontrolnemu dla horyzontu

6 Porównanie wyżej przedstawionych wyników z informacją IPCC o relatywnie małym wzroście sumy rocznej opadów atmosferycznych pozwala stwierdzić, że wystąpi wzrost częstości i gwałtowności powodzi przy niewielkich zmianach rocznych sum opadu i odpływu. Można stąd dalej wnioskować, że również występowanie susz, a w rzekach niżówek - będzie częstsze i bardziej intensywne. Fot. AFP

7 Istnieją również podstawowe problemy metodyczne z oceną danych dla potrzeb prognoz zmian opadów i przepływów związanych z zmiennością klimatu. Podstawowe zagadnienie to stacjonarność danych i określenie trendów zmian. Jeżeli zmiany mają przebiegać tak szybko jak to twierdzą autorzy raportów IPCC to zdaniem autora obecnie stosowana metodyka szacowania przepływów maksymalnych o określonym prawdopodobieństwie wystąpienia oparta na długich ciągach liczbowych nie jest wystarczająco efektywna Wzrastający wpływ czynników antropogenicznych w większości rzek europejskich sprawia, że powodzie szacowane jako 100 letnie występują w niektórych zlewniach ostatnio dwukrotnie w dziesięcioleciu. Wobec gwałtownych zmian w sposobie zagospodarowania zlewni traci rację bytu większość wyników obliczeń dotyczących oceny prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów maksymalnych obliczonych metodami statystycznymi a przecież na tego typu szacowaniach oparta jest Dyrektywa Powodziowa UE Kolejnym problemem jest przyjęcie okresu niezbędnego dla oszacowania natężenia przepływów maksymalnych Fot. Darek Delmanowicz

8 Ilustracją dla powyższych rozważań jest bardzo dobry podręcznik : Handbook on good practices for flood mapping in Europe wydany przez UE wspaniale opisujący problematykę powodziową, ale wybrany okres oceny zjawiska został opracowany na podstawie danych za okres jest zbyt krótki dla analiz porównawczych. Taki wybór (krótki ciąg obserwacji doskonale ilustrujący zjawisko powodzi w jednym dorzeczu ) uniemożliwia dokonanie analiz porównawczych pomiędzy nawet sąsiednimi dorzeczami. Przykładem są największe powodzie jakie wystąpiły na obszarze Polski w nieco dłuższym okresie np. wielką powódź na Odrze w 1997 nazwaną Powodzią Tysiąclecia oraz powodzie w Polsce w 2010 i 2011 ( podręcznik powstał w 2007 roku ). W odniesieniu do Niemiec nie występują w tym ciągu lata największych powodzi na Renie i Mozeli, a więc 1993 rok (Zalane zostały Koblencja, Bonn i Kolonia). W Holandii pod wodą znalazło się ok. 500 km 2 terenu i 1995 rok (na Renie wystąpiła powódź o jeszcze większych rozmiarach). Powódź wystąpiła również na Mozeli, Mozie i Sekwanie, pod wodą znalazły się znaczne obszary Niemiec, północnej Francji i Holandii ). Analiza przeprowadzona w książce nie obejmuje największych powodzi w dorzeczu Dunaju, które wystąpiły w 2006 roku. Taki wybór okresu stanowiącego podstawę szacowania uniemożliwia określenie różnic w zagrożeniu powodzią na obszarach Polski i Saksonii. Na podstawie własnych wyników i obliczeń stwierdzam, że zagrożenie w górnym i środkowym biegu Odry i górnym biegu Wisły (w tym przypadku może nawet wyższe) jest podobne do panujących na obszarze Saksonii.

9 Częstość występowania powodzi w Europie w latach Źródło : Handbook on good practices for flood mapping in Europe

10 RODZAJE POWODZI WYSTĘPUJĄCE W POLSCE I OKRESY ICH WYSTĘPOWANIA Wezbrania w Polsce są zjawiskiem normalnym. Powodzie często powodowane są błędami w planowaniu przestrzennym i gospodarowaniu wodą. Nie można nauczyć się żyć z powodziami, jak mówi kolejny slogan powodziowy, ale trzeba uwzględniać wezbrania w gospodarowaniu wodą i reagowaniu na występowanie zjawisk ekstremalnych, aby minimalizować straty spowodowane powodzią. Źródło : W. Stankowski Typy powodzi w Polsce i miesiące ich występowania

11 Ostatnie lata ujawniły na obszarze Polski występowanie nowego typu powodzi POWODZI MIEJSKICH, powodowanych opadami na obszary o znacznym udziale terenów nieprzepuszczalnych. Udział częstości występowania poszczególnych typów powodzi w Polsce prezentuje poniższy wykres. Źródło : A. Dobrowolski Liczebność powodzi w Polsce w latach według kryterium genezy

12 WPLYW ZMIAN KLIMATYCZNYCH NA WZROST ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO Każda powódź ma inny przebieg, a jeszcze większe zróżnicowanie przebiegu zjawiska występuje, gdy kształtuje je różna geneza. Szczególnie niebezpieczne ze względu na praktycznie brak możliwości prognozowania zjawiska są : powodzie powodowane zatorami lodowymi zwłaszcza na rzekach pozbawionych telemetrycznej sieci obserwacyjnej. Ich tworzenie się można określić na podstawie najlepiej za pomocą telelimnigrafów. ciągłych obserwacji prowadzonych W przypadku klasycznych metod obserwacji np. za pomocą obserwacji wodowskazów powstanie zatoru i wskutek jego piętrzenia oraz niebezpiecznego wylewu, w okresie gdy prowadzi się w sieci obserwacje np. raz na dobę może zaskoczyć. Zmiany klimatyczne nie spowodują wzrostu częstości występowania powodzi : zatorowo- lodowych, gdyż główna przyczyną ich wystąpienia leży raczej w naturze koryta.

13 Zator lodowy na rzece Źródło : autor nieznany

14 Zagrożenie powodziami opadowymi będzie wzrastało wraz z intensywnością zmian klimatycznych. W tym przypadku występować będą dwa typy powodzi : KLASYCZNE - powodowane przez wylewy rzek POWODZIE MIEJSKIE Częstość i natężenie tych dwóch typów powodzi wzrosło na obszarze Polski w ostatnim dwudziestoleciu. Obydwa przypadki powodzi, a zwłaszcza powodzie miejskie wskazują, że główne problemy związane z powodzią nie występują w korycie rzeki, gdzie lokuje się przeważającą ilość środków przeznaczonych na ochronę przeciwpowodziową, ale przede wszystkim w zlewni. W materiałach o ochronie powodziowej występuje bardzo mało uwag na temat planowania przestrzennego w zlewni, które uwzględniało, by realizacje przedsięwzięcia mające za zadanie sterowanie odpływem czy też gospodarowanie wód w ogóle. A to jest podstawa zdaniem autora wszelkiej działalności w tej dziedzinie

15 Obrona huty szkła w Sandomierzu w 2010 roku Źródło : Kacper Kowalski

16 Panorama zalanego przez powódź Sandomierza Źródło : Kacper Kowalski

17 Powódź na Wiśle - Sandomierz w 2010 roku Źródło : Kacper Kowalski

18 Problem powyższy w szczególnie jaskrawy sposób akcentują coraz częściej występujące powodzie miejskie. W zlewniach zurbanizowanych wyraźnie wzrasta zagrożenie powodziowe wraz z udziałem powierzchni uszczelnionych. Ze względu na wzrost gwałtowności oraz zwiększenie częstości opadów występującymi w związku ze zmianami klimatu właśnie obszary miast będą w coraz bardziej drastyczny sposób odczuwać skutki zjawisk ekstremalnych. Miasta to obszary o wyjątkowo małej odporności na działanie zjawisk ekstremalnych. O zmianach w reżimie hydrologicznym małych cieków miejskich świadczą gwałtowne zmiany przepływu i wzrastające natężenie przepływów maksymalnych wywołanych procesami urbanizacyjnym. Różnica pomiędzy wielkością przepływów maksymalnych w zlewni - w okresie przed i po urbanizacji może wzrosnąć piętnastokrotnie. Należy zaznaczyć, że właśnie uszczelnienie powierzchni miast w szczególny sposób akcentować będzie wystąpienie skutków zmienności klimatu; częstości występowania opadów atmosferycznych o większym natężeniu. Fot. Paweł Topolski Fot. Andrzej Grygiel Fot. Darek Delmanowicz Fot. Andrzej Grygiel

19 Powodzie miejskie Leszno Źródło : PSP Leszno

20 Wskutek szybkiego i nie w pełni kontrolowanego procesu urbanizacyjnego powodzie zwłaszcza na obszarach byłych użytków rolnych stanowiących naturalne obszary rozwoju miast wywołują całkowicie nowe problemy : np. zabudowa na po rolniczych obszarach zdrenowanych prowadzących do groźnej dla budynków i infrastruktury fragmentacji i uszkodzeń sieci drenarskich, budowa na obszarach bezodpływowych często położonych na obszarach o małej naturalnej przepuszczalności. Takie lokalizacje także potęgują oddziaływanie niekorzystnych skutków zmienności klimatu wywoływanych deszczami o dużej wydajności. Takie lokalizacje także potęgują oddziaływanie niekorzystnych skutków zmienności klimatu wywoływanych deszczami o dużej wydajności.

21 Osiedle Spokojne Rokietnica Wskutek realizacji osiedla na obszarze bezodpływowym występują problemy z odprowadzeniem wód deszczowych, większe opady powodują zalewanie budynków.

22 Pochodzenie powodzi może mieć różny charakter : ROZTOPOWE SZTORMOWE nie ma przesłanek, które by wskazywały na możliwość wzrostu częstości występowania tego typu powodzi.na pewno wzrośnie zagrożenie tym typem powodzi z powodu złych lokalizacji zabudowy na przykład na dużych obszarach bezodpływowych leżących na gruntach nieprzepuszczalnych nieprzygotowanych przez deweloperów do odprowadzania nadmiaru wód opadowych i roztopowych to jest typ powodzi, której zarówno częstość występowania jak i gwałtowność wzrośnie znacząco wskutek zmian klimatu. Ponieważ według klimatologów właśnie najbardziej znaczącym zjawiskiem związanym z wystąpieniem zmian klimatu będzie wzrost częstości i gwałtowności zjawisk ekstremalnych. W związku z powyższym ten typ powodzi wymaga wyjątkowo dokładnych prognoz meteorologicznych i najlepiej hydrologicznych modeli matematycznych dla określania skutków wystąpienia silnego wiatru z określonego kierunku w celu wyznaczenia wielkości zalewów, zasięgu i zagrożeń wywołanych cofką.

23 MINIMALIZACJA SKUTKÓW POWODZI W ASPEKCIE ZMIAN POWODOWANYCH ZMIENNOŚCIĄ KLIMATU W Polsce do zmniejszenia strat powodziowych przyczyni się wdrożenie : Dyrektywy Powodziowej UE oraz uwzględnienie problematyki wodnej w tym powodzi w planowaniu przestrzennym. Kolejnym aspektem jest uwzględnienie zmian klimatycznych zalecanych w dyrektywie. Nadrzędnym celem Dyrektywy Powodziowej jest : 1. ograniczanie ryzyka powodziowego, 2. zmniejszanie następstw powodzi w państwach Unii Europejskiej. Zobowiązania nałożone na państwa członkowskie, wynikające z Dyrektywy, polegają na konieczności opracowania wstępnej oceny ryzyka powodziowego, map zagrożenia powodziowego, map ryzyka powodziowego i planów zarządzania ryzykiem powodziowym oraz ich publicznego udostępnienia.

24 Dyrektywa wymaga długoterminowego procesu planowania, który odbywać się będzie w trzech etapach. Państwa członkowskie zobligowane są do sporządzenia następujących dokumentów planistycznych: 1. Wstępnej oceny ryzyka powodziowego do grudnia 2011 roku, 2. Map zagrożenia i map ryzyka powodziowego do grudnia 2013 roku, 3. Planów zarządzania ryzykiem powodziowym do grudnia 2015 roku.

25 1. Do grudnia 2011 roku państwa członkowskie dokonają wstępnej oceny ryzyka. Wstępna ocena ryzyka powodziowego musi zawierać co najmniej : mapy obszaru dorzecza opis powodzi (z przedstawieniem zasięgu powodzi, trasy przejścia fali powodziowej, jak i oceny wywołanych negatywnych skutków ), które wystąpiły w przeszłości o znaczących negatywnych skutkach, jeżeli prawdopodobieństwo wystąpienia podobnych zjawisk w przyszłości jest nadal duże, opis istotnych powodzi, do których doszło w przeszłości, jeżeli można przewidzieć, że podobne zjawiska w przyszłości będą miały znaczące negatywne skutki; A w zależności od specyficznych potrzeb państw członkowskich : ocenę potencjalnych negatywnych konsekwencji przyszłych powodzi, z jak najszerszym uwzględnieniem kwestii, takich jak topografia, położenie cieków wodnych i ich ogólne cechy hydrologiczne oraz geomorfologiczne, w tym obszary zalewowe jako naturalne obszary retencyjne, skuteczność istniejącej infrastruktury przeciwpowodziowej, położenie obszarów zamieszkanych, obszarów działalności gospodarczej oraz prognozę długofalowego rozwoju wydarzeń, w tym wpływu zmian klimatu na występowanie powodzi.

26 Zagadnienia, które powinny zostać ocenione jako mogące przyczynić się do potencjalnych negatywnych konsekwencji przyszłych powodzi : położenie cieków wodnych i ich ogólne cechy hydrologiczne oraz morfologiczne, w tym obszary zalewowe (poldery) jako naturalne obszary retencji, skuteczność istniejącej infrastruktury przeciwpowodziowej, położenie obszarów zamieszkałych, obszary działalności gospodarczej, długoterminowy rozwój wydarzeń, w tym wpływ zmian klimatu na występowanie powodzi.

27 2. Do grudnia 2013 roku, państwa członkowskie sporządzą mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego. Mapy zostaną wyznaczone na podstawie wstępnej oceny ryzyka powodziowego. Na mapach tych mają być wskazane obszary, w których prawdopodobieństwo powodzi jest: NISKIE (WODY HISTORYCZNE) ŚREDNIE (WODA STULETNIA) WYSOKIE (WODA DZIESIĘCIOLETNIA) Mapy zagrożenia powodziowego przedstawiać będą : zasięg powodzi, głębokość wody lub poziom zwierciadła wody, prędkość przepływu wody lub odpowiednie natężenie przepływu wody (tam gdzie to stosowne oraz właściwe). Równolegle powstaną : MAPY RYZYKA POWODZIOWEGO - określające potencjalne szkody związane z powodzią. Będą zawierać informacje na temat liczby mieszkańców potencjalnie dotkniętych powodzią, zabudowie, rodzaju działalności gospodarczej i ważnych elementach infrastruktury na danym obszarze oraz inne informacje istotne dla przeprowadzenia szacowania.

28 3. Do grudnia 2015 roku na podstawie tych map sporządzone zostaną plany zarządzania ryzykiem powodziowym. Plany te, skoordynowane na poziomie obszaru dorzecza, muszą obejmować wszystkie aspekty zarządzania ryzykiem powodziowym. W dłuższej perspektywie czasowej zakłada się, iż ocena ryzyka powodziowego będzie modyfikowana i dostosowywana do zmieniających się warunków w obszarach dorzeczy, również tych związanych ze zmianą klimatu czy częstotliwością występowania powodzi. Przeglądy/aktualizacje dokumentów planistycznych mają następować w cyklu 6-letnim. Fot. Andrzej Grygiel Fot. Paweł Topolski

29 ZARZĄDZANIE SYTUACJĄ KRYZYSOWĄ W trakcie zarządzania kryzysowego wykorzystujemy wszystkie dotychczasowe doświadczenia. Jak więc uwzględnić wpływy związane zmiennością klimatu? Przede wszystkim trzeba uwzględnić większą gwałtowność zjawiska i nowe scenariusze zdarzeń. W tym celu konieczne jest zwiększanie przepustowości koryt i retencyjności dolin rzek. A przede wszystkim zwiększenie możliwości retencyjnych zlewni. W przypadku powodzi opadowych, powodowanych przez wylewy rzek koniecznością jest przygotowanie informacji o możliwych zagrożeniach. Dobrym przykładem może być strona internetowa miasta Poznania na której każdy obywatel może przeprowadzać wizualizacje zalewów dla określonego stanu wody.

30 Strona internetowa Urzędu Miasta w Poznaniu zawierająca symulacje stanów wody w Warcie ( na razie brak rekomendacji i poprawek wynikających ze zmian klimatycznych)

31 Ważna była by dodatkowa informacja graficzna uzupełniona opisem dotycząca potencjalnych zagrożeń np. stany powodujące powódź, zagrażającą ważniejszym obiektom, skutki przerwania walów oraz również wynikających ze zmian klimatycznych jeżeli takie zostały wyznaczone. 2/03/2010 r. wieś Budzyno nad rzeką Orzyc. Fot. Sławomir Olzacki

32 Poniżej przedstawiono symulację zalewu wodą stuletnią Warty Poznania wraz z obszarami,które mogą zostać zalane wskutek podtopień. Źródło : Hański A., Kowalczak P. Symulacja skutków wystąpienia wody stuletniej na Warcie w Poznaniu, przedstawiono również obszary zagrożone podtopieniami

33 Powyższą mapę można uzupełnić symulacją występującej jednocześnie powodzi miejskiej, która ujawniła by wystąpienie nowych zagrożeń wynikających z łącznego oddziaływania tych zjawisk. Można korzystając z wcześniej przygotowanych materiałów na podstawie doświadczeń z poprzednich powodzi wskazać miejsca szczególne podczas powodzi (obniżenia wymagające budowy dodatkowych wałów, aktywne podczas powodzi przepusty, miejsca wystąpienia zalań podsiąkami) i inne charakterystyczne miejsca. Opis działań dotyczących konkretnego miejsca daje gotowe rozwiązania w przypadku powtórzenia się powodzi o podobnych stanach wody,natomiast stwarza podstawę do racjonalnego reagowania podczas wystąpienia sytuacji kryzysowej nowych czynników w tym skutków zmienności klimatycznej (większa gwałtowność zjawiska, wystąpienie opadu o dużej wydajności). Fot. Sławomir Olzacki

34 Przykład z opracowania Powódź 2010 w powiecie poznańskim, stanowiącym miedzy innymi katalog miejsc wymagających dozoru i w przypadku wystąpienia wody powyżej określonego stanu budowy dodatkowych zabezpieczeń.

35 Drugim podtypem powodzi powodowanych opadami są POWODZIE MIEJSKIE Powstają : Wskutek wystąpienia deszczy o dużym natężeniu, których częstsze i gwałtowniejsze występowanie w Polsce określane jest jako skutek zmian globalnych, Drugą przyczyną jest wzrost udziału występowania powierzchni nieprzepuszczalnych na obszarach miejskich. Współczynnik spływu Czas Po urbanizacji Przed urbanizacją Wpływ zmian klimatycznych Zmiany krzywej hydrogramu cieku w zlewni miejskiej powodowanych wzrostem obszarów uszczelnionych i zmianami klimatycznymi

36 W celu uwzględnienia wzrostu zagrożeń podczas wystąpienia powodzi miejskich powodowanych zmianami klimatycznymi, konieczne wydaje się wprowadzenie w miejsce statystycznych podstaw prognoz modelowania matematycznego dla poszczególnych zlewni miejskich uwzględniających dwa podstawowe aspekty : wzrost i lokalizacje obszarów uszczelnionych, & możliwość wprowadzania wielkości opadów nawalnych. Ograniczenie skutków wystąpienia powodzi miejskich wymaga właściwego planowania przestrzennego uwzględniającego rolę wody w krajobrazie. Najważniejszym elementem tego planowania to planowanie lokalizacji i wielkości ( pojemności ) obszarów kompensujących straty obszarów przepuszczalnych i zagospodarowanie wód opadowych. Konieczne jest nowe spojrzenie na sieć hydrograficzna w mieście. Jest to idealny odbiornik wód deszczowych. Jest bardzo elastycznym odbiornikiem z możliwością rozbudowy rezerwy retencyjnej i detencyjnej. Stanowi naturalna oczyszczalnię. Nie można pominąć walorów: krajobrazowych, przyrodniczych, rekreacyjnych. Koniecznością jest zwrócenie uwagi na zwielokrotnienie wielkości przepływów maksymalnych w ciekach miejskich powodowanych przez wpływ dwóch wyżej wymienionych czynników.

37 STRUMIEŃ JUNIKOWSKI A - w okresie występowania stanu średniego B - w okresie powodzi letniej w 2010 r. Źródło : Piotr Kowalczak Zmiany napełnienia koryta cieku miejskiego - Strumień Junikowski -różnica w wielkości przepływu w małym cieku przepływającego przez obszar zurbanizowany

38 Należy z koryt cieków miejskich usunąć wszelkie elementy infrastruktury utrudniające przepływ. Strumień Junikowski w jednej z podpoznańskich miejscowości widoczne elementy infrastruktury utrudniające przepływ

39 Niektóre obszary zurbanizowane położone w szczególnych warunkach : wzgórza, specyficzny układ sieci hydrograficznej, położone w obszarach bezodpływowych, zbudowane na obszarach po rolniczych z zdegradowaną siecią drenarską, zagrożonych osuwiskami, wymagają szczegółowego ustalenia wytycznych dla zabudowy i odwodnienia nie tylko budynków, ale przede wszystkim obszarów nieprzepuszczalnych takich jak drogi, parkingi. Wraz z masowym wykorzystaniem materiałów uszczelniających obszary posesji będzie wzrastała ilość konfliktów związanych z zalewaniem sąsiadów. Złe zagospodarowanie obiegu wody na takich obszarach może być przyczyną lokalnych powodzi, zalań, katastrof budowlanych. Ten problem wymaga regulacji prawnych. Stwierdzenie w Prawie Wodnym, że nie powinniśmy zalewać sąsiada niczego w praktyce nie załatwia. Interwencja musi następować natychmiast po stwierdzeniu nieprawidłowości w rozpoczętej realizacji zabudowie tylko jak je stwierdzić skoro w tej dziedzinie nic nie zrobiono. Nie opracowano żadnych normatywów, żadnych wskaźników zagrożenia, które mogłyby być podstawą właściwego wykonania prac lub skutecznej interwencji.

40 Dużym utrudnieniem w zagospodarowaniu zasobów wodnych w mieście: wód powierzchniowych, wód podziemnych, a szczególnie wód pochodzących z opadów atmosferycznych (traktowanych jeszcze w niektórych miastach głównie jako źródło nieszczęść, a nie cenny surowiec) jest rozdrobnienie kompetencji w tej dziedzinie. Wodą na obszarach miast zarządza kilka instytucji stąd często jest to przyczyną wielu trudności w chwili wystąpienia deszczu o dużym natężeniu. Ilustruje to fotografia umieszczona na następnym slajdzie. Miejski zarządca dróg jest zainteresowany jak najszybszym odwodnieniem jezdni, ale jak to zrobić skoro spadł deszcz o wydajności większej niż przewidywała to norma dla kanalizacji (a deszcze o większej intensywności to symptom zmian klimatycznych) dodatkowo zapchane studzienki gwarantują utrzymanie wody, a wysokie krawężniki jej wysokiego poziomu na jezdni. Jezdnie otaczają trawniki, które podlegają zarządowi zieleni miejskiej, przybliżenie zdjęcia wskazuje, że są one miejscami brązowe wskutek niedoboru wody. Gdyby ten nadmiar wody wykorzystać do utrzymania zieleni miejskiej zamiast sprawiać problemy kierowcom i kolejnemu gospodarzowi wody w mieście przedsiębiorstwu kanalizacji, które musi tę wodę przyjąć do systemu kanalizacyjnego i następnie dużym kosztem oczyścić, przyjmując jednocześnie kolejne nierealne do zrealizowania postulaty o konieczności rozbudowy systemu kanalizacyjnego do rozmiarów pozwalających przyjąć wszystkie wody pochodzące z opadów.

41 Ulica w Warszawie po wystąpieniu deszczu

42 Rozwiązaniem powyższego problemu nie powinno być całkowite włączenie zarządzania zasobami wodnymi w mieście pod jednego administratora, a może to być przede wszystkim lepsza koordynacja działań i harmonizacja przepisów. Charakter powodzi miejskich będzie miał także wpływ na : sposób organizacji prac ochronnych, potrzebny sprzęt konfiguracje zespołów ratowniczych. Na przykład straż pożarna w miejsce wielkich wozów bojowych, w większości przypadków samochody z jedno dwuosobową obsługą zawierające zestawy pompowe dla potrzeb odwodnień. Konieczne jest przygotowanie systemu oznaczeń ulic pozwalającego na sprawne organizowanie objazdów w przypadku wystąpienia zalań i podtopień.

43 Najskuteczniejszym środkiem ograniczającym skutki zjawisk ekstremalnych w mieście w tym powodzi jest właściwe zagospodarowanie zlewni. Oddziaływanie dwóch negatywnych głównych czynników: 1. USZCZELNIANIA MIASTA 2. ZMIAN KLIMATYCZNYCH można ograniczyć poprzez budowę : KRAJOBRAZU FUNKCJONALNEGO to kształtowanie krajobrazu miejskiego w taki sposób, aby usprawnić gospodarowanie wodami np. poprzez celową zmianę ukształtowania terenu, budowę ogrodów deszczowych, kształtowanie elementów malej architektury pod katem przechwytywania nadmiarów wody. Istotne jest opracowanie bilansów wodnych obszarów o uszczelnionej powierzchni również z uwzględnieniem prognozowanych zmian elementów klimatu (najkorzystniej w granicy zlewni ) w celu kształtowania krajobrazu w sposób umożliwiający przechwytywanie i zagospodarowanie wody w okresie nadwyżek i deficytów.

44 STUDIUM PRZYPADKU MIASTO SŁUBICE Słubice jest miastem położonym w trudnej lokalizacji (zwężenie doliny rzeki, centrum miasta w depresji w stosunku do wód rzeki trakcie występowania wyższych stanów wody), ale również bardzo dobrze przygotowane do walki z powodzią. Źródło : Andrzej Kwapiszewski Widok na Słubice podczas powodzi w 1997 roku

45 Władze miasta wielokrotne zasłynęły ( 1997, 2010 ) doskonałym i bardzo skutecznym zarządzaniem akcją przeciwpowodziową. Obecnie miasto posiada wzorowo przygotowane procedury i dokumentację w tej dziedzinie. Dokumenty zarządzania powodzią w mieście zawierają również programy umożliwiające ocenę skutków awarii wałów. Dotychczasowe doświadczenia (zwłaszcza z 1997 roku ) wskazywały na konieczność przygotowania niezbędnych dla prowadzenia akcji powodziowej symulacji, wskazujących na skutki takiego zdarzenia. Taka dokumentacja jest niezwykle ważna albowiem umożliwia określanie czasu niezbędnego na ewakuowanie służb ratowniczych i ochrony, które pozostały w mieście do momentu katastrofy po ewakuacji ludności, określa miejsca gdzie zalana została infrastruktura miasta etc. Dzięki symulacjom uzyskujemy zimny analityczny obraz sytuacji. Jest to bardzo istotne, gdyż służby biorące udział w akcji zwykle na rzekach nizinnych położonych z dala od gór, więc najczęstszego miejsca powstawania przyczyn powodzi, prowadzą akcję już od kilkunastu dni i ocena sytuacji w taki sposób w takim momencie jest najbardziej efektywna, gdyż nie jest obciążona subiektywnymi doświadczeniami z powodzi czy po prostu zmęczeniem. Jak bardzo potrzebne są tego typu symulacje świadczą doświadczenia miast europejskich ostatnich wielkich powodzi w Europie.

46 Na poniższych ilustracjach przedstawiono na przykładzie Słubic symulację zalewania miasta wskutek przerwania wału. Czas 0.00

47 1 minuta i 44 sekundy 7 minut i 20 sekund

48 59 minut po 3 godzinach i 12 min

49 8 godzin i 45 minut Źródło : P. Kowalczak,B. Twaróg Symulacja zalewania Słubic wskutek przerwania walu przeciwpowodziowego w granicach miasta

50 Zalanie centrum Słubic wskutek ulewnego deszczu w czasie zagrożenia powodziowego w 2010 roku Powyższe zdarzenie wskazuje na konieczność zmiany podejścia do problemów powodziowych, zmiany klimatyczne będą zmieniać dotychczasowe scenariusze powodziowe.

51 WNIOSKI 1. Według prognoz IPCC spodziewane są niewielkie zmiany sum rocznych opadu i odpływu, natomiast wzrośnie częstość występowania i gwałtowność zjawisk ekstremalnych w tym wezbrań i powodowanych nimi powodzi W Polsce nie stosuje się obecnie w obliczeniach hydrologicznych poprawek uwzględniających skutki zmienności klimatu. Ale zgodnie z wytycznymi do realizacji Dyrektywy Powodziowej UE przystąpi się do opracowania prognoz długofalowego wpływu zmian klimatu na występowanie powodzi. Koniecznością jest opracowanie charakterystyk zagrożeń dotyczących powodzi miejskich i opracowanie odpowiedniej dokumentacji: norm, oceny zagrożeń, wytycznych do projektowania, zasad budowania retencji i detencji w miastach, dokumentów dotyczących konfliktów związanych z występowaniem zjawisk ekstremalnych w mieście. 4. Skutki zmienności tematu winny zintensyfikować obecnie prowadzone prace. I nie powinny być to kolejne oderwane od siebie, a nawet od obowiązującego prawa specustawy tylko budowa systemu zarządzania kryzysowego obejmującego wszystkie fazy, a przede wszystkim fazę przygotowań. Dobre przygotowanie w tej fazie to możliwość nie tylko ograniczenia wysokości strat, ale także całkowite im zapobieżenie. Trudno minimalizować straty wywołane powodziami bez planowania przestrzennego, wprowadzenia właściwego systemu ubezpieczeń,konieczność zmiany kryteriów inwestycyjnych wynikających prawa budowlanego,wodnego dla stref o zróżnicowanym stopniu ryzyka w dolinach zalewowych etc. Niemożliwe jest efektywne zarządzanie sytuacją kryzysowa bez podstaw naukowych w tym obejmujących prognozy i projekcje skutków zmienności klimatu.

52 5. Konieczność uwzględnienia dodatkowych zagrożeń powodowanych zmiennością klimatu zmusi wreszcie do zmiany podejścia do ochrony przeciwpowodziowej. Mam wielką nadzieję, że wreszcie zostanie dostrzeżona główna przyczyna występowania powodzi zmiany zagospodarowania zlewni. Obecnie cała uwaga tworzących ochronę przeciwpowodziową skupiona jest na dolinie i korycie rzeki. Wielkie środki są przeznaczane na budowę walów przeciwpowodziowych, tworzy się akty prawne w ścisły sposób określający zagospodarowanie dolin rzeki, powstają systemy ostrzegania i prognoz, powstają niezwykle kosztowne mapy obszarów zalewowych o określonym prawdopodobieństwie wystąpienia których czas ważności jest wprost proporcjonalny do zmian zachodzących w zlewniach. 6. Wystąpienie kolejnych fal powodzi Europie powoduje kreowanie haseł powstających przy kolejnych powodziach jak np. po ostatnich, hasło o konieczności dania przestrzeni rzece. Hasło słuszne, ale dotyczy walki ze skutkami, poprzednie powodzie: Nauczmy się żyć z powodzią. Pewnie gdy okaże się, że zmienność klimatu jest w części odpowiedzialna z powodzie powstaną nowe hasła. Aby zlikwidować lub ograniczyć zagrożenie powodzią konieczne jest sensowne planowanie przestrzenne i gospodarowanie wodą w zlewni oparte na wieloletnim planowaniu z uwzględnieniem dotychczasowych doświadczeń i prognozowanych zmianach w zagospodarowaniu zlewni oraz innych w tym wynikających ze zmienności klimatu. 7. Przygotowanie do powodzi i uwzględnienie jak największej liczby przyczyn i przesłanek stanowi o skuteczności zarządzania kryzysem. W trakcie powodzi możemy działać w dobrze prognozowanej i w sprawnie zarządzanej akcji lub po raz kolejny być zaskakiwanym.

53 PERSPEKTYWY

54 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ! Zalane bulwary wiślane w Krakowie /2010 r./ Fot. Robert Pipala

Wyznaczanie obszarów zagrożonych powodzią - realizacja założeń Dyrektywy Powodziowej w ramach projektu ISOK. Monika Mykita

Wyznaczanie obszarów zagrożonych powodzią - realizacja założeń Dyrektywy Powodziowej w ramach projektu ISOK. Monika Mykita Wyznaczanie obszarów zagrożonych powodzią - realizacja założeń Dyrektywy Powodziowej w ramach projektu ISOK. Monika Mykita 13.04.2012 Główne zadania Centrum Modelowania Powodziowego w ramach projektu ISOK

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE Zarządzanie ryzykiem powodziowym

WPROWADZENIE Zarządzanie ryzykiem powodziowym WPROWADZENIE Zarządzanie ryzykiem powodziowym Witold Jaworski Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Krakowie Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Radziejowice, 02.12.2014

Bardziej szczegółowo

Do czego potrzebne jest planowanie przestrzenne w adaptacji do zmian klimatu? Kto decyduje o tym co się planuje?

Do czego potrzebne jest planowanie przestrzenne w adaptacji do zmian klimatu? Kto decyduje o tym co się planuje? 2013-09-29 1 Do czego potrzebne jest planowanie przestrzenne w adaptacji do zmian klimatu? Kto decyduje o tym co się planuje? 2013-09-29 2 Stan Prawny studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

Bardziej szczegółowo

Klęski żywiołowe i katastrofy związane z wodą

Klęski żywiołowe i katastrofy związane z wodą Prof. dr hab. Jan Żelazo Klęski żywiołowe i katastrofy związane z wodą Krajowe Konsultacje Wodne Warszawa, 11 kwietnia, 2014r Klęski żywiołowe i katastrofy związane z wodą Zagrożenia związane z klęskami

Bardziej szczegółowo

OCHRONA PRZED POWODZIĄ. - kilka uwag. Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno- Przyrodniczy Zakład Zasobów Wodnych

OCHRONA PRZED POWODZIĄ. - kilka uwag. Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno- Przyrodniczy Zakład Zasobów Wodnych OCHRONA PRZED POWODZIĄ - kilka uwag Waldemar Mioduszewski Instytut Technologiczno- Przyrodniczy Zakład Zasobów Wodnych KATAKLIZMY ZWIĄZANE Z WODĄ Powodzie Fale sztormowe Cyklony Osuwiska, lawiny błotne

Bardziej szczegółowo

Geneza Programu. Region Wodny. Stan prac nad Programem Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły. Warszawa, r.

Geneza Programu. Region Wodny. Stan prac nad Programem Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły. Warszawa, r. Stan prac nad em Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły Warszawa, 27.03.2013 r. Powódź 2010 Geneza u Straty: ponad 12,8 mld zł 1% PKB Rozproszenie kompetencji, brak spójnego systemu

Bardziej szczegółowo

CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu

CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu ZAKRES PREZENTACJI 1.Wprowadzenie 2.Informacja o projekcie : Metodyczne podstawy opracowywania i wdrażania planu

Bardziej szczegółowo

Nowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska

Nowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska Nowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska Gdańsk, 27 marca 2017 r. Wody opadowe charakterystyka problemu Ustalenie

Bardziej szczegółowo

Metodyka opracowania Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym

Metodyka opracowania Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Metodyka opracowania Planów Zarządzania Ryzykiem Powodziowym Dr hab. inż. Andrzej Tiukało prof. IMGW PIB Warszawa 13.01.2015 Celem zarządzania ryzykiem powodziowym jest ograniczenie potencjalnych negatywnych

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Załącznik nr 2 do Ogłoszenia OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Organizator: Akcelerator Technologii Informatycznych Pionier Sp. z o.o. ul. Ligocka 103 40 568 Katowice Opis Przedmiotu Zamówienia dla ogłoszenia

Bardziej szczegółowo

dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.:

dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.: Wpływ zmian klimatycznych na programowanie i prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej w miastach. Analiza i przeciwdziałanie zjawiskom suszy i powodzi. Omówienie roli Informatycznego Systemu Osłony Kraju

Bardziej szczegółowo

DAŃSKI E. sp. z o.o. MELI ORACJE

DAŃSKI E. sp. z o.o. MELI ORACJE DAŃSKI E sp. z o.o. MELI ORACJE OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA MIASTA GDAŃSKA Andrzej Chudziak Obszar Żuław Gdańskich z lewej koniec XIII w; z prawej stan obecny Powodzie o katastrofalnych skutkach dla Gdańska

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr VII/61/2015 RADY MIASTA PRUSZCZ GDAŃSKI. z dnia 12 maja 2015 r.

UCHWAŁA Nr VII/61/2015 RADY MIASTA PRUSZCZ GDAŃSKI. z dnia 12 maja 2015 r. UCHWAŁA Nr VII/61/2015 RADY MIASTA PRUSZCZ GDAŃSKI z dnia 12 maja 2015 r. w sprawie rozpatrzenia skargi złożonej przez Pana Jarosława Szafraniec na Burmistrza Pruszcza Gdańskiego. Na podstawie art. 18

Bardziej szczegółowo

Głównym celem tych aktów prawnych jest ograniczenie poziomu ryzyka powodziowego na obszarze dorzecza Wisły, przez podjęcie działań technicznych i

Głównym celem tych aktów prawnych jest ograniczenie poziomu ryzyka powodziowego na obszarze dorzecza Wisły, przez podjęcie działań technicznych i Ryzyko Powodziowe Akty prawne USTAWA z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 18 października 2016 r. w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru

Bardziej szczegółowo

Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni

Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni Projekt Zintegrowana Strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni finansowany ze środków funduszy norweskich, w ramach programu

Bardziej szczegółowo

dr hab. inż. Andrzej Tiukało, prof. IMGW-PIB Ogrodzieniec, marca 2017 r.

dr hab. inż. Andrzej Tiukało, prof. IMGW-PIB Ogrodzieniec, marca 2017 r. Wykorzystanie mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego do wyznaczenia negatywnych konsekwencji zalania lub podtopienia potencjalnych źródeł zanieczyszczenia środowiska. dr hab. inż. Andrzej Tiukało, prof.

Bardziej szczegółowo

INTELIGENTNE ŁAGODZENIE KLIMATU W SKALI DUŻEGO MIASTA

INTELIGENTNE ŁAGODZENIE KLIMATU W SKALI DUŻEGO MIASTA INTELIGENTNE ŁAGODZENIE KLIMATU W SKALI DUŻEGO MIASTA Stanisław Drzewiecki Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny Miejskich Wodociągów i Kanalizacji w Bydgoszczy Sp. z o.o. AKTUALNE UWARUNKOWANIA I SKUTKI ZMIAN

Bardziej szczegółowo

Prewencja powodziowa w ramach planów w zagospodarowania przestrzennego z punktu widzenia Województwa Lubuskiego. Poczdam, dnia r.

Prewencja powodziowa w ramach planów w zagospodarowania przestrzennego z punktu widzenia Województwa Lubuskiego. Poczdam, dnia r. Prewencja powodziowa w ramach planów w zagospodarowania przestrzennego z punktu widzenia Województwa Lubuskiego Poczdam, dnia 08.06.2011 r. Główne akty prawne DYREKTYWA POWODZIOWA DYREKTYWA 2007/60/WE

Bardziej szczegółowo

Ryzyko Powodziowe i strategia ograniczania skutków powodzi

Ryzyko Powodziowe i strategia ograniczania skutków powodzi Załącznik nr 1 do Oceny stanu zabezpieczenia przeciwpowodziowego za rok 2014 Ryzyko Powodziowe i strategia ograniczania skutków powodzi 1. W ostatnich latach w myśleniu o ograniczaniu skutków powodzi dokonała

Bardziej szczegółowo

Hydrologia Tom II - A. Byczkowski

Hydrologia Tom II - A. Byczkowski Spis treści Hydrologia Tom II - A. Byczkowski 4. Hydronomia - metody analizy 4.1. Bilans wodny 4.1.1. Zasoby wodne hydrosfery 4.1.2. Pojęcie bilansu wodnego 4.1.3. Bilans wodny Ziemi, Europy i Polski 4.1.3.1.

Bardziej szczegółowo

PLANY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM DLA OBSZARÓW DORZECZY I REGIONÓW WODNYCH

PLANY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM DLA OBSZARÓW DORZECZY I REGIONÓW WODNYCH PLANY ZARZĄDZANIA DLA OBSZARÓW DORZECZY I REGIONÓW WODNYCH część II 2012-10-26 TYTUŁ 1 Sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ I JAKIMI METODAMI?

Bardziej szczegółowo

Jak chronić Kraków przed powodzią i lokalnymi podtopieniami?

Jak chronić Kraków przed powodzią i lokalnymi podtopieniami? Jak chronić Kraków przed powodzią i lokalnymi podtopieniami? Kazimierz Walasz Referat wygłoszony na zebraniu organizowanym przez CUE w dniu 13.10.2010 r. w Krakowie I. Zdobyć podstawową wiedzę niezbędną

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 29 lipca 5 sierpnia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

Główne założenia metodyk dotyczących opracowania map zagrożenia powodziowego

Główne założenia metodyk dotyczących opracowania map zagrożenia powodziowego Główne założenia metodyk dotyczących opracowania map zagrożenia powodziowego Robert Kęsy, Agata Włodarczyk Dyrektywa 2007/60/WE z dnia 23 października 2007 r. ws. oceny ryzyka powodziowego i zarządzania

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 7 13 listopada 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja zagrożeń powodziowych w obszarze pilotowym projektu MOMENT, zgodnie w wymogami Dyrektywy Powodziowej

Identyfikacja zagrożeń powodziowych w obszarze pilotowym projektu MOMENT, zgodnie w wymogami Dyrektywy Powodziowej Halina Burakowska Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej-Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Morski w Gdyni Identyfikacja zagrożeń powodziowych w obszarze pilotowym projektu MOMENT, zgodnie w wymogami

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 3 9 lipca 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 7 października 14 października 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury

Bardziej szczegółowo

Projekt Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław Etap I Miasto Elbląg

Projekt Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław Etap I Miasto Elbląg Projekt Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław Etap I Miasto Elbląg współfinansowany ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Beneficjent: Gmina

Bardziej szczegółowo

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym Plany zarządzania ryzykiem powodziowym Dyrektywa Powodziowa 2007/60/WE Główne zadanie: minimalizowanie ryzyka i zarządzanie nim ochrona przed powodzią Zmiana w podejściu: zarządzanie ryzykiem powodziowym

Bardziej szczegółowo

Dlaczego rozbudowany system monitoringu hydrologicznego i ostrzegania o zagrożeniu to większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe?

Dlaczego rozbudowany system monitoringu hydrologicznego i ostrzegania o zagrożeniu to większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe? Dlaczego rozbudowany system monitoringu hydrologicznego i ostrzegania o zagrożeniu to większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe? Gdański System Monitoringu Hydrologicznego 19 nowych deszczomierzy i 55 nowych

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie wodami opadowymi w Gdańsku w kontekście zmian klimatycznych. Ryszard Gajewski Gdańskie Wody Sp. z o.o

Zarządzanie wodami opadowymi w Gdańsku w kontekście zmian klimatycznych. Ryszard Gajewski Gdańskie Wody Sp. z o.o Zarządzanie wodami opadowymi w Gdańsku w kontekście zmian klimatycznych Ryszard Gajewski Gdańskie Wody Sp. z o.o Lipiec 2001r. Objętość zbiorników retencyjnych w Gdańsku [m³] 678826 450374 121712 136944

Bardziej szczegółowo

Lokalne instrumenty. w gospodarce nadrzecznej

Lokalne instrumenty. w gospodarce nadrzecznej Lokalne instrumenty planowania przestrzennego w gospodarce nadrzecznej KONFERENCJA Katowice 13-14 czerwca 2018. Politechnika Śląska Wydział Architektury Katedra Urbanistyki i Planowania Przestrzennego

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 15 lipca 22 lipca 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy Retencja, sposób na susze i powodzie w warunkach zmieniającego się klimatu Andrzej Ruszlewicz Retencja, sposób na susze i powodzie w warunkach zmieniającego

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka hydrologiczna cd. Hydrogram przepływu

Charakterystyka hydrologiczna cd. Hydrogram przepływu Charakterystyka hydrologiczna cd. Hydrogram przepływu Hydrogram przepływu obrazuje zmienność odpływu ze zlewni Przepływy wzrastają gwałtownie wraz z pojawiającym się spływem powierzchniowym, który pojawia

Bardziej szczegółowo

PRZYGOTOWANIE DANYCH HYDROLOGICZNYCH W ZAKRESIE NIEZBĘDNYM DO MODELOWANIA HYDRAULICZNEGO

PRZYGOTOWANIE DANYCH HYDROLOGICZNYCH W ZAKRESIE NIEZBĘDNYM DO MODELOWANIA HYDRAULICZNEGO PRZYGOTOWANIE DANYCH HYDROLOGICZNYCH W ZAKRESIE NIEZBĘDNYM DO MODELOWANIA HYDRAULICZNEGO Tamara Tokarczyk, Andrzej Hański, Marta Korcz, Agnieszka Malota Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 11 czerwca 17 czerwca 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

Suche zbiorniki przeciwpowodziowe. Michał Szydłowski, prof.pg Kierownik Katedry Hydrotechniki Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska PG

Suche zbiorniki przeciwpowodziowe. Michał Szydłowski, prof.pg Kierownik Katedry Hydrotechniki Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska PG Michał Szydłowski, prof.pg Kierownik Katedry Hydrotechniki Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska PG Trzy integralne strategie ograniczania skutków powodzi Trzymać wodę z daleka od ludzi Trzymać ludzi

Bardziej szczegółowo

dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.:

dr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.: Wpływ zmian klimatycznych na programowanie i prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej w miastach. Analiza i przeciwdziałanie zjawiskom suszy i powodzi. Omówienie roli Informatycznego Systemu Osłony Kraju

Bardziej szczegółowo

Niedersächsischer Landesbetrieb für Wasserwirtschaft, Küsten- und Naturschutz. Wymiana doświadczeń ekspertów. Goslar, 4. 7.10.

Niedersächsischer Landesbetrieb für Wasserwirtschaft, Küsten- und Naturschutz. Wymiana doświadczeń ekspertów. Goslar, 4. 7.10. Wymiana doświadczeń ekspertów Goslar, 4. 7.10. 2011 Skutki zmian klimatycznych strategie adaptacyjne w gospodarce wodnej Wyniki warsztatów 2 Skutki zmian klimatycznych konsekwencje dla ochrony przeciwpowodziowej

Bardziej szczegółowo

Mapy Zagrożenia (powodzią sztormową)

Mapy Zagrożenia (powodzią sztormową) Mapy Zagrożenia (powodzią sztormową) Joanna Dudzińska-Nowak Uniwersytet Szczeciński Instytut Nauk o Morzu Mapa zagrożenia powodziowego opracowanie kartograficzne prezentujące przestrzenny zasięg strefy

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 19 25 września 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie map zagrożenia i ryzyka powodziowego w ochronie przed powodzią obiektów kultury i dziedzictwa narodowego

Wykorzystanie map zagrożenia i ryzyka powodziowego w ochronie przed powodzią obiektów kultury i dziedzictwa narodowego Wykorzystanie map zagrożenia i ryzyka powodziowego w ochronie przed powodzią obiektów kultury i dziedzictwa narodowego Witold Jaworski Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Krakowie Instytut Meteorologii

Bardziej szczegółowo

2

2 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Średnia liczba dni z opadem 30 mm w województwie pomorskim wynosi w półroczu ciepłym od 0,5 w części południowej i wschodniej województwa do 1,5 w części zachodniej. Najwięcej takich

Bardziej szczegółowo

Adaptacja do zmian klimatu w Regionalnych Programach Operacyjnych

Adaptacja do zmian klimatu w Regionalnych Programach Operacyjnych Adaptacja do zmian klimatu w Regionalnych Programach Operacyjnych 2014-2020 Marta Majka Wiśniewska Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach SZWAJCARSKIEGO PROGRAMU WSPÓŁPRACY Z NOWYMI KRAJAMI

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 11 17 września 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Deszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska

Deszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska Deszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska Kategorie deszczu wg Chomicza Deszcze nawalne wg klasyfikacji Chomicza oznaczają opady o współczynniku wydajności a od 5,66 do 64,00 Wraz ze wzrostem współczynnika

Bardziej szczegółowo

Aspekty prawne i techniczne w gospodarce wodami opadowymi. Andrzej Osiński

Aspekty prawne i techniczne w gospodarce wodami opadowymi. Andrzej Osiński Aspekty prawne i techniczne w gospodarce wodami opadowymi Andrzej Osiński Najważniejsze zasady Efektywna gospodarka wodna powinna gwarantować: wyeliminowanie zagrożeń związanych z deficytem i nadmiarem

Bardziej szczegółowo

Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku. Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki

Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku. Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki Prognoza temperatury i opadów w rejonie Bydgoszczy do połowy XXI wieku Bogdan Bąk, Leszek Łabędzki Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy www.itp.edu.pl Aktualne

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie zakresu instrukcji gospodarowania wodą (Dz. U. z dnia 23 sierpnia 2006 r.) Na podstawie art. 132 ust. 10 ustawy z dnia 18 lipca 2001

Bardziej szczegółowo

Mapy zagrożenia powodziowego od strony morza

Mapy zagrożenia powodziowego od strony morza Mapy zagrożenia powodziowego od strony morza Wyniki - Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Gdyni Monika Mykita IMGW PIB Oddział Morski w Gdyni 28.11.2012 r. Obszar działania CMPiS w Gdyni Obszar działania

Bardziej szczegółowo

BYDGOSKI PROJEKT MODERNIZACJI SYSTEMU ODWODNIENIA I DOSTOSOWANIA GO DO RETENCJI I ZAGOSPODAROWANIA WÓD OPADOWYCH

BYDGOSKI PROJEKT MODERNIZACJI SYSTEMU ODWODNIENIA I DOSTOSOWANIA GO DO RETENCJI I ZAGOSPODAROWANIA WÓD OPADOWYCH BYDGOSKI PROJEKT MODERNIZACJI SYSTEMU ODWODNIENIA I DOSTOSOWANIA GO DO RETENCJI I ZAGOSPODAROWANIA WÓD OPADOWYCH INTELIGENTNE ŁAGODZENIE KLIMATU W SKALI DUŻEGO MIASTA Stanisław Drzewiecki Prezes Zarządu

Bardziej szczegółowo

OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA TERENÓW ROLNICZYCH EDWARD HŁADKI Z-CA DYR. DS. TECHNICZNYCH RZGW SZCZECIN

OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA TERENÓW ROLNICZYCH EDWARD HŁADKI Z-CA DYR. DS. TECHNICZNYCH RZGW SZCZECIN EDWARD HŁADKI Z-CA DYR. DS. TECHNICZNYCH RZGW SZCZECIN RODZAJE POWODZI : POWODZIE RZECZNE spowodowane długotrwałymi deszczami lub topiącym się na wiosnę śniegiem, a w konsekwencji zalaniem terenów wzdłuż

Bardziej szczegółowo

Kanał Krakowski przeszłość czy przyszłość?

Kanał Krakowski przeszłość czy przyszłość? Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Kanał Krakowski przeszłość czy przyszłość? Ocena zasadności budowy Kanału Krakowskiego pod kątem obniżenia zwierciadła

Bardziej szczegółowo

Monika Ciak-Ozimek. Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego stan obecny i wdrażanie

Monika Ciak-Ozimek. Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego stan obecny i wdrażanie Monika Ciak-Ozimek Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego stan obecny i wdrażanie Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Projekt ISOK jest realizowany w ramach

Bardziej szczegółowo

Zrównoważone gospodarowanie wodami opadowymi z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych

Zrównoważone gospodarowanie wodami opadowymi z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych Zrównoważone gospodarowanie wodami opadowymi z zastosowaniem innowacyjnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych Paweł Zawartka Jan Bondaruk Adam Hamerla www.gig.eu 1 Dotychczasowe podejście - skutki

Bardziej szczegółowo

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym w Polsce

Plany zarządzania ryzykiem powodziowym w Polsce Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Plany zarządzania ryzykiem powodziowym w Polsce Tomasz Walczykiewicz, Roman Konieczny, Paweł Madej, Małgorzata Siudak, Renata Bogdańska-Warmuz,

Bardziej szczegółowo

Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych. Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa

Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych. Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Urządzenia wodne Urządzenia wodne to urządzenia służące kształtowaniu

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 31 października 6 listopada 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 25 października 1 listopada 2016 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 25 31 grudnia 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 14 20 sierpnia 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym cele i działania. Wydział Zarządzania Przeciwpowodziowego

Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym cele i działania. Wydział Zarządzania Przeciwpowodziowego Plany Zarządzania Ryzykiem Powodziowym cele i działania Dyrektywa Powodziowa Dnia 26 listopada 2007 r. weszła w życie Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r.

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie stref zagrożenia powodziowego na terenach otaczających zbiornik Kolbudy II. ENERGA Elektrownie Straszyn sp. z o.o.

Wyznaczenie stref zagrożenia powodziowego na terenach otaczających zbiornik Kolbudy II. ENERGA Elektrownie Straszyn sp. z o.o. Wyznaczenie stref zagrożenia powodziowego na terenach otaczających zbiornik Kolbudy II ENERGA Elektrownie Straszyn sp. z o.o. Awarie zapór i wałów Górowo Iławeckie Gdańsk, Kanał Raduni 2000 Lipiec 2001

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 24 30 lipca 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 11-17 grudnia 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań

Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi w Metropolii Poznań Prof. UAM dr hab. Renata Graf Zakład Hydrologii I Gospodarki Wodnej, Instytut Geografii Fizycznej I Kształtowania Środowiska Przyrodniczego,

Bardziej szczegółowo

Wdrażanie Dyrektywy Powodziowej w POLSCE wpływ na planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. 31 lipca 2013 r.

Wdrażanie Dyrektywy Powodziowej w POLSCE wpływ na planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. 31 lipca 2013 r. Wdrażanie Dyrektywy Powodziowej w POLSCE wpływ na planowanie i zagospodarowanie przestrzenne 31 lipca 2013 r. mld zł POWODZIE W POLSCE STRATY I SZKODY 25 20 15 7,5 prywatne komunalne Gminy dotknięte powodziami

Bardziej szczegółowo

Prewencja przeciwpowodziowa w zagospodarowaniu przestrzennym

Prewencja przeciwpowodziowa w zagospodarowaniu przestrzennym Ministerstwo Infrastruktury i Rolnictwa Prewencja przeciwpowodziowa w zagospodarowaniu przestrzennym Jörg Vogelsänger Minister Infrastruktury i Rolnictwa 08.06.2011 0 Powódź w dorzeczu Odry w roku 1997

Bardziej szczegółowo

Załącznik 2. Analiza i ocena wpływu MPA na osiągnięcie celów ochrony środowiska

Załącznik 2. Analiza i ocena wpływu MPA na osiągnięcie celów ochrony środowiska Załącznik 2 Analiza i ocena wpływu MPA na osiągnięcie celów ochrony 1 Tabela 6.1. Analiza i ocena wpływu działań adaptacyjnych o charakterze organizacyjnym [O] lub informacyjno-edukacyjnym [IE] służących

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 1 7 stycznia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły. Warszawa, r.

Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły. Warszawa, r. Program Bezpieczeństwa Powodziowego w Regionie Wodnym Środkowej Wisły Warszawa, 22.03.2013 r. Geneza Programu Powódź 2010 Straty: ponad 12,8 mld zł 1% PKB Rozproszenie kompetencji, brak spójnego systemu

Bardziej szczegółowo

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z WODĄ NA OBSZARACH WIEJSKICH

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z WODĄ NA OBSZARACH WIEJSKICH Instytut Technologiczno-Przyrodniczy Konferencja naukowo-techniczna p.n.: Uwarunkowania przebiegu zjawisk hydrologiczno-meteorologicznych na obszarach wiejskich Falenty, 1-2.12.2010 r. ZAGROŻENIA ZWIĄZANE

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 19 sierpnia 26 sierpnia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 3 9 października 2012 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 23-29 października 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w

Bardziej szczegółowo

V. Odwodnienia komunikacyjne/retencja i melioracje miejskie Kanalizacja deszczowa, a odbiorniki wód opadowych

V. Odwodnienia komunikacyjne/retencja i melioracje miejskie Kanalizacja deszczowa, a odbiorniki wód opadowych V. Odwodnienia komunikacyjne/retencja i melioracje miejskie Kanalizacja deszczowa, a odbiorniki wód opadowych inż. Jarosław Rosa MSO Miejski System Odwodnienia System, którego nie można ograniczać do samej

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 21 27 sierpnia 2013r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

WODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY. Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK

WODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY. Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK WODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK Wody opadowe są z ekonomicznego i przyrodniczego punktu widzenia zasobem naturalnym, tj. zasobem zaliczanym do bogactw

Bardziej szczegółowo

Obliczenia hydrauliczne, modelowanie zlewni. Opracowanie, wdrożenie i utrzymanie modeli hydrodynamicznych

Obliczenia hydrauliczne, modelowanie zlewni. Opracowanie, wdrożenie i utrzymanie modeli hydrodynamicznych Obliczenia hydrauliczne, modelowanie zlewni. Opracowanie, wdrożenie i utrzymanie modeli hydrodynamicznych Tomasz Glixelli, Paweł Kwiecień, Jacek Zalewski Bydgoszcz, 22 czerwca 2017 2 Przygotowanie danych

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 19 lipca 26 lipca 2016 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

Możliwość retencji deszczy nawalnych w zlewni rzeki miejskiej na przykładzie Potoku Oliwskiego w Gdańsku

Możliwość retencji deszczy nawalnych w zlewni rzeki miejskiej na przykładzie Potoku Oliwskiego w Gdańsku Możliwość retencji deszczy nawalnych w zlewni rzeki miejskiej na przykładzie Potoku Oliwskiego w Gdańsku Roman Cieśliński Uniwersytet Gdański 1 Katedra Hydrologii Powódź w Gdańsku istniała, istnieje i

Bardziej szczegółowo

OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA W WOJEWÓDZTWACH MAŁOPOLSKIM I ŚWIĘTOKRZYSKIM

OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA W WOJEWÓDZTWACH MAŁOPOLSKIM I ŚWIĘTOKRZYSKIM OCHRONA PRZECIWPOWODZIOWA W WOJEWÓDZTWACH MAŁOPOLSKIM I ŚWIĘTOKRZYSKIM Elementy zarządzania ryzykiem powodziowym 1. Zapobieganie 2. Ochrona 3. Gotowość 4. Postępowanie awaryjne 5. Wyciąganie wniosków Zarządzanie

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK 7. PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ODRA-WISŁA Lista zadań inwestycyjnych (stan na styczeń 2015)

ZAŁĄCZNIK 7. PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ODRA-WISŁA Lista zadań inwestycyjnych (stan na styczeń 2015) ZAŁĄCZNIK 7. PROJEKT OCHRONY PRZECIWPOWODZIOWEJ ODRA-WISŁA Lista zadań inwestycyjnych (stan na styczeń 2015) Symbol 1A.1 Chlewice-Porzecze. Wał cofkowy rzeki Odry przy rzece Myśli. 1A.2 Zabezpieczenie

Bardziej szczegółowo

2. Wykonanie zarządzenia powierza się Sekretarzowi Miasta. 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.

2. Wykonanie zarządzenia powierza się Sekretarzowi Miasta. 3. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania. ZARZĄDZENIE Nr 2888/2018 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA z dnia 25.10.2018 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie realizacji Planu

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 9 sierpnia 16 sierpnia 2016 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego

Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego PLAN ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO M.ST. WARSZAWY I. PLAN GŁÓWNY ROZDZIAŁ 1. CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ, OCENA RYZYKA, MAPY RYZYKA I ZAGROŻEŃ 2. Identyfikacja zagrożeń 1) Zagrożenia spowodowane siłami natury a)

Bardziej szczegółowo

ZLEWNIE RZEK BUGU I NARWI

ZLEWNIE RZEK BUGU I NARWI ZLEWNIE RZEK BUGU I NARWI ZASOBY WODNE I PRZYRODNICZE MONOGRAFIA pod redakcją Jana Dojlido i Bohdana Wieprzkowicza WARSZAWA 2007 SPIS TREŚCI WSTĘP 7 1. ZASOBY WODNE 9 1.1. EWOLUCJA POGLĄDÓW NA GOSPODARKĘ

Bardziej szczegółowo

DYSKUSJA PUBLICZNA. Projekt planu Oliwa Górna w rejonie ul. Czyżewskiego i Sarniej w mieście Gdańsku. Gdańsk r.

DYSKUSJA PUBLICZNA. Projekt planu Oliwa Górna w rejonie ul. Czyżewskiego i Sarniej w mieście Gdańsku. Gdańsk r. DYSKUSJA PUBLICZNA Projekt planu Oliwa Górna w rejonie ul. Czyżewskiego i Sarniej w mieście Gdańsku Gdańsk 09.01.2019 r. PRZYSTĄPIENIE PROJEKT MPZP UWAGI UCHWALENIE analiza zasadności stanowisko Rady Dzielnicy

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 10 16 lipca 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach

Bardziej szczegółowo

Wykład 12 maja 2008 roku

Wykład 12 maja 2008 roku Moduł: Ocena zagroŝenia powodziowego i system ochrony przed powodzią Wprowadzenie do systemu ochrony przed powodzią na przykładzie Oceny zasadności budowy Kanału Krakowskiego w zakresie obniŝenia zwierciadła

Bardziej szczegółowo

KONFERENCJA SŁUPSK SIT 28 LISTOPADA Wizja bez działania to marzenie. Działanie bez wizji to koszmar. Andrzej Wójtowicz

KONFERENCJA SŁUPSK SIT 28 LISTOPADA Wizja bez działania to marzenie. Działanie bez wizji to koszmar. Andrzej Wójtowicz KONFERENCJA SŁUPSK SIT 28 LISTOPADA 2013 Wizja bez działania to marzenie. Działanie bez wizji to koszmar. Andrzej Wójtowicz ISTOTNE PYTANIA czy jesteśmy w stanie odpowiedzieć? Czy w mieście Słupsku i regionie

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 26 czerwca 2 lipca 2013 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

Dyrektywa Powodziowa WE

Dyrektywa Powodziowa WE Dyrektywa Powodziowa WE Dyrektywa Powodziowa WE Dyrektywa Powodziowa Dyrektywa 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania

Bardziej szczegółowo

OŚ PRIORYTETOWA IV RPO WO ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE

OŚ PRIORYTETOWA IV RPO WO ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE OŚ PRIORYTETOWA IV RPO WO 2014-2020 ZAPOBIEGANIE ZAGROŻENIOM KRYTERIA MERYTORYCZNE SZCZEGÓŁOWE Oś priorytetowa Działanie IV Zapobieganie zagrożeniom 4.1 Mała retencja 1. LP Nazwa kryterium Źródło informacji

Bardziej szczegółowo

Ważność: od godz. 19:30 dnia do godz. 19:30 dnia

Ważność: od godz. 19:30 dnia do godz. 19:30 dnia 2015-07-03 15:31 IMGW ws. sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej (komunikat) - IMGW informuje: Ocena aktualnej i prognozowanej sytuacji meteorologicznej i hydrologicznej na okres 03.07-10.07.2015 wg

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 6 czerwca 13 czerwca 2017 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 12 sierpnia 19 sierpnia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne

Bardziej szczegółowo

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY

TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 21 października 28 października 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury

Bardziej szczegółowo