Plan wynikowy z języka polskiego dla klasy I gimnazjum Słowa na czasie cz. 2. Celujący Bardzo dobry Dobry Dostateczny Dopuszczający

Transkrypt

1 Plan wynikowy z języka polskiego dla klasy I gimnazjum Słowa na czasie cz. 2 Numer i temat lekcji 77. i 78. Renesansowa wiara w człowieka 79. Jaki żywot powinien wieść człowiek poczciwy? 80. i 81. Redagujemy opis Celujący Bardzo dobry Dobry Dostateczny Dopuszczający - szuka informacji i redaguje notatkę na temat Projektu Gutenberg - przygotowuje konkurs, wykazując się zaangażowaniem i pomysłowością - formułuje wnioski na podstawie informacji dotyczących zalet poszczególnych pór roku - redaguje opis przedmiotu lub dzieła sztuki zgodnie z instrukcją - wyjaśnia terminy: renesans, humanizm, reformacja - wskazuje na obrazach najważniejsze cechy sztuki odrodzenia - omawia wpływ odkryć w renesansie na rozwój cywilizacji Mikołaja Reja - charakteryzuje język narratora tekstu, wymieniając odpowiednie cytaty - tłumaczy sens podanego zdania, odnosząc się do treści utworu - omawia funkcje czasowników użytych w tekście - redaguje ciekawy opis krajobrazu, stosując odpowiednie środki językowe - podaje cechy poszczególnych rodzajów opisu - wyjaśnia różnice między opisem obiektywnym i subiektywnym oraz statycznym i dynamicznym - wskazuje związki - charakteryzuje epokę renesansu - wymienia odkrycia epoki odrodzenia - określa, co wyróżniało człowieka renesansu - wymienia wszystkie rodzaje opisu - rozpoznaje rodzaj opisu dominujący w tekście - zaznacza w tekście fragmenty opisu i nazywa jego rodzaj - zapisuje określenia przydatne do redagowania podanych rodzajów opisu - podaje wiek, na który przypada odrodzenie w Polsce - omawia najważniejsze cechy sztuki odrodzenia - wymienia utwory Mikołaja Reja - opisuje obraz wyłaniający się z tekstu - określa, kim jest narrator - formułuje argumenty wymienione w utworze, uzasadniające, że życie na wsi jest wartościowe - odnajduje w tekście czasowniki - redaguje opis krajobrazu - wymienia korzyści związane z określoną porą roku - uzupełnia opis odpowiednimi wyrazami - redaguje opis przedmiotu - bierze udział w przygotowaniu konkursu - podaje wady i zalety życia na wsi oraz w mieście - przy pomocy nauczyciela wskazuje związki frazeologiczne określające emocje postaci ukazanych na ilustracjach Niedostatecz ny Odniesienia do podstawy programowej I.2.1 II.2.11 II.3.1 III.2.11 I II.2.2 III.2.4

2 82. i 83. Poznajemy fraszki Jana Kochanowskieg o 84. i 85. Jan z Czarnolasu jako ojciec pogrążony w - wykonuje estetyczny i atrakcyjny graficznie plakat ilustrujący wybraną fraszkę - aktywnie uczestniczy w dyskusji na podany temat, posługując się odpowiednimi argumentami - wyczerpująco opisuje rzeźbę Zygmunta Trembeckiego, przestrzegając zasad poprawności językowej frazeologiczne określające podane emocje - przekształca opis negatywnie nacechowany na opis subiektywny Jana Kochanowskiego - udowadnia, że fraszka O żywocie ludzkim jest utworem refleksyjnym - omawia sposób formułowania tytułów fraszek - określa rodzaj rymów - wyjaśnia wpływ budowy fraszek na ich odbiór - charakteryzuje postawę podmiotu lirycznego fraszek - samodzielnie sporządza notatkę na temat fraszki jako gatunku literackiego - z antologii poezji współczesnej wybiera fraszki, które charakteryzują człowieka XXI wieku - wyjaśnia termin: antologia - redaguje w punktach przepis na szczęśliwe życie - tłumaczy terminy: tren, apostrofa - wyjaśnia, na czym polega kontrast zastosowany w Trenie - nazywa emocje towarzyszące poszczególnym zachowaniom - wymienia utwory Jana Kochanowskiego - na podstawie tekstu wyjaśnia, czym jest fraszka - określa tematykę poznanych fraszek - wskazuje puentę utworu O żywocie ludzkim - podaje przykład anafory - określa liczbę sylab w poszczególnych wersach - wypisuje przykłady rymów - znajduje we fraszkach informacje na temat życia i sposobu myślenia ludzi renesansu - wyodrębnia poszczególne obrazy z Trenu VIII - wypisuje epitety odnoszące się do śmierci - wyszukuje fraszki w antologiach - wykonuje plakat ilustrujący wybraną fraszkę - zabiera głos w dyskusji na podany temat - ustala, kto jest nadawcą i adresatem tekstów - odpowiada, jak nazywa się uroczysty zwrot do adresata - wymienia - przy pomocy nauczyciela redaguje notatkę dotyczącą fraszki jako gatunku literackiego - nazywa uczucia wyrażone w wierszach przez podmiot liryczny I II.2.1 II.2.2 II.2.4 II.2.5 II.4.2 I.2.3 II.2.4 II.2.5 II.2.6

3 żałobie 86. Frazeologia w naszym języku 87. Miasto w sztuce dawniej i dziś - uzasadnia, dlaczego ludzie unikają mówienia o śmierci - opisuje, co mogłoby przedstawiać dzieło zatytułowane Cierpiąca dusza - określa funkcję frazeologizmów w podanych zdaniach - redaguje opowiadanie, wykorzystując wybrane frazeologizmy i dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną oraz interpunkcyjną - ocenia wpływ kompozycji na odbiór dzieła - wskazuje na obu obrazach linię horyzontu i punkt zbiegu - ocenia oba obrazy, podając odpowiednie VIII - nazywa rodzaj liryki, do której należą treny i podaje jej charakterystyczne cechy - określa funkcję epitetów odnoszących się do śmierci - redaguje charakterystykę Urszulki, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - recytuje wybrany tren, oddając emocje ukazane w utworze - tłumaczy terminy: zwrot, fraza, wyrażenie - wyjaśnia zasadę wyboru frazeologizmów w reklamach określonych produktów - pisze krótki tekst reklamowy odznaczający się pomysłowością - tłumaczy terminy: perspektywa zbieżna, linia horyzontu, punkt zbiegu - określa perspektywę, w jakiej artyści ukazali przestrzeń - recytuje wybrany tren - redaguje notatkę podsumowującą wiedzę o poznanych trenach - krótko opisuje rzeźbę Zygmunta Trembeckiego - łączy wyrazy, tworząc poprawne związki frazeologiczne - uzupełnia zdania właściwymi frazeologizmami - omawia znaczenie poszczególnych frazeologizmów - wskazuje wyrażenia, zwroty i frazy - pisze krótki tekst reklamowy z użyciem frazeologizmów - wyraża swoją opinię na temat obrazów - wymienia barwy, które dominują na obrazach - podaje przymiotniki opisujące dzieła charakterystyczne cechy trenu, które można odnaleźć w Trenie V - redaguje opowiadanie, wykorzystując wybrane frazeologizmy - układa zdania z podanymi frazeologizmami - przy pomocy nauczyciela określa perspektywę, w jakiej artyści ukazali przestrzeń - przy pomocy nauczyciela wskazuje na obu obrazach linię horyzontu i punkt zbiegu - przyporządkowuje do odpowiednich produktów hasła reklamowe wykorzystujące związki frazeologiczne - wskazuje tematykę prezentowanych obrazów II.2.11 II.3.3 II.4.2 I.2.3 III.2.4 I.1.1 I II.2.11

4 88. Człowiek renesansowy 89. Spotkanie dwóch artystów 90. Piszę poprawnie błędy frazeologiczne argumenty - tworzy mapę myśli do zagadnienia człowiek renesansowy - wyjaśnia, jaką wartość mają teksty przedstawiające znanych ludzi z dawnych epok - przeredagowuje tekst, usuwając z niego związki frazeologiczne i dbając o poprawność językową Władysława Kopalińskiego - wyjaśnia termin: pieta - tłumaczy, czym jest śmiałość intelektualna i śmiałość moralna - interpretuje zdanie z tekstu, odwołując się do wiedzy o literaturze i kulturze średniowiecza oraz renesansu Irvinga Stone'a - odszukuje w albumach dzieł sztuki wizerunki Leonarda da Vinci oraz Michała Anioła i zapisuje określenia charakteryzujące obie postacie - redaguje własną opinię na temat wyglądu i sposobu ubierania się artysty, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - omawia rodzaje błędów frazeologicznych - analizuje budowę hasła w słowniku frazeologicznym - wskazuje frazeologizmy, które należą do języka potocznego - podaje tytuły utworów Władysława Kopalińskiego - ocenia, czy autor tekstu jest obiektywny, czy wyraża własne poglądy - wymienia określenia człowieka renesansowego - wymienia utwory Irvinga Stone a - nazywa uczucia, jakie ogarnęły bohatera na widok Leonarda da Vinci - wypisuje z tekstu sformułowania dotyczące wyglądu Leonarda da Vinci - wymienia najczęstsze błędy frazeologiczne - uzupełnia związki frazeologiczne brakującymi wyrazami - przygotowuje krótką prezentację na temat wybranego dzieła renesansowego - odpowiada, jak Michał Anioł oceniał swój wygląd - wyjaśnia znaczenie podanych wyrazów, korzystając ze słownika - odnajduje w słowniku frazeologicznym potrzebne informacje - przeredagowuje tekst, usuwając z niego związki frazeologiczne - stosuje związki frazeologiczne w odpowiednim kontekście znaczeniowym - opisuje Pietę watykańska - redaguje własną opinię na temat wyglądu i sposobu ubierania się artysty - przy pomocy nauczyciela analizuje budowę hasła w słowniku frazeologicznym uzasadnia, że - wymienia utwory - wymienia cechy - redaguje ogłoszenie I.2.1 II.3.2 III.1.8 I.2.1 I.2.3 II.2.11 I.2.3 III.2.3 III.2.4

5 Współczesne fraszki 92. Smutek, żal, rozpacz rozmawiamy o uczuciach na podstawie wiersza Obietnica 93. Jak zbudowane jest zdanie? 94. Jakim człowiekiem był Mikołaj Rej? 95. Współcześni zakochani Romeo i Julia Mariana Załuckiego - omawia podobieństwa i różnice między wierszem Obietnica a Trenami Jana Kochanowskiego - redaguje prośbę na pięć różnych sposobów - wykonuje album poświęcony filozofom - redaguje opowiadanie o wymyślonym zdarzeniu z przyszłości, stosując odpowiednią kompozycję oraz dbając o poprawność gramatyczną, przeczytane wiersze są fraszkami - redaguje dowcipne ogłoszenia Władysława Broniewskiego - wyjaśnia sens metafor określających rozpacz - interpretuje tytuł wiersza - określa funkcję powtórzeń zastosowanych w tekście - wyjaśnia, czym charakteryzuje się wypowiedzenie - omawia typy wypowiedzeń ze względu na intencję nadawcy - układa program telewizyjny zawierający tytuły w formie zdań - wyjaśnia termin: mecenas - charakteryzuje Mikołaja Reja - przytacza argumenty broniące polszczyzny Ryszarda Marka Grońskiego - ocenia postacie przedstawione w tekście - wyraża i uzasadnia Mariana Załuckiego - wskazuje tematykę prezentowanych tekstów - wyjaśnia, na czym polega żartobliwy charakter utworów - wymienia utwory Władysława Broniewskiego - określa, kto i do kogo zwraca się w wierszu - wymienia uczucia podmiotu lirycznego - wskazuje w tekście powtórzenia oraz metafory określające rozpacz - tworzy związki wyrazowe - łączy związki wyrazowe w zdania dotyczące bohaterki dramatu - wskazuje wypowiedzenie oznajmujące, pytające i rozkazujące - wymienia pięć cech charakteru Mikołaja Reja - udziela odpowiedzi na pytania dotyczące Mikołaja Reja - porównuje postacie Mikołaja Reja i Jarosza Szafrańca - wymienia tytuły utworów Ryszarda Marka Grońskiego - nazywa emocje, jakie wywołuje przeczytany tekst - wyszukuje w utworze gatunkowe fraszki i wskazuje je w przeczytanych wierszach - odszukuje w różnych źródłach sentencje uzasadniające sens cierpienia w życiu człowieka - stosuje tryb rozkazujący w zdaniach - wyjaśnia, z jakich powodów Mikołaj Rej zdecydował się pisać po polsku - omawia przebieg spektaklu - wypisuje z wiersza informacje na temat bohaterki - określa, co sądzi podmiot liryczny o uczuciowości - przy pomocy nauczyciela omawia podobieństwa i różnice między wierszem Obietnica a Trenami Jana Kochanowskiego - redaguje prośbę na dwa różne sposoby - wskazuje w tekście archaizmy - redaguje opowiadanie o wymyślonym zdarzeniu z przyszłości I I.2.1 II.2.2 II.2.4 II.2.5 II.2.6 II.4.2 I.3.8 I.3.3 II.1.1 II.2.2

6 96. Idee Horacego czy wciąż aktualne? 97. Intencja wyrażona w zdaniu 98. Wobec nieszczęścia, wobec tragedii... ortograficzną i interpunkcyjną Rozdział 3 swoją opinię na temat poglądów podmiotu lirycznego dotyczących uczuciowości współczesnych młodych ludzi - Dorota Terakowska, Dzieci Gai wyrazy wskazujące, że tekst jest poetyckim sprawozdaniem z przedstawienia carpe diem, horacjanizm renesansowe wartości i postawy, optymizm, pesymizm, notatka, plan wydarzeń, równoważnik zdania, mapa myśli zdanie pojedyncze i złożone, zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, ogłoszenie, opowiadanie, narracja pierwszoosobowa cierpienie, niepełnosprawność, notatka współczesnych młodych ludzi - formułuje wypowiedź na temat wyobrażenia szczęśliwego dnia - określa czas i miejsce utworu - tworzy notatkę o bohaterach opowiadania - odnajduje w tekście słowa odnoszące się do horacjańskiego carpe diem - zaznacza w utworze fragmenty dotyczące nastrojów Melkera i wyjaśnia ich przyczyny - redaguje plan wydarzeń, stosując równoważniki zdań - przepisuje tekst, uzupełniając zdania dodatkowymi określeniami - odpowiada, jakich wyrazów wymagają podane czasowniki - rozróżnia rodzaje zdań - redaguje ogłoszenie zgodnie z podanymi wskazówkami - wskazuje wypowiedzenia, które nie są zdaniami - określa postawy obu matek - nazywa emocje, jakie przeżywała bohaterka podczas wizyty Anny - tłumaczy znaczenie maksymy: carpe diem - wyjaśnia, dlaczego złowiona ryba wywołała u Melkera radość - przygotowuje mapę myśli na podany temat - redaguje receptę na udany dzień - wyszukuje utwory muzyczne nawiązujące do horacjańskiego hasła - podaje różnice między zdaniem pojedynczym a złożonym - definiuje zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte - wyjaśnia, dlaczego dane wypowiedzenia nie są zdaniami - redaguje opowiadanie z narracją pierwszoosobową, z uwzględnieniem podanych wskazówek, dbając o poprawność językową - analizuje zachowanie bohaterki utworu - ocenia stopień świadomości II.2.10 II.4.2 II.4.3 III.1.3 II.2.3 II.2.5 II.4.2 II.4.3

7 99. Rozmowy o pisaniu wywiad z Małgorzatą Musierowicz 100. Najważniejsze części zdania podmiot i orzeczenie 101. Sztuka jako magiczne zwierciadło Blok: Radość życia, radość tworzenia s Rozdział 3 Blok: Radość życia, radość tworzenia s kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: W rolach głównych: podmiot i orzeczenie s Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne świat oczami artystów - Magda Kuźnik, Autor pisze na własną odpowiedzialność - Rafael, Szkoła ateńska - Andrzej Pągowski, Warszawa nocą - Louis Comfort Tiffany, lampa wywiad, grafomania, ekslibris, dyskusja, aprobata, perfekcjonizm, rehabilitacja typy orzeczenia i podmiotu, funkcja orzeczenia i podmiotu w zdaniu sztuki piękne, grafika, rzeźba, malarstwo, architektura, rzemiosło artystyczne, fryz, tympanon, kompozycja symetryczna, opis - wymienia nieszczęścia, które dotknęły bohaterów filmu Dzieci Gai - podaje skojarzenia dotyczące pojęcia tworzenie - opowiada o procesie powstawania dzieła - wypisuje obowiązki autora - określa, co sprzyja pracy twórczej, a co w niej przeszkadza - zabiera głos w dyskusji na podany temat - wykonuje projekt własnego ekslibrisu - wymienia rodzaje podmiotów i orzeczeń - wskazuje w zdaniach podmioty i orzeczenia - zaznacza wypowiedzenia z orzeczeniem imiennym - określa rodzaje podmiotu i orzeczenia - tworzy wypowiedzenia, używając wskazanych części zdania - podaje dziedziny twórczości określane jako sztuki piękne - wymienia postacie ukazane na obrazie Rafaela Szkoła ateńska, niepełnosprawnej dziewczynki, odwołując się do odpowiednich fragmentów powieści - interpretuje tytuł przeczytanego fragmentu powieści - wyjaśnia znaczenie wyrazów: aprobata, perfekcjonistka, rehabilitacja - ocenia, który moment tworzenia jest najtrudniejszy, a który przynosi największą satysfakcję - aktywnie uczestniczy w dyskusji na podany temat - wykonuje pomysłowy projekt własnego ekslibrisu, dbając o estetykę wykonania - przygotowuje w ciekawej formie poradnik dla autorów wypracowań - tłumaczy terminy: podmiot, orzeczenie - wyjaśnia różnice między orzeczeniem czasownikowym i imiennym - omawia typy podmiotu - wyjaśnia różnice między dziełem sztuki a innym wytworem człowieka - tłumaczy terminy: fryz, tympanon - opisuje w ciekawy 1 I.1.10 I I I.1.1 I.2.1 II.2.11 II.3.1

8 102. O przyjaźni podmiotu z orzeczeniem 103. Jak czytać dzieła plastyczne? s Albumy malarstwa kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: W rolach głównych: podmiot i orzeczenie s Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne świat oczami artystów s budynek Teatru Wielkiego - Helena Hohensee- Ciszewska, Czytanie dzieła sztuki plastycznej - Leonardo da Vinci, Mona Lisa - Leonardo da Vinci, Dama z łasiczką ( Dama z gronostajem ) zdanie bezpodmiotowe, podmiot, orzeczenie sposoby czytania dzieł sztuki, artystyczne widzenie świata, opis dzieła sztuki, notatka korzystając z informacji zawartych w albumach malarstwa - opisuje ciekawy zabytek znajdujący się w pobliskiej okolicy - wypisuje z tekstu wypowiedzenie niezawierające podmiotu - określa rodzaje podmiotu i orzeczenia - odszukuje w tekście zdania z podanymi rodzajami podmiotu i orzeczenia - układa wypowiedzenia ze wskazanymi rodzajami podmiotu i orzeczenia - skraca wypowiedzenia - wymienia przykłady orzeczeń czasownikowych i imiennych - krótko wypowiada się na temat swoich upodobań dotyczących dzieł plastycznych - wymienia elementy obrazu, na które zwróciła uwagę autorka tekstu - wyjaśnia, czego można dowiedzieć się o dziele dzięki wnikliwej obserwacji obrazu - analizuje opis obrazu Mona Lisa - redaguje notatkę w punktach o elementach dzieła sztuki - opisuje obraz Dama z łasiczką, korzystając ze sposób zabytek znajdujący się w pobliskiej okolicy, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - dokonuje analizy wskazanego dzieła - wyjaśnia, czym charakteryzuje się zdanie bezpodmiotowe - przekształca zdania bezpodmiotowe na zdania z podmiotem - analizuje poszczególne części orzeczenia imiennego - redaguje opis, wykorzystując podane rodzaje podmiotu i orzeczenia - interesująco i wyczerpująco wypowiada się na temat swoich upodobań dotyczących dzieł plastycznych - tłumaczy, co oznacza sformułowanie czytanie dzieła sztuki - wyjaśnia znaczenie wyrażenia uśmiech Giocondy - korzystając ze wskazówek zawartych w tekście, opisuje obraz Dama z łasiczką, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i 1 I.3.5 I.3.6 III I.1.1 I.3.2 II.2.11 II.3.1

9 104. Magia zwykłego miejsca 105. i 106. Co wydarzyło się na Wawelu? 107. i 108. Poznajemy Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne świat oczami artystów s Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne świat oczami artystów s Wiktor Zin, Szkatułka z farbami - Bartolomé Estéban Murillo, Madonna z dzieckiem - Maria Szypowska, Na Wawelu - Giovanni Guareschi, Brzydka Madonna postać Wiktora Zina, sztuka, rzemiosło słownictwo związane z architekturą (maszkaron, krużganek, arkada, okap, rozeta, kaseton), arras, notatka, przewodnik sztuka chrześcijańska, madonna, atrybut, opis wskazówek zawartych w tekście - wyszukuje w tekście informacje o czasie wydarzeń - wyjaśnia, dlaczego warsztat dziadka był dla narratora niezwykłym miejscem - opowiada o pracach wykonywanych w warsztacie - krótko charakteryzuje bohatera utworu - opisuje wycieczkę do galerii lub muzeum - wskazuje w tekście nazwy miejsc i obiektów - wymienia imiona bohaterów utworu - nazywa elementy architektoniczne wskazane na rysunku - odpowiada, jak można wytłumaczyć imię chłopca przewodnika - charakteryzuje relacje między chłopcami - wyraża swoją opinię na podany temat - na podstawie przeczytanego tekstu sporządza notatkę dotyczącą Zamku Królewskiego na Wawelu - przygotowuje przewodnik po zabytkach architektonicznych swojej okolicy - wyszukuje w tekście określenia dotyczące interpunkcyjną - krótko przedstawia postać Wiktora Zina - ocenia znaczenie wypowiedzi Mikołaja - wyjaśnia, gdzie przebiega granica między sztuką a rzemiosłem, i uzasadnia swoją odpowiedź - wyjaśnia terminy: maszkaron, kaseton, rozeta, arras, krużganek, arkada, okap - ocenia postawy poszczególnych bohaterów - uzasadnia swoją opinię na podany temat - sporządza notatkę dotyczącą Zamku Królewskiego na Wawelu, wykorzystując informacje z różnych źródeł - przygotowuje przewodnik po zabytkach architektonicznych swojej okolicy, dbając o ciekawą oprawę plastyczną i poprawność językową tekstów - ocenia pomysł bohatera na pozbycie się 1 2 I.2.1 I.3.4 III I.1.1

10 historię brzydkiej Madonny 109. i 110. Co warto wiedzieć o charakterystyce? 111. Co zawdzięczamy ludziom renesansu? powtórzenie wiadomości Rozdział 3 Blok: Sztuki piękne świat oczami artystów s kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 3: O architekturze wypowiedzi Temat: Twarzą w twarz z charakterystyką s Rozdział 3 s Jerzy Duda-Gracz, Przemienienie Pańskie charakterystyka pośrednia i bezpośrednia, autocharakterystyka, charakterystyka statyczna i dynamiczna - Śladami epoki wynalazki renesansu, Gwardia Szwajcarska, dzieło Kopernika, renesansowa architektura brzydkiej Madonny - opisuje wygląd figury - wskazuje przyczyny zmiany postawy bohatera - wymienia cechy bohatera i podaje ilustrujące je przykłady z tekstu - wypisuje najważniejsze myśli z określonego fragmentu tekstu - opowiada historię brzydkiej Madonny - opisuje obraz Przemienienie Pańskie - wymienia rodzaje charakterystyki - przyporządkowuje cechy charakteru bohatera przykładom jego zachowań i postaw - wypisuje z tekstu zachowania bohaterki, które ilustrują jej cechy charakteru - podaje cechy bohaterki na podstawie określonych fragmentów powieści - wymienia podobieństwa i różnice między postaciami - uzupełnia końcową część charakterystyki - opisuje postacie ukazane na rysunkach - redaguje charakterystykę wybranej osoby - wymienia renesansowe odkrycia - opowiada o wybranym wynalazku z epoki odrodzenia - przedstawia zasługi Mikołaja Kopernika niechcianego posągu - interpretuje najważniejsze myśli zawarte we wskazanym fragmencie - opowiada historię brzydkiej Madonny z punktu widzenia bohatera - opisuje obraz Przemienienie Pańskie, wyjaśniając istotę oryginalności przedstawionego dzieła - wyjaśnia różnicę między charakterystyką pośrednią i bezpośrednią - przekształca fragment tekstu na charakterystykę bezpośrednią - charakteryzuje postać chłopca na podstawie sytuacji przedstawionych na ilustracjach - wyjaśnia, na czym polegała przemiana postaci w charakterystyce dynamicznej, i tworzy odpowiednie zakończenie tekstu - redaguje charakterystykę porównawczą wybranych postaci - ocenia znaczenie renesansowych odkryć dla współczesnego człowieka - wyjaśnia, w jaki sposób współczesna architektura nawiązuje do renesansowej II III II.4.3 III.2.11

11 112. i 113. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności praca klasowa 114. i 115. Barokowa wizja świata 116. Rozbudowujem y zdanie Rozdział 3 Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności s Blok: Barokowa wizja świata s kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: - Dlaczego barok? - Od kiedy do kiedy? - Człowiek wobec wiary - W poszukiwaniu mądrości - Piękno zatrzymane w ruchu - Diego Velázquez, Panny dworskie - Peter Paul Rubens, Święty Jerzy walczący ze smokiem - Gianlorenzo Bernini, Ekstaza św. Teresy - Rembrandt, Straż nocna - Caravaggio, Powołanie św. Mateusza renesans, filozofia epikurejska i stoicka, horacjanizm, humanizm, reformacja, pieśń, hymn, tren, fraszka, opowiadanie, list, apostrofa, alegoria, podmiot liryczny, epitet, metafora termin: barok, kontrreformacja, sobór trydencki, wyznaczniki sztuki baroku (światłocień, kontrast) typy przydawki i dopełnienia oraz sposoby ich wyrażania, funkcje przydawki i dopełnienia - określa, kim jest podmiot liryczny - rozpoznaje apostrofę i fraszkę - wskazuje adresata i podaje tematykę wiersza - wymienia wydarzenie historyczne sygnalizujące początek epoki odrodzenia - wymienia cechy trenu jako gatunku literackiego - charakteryzuje człowieka renesansu - podaje przykłady współczesnych nawiązań do renesansu - pisze opowiadanie lub list na wskazany temat - charakteryzuje epokę baroku - podaje ramy czasowe epoki - wymienia cechy sztuki barokowej - opowiada o przedstawicielach sztuki baroku - przy pomocy nauczyciela omawia rolę jezuitów w reformie Kościoła katolickiego - wymienia typy przydawki i dopełnienia - dopisuje określenia podmiotu i orzeczenia - wypisuje z tekstu przykłady epitetu, apostrofy i metafory - wyjaśnia terminy: renesans, humanizm - charakteryzuje filozofię epikurejską - przyporządkowuje nazwiska twórców do ich dzieł - pisze opowiadanie lub opis na podany temat, dbając o odpowiednią kompozycję, poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - wyjaśnia terminy: barok, reformacja, kontrreformacja - porównuje charakterystyczne cechy sztuki baroku z cechami sztuki renesansu - wymienia główne tematy filozofii baroku - omawia rolę jezuitów w reformie Kościoła katolickiego - określa, czym mogą być wyrażone przydawka i dopełnienie - wyjaśnia różnicę między 2 I II.2.2 II.2.5 II I.1.1 III I.3.5

12 117. i 118. Jak barwnie i ciekawie opowiadać? Laboratorium języka Temat: Bohaterowie drugiego planu przydawka, dopełnienie, okolicznik s kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 3: O architekturze wypowiedzi Temat: Cała sztuka w opowiadaniu s opowiadanie, narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa, dialog, opis - wskazuje przydawki i dopełnienia, zapisuje pytania, na które odpowiadają, oraz nazywa ich rodzaj - przekształca zdania tak, aby dopełnienia stały się podmiotami - dodaje do zdania odpowiednie dopełnienia - wzbogaca tekst przydawkami - sporządza notatki pomocne w napisaniu opowiadania na określony temat i redaguje odpowiedni wstęp - zaznacza główne części opowiadania - wyjaśnia, jakie informacje znajdują się w zakończeniu utworu - do podanego wstępu i zakończenia dopisuje w punktach przebieg wydarzeń - uzupełnia tekst, tak aby powstało spójne opowiadanie - podkreśla wyrażenia, które sprzyjają spójności wypowiedzi - przy pomocy nauczyciela przekształca tekst, zmieniając narrację z trzecioosobowej na pierwszoosobową - nadaje opowiadaniu tytuł - przedstawia dalszy ciąg wydarzeń ukazanych w tekście - redaguje opowiadanie zainspirowane wydarzeniem dopełnieniem bliższym i dalszym - wzbogaca tekst przydawkami, nadającymi mu oryginalny charakter - stosuje poprawne formy dopełniacza przy zaprzeczonym czasowniku - wyjaśnia różnice między opisem i opowiadaniem - wskazuje elementy dynamizujące opowiadanie - do podanego wstępu i zakończenia dopisuje w punktach przebieg wydarzeń, dbając o poprawność językową - tłumaczy terminy: narracja pierwszoosobowa i trzecioosobowa - samodzielnie przekształca tekst, zmieniając narrację z trzecioosobowej na pierwszoosobową - przedstawia dalszy ciąg wydarzeń ukazanych w tekście, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - redaguje opowiadanie zainspirowane wydarzeniem przedstawionym na ilustracji, wplatając w 2 II.2.3 III.1.3 III.2.3

13 119. Kazanie Piotra Skargi 120. Wyobrażenia czasu w utworze Krótkość żywota 121. i 122. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności Blok: Barokowa wizja świata s. 210 Blok: Barokowa wizja świata s. 211 kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 3: - Piotr Skarga, O drugiej chorobie Rzeczpospolitej, która jest z niezgody domowej - Daniel Naborowski, Krótkość żywota postać Piotra Skargi, kazanie, kaznodzieja, krasomówca postać Daniela Naborowskiego, hiperbola, idea marności, antonim, symbol synonim, spójność wypowiedzi, notatka, opis, plan wydarzeń, przymiotnik, imiesłów przedstawionym na ilustracji - wyjaśnia, od czyich słów rozpoczyna się kazanie i czym się kończy - wypisuje z tekstu słownictwo oceniające sytuację lub nazywające uczucia - odszukuje wypowiedź autora, będącą wyraźną krytyką sytuacji w Polsce - zapisuje w punktach poglądy Koheleta dotyczące ludzkiego życia - wymienia etapy życia ukazane w wierszu - odczytuje z utworu wyrazy obrazujące krótkość żywota - wskazuje w tekście antonimy - wyraża swoją opinię na temat wizji życia ukazanej w wierszu - uzupełnia schemat własnymi skojarzeniami związanymi z podanym hasłem - przedstawia w postaci symbolu wyobrażenia czasu opisane w utworze - odszukuje we wskazanych źródłach ilustracje nawiązujące do tematyki wiersza - określa formę wypowiedzi dominującą w tekście - podaje synonim wskazanego słowa tekst dialogi, opisy miejsc i postaci Piotra Skargi - wyjaśnia terminy: kaznodzieja, krasomówca - wskazuje zdania stanowiące pozorny dialog narratora ze słuchaczami - wymienia korzyści, jakie może przynieść sztuka krasomówcza współczesnemu człowiekowi Daniela Naborowskiego - wyjaśnia termin: hiperbola - omawia funkcję antonimów w tekście - interpretuje podane stwierdzenia - odpowiada, czy zgadza się z wizją życia ukazaną w utworze, i uzasadnia swoje zdanie - przedstawia w postaci symbolu wyobrażenia czasu opisane w utworze, dbając o estetykę wykonania - odszukuje w różnych źródłach ilustracje trafnie oddające temat wiersza - sporządza notatkę w formie schematu, zawierającą tylko najistotniejsze informacje 1 I.1.6 II.2.2 II I.2.1 II.2.1 II.2.10 II I.1.1 I.3.8

14 praca klasowa 123. O funkcji okolicznika 124. Portret kobiety malowany słowami Jana Andrzeja Morsztyna O architekturze wypowiedzi Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności s kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Bohaterowie drugiego planu przydawka, dopełnienie, okolicznik s Blok: Barokowa wizja świata s Jan Andrzej Morsztyn, Niestatek przymiotnikowy, rzeczownik typy okolicznika, funkcje okolicznika i sposoby wyrażania go w zdaniu postać Jana Andrzeja Morsztyna, poezja dworska, kontrast, konceptyzm, podmiot liryczny - wypisuje wyrażenia służące spójności wypowiedzi - sporządza notatkę w formie schematu - dopisuje do podanych wyrazów określenia z tekstu - określa bohatera legendy - nazywa formę wypowiedzi dominującą w tekście - rozpoznaje streszczenie - układa plan wydarzeń przedstawionych w tekście - wymienia typy okolicznika - zaznacza w zdaniach okoliczniki - nazywa rodzaj okoliczników - rozbudowuje zdanie, dodając odpowiednie okoliczniki - rozpoznaje w wypowiedzeniach wszystkie części zdania - wymienia utwory Jana Andrzeja Morsztyna - opisuje osobę, którą darzy sympatią - określa nadawcę i odbiorcę tekstu - podaje informacje dotyczące kobiety przedstawionej w utworze - wymienia kolory pojawiające się w opisie wizerunku kobiety - przy pomocy nauczyciela wskazuje w wierszu kontrast - do podanych wyrazów dopisuje własne określenia w postaci przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych - opisuje poznański ratusz w co najmniej siedmiu zdaniach - układa plan wydarzeń przedstawionych w tekście, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - omawia poszczególne typy okoliczników - określa, czym wyrażone są podane okoliczniki - redaguje wypowiedzenia zawierające wskazane części zdania wyrażone określonymi częściami mowy Jana Andrzeja Morsztyna - nazywa postawę podmiotu lirycznego - interpretuje tytuł wiersza - udowadnia, że wiersz zbudowany jest na zasadzie kontrastu - tworzy portret kobiety ukazanej w utworze III.1.3 III I II.2.2 II Dzieła sztuki pod lupą: martwa natura, opis dzieła - wymienia elementy - wyjaśnia termin: martwa 1 I.1.1

15 Spotkanie z martwą naturą w sztuce 126. i 127. Rysujemy wykres zdania pojedynczego 128. Na dworze księcia Radziwiłła Blok: Współczesne oblicza baroku s Encyklopedia kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Temat: Nie taki wykres zdania straszny, jak go rysują s Blok: Współczesne oblicza baroku s Słownik języka polskiego - Pablo Picasso, Martwa natura z kotem - Reynier van Gherwen, Martwa natura z ostrygą i homarem - Eugeniusz Paukszta, W sarmackiej Rzeczypospolitej sztuki wykres zdania pojedynczego, interpunkcja w zdaniu pojedynczym, związek główny, grupa podmiotu, grupa orzeczenia postać Eugeniusza Paukszty, sarmatyzm, wolność szlachecka, archaizm, dyskusja, notatka tworzące kompozycję barokową i współczesną - określa kolorystykę każdego z dzieł - wskazuje obraz realistyczny - opisuje jeden z zaprezentowanych obrazów - wpisuje części zdania w odpowiednie miejsca schematu - nazywa poszczególne części zdania - zadaje pytania o każdą część zdania - zaznacza w zdaniach grupę podmiotu i grupę orzeczenia - dopisuje określenia do zdań pojedynczych nierozwiniętych - przy pomocy nauczyciela sporządza wykresy zdań - stosuje poprawną interpunkcję w zdaniach pojedynczych - wymienia utwory Eugeniusza Paukszty - wyjaśnia podane nazwy na podstawie słownika - określa czas akcji utworu - wymienia postacie historyczne występujące w tekście - odszukuje informacje dotyczące majątku i stosunków rodziny Radziwiłłów - określa, jak przedstawiony został w utworze Jan Sobieski i jego żona natura - porównuje kompozycję barokową z kompozycją współczesną - ocenia wpływ kolorystyki na odbiór dzieła - porównuje oba dzieła i wymienia podobieństwa oraz różnice między nimi - tłumaczy terminy: związek główny, grupa podmiotu, grupa orzeczenia - układa zdania do podanych schematów wykresu - samodzielnie sporządza wykresy zdań - wyjaśnia zasady stawiania przecinka w zdaniu pojedynczym Eugeniusza Paukszty - sporządza notatkę na temat roli określonych postaci w XVII-wiecznej Polsce - na podstawie mowy bohatera redaguje wnioski dotyczące sejmu i wolności szlacheckiej - wskazuje różnice pomiędzy braćmi - interpretuje tytuł utworu - wyjaśnia funkcję zastosowanych w tekście II.2.11 II I.3.5 III I.2.3 I.3.3 II.2.4 II.2.5 II.3.2 II.4.1

16 129. Turpizm Stanisława Grochowiaka 130. Barok jako epoka kontrastów 131. Poetycka Blok: Współczesne oblicza baroku s. 224 Blok: Współczesne oblicza baroku s Stanisław Grochowiak, Menuet - Jostein Gaarder, Czasy baroku - Tadeusz Kubiak, Czytająca list turpizm, światopogląd, podmiot liryczny literatura i sztuka baroku, sentencja, opis postacie Tadeusza Kubiaka i Jana Vermeera, - wskazuje w tekście archaizmy - przytacza opinie bohatera na temat szlachty polskiej - podaje cechy charakteru braci Radziwiłłów - przy pomocy nauczyciela układa pytania do haseł krzyżówki - zabiera głos w dyskusji na podany temat - zapisuje informacje na temat menueta oraz jego charakterystycznych figur - opisuje wrażenia po przeczytaniu wiersza - odpowiada, kogo i dokąd zaprasza podmiot liryczny - omawia postawę osoby mówiącej w utworze wobec śmierci - odpowiada na pytania związane z królem Francji Ludwikiem XIV - wyszukuje informacje dotyczące Ludwika XIV - określa temat rozmowy między bohaterami utworu - podaje określenia charakterystyczne dla barokowej sztuki - przy pomocy nauczyciela opisuje modę panującą w baroku - wymienia wydarzenia polityczne i społeczne, które wpłynęły na światopogląd ludzi baroku - planuje karnawałowy bal w stylu barokowym - wymienia utwory Tadeusza Kubiaka oraz archaizmów - układa pytania do haseł krzyżówki - bierze aktywny udział w dyskusji na podany temat, przedstawiając odpowiednie argumenty - wyjaśnia terminy: turpizm, światopogląd - opisuje sposoby ukazania śmierci w utworze - określa wpływ tytułu na interpretację utworu - wyjaśnia, w jaki sposób wiersz nawiązuje do światopoglądu baroku - opisuje modę panującą w baroku - wyjaśnia stwierdzenie życie to teatr - uzasadnia, że dane sentencje mają związek z barokiem - planuje karnawałowy bal w stylu barokowym, sporządzając odpowiednie rysunki i redagując opisy - krótko omawia postacie Tadeusza Kubiaka i Jana 1 II.1.1 II.2.2 II.2.5 II I.2.1 I II.3.2 II I.1.1

17 refleksja na temat obrazu Jana Vermeera 132. Jaką istotą jest człowiek? 133. Cierpienie po Blok: Współczesne oblicza baroku s. 227 Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s Vermeera - Jan Vermeer van Delft, Czytająca list - Richard Hughes, Ona to jest ona - Joanne Kathleen Rowling, On pójdzie metafora, funkcja zdań pytających, podmiot liryczny, środki stylistyczne, scenki pantomimiczne, opis maskarada, poszukiwanie sensu istnienia, bohater utworu, sentencja, plakat, notatka opis przeżyć, wierzenia związane ze śmiercią dzieła Jana Vermeera - opisuje uczucia postaci przedstawionej na obrazie Vermeera - przy pomocy nauczyciela wyodrębnia w wierszu poszczególne obrazy poetyckie - wskazuje w utworze metafory - prezentuje scenki pantomimiczne ukazujące określone uczucia - redaguje notatkę na temat tego, czym zajmują się filozofowie - wypisuje informacje dotyczące wieku, zainteresowań i rodziny bohaterki - opisuje sytuację, której doświadczyła Emilka - określa, jaką istotą według bohaterki jest człowiek - wymienia pytania, które zadawała sobie bohaterka - na podstawie słownika podaje znaczenie terminu Vermeera - uzasadnia, że wiersz jest poetycką refleksją na temat obrazu Vermeera - wyodrębnia w wierszu poszczególne obrazy poetyckie - wyjaśnia sens metafor w utworze - podaje funkcje pytań w tekście - prezentuje scenki pantomimiczne ukazujące określone uczucia, dbając o sugestywne wyrażanie emocji - omawia, jak podmiot liryczny ocenia stan emocjonalny postaci przedstawionej na obrazie i w jaki sposób go uzasadnia - układa trzy pytania natury filozoficznej - wyjaśnia, w jaki sposób rozumie zdanie dotyczące bohaterki tekstu - uzasadnia, że tekst mówi o poszukiwaniu sensu istnienia - łączy sentencję z odpowiednią nazwą epoki - tłumaczy termin: maskarada - przygotowuje plakat na zadany temat, dbając o oryginalność i estetykę wykonania - wyjaśnia zachowanie dziewczynki - interpretuje zwroty dotyczące śmierci II.2.2 II.2.4 II II I.2.3

18 stracie bliskiej osoby 134. Opisujemy przeżycia bohaterki 135. Opowieść o zaginionych żonach entów Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s Słownik języka polskiego Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne dalej... - Marta Fox, Śmierć Koksa - John Ronald Reuel Tolkien, Żony entów postać Marty Fox, imaginacja, żałoba, racjonalizm, sielanka, requiem, narrator, narracja, związki frazeologiczne, opis przeżyć, notatka postać Johna Ronalda Reuela Tolkiena, analogia, narrator, streszczenie, opis miejsca, fantasy reinkarnacja - wyjaśnia powiązania rodzinne między bohaterami - wskazuje powód spotkania Harry ego z Prawie Bezgłowym Nickiem - uzupełnia tabelę dotyczącą emocji towarzyszących chłopcu - opowiada historię Nicka - redaguje opis przeżyć - wypisuje z tekstu informacje na temat śmierci - wymienia utwory Marty Fox - opowiada o roli zwierząt w życiu człowieka - redaguje notatkę o sposobach radzenia sobie w ciężkich chwilach - określa narratora opowiadania - wymienia bohaterów występujących w utworze - opisuje stan, w jakim znalazła się bohaterka po stracie psa - charakteryzuje bohaterkę utworu - wskazuje w utworze przykłady zachowań, które miały racjonalny charakter - łączy podane związki frazeologiczne z ich wyjaśnieniami - redaguje opis przeżyć - wymienia utwory Johna Ronalda Reuela Tolkiena - tworzy portrety współczesnej dziewczyny i współczesnego chłopaka - określa narratora - redaguje opis przeżyć, stosując bogate słownictwo i dbając o poprawność językową - opisuje zwyczaje i wierzenia związane ze śmiercią Marty Fox - nazywa typ narracji - omawia, w jaki sposób bohaterka nawiązała w swoim wierszu do trenów Jana Kochanowskiego - wyjaśnia terminy: requiem, wyimaginowany, sielanka, racjonalny - podaje dwa związki frazeologiczne, które wiążą się z treścią tekstu - redaguje opis przeżyć, stosując bogate słownictwo i dbając o poprawność językową Johna Ronalda Reuela Tolkiena - wyjaśnia termin: fantasy - wyciąga wnioski na podstawie sporządzonych II II.2.2 II.2.3 II.4.2 III II.2.1 II.2.2 II.2.8

19 136. i 137. Z wizytą w Muzeum Powstania Warszawskiego 138. Muzyka gra s opowiadania - streszcza przeczytany tekst - wskazuje w utworze cechy powieści fantasy - charakteryzuje entów i ich żony - przytacza fragmenty dotyczące opisu wyglądu bohaterów - wyraża swoje zdanie na podany temat - redaguje opis miejsca - uczestniczy w burzy mózgów Blok: Sens istnienia i sprawy ostateczne s Książki historyczne o powstaniu warszawskim - Ewa Nowak, Muzeum żywej pamięci - Czym jest muzyka? - Różne odmiany muzyki propaganda, opis przeżyć, przewodnik, powstanie warszawskie, list, dyskusja elementy dzieła muzycznego, odmiany muzyki, melorecytacja, subkultura - wyszukuje informacje dotyczące powstania warszawskiego - określa uczucia i myśli bohaterki podczas wizyty w muzeum - przy pomocy nauczyciela gromadzi słownictwo przydatne do opisu przeżyć bohaterki - wskazuje elementy, które wywarły wpływ na bohaterkę w czasie pobytu w muzeum - zabiera głos w dyskusji na podany temat - redaguje list do przyjaciela zachęcający do poznawania historii swojego regionu - wymienia elementy dzieła muzycznego - omawia różne odmiany muzyki portretów współczesnej dziewczyny i współczesnego chłopaka - streszcza przeczytany tekst w określonej liczbie zdań - dostrzega analogie między bohaterami utworu Tolkiena a ludźmi - uzasadnia swoją opinię na podany temat - redaguje szczegółowy opis miejsca, przestrzegając reguł kompozycji oraz zasad poprawności językowej - aktywnie uczestniczy w burzy mózgów, podając ciekawe pomysły - gromadzi słownictwo przydatne do opisu przeżyć bohaterki - wyjaśnia sens wskazanego cytatu - bierze aktywny udział w dyskusji na podany temat - świadomie korzysta z internetu, poszukując potrzebnych informacji - przygotowuje przewodnik turystyczny po najbliższej okolicy - charakteryzuje muzykę jako dziedzinę sztuki - prezentuje swój ulubiony rodzaj muzyki, III I.2.1 II.3.2 II.4.1 III III.2.11

20 139. Jak słuchać muzyki? 140. Mniej poważnie na temat opery 141. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności test Blok: Muzyka mowa dźwięków s Blok: Muzyka mowa dźwięków s. 246 Blok: Muzyka mowa dźwięków s Słownik języka polskiego kształcenia językowego z ćwiczeniami Rozdział 2: Laboratorium języka Sprawdź swoją wiedzę i - Jerzy Waldorff, Czy można nauczyć się słuchania muzyki? - Małgorzata Musierowicz, Genowefa Bombke w operze krytyk muzyczny, wyrażenia potoczne postać Małgorzaty Musierowicz, opera, repertuar, notatka, zaproszenie czasownik, zdanie pojedyncze, partykuła, wykrzyknik, odmiana czasownika, podmiot, spójnik - prezentuje swój ulubiony rodzaj muzyki - wyjaśnia, dlaczego sztuki nie można się nauczyć - określa, w jaki sposób możliwe jest nawiązanie kontaktu z muzyką - znajduje w tekście przykłady sformułowań potocznych - krótko opowiada o wrażeniach towarzyszących słuchaniu różnego rodzaju muzyki - wypowiada się na temat słów Karola Szymanowskiego - wymienia utwory Małgorzaty Musierowicz - wyjaśnia znaczenie podanych wyrazów, korzystając ze słownika - wymienia bohaterów tekstu - opowiada o sytuacji przedstawionej w utworze - określa nastrój panujący w operze - tworzy notatkę dotyczącą opery i jej kompozytora - redaguje zaproszenie na premierę - wskazuje czasowniki dokonane - odnajduje zdanie z podmiotem w dopełniaczu - odmienia wskazany czasownik przez liczby, uwzględniając jego pochodzenie, cechy charakterystyczne oraz twórców - wyjaśnia terminy: melorecytacja, subkultura - odpowiada, na czym polega podobieństwo między muzyką a człowiekiem - uzasadnia użycie sformułowań potocznych w tekście - barwnie opowiada o wrażeniach towarzyszących słuchaniu różnego rodzaju muzyki - tłumaczy termin: krytyk muzyczny - wyjaśnia słowa Karola Szymanowskiego Małgorzaty Musierowicz - wyjaśnia termin: repertuar - podaje różnice między teatrem a operą - rysuje plan sali operowej wraz z nazwami poszczególnych części pomieszczenia - podaje końcówki czasownika w określonej formie - redaguje ciekawy tekst, używając odpowiednich wykrzykników, partykuł, 1 II I.2.3 II I.3.5 I.3.8 III.2.8 III.2.9 III.2.10

21 142. Bardowie i idole różnych czasów 143. Czy muzyka łączy pokolenia? 144. Taniec jako forma wyrażania umiejętności s Blok: Muzyka mowa dźwięków s analizuje słowa piosenki według podanego schematu - samodzielnie przygotowuje konkurs poetycki w wersji hiphopowej - odwołując się do wiedzy spoza podręcznika, wyjaśnia, - Marek Gaszyński, Krzyk z głębi duszy - Czesław Niemen, Dziwny jest ten świat, - Ola Siewko, Szymon Wydra to Carpe diem - Szymon Wydra, Musisz uwierzyć - dzieli pytania zadawane muzykom na różne kategorie tematyczne - przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną, dbając o poprawność językową - interpretuje cytowaną wypowiedź muzyka - wskazuje różnice w środkach wyrazu charakterystycznych dla bard, idol, powtórzenie - przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną - podaje cechy osobowości autora tekstu - nazywa osoby tworzące przedstawienie baletowe - opisuje obraz osoby i rodzaje - zapisuje poprawnie partykuły - przekształca zdanie nierozwinięte w rozwinięte - redaguje tekst, używając odpowiednich wykrzykników, partykuł, spójników - odnajduje w obu utworach cytaty, które niosą te same treści - przy pomocy nauczyciela dzieli utwory na dwie części i wyjaśnia, na jakiej zasadzie zostały one zestawione - wskazuje w tekstach powtórzenia - podaje liczbę sylab w poszczególnych wersach - przedstawia na forum klasy słowa swojej ulubionej piosenki - wymienia podobieństwa i różnice między czatem a wywiadem - wskazuje w wypowiedziach sformułowania potoczne - wymienia wydarzenia, którym dawniej towarzyszył taniec spójników i dbając o poprawność językową - porównuje swoje wyobrażenie o idolach z opiniami innych osób - wskazuje różnice między piosenkami - tłumaczy termin: bard - dzieli utwory na dwie części i wyjaśnia, na jakiej zasadzie zostały one zestawione - określa funkcję powtórzeń w tekstach - odpowiada, dlaczego autorzy używają różnej liczby sylab w wersach jednego tekstu - uzasadnia wybór danego utworu muzycznego, odnosząc się do jego treści i budowy - uczestniczy w konkursie poetyckim w wersji hiphopowej - wyjaśnia, dlaczego ludzie tańczą 1 I.1.1 II.2.4 II.2.10 II.2.11 I.1.10 II.3.1 III.1.6 III.2.2 I.1.1 II.3.1

22 emocji 145. Epoka kontrastów powtórzenie wiadomości o baroku 146. i 147. Sprawdź swoją wiedzę i umiejętności praca klasowa czym zajmuje się choreograf - porównuje osiągnięcia Roberta Hooke a z dorobkiem Leonarda da Vinci - redaguje opowiadanie lub opis na wskazany temat, dbając o odpowiednią kompozycję, poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną baletu i teatru tańca - opisuje obraz, nazywając emocje wyrażone w gestach postaci - analizuje współczesne budowle nawiązujące do stylu baroku - tłumaczy, co to jest komizm sytuacyjny - wyjaśnia, czym jest sarmatyzm - podaje ulubiony rodzaj muzyki i uzasadnia swój wybór - wymienia zasługi Roberta Hooke a - podaje największe osiągnięcia baroku - podaje środki stylistyczne typowe dla poezji baroku - wskazuje symbole przemijania - wymienia trzy elementy dzieła muzycznego - opowiada o początkach opery - dokonuje oceny postaci - redaguje opowiadanie lub opis na podany temat - przy pomocy nauczyciela analizuje współczesne budowle nawiązujące do stylu baroku - opisuje swój ulubiony rodzaj muzyki III.2.11 I.2.1 II.3.1 III.2.11 II.2.4 III.2.11 Propozycje lektur do omówienia na lekcjach języka polskiego w klasie I gimnazjum Temat lekcji Wizerunek władcy i rycerza Środki dydaktyczne - Pieśń o Rolandzie Zagadnienia wzorce osobowe władcy i rycerza, kodeks rycerski, osobowość Rolanda, epos rycerski, akcja, patos, charakterystyka, opis krajobrazu, opis sytuacji, notatka, dyskusja, mapa myśli Wymagania podstawowe Uczeń: - za pomocą mapy myśli zbiera informacje odwołujące się do podstawowych wiadomości na temat lektury - redaguje notatkę o bohaterach utworu - zaznacza na mapie miejsca, w których rozgrywa się akcja Pieśni o Rolandzie - określa cechy Karola Wielkiego jako idealnego władcy Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: - podaje propozycje miejsc, w których mogłaby zostać zrekonstruowana bitwa - redaguje rozmowę między dziennikarzem a reżyserem filmu opartego na motywach Pieśni o Rolandzie - rekonstruuje średniowieczny kodeks rycerski na podstawie utworu - wskazuje analogie między sposobem ukazania śmierci Chrystusa i Rolanda Liczba godzin Odniesienia do podstawy programowej 3 I II.2.6 II.2.11 II.4.1 II.4.2 III.2.11

23 Między Montekich a Kapuletich domem o miłości Romea i Julii - William Szekspir, Romeo i Julia postać Williama Szekspira, dramat, tragedia, akt, scena, tekst główny, tekst poboczny (didaskalia), dialog, monolog, postacie pierwszoplanowe, drugoplanowe i epizodyczne, tragizm, rekwizyt, dekoracja, scenografia, streszczenie, plan wydarzeń, dyskusja, teatr elżbietański - redaguje charakterystykę Karola Wielkiego - wypisuje cechy osobowości Rolanda - bierze udział w dyskusji na podany temat - wymienia elementy charakteryzujące świat rycerski - wskazuje w utworze elementy patosu - układa kodeks współczesnego rycerza - redaguje opis krajobrazu, przedstawiający okolice pola bitwy - podaje tytuły utworów Williama Szekspira - określa czas i miejsce akcji - wymienia bohaterów dramatu - charakteryzuje wybraną postać i opisuje jej rolę w utworze - przy pomocy nauczyciela wyjaśnia motywy postępowania postaci - określa, jakie przemiany zaszły w bohaterach pod wpływem miłości - porządkuje chronologiczne wydarzenia dramatu - redaguje streszczenie wskazanej sceny utworu - wykonuje ilustrację do jednego z wydarzeń - wypisuje środki językowe, za pomocą których Romeo opisuje urodę Julii - tworzy słownik miłosnego języka bohaterów - uczestniczy w dyskusji na temat uniwersalnych prawd o człowieku, wynikających z treści dramatu - przy pomocy nauczyciela wyjaśnia, na czym polega tragizm miłości Romea i Julii - redaguje list miłosny w imieniu jednego z bohaterów - przygotowuje inscenizację jednej ze scen dramatu - omawia przebieg bitwy - redaguje opis krajobrazu, przedstawiający okolice pola bitwy, dbając o poprawność językową i stylistyczną Williama Szekspira - wskazuje pierwszoplanowe, drugoplanowe i epizodyczne postacie dramatu - pisze streszczenie wskazanej sceny z utworu, dbając o poprawność gramatyczną, ortograficzną i interpunkcyjną - ocenia postępowanie bohaterów - omawia funkcję środków językowych, za pomocą których Romeo opisuje urodę Julii - wyjaśnia, na czym polega tragizm miłości Romea i Julii - redaguje list miłosny w imieniu jednego z bohaterów, dbając o odpowiednią kompozycję oraz poprawność językową - przygotowuje inscenizację jednej ze scen dramatu, wykazując się pomysłowością i zaangażowaniem - zestawia zasady tragedii klasycznej z utworem Szekspira - opracowuje program walentynkowy 6 I II.2.1 II.2.4 II.2.6 II.2.7 II.2.9 Harpagon jako - Molier, Skąpiec postać Moliera, komedia, - podaje tytuły utworów Moliera Moliera 5

24 ofiara żądzy bogactwa - Tadeusz Makowski, Skąpiec komizm, intryga, tekst główny, tekst poboczny (didaskalia), streszczenie, charakterystyka, demaskacja, strategia, dyskusja, protokół, atrybut, plan wydarzeń - określa czas i miejsce wydarzeń raz temat utworu - wymienia bohaterów dramatu - ustala powiązania między bohaterami - porządkuje punkty planu wydarzeń - opowiada wybraną scenę utworu - redaguje streszczenie lektury - tworzy charakterystykę wybranej postaci - przygotowuje prezentację danego bohatera - bierze udział w dyskusji na podany temat - sporządza protokół z lekcji - recytuje fragment tekstu - podaje atrybuty skąpca ukazanego na obrazie Tadeusza Makowskiego - określa, co może stanowić wartość w życiu człowieka - wyjaśnia terminy: komedia, komizm, intryga - nazywa rodzaj komizmu zastosowany w utworze - opisuje i interpretuje obraz Tadeusza Makowskiego - ocenia postępowanie Harpagona - tworzy szczegółową charakterystykę wybranego bohatera, przestrzegając zasad kompozycyjnych, ortograficznych i interpunkcyjnych - aktywnie uczestniczy w dyskusji, podając odpowiednie argumenty - omawia przesłanie utworu - porównuje relacje między rodzicami a dziećmi w czasach Moliera i obecnie - określa, co może stanowić wartość w życiu człowieka, i uzasadnia swoją odpowiedź I II.2.1 II.2.6 II.2.7 II.2.9 II.2.11 II.3.1 II.3.3 II.4.2