[4] [4] Okres czasu p q ---

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "[4] [4] Okres czasu p q ---"

Transkrypt

1 : globalne ocieplenie, ocieplenie klimatu, pomiary instrumentalne, średnia temperatura powietrza, seria warszawska, stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, temperatura bazowa, zużycie paliw : Omówiono historię instrumentalnych pomiarów temperatury w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w tym serię warszawską pomiarów temperatury powietrza w latach na Zamku Królewskim w Warszawie rozpoczętą przez jezuitę ks. Jowina Fryderyka BończęBystrzyckiego i ujednoliconej przez klimatologów: prof. Jerzego Michalczewskiego i prof. Halinę Lorenc. W okresie tempo wzrostu średniej rocznej temperatury powietrza w Warszawie wynosiło,6 /1 lat. Tempo zmian temperatury w poszczególnych miesiącach różni się istotnie. Największe tempo wzrostu temperatury wystąpiło w: grudniu 1,35 /1 lat, styczniu 1,27 /1 lat, marcu 1,1 /1 lat, lipcu 1,1 /1 lat, listopadzie,89 /1 lat, lutym,77 /1 lat, kwietniu,76 /1 lat. Jedynie w sierpniu występuje spadek temperatury w tempie,9 /1 lat. Największe tempo wzrostu średnich temperatur występuje w sezonie grzewczym w: zimie (grudzień, styczeń i luty) o wartości 1,14 /1 lat, wiośnie,78 /1 lat i jesieni,45 /1 lat. Najmniejsze tempo ocieplania występuje w lecie o wartości,1 /1 lat. W ostatnich latach największe tempo wzrostu średnich temperatur występuje w: lecie 5,75 /1 lat, w jesieni 2,47 /1 lat, w zimie 1,65 /1 lat i najmniej w miesiącach wiosennych 1,55 /1 lat. Zmiany klimatyczne powodują zmniejszenie liczby stopniodni grzania w sezonie grzewczym i spadek zużycia paliw na ogrzewanie budynków w Polsce. Oszacowano spadek względny procentowy i sumę spadków zużycia paliw na ogrzewanie budynków w Warszawie!! " # # $ % & $ ' ( )! W 1655 r. rozpoczęły się pierwsze instrumentalne obserwacje temperatury *, i stanu nieba w Warszawie w ramach sieci florentyńskiej. Obserwacje prowadzono najdłużej do 1667 r. Zachował się fragment od r. do , który jest najstarszym poza Włochami dokumentem obserwacji meteorologicznych na świecie. Od 1655 do 1699 r. F. Buthner prowadził serię pierwszych instrumentalnych obserwacji meteorologicznych w Gdańsku. W latach prowadzono pierwsze instrumentalne obserwacje temperatury w Toruniu wznowione w latach Od do r. w Warszawie prowadzili instrumentalne obserwacje temperatury dwaj Francuzi J. E. Guettard członek Królewskiej Akademii Nauk w Paryżu (do r.) i ks. J. Delsuc (od r.). Serię pierwszych instrumentalnych obserwacji temperatury w Wilnie prowadził jezuita ks. Marcin PoczobuttOdlanicki herbu Pogonia *, przy utworzonym w 177 r. Obserwatorium Astronomicznym. Był on od 1764 r. profesorem matematyki i astronomii a w latach rektorem Uniwersytetu Wileńskiego. Dokończył budowę Obserwatorium Astronomicznego w Wilnie rozpoczętą przez Tomasza Żebrowskiego w roku Ks. Marcin Poczobutt Odlanicki prowadził regularne obserwacje astronomiczne, z których najważniejsze to wyznaczenie 6 pozycji Merkurego, które posłużyły francuskiemu astronomowi Jérôme Lalande do obliczenia orbit planet i stworzenia tablic ruchu planet. Przed powrotem do jezuitów biało

2 ruskich przekazał w 187 r. kierownictwo Obserwatorium Janowi Śniadeckiemu. Tytuł astronoma królewskiego otrzymał w 1766 r. Uczniem ks. Marcina PoczobuttaOdlanickiego był Jowin Fryderyk BończaBystrzycki. W młodym wieku wstąpił do zakonu jezuitów i w tym zgromadzeniu kształcił się w zakresie filozofii, matematyki, astronomii i teologii. W Akademii Wileńskiej po 4 latach nauki teologii! ) # uzyskał tytuł magistra a potem doktora teologii. # ) &! ' # ) )! ' ) )! ) # *, # &! $! #! #! % &! Obserwacji dokonywał 3 razy w ciągu dnia o wschodzie Słońca, po południu i pod wieczór na tarasie Zamku Królewskiego. Pomiar temperatury powietrza wykonał on za pomocą termometrum ze skalą Reaumura. Te pomiary są kontynuowane nieprzerwanie do dzisiaj. Ujednolicenie serii warszawskiej, bo takie miano nosi ów zbiór, zawdzięczmy klimatologom: prof. Jerzemu Michalczewskiemu i prof. Halinie Lorenc Średnia roczna Średnia stycznia y =,6x 3,534 R 2 =,1655 Średnia temperatura powietrza (oc) y =,127x 27,651 R 2 =, Analizowany okres (lata)! " # $ % &! # " '! " # ( % &! " # ( ) * # ( # * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, " $ # & " % * $ (. 1 ", 2 # ( # % ,. 9 " ", # & #, : " 1 ; * $. $ 2 % " 2 #! % $ ) < = 5 6 > 3? 5 S ( ) [4] B ". C!! # 2 # D #. #! E #! # # D #. # " ( ) * # ( F $ / # #, #!. " $! 2 "! F $ ( * " $ # % % $ "!. ( $ G / # #, " ; ( # " ( ) * # ( ) $! " ( $ "!. * $. $ 2 % " 2 #! % $ ) < = 5 6 > 3? 5 S ( ) [4]

3 @ # 2 #! " ( ) * # (! # 1 % " * 2 1 & % "! # 1 & " )! " 1 & % ) " " % $ # & $ : " %, ( 5 * "! " # 2 # / # & #, 2 # 2 # ( ,. * $. $ 2 % " 2 #! % $ ) < = 5 6 > 3? 5 S ( ) # 2 C D #. ( ) * # ( F $, # ) ( #! % $ 2 ( ) $! ( #! # F $ / # #, F $ ( * " $ # % % $ "!. ( $ * $. $ 2 % " 2 #! % $ ) < = 5 6 > 3? 5 S ( ) [4] Miesiąc Najcieplejszy miesiąc Najzimniejszy miesiąc Średnia temperatura ( ) Średnia temperatura ( ) Styczeń 3, , Luty 5, , Marzec 7, , Kwiecień 13, , Maj 18, , Czerwiec 22, , 1923 Lipiec 14, Sierpień 23, , 1833 Wrzesień 16, , Październik 12, ,8 185 Listopad 7, , Grudzień 14, # ) # #! Analizę regresji średnich miesięcznych temperatur powietrza w Warszawie w latach & podano i na. W latach największe tempo wzrostu temperatury wystąpiło w: grudniu 1,35 /1 lat, styczniu 1,27 /1 lat, marcu 1,1 /1 lat, lipcu 1,1 /1 lat, listopadzie,89 /1 lat, lutym,77 /1 lat, kwietniu,76 /1 lat. Jedynie w sierpniu występuje spadek temperatury w latach w tempie,9 /1 # 2 # 6 / # ( $ ' % " ( ) # ( $, * # # ) (, * $ ( 1. 1 " ( * '! " 1 ) " " % & 5! 1 " $ % &! 1 ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # ( # % & " $ $ # 2 6 # 2 $ F * # # ) ( ( " ) # ( $ $ F. " $! 2 "! ( * F $ #!! # 2 #! ) $! ( 2 # D #. # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ , F $ ) ( $ Okres czasu p q /rok Styczeń,127 27,651 Luty 77 16,755 Marzec,11 19,425 Kwiecień,76 6,7766 Maj,48 4,4564 Czerwiec,2 16,621 Lipiec,11 16,735 Sierpień,9 19,69 Wrzesień,5 12,545 Październik,42,268 Listopad,89 14,484 Grudzień,135 27,36

4 ! # # 1 y =,127x 27,651 Średnie miesięczne temperatury powietrza ( ) I II XII y =,77x 16,755 y =,135x 27, Ś (tabela 2) [4]! " # $ % & % (table 2) [4] 25 2 III IV V y =,76x 6,7766 y =,48x 4,4564 Średnie miesięczne temperatury powietrza ( ) y =,11x 19, '. Ś ( (tabela 2) [4] '! " # ) ) (table 2) [4]

5 ! " # # VI VII VIII y =,11x 16,735 y =,9x 19,69 Średnie miesięczne temperatury powietrza ( ) y =,2x 16, Ś (tabela 2) [4]! " # $ $ (table 2) [4] 2 IX X XI y =,5x 12,545 Średnie miesięczne temperatury powietrza ( ) y =,42x,268 y =,89x 14, Ś ( (tabela 2) [4]! " # S % % % (table 2) [4]

6 # ) )!! #! $ W celu określenia wpływu zmian klimatycznych na zużycie paliw na ogrzewanie budynków zdefiniowano i obliczono średnie temperatury ważone liczbą dni miesięcy. Jako jesień zdefiniowano trzy miesiące początkowe sezonu grzewczego (wrzesień, październik i listopad), jako zimę trzy miesiące o największym udziale w zużyciu rocznym paliw na ogrzewanie (styczeń, luty, grudzień) oraz jako wiosnę trzy miesiące kończące sezon grzewczy (marzec, kwiecień i maj). Jako lato przyjęto trzy miesiące czerwiec, lipiec i sierpień, w których nie ogrzewa się budynków. Wyniki analizy regresji średnich temperatur dla tak zdefiniowanych pór roku przedstawiono na i w & zima wiosna lato jesień Średnie temperatury pór roku ( ) y =,45x,5687 R 2 =,78 y =,1x 17,666 R 2 = 6E5 y =,78x 7,2537 R 2 =, y =,114x 24,11 R 2 =, ! ", # $! 2 " % &! " ) " " % ( ) * # ( * $, " ( & #, $ : " 1 "! " & " ), " $! " 2 # ( #, / # & #, ", 2 # ( # % $ # & " % * $ (. 1 " (tabela 3),. [4] B ". 8 C D #. ) $! ( 2 # " ( ) * # (, ". (! ) $ F # F $ F # 2 2, "! ( * "!. #! ) ) "! / # #, F $ ( * " $ #!. " $! 2 "! (table 3) # % % $ "!. ( $ [4] Największe tempo wzrostu średniej temperatury w latach występuje w zimie (styczeń, luty i grudzień) o wartości 1,14 /1 lat oraz wiośnie,78 /1 lat i jesieni,45 /1 lat. Najmniejsze tempo ocieplania występuje w lecie o wartości,1 /1 lat. Największy wzrost średnich temperatur wystąpił w sezonie grzewczym.

7 @ # 2 # > / # ( $ ' % " ( ) # ( $, * # # ) (, * $ ( 1. 1 " ( * '! " 1 ( ) * # ( 5 * $, " ( & # &,! ( &!. $, & " ) ", " $ '! " 2 % " " 1 "! ", / # & #, ", 2 # ( # % & " $ $ # 2 > # 2 $ F * # # ) ( ( " ) # ( $ $ F. " $! 2 "! ( * F $ # D #. # " ( ) 5 * # ( F $, "! ( * "!. ) ) #! F # 2 2 "! / # #, F $ ( * " $ , F $ ) ( $ " Okres czasu p q /rok Zima (=styczeń luty= grudzień),114 24,11 Wiosna (= marzec kwiecień maj),78 7,2537 Lato (= czerwiec lipiec sierpień),1 17,666 Jesień (= wrzesień październik listopad),45,5687 ) #! #! $ Halina Lorenc poza doprowadzeniem serii do jednorodności wykonała analizę statystyczną danych i wyróżniła w obrębie serii cztery okresy termiczne *, : # (okres najcieplejszy) o średniej temperaturze powietrza t śr =7,62, wyjątkowo ciepłym 1797 r. o średniej rocznej temperaturze 9,6 ; $ ) $ # o średniej temperaturze powietrza t śr =7,28, z wyjątkowo zimnym rokiem 1829 o średniej rocznej temperaturze 4,7 ;! # o średniej temperaturze powietrza t śr = 7,97 ; '!!! # o średniej temperaturze powietrza t śr =8,58, z najcieplejszym rokiem serii 1989 o średniej rocznej temperaturze 9,8 i tempem wzrostu średniej rocznej temperatury powietrza w latach ,88 /1 lat to jest prawie 5 krotnie większym niż w okresie , kiedy średnie tempo wzrostu średniej rocznej temperatury powietrza w Warszawie wynosiło,6 /1 lat. $ $ #! #! $ Wartości estymatorów parametrów prostych regresji średnich temperatur miesięcznych i rocznych powietrza dla Warszawy w najcieplejszym okresie lat podano w & i na. W latach wartość średnia ze średnich temperatur rocznych wynosiła 7,62 a w latach ,29. Tempo spadku średniej rocznej temperatury powietrza wynosiło: 1,1 /1 lat w okresie , 2,39 /1 lat w okresie , 1,23 /1 lat w okresie i,69 /1 lat w okresie W latach tempo spadku średnich temperatur rocznych wynosiło 1,1 /1 lat. Najszybciej spadała temperatura w tempie: 1,23 /1 lat w marcu, 6,7 /1 lat we wrześniu, 5,39C/1 lat w sierpniu, 5,22 /1 lat w grudniu, 4,51 /1 lat w czerwcu,,54 /1 lat w listopadzie i,39 /1 lat w lipcu. Wzrost temperatury następował w tempie: 9,96 /1 lat w kwietniu, 3,81 /1 lat w październiku, 3,66 /1 lat w styczniu, 2,54 /1 lat w maju.

8 @ # 2 # / # ( $ ' % " ( ) # ( $, * # # ) (, * $ ( 1. 1 " ( * '! " 1 ) " " % & 5! 1 " $ % &! 1 ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # ( # % > 7 " ?. & " $ $ 2! 1 $.! 1. #! " % * & & " # 2 # # 2 # 2 $ F * # # ) ( ( " ) # ( $ $ F. " $! 2 "! ( * F $ # D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ > 7 #! ?, F $ ) ( $ 7 7 $ 7 4 $ > 7 $? " Okres Przedział analizowanych lat czasu p q p q p q p q /rok /rok /rok /rok Styczeń,366 69,428,32 5,9,56 86,494,141 2,818 Luty,182 3,227,36 52,281,351 6,534,186 3,931 Marzec, ,23, ,83,17 3,183,48 9,224 Kwiecień,996 17,68,133 31,16,12 5,1182,81 21,894 Maj,254 31,579,75 27,16,297 67,44,117 34,592 Czerwiec,451 98,139,7 142,57,123 39,179,19 13,622 Lipiec,39 26,158,248 63,517,134 43,11,129 42,12 Sierpień, ,23,46 27,67,282 69,194,168 48,734 Wrzesień,67 122,51,117 34,917,189 47,657,137 38,351 Październik,381 6,331,52 16,927,9 8,482,146 18,513 Listopad,54 11,746,321 59,361,6 8,8343,137 26,653 Grudzień,522 9,42,168 32,89,46 11,42,121 24, Średnie roczne i miesięczne temperatury powietrza ( ) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII rok y =,11x 27, ! " ) " " % &! " $ % &! ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # 5 ( # % $ # & " % * $ (. 1 " (tabela 4),. [4] B ". 3 C D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ #!. " $! 2 "! (table 4) # % % $ "!. ( $ [4]

9 $ # $ #! #! $ Jako okres najzimniejszy przyjęto lata o wartości średniej ze średnich rocznych temperatur powietrza w tym okresie t śr =7,28, z wyjątkowo zimnym rokiem 1829 o średniej rocznej temperaturze 4,7, rokiem 1871 o średniej rocznej temperaturze 5,4 i rokiem 187 o średniej rocznej temperaturze 5,8. Wartości estymatorów parametrów prostych regresji średnich temperatur miesięcznych i rocznych powietrza podano w & i na. 25 Średnie roczne i miesięczne temperatury powietrza ( ) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII rok y =,33x 1, Ś! " ) " " % &! " $ % &! ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # 5 ( # % $ # & " % * $ (. 1 " (tabela 5),. [4] B ". 3 C D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ #!. " $! 2 "! (table 5) # % % $ "!. ( $ [4] W latach tempo wzrostu średnich temperatur rocznych wynosiło,33 /1 lat. Najszybciej rosła temperatura w tempie: 2,7 /1 lat w styczniu, 1,7 /1 lat w czerwcu,,83 /1 lat w lutym,,79 /1 lat w kwietniu,,36 /1 lat w grudniu,,15 /1 lat w lipcu,,7 /1 lat we wrześniu i,4 /1 lat w listopadzie. Spadek temperatury następował w tempie: 1,23 /1 lat w sierpniu,,34 /1 lat w marcu i,14 /1 lat w # 2 #? / # ( $ ' % " ( ) # ( $, * # # ) (, * $ ( 1. 1 " ( * '! " 1 ) " " % & 5! 1 " $ % &! 1 ( ) * # ( * $, " ( & #, / # & #, ", 2 # ( # % " & " $ $ # 2? # 2 $ F * # # ) ( ( " ) # ( $ $ F. " $! 2 "! ( * F $ # D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ #! 7 5 4, F $ ) 7 $ 7 ( $ 4

10 Przedział analizowanych lat Okres czasu p q t śr p q /rok /rok Styczeń,27 54,333 4,5,333 65,97 Luty,83 18,213 2,9,85 18,613 Marzec,34 6,8319,7,13 24,76 Kwiecień,79 7,5874 7,1,82 8,16 Maj,46 21,437 12,9,14 15,596 Czerwiec,17 2, ,2,42 9,456 Lipiec,15 15,99 18,6,23 14,36 Sierpień,123 4,388 17,6,76 31,697 Wrzesień,7 12,38 13,3,7,3987 Październik,14 1,413 7,9,6 19,121 Listopad,4,9779 1,8,3 7,3639 Grudzień,36 9,17 2,5,8 17,395! #! #! $ Lata są okresem stałego wzrostu temperatury o wartości średniej ze średnich rocznych temperatur powietrza t śr =7,97. Tempo wzrostu średnich temperatur rocznych wynosiło,48 /1 lat. Najszybciej rosła temperatura w tempie & : 1,78 /1 Średnia miesięczna i roczna temperatura powietrza ( ) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII rok y =,48x 1,2728 R 2 =,285 y =,42x 5,735 R 2 =, Ś! " ) " " % &! " $ % &! ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # 5 ( # % $ # & " % * $ (. 1 " (tabela 6),. [4] B ". 4 C D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ #!. " $! 2 "! (table 6) # % % $ "!. ( $ [4]

11 lat w czerwcu i listopadzie, 1,15 /1 lat w grudniu,,81 /1 lat w sierpniu,,72 /1 lat we wrześniu,,61 /1 lat w maju,,6 /1 lat w kwietniu,48 /1 lat w lipcu. Spadek temperatury następował w tempie: 1,5 /1 lat w marcu,,63 /1 lat w lutym,,42 /1 lat w styczniu i,1 /1 lat w # 2 # 8 / # ( $ ' % " ( ) # ( $, * # # ) (, * $ ( 1. 1 " ( * '! " 1 ) " " % & 5! 1 " $ % &! 1 ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # ( # % " & " $ $ 2! 1 $.! 1. #! " % * & & " # #! # 2 " & $, #! % 2 # # 2 8 # 2 $ F * # # ) ( ( " ) # ( $ $ F. " $! 2 "! ( * F $ # D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ #! , F $ ) $ 7 $ 4 7 $ 4 7 ( $ 7 7 $ 4 $ $ Okres Przedział analizowanych lat czasu p q p q p q p q /rok /rok /rok /rok Styczeń,366 69,428,27 54,333,42 5,735,9,1225 Luty,182 3,227,83 18,213,63 1,196, ,26 Marzec, ,23,34 6,8319,15 22,42,178 38,14 Kwiecień,996 17,68,79 7,5874,6 3,7655,458 82,566 Maj,254 31,579,46 21,437,61 1,8852,195 24,395 Czerwiec,451 98,139,17 2,7278,178 17,517,385 59,757 Lipiec,39 26,158,15 15,99,48 9,364,95 17,8 Sierpień, ,23,123 4,388,81 1,9997,384 58,77 Wrzesień,67 122,51,7 12,38,72,3943,235 33,196 Październik,381 6,331,14 1,413,1 1,277,81 7,3677 Listopad,54 11,746,4,9779,178 31,529,432 82,875 Grudzień,522 9,42,36 9,17,115 23,15,139 27,375 '!! '! #! #! $ Po roku 198 nastąpił gwałtowny wzrost temperatury (t śr =8,58 ) z najcieplejszym rokiem 1989 serii warszawskiej o średniej rocznej temperaturze 9,8 & i tempem wzrostu średniej rocznej temperatury powietrza 2,88 /1 lat. Najszybciej rosła temperatura w tempie & : 9,5 /1 lat w lipcu, 6,89 /1 lat w lutym, 4,58 /1 lat w kwietniu, 4,32 /1 lat w listopadzie, 3,85 /1 lat w czerwcu, 3,84 /1 lat w sierpniu, 2,35 /1 lat we wrześniu, 1,95 /1 lat w maju i,81 /1 lat w październiku. Spadek temperatury następował w trzech miesiącach w tempie: 1,78 /1 lat w marcu, 1,39 /1 lat w grudniu i,9 /1 lat w styczniu. W & zestawiono wyniki analizy regresji dla wydzielonych czterech okresów w latach Średnie temperatury marca we wszystkich tych okresach malały w tempie 7,91 /1 lat w latach , 1,3 /1 lat w latach , 1,5 /1 lat w latach i 1,78 /1 lat w latach Największe tempo wzrostu średniej temperatury w latach & występuje w lecie (czerwiec, lipiec, sierpień) o wartości 5,75 /1 lat, w jesieni 2,47 /1 lat, w zimie (styczeń, luty i grudzień) o wartości 1,65 /1 lat oraz we wiośnie 1,55 /1 lat. Wzrost średnich temperatur w sezonie grzewczym w latach wynosi 1,89 /1 lat. Należy więc oczekiwać spadku zużycia paliw na ogrzewanie budynków w Polsce.

12 25 Średnie miesięczne i roczne temperatury powietrza ( ) y =,288x 48,848 R 2 =,799 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII rok Ś! " ) " " % &! " $ % &! ( ) * # ( * $, " ( & # &,! ( &!. $, / # & #, ", 2 # ( # % $ # & " % * $ (. 1 " (tabela 6),. [4] B ". 7 C D #. ) $! ( 2 #! #!! # 2 # " ( ) * # ( "! / # #, F $ ( * " $ #!. " $! 2 "! (table 6) # % % $ "!. ( $ # 2 # 3 / # ( $ ' % " ( ) # ( $, * # # ) (, * $ ( 1. 1 " ( * '! " 1 ( ) * # ( 5 * $, " ( & # &,! ( &!. $, & " ) ", " $ '! " 2 % " " 1 "! ", / # & #, ", 2 # ( # % & " $ 4 7 $ # 2 3 # 2 $ F * # # ) ( ( " ) # ( $ $ F. " $! 2 "! ( * F $ # D #. # " ( ) 5 * # ( F $, "! ( * "!. ) ) #! F # 2 2 "! / # #, F $ ( * " $ , F $ ) 4 7 ( $ Okres czasu p q /rok Zima (= grudzień styczeń luty),165 33,876 Wiosna (= marzec kwiecień maj),155 22,335 Lato (= czerwiec lipiec sierpień),575 96,366 Jesień (= wrzesień październik listopad),247 4,775,288 48,848 ) ' # Najprostszą metodę obliczania liczby stopniodni grzania Sd(t b ) stosuje się w USA Kanadzie i Niemczech, gdzie oblicza się ją ze średniej dziennej temperatury powietrza zewnętrznego. Metoda zakłada, że ogrzewanie jest wyłączone w dniach kiedy średnia dzienna temperatura powietrza jest większa od temperatury bazowej. Dla temperatury bazowej t b i średniej dziennej temperatury t śr (i) liczbę stopniodni grzania oblicza się ze wzoru *, :

13 Sd(t b [ ( )]..... ( ) )= = 1 (1)..... ( ) > W USA jako temperaturę bazową przyjmuje się 18,3 (65 o F), w Europie kontynentalnej jako temperaturę bazową przyjmuje się 18 a w Wielkiej Brytanii również 15,5. Dzień ze średnią temperaturą dzienną 1 będzie miał 8 dni grzania dla temperatury bazowej t b =18 i 5,5 dla t b =15,5. Sumowanie dziennej liczby stopniodni grzania wg wykonuje się dla miesiąca, kwartału lub roku. W *, podano dla temperatury bazowej 18,3 (65 o F=18,3 ) zależność: między liczbą stopniodni grzania dla całego roku a średnią roczną temperaturą powietrza Sd(t b =18,3 ) 361 (18,3t śr r ) dla t śrr mniejszej od 12 (2) Korzystając z wyznaczonej prostej regresji średniej rocznej temperatury powietrza w latach można wyznaczyć analitycznie prostą regresji rocznej liczby stopniodni grzania w latach Sd(18,3 ) 361(18,3t śr r )=361 [18,3 (,6 x3,534)]=361 [18,3,6 x 3,534]= =361 [,6 x 21,834]= 2,166( dni/rok) x 7882,74 dni Na przedstawiono prostą regresji rocznej liczby stopniodni grzania z wyznaczonych dla każdego roku w latach Sd(18,3 ) według wzoru. Niewielkie różnice w wartościach estymatorów prostej regresji wynikają ze stosowanych w trakcie obliczeń zaokrągleń. 55 Roczna liczba stopniodni grzania SD(18,3 ) ( dzień) y = 2,152x 7882,1 R 2 =, S! "!! # $ $ % & ' ( ( ) * $ $ % ' ( ( ),. # S "! / # $ $ % & ' ( ( )! # * / $ $ % ' ( ( ) Lata

14 * * % #! ) #! ' #!! $! $ # & ) ' # )! # ' ) ) W krótszym okresie lat prostą regresji rocznej liczby stopniodni grzania, obliczonej wzorem Hitchin a *,, można opisać równaniem: Sd(18,3 )= 8,6261 ( dzień/rok) 2884 dzień, (3) a liczbę stopniodni grzania miesięcy sezonu grzewczego (bez czerwca, lipca i sierpnia), obliczonej wzorem Hitchin a *,, równaniem: Sd(18,3 )= 6,6845 ( dzień/rok) dzień (4) W krótszym okresie lat tempo spadku liczby stopniodni grzania jest większe niż w latach Średnia wieloletnia (19712) liczba stopniodni grzania dla Warszawy wynosi: Sd(18,3 ) N = 3551,9 dni dla miesięcy sezonu grzewczego, Sd(18,3 ) N = 3698,9 dni dla całego roku. )! # ' )! #! ' #! określony jest wzorem: S S (18,3 ; ) (18,3 ) ( ) = S 1% (18,3 ) (5) gdzie: Sd(18,3 ) N średnia wieloletnia liczba stopniodni grzania, Sd(18,3 ; x) bieżąca liczba stopniodni grzania w roku x, x od 1993 do 27 r. )!! # ' )! $ )! ) )! #! #! ' #!! ) ) zdefiniowany jest wzorem: S. ( 2 (18,3 ; ) (18,3 ) 1, 2 ) S 1% (18,3 ) = = = 1 S S (6) i przedstawiona jest dla Warszawy dla lat od 1993 do 27 i średniej wieloletniej (1971 2) liczby stopniodni grzania Sd(18,3 ) N = 3551,9 dni dla miesięcy sezonu grzewczego na. W latach wskutek ocieplenia klimatu zużycie paliw w Warszawie na ogrzewanie budynków spadło sumarycznie o około 18% względem średniego rocznego zużycia paliw w latach Przyjęcie do porównań zużycia paliw na ogrzewanie wcześniejszych zimniejszych okresów wieloletnich o większej liczbie stopniodni grzania powoduje wzrost spadków i sumarycznych spadków zużycia paliw na ogrzewanie.

15 15 Spadki i suma spadków względnych procentowych (%) spadek zużycia paliw suma spadków y =,1861x 37,91 y = 1,2479x 2489, S! S " #! $ % % # #! & ' ' ' ( ( ( ( (! S " #! ) $ % % # * # * S! % #! ) #! ' #!! $! $ # & ) ' # )! # ' ) ) Oszacujemy obecnie spadek zużycia paliw na ogrzewanie budynków w latach względem wielolecia , a więc ostatniego trzydziestolecia przed gwałtownym wzrostem średniej rocznej temperatury powietrza jakie miało miejsce w latach Średnia wieloletnia ( ) liczba stopniodni grzania Sd(18,3 ) dla Warszawy obliczona przy pomocy wzoru Hitchin a *, wynosi: roczna Sd(18,3 ) = 3848,5 dni; w miesiącach sezonu grzewczego (bez czerwca, lipca i sierpnia) Sd(18,3 ) = 372,1 dni. Na i w & przedstawiono spadek względny procentowy i sumę spadków względnych procentowych (ujemnych spadków i dodatnich wzrostów) zużycia paliw na ogrzewanie w latach od x 1 =1993 do x 2 =27, jeżeli za średnią wieloletnią liczbę stopniodni grzania Sd(18,3 ) (bez czerwca, lipca i sierpnia) przyjąć wartość dla lat W 1993 r. miesiące sezonu grzewczego miały liczbę stopniodni grzania równą Sd(18,3 )=3543,3 dni mniejszą od wieloletniej ( ) liczby stopniodni grzania równej 372,1 dni, dlatego zużycie paliw na ogrzewanie było mniejsze o 4,29% niż średnie roczne zużycie paliw w wieloleciu W następnym 1994 r. miesiące sezonu grzewczego miały liczbę stopniodni grzania równą Sd(18,3 )=3368 dni mniejszą od wieloletniej ( ), dlatego zużycie paliw na ogrzewanie było mniejsze o 9,2% niż śred

16 nie roczne zużycie paliw w wieloleciu W latach suma spadków zużycia paliw wynosiła więc 13,31%. W 1995 r. spadek zużycia paliw wyniósł 2,9% a suma spadków w latach ,22%. 2 1 Spadek i suma spadków zużycia paliw na ogrzewanie (%) Spadek zużycia paliw na ogrzewanie Suma spadkow zużycia paliw na ogrzewanie S % "! S " #! $ # #! & ' ' ' ( ( ( ( ( % "! S " #! ) $ # * # * S! W 1996 r. miesiące sezonu grzewczego były zimniejsze od wielolecia i miały liczbę stopniodni grzania Sd(18,3 )=3917,3 dni większą od wieloletniej ( ) liczby stopniodni grzania 372,1 dni, dlatego zużycie paliw na ogrzewanie było większe o 5,81% niż średnie roczne zużycie paliw w wieloleciu Suma spadków zużycia paliw w latach zmalała do 16,22%5,81%= 1,41%. W najcieplejszym roku 2 spadek zużycia paliw na ogrzewanie wynosił 16,22% a w 27 r. 11,31% średniego rocznego zużycia paliw w wieloleciu Ponieważ okres porównawczy był zimniejszy niż okres więc suma spadków względnych procentowych zużycia paliw na ogrzewanie jest większa i wynosiła 78,3254%. W latach wskutek ocieplenia klimatu zużycie paliw w Warszawie na ogrzewanie budynków spadło sumarycznie o około 18% względem średniego rocznego zużycia paliw w wieloleciu Przyjęcie do porównań zużycia paliw na ogrzewanie wcześniejszych zimniejszych okresów wieloletnich o większej liczbie stopniodni grzania powoduje wzrost spadków i sumarycznych spadków zużycia paliw na ogrzewanie ( & ). I tak w latach wskutek ocieplenia klimatu zużycie paliw w Warszawie na ogrzewanie budynków spadło sumarycznie o około: 47,59% względem średniego rocznego zużycia paliw w

17 wieloleciu 19512, 72,61% względem średniego rocznego zużycia paliw w wieloleciu , 78,33% względem średniego rocznego zużycia paliw w wieloleciu ostatnim trzydziestoleciu przed gwałtownym ociepleniem klimatu w latach " S! % "! S " #! #! " ' ' ' ( ( ( ( % "! S " #! ) * # * S! Sd(18,3) dla miesięcy sezonu grzewczego Średnia wieloletnia Sd(18,3) dla Spadek zużycia paliw na ogrzewanie Suma spadków zużycia paliw na ogrzewanie dni dni % % ,3 372,1 4,29 4, , 372,1 9,2 13, ,6 372,1 2,9 16, ,3 372,1 5,81 1, , 372,1 3,6 14, ,1 372,1 6,73 2, ,9 372,1 8,76 29, ,8 372,1 16,22 45, ,1 372,1 1,76 47, ,6 372,1 6,87 54, ,1 372,1,46 53, ,5 372,1 4,47 58, ,2 372,1 4,75 63, ,1 372,1 3,92 67, ,5 372,1 11,31 78,33 S! #! ' ' ( ( ( ( S " #! ) * # * S! Średnia wieloletnia liczba stopniodni grzania Sd(18,3) N Okres dla średniej wieloletniej liczby stopniodni grzania Sd(18,3) N dni % 372, , , , , , , ,61 363, , , ,3 3551, ,19 Suma spadków zużycia paliw na ogrzewanie

18 1 Suma spadków względnych procentowych w latach (%) y =,3998x 141,7 R 2 =, Średnia wieloletnia liczba stopniodni grzania Sd(18,3 ) S " #! ) #! & ' ' ( ( ( ( S " #! ) * # * S! W okresie tempo wzrostu średniej rocznej temperatury powietrza w Warszawie wynosiło,6 /1 lat. Tempo zmian temperatury w poszczególnych miesiącach różniło się istotnie. Największe tempo wzrostu temperatury wystąpiło w: grudniu 1,35 /1 lat, styczniu 1,27 /1 lat, marcu 1,1 /1 lat, lipcu 1,1 /1 lat, listopadzie,89 /1 lat, lutym,77 /1 lat, kwietniu,76 /1 lat. W sierpniu występował spadek temperatury w tempie,9 /1 lat. % ) # $ $ #! ) ) $ # $ $ # $ #!! #! #!! # '!! '! #!! # Największe tempo wzrostu średnich temperatur w latach występowało w miesiącach sezonu grzewczego w: zimie (grudzień, styczeń i luty) o wartości 1,14 /1 lat, wiośnie,78 /1 lat i jesieni,45 /1 lat Najmniejsze tempo ocieplania występowało w lecie o wartości,1 o $! #! # C/1 lat. )!!!! $! # $ $ #!! #! ) $ )! # #! # ' # $ # # & ) ' #! # ' #! #! ) $ ) #! ' #! & )!

19 Jeżeli porównuje się zużycie paliw w okresie lat z ostatnimi trzydziestoma latami poprzedzającymi okres gwałtownych wzrostów temperatury, to suma spadków względnych procentowych zużycia paliw na ogrzewanie wynosiła 78,3254%. W ciągu 15 lat zaoszczędzono 78,3254% średniego rocznego zużycia paliw w wieloleciu W najcieplejszym roku 2 spadek zużycia paliw na ogrzewanie wynosił 16,22% a w 27 r. 11,31% średniego rocznego zużycia paliw w wieloleciu Oszacowany spadek i suma spadków zużycia paliw na ogrzewanie budynków w Warszawie są reprezentatywne dla całej Polski. Liczba stopniodni grzania dla Warszawy jest zbliżona dla średniej ważonej zaludnieniem liczby stopniodni dla całej Polski. [1] IMGW O klimacie. Najstarsze obserwacje meteorologiczne w Polsce. [2] Grzebień L. i inni (red.): Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, Wydział Filozoficzny Towarzystwa Jezusowego, Kraków 1996 [3] Mirosław Rutkowski : Zwariowana pogoda. Wiedza i Życie nr 1/21 [4] Seria warszawska. pogol.chilan.com/z12375tsr.htm [5] Dopke J.: Zależność zużycia gazu ziemnego w gospodarstwach domowych od liczby stopniodni grzania. Rynek Energii 26 nr 5. [6] Dopke J.: Zależność zużycia gazu ziemnego w gospodarstwach domowych od liczby stopniodni grzania. Gaz Woda i Technika Sanitarna 27 nr 3. [7] Dopke J.: Obliczanie miesięcznej liczby stopniodni grzania r. [8] Dopke J.: Obliczanie miesięcznej liczby stopniodni grzania r. [9] McKay G.A., Allsoppt: The role of climate in effecting energy demand/supply w Bach W., Pankrath J., Williams J.: Interactions of Energy and Climate. pp D. Reidel Publishing Company, Dordrecht, Holland. [1] Degreedays: theory and application TM41:26. The Chartered Institution of Building Services Engineers 222 Balham High Road, London SW129BS. global warming, climate warming, instrumental measurement, temperature monitoring, Warsaw series , average air temperature, heating degree days, base temperature, fuel consumption This paper describes the history of temperature instrumental measurement in Polish Lithuanian Commonwealth and Warsaw series the air temperature monitoring in years on King s Castle by Jesuit Jowin Fryderyk BończaBystrzycki and standardized by prof. Jerzy Michalczewski and prof. Halina Lorenc. In years the speed of the average annual air temperature rise in Warsaw was,6 /1 years The speed of the monthly air temperature rise was different for different months. The speed of the monthly air temperature rise was in: December 1,35 /1 years, January 1,27 /1 years, March 1,1 /1 years, July 1,1 /1 years, November,89 /1 years, February,77 /1 years, April,76 /1 years. Only in August the monthly air temperature was decreased,9 /1 years. The greatest speed of air temperature rise was in the heating season in : winter (December, January and February) with value 1,14 /1 years, spring,78 /1 years and fall,45 /1

20 years. The least speed of air temperature rise was in summer with value,1 /1 years. In the last years the greatest speed of air temperature rise was in: summer with value 5,75 /1 years, fall with the value 2,47 /1 years, winter with the value 1,65 /1 years and spring with the value 1,55 /1 years. These climate changes decrease of heating degree days in heating season and decrease fuel consumption for building heating in Poland. Author estimates relative proportional decrease and cumulative relative proportional decrease of fuel consumption for building heating in Warsaw. # $ # )!

Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w 2018 r. na tle wielolecia Józef Dopke

Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w 2018 r. na tle wielolecia Józef Dopke Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w 218 r. na tle wielolecia Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna temperatura, liczba stopniodni

Bardziej szczegółowo

Wpływ temperatury powietrza w 2018 r. na zużycie energii na ogrzewanie i chłodzenie budynków w Warszawie Józef Dopke

Wpływ temperatury powietrza w 2018 r. na zużycie energii na ogrzewanie i chłodzenie budynków w Warszawie Józef Dopke Wpływ temperatury powietrza w 218 r. na zużycie energii na ogrzewanie i chłodzenie budynków w Warszawie Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna

Bardziej szczegółowo

Zużycie paliw na ogrzewanie budynków w ostatnich sezonach grzewczych

Zużycie paliw na ogrzewanie budynków w ostatnich sezonach grzewczych Zużycie paliw na ogrzewanie budynków w ostatnich sezonach grzewczych Omówiono średnie miesięczne temperatury powietrza w sezonach grzewczych od 2006/2007 r. do 2010/31.03.2011 r. dla dziesięciu miast.

Bardziej szczegółowo

Ile paliw na ogrzewanie budynków zużyto w Gdańsku Rębiechowie w sezonie grzewczym 2018/2019 r. Józef Dopke

Ile paliw na ogrzewanie budynków zużyto w Gdańsku Rębiechowie w sezonie grzewczym 2018/2019 r. Józef Dopke Ile paliw na ogrzewanie budynków zużyto w Gdańsku Rębiechowie w sezonie grzewczym 1/19 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia temperatura

Bardziej szczegółowo

Średnie miesięczne temperatury powietrza w I kw r. w polskich miastach

Średnie miesięczne temperatury powietrza w I kw r. w polskich miastach Średnie miesięczne temperatury powietrza w I kw. 2014 r. w polskich miastach Średnie miesięczne temperatury powietrza Ze średnich dziennych temperatur powietrza [1] obliczono średnią miesięczną temperaturę

Bardziej szczegółowo

Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w dwudziestu polskich miastach w sezonie grzewczym 2010/2011 r. Józef Dopke

Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w dwudziestu polskich miastach w sezonie grzewczym 2010/2011 r. Józef Dopke Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w dwudziestu polskich miastach w sezonie grzewczym 2010/ Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni grzania, liczba

Bardziej szczegółowo

Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w wybranych miastach Polski w wieloleciu

Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w wybranych miastach Polski w wieloleciu Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w wybranych miastach Polski w wieloleciu 1. Wstęp Zużycie energii w gospodarstwach domowych można przedstawić w postaci najprostszego modelu matematycznego

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w Warszawie w wieloleciu Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w Warszawie w wieloleciu Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w Warszawie w wieloleciu 1999-211 Józef Dopke Słowa kluczowe: średnia temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna temperatura,

Bardziej szczegółowo

Śred. -3,99-3,51 0,34 6,89 12,73 16,12 17,72 16,65 12,13 7,27 2,11-1,89

Śred. -3,99-3,51 0,34 6,89 12,73 16,12 17,72 16,65 12,13 7,27 2,11-1,89 Obliczanie średniej liczby stopniodni grzania w wieloleciu 1951-2012 dla Białegostoku Calculation of Average Heating Degree Days for the 1951-2012 Period for Białystok Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura,

Bardziej szczegółowo

y = 1,2641x + 93,167 R 2 = 0,9716 2006 r. y = 1,2415x + 93,208 R 2 = 0,9937 2007 r. Ciepło sprzedane CO+CWU (GJ) y = 1,2829x + 85,676 R 2 = 0,9819

y = 1,2641x + 93,167 R 2 = 0,9716 2006 r. y = 1,2415x + 93,208 R 2 = 0,9937 2007 r. Ciepło sprzedane CO+CWU (GJ) y = 1,2829x + 85,676 R 2 = 0,9819 WPŁYW WIATRU NA ZUŻYCIE PALIW NA OGRZEWANIE BUDYNKÓW Autor: Józef Dopke ( Instal nr 3/2010) Słowa kluczowe: stopniodni grzania, temperatura bazowa, zużycie paliw, średnia temperatura powietrza, wzór Hitchin

Bardziej szczegółowo

Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w wybranych miastach Polski w wieloleciu. Józef Dopke. Streszczenie. 1. Wstęp

Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w wybranych miastach Polski w wieloleciu. Józef Dopke. Streszczenie. 1. Wstęp Zmiany zużycia energii na ogrzewanie budynków w wybranych miastach Polski w wieloleciu Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna

Bardziej szczegółowo

Obliczanie liczby stopniodni grzania według metody Eurostat

Obliczanie liczby stopniodni grzania według metody Eurostat Obliczanie liczby stopniodni grzania według metody Eurostat Streszczenie: Omówiono obliczenia stopniodni grzania według metody Eurostat-u i północnoamerykańskiej. Przedstawiono zastosowanie ich do analizy

Bardziej szczegółowo

Ciepła zima mniejsze zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach obecnego sezonu grzewczego 2014/2015 r.

Ciepła zima mniejsze zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach obecnego sezonu grzewczego 2014/2015 r. Ciepła zima mniejsze zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach obecnego sezonu grzewczego 214/215 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura,

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w Warszawie w wieloleciu Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w Warszawie w wieloleciu Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w Warszawie w wieloleciu 1999-211 Józef Dopke Słowa kluczowe: średnia temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna temperatura,

Bardziej szczegółowo

Zmiany w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w Gdańsku w wieloleciu

Zmiany w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w Gdańsku w wieloleciu Zmiany w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w Gdańsku w wieloleciu od 1987 do 216 Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna temperatura, stopniodni grzania,

Bardziej szczegółowo

Dobór stałej we wzorze Hitchin a przy obliczaniu liczby stopniodni grzania dla Łodzi Józef Dopke

Dobór stałej we wzorze Hitchin a przy obliczaniu liczby stopniodni grzania dla Łodzi Józef Dopke Dobór stałej we wzorze Hitchin a przy obliczaniu liczby stopniodni grzania dla Łodzi Józef Dopke Słowa kluczowe: stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania w wieloleciu, temperatura

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w ostatnich sezonach grzewczych Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w ostatnich sezonach grzewczych Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w ostatnich sezonach grzewczych Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, temperatura

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w trzydziestu czterech miastach Polski w 2012 r. Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w trzydziestu czterech miastach Polski w 2012 r. Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w trzydziestu czterech miastach Polski w 212 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna

Bardziej szczegółowo

Średnie miesięczne temperatury powietrza w I kw r. w polskich miastach

Średnie miesięczne temperatury powietrza w I kw r. w polskich miastach Średnie miesięczne temperatury powietrza w I kw. 214 r. w polskich miastach Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni grzania, liczba stopniodni

Bardziej szczegółowo

Mniejsze zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych sześciu miesiącach obecnego sezonu grzewczego 2014/2015 r.

Mniejsze zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych sześciu miesiącach obecnego sezonu grzewczego 2014/2015 r. Mniejsze zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych sześciu miesiącach obecnego sezonu grzewczego 214/215 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna

Bardziej szczegółowo

Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w wybranych polskich miastach w sezonie grzewczym 2012/2013 r. Józef Dopke

Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w wybranych polskich miastach w sezonie grzewczym 2012/2013 r. Józef Dopke Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w wybranych polskich miastach w sezonie grzewczym /2013 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni grzania,

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w wybranych polskich miastach w sezonie grzewczym 2011/2012 r. Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w wybranych polskich miastach w sezonie grzewczym 2011/2012 r. Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w wybranych polskich miastach w sezonie grzewczym 211/212 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia temperatura w sezonie

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2014 r. w 34 miastach Polski

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2014 r. w 34 miastach Polski Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2014 r. w 34 miastach Polski Energia w gospodarstwach domowych przeznaczona jest na ogrzewanie pomieszczeń, grzanie wody użytkowej, przygotowanie posiłków, suszenie

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w województwie zachodniopomorskim w sezonie grzewczym 2015/16 r.

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w województwie zachodniopomorskim w sezonie grzewczym 2015/16 r. Zużycie energii na ogrzewanie budynków w województwie zachodniopomorskim w sezonie grzewczym 21/16 Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia temperatura w sezonie

Bardziej szczegółowo

The Calculation of Heating Degree Days based on Eurostat Method Obliczanie liczby stopniodni grzania według metody Eurostat Józef Dopke

The Calculation of Heating Degree Days based on Eurostat Method Obliczanie liczby stopniodni grzania według metody Eurostat Józef Dopke The Calculation of Heating Degree Days based on Eurostat Method Obliczanie liczby stopniodni grzania według metody Eurostat Józef Dopke Słowa kluczowe: stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, temperatura

Bardziej szczegółowo

Różnice w zużyciu paliw na ogrzewanie budynków w trzydziestu jeden miastach Polski w 2011 r. Józef Dopke. Streszczenie

Różnice w zużyciu paliw na ogrzewanie budynków w trzydziestu jeden miastach Polski w 2011 r. Józef Dopke. Streszczenie Różnice w zużyciu paliw na ogrzewanie budynków w trzydziestu jeden miastach Polski w 2011 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia

Bardziej szczegółowo

Zależności między liczbami stopniodni grzania na przykładzie Częstochowy

Zależności między liczbami stopniodni grzania na przykładzie Częstochowy Zależności między liczbami stopniodni grzania na przykładzie Częstochowy Podano definicje liczby stopniodni grzania. Omówiono zależności zachodzące między wartościami obliczonymi według różnych definicji.

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach sezonu grzewczego 2012/2013 r. Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach sezonu grzewczego 2012/2013 r. Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach sezonu grzewczego 1/13 Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, średnia miesięczna temperatura, stopniodni grzania, liczba

Bardziej szczegółowo

Tabela 1. Liczba ludności, liczba gospodarstw domowych, sprzedaż gazu ziemnego dla odbiorców domowych [2], liczba gospodarstw domowych zgazyfikowanych

Tabela 1. Liczba ludności, liczba gospodarstw domowych, sprzedaż gazu ziemnego dla odbiorców domowych [2], liczba gospodarstw domowych zgazyfikowanych : stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, klimat, globalne ocieplenie, gaz ziemny, sprzedaż gazu, stała sprzedaż, zmienna sprzedaż, całkowita sprzedaż, korekcja klimatyczna, odbiorcy domowi, gospodarstwa

Bardziej szczegółowo

Liczba stopniodni grzania dla dwudziestu sześciu miast Polski w 2010 r. Józef Dopke

Liczba stopniodni grzania dla dwudziestu sześciu miast Polski w 2010 r. Józef Dopke Liczba stopniodni grzania dla dwudziestu sześciu miast Polski w 2010 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia roczna temperatura,

Bardziej szczegółowo

Czy styczniowe i lutowe mrozy podwyższą rachunki za energię na ogrzewanie budynków? Józef Dopke

Czy styczniowe i lutowe mrozy podwyższą rachunki za energię na ogrzewanie budynków? Józef Dopke Czy styczniowe i lutowe mrozy podwyższą rachunki za energię na ogrzewanie budynków? Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, średnia dobowa temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2014 r. w 34 miastach Polski Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2014 r. w 34 miastach Polski Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 214 w 34 miastach Polski Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, liczba stopniodni grzania, bazowa temperatura, zużycie energii, ogrzewanie,

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych pięciu miesiącach obecnego sezonu grzewczego 2015/2016 r. Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych pięciu miesiącach obecnego sezonu grzewczego 2015/2016 r. Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych pięciu miesiącach obecnego sezonu grzewczego 215/216 r. Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura,

Bardziej szczegółowo

Średnie miesięczne temperatury powietrza a zużycie energii na ogrzewanie budynków w styczniu 2017 r. Józef Dopke

Średnie miesięczne temperatury powietrza a zużycie energii na ogrzewanie budynków w styczniu 2017 r. Józef Dopke Średnie miesięczne temperatury powietrza a zużycie energii na ogrzewanie budynków w styczniu 217 Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni

Bardziej szczegółowo

Prognozowanie sprzedaży gazu ziemnego z liczby stopniodni grzania Józef Dopke

Prognozowanie sprzedaży gazu ziemnego z liczby stopniodni grzania Józef Dopke Prognozowanie sprzedaży gazu ziemnego z liczby stopniodni grzania Józef Dopke (jozefdopke@wp.pl) Stopniodni grzania Stopniodni grzania są ilościowym wskaźnikiem określającym zapotrzebowanie na energię

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach sezonu grzewczego 2016/2017 r. Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach sezonu grzewczego 2016/2017 r. Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w pierwszych czterech miesiącach sezonu grzewczego 216/217 Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni

Bardziej szczegółowo

Analiza spadku zużycia energii na ogrzewanie budynku po termomodernizacji Józef Dopke

Analiza spadku zużycia energii na ogrzewanie budynku po termomodernizacji Józef Dopke Analiza spadku zużycia energii na ogrzewanie budynku po termomodernizacji Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, temperatura wewnętrzna, temperatura zewnętrzna, średnia dobowa temperatura,

Bardziej szczegółowo

Gigantyczne rachunki za gaz Józef Dopke

Gigantyczne rachunki za gaz Józef Dopke Gigantyczne rachunki za gaz Józef Dopke Od kilku tygodni w prasie i na stronach internetowych ciągle powtarzane są tytuły: Pomorze. Zima łagodna, rachunki za gaz gigantyczne; Trójmiasto. Marszałek pyta

Bardziej szczegółowo

Zależności między liczbami stopniodni grzania na przykładzie Częstochowy Józef Dopke

Zależności między liczbami stopniodni grzania na przykładzie Częstochowy Józef Dopke Zależności między liczbami stopniodni grzania na przykładzie Częstochowy Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura, średnia temperatura w sezonie

Bardziej szczegółowo

Obliczanie miesięcznej liczby stopniodni grzania - Józef Dopke

Obliczanie miesięcznej liczby stopniodni grzania - Józef Dopke Obliczanie miesięcznej liczby stopniodni grzania - Józef Dopke Słowa kluczowe: stopniogodziny grzania, stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, temperatura bazowa, temperatura graniczna, średnia

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2015 r. w południowowschodniej. Józef Dopke. 1. Średnia roczna temperatura powietrza w miesiącach grzewczych

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2015 r. w południowowschodniej. Józef Dopke. 1. Średnia roczna temperatura powietrza w miesiącach grzewczych Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 215 r. w południowowschodniej Polsce Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia roczna temperatura, liczba stopniodni grzania, bazowa temperatura, zużycie

Bardziej szczegółowo

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2015 r. w miastach Polski Józef Dopke

Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 2015 r. w miastach Polski Józef Dopke Zużycie energii na ogrzewanie budynków w 21 r. w miastach Polski Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia roczna temperatura, liczba stopniodni grzania, bazowa temperatura, zużycie energii, ogrzewanie,

Bardziej szczegółowo

Efektywność zużycia energii w gospodarstwach domowych

Efektywność zużycia energii w gospodarstwach domowych Efektywność zużycia energii w gospodarstwach domowych 1. Struktura zużycia energii w gospodarstwach domowych Ustawa z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy Prawo budowlane (Dz. U. Nr 191, poz. 1373)

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie 2011 Miejsce obserwacji: Czarny Dunajec

Podsumowanie 2011 Miejsce obserwacji: Czarny Dunajec Podsumowanie 2011 Miejsce obserwacji: Czarny Dunajec 1. Temperatura Wartość Data Najwyższa temperatura: +31,5 C 24.08, 26.08 Najniższa temperatura: -23,0 C 06.01, 31.01 Nieoficjalne: -26,0 C 31.01 Amplituda

Bardziej szczegółowo

Od kilku tygodni w prasie i na stronach internetowych ciągle powtarzane są tytuły:

Od kilku tygodni w prasie i na stronach internetowych ciągle powtarzane są tytuły: Od kilku tygodni w prasie i na stronach internetowych ciągle powtarzane są tytuły:! " # $ % " & ' Czy rzeczywiście odbiorcy gazu mają podstawy do reklamacji rachunków za gaz? Odbiorcy gazu reklamują wielkość

Bardziej szczegółowo

2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006

2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006 Powietrze 17 2. CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW METEOROLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W ROKU 2006 Charakterystykę warunków meteorologicznych województwa małopolskiego w roku 2006 przedstawiono na podstawie

Bardziej szczegółowo

Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w trzydziestu sześciu miastach Ukrainy w sezonie grzewczym 2010/2011 r.

Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w trzydziestu sześciu miastach Ukrainy w sezonie grzewczym 2010/2011 r. Różnice w zużyciu energii na ogrzewanie budynków w trzydziestu sześciu miastach Ukrainy w sezonie grzewczym / Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura, średnia dzienna temperatura, średnia miesięczna temperatura,

Bardziej szczegółowo

CYKLICZNE ZMIANY MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I ICH PRZYCZYNY. Cyclic changes of the urban heat island in Warsaw and their causes

CYKLICZNE ZMIANY MIEJSKIEJ WYSPY CIEPŁA W WARSZAWIE I ICH PRZYCZYNY. Cyclic changes of the urban heat island in Warsaw and their causes Prace i Studia Geograficzne 2011, T. 47, ss. 409 416 Maria Stopa-Boryczka, Jerzy Boryczka, Jolanta Wawer, Katarzyna Grabowska Uniwersytet Warszawski, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Zakład Klimatologii

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie temperatury bazowej budynku Józef Dopke. Wstęp

Wyznaczanie temperatury bazowej budynku Józef Dopke. Wstęp Wyznaczanie temperatury bazowej budynku Józef Dopke Słowa kluczowe: temperatura powietrza, średnia dobowa temperatura, średnia miesięczna temperatura, stopniodni grzania, liczba stopniodni grzania, temperatura

Bardziej szczegółowo

Temperatury w czasie zlodowacenia 21 tyś. lat temu

Temperatury w czasie zlodowacenia 21 tyś. lat temu Temperatury w czasie zlodowacenia 21 tyś. lat temu Swego czasie na wykopie pojawił się link do forum, w którym ktoś próbował określić, jakie temperatury mogły panować w Polsce w czasie zlodowaceń. Szczerze

Bardziej szczegółowo

Michigan, 4,2 mld m 3 w Indiana, 3,7 mld m 3 w Wisconsin i 1,9 mld m 3 w Iowa.

Michigan, 4,2 mld m 3 w Indiana, 3,7 mld m 3 w Wisconsin i 1,9 mld m 3 w Iowa. Rynek energii zależy mocno od przebiegu pogody w sezonie grzewczym. Analiza korelacji zużycia energii elektrycznej, oleju opałowego lub gazu ziemnego względem liczby stopniodni grzania daje odpowiedź czy

Bardziej szczegółowo

2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1)

2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1) 2012 w Europie - temperatura wg E-OBS (1) Dziś sprawdzimy, jaki był pod względem temperatury rok 2012 w całej Europie, nie tylko w jej środkowej części. Dane pochodzą z bazy E-OBS, o której szerzej pisałem

Bardziej szczegółowo

Zależność zużycia gazu ziemnego na ogrzewanie pomieszczeń od liczby stopniodni grzania

Zależność zużycia gazu ziemnego na ogrzewanie pomieszczeń od liczby stopniodni grzania Zależność zużycia gazu ziemnego na ogrzewanie pomieszczeń od liczby stopniodni grzania 1. Stopniodni grzania Rynek energii zależy mocno od przebiegu pogody w sezonie grzewczym. Im trudniej magazynować

Bardziej szczegółowo

Trójwymiarowa analiza efektywności rurowego GWC dla różnych wariantów

Trójwymiarowa analiza efektywności rurowego GWC dla różnych wariantów Trójwymiarowa analiza numeryczna CFD efektywności GWC została wykonana przy użyciu specjalistycznego, komercyjnego oprogramowania CFD2000. Program CFD2000 szeroko walidowany, potwierdza bardzo dobrą zgodność

Bardziej szczegółowo

Lipiec 2016 w Polsce

Lipiec 2016 w Polsce Lipiec 2016 w Polsce Czas na podsumowanie minionych miesięcy letnich, poczynając od lipca. Miało być razem wszystko, ale uznałem że post by się za bardzo roztył, więc będzie w kawałkach. Ponieważ było

Bardziej szczegółowo

Wymiar czasu pracy w kwartałach 2018r. pełny etat

Wymiar czasu pracy w kwartałach 2018r. pełny etat Informacja o ze w 2018r. Warszawski Uniwersytet Medyczny poszczególnych ów etatów Zgodnie z Instrukcją w sprawie zasad ewidencjonowania i rozliczania (załącznik nr 1 do Zarządzenia Kanclerza nr 380/2013

Bardziej szczegółowo

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPIDCA PHYSICA 3, 1998 Grzegorz Szalach, Grzegorz Żarnowiecki KONSEKWENCJE ZMIANY LOKALIZACJI STACJI METEOROLOGICZNEJ W KIELCACH THE CONSEQUENCES OF THE TRANSFER

Bardziej szczegółowo

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS TENDENCJE I ZMIENNOŚĆ TEMPERATURY POWIETRZA W KRAKOWIE W LATACH

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS TENDENCJE I ZMIENNOŚĆ TEMPERATURY POWIETRZA W KRAKOWIE W LATACH ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Janina Trepińska TENDENCJE I ZMIENNOŚĆ TEMPERATURY POWIETRZA W KRAKOWIE W LATACH 1792-1996 TENDENCIES AND VARIABILITY OF AIR TEMPERATURE

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Wymiar czasu pracy w kwartałach 2018r. pełny etat

Wymiar czasu pracy w kwartałach 2018r. pełny etat Informacja o ze w 2018r. Warszawski Uniwersytet Medyczny poszczególnych ów etatów Zgodnie z Instrukcją w sprawie zasad ewidencjonowania i rozliczania (załącznik nr 1 do Zarządzenia Kanclerza nr 380/2013

Bardziej szczegółowo

Wiosna, wiosna. Autor: Dominik Kasperski

Wiosna, wiosna. Autor: Dominik Kasperski Wiosna, wiosna Autor: Dominik Kasperski Abstract Presentation briefly describes the terminology used in the analysis. Next, data about March and April are presented in context of definitions of the spring.

Bardziej szczegółowo

Zmiany średniej dobowej temperatury powietrza w Lublinie w latach

Zmiany średniej dobowej temperatury powietrza w Lublinie w latach 10.17951/b.2015.70.1.71 A N N A L E S U N I V E R S I T A T I S M A R I A E C U R I E - S K Ł O D O W S K A L U B L I N P O L O N I A VOL. LXX, z. 1 SECTIO B 2015 Zakład Meteorologii i Klimatologii, Wydział

Bardziej szczegółowo

Wolumen - część II Budynki Urzędu Gminy Kulesze Kościelne i Ochotniczej Straży Pożarnej Grodzkie Nowe w grupie taryfowej G

Wolumen - część II Budynki Urzędu Gminy Kulesze Kościelne i Ochotniczej Straży Pożarnej Grodzkie Nowe w grupie taryfowej G Wolumen opracowany na podstawie faktur z ostatnich 12 miesięcy Tabela nr 1 Styczeń 2016 G11 2 całodobowo 1,661 2 Zużycie energii 1,661 Tabela nr 2 Luty 2016 G11 2 całodobowo 1,459 2 Zużycie energii 1,459

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA. Zmienność temperatury powietrza w Zamościu w latach

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA. Zmienność temperatury powietrza w Zamościu w latach ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN POLONIA VOL. LXVIII (2) SECTIO E 2013 Wydział Nauk Rolniczych w Zamościu, Zakład Ochrony i Kształtowania Środowiska Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,

Bardziej szczegółowo

Józef Dopke Kierownik Laboratorium Zakładowego APATOR METRIX S.A., Tczew Head of Factory Laboratory APATOR METRIX S.A., Tczew

Józef Dopke Kierownik Laboratorium Zakładowego APATOR METRIX S.A., Tczew Head of Factory Laboratory APATOR METRIX S.A., Tczew Analiza korelacji sprzedaży gazu ziemnego dla odbiorców domowych, komercyjnych i przemysłowych względem liczby stopniodni grzania Correlation Analysis Between Natural Gas Sales For Residential, Commercial

Bardziej szczegółowo

2017 r. STOPA BEZROBOCIA r. STOPA BEZROBOCIA

2017 r. STOPA BEZROBOCIA r. STOPA BEZROBOCIA 2017 r. STOPA BEZROBOCIA GUS dokonał korekty stopy bezrobocia za okres od grudnia 2016 r. do sierpnia 2017 r., wynikającej na podstawie badań prowadzonych przez przedsiębiorstwa według stanu na 31 grudnia

Bardziej szczegółowo

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Danuta Limanówka ZMIENNOŚĆ WARUNKÓW TERMICZNYCH WYBRANYCH MIAST POLSKI CHANGES OF THE THERMAL CONDmONS IN THE SELECTED POLISH CITIES Opracowanie

Bardziej szczegółowo

ODCZYT STANU WODY NA RZECE DRWĘCY mierzone dla posterunku Nowe Miasto Lubawskie

ODCZYT STANU WODY NA RZECE DRWĘCY mierzone dla posterunku Nowe Miasto Lubawskie 598 3 grudnia 2010r. - 239 597 2 grudzień 2010r. - 236 596 1 grudzień 2010r. - 238 595 30 listopad 2010r. - 242 594 29 listopad 2010t. - 265 593 28 listopad 2010r. - 256 592 27 listopad 2010r. - 251 591

Bardziej szczegółowo

Wymiar czasu pracy w kwartałach 2018r. pełny etat

Wymiar czasu pracy w kwartałach 2018r. pełny etat Informacja o ze w 2018r. Warszawski Uniwersytet Medyczny poszczególnych ów etatów Zgodnie z Instrukcją w sprawie zasad ewidencjonowania i rozliczania (załącznik nr 1 do Zarządzenia Kanclerza nr 380/2013

Bardziej szczegółowo

Energia słoneczna i cieplna biosfery Zasoby energii słonecznej

Energia słoneczna i cieplna biosfery Zasoby energii słonecznej Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Energia słoneczna i cieplna biosfery Zasoby energii

Bardziej szczegółowo

E= e el +d L +w g P Sd(18,3 o C) (1)

E= e el +d L +w g P Sd(18,3 o C) (1) wskaźniki energii na gospodarstwo domowe, gaz ziemny W!"#$%&!'( efektywności zużycia energii, liczba stopniodni grzania, średnie roczne zużycie artykule podano definicje wskaźników efektywności zużycia

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE

WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE METEOROLOGIA Warunki hydrometeorologiczne stanowią podstawę rozpoznania uwarunkowań funkcjonowania i przemian geoekosystemów. Dlatego jednym z podstawowych zadań realizowanych

Bardziej szczegółowo

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE

ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Robert Twardosz WIELOLETNIA ZMIENNOŚĆ LICZBY DNI Z OPADEM W KRAKOWIE LONG-TERM VARIABILITY OF THE NUMBER OF DAYS WITH PRECIPITATION IN CRACOW

Bardziej szczegółowo

ROK 2007 Sprawozdanie o rynku pracy - - - - - - - - - - Styczeń 2007 - - - - - - - - - -

ROK 2007 Sprawozdanie o rynku pracy - - - - - - - - - - Styczeń 2007 - - - - - - - - - - ROK Sprawozdanie o rynku pracy - - - - - - - - - - Styczeń - - - - - - - - - - - ukończenia / lat - powyżej roku życia - powyżej roku życia - powyżej roku życia - - - - - - - - - - Luty - - - - - - - -

Bardziej szczegółowo

ZMIANY WIELOLETNIE ŚREDNIEJ DOBOWEJ TEMPERATURY POWIETRZA W WARSZAWIE ( )

ZMIANY WIELOLETNIE ŚREDNIEJ DOBOWEJ TEMPERATURY POWIETRZA W WARSZAWIE ( ) PRZEGLĄD GEOFIZYCZNY Rocznik LIX 2014 Zeszyt 3 4 Urszula KOSSOWSKA-CEZAK, Jolanta WAWER Zakład Klimatologii UW ZMIANY WIELOLETNIE ŚREDNIEJ DOBOWEJ TEMPERATURY POWIETRZA W WARSZAWIE (1947-2013) MULTIANNUAL

Bardziej szczegółowo

RYNEK MIESZKANIOWY MAJ 2015

RYNEK MIESZKANIOWY MAJ 2015 X X X X X RYNEK MESZKANOWY MAJ Maj był trzecim miesiącem w rankingu pod względem sprzedaży mieszkań na rynku pierwotnym w roku. Liczba mieszkań większa była jedynie w marcu i kwietniu. Wtedy to Rada Polityki

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

NORMALNE SUMY OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W WYBRANYCH STACJACH LUBELSZCZYZNY. Szczepan Mrugała

NORMALNE SUMY OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W WYBRANYCH STACJACH LUBELSZCZYZNY. Szczepan Mrugała Acta Agrophysica, 2005, 6(1), 197-203 NORMALNE SUMY OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH W WYBRANYCH STACJACH LUBELSZCZYZNY Szczepan Mrugała Zakład Meteorologii i Klimatologii, Instytut Nauk o Ziemi, Uniwersytet Marii

Bardziej szczegółowo

PROGRAM FUNKCJONALNO - UŻYTKOWY

PROGRAM FUNKCJONALNO - UŻYTKOWY PROGRAM FUNKCJONALNO - UŻYTKOWY NAZWA ZAMÓWIENIA: Wykorzystania ciepła systemowego do produkcji chłodu na potrzeby zasilenia instalacji klimatyzacji w budynku Urzędu Miasta Lublin przy ulicy Wieniawskiej

Bardziej szczegółowo

Co mówią wieloletnie serie obserwacji meteorologicznych na temat zmian klimatu w Europie?

Co mówią wieloletnie serie obserwacji meteorologicznych na temat zmian klimatu w Europie? Co mówią wieloletnie serie obserwacji meteorologicznych na temat zmian klimatu w Europie? Robert TWARDOSZ Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Jagielloński Współczesny monitoring klimatu

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Korekcja klimatyczna wolumenu sprzedaży gazu ziemnego dla odbiorców domowych i komercyjnych Józef Dopke

Korekcja klimatyczna wolumenu sprzedaży gazu ziemnego dla odbiorców domowych i komercyjnych Józef Dopke Korekcja klimatyczna wolumenu sprzedaży gazu ziemnego dla odbiorców domowych i komercyjnych Józef Dopke Słowa kluczowe: stopniodni grzania, gaz ziemny, sprzedaż gazu ziemnego, odbiorcy domowi, odbiorcy

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie miarodajnych okresów przeprowadzania badań zachowań parkingowych użytkowników Strefy Płatnego Parkowania

Wyznaczenie miarodajnych okresów przeprowadzania badań zachowań parkingowych użytkowników Strefy Płatnego Parkowania Wyznaczenie miarodajnych okresów przeprowadzania badań zachowań parkingowych użytkowników Strefy Płatnego Parkowania Determination of neutral periods for the organisation of drivers parking behaviour surveys

Bardziej szczegółowo

PODSUMOWANIE POGODY ZA ROK 2012

PODSUMOWANIE POGODY ZA ROK 2012 PODSUMOWANIE POGODY ZA ROK 2012 wysokość miejsce CZARNY DUNAJEC Wykonywał 672 m n.p.m. Arnold Jakubczyk 1. Temperatura wartość data Najwyższa temperatura 32,1 C 01.07 Najniższa temperatura -34,8 C 03.02

Bardziej szczegółowo

Zmienność warunków termiczno-pluwialnych

Zmienność warunków termiczno-pluwialnych Edward Feliksik, Sławomir Wilczyński, Grzegorz Durło Zmienność warunków termiczno-pluwialnych na stacji badań fitoklimatycznych na kopciowej Abstrakt: Praca przedstawia wyniki analizy zmienności temperatury

Bardziej szczegółowo

W RAMACH PROJEKTU NASZE PASJE, NASZE MARZENIA MODUŁ NAUKOWO- BADAWCZY

W RAMACH PROJEKTU NASZE PASJE, NASZE MARZENIA MODUŁ NAUKOWO- BADAWCZY INFORMATOR SPORZĄDZONY PRZEZ UCZNIÓW PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W KWIATONOWICACH W RAMACH PROJEKTU NASZE PASJE, NASZE MARZENIA MODUŁ NAUKOWO- BADAWCZY Uczniowie dokonywali pomiarów składników pogody w szkolnym

Bardziej szczegółowo

ZMIANY KLIMATYCZNE W SANDOMIERZU W LATACH

ZMIANY KLIMATYCZNE W SANDOMIERZU W LATACH Janusz Miczyński 1, Monika Siwecka 1 ZMIANY KLIMATYCZNE W SANDOMIERZU W LATACH 1971 2006 Streszczenie. Celem podjętych badań była ocena i charakterystyka warunków termicznych i opadowych zmian klimatycznych

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

System Zarządzania Energią w obiektach dydaktyczno oświatowych w Sosnowcu

System Zarządzania Energią w obiektach dydaktyczno oświatowych w Sosnowcu System Zarządzania Energią w obiektach dydaktyczno oświatowych w Sosnowcu Kontrakt o Efekt Energetyczny EPC jest sposobem pozyskiwania środków finansowych na energooszczędne inwestycje i ich realizację

Bardziej szczegółowo

Portal Twoja Pogoda odkrył ostatnio, że stratosfera ociepla się szybciej, niż troposfera.

Portal Twoja Pogoda odkrył ostatnio, że stratosfera ociepla się szybciej, niż troposfera. Szybka notka ;) Portal Twoja Pogoda odkrył ostatnio, że stratosfera ociepla się szybciej, niż troposfera. W rzeczywistości jest dokładnie odwrotnie, stratosfera nie dość, że nie ociepla się szybciej niż

Bardziej szczegółowo

Grudzień 2015 w Polsce

Grudzień 2015 w Polsce Grudzień 2015 w Polsce Zeszłoroczny grudzień okazał się być najcieplejszym grudniem w historii pomiarów meteorologicznych. Jego anomalia temperatury policzona w stosunku do wielolecia 1961-1990 osiągnęła

Bardziej szczegółowo

Pierwszy dzień wiosny i pory roku

Pierwszy dzień wiosny i pory roku Pierwszy dzień wiosny i pory roku W ostatnim czasie przygotowałem kilka skryptów GrADS, których zadaniem było obliczenie średnich wieloletnich wartości danego parametru. Głównie chodziło tu o średnie wieloletnie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2016 ROK

WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2016 ROK WPŁYW POŻARÓW NA LASY - POLSKA 2016 ROK Józef Piwnicki i Ryszard Szczygieł 1. Zagrożenie pożarowe w sezonie 2016 r. Warunki pogodowe miały wpływ na kształtowanie się zagrożenia pożarowego w lasach i występowanie

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

Statystyka. Wykład 10. Magdalena Alama-Bućko. 15 maja Magdalena Alama-Bućko Statystyka 15 maja / 32

Statystyka. Wykład 10. Magdalena Alama-Bućko. 15 maja Magdalena Alama-Bućko Statystyka 15 maja / 32 Statystyka Wykład 10 Magdalena Alama-Bućko 15 maja 2017 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 15 maja 2017 1 / 32 Tematyka zajęć: Wprowadzenie do statystyki. Analiza struktury zbiorowości miary położenia miary

Bardziej szczegółowo

SPITSBERGEN HORNSUND

SPITSBERGEN HORNSUND Polska Stacja Polarna Instytut Geofizyki Polska Akademia Nauk Polish Polar Station Institute of Geophysics Polish Academy of Sciences BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN SPITSBERGEN HORNSUND

Bardziej szczegółowo

PEX PharmaSequence raport miesięczny - lipiec 2018 Cały rynek apteczny (raport sell-out)

PEX PharmaSequence raport miesięczny - lipiec 2018 Cały rynek apteczny (raport sell-out) PEX PharmaSequence raport miesięczny - lipiec Cały rynek apteczny (raport sell-out) Narastająco Prognoza na cały rok Lipiec Czerwiec Styczeń Lipiec 2016 Obrót całkowity (w mln PLN) Cały rynek apteczny

Bardziej szczegółowo