1 Przyjcie Jezusa przez Chrzest wity

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "1 Przyjcie Jezusa przez Chrzest wity"

Transkrypt

1 1 Przyjcie Jezusa przez Chrzest wity Pochwała nawrócenia Nowe narodzenie czy powrót do pierwotnej miłoci? Katolicki maksymalizm odnowienie przyrzecze chrzcielnych czyli idmy na cało! Po co nam Chrzest? Czy chrzest zbawia? Zarzut Chodzi o Bibli, a nie o wod Chrztu Zarzut : Chrzest symbolizuje mier, nie ycie Zarzut : Duch wity a nie chrzest Zarzut : Łotr na krzyu nie był ochrzczony wiara, nie chrzest Nieochrzczeni apostołowie? Misja Pawła Chrzest tylko dla ydów? Woda to Słowo Boe Co daje pochlapanie wod? Trzy rodzaje chrztu Chrzest Janowy Chrzest Duchem witym i Chrzest wodny Chrzest dzieci Pismo wite Chrzest a obrzezanie Czy chrzest dzieci jest potrzebny? Darmowy dar Decydowanie o Chrzcie dziecka Troch historii, czyli od kiedy chrzest niemowl t? Chrzest to co wicej ni polisa na Wieczno Chrzest to przede wszystkim Łaska Róne zarzuty i pytania Moc? Bez wiary nie mona podoba si Bogu Kto uwierzy i przyjmie chrzest Co mówi Pismo? ycie z cudzej decyzji? Po co? Los dzieci nieochrzczonych Chrzest tylko symbolem nawrócenia? Zanurzenie czy polanie Nauka Kocioła Co mówi Pismo? wiadectwo pierwszych chrzecijan Zakoczenie Przyjcie Jezusa przez Chrzest wity 1.1 Pochwała nawrócenia Kilkanacie lat temu, wieo po przeczytaniu jakiej ksi ki traktuj cej o ewangelizacji, ukl kłem i oddałem swoje ycie Jezusowi Chrystusowi. Był to zewntrzny wyraz pragnienia nawrócenia si do Boga i przyjcia Jego woli. Jestem przekonany, e w moim yciu wiary zdarzenie to przyniosło bardzo dobre skutki. Chocia wielokrotnie złamałem ow deklaracj (tj. grzeszyłem), Bóg pozostał wierny, wyprowadzaj c mnie z przerónych yciowych zakrtów.

2 Podobny akt oddania ycia Jezusowi (znany jako wyznanie Jezusa jako swego Pana i Zbawiciela ) wieczy dzi wiele rekolekcji i kursów ewangelizacyjnych. I wszystko byłoby dobrze, gdyby nie to, e ów akt nawrócenia (a przecie nawraca trzeba si stale!) jest czsto traktowany jako inicjacja chrzecijaska, jako obrzd, w którym dopiero stajemy si chrzecijanami. 1.2 Nowe narodzenie czy powrót do pierwotnej miłoci? ( ) mam przeciw tobie to, e odst piłe od twej pierwotnej miłoci. Pamitaj wic, sk d spadłe, i nawró si, i pierwsze czyny podejmij! /Ap 2,4-5a/ Oddanie ycia i wyznanie Jezusa to zewntrzna oznaka nawrócenia, forma, w jakiej postanawiamy wróci ze swych błdnych dróg do wiernoci dziecka Boego. Kade za nawrócenie musi nawi zywa do tego momentu, w którym darmowa łaska Boa nieodwracalnie nas zmieniła, czyni c dziedzicami Boga, a współdziedzicami Chrystusa (Rz 8,17) a zmiana ta była tak gruntowna e Biblia nie waha si nazwa jej powtórnym narodzeniem z wody i Ducha (J 3,5.7). Zwolennicy zastpowania chrztu przez akt wyznania powołuj si na fragment z Listu do Rzymian 10,9: Jeeli wic ustami swoimi wyznasz, e Jezus jest Panem, i w sercu swoim uwierzysz, e Bóg Go wskrzesił z martwych - osi gniesz zbawienie. 1 Jednak aby si przekona, e jest to obietnica zakładaj ca jednak pewne warunki wystarczy spojrze do rozdziału 7 Ewangelii Mateusza: Nie kady, który Mi mówi: Panie, Panie!, wejdzie do królestwa niebieskiego, lecz ten, kto spełnia wol mojego Ojca, który jest w niebie. Take w Ewangelii Łukasza czytamy gorzki wyrzut Jezusa : Czemu to wzywacie Mnie: Panie, Panie, a nie czynicie tego, co mówi? /Łk 6,46/ W Biblii zreszt znajdujemy wiele podobnych tekstów odnosz cych si do rónych praktyk chrzecijaskich warunkuj cych zbawienie. Pismo uzalenia je od: wiary (np.mk 16,16; J 5,24) uczynków (np. J 5,29;Rz 2,6 ; 1P 1,17) wytrwania do koca (np. Mt 10,22; Mt 24,13;Mk 13,13) spoywania Eucharystii (np. J 6,53) chrztu (np. Mk 16,16) zawierzenia Jezusowi (np. J 10,9) wzywania imienia Paskiego (np. Dz 2,21;Rz 10,13) co nie znaczy e mamy kade z nich traktowa jako inicjacj chrzecijask. adnego z powyszych tekstów nie naley rozpatrywa w izolacji od treci całej Biblii. Nie oznaczaj one w adnym wypadku e moemy si sami zbawi dziki wyznawaniu, czynieniu, wierzeniu itd. Tylko Jezus moe nas zbawi: I nie ma w adnym innym zbawienia, gdy nie dano ludziom pod niebem adnego innego imienia, w którym moglibymy by zbawieni /Dz. 4,12/. Ale to wszystko jest nasz odpowiedzi na Jego zbawienie, wiadectwem tego e nie udaremniamy Jego zamiarów wzgldem nas. ebymy si dobrze zrozumieli : nie neguj znaczenia wyznania wiary w Jezusa i uznania go swoim Panem. Sam zaznałem w swoim yciu błogosławiestwa z takim wiadomym 1 Warto zauway, e w czasie Eucharystii nastpuje co najmniej kilkukrotne spełnienie tego warunku; wyznanie wiary po Liturgii Słowa, oddanie si Jezusowi w Modlitwie Eucharystycznej, wyznanie w aklamacji po Przeistoczeniu, dwukrotna (prezbitera i wiernych) proba przed Komuni

3 oddaniem (decyzj ) zwi zanego. Niemniej nie naley myli tej praktyki z inicjacj chrzecijask. Oddanie ycia Jezusowi jest praktyk, która pojawiła si stosunkowo niedawno i stanowi namiastk chrztu w tzw. trzeciej fali Reformacji. Biblia nie pozostawia tu w tpliwoci i mówi jednoznacznie o Chrzcie witym jako drodze wiod cej do zbawienia. Oczywicie sam Chrzest nie wystarczy ale błdem byłoby s dzi e wystarczy sama modlitwa oddania Jezusowi. Nie zastpujmy praktyk biblijnych naszymi własnymi (choby i nienajgorszymi) pomysłami. Chrzest to (midzy innymi) znak umierania starego człowieka dziki czemu nasza sytuacja radykalnie si zmienia : Czy nie wiadomo wam, e my wszyscy, którzymy otrzymali chrzest zanurzaj cy w Chrystusa Jezusa, zostalimy zanurzeni w Jego mier? ( ) Kto bowiem umarł, stał si wolny od grzechu. Otó, jeeli umarlimy razem z Chrystusem, wierzymy, e z Nim równie y bdziemy, wiedz c, e Chrystus powstawszy z martwych ju wicej nie umiera, mier nad Nim nie ma ju władzy. Bo to, e umarł, umarł dla grzechu tylko raz, a e yje, yje dla Boga. /Rz 6,3.7-10/ Dlatego włanie pierwszy papie, w.piotr, gdy po jego pierwszym kazaniu w dzie Pidziesi tnicy ydzi zapytali co maj czyni aby uzyska zbawienie, odpowiada : Nawrócie si ( ) i niech kady z was ochrzci si w imi Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych, a wemiecie w darze Ducha witego. /Dz 2,38/ Chrzest wity., podobnie jak nasze naturalne narodziny, jest czym, czego nie sposób powtórzy. Tylko raz rodzimy si dla Boga człowiek ochrzczony ju ani nie moe, ani nie musi rodzi si ponownie, gdy w sposób nieusuwalny ma w sobie Boe ycie łask. Nie ma w tpliwoci e Nowe ycie zaczyna si w chrzcie, z czego wynika logiczny wniosek, e chrzest jest narodzeniem na nowo. Przez chrzest zanurzaj cy nas w mier zostalimy razem z Nim pogrzebani po to, abymy i my wkroczyli w nowe ycie (Rz 6, 4). To prawda, e nawet taki nowo narodzony chrzecijanin moe w praktyce by duchowo martwy, jeli nie spełnia czynów wiary i nie podtrzymuje relacji z Bogiem. Jednak to nie oznacza, e jest on całkowicie od Boga oddzielony przeciwnie, pozostaje dzieckiem Boym, bo dary łaski i wezwanie Boe s nieodwołalne (Rz 11,29). Bóg ze swojej strony dotrzymuje Przymierza raz zawartego w sakramencie chrztu a jedynie człowiek nie zawsze korzysta z jego owoców. Dlatego Pismo nie radzi takim ludziom tak samo jak niechrzecijanom: niech kady z was ochrzci si w imi Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych (Dz 2,38). Dla ochrzczonych rada jest inna: Mam przeciw tobie to, e odst piłe od twej pierwotnej miłoci. Pamitaj wic, sk d spadłe, i nawró si, i pierwsze czyny podejmij! (Ap 2,4-5). Wydaje si, e nie naley bezrefleksyjnie kopiowa przerónych mód ewangelizacyjnych. Formuła oddania ycia została wymylona 1 przez grupy nowoprotestanckie dopiero w XIX wieku wic z pewnoci nie moe wic by biblijn metod na zostanie chrzecijaninem. Akt ten moe by tak jak stał si dla mnie poyteczn form powrotu 1 By moe jest ona kalk z Islamu, gdzie inicjacja nastpuje przez wypowiedzenie formuły (arab.szahab): Jeden jest Allah, a Mahomet jest jego prorokiem Po wypowiedzeniu tych słów w obecnoci mułły, kandydat staje si muzułmaninem (obrzezanie jest jedynie czynnoci potwierdzaj c t decyzj) i zostaje zbawiony przez powołanie si na ni w dzie s du.

4 do Boga, znakiem i zewntrznym przejawem nawrócenia. A jednak zamiast namawia do naladownictwa, zaproponuj Czytelnikom co innego: 1.3 Katolicki maksymalizm odnowienie przyrzecze chrzcielnych czyli idmy na cało! Jako tak si dzieje, e czsto cudze chwalimy, swego nie znamy, sami nie wiemy co posiadamy. Tak chtnie przyjmowana protestancka praktyka wyznania Jezusa jest jedynie cieniem znanego w Kociele katolickim i praktykowanego od wieków odnowienia przyrzecze chrzcielnych 1. W nim zawiera si nie tylko wyznanie wiary w Jezusa, ale i wiele, wiele wicej: wyrzeczenie si grzechu, aby y w wolnoci dzieci Boych, wyrzeczenie si szatana i wszystkiego, co do grzechu prowadzi, wyznanie wiary w Boga Ojca Stworzyciela, wyznanie wiary w Jezusa jako Jedynego Syna Boego, naszego Pana, który przyszedł na ziemi przez narodzenie z Maryi Dziewicy, został umczony i pogrzebany, który powstał z martwych i zasiada po prawicy Ojca, wyznanie wiary w Ducha witego i prowadzony przez Niego Kociół powszechny, wyznanie wiary w odpuszczenie grzechów i oczekiwania na nasze zmartwychwstanie oraz ycie wieczne. Na koniec aktu odnowienia kapłan, zgodnie z Pismem (Rz 5,1-2), wyraa nasz dum z przynalenoci do Chrystusa: Taka jest nasza wiara. Taka jest wiara Kocioła, której wyznanie jest nasz chlub w Chrystusie Jezusie, Panu naszym. Wydaje si e odnowienie przyrzecze chrzcielnych jest godne tego, aby sta si ukoronowaniem kadej reewangelizacji i kadych rekolekcji nawróceniowych. Przemawia za tym nie tylko jego tre, ale take wewntrzny zwi zek z momentem naszego nowego narodzenia w sakramencie Chrztu witego. Dlaczego mamy si ogranicza do praktyki, która stanowi jedynie fragment tego, co od wieków jest praktykowane w Kociele katolickim? Nie warto w korzystaniu z łaski Boga zadowala si czym mniejszym, gdy Jezus proponuje nieskoczenie wicej. On sam powiedział: Ja przyszedłem po to, aby [owce] miały ycie i miały je w obfitoci (J 10,10). Na có, powiedzcie, pozbawia si tego, za czym dusze wasze tak bardzo tskni? (Syr 51,24). 2 Po co nam Chrzest? Z pewnoci Chrzest jest wany, skoro w.paweł w Licie do Hebrajczyków zaliczył nauk o chrztach do fundamentu chrzecijastwa : Dlatego pomin wszy podstawowe nauki o Chrystusie przeniemy si do tego, co doskonałe, nie zakładaj c ponownie fundamentu, jaki stanowi : pokuta za uczynki martwe i /wyznanie/ wiary w Boga, nauka o chrztach i nakładaniu r k, o powstaniu z martwych i s dzie wiecznym. /Hbr 6,1-2/ I nic dziwnego. Jezus powiedział : Kto uwierzy i przyjmie chrzest, bdzie zbawiony; a kto nie uwierzy, bdzie potpiony. /Mk 16,16/ bowiem, jak oznajmił Nikodemowi : Zaprawd, zaprawd, powiadam ci, jeli si kto nie narodzi z wody i z Ducha, nie moe wej do królestwa Boego. /J 3,5b/ 1 Warto zauway e owo odnowienie nastpuje przy bardzo wielu okazjach np. przy Pierwszej Komunii witej czy podczas zawierania małestw

5 dlatego te nakazał apostołom : Idcie wic i nauczajcie wszystkie narody, udzielaj c im chrztu w imi Ojca i Syna, i Ducha witego. /Mt 28,19/ A wiec CEL PIERWSZY - ZBAWIENIE. wity Piotr nauczał : Nawrócie si - powiedział do nich Piotr - i niech kady z was ochrzci si w imi Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych, a wemiecie w darze Ducha witego. /Dz 2,38/ Jak wida, Chrzest jest na ODPUSZCZENIE GRZECHOW. CEL DRUGI) czemu? Bo wy wszyscy, którzy zostalicie ochrzczeni w Chrystusie, przyobleklicie si w Chrystusa. /Gal 3,27/ a wiec by PRZYOBLEC SI W CHRYSTUSA, trzeba si ochrzci. CEL TRZECI. Zrobi to take naley by mie udział w Jego mierci: Czy nie wiadomo wam, e my wszyscy, którzymy otrzymali chrzest zanurzaj cy w Chrystusa Jezusa, zostalimy zanurzeni w Jego mier? /Rz 6,3/ Po co? Zatem przez chrzest zanurzaj cy nas w mier zostalimy razem z Nim pogrzebani po to, abymy i my wkroczyli w nowe ycie - jak Chrystus powstał z martwych dziki chwale Ojca. /Rz 6,4/ A wiec CEL CZWARTY: Chrzest powoduje WKROCZENIE W NOWE ZYCIE! Dziki czemu? Ja was chrzcz wod dla nawrócenia; lecz Ten, który idzie za mn, mocniejszy jest ode mnie; ja nie jestem godzien nosi Mu sandałów. On was chrzci bdzie Duchem witym i ogniem. /Mt 3,11/ Mamy wic CEL PI TY PRZYJCIE MOCY Z DUCHA WITEGO Chrzest daje te UCZESTNICTWO W KOCIELE (CEL SZÓSTY): Wszyscymy bowiem w jednym Duchu zostali ochrzczeni, [aby stanowi] jedno Ciało: czy to ydzi, czy Grecy, czy to niewolnicy, czy wolni. Wszyscymy te zostali napojeni jednym Duchem. / 1 Kor 12,13/ Dlatego nie zwlekaj! Dlaczego teraz zwlekasz? Ochrzcij si i obmyj z twoich grzechów, wzywaj c Jego imienia! /Dz 22,16/ Zrobisz tak, jak wszyscy którzy przechodzili na chrzecijastwo ( Dz 2,41 ;8,12-13 ; 8,38 ; 10,48; 16,33; 18,8 )

6 Trudno im si dziwi, sporo nauka o chrztach jest jednym z fundamentów chrzecijastwa... (Hbr 6,1-2) i to nie jedynie chrzest nawrócenia ( tj. Janowy), ale chrzest w Imi Jezusa: Jaki wic chrzest przyjlicie? - zapytał. A oni odpowiedzieli: Chrzest Janowy. Jan udzielał chrztu nawrócenia, przemawiaj c do ludu, aby uwierzyli w Tego, który za nim idzie, to jest w Jezusa - powiedział Paweł. Gdy to usłyszeli, przyjli chrzest w imi Pana Jezusa. /Dz 19,3-5/ A wic Chrzest wity jest potrzebny do : 1. ZBAWIENIA 2. ODPUSZCZENIA GRZECHÓW 3. PRZYOBLECZENIA SI W JEZUSA 4. WKROCZENIA W NOWE ZYCIE 5. PRZYJCIA MOCY DUCHA WITEGO 6. WEJCIA W CIAŁO JEZUSA- KOCIÓŁ 2.1 Czy chrzest zbawia? Czsto w dyskusjach na temat Chrztu spotykam si z pewnym argumentem. Bywa rónie formułowany, ale sens jest mniej wicej taki : Po co mówi o Chrzcie, przecie polanie wod nie moe zbawi. Prawd mówi c, nie bardzo wiem jak zareagowa na takie dictum. Chrzest podł cza człowieka do Przymierza Zbawienia. Czy zbawia? Zadbał o to Jezus na krzyu... I w tym sensie nie zbawia nic ani Chrzest, ani Biblia, ani uczynki, ani Wiara, ani Miło. Jezus odkupił i proponuje swoj Łask kademu. Człowiek moe si przył czy lub nie. Zreszt podejcie X zbawia, wic Y nie to nieporozumienie i ródło wielu nieporozumie. Bo to jeden wyczyta z Biblii e zbawia krew Jezusa, inny e rany, jeszcze inny e wiara jeszcze inny podaje wersety na dowód e uczynki, jeszcze inny e Eucharystia czy głone wyznanie wiary, czy Chrzest wreszcie albo Kociół... I wszyscy maj racj, maj na to dowody w Biblii... I słusznie, bo to wszystko Prawda. Nieprawd natomiast jest jakoby Prawdy te si wykluczały. Zatem czy chrzest zbawia? Nie. W sensie dosłownym zbawia Bóg nikt inny i nic innego. On ustanowił, eby si chrzci dla zbawienia, ale to nie znaczy ze chrzest jest powodem zbawienia raczej sposobem by si do owego darowanego przez Jezusa zbawienia podł czy Zarzut Chodzi o Bibli, a nie o wod Chrztu Spotkałem si z zarzutem, który mona streci jak poniej : Przytoczone przez ciebie wersety nie mówi ze chrzest zbawia np 3,5 w poł czeniu z Ef5,26 wynika jasno, e nie chodzi tutaj o wod chrztu, lecz o oczyszczaj c sile Słowa Boego. K piel odrodzenia (Tyt3,5) nie oznacza chrztu wodnego, lecz mówi o obmyciu z winy grzechu kadego, kto si narodził po raz drugi z wody(biblii)i z Ducha. Powtórne narodzenie staje si tylko przez Słowo Boe (Bibli i Jezusa) i moc Ducha witego(1p1,23). 1 Mona by przywoła analogi z arówk ; powodem wiecenia arówki jest pr d elektryczny przepływaj cy przez arnik a nie nacisk na klawisz wł czaj cy pr d. Jednak aby podł czy arówk do pr du, trzeba przycisn przycisk przeł cznika.

7 W obliczu takiego dictum nie pozostaje nic innego, jak wypróbowa tezy w tyglu podanych tekstów Słowa Boego, podaj c je jednak w nieco szerszym kontekcie s siednich wersetów 1. Ef 5,25-27 : Mowie miłujcie ony, bo i Chrystus umiłował Kociół i wydał za niego samego siebie, aby go uwici, oczyciwszy obmyciem wod, któremu towarzyszy słowo, aby osobicie stawi przed sob Kociół jako chwalebny, nie maj cy skazy czy zmarszczki, czy czego podobnego, lecz aby był wity i nieskalany. Werset mówi wyranie o obmyciu i o słowie jako o dwu rónych rzeczach a wic teza jakoby wod miało by Słowo czy Biblia jest błdna. Inna sprawa e w tym wersecie Słowo w ogóle nie oznacza Słowa Boego, lecz konkretne słowa z Mt 28,19 sprawiaj ce i jest to chrzest w Imi Ojca, Syna i Ducha witego (tzw. formuła trynitarna). 2. Tyt 3,4-8 : Gdy za ukazała si dobro i miło Zbawiciela, naszego Boga, do ludzi, nie ze wzgldu na sprawiedliwe uczynki, jakie spełnilimy, lecz z miłosierdzia swego zbawił nas przez obmycie odradzaj ce i odnawiaj ce w Duchu witym, którego wylał na nas obficie przez Jezusa Chrystusa, Zbawiciela naszego, abymy, usprawiedliwieni Jego łask, stali si w nadziei dziedzicami ycia wiecznego. Nauka ta zasługuje na wiar, i chc, aby z cał stanowczoci o tym mówił, e ci, którzy wierz w Boga, maj si stara usilnie o pełnienie dobrych czynów. Jest to dobre i poyteczne dla ludzi. Tekst nie daje adnych podstaw do wysnucia wniosków e nie chodzi tu o chrzest wrcz przeciwnie, obmycie w Duchu witym jak najbardziej do Chrztu pasuje, za nijak nie wi e si z tematem Słowa, a tym bardziej Biblii (która zreszt jako taka jeszcze nie istniała w momencie pisania Listu do Tytusa. Jednak nawet gdyby nie chodziło tu o chrzest, nie ma tu treci neguj cej ten sakrament, a jedynie Prawda o Duchu witym który towarzyszy człowiekowi wierz cemu. 3. Tekst 1 P 1,23-25 Jestecie bowiem ponownie do ycia powołani nie z gin cego nasienia, ale z niezniszczalnego, dziki słowu Boga, które jest ywe i trwa. Kade bowiem ciało jak trawa, a cała jego chwała jak kwiat trawy: trawa uschła, a kwiat jej opadł, słowo za Pana trwa na wieki. Włanie to słowo ogłoszono wam jako Dobr Nowin. Tekst W OGÓLE nie mówi nic na temat tego, co jest potrzebne do zbawienia a jedynie z czego nasze zbawienie pochodzi, o tym e Ewangelia (Dobra Nowina) jest Słowem Boga a take (by moe) o stworzeniu nas przez Słowo Boga (Jezusa) jak to napisano w prologu Ewangelii Jana 1,1nn : 1 Na pocz tku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo. 2 Ono było na pocz tku u Boga. 3 Wszystko przez Nie si stało, a bez Niego nic si nie stało, co si stało. 4 W Nim było ycie, a ycie było wiatłoci ludzi, 5 a wiatło w ciemnoci wieci i ciemno jej nie ogarnła.[ ] 10 Na wiecie było /Słowo/, a wiat stał si przez Nie, lecz wiat Go nie poznał. 11 Przyszło do swojej własnoci, a swoi Go nie przyjli. 12 Wszystkim tym jednak, którzy Je przyjli, dało moc, aby si stali dziemi Boymi, tym, którzy wierz w imi Jego - 13 którzy ani z krwi, ani z dzy ciała, ani z woli ma, ale z Boga si narodzili. 2.3 Zarzut : Chrzest symbolizuje mier, nie ycie Chrzest jest symbolicznym, ale publicznym wyznaniem, e ten kto go przyjmuje, umarł razem z Chrystusem dla tego grzesznego wiata. Symbolizuje on wiec mier, s d i pogrzeb, a nie ycie (Rz6,3-4por.Kol 2,12). Jest to bardzo zredukowane przesłanie Chrztu jeden z jego elementów. Zanurzenie jest symbolem mierci, wynurzenie symbolem zmartwychwstania, Nowego ycia. Zreszt

8 słowo symbol nie jest najlepsze powiedziałbym raczej e jest nie tyle symbolem co znakiem. Chrzest nie powoduje adnej automatycznej zmiany bezbonika na człowieka wiernego Jezusowi, ale symbolizuje on, e jestemy po stronie Pana. Chrzest lecz jest przejciem na stron Pana. To tak jak na wojnie jeli przechodzisz do obozu jakiego wojska by si z nim sprzymierzy, to trudno tu mówi o symbolu jest to konsekwencja decyzji. Jeli powiesz e przechodzisz, a nadal pozostaniesz po starej stronie to co warte bdzie takie gadanie? 2.4 Zarzut : Duch wity a nie chrzest Nie woda chrztu, a Duch wity jest ródłem wody ywej(j7,37-39). Popatrzmy : 37 W ostatnim za, najbardziej uroczystym dniu wita, Jezus stoj c zawołał dononym głosem: Jeli kto jest spragniony, a wierzy we Mnie - niech przyjdzie do Mnie i pije! 38 Jak rzekło Pismo: Strumienie wody ywej popłyn z jego wntrza. 39 A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzyma wierz cy w Niego; Duch bowiem jeszcze nie był /dany/, poniewa Jezus nie został jeszcze uwielbiony. Jak wyranie wida, woda z tego wersetu w ogóle nie ma nic wspólnego z Chrztem. Całkiem zwyczajnie, Jezus si w nim na temat chrztu nie wypowiada!) Oczywicie e Duch wity jest ródłem wszelkiej Łaski. Take tej działaj cej poprzez Chrzest. Sakrament (kady, take Chrzest) definiuje si jako znak widzialny łaski niewidzialnej. Czyli Łaska pochodzi od Boga, natomiast udziela On jej poprzez sakrament. Sakrament sam w sobie nie jest ródłem mocy, tak jak kran nie jest ródłem wody. Ale tak jak pobieramy wod za pomoc kranu, tak Łask za pomoc sakramentu. W tym sensie protosakramentem jest Kociół bowiem przez Niego Jezus udziela łask. 2.5 Zarzut : Łotr na krzyu nie był ochrzczony wiara, nie chrzest Łotr na krzyu obok Jezusa nie był ochrzczony, a nasz Pan obiecał mu zbawienie. Łotr nie miał nawet chrztu Jana! Potrzebna jest wiara, a nie Chrzest! Chrzest Jana nic by tu nie pomógł (nie wiemy czy zbrodniarz go miał i nie ma to wikszego znaczenia). Natomiast Bóg nie jest ograniczony własnymi sakramentami. Gdyby jednak człowiek ten miał mono, miałby obowi zek przyjcia Chrztu, jak to si działo z nawracaj cymi si osobami które spotykamy w Dziejach Apostolskich. Powinnimy wyranie wyróni dwie sytuacje : 1. Człowiek nawraca si, wyznaje wiar i jest chrzczony - zostaje uwolniony od grzechów, niezalenie kim był co robił: Jeeli wic ustami swoimi wyznasz, e Jezus jest Panem, i w sercu swoim uwierzysz, e Bóg Go wskrzesił z martwych - osi gniesz zbawienie. /Rz 10,9/ Jeli człowiek w tym momencie umrze - poniewa Bóg nie jest ograniczony swoimi własnymi ustanowieniami - wystarczy sama wola i wiara (patrz łotr na krzyu). 2. Człowiek yje jako chrzecijanin. Nie moe si wówczas powoływa na wyznanie wiary - bdzie sadzony wg swoich uczynków (co oczywicie nie oznacza jeszcze e

9 jego własne uczynki, bez Ofiary Jezusa mogłyby go zbawi, stanowi jednak istotne kryterium) : Oto przez swoj zatwardziało i serce nieskłonne do nawrócenia skarbisz sobie gniew na dzie gniewu i objawienia si sprawiedliwego s du Boga, który odda kademu według uczynków jego: tym, którzy przez wytrwało w dobrych uczynkach szukaj chwały, czci i niemiertelnoci - ycie wieczne; tym za, którzy s przekorni, za prawd pój nie chc, a oddaj si nieprawoci - gniew i oburzenie. /Rz 2,5-8/ Wiara przyjta i wyznana (jak czytalimy o tym powyej w Rz 10,9) pozwala osi gn zbawienie jednak Pismo sugeruje e jest to zapocz tkowanie pewnego procesu (chrzecijaskiego ycia), prowadz cego ku zbawieniu, o czym mówi zaraz nastpny werset : Bo sercem przyjta wiara prowadzi do usprawiedliwienia, a wyznawanie jej ustami - do zbawienia. /Rz 10,10/ Nadto warto zauway e Chrzest był na tyle spraw oczywist, e był nierozerwalnie zwi zany z czynnoci nawrócenia czyli jak si uwierzyło, to naleało si nawróci, czego integraln czci był chrzest: A wyprowadziwszy ich na zewn trz rzekł: Panowie, co mam czyni, aby si zbawi? Uwierz w Pana Jezusa - odpowiedzieli mu - a zbawisz siebie i swój dom. Opowiedzieli wic nauk Pana jemu i wszystkim jego domownikom. Tej samej godziny w nocy wzi ł ich z sob, obmył rany i natychmiast przyj ł chrzest wraz z całym swym domem. /Dz 16,30-33/ Jak wida na pytanie co mam czyni, aby si zbawi? apostołowie mówi uwierz nie wspominaj c o chrzcie, który rozumiał si sam przez si dla kogo kto uwierzył stranik nie zwlekaj c przyj ł chrzest wraz z całym swym domem. Podobne zreszt podejcie wynika z Jezusowego Kto uwierzy i przyjmie chrzest, bdzie zbawiony; a kto nie uwierzy, bdzie potpiony. /Mk 16,16/ - z którego zreszt wynika jasno i nie jest wol Boga bymy poprzestawali na wierze (bez chrztu) w naszym d eniu do zbawienia Nieochrzczeni apostołowie? Dla Piotra i innych apostołów (poza Pawłem) nie byłoby miejsca w Królestwie Boym (J3,3), gdy najprawdopodobniej nie byli ochrzczeni, nie ma chrztu apostołów w Biblii. Mało prawdopodobna teza. Czy Piotr, sam nie ochrzczony, na pytanie jak przył czy si do zbawienia (owe słynne Có mamy czyni, bracia? ), odpowiedziałby: Nawrócie si - powiedział do nich Piotr - i niech kady z was ochrzci si w imi Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych, a wemiecie w darze Ducha witego. (Dz 2,38)? 2.7 Misja Pawła Paweł napisał : Nie posłał mnie Chrystus abym chrzcił, lecz abym zwiastował Dobra Nowin. (1Kor1,17). Słowa te odnosz si do indywidualnego powołania w.pawła. Wspólne powołanie chrzecijan wyraził Jezus mówi c: Idcie wic i nauczajcie wszystkie narody, udzielaj c im chrztu w imi Ojca i Syna, i Ducha witego. /Mt 28,19/ 2.8 Chrzest tylko dla ydów? 1 oczywicie Mk16,16 jest take ostrzeeniem przed magicznym pojmowaniem chrztu bez kontekstu religijnego, jako jeszcze jeden przes d.

10 Ducha witego przez chrzest wodny otrzymali jedynie chrzecijanie z ydów(dz2,37-41),a Samarytanie przez nałoenie rak apostołów (Dz8,14-17). Nie całkiem tak. Przeczytajmy uwanie podany fragment (Dz 8,14-17) : Kiedy Apostołowie w Jerozolimie dowiedzieli si, e Samaria przyjła słowo Boe, wysłali do niej Piotra i Jana, którzy przyszli i modlili si za nich, aby mogli otrzyma Ducha witego. Bo na adnego z nich jeszcze nie zst pił. Byli jedynie ochrzczeni w imi Pana Jezusa. Wtedy wic wkładali /Apostołowie/ na nich rce, a oni otrzymywali Ducha witego. Jak wida Samarytanie byli JU ochrzczeni, a nałoenie r k było POTEM, OSOBNO (prawdopodobnie zreszt w wierszu tym chodzi o bierzmowanie). Poganie otrzymali Ducha jedynie przez wiar w Jezusa Zbawiciela (Dz 10,47 por Ga3,2.5.14). Owszem. Nie widz sprzecznoci (chrzest jest wyrazem wiary), zwłaszcza e apostołowie uznali e to za mało i e trzeba ich jeszcze ochrzci : Wtedy odezwał si Piotr: Któ moe odmówi chrztu tym, którzy otrzymali Ducha witego tak samo jak my? I rozkazał ochrzci ich w imi Jezusa Chrystusa. Potem uprosili go, aby zabawił <u nich> jeszcze kilka dni. (Dz10,47-48) Teza, jakoby Chrzest wity był tylko dla jakiej czci chrzecijan, jest nie do utrzymania w wietle Listu do Rzymian : 3 Czy nie wiadomo wam, e my wszyscy, którzymy otrzymali chrzest zanurzaj cy w Chrystusa Jezusa, zostalimy zanurzeni w Jego mier? 4 Zatem przez chrzest zanurzaj cy nas w mier zostalimy razem z Nim pogrzebani po to, abymy i my wkroczyli w nowe ycie - jak Chrystus powstał z martwych dziki chwale Ojca. 5 Jeeli bowiem przez mier, podobn do Jego mierci, zostalimy z Nim zł czeni w jedno, to tak samo bdziemy z Nim zł czeni w jedno przez podobne zmartwychwstanie. /Rz 6,3-5/ 2.9 Woda to Słowo Boe W zdaniu wypowiedzianym przez Jezusa Zaprawd, zaprawd, powiadam ci, jeli si kto nie narodzi z wody i z Ducha, nie moe wej do królestwa Boego. /J 3,5/ woda oznacza albo Słowo Boe, albo Ducha witego. Hipoteza pierwsza (woda=słowo) jest niczym nieuzasadniona, a przy tym sprzeczna z tym co wiemy z Biblii o praktykach wczesnochrzecijaskich: W czasie podróy przybyli nad jak wod: Oto woda - powiedział dworzanin - có przeszkadza, abym został ochrzczony? Odpowiedział Filip: Mona, jeli wierzysz z całego serca. Odparł mu: Wierz, e Jezus Chrystus jest Synem Boym. I kazał zatrzyma wóz, i obaj, Filip i dworzanin, zeszli do wody. I ochrzcił go. A kiedy wyszli z wody, Duch Paski porwał Filipa i dworzanin ju nigdy go nie widział. Jechał za z radoci swoj drog. /Dz 8,35-39/ Druga hipoteza (woda=duch wity) jest ciekawsza, gdy takie podobiestwo w Pimie wystpuje (co Prawda niedokładne Duch wity jest nazwany wod yw patrz J 4,10 a take J 7,37-39). Jednak werset J 3,5 mówi o narodzeniu z wody i z Ducha czyli obmycie nastpuje obok daru Ducha witego. Zreszt Pismo mówi jasno: Mowie miłujcie ony, bo i Chrystus umiłował Kociół i wydał za niego samego siebie, aby go uwici, oczyciwszy obmyciem wod, któremu towarzyszy słowo ( ) /Ef 25-26/

11 2.10 Co daje pochlapanie wod? Co daje pochlapanie wod? Dlaczego miałbym wierzy, e taki obrzd ma jakiekolwiek znaczenie? Chrzest jak kady sakrament jest znakiem widzialnym Łaski niewidzialnej. Jednak jest to znak szczególny: mamy przyrzeczenie samego Boga, e kto uczyni ten znak z wiar, ten sprowadzi Jego Łask. To pytanie przypomina histori Naamana i Elizeusza z 2 Królewskiej rozdział 5 (stanowi c zreszt jedn ze starotestamentowych zapowiedzi Chrztu): Gdy Naaman przyjechał (kawał drogi!) prosi Elizeusza o oczyszczenie z tr du, ten kazał mu si 7 razy wyk pa w Jordanie. Naaman strasznie si wówczas oburzył: Przecie mylałem sobie: Na pewno wyjdzie, stanie, nastpnie wezwie imienia Pana, Boga swego, poruszywszy rk nad miejscem chorym i odejmie tr d. 12 Czy Abana i Parpar, rzeki Damaszku, nie s lepsze od wszystkich wód Izraela? Czy nie mogłem si w nich wyk pa i by oczyszczonym? Pełen gniewu zawrócił, by odej. 1 Na szczcie słudzy Naamana byli rozs dniejsi : Gdyby prorok kazał ci spełni co trudnego, czy by nie wykonał? O ile wic bardziej, jeli ci powiedział: Obmyj si, a bdziesz czysty? 2 Cało koczy si happy dobrze: Odszedł wic Naaman i zanurzył si siedem razy w Jordanie, według słowa ma Boego, a ciało jego na powrót stało si jak ciało małego dziecka i został oczyszczony. 3 ale nie ma w tpliwoci e gdyby Naaman zlekcewaył polecenie proroka (no, bo Dlaczego miałbym wierzy, e taki obrzd ma jakiekolwiek znaczenie? ) to nie zostałby oczyszczony. Czy woda go oczyciła? Nie. Ale skoro Bóg (przez Elizeusza) rozkazał k piel i obiecał zwi zan z ni łask oczyszczenia, to szalestwem byłoby szuka innych rozwi za. 3 Trzy rodzaje chrztu Wokół tematu Chrztu witego narosło wiele nieporozumie. Mówi si o chrzcie wodnym, chrzcie Duchem witym, chrzcie mierci (Mk 10,38-39) oraz chrzcie nawrócenia. 3.1 Chrzest Janowy Chrzest jako praktyka pokutna był znany w Izraelu. Faryzeusze wypytuj cy Jana nie dziwili si samej praktyce chrztu, lecz pytali : Czemu zatem chrzcisz, skoro nie jeste ani Mesjaszem, ani Eliaszem, ani prorokiem? /J 1,25b/ Chrzest Janowy miał słuy nawróceniu, o czym pisze w.łukasz : Obchodził wic cał okolic nad Jordanem i głosił chrzest nawrócenia dla odpuszczenia grzechów[...] /Łk 3,3/ (patrz tez Mk 1,4). Sam Jan Chrzciciel odróniał chrzest nawrócenia od Jezusowego: Ja was chrzcz wod dla nawrócenia; lecz Ten, który idzie za mn, mocniejszy jest ode mnie; ja nie jestem godzien nosi Mu sandałów. On was chrzci bdzie Duchem witym i ogniem. /Mt 3,11/ Mamy take pewn mniej jasn wzmiank w Dziejach, gdzie chrzest janowy uwaany jest za co mniejszego (mowa o Apolosie): 1 2 Krl 5,11b Krl 5, Krl 5,14

12 Znał on ju drog Pask, przemawiał z wielkim zapałem i nauczał dokładnie tego, co dotyczyło Jezusa, znaj c tylko chrzest Janowy. /Dz 18,25/ Przyzna jednak trzeba ze nie wiemy nic o tym kiedy Apollos został ochrzczony - dlatego mówi i ta akurat wzmianka jest mniej jasna. Dopiero Jezus nadał tak wielkie znaczenie Chrztowi - bura jaka oberwali faryzeusze za nie przyjcie chrztu od Jana miała raczej kontekst braku nawrócenia.. Wyst pienia Jana Chrzciciela na pustyni było przygotowaniem na przyjcie Mesjasza - co w rodzaju wielkich narodowych rekolekcji. 3.2 Chrzest Duchem witym i Chrzest wodny W 10 rozdziale Dziejów Apostolskich widzimy opis wylania charyzmatów Ducha witego na nie ochrzczonych (w ): Kiedy Piotr jeszcze mówił o tym, Duch wity zst pił na wszystkich, którzy słuchali nauki. I zdumieli si wierni pochodzenia ydowskiego, którzy przybyli z Piotrem, e dar Ducha witego wylany został take na pogan. Słyszeli bowiem, e mówi jzykami i wielbi Boga. Wtedy odezwał si Piotr: Któ moe odmówi chrztu tym, którzy otrzymali Ducha witego tak samo jak my? I rozkazał ochrzci ich w imi Jezusa Chrystusa. Potem uprosili go, aby zabawił <u nich> jeszcze kilka dni. W nastpnym rozdziale Piotr opowiada o tym zdarzeniu wiernym, tłumacz c si czemu ochrzcił nie-ydów (był to istotny spór we ówczesnym Kociele) (10,15-17): Kiedy zacz łem mówi, Duch wity zst pił na nich, jak na nas na pocz tku. Przypomniałem sobie wtedy słowa, które wypowiedział Pan: Jan chrzcił wod, wy za ochrzczeni bdziecie Duchem witym. Jeeli wic Bóg udzielił im tego samego daru co nam, którzymy uwierzyli w Pana Jezusa Chrystusa, to jake ja mogłem sprzeciwia si Bogu? Zauwacie, e Piotr nie interpretuje tego, czego dowiadczyli samorzutnie poganie (wylania charyzmatów) jako inicjacji chrzecijaskiej przez Ochrzczenie Duchem witym, lecz chrzci ich - chrztem wodnym - by by posłuszny słowu o ochrzczeniu Duchem witym. Z powyszego wynika wniosek, i chrzest Duchem witym to nie wylanie darów Ducha witego. I wszystko byłoby proste, gdyby nie to w innym miejscu Dziejów jest fragment, który - wydawałoby si na pierwszy rzut oka - nasuwa interpretacj odwrotn. Chodzi o wstp do Dziejów (1,4-5): A podczas wspólnego posiłku kazał im nie odchodzi z Jerozolimy, ale oczekiwa obietnicy Ojca: Słyszelicie o niej ode Mnie - /mówił/ - Jan chrzcił wod, ale wy wkrótce zostaniecie ochrzczeni Duchem witym. ( a potem - w drugim rozdziale - czytamy o Pidziesi tnicy). Mamy te opis nawrócenia w.pawła: Wtedy Ananiasz poszedł. Wszedł do domu, połoył na nim rce i powiedział: Szawle, bracie, Pan Jezus, który ukazał ci si na drodze, któr szedłe, przysłał mnie, aby przejrzał i został napełniony Duchem witym. Natychmiast jakby łuski spadły z jego oczu i odzyskał wzrok, i został ochrzczony. /Dz 9,17-18/ Na pierwszy rzut oka wygl da, jakby chodziło o wylanie charyzmatów, ale... Paweł tak opowiadał o wizycie Annaniasza: on za powiedział: Bóg naszych ojców wybrał ci, aby poznał Jego wol i ujrzał Sprawiedliwego i Jego własny głos usłyszał. Bo wobec wszystkich ludzi bdziesz wiadczył o tym, co widziałe i słyszałe. Dlaczego teraz zwlekasz? Ochrzcij si i obmyj z twoich grzechów, wzywaj c Jego imienia! /Dz 22,14-16/ Wic jednak był to chrzest wodny! A moe oba? Jest jeszcze opis wizyty apostołów w Samarii : Bo na adnego z nich jeszcze nie zst pił. Byli jedynie ochrzczeni w imi Pana Jezusa. Wtedy wic wkładali /Apostołowie/ na nich rce, a oni otrzymywali Ducha witego. /Dz 8,16-17/ Tu wyranie wida i porz dek charyzmatyczny (wylanie charyzmatów) i sakramentalny (Chrzest w Imieniu Jezusa) nie zawsze szły w parze - ju w pierwotnym Kociele.

13 Trudno zreszt powiedzie, czy dar Ducha witego zawsze manifestował si w sposób charyzmatyczny. Piotr w pierwszym swoim papieskim kazaniu w dzie Pidziesi tnicy mówił : Nawrócie si - powiedział do nich Piotr - i niech kady z was ochrzci si w imi Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych, a wemiecie w darze Ducha witego. / Dz 2,38/ a jednak po chrzcie dworzanina etiopskiego nie czytamy o adnych charyzmatach - wiemy tylko ze człowiek ów Jechał za z radoci swoj drog. /Dz 8,39b/ I to chyba jest charakterystyczny objaw napełnienia Duchem witym. Ostatecznie chyba spraw wyjania 1 List do Koryntian, odróniaj c Chrzest w Duchu witym od napojenia Duchem witym : Wszyscymy bowiem w jednym Duchu zostali ochrzczeni, [aby stanowi] jedno Ciało: czy to ydzi, czy Grecy, czy to niewolnicy, czy wolni. Wszyscymy te zostali napojeni jednym Duchem. / 1 Kor 12,13/ Przy okazji - Mk 10,38-39 zdaje si mówi take o tzw.chrzcie Krwi, czyli mczestwie. Wszystkie rodzaje chrztu znajdujemy w 19 rozdziale Dziejów Apostolskich( w 1-6): Kiedy Apollos znajdował si w Koryncie, Paweł przeszedł okolice wyej połoone, przybył do Efezu i znalazł jakich uczniów. Zapytał ich: Czy otrzymalicie Ducha witego, gdy przyjlicie wiar? A oni do niego: Nawet nie słyszelimy, e istnieje Duch wity. Jaki wic chrzest przyjlicie? - zapytał. A oni odpowiedzieli: Chrzest Janowy. Jan udzielał chrztu nawrócenia, przemawiaj c do ludu, aby uwierzyli w Tego, który za nim idzie, to jest w Jezusa - powiedział Paweł. Gdy to usłyszeli, przyjli chrzest w imi Pana Jezusa. A kiedy Paweł włoył na nich rce, Duch wity zstpił na nich. Mówili te jzykami i prorokowali 4 Chrzest dzieci A do XVI wieku w chrzecijastwie panowała powszechna zgoda co do tego e naley chrzci niemowlta. W wieku XVI z jednego z odłamów protestantyzmu (zwinglizmu) wyodrbnili si anabaptyci, którzy odrzucili chrzest dzieci. Jak zwykle poddamy t tez konfrontacji z Pismem witym, zbadamy te co pisali na ten temat wczeni chrzecijanie, słuchaj cy nauczania uczniów apostołów. 4.1 Pismo wite Niech kady z was si ochrzci: bo dla was jest obietnica i dla dzieci waszych (Dz 2, 38-39). Właciwie powyszy cytat ju wystarcza by rozstrzygn spraw chrztu dzieci (zwłaszcza e zostało uyte słowo kady ), jednak poniewa sprawa ta budzi wiele kontrowersji, wic omówi j nieco szerzej. Do wiadectw biblijnych naleałoby jeszcze doda Tt 1,6 mówi cy o dzieciach wierz cych a take znamienny fragment 2 Tm 3,14-15: Ty natomiast trwaj w tym, czego si nauczyłe i co ci zawierzono, bo wiesz, od kogo si nauczyłe. Od lat bowiem niemowlcych znasz Pisma wite, które mog ci nauczy m droci wiod cej ku zbawieniu przez wiar w Chrystusie Jezusie. Prawdopodobnie ow znajomo Pism od lat niemowlcych zawdziczał Tymoteusz matce i babce (2 Tm 1,5). Wraz z usuniciem Starego Prawa znikło obrzezanie. Nie znaczy to jednak e znikła te idea inicjacji w Ludzie Boym: Chrzest a obrzezanie Pismo przedstawia chrzest jako nowe, Chrystusowe obrzezanie: I w Nim te otrzymalicie obrzezanie, nie z rki ludzkiej, lecz Chrystusowe obrzezanie, polegaj ce na zupełnym wyzuciu si z ciała grzesznego, jako razem z Nim pogrzebani w

14 chrzcie, w którym te razem zostalicie wskrzeszeni przez wiar w moc Boga, który Go wskrzesił. /Kol 2,11-12/ Obrzezanie było znakiem przyjcia do Narodu Wybranego. Chrzecijastwo jest Nowym Izraelem, poszerzonym o wszystkie narody (Dz 10,35). Jak wiadomo, bierzmowania udzielano ósmego dnia ycia (Dz 7,8). Dlaczegó wic chrzecijan traktowa gorzej ni dzieci urodzone w Starym Testamencie? Chrzest nie jest kontynuacj obrzezania, lecz obrzezanie było typem, zapowiedzi Chrztu witego. Albo inaczej - jest kontynuacj w tym sensie w jakim Nowe Przymierze jest kontynuacj Starego Przymierza, o tyle pełniejsz o ile Ofiara Jezusa jest pełniejsza od ofiar z cielców i baranków. Zawenie moliwoci inicjacji do dorosłych byłoby istotn zmian w stosunku do obrzezania, byłyby te prawdopodobnie jakie sprawy naduy e kto tam ochrzcił za wczenie (analogicznie do sprawy zbawienia z wiary czy zezwolenia na jedzenie wieprzowiny), byłaby mowa od jakiego wieku wolno chrzci itd. Niczego takiego nie znajdujemy ani w Pimie, ani w pismach wczesnochrzecijaskich. W takim razie dlaczego w KK katolickim chrzci si wszystkie dzieci (niemowl tka)chłopców i dziewczynki? Z tego co wiadomo chrzest narodu izraelskiego obowi zywał tylko chłopców (co miało wskazywa na ich odrbno i przynaleno do narodu izraelskiego) Chrzest nie jest kontynuacj, lecz obrzezanie było typem, zapowiedzi Chrztu witego. Albo inaczej chrzest jest kontynuacj w tym sensie w jakim Nowe Przymierze jest kontynuacj Starego Przymierza, o tyle pełniejsz o ile Ofiara Jezusa jest pełniejsza od ofiar z cielców i baranków. Co do zrównania chłopców i dziewczynek, to choby na podstawie [...]nie ma ju mczyzny ani kobiety, wszyscy bowiem jestecie kim jednym w Chrystusie Jezusie. /Gal 3,28b/ Natomiast obrzezanie miało przede wszystkim znaczenie jako wł czenie w Stare Przymierze : Przymierze, które bdziecie zachowywali midzy Mn a wami, czyli twoim przyszłym potomstwem, polega na tym: wszyscy wasi mczyni maj by obrzezani /Rdz 17,10/ Usunicie ze społecznoci ydowskiej ludzi nieobrzezanych miało charakter nie tyle narodowy, co włanie charakter nie tworzenia społecznoci z ludmi pozostaj cymi poza Przymierzem: Nieobrzezany, czyli mczyzna, któremu nie obrzezano ciała jego napletka, taki człowiek niechaj bdzie usunity ze społecznoci twojej; zerwał on bowiem przymierze ze Mn. /Rdz 17,14/ Zreszt co niektóre zapisy z Dziejów n/t Chrztu witego s łudz co podobne do opisów dotycz cych obrzezania ( co trudno uzna za dowód, ale jest zastanawiaj ce). Porównajmy na przykład : Tego samego dnia zostali wic obrzezani: Abraham i syn jego Izmael, a wraz z nimi zostali obrzezani wszyscy jego domownicy - słudzy urodzeni w jego domu albo obcy, nabyci za pieni dze./rdz 17,26-27/ Tej samej godziny w nocy wzi ł ich z sob, obmył rany i natychmiast przyj ł chrzest wraz z całym swym domem./dz Ap 16,33/ Zauwamy, e przynajmniej w pierwszym cytacie nie mamy adnej w tpliwoci i chodzi take o niemowlta... Jest tu ten sam model : do Ludu Boego wł czane s całe rodziny 1. Nie darmo w Psalmie 8 czytamy Sprawiłe, e [nawet] usta dzieci i niemowl t oddaj Ci chwał. I nic dziwnego, skoro dzieci s czci Przymierza 1 1 Sporód 10 opisów chrztu w Nowym Testamencie, połowa to opisy chrztu całych wspólnot rodzinnych (

15 Warto te zauway e w Starym Testamencie niemowlta - na rozkaz Boga - brały udział w praktykach pokutnych (cho w sposób dosłowny nie były przecie w stanie pokutowa, tak jak nie s w stanie uwierzy przed chrztem) : Na Syjonie dmijcie w róg, zarz dcie wity post, ogłocie uroczyste zgromadzenie. Zbierzcie lud, zwołajcie wit społeczno, zgromadcie starców, zbierzcie dzieci, i sscych piersi! Niech wyjdzie oblubieniec ze swojej komnaty a oblubienica ze swego pokoju! Midzy przedsionkiem a ołtarzem niechaj płacz kapłani, słudzy Pascy! Niech mówi : Przepu, Panie, ludowi Twojemu i nie daj dziedzictwa swego na pohabienie, aby poganie nie zapanowali nad nami /Joela 2,15-17a/ ydzi stosowali take obmycie religijne wobec małych dzieci osób nawracaj cych si na judaizm. Praktyka chrztu niemowl t na podstawie wiary rodziców, tzw. wiara zastpcza, ma swe korzenie w Pimie w. Pan czsto dokonywał uzdrowie, wskrzesze i odpuszczania grzechów ze wzgldu na wiar innych ludzi, tzn. tych, których nie dot. to bezporednio. Uzdrowił np. sług setnika ze wzgldu na wiar dowódcy (Mt 8:5-13), córk niewiasty dla wiary jej matki (Mt 15:21-28), a dziecko Jaira wskrzesił z powodu zawierzenia jej ojca (Mt 9:18). Paralitykowi odpucił grzechy z powodu wiary ludzi (Mt 9:2), a przecie odpuszczenie grzechów naley te do istoty chrztu (Dz 2:38). Chrystus te na podst. wiary rodziców udzielał błogosławiestwa niemowltom i małym dzieciom, które przynoszono do Niego (Łk 18:15n.) Czy chrzest dzieci jest potrzebny? Czy chrzest dzieci jest potrzebny? Skoro przestpstwo jednego [Adama] sprowadziło na wszystkich ludzi wyrok potpiaj cy (Rz 5, 18) i przez nieposłuszestwo jednego człowieka [Adama] wszyscy stali si grzesznikami (Rz 5, 19), to znaczy e ten rodzaj grzechu dotyczy take dzieci. Jak wszyscy, to wszyscy nie jest moliwe by przeklestwo przenosiło si na dzieci, a błogosławiestwo - nie. Pismo uczy nas, e wszyscy zgrzeszyli i pozbawieni s chwały Boej (Rz 3, 23). Nie chodzi tu tylko o konkretne czyny grzeszne, których dzieci popełnia nie mog, ale o grzech płyn cy z przynalenoci do rodziny ludzkiej. Dowodem na to, e dzieci przychodz na wiat obci one skutkami grzechu jest to, e podlegaj mierci: mier przeszła na wszystkich ludzi, poniewa wszyscy zgrzeszyli (Rz 5, 12). Nazywamy to tradycyjnie grzechem pierworodnym. Chyba wic roztropnie jest zadba o to, aby dziecko zostało z tego grzechu Adama uwolnione 2! Jeli kto uznaje chrzest wył cznie dorosłych, to tym samym uznaje ze dzieci i młodzie nie s ( i nie mog by) chrzecijanami. 1 Patrz 2 Nawi zuj c do tego, Synod Kartagiski orzekł: Uznano równie: jeli kto przeczy temu, e naley chrzci dzieci zaraz po urodzeniu, albo mówi, e si je chrzci wprawdzie dla odpuszczenia grzechów, lecz nie otrzymuj w spucinie od Adama adnego grzechu pierworodnego, który miałby by odpuszczony przez k piel odrodzenia, i skutkiem tego u tych dzieci forma chrztu,,dla odpuszczenia grzechów nie jest prawdziwa, lecz fałszywa niech bdzie wył czony ze społecznoci wiernych. Tego bowiem, co mówił Apostoł: Przez jednego człowieka grzech wszedł na ten wiat, a przez grzech mier, i tak na wszystkich ludzi mier przyszła, poniewa wszyscy zgrzeszyli [Rz 5, 12], nie naley rozumie inaczej, ale tylko tak, jak zawsze to rozumiał katolicki Kociół na całym wiecie. Według tej zasady wiary dlatego chrzci si prawdziwie dzieci dla odpuszczenia grzechów, chocia same nie mogły jeszcze popełni adnego grzechu, aby poprzez odrodzenie doznały obmycia z tego, co ci gnły na siebie wskutek narodzin.

16 4.1.3 Darmowy dar Niektórzy maj spore problemy z przyjciem przez dzieci Łaski bez ich osobistego udziału i zasługi. Mówi : przecie małe dziecko nie ma wiary i nie moe uczyni niczego, aby łask chrztu przyj. Włanie w chrzcie małych dzieci mamy do czynienia z klasycznym przypadkiem zapocz tkowania zbawienia z czystej łaski. Dziecko nic nie moe uczyni, a łaska i tak do niego dociera. A to pochodzi nie od was, lecz jest darem Boga, nie z uczynków, aby si nikt nie chlubił (Ef 2, 8-9). Jeli człowiek jest dorosły, dzieje si to przez akt wiary tego człowieka (Ef 2, 8), a jeli jest dzieckiem dar łaski jest zupełny, nie ma nic ze strony człowieka, co mogłoby tak dobro Boga wytłumaczy, nic, czym człowiek mógłby si chlubi. Zreszt Biblia wyranie mówi, e dzieci rodziców wierz cych s wite ( 1 Kor 7,14) Czy nie na podobnym postulacie niedojrzałoci dzieci do wiary opierało si postpowanie tych, którzy odsuwali dzieci od Jezusa : Przynosili Mu równie niemowlta, eby na nie rce włoył, lecz uczniowie, widz c to, szorstko zabraniali im. Jezus za przywołał je do siebie i rzekł: Pozwólcie dzieciom przychodzi do Mnie i nie przeszkadzajcie im: do takich bowiem naley królestwo Boe. Zaprawd, powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Boego jak dziecko, ten nie wejdzie do niego. /Łk 18,15-17/ Do takich naley królestwo Boe i Kto nie przyjmie królestwa Boego jak dziecko, ten nie wejdzie do niego! Wyranie dzieci stanowi pewien wzór dla chrzecijan pomyle e kto moe sadzi i nie maj prawa do Chrztu! Decydowanie o Chrzcie dziecka By moe współczesnego czytelnika mog dziwi opisy biblijne, w których nawrócenie ojca rodziny poci ga za sob automatycznie wiar i chrzest wszystkich domowników (Dz 16,33;18,8). Wbrew naszym dzisiejszym odczuciom nie s to bynajmniej zapisy dziwne. W owych czasach władza rodzicielska była daleko wiksza (w Rzymie istniało nawet prawo pater familias które dawało ojcu rodzin pełn władz s downicz nad członkami rodziny). Dlatego te nie dziwi nas np. pochwała trzymania dzieci w uległoci i dobrego rz dzenia domem(1 Tm 3,4) ani z drugiej strony przedstawienie Kocioła jako domu Jezusa (Hbr 3,6). Dzi widzimy te sprawy nieco inaczej nie zmienia to jednak faktu i w porz dku religijnym rodzice maj nad dziemi daleko posunit władz. Do tego stopnia, ze dziecko zostaje zbawione z wiary Rodziców (tak odczytuj 1 Kor 7,14). Zreszt podobnie było w Starym Testamencie - dzieci dziedziczyło błogosławiestwo i przeklestwo (na przykład Ps 112,2 czy Tb 4,12 ). Ojciec i (nawet dorosły) syn w tamtym czasie i na tamtym terenie byli daleko bardziej utosamiani ze sob nawzajem, ni dla dzisiejszego człowieka Zachodu ( po dzi dzie w niektórych krajach tamtego rejonu gdy ze wzgldów zdrowotnych nie mona podda praktykowanej jako element systemu prawnego - karze chłosty ojca - poddaje si syna i odwrotnie). Obietnica syna była obietnic ojca. (Nawiasem mówi c włanie to rozumienie ojca i syna zadecydowało o przedstawieniu w ten sposób Osób Boskich.). Jest to zreszt symetryczne - cze osób zajmuj cych si optaniami twierdzi ze pełne optanie moe nast pi tylko w wypadku dobrowolnej zgody woli osoby lub ofiarowania przez rodziców - zwłaszcza matk 1. Dochodz c do konkluzji - Rodzice maj pełne prawo, na mocy władzy nad dziemi udzielonej przez Boga, w imieniu dziecka zadeklarowa wole przyst pienia do Nowego Przymierza. W czasach apostolskich prawo do było jeszcze szersze - anioł mówi do 1 Trzeba jednak zaznaczy, i nie jest to oficjalna wykładnia nauczania Kocioła

17 człowieka posyłaj c go do Piotra : On ci pouczy, jak zbawisz siebie i cały swój dom./dz 11,14/ Podobnie stranik wizienny pyta si Pawła i Sylasa Panowie, co mam czyni, aby si zbawi?. Oni mu odpowiadaj : Uwierz w Pana Jezusa - odpowiedzieli mu - a zbawisz siebie i swój dom. i Tej samej godziny w nocy wzi ł ich z sob, obmył rany i natychmiast przyj ł chrzest wraz z całym swym domem. Wprowadził ich te do swego mieszkania, zastawił stół i razem z całym domem cieszył si bardzo, e uwierzył Bogu (Dz 16,30-34). Chciałbym by dobrze zrozumiany: w tym fragmencie wane jest potwierdzenie tego, i rodzic moe przyj wiar w imieniu osób sobie w domu podlegaj cych. W tamtych czasach był to cały dom, dzi władza rodzica ogranicza si do dzieci ale wzór pozostaje ten sam. Dlatego włanie przytoczony fragment jest dla nas tak wany dla rozstrzygnicia kwestii chrztu dzieci, i to niezalenie od tego czy w domu stranika mieszkały jakie dzieci.. Bóg wybiera jeszcze w łonie (Gal 1,15), za Pismo pełne jest przykładów ofiarowania dzieci (np. Uczyniła równie obietnic [...] oddam go Panu po wszystkie dni jego ycia, a brzytwa nie dotknie jego głowy /1 Sm 1,11/ ), istniał zreszt taki obowi zek : Tak bowiem jest napisane w Prawie Paskim: Kade pierworodne dziecko płci mskiej bdzie powicone Panu /Łk 2,23/, który to obowi zek został wypełniony take w stosunku do Jezusa (Łk 2,22-39). Ju od czasów Noego Bóg zbawiał dzieci ze wzgldu na ich rodziców. Chrzest jest sakramentem krzya, a nie wyboru. Chrzest jest czym, co uwalnia nas od grzechu i mierci. Po to został ustanowiony, by narodzi si na nowo, z Ducha i wody. Jest on realizacj wyboru Boga (w Licie do Galatów Paweł pisze o sobie i Bóg wybrał mnie jeszcze w łonie matki mojej i powołał łask swoj 1 ).Jezus wielokrotnie dawał wyraz temu, i podejcie dzieci bardziej mu odpowiada ni sposób patrzenia dorosłych. (Moe dlatego ze wydaje si nam - jake złudnie- ze wierz c wiadomie, jestemy bliej Niego. Gdybymy jednak uwiadomili sobie jak mało pojmujemy ze spraw boych, widzielibymy jasno jak niewiele wiksza jest nasza wiedza ni wiedza dzieci i jak nieproporcjonalne do niej jest nasze poczucie wiadomej wiary!) Jezus powiedział: Zaprawd, powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Boego jak dziecko, ten nie wejdzie do niego. /Mk 10,15/. My jednak mylimy i rozumujemy całkowicie odwrotnie, mówi c Kto nie dorósł do dojrzałej, wiadomej wiary nie moe zosta ochrzczony i sta si pełnoprawnym członkiem Kocioła. Rodzice nie wybrali ZA mnie tylko DLA mnie. Nie zdecydowali za mnie co zrobi z Łask Chrztu zaley ode mnie, ale zapewnili mi jak najlepsze moliwoci tak jak usiłowali to zrobi w wielu innych dziedzinach. Gdybym zgodził si na spojrzenie zgodnie z którym miałbym pretensje do Rodziców i wybrali za mnie a przecie mogłem w przyszłoci zechcie by ateist to konsekwentnie powinienem oburza si e zadecydowali za mnie w wielu innych sprawach: uczyli mnie (przecie mogłem chcie zosta nieukiem) wychowali mnie (przecie mogłem chcie zosta ordynusem) nauczyli je sztucami (przecie mogłem chcie zosta dzikusem) przyzwyczaili do higieny osobistej (przecie mogłem chcie by brudasem) wpoili nawyk ubierania si (mog pragn by nudyst ) nauczyli czyta (mogłem chcie pozosta analfabet ) itd. itp. list mona by ci gn. Dlaczego nie mamy o te wszystkie rzeczy pretensji do naszych Rodziców? Poniewa dali nam to, co mieli najlepszego. I jeli kto mówi naley poczeka z chrztem do czasu decyzji 1 Gal 1,15

18 dziecka wiadczy to niezbicie o tym i nie jest pewien czy boa Łaska jest czym obiektywnie dobrym. Czasem słuchaj c krytyków chrztu dzieci mona odnie wraenie, jakby bycie w Rodzinie Boej było dobrem wzgldnym - jakby niektórzy bali si e udzielaj c go swoim dzieciom mog je skrzywdzi! Wstrzymanie si od chrztu jest dla nas trudne do zaakceptowania równie dlatego, e w przeciwiestwie do protestantyzmu - oczekiwania katolików wobec tego sakramentu nie zatrzymuj si na uratowaniu od Piekła - ale zdajemy sobie spraw jak wielkie dary s z nim zwi zane. Wszystkie dary Ducha maj swój pocz tek w chrzcie - nadto wł czani jestemy w Królestwo Boe i to jako przybrane dzieci - spadkobiercy. I tak jak aden rodzic maj c dom nie wydziedziczałby dziecka a bdzie w stanie zrozumie czym jest dom tak katolik nie widzi powodu by wył cza z Rodziny Boej kogokolwiek a... doronie. Tak, z Rodziny. Bo my tak włanie traktujemy Lud Boy. Nie s to jakie prawnicze hockiklocki lecz bycie rodzin. I myl e do czasu wyraenia woli przez dziecko naley go do tej Rodziny nie wł cza jest dla nas wrcz absurdalna. 4.2 Troch historii, czyli od kiedy chrzest niemowlt? Wszystko wskazuje e od pocz tku. Wbrew temu co twierdz niektórzy, chrzest dzieci nie pojawił si dopiero na Synodzie Kartagiskim w 252 roku. Owszem, synod ten zaj ł si t spraw, zalecaj c j jako powszechn praktyk (zachowała si nagana synodu skierowana do bp. Fido za to e chrzci dzieci dopiero po 8 dniach, a nie dnia drugiego lub trzeciego...). Jednak chrzest niemowl t znany był ju od pocz tku. Jasne, ze wówczas wicej było chrzczonych dorosłych, bo mało było na pocz tku dzieci urodzonych ju w wierze, ale nie zmienia to faktu, ze jak były dzieci, to je chrzczono! (jeden z moich przyjaciół tak skomentował Dz 16,30-34 : Jak mama mówi, ze w niedziel całym domem idziemy na lody, to nie znaczy ze wszyscy doroli z wyjtkiem dzieci, ale dzieci równie, a moe nawet na pierwszym miejscu ). Wiemy e chrzest dzieci istniał wród pierwszych chrzecijan (np. istnieje dokument o chrzcie w dziecistwie w. Polikarpa, ucznia w. Jana, jest dokument o chrzcie małego Orygenesa) wic gdyby uwaano t praktyk za niewłaciw, z cał pewnoci Listy Apostolskie (albo chocia pisma wczesnochrzecijaskie) zawierałyby na ten temat jakie potpienia tej praktyki. Tymczasem jest wrcz odwrotnie. Orygenes (ur 185 r) pisał ze praktyka chrztu dzieci pochodzi z nauki Apostołów. O tej praktyce pisze te Tertulian ur 155 ( cho sam nie był entuzjast Chrztu dzieci, zalecał go w razie niebezpieczestwa), oraz Hipolit (ur. przed 170) który był gor cym ordownikiem chrztu dzieci). O Chrzcie dzieci znajdujemy take wzmianki u w.ireneusza (ur 140), prawdopodobne aluzje u w.polikarpa i Justyna Mczennika. Dopiero w XVI w. anabaptyci zakwestionowali chrzest dzieci (pozostali protestanci, w tym Luter i Kalwin go popierali 1 ). 1 Marcin Luter, Artykuły Szmalkaldzkie Nauczamy, e naley chrzci dzieci. Przysługuje im bowiem take obiecane odkupienie dokonane przez Chrystusa i Kociół dłuny im jest Chrzest i zwiastowanie owej obietnicy.

19 w. Ireneusz z Lyonu ( ) pisze: Chrystus przyszedł, by zbawi wszystkich, którzy przez Niego narodzili si na nowo: małe i wiksze dzieci, chłopców, młodzieców i starców 1. Tertulian ( ) w pimie O chrzcie pisze e Kociół Staroytny chrzcił zarówno dorosłych, jak i dzieci. Podobn informacj podaje Orygenes ( ) który pisze Kociół otrzymał od Apostołów przekaz, aby chrztu udziela równie małym dzieciom 2. Musiała by to powszechna praktyka skoro Orygenes w swoich rozwaaniach pisze e bracia czsto zastanawiaj si nad tym, jakie grzechy s odpuszczane małym dzieciom przy chrzcie 3. Hipolit ( ) nakazywał: Chrzcijcie w pierwszym rzdzie dzieci, a wszystkie te, które mog mówi za siebie, niechaj mówi, za te, które za siebie mówi nie mog, niechaj mówi rodzice lub kto z rodziny 4. w.polikarp (ur.69) przed mczesk mierci nie zawahał si powiedzie (nawi zuj c do chrztu): 86 lat słu Chrystusowi. Myl e wielu współczesnych zwolenników chrztu dorosłych zdziwi dyskusje wczesnego chrzecijastwa, których wiadectwem jest bardzo wymowny tekst który pozostał po synodzie w Kartaginie w roku 253, na skutek interwencji bpa Fido, który domagał si chrztu dzieci dopiero w 8 dniu! w. Cyprian komunikuje mu synodaln decyzj: Co si tyczy chrztu dzieci, to powiedziałe, e w drugim lub trzecim dniu chrzci ich nie naley i e trzeba uwzgldni dawne prawo obrzezania i dlatego przed ósmym dniem chrzci i uwica si nie powinno. Nasz synod był co do tego całkowicie innego zdania. Na twój pogl d nikt si nie zgodził, lecz raczej wszyscy s dzilimy, e adnemu urodzonemu dziecku nie mona odmawia miłosierdzia Boego i łaski (...) Có bowiem brakuje temu, co raz w łonie matki został utworzony rkami Boga? (...) Wszyscy wreszcie, czy to dzieci, czy doroli w darach Boych maj równy udział. (...) 4.3 Chrzest to co wicej ni polisa na Wieczno Dopóki bdziemy patrzyli na Chrzest wity jedynie jako na zaklepanie sobie zbawienia nigdy nie zrozumiemy dlaczego pierwsi chrzecijanie chrzcili dzieci. Zbawienie dostajemy na pocz tek. Chrzest daje dostp do Łaski Ducha witego. Człowiek jedynie uwolniony od grzechu znajdowałby si w sytuacji Adama i Ewy przed grzechem ( rajskiej ) - natomiast to co jest przygotowane dla chrzecijan (i co otrzymalimy w wyniku Wcielenia-Nauczania-mierci Krzyowej-Zmartwychwstania-Zesłania) to duuuuo wicej. Chrzest wł cza chrzecijanina w Lud Nowego Przymierza oraz w Łaski Ducha witego. Jest to uczestnictwo w Królestwie Niebieskim ju tu, w doczesnoci: Oto bowiem królestwo Boe poród was jest. /Łk 17,21b/ Jest ono tak cenne, e ju tu na Ziemi warte jest powicenia wszystkiego innego (Mt 13,46). Istot jest upodobnianie si do Jezusa - gdy im to podobiestwo jest mniejsze, tym trudniejsza jest wspólnota z Bogiem. Zbawienie musi dotrze do najgłbszej istoty człowieka i przemienia go - aby był zdolny do wspólnoty z Bogiem nazywanej Królestwem Niebieskim 1 Adversus Haereses, II, XXII, 4 2 Komentarz do Listu w. Pawła do Rzymian, V, 9 3 Homilie do Ewangelii w. Łukasza, XIV, 5 4 Tradycja Apostolska, 21,1-4

20 Chrzest midzy innymi: jest darem Boga, znakiem Jego miłoci, w którym udziela godnoci dziecka Boego podł cza dziecko do nieprzebranego rezerwuaru boej Łaski, daje mu dostp do wszystkiego, co naley si Dziecku Boga bo te czyni człowieka Jego dzieckiem daje dziecku bezporedni dostp do Boga, do darów Ducha witego daje moliwo powoływania si na Imi Jezusa jest przejawem miłoci całego Kocioła (rodziców, chrzestnych, całej wspólnoty); 4.4 Chrzest to przede wszystkim Łaska Patrzmy na Chrzest przede wszystkim jako na Łask, dar od Boga. Istot Chrztu jest i jest to Łaska całkowicie darmowa i wstrzymywanie si z Chrztem przez rodziców dziecka byłoby jak czekanie z zapisem spadku na dziecko - bo przecie moe nie chcie by bogate :) A przecie jak doronie, moe z bogactwem i tak uczyni co zechce... Powiem wicej - jest to dar nie od rodziców i w dodatku niezbdny - a wiec nawet nie jest to wstrzymywanie si od przepisania spadku, ale sytuacja nastpuj ca : Rodzina yje w ubóstwie - przymieraj c głodem, a dziecko cierpi na tr d który MUSI je zabi. W tym momencie przychodzi jaki Miłosierny Bogacz przynosz c nie tylko lekarstwo, ale i rodki do ycia. A rodzice mówi Nie, nie, poczekajmy a doronie - moe bdzie chciało by trdowate... Jestemy współczenie bardzo wiadomociowo nastawieni (zwłaszcza ludzie Zachodu). A jednak Jego cieki s inne. Sprawiłe, e [nawet] usta dzieci i niemowl t oddaj Ci chwał /Ps 8,3a/. Bóg daje nam wszystko za darmo. Gdy jednak spodobało si Temu, który wybrał mnie jeszcze w łonie matki mojej i powołał łask swoj /Gal 1,15/. Te cytaty mówi wiele o planach Boga. Co wicej, Jezus wielokrotnie dawał wyraz temu, i podejcie dzieci bardziej mu odpowiada ni sposób patrzenia dorosłych (moe dlatego ze wydaje si nam - jake złudnie- ze wierz c wiadomie, jestemy bliej Niego. Przyznajmy si przed sob samym - kto z nas, wierz cych, nigdy w ten sposób nie pomylał wobec dzieci czy nawet tych szarych, niezaangaowanych chrzecijan? ). Teraz sprawa moe najbardziej wazka - sprawa udziału w tym wszystkim ochrzczonego. Co do deklaracji, wyznania wiary - opisałem powyej na jakiej zasadzie to si odbywa. Natomiast czy Chrzest wity bez póniejszego udziału (wiary, uczynków) zbawi ochrzczonego? Pewnie ze nie. Jeeli kto jest w pełni uywania umysłu i nie wierzy lub nie wypełnia uczynków - to oczywicie figa z tego bdzie. Ale to nie przeczy temu co daje i czym jest Chrzest! Trzeba robi i jedno i drugie. Co wicej - i Chrzest i uczynki nie s konieczne w tym sensie, ze bez nich Bóg moe zbawi ( jest On wolny w swych decyzjach). Ale nie ma dla wierz cego chrzecijanina wykrtu od Chrztu i nie ma powodu zwlekania z Chrztem jego dzieci. Rodzice nie pytaj si dziecka czy ma si urodzi do ziemskiego ycia dlaczego nie mieliby post pi z Nowym yciem tak samo? Zreszt nieco dalej mówi jeszcze bd o zwi zkach Chrztu z obrzezaniem. Obrzezanie bez wiary i uczynków tez nic nie dawało (Rz 4,9-12;Rz 3,30) Dodam jeszcze na koniec, i Chrzest wity dzieci jak mało co pokazuje jak darmowe, jak dosłownie bez naszej zasługi rozdawane jest zbawienie. Bo zbawienie jest darem - a Chrzest czym w rodzaju pretekstu do wrczenia tego daru (zreszt to stała praktyka u Boga - w zamian za pierworodnego chłopca naleało złoy ofiar ze zwierzcia. W dodatku, jeli si było biednym, wystarczyła para synogarlic lub gołbi (Łk 2,24). Chyba nikt nie powie e była

YCIE W CHRYSTUSIE. ...Kto trwa we Mnie, a Ja w nim...

YCIE W CHRYSTUSIE. ...Kto trwa we Mnie, a Ja w nim... Rozpocznij od nauczenia si na pami J 15,5 YCIE W CHRYSTUSIE Rozmylanie nad J 15,5 Kto jest krzewem winnym? Kto latorolami?... Jak widzisz zaleno midzy latorol a krzewem?... W jaki sposób odnosi si to do

Bardziej szczegółowo

6. Chrześcijanin i chrzest

6. Chrześcijanin i chrzest 6. Chrześcijanin i chrzest 1. Jaki obrządek jest ściśle związany z zawierzeniem Ewangelii? (s.2) 2. Z czym łączy się chrzest według apostoła Pawła? (s.2) 3. Jakie wskazówki otrzymał strażnik więzienia

Bardziej szczegółowo

Tytu. Cztery prawdy, których powiniene wiedzie.

Tytu. Cztery prawdy, których powiniene wiedzie. Tytu Cztery prawdy, których powiniene wiedzie. Spis treci Tytu 1 Spis treci 2 1 Potrzebujesz zbawienia 3 2 Sam siebie nie moesz zbawi 3 3 Pan Jezus zatroszczy si o Twoje zbawienie 4 4 Bez Jezusa pójdziesz

Bardziej szczegółowo

2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM

2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM 2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM PIERWSZE CZYTANIE Syr 24, 1-2. 8-12 Mądrość Boża mieszka w Jego ludzie Czytanie z Księgi Syracydesa. Mądrość wychwala sama siebie, chlubi się pośród swego ludu. Otwiera

Bardziej szczegółowo

Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 1

Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 1 Ewangelia wg św. Jana Rozdział 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało.

Bardziej szczegółowo

raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam

raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...

Bardziej szczegółowo

Aktywni na start. Podkowa Leśna 6-8 stycznia 2012r.

Aktywni na start. Podkowa Leśna 6-8 stycznia 2012r. Aktywni na start Podkowa Leśna 6-8 stycznia 2012r. Bo ziemia sama z siebie owoc wydaje, najpierw trawę, potem kłos, potem pełne zboże w kłosie. A gdy owoc dojrzeje, wnet się zapuszcza sierp, bo nadeszło

Bardziej szczegółowo

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. (Łk 1, 35) A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego

Bardziej szczegółowo

Komantarzbiblijny.pl. Komentarze. 1 list apostoła Piotra

Komantarzbiblijny.pl. Komentarze. 1 list apostoła Piotra Komantarzbiblijny.pl Komentarze 1 list apostoła Piotra Październik 2015 1 Spis treści 1 Pt. 3:21... 3 2 Komentarz Biblijny do 1 Pt. 3:21 "Odpowiednik tego teraz i was wybawia, mianowicie chrzest (nie usunięcie

Bardziej szczegółowo

Lectio Divina Rz 6,1-14

Lectio Divina Rz 6,1-14 Lectio Divina Rz 6,1-14 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus

Bardziej szczegółowo

Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo.

Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. Ew. Jana 1,1 W nim było życie, a życie było światłością ludzi. Ew. Jana 1,4 1 Jezus powiedział: Ja jestem światłością świata; kto idzie

Bardziej szczegółowo

Sakramenty - pośrednicy zbawienia

Sakramenty - pośrednicy zbawienia Sakramenty - pośrednicy zbawienia SAKRAMENTY W Kościele jest siedem sakramentów: chrzest, bierzmowanie (chryzmacja), Eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, sakrament święceń, małżeństwo. ----------------------------------

Bardziej szczegółowo

KERYGMAT. Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia

KERYGMAT. Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia KERYGMAT Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia 1. BOŻA MIŁOŚĆ Ukochałem cię odwieczną miłością Bóg kocha cię osobiście. Bóg kocha właśnie ciebie, ponieważ jest TWOIM Ojcem. Iz 43, 1 Ja i Ty

Bardziej szczegółowo

STYCZEŃ LUTY MARZEC KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC SAKRAMENT CHRZTU

STYCZEŃ LUTY MARZEC KWIECIEŃ MAJ CZERWIEC SAKRAMENT CHRZTU Chrzty odbywają się w następujące niedziele 2019 roku: STYCZEŃ 06.01 20.01 LUTY 03.02 17.02 MARZEC 03.03 17.03 KWIECIEŃ 07.04 21.04 MAJ 05.05 19.05 CZERWIEC 02.06 16.06 1 / 5 LIPIEC 07.07 21.07 SIERPIEŃ

Bardziej szczegółowo

S A K A R A M E N T Y K OŚCIOŁA

S A K A R A M E N T Y K OŚCIOŁA S A K A R A M E N T Y K OŚCIOŁA Wykład 10 Ks. Robert Głuchowski BIERZMOWANIE W PISMACH APOSTOLSKICH Polski termin bierzmowanie nie posiada dosłownego odpowiednika w języku greckim biblijnym. Natomiast

Bardziej szczegółowo

ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE

ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE ODKRYWCZE STUDIUM BIBLIJNE EWANGELI JANA 6:44-45 Nikt nie może przyjść do mnie, jeżeli go nie pociągnie Ojciec, który mnie posłał, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym. Napisano bowiem u proroków: I będą

Bardziej szczegółowo

Tytu. Katolicka Biblia zawiera prawd!

Tytu. Katolicka Biblia zawiera prawd! Tytu Katolicka Biblia zawiera prawd! Spis treci Tytu 1 Spis treci 2 1 Wstp 3 2 Maria 3 2.1 Matka Jezusa 3 2.2 Wieczne dziewictwo 3 2.3 Niepokalane poczcie 3 2.4 Oddawanie czci 3 3 Msza 3 4 Celibat 4 5

Bardziej szczegółowo

OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU

OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECKA Rodzice: Rodzice: Rodzice: Chrzestni: Drodzy rodzice, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?... O co prosicie Kościół Boży dla? O chrzest. Drodzy

Bardziej szczegółowo

USPRAWIEDLIWIENIE WYŁĄCZNIE PRZEZ WIARĘ

USPRAWIEDLIWIENIE WYŁĄCZNIE PRZEZ WIARĘ USPRAWIEDLIWIENIE WYŁĄCZNIE PRZEZ WIARĘ Lekcja 4 na 22 lipca 2017 Z Chrystusem jestem ukrzyżowany; żyję więc już nie ja, ale żyje we mnie Chrystus; a obecne życie moje w ciele jest życiem w wierze w Syna

Bardziej szczegółowo

Pierwszorzêdnym autorem Pisma œw. jest Duch Œwiêty, a drugorzêdnymi ludzie natchnieni przez Ducha Œw. zwani hagiografami.

Pierwszorzêdnym autorem Pisma œw. jest Duch Œwiêty, a drugorzêdnymi ludzie natchnieni przez Ducha Œw. zwani hagiografami. PYTANIA DLA OSóB PRZYGOTOWUJ¹CYCH SIê DO PRZYJêCIA SAKRAMENTU BIERZMOWANIA W PARAFII ŒW. RODZINY W S³UPSKU 1.Co to jest religia? Religia jest to ³¹cznoœæ cz³owieka z Panem Bogiem. 2.Co to jest Pismo œwiête?

Bardziej szczegółowo

9 STYCZNIA Większej miłości nikt nie ma nad tę, jak gdy kto życie swoje kładzie za przyjaciół swoich. J,15,13 10 STYCZNIA Już Was nie nazywam

9 STYCZNIA Większej miłości nikt nie ma nad tę, jak gdy kto życie swoje kładzie za przyjaciół swoich. J,15,13 10 STYCZNIA Już Was nie nazywam Wiara jest łaską, którą otrzymujesz Boga, ale wiara to także decyzja twojego serca, które mówi, tak, wierzę, że Bóg mnie kocha. Tak, wierzę, że moje życie może się zmienić. Tak, wierzę, że Bóg może przywrócić

Bardziej szczegółowo

Temat: Sakrament chrztu świętego

Temat: Sakrament chrztu świętego Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele

Bardziej szczegółowo

Lekcja 4 na 28 stycznia 2017

Lekcja 4 na 28 stycznia 2017 Lekcja 4 na 28 stycznia 2017 Czy Duch Święty jest siłą wypływającą od Boga, czy też boską Osobą równą Ojcu i Synowi? Czy ta kwestia ma znaczenie i czy wpływa ona na nasze relacje z Bogiem? Jezus i Duch:

Bardziej szczegółowo

Lectio Divina Rz 5,12-21

Lectio Divina Rz 5,12-21 Lectio Divina Rz 5,12-21 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus

Bardziej szczegółowo

Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 4

Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 4 Ewangelia wg św. Jana Rozdział 4 Gdy Jezus dowiedział się, że faryzeusze usłyszeli, iż Jezus pozyskuje więcej uczniów i więcej chrzci niż Jan, 2 (Chociaż Jezus nie chrzcił, lecz Jego uczniowie), 3 Opuścił

Bardziej szczegółowo

Chrzest w Duchu Świętym

Chrzest w Duchu Świętym Chrzest w Duchu Świętym Niniejszy traktat, w formie pytań i odpowiedzi, omawia zagadnienie chrztu w Duchu Świętym. Jako taki stanowi on niejako część I względem traktatu Dary Ducha Świętego. Chrzest w

Bardziej szczegółowo

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31

Bardziej szczegółowo

Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10)

Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10) Lekcja 5 na 4 lutego 2017 Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10) Możemy dowiedzieć się o chrzcie Duchem Świętym i jak wierzący

Bardziej szczegółowo

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!

Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem! Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,

Bardziej szczegółowo

Lekcja 2 na 14 lipca 2018 1. Dzieje 2,1-3 Wczesny deszcz 2. Dzieje 2,4-13 Dar języków 3. Dzieje 2,14-32 Pierwsze kazanie 4. Dzieje 2,33-36 Wywyższenie Jezusa 5. Dzieje 2,37-41 Pierwsze owoce Drugi rozdział

Bardziej szczegółowo

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122

Bardziej szczegółowo

KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ

KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ KRÓTKI KATECHIZM DZIECKA PRZYGOTOWUJĄCEGO SIĘ Materiały wykorzystywane w przygotowywaniu dziecka do I Spowiedzi i Komunii świętej w Parafii Alwernia DO PIERWSZEJ SPOWIEDZI I KOMUNII ŚWIĘTEJ KRÓTKI KATECHIZM

Bardziej szczegółowo

Księga Ozeasza 1:2-6,9

Księga Ozeasza 1:2-6,9 Księga Ozeasza 1:2-6,9 (2) Początek poselstwa Pana przez Ozeasza. Pan rzekł do Ozeasza: Idź, weź sobie za żonę nierządnicę i miej z nią dzieci z nierządu, gdyż kraj przez nierząd stale odwraca się od Pana.

Bardziej szczegółowo

ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY

ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 25 ADWENT I Niedziela Adwentu 30 listopada 2008 Iz 63,16b-17.19b;

Bardziej szczegółowo

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan. "Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa

Bardziej szczegółowo

PEWNO ZBAWIENIA. Kto daje ycie wieczne?... Gdzie mona znale ycie wieczne?... Kto ma ycie wieczne?...

PEWNO ZBAWIENIA. Kto daje ycie wieczne?... Gdzie mona znale ycie wieczne?... Kto ma ycie wieczne?... WSTP. By pewnym oznacza pozby si wszelkich wtpliwoci. Lekcje biblijne Pocztek z Chrystusem przez studiowanie Pisma witego, uczenie si go na pami, rozmylanie i stosowanie w yciu pod kierownictwem Ducha

Bardziej szczegółowo

Tym zaś, którzy Go przyjęli, dał prawo stać się dziećmi BoŜymi, tym, którzy wierzą w imię Jego. Ew. Jana 1:12. RóŜnica

Tym zaś, którzy Go przyjęli, dał prawo stać się dziećmi BoŜymi, tym, którzy wierzą w imię Jego. Ew. Jana 1:12. RóŜnica Tym zaś, którzy Go przyjęli, dał prawo stać się dziećmi BoŜymi, tym, którzy wierzą w imię Jego. Ew. Jana 1:12 Stworzenie BoŜe Dziecko BoŜe Naturalna rasa pochodzenie ziemskie Duchowa rasa pochodzenie niebiańskie

Bardziej szczegółowo

PROPOZYCJA CZYTAŃ BIBLIJNYCH tylko na Msze św. z formularzem o św. Janie Pawle II.

PROPOZYCJA CZYTAŃ BIBLIJNYCH tylko na Msze św. z formularzem o św. Janie Pawle II. 22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Liturgia Godzin ] PROPOZYCJA CZYTAŃ BIBLIJNYCH tylko na Msze św. z formularzem o św. Janie Pawle II. 1 / 8 W pozostałych

Bardziej szczegółowo

Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * *

Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * * W Niedzielę Palmową u 1984 na zaproszenie Papieża zgromadziła się w Rzymie młodzież z całego świata: w Roku Odkupienia, obchodząc «Jubileusz młodzieży», a w 1985 Międzynarodowy Rok Młodzieży. W Niedzielę

Bardziej szczegółowo

JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?

JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ DRUGI Skrucha i przyjęcie przebaczenia Pana Jezusa Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk 18,

Bardziej szczegółowo

Obrzędy Sakramentu Bierzmowania

Obrzędy Sakramentu Bierzmowania Obrzędy Sakramentu Bierzmowania Obrzędy sakramentu bierzmowania zawsze oznaczały udzielanie się Ducha Świętego bierzmowanemu. Początkami obrzędy te sięgają czasów apostolskich. Apostołowie bowiem wkładali

Bardziej szczegółowo

1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan.

1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 2. Człowiek jest grzeszny i oddzielony od Boga. 1. Bóg mnie kocha i ma wobec mnie wspaniały plan. 2.

Bardziej szczegółowo

Biblia dla Dzieci. przedstawia. Kobieta Przy Studni

Biblia dla Dzieci. przedstawia. Kobieta Przy Studni Biblia dla Dzieci przedstawia Kobieta Przy Studni Autor: Edward Hughes Ilustracje: Lazarus Redakcja: Ruth Klassen Tłumaczenie: Joanna Kowalska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org 2014 Bible

Bardziej szczegółowo

Biblia dla Dzieci przedstawia. Kobieta Przy Studni

Biblia dla Dzieci przedstawia. Kobieta Przy Studni Biblia dla Dzieci przedstawia Kobieta Przy Studni Autor: Edward Hughes Ilustracje: Lazarus Redakcja: Ruth Klassen Tłumaczenie: Joanna Kowalska Druk i oprawa: Bible for Children www.m1914.org 2014 Bible

Bardziej szczegółowo

Lekcja 8 na 24. listopada 2018

Lekcja 8 na 24. listopada 2018 JEDNOŚĆ W WIERZE Lekcja 8 na 24. listopada 2018 I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia pod niebem, danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni (Dzieje Ap. 4,12)

Bardziej szczegółowo

Drzewo skrutacji J 1, 1-18

Drzewo skrutacji J 1, 1-18 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, [z tego], co się stało. 4 W Nim było życie,

Bardziej szczegółowo

OBRZĘDY CHRZTU ŚWIĘTEGO

OBRZĘDY CHRZTU ŚWIĘTEGO OBRZĘDY CHRZTU ŚWIĘTEGO Obrzęd przyjęcia dzieci Rodzice i chrzestni z dzieckiem gromadzą się przed czasem w kruchcie kościoła. Kapłan pozdrawia obecnych, przypomina zebranym, że dziecko jest darem Boga,

Bardziej szczegółowo

Ewangelia wg św. Jana Rozdział VIII

Ewangelia wg św. Jana Rozdział VIII Ewangelia wg św. Jana Rozdział VIII Jezus zaś udał się na Górę Oliwną. 2 Wcześnie rano ponownie przyszedł do świątyni, a cały lud przychodził do Niego. On usiadłszy nauczał ich. 3 Uczeni w Piśmie i faryzeusze

Bardziej szczegółowo

Pawłowe pozdrowienia

Pawłowe pozdrowienia Pawłowe pozdrowienia Efezjan 1:1-2 Paweł, z woli Boga apostoł Chrystusa Jezusa, do świętych zamieszkałych w Efezie, wiernych w Chrystusie Jezusie: Niech łaska i pokój, których źródłem jest Bóg, nasz Ojciec,

Bardziej szczegółowo

Spotkanie 2 Zrozumieć powody przyjścia Chrystusa na ziemię

Spotkanie 2 Zrozumieć powody przyjścia Chrystusa na ziemię Spotkanie 2 Zrozumieć powody przyjścia Chrystusa na ziemię W co naprawdę wierzy nasza młodzież? Badania pokazują, że 64% młodzieży chodzącej do kościoła wierzy, że Chrystus przyszedł na ziemię, aby nauczyć

Bardziej szczegółowo

JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM?

JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? JAK ROZMAWIAĆ Z BOGIEM? wg Lucy Rooney, Robert Faricy SJ MODLITWA NA TYDZIEŃ TRZECI Uzdrowienie wewnętrzne Dzień pierwszy Przeczytaj ze zrozumieniem fragment Pisma Świętego: Łk. 4, 38-42 Wysoka gorączka

Bardziej szczegółowo

Prawda O Chrzcie Wodnym

Prawda O Chrzcie Wodnym Prawda O Chrzcie Wodnym (Truth about W ater Baptism) WSTĘ Każdy człowiek przychodzący do Jezusa będąc przyciągany przez Ducha Swiętego, będzie chciał się ochrzcić. W rzeczywistości, aby otrzymał on pełne

Bardziej szczegółowo

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,

Bardziej szczegółowo

OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ Z LUDEM OBRZĘDY WSTĘPNE

OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ Z LUDEM OBRZĘDY WSTĘPNE WEJŚCIE OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ Z LUDEM OBRZĘDY WSTĘPNE Kapłan podchodzi do ołtarza i całuje go na znak czci. Następnie może okadzić ołtarz, obchodząc go dookoła. Potem kapłan udaje się na miejsce przewodniczenia.

Bardziej szczegółowo

Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31)

Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31) Lekcja 5 na 4 listopada 2017 Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31) W dniu 31 października 1517 r. Marcin Luter zawiesił swoje dziewięćdziesiąt pięć

Bardziej szczegółowo

Łk 1, Skrutacja Pisma Świętego ( 1

Łk 1, Skrutacja Pisma Świętego (  1 5 Za czasów Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan, imieniem Zachariasz, z oddziału Abiasza. Miał on żonę z rodu Aarona, a na imię było jej Elżbieta. 6 Oboje byli sprawiedliwi wobec Boga i postępowali

Bardziej szczegółowo

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła

Bardziej szczegółowo

NA GÓRZE PRZEMIENIENIA

NA GÓRZE PRZEMIENIENIA KS. JERZY LECH KONTKOWSKI SJ NA GÓRZE PRZEMIENIENIA Modlitewnik dla dorosłych Wydawnictwo WAM KSIĘGA MODLITW ZNAK KRZYŻA W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen. MODLITWA PAŃSKA Ojcze nasz, któryś jest

Bardziej szczegółowo

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka 1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg

Bardziej szczegółowo

Lectio Divina 8, 1-11

Lectio Divina 8, 1-11 Lectio Divina 8, 1-11 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus powiedzieć.

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...

Bardziej szczegółowo

Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus wychodzi z grobu. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy.

Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus wychodzi z grobu. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus wychodzi z grobu. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus przychodzi mimo zamkniętych drzwi. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy.

Bardziej szczegółowo

IV. P CZYNIĆ MIŁOSIERDZIE

IV. P CZYNIĆ MIŁOSIERDZIE IV. P : CZYNIĆ MIŁOSIERDZIE 52 Miłosierni jak Ojciec. Dni wspólnoty Ruchu Światło-Życie w roku 2016/2017 Uwielbienie Boga bogatego w miłosierdzie, miłosierdzie objawione w ukrzyżowanym i zmartwychwstałym

Bardziej szczegółowo

USPRAWIEDLIWIENIE CZŁOWIEKA

USPRAWIEDLIWIENIE CZŁOWIEKA USPRAWIEDLIWIENIE CZŁOWIEKA Usprawiedliwienie wg KK 1992 : Usprawiedliwienie zostało nam wysłużone przez Mękę Chrystusa, który ofiarował się na krzyżu jako żywa, święta i miła Bogu ofiara i którego krew

Bardziej szczegółowo

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego

Chrzest. 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego Teksty podziękowań do każdego tekstu można dołączyć nazwę uroczystości, imię i datę Chrzest 1. Dziękuję za uczestnictwo w Sakramencie Chrztu Świętego 2. Serdecznie dziękujemy za przybycie na uroczystość

Bardziej szczegółowo

Jezus przed swoim ukrzyżowaniem w modlitwie do Ojca wstawiał się za swoimi uczniami (i za nami).

Jezus przed swoim ukrzyżowaniem w modlitwie do Ojca wstawiał się za swoimi uczniami (i za nami). Lekcja 3 na 20 października 2018 A nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy przez ich słowo uwierzą we mnie. Aby wszyscy byli jedno, jak Ty, Ojcze, we mnie, a Ja w tobie, aby i oni w nas jedno byli,

Bardziej szczegółowo

Prawda o Duchu Świętym

Prawda o Duchu Świętym Prawda o Duchu Świętym Truth about the Holy Ghost WSTĘP: Czy otrzymaliście Ducha Świętego, gdy uwierzyliście?" (Dz Ap 19:2). Jeśli nie, to nie otrzymaliście tego daru, którego Bóg dał wszystkim w Niego

Bardziej szczegółowo

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań.

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań. 22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań II Czytanie 1 / 5 Z Homilii św. Jana Pawła II, papieża, wygłoszonej

Bardziej szczegółowo

ADORACJA EUCHARYSTYCZNA

ADORACJA EUCHARYSTYCZNA ADORACJA EUCHARYSTYCZNA Gdy w środowisku chrześcijańskim mówi się o adoracji, spontanicznie i słusznie myślimy o adoracji Najświętszego Sakramentu. Ona jest źródłem i uprzywilejowanym miejscem wszelkiej

Bardziej szczegółowo

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań W najbliższą niedzielę zakończy się Rok Wiary. Jakie będą jego owoce? Biskup Henryk Tomasik przedstawia kilka propozycji: poszanowanie dnia świętego, systematyczne uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej,

Bardziej szczegółowo

20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości.

20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości. Lectio Divina Rz 6,15-23 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus

Bardziej szczegółowo

ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE

ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE ZJAZD KOŚCIOŁA W JEROZOLIMIE Lekcja 8 na 25. sierpnia 2018 Wierzymy przecież, że zbawieni będziemy przez łaskę Pana Jezusa, tak samo jak i oni (Dzieje Ap. 15,11) Poganie akceptowali Ewangelią, ale dla

Bardziej szczegółowo

HISTORIA WIĘZIENNEGO STRAŻNIKA

HISTORIA WIĘZIENNEGO STRAŻNIKA HISTORIA WIĘZIENNEGO STRAŻNIKA Tekst biblijny: Dz. Ap. 16,19 36 Tekst pamięciowy: Dz. Ap. 16,31 ( ) Uwierz w Pana Jezusa, a będziesz zbawiony, ty i twój dom. Bóg chce, abyś uwierzył w Jego Syna, Jezusa

Bardziej szczegółowo

Ewangelizacja O co w tym chodzi?

Ewangelizacja O co w tym chodzi? Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska

Bardziej szczegółowo

Czyż nie jest wam wiadomo, bracia - mówię przecież do tych, co Prawo znają - że Prawo ma moc nad człowiekiem, dopóki on żyje?

Czyż nie jest wam wiadomo, bracia - mówię przecież do tych, co Prawo znają - że Prawo ma moc nad człowiekiem, dopóki on żyje? Lectio Divina Rz 7, 1-6 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus

Bardziej szczegółowo

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy

Bardziej szczegółowo

OBRZĘDY SAKRAMENTU BIERZMOWANIA

OBRZĘDY SAKRAMENTU BIERZMOWANIA OBRZĘDY SAKRAMENTU BIERZMOWANIA LITURGIA SŁOWA I czytanie (Dz 2,1-6.14.22b-23.32-33) Zesłanie Ducha Świętego Lektor: Kiedy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu.

Bardziej szczegółowo

Piotr zaś otworzył usta i rzekł: Teraz pojmuję naprawdę, że Bóg nie ma względu na osobę, Lecz w każdym narodzie miły mu jest ten, kto się go boi i

Piotr zaś otworzył usta i rzekł: Teraz pojmuję naprawdę, że Bóg nie ma względu na osobę, Lecz w każdym narodzie miły mu jest ten, kto się go boi i Lekcja 6 na 11. sierpnia 2018 Piotr zaś otworzył usta i rzekł: Teraz pojmuję naprawdę, że Bóg nie ma względu na osobę, Lecz w każdym narodzie miły mu jest ten, kto się go boi i sprawiedliwie postępuje

Bardziej szczegółowo

II Miejski Konkurs Wiedzy Biblijnej A Słowo stało się Ciałem Ewangelia św. Mateusza ETAP MIĘDZYSZKOLNY 15 kwietnia 2015 r.

II Miejski Konkurs Wiedzy Biblijnej A Słowo stało się Ciałem Ewangelia św. Mateusza ETAP MIĘDZYSZKOLNY 15 kwietnia 2015 r. Kod ucznia (numer na ławce) Zdobyte punkty:.../50 p. II Miejski Konkurs Wiedzy Biblijnej A Słowo stało się Ciałem Ewangelia św. Mateusza ETAP MIĘDZYSZKOLNY 15 kwietnia 2015 r. Test zawiera 8 zadań, dotyczących

Bardziej szczegółowo

AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA

AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA Lekcja 2 na 8 lipca 2017 A teraz, czy chcę ludzi sobie zjednać, czy Boga? Albo czy staram się przypodobać ludziom? Bo gdybym nadal ludziom chciał się przypodobać, nie byłbym

Bardziej szczegółowo

Codziennie też jednomyślnie uczęszczali do świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z weselem i w prostocie serca, Chwaląc Boga i

Codziennie też jednomyślnie uczęszczali do świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z weselem i w prostocie serca, Chwaląc Boga i Lekcja 3 na 21 lipca 2018 Codziennie też jednomyślnie uczęszczali do świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z weselem i w prostocie serca, Chwaląc Boga i ciesząc się przychylnością całego

Bardziej szczegółowo

pójdziemy do kina Gimnazjum kl. I, Temat 57

pójdziemy do kina Gimnazjum kl. I, Temat 57 pójdziemy do kina pragnę sprawić Ci radość kupię kwiaty chcę być z Tobą ofiaruję prezent dobrze jest być razem przygotuję dobre jedzenie przyjaźń z Tobą jest dla mnie ważna Grupa 1 Przeczytaj poniższy

Bardziej szczegółowo

ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA

ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA s. M. Renata Pawlak, prezentka s. M. Aurelia Patrzyk, prezentka ŚWIĘTYMI BĄDŹCIE. MATKA ZOFIA CZESKA wiek: klasy IV - VI czas: 45 minut cele ogólne: dydaktyczny: zapoznanie z osobą Sł. B. Zofii Czeskiej

Bardziej szczegółowo

drogi przyjaciół pana Jezusa

drogi przyjaciół pana Jezusa Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać

Bardziej szczegółowo

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,

Bardziej szczegółowo

TEKSTY PISMA ŚW. DO PRACY W GRUPACH ZAWARTOŚĆ KOPERTY NR 2

TEKSTY PISMA ŚW. DO PRACY W GRUPACH ZAWARTOŚĆ KOPERTY NR 2 Załącznik 8 TEKSTY PISMA ŚW. DO PRACY W GRUPACH ZAWARTOŚĆ KOPERTY NR 2 GRUPA I Mk 10,46-52 46 Przyszli do Jerycha. Kiedy wychodził z Jerycha, a z Nim Jego uczniowie i duża gromada, syn Tymeusza, Bartymeusz,

Bardziej szczegółowo

List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne

List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne Zagadnienia programowe Lekcja organizacyjna Tematyka Cele i treści szczegółowe Liczba lekcji

Bardziej szczegółowo

Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty?

Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty? Jak odmawiać Koronkę do Miłosierdzia Bożego oraz Różaniec Święty? - *** - Jak odmawiać Koronkę lub Różaniec? Pytanie to może wyda Wam się banalne, ale czy takie jest w rzeczywistości. Wielu ludzi bardzo

Bardziej szczegółowo

Jak umrzeć aby żyć, czyli Chrzest Święty

Jak umrzeć aby żyć, czyli Chrzest Święty Niniejszy tekst stanowi fragment książki Dlaczego ufam Kościołowi Biblijny podręcznik obrony wiary Więcej informacji na temat książki (na przykład spis treści) można znaleźć tu http://analizy.biz/ksiazkiapologetyczne/

Bardziej szczegółowo

Albowiem te s wielkanocne uroczystoci

Albowiem te s wielkanocne uroczystoci Albowiem te s wielkanocne uroczystoci Liturgia Wielkiego Tygodnia w Kociele Starokatolickim Mariawitów Wielkanoc geneza wita i sposób ustalania jego terminu Zmartwychwstanie Paskie = Wielkanoc = Pascha

Bardziej szczegółowo

Lekcja 10 na 2 września 2017

Lekcja 10 na 2 września 2017 Lekcja 10 na 2 września 2017 DWA PRZYMIERZA Jeruzalem zaś, które jest w górze, jest wolne i ono jest matką naszą (Galacjan 4:26) W Liście do Galacjan 4: 21-31 Paweł używa alegorii do porównania zbawienia

Bardziej szczegółowo

O PANU BOGU O ANIOŁACH

O PANU BOGU O ANIOŁACH O PANU BOGU 1. Kto to jest Pan Bóg? Pan Bóg jest to Duch nieskończenie doskonały, Stworzyciel nieba i ziemi. 2. Ile jest Osób Boskich? Są trzy osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty. 3. Jak nazywamy

Bardziej szczegółowo

Kryteria ocen z religii kl. 4

Kryteria ocen z religii kl. 4 Kryteria ocen z religii kl. 4 Ocena celująca - spełnia wymagania w zakresie oceny bardzo dobrej - prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ - samodzielnie posługuje się wiedzą

Bardziej szczegółowo

Obrzędy Chrztu Świętego

Obrzędy Chrztu Świętego Obrzędy Chrztu Świętego Obrzęd przyjęcia dzieci Rodzice i chrzestni z dzieckiem gromadzą się w oznaczonym miejscu kościoła (najczęściej koło chrzcielnicy, w przedsionku, zakrystii lub kaplicy). Kapłan

Bardziej szczegółowo

Test z 1 listu do Koryntian

Test z 1 listu do Koryntian Literka.pl Test z 1 listu do Koryntian Data dodania: 2011-05-31 22:32:12 Autor: Grażyna Siwiec Pliki zawierają test z 1 listu do Koryntian i klucz odpowiedzi do testu. Test ułożyłam i wykorzystałam na

Bardziej szczegółowo

Lekcja 2 na 14 października 2017

Lekcja 2 na 14 października 2017 Lekcja 2 na 14 października 2017 Zakon bowiem został nadany przez Mojżesza, łaska zaś i prawda stała się przez Jezusa Chrystusa (Jan 1:17) Wielkie obietnice: lepsze życie w zamian za posłuszeństwo. Lepsze

Bardziej szczegółowo

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy

Bardziej szczegółowo

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi

Bardziej szczegółowo

S A K A R A M E N T Y K OŚCIOŁA

S A K A R A M E N T Y K OŚCIOŁA S A K A R A M E N T Y K OŚCIOŁA Wykład 5 Ks. Robert Głuchowski Chrzest w Pismach Apostolskich 1. Chrzest udzielany przez Apostołów Jedną z ostatnich wypowiedzi Jezusa przed Jego wniebowstąpieniem jest

Bardziej szczegółowo

Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił?

Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił? Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił? Dwie rzeczywistości Dobro i zło Inicjatywa królestwa światłości Inicjatywa królestwa światłości Chrześcijanin Zaplecze Zadanie Zaplecze w Bogu Ef. 1, 3-14 Wszelkie

Bardziej szczegółowo