Konsument - prawa i paradoksy zachowań rynkowych

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Konsument - prawa i paradoksy zachowań rynkowych"

Tomasz Stefański
8 lat temu
Przeglądów:

1 Konsument - prawa i paradoksy zachowań rynkowych Indywidualne zachowania rynkowe zależą od tego, jak wielu ludzi zachowuje się w ten sam sposób. Zagregowane rezultaty ludzkich działań, zmierzających do zaspokojenia indywidualnych potrzeb, nie mogą być traktowane jako egzemplifikacja interesu wspólnego.

Zagregowane rezultaty ludzkich działań, zmierzających do zaspokojenia

2 Prawidłowości ekonomiczne a psychologiczne Ekonomiczne - decydują o możliwości dokonania zakupu Psychologiczne - determinują chęć zakupu Czynniki psychologiczne warunkowane są przez czynniki ekonomiczne. Dopiero możliwości i chęć zakupu przejawiają się w zachowaniach ekonomicznych nabywcy na rynku i procesie konsumpcji.

psychologiczne warunkowane są przez czynniki ekonomiczne.

3 Prawidłowości psychologiczne Wynikają z cech osobowości, długości, szerokości, drożności kanałów komunikacji rynkowej.

4 Efekt halo Organizowanie percepcji rzeczywistości wokół jednego czynnika oceniającego

5 Błąd logiczny Wynika z przyjmowania własnych kryteriów oceny za ogólnie przyjęte i akceptowane Ograniczone możliwości zakupu produktów niezgodnych z kryteriami własnej oceny Prawo Webstera: każda sprawa ma dwie strony z wyjątkiem sytuacji, gdy rozstrzygający jest osobiście zaangażowany.

niezgodnych z kryteriami własnej oceny Prawo Webstera: każda sprawa ma

6 Błąd paralaksy (zjawisko złudzenia perspektywicznego) Polega na tym, że ocena produktu zależy od sytuacji ekonomiczno-społecznej konsumenta. Stąd bierze się istota i waga segmentacji rynku według kryteriów socjo-ekonomicznych. Punkt widzenia zależy od miejsca siedzenia.

7 Ocena atrybutów fizycznych W odniesieniu do danego towaru ocena dokonywana jest z punktu widzenia osądów społecznych, które uznawane są za prawidłowe i obowiązujące. Polega to na przypisywaniu pewnych cech produktom w zależności od ich wyglądu lub innych właściwości fizycznych, np. sery twarde ocena dokonywana jest przez pryzmat ilości i wielkości dziur; żółte limony żółte cytryny; wyroby chemii gospodarczej zapach. Prawo Maiera: W sytuacji, gdy wartość użytkowa produkcji i poziom satysfakcji z zakupu nie idą w parze z oceną dokonaną na podstawie jego atrybutów fizycznych, a kryteria oceny są głęboko zakorzenione, stanowiąc stereotyp, fakty, które nie potwierdzają przyjętej teorii są odrzucane. W rezultacie naginamy informacje zbierane z otoczenia do szablonu własnych opinii i poglądów.

sery twarde ocena dokonywana jest przez pryzmat ilości i wielkości dziur; żółte limony żółte cytryny; wyroby chemii gospodarczej zapach.

8 Stereotypizacja Polega na subiektywnej ocenie i kwalifikowaniu wyrobów do pewnych zdecydowanie wyróżnianych kategorii, np. wszystko co dobre pochodzi z zagranicy; wszystko co krajowe jest lepsze od produktów zagranicznych.

9 Prawo efektu Thorndike'a Mówi ono o optymistycznej tendencji pamięci, (zapamiętywanie głównie bodźców pozytywnych, nawet jeśli produkt nie jest najwyższej jakości a nawet jest niepełnowartościowy)

10 Prawo Gumpertona Prawdopodobieństwo pożądanego wyniku działania jest odwrotnie proporcjonalne do stopnia jego pożądania.

11 Prawo Rudina W sytuacji trudnej, kiedy trzeba wybierać między różnymi możliwościami, większość ludzi wybierze rozwiązanie najgorsze.

12 Efekt zespolenia Leibensteina Wynika on z paradoksu ludzkiej natury, w której potrzeba konformizmu społecznego (przynależności grupowej), walczy z potrzebą indywidualizmu i odrębności. Nadmierna spójność z grupą zagraża osobowości i samoidentyfikacji. Jeżeli liczba podobnych osób lub opinii staje się zbyt duża, wówczas pojawiają się tendencje secesyjne - nieunikniony staje się podział na mniejsze zbiorowości i poszukiwanie odmienności. Efekt snobistyczny Leibensteina (snob effect). Zachwianie równowagi pomiędzy konformizmem i indywidualizmem na rzecz indywidualizmu.

Jeżeli liczba podobnych osób lub opinii staje się zbyt duża, wówczas pojawiają się tendencje secesyjne - nieunikniony staje się podział na

13 Efekt zakazanego owocu Prawidłowość wzrostu preferencji w stosunku do dobra, które dotychczas było dostępne, a obecnie staje się nieosiągalne.

14 Efekt dysonansu poznawczego Festingera Każda decyzja konsumenta niesie ze sobą uczucie niedosytu. W pierwszej chwili po dokonaniu zakupu nabywca ma wrażenie dysonansu, wydaje mu się, że mógł zrobić lepszy użytek z wydanych pieniędzy.

W pierwszej chwili po dokonaniu zakupu nabywca ma wrażenie

15 Prawidłowości powstawania różnic Prawo samospełnienia (pogłoski o upadku, np. banku) Prawo samowspierania (wyprzedaże, przetargi, aukcje im liczniejsza grupa objawiająca takie zachowania, tym wyższy poziom cen) Prawo samonegacji (im więcej osób oczekuje korków na danej ulicy tym mniej jest ona zatłoczona) Prawo samopotwierdzenia (na nim oparte są związki towarów z kolorami, np. papierosy mentholowe zielony; wyroby mleczarskie - biały, jasnoniebieski, srebrny ; wyroby kosmetyczne barwy pastelowe) Prawo konkurencji konsumenckiej pożądanie zakupu wybranego dobra przez indywidualnego konsumenta jest wprost proporcjonalne do liczby nabywców demonstrujących chęć zakupienia tego samego wyrobu.

oczekuje korków na danej ulicy tym mniej jest ona zatłoczona) Prawo samopotwierdzenia (na nim oparte są związki towarów z kolorami, np.

16 Prawidłowości ekonomiczne Ogólna prawidłowość Engla wraz ze wzrostem dochodów rośnie ogólny poziom spożycia i wydatków I prawo Engla wraz ze wzrostem dochodów rośnie konsumpcja artykułów żywnościowych, jak i nieżywnościowych, jednak tempo przyrostu spożycia tych pierwszych jest niższe niż drugich Rozszerzone prawo Engla Schabego - Wrighta

konsumpcja artykułów żywnościowych, jak i nieżywnościowych, jednak tempo przyrostu

17 Prawo Ciniego Zakłada ono, że wydatki na żywność zmieniają się w postępie arytmetycznym, podczas gdy wydatki na inne cele w tempie geometrycznym, a kierunek ich zmian jest przeciwny do kierunku zmian wydatków na żywność.

wydatki na inne cele w tempie geometrycznym, a

18 Prawo Pareta Stwierdza ono, że coraz wyższe dochody reprezentowane są przez proporcjonalnie coraz mniejszą liczbę osób.

19 Prawo subiektywnej wartości pieniądza Buffona Dotyczy ono subiektywnej wartości pieniędzy (ich użyteczności) i twierdzi, że równa się ona odwrotności stanu ich posiadania.

20 Powtarzalność popytu i wydatków. Zasada ta zauważa, że im wyższa zaspokajana potrzeba, tym rzadsza jest powtarzalność popytu i wydatków.

21 Prawo popytu Marshalla Jest ono rynkowym wyrazem prawa wartości i mówi, że popyt na dany towar wzrasta wraz ze zmniejszeniem ceny, przy czym stosunek między spadkiem ceny a wzrostem popytu nie jest stały (elastyczność cenowa popytu)

22 Paradoks Giffena Polega on na wzroście spożycia jako reakcji na wzrost ceny (popyt jest rosnącą funkcją ceny), ale tylko w przypadku podstawowych towarów, niezbędnych do egzystencji ubogiej ludności.

23 Teoria dochodów względnych J.S.Duesenberrye go. Skutek konfliktu między pragnieniem poprawy standardu życia (konsumpcja) a pragnieniem osiągnięcia dobrobytu w przyszłości (oszczędności)

24 Efekt demonstracji (efekt naśladownictwa) Modele spożycia właściwe członkom grup dochodowo wyższych lub o wyższym prestiżu społecznym naśladowane są powszechnie przez ludzi należących do grup o dochodach niższych lub o niższym prestiżu społecznym.

25 Efekt rygla Ma miejsce przy zmniejszaniu się dochodów realnych. Efekt zmiany cen powoduje szok polegający na krótkotrwałym wstrzymaniu się od zakupu po nowych cenach, po czym następuje pragnienie utrzymania za wszelką cenę dotychczasowego poziomu konsumpcji. Dopiero po jakimś czasie konsument przeprowadza zmiany dostosowawcze w poziomie i strukturze konsumpcji

26 Paradoks Veblena Polega on na wzroście popytu na dobra luksusowe pod wpływem rosnących cen.

27 Prawo (efekt) Kinga Zmiana podaży artykułów o niskiej elastyczności popytu powoduje bardziej niż proporcjonalne zmiany w cenach: ogólny spadek cen jest proporcjonalnie większy niż wzrost podaży.

28 Efekt Shepherda (transmisji sektora handlowego) Polega on na tym, że spadek cen otrzymywanych przez producentów rolnych jest szybszy i głębszy niż spadek cen detalicznych artykułów żywnościowych. Spowodowane jest to sztywnością kosztów i marż handlowych. W rezultacie wszelkie fluktuacje cen artykułów żywnościowych będą nieproporcjonalnie silnie uderzały w producentów rolnych i konsumentów, natomiast przyniosą korzyści sektorowi handlowemu.

29 Dobra substytucyjne i komplemantarne Zmiana ceny jednego dobra wywołuje zmianę popytu na drugie dobro. Komplementarność techniczna i psychiczna Substytucyjność: I grupy, - jedną jedną potrzebę możemy zaspokoić różnymi, innymi dobrami, II grupy - wiele różnych potrzeb możemy zaspokoić jednym dobrem, III grupy, gdy dochodzi do powszechnej zastępowalności dóbr wraz z ograniczeniem dochodów nabywców i koniecznością wyboru jednych, a rezygnacją z innych dóbr.

30 Efekt spekulacyjny Pojawia się w warunkach dużej inflacji. Ceny nie pełnią wtedy swoich podstawowych funkcji. Wobec spekulacji popyt staje się nieelastyczny względem cen. Systematycznie rośnie wskutek spodziewanych podwyżek aż do wyczerpania zapasów i wystąpienia niedoboru towarów.

31 Fazy rozwoju spożycia Są to ogólne tendencje w kształtowaniu się spożycia w długim okresie: Faza 1. Ilościowy wzrost konsumpcji i eliminacja niedostatku spożycia artykułów żywnościowych Faza 2. Poprawa jakości konsumpcji, wzrost konsumpcji artykułów żywnościowych wyższej jakości Faza 3. Pełny wybór konsumpcyjny (realizacja indywidualnych upodobań konsumpcyjnych)

Podobne dokumenty

MIKROEKONOMIA. Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU

MIKROEKONOMIA. Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU 1. POPYT Popyt (zapotrzebowanie) - ilość towaru, jaką jest skłonny kupić nabywca po ustalonej cenie rynkowej, dysponując do tego celu odpowiednim dochodem