SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DZIECI I MŁODZIEŻY NA LATA

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DZIECI I MŁODZIEŻY NA LATA SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 1

2 Profilaktyka to ogół działań zapobiegawczych niepożądanym zjawiskom w rozwoju i zachowaniu się ludzi. Celem działalności profilaktycznej jest zapobieganie negatywnym stanom rzeczy zarówno tym, które dopiero mają zaistnieć, jak i tym, które w postaci zalążkowej już istnieją. W wychowaniu, podobnie jak w innych dziedzinach życia powinien skutecznie funkcjonować odpowiedni system działalności, zwany profilaktyką wychowawczą. Jest ona systemem działań racjonalnych, zapobiegających występowaniu i rozpowszechnianiu się zjawisk patologii społecznej, określanych, jako niedostosowanie czy wykolejenie społeczne młodzieży. Szkolny Program Profilaktyczny Szkoły Podstawowej w Staniewicach powstał na podstawie obserwacji oraz badań ankietowych pozwalających stwierdzić, na które obszary życia i działalności powinniśmy w szczególny sposób zwrócić uwagę. Podstawą jego utworzenia stały się obowiązujące akty prawne. ZAWARTOŚĆ PROGRAMU: Cele programu Diagnoza Określenie standardów, Działania, cele szczegółowe na poszczególnych etapach nauczania, formy realizacji programu Ewaluacja SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 2

3 I. CEL GŁÓWNY PROGRAMU: WSZECHSTRONNY ROZWÓJ OSOBOWY UCZNIA W SPRZYJAJĄCYM ŚRODOWISKU WYCHOWAWCZYM. CELE SZCZEGÓŁOWE: 1. Zapewnienie bezpiecznych warunków pobytu ucznia w szkole; 2. Aktywna współpraca z rodzicami, jako sojusznikami szkolnych działań wychowawczych i profilaktycznych; 3. Pedagogizacja rodziców- warsztaty, szkolenia, wykłady 4. Uczenie dzieci i młodzieży zachowań pozytywnych (jak ze sobą żyć w zgodzie, jak dostrzegać, reagować i nie być obojętnym na krzywdę innych); 5. Wskazanie społecznych, ekonomicznych, moralnych i zdrowotnych skutków zażywania substancji uzależniających; 6. Kształtowanie cech osobowości i postaw uodparniających młodego człowieka na manipulację ze strony sekt 7. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem 8. Kształtowanie postawy tolerancji, szacunku do drugiego człowieka 9. Ćwiczenie umiejętności komunikacji, wyrażania własnych opinii, przekonań i poglądów 10. Kształtowanie nawyków zdrowego odżywiania się oraz dbania o higienę osobistą II. OKREŚLENIE STANDARDÓW: 1. W naszej szkole nie ma agresji słownej i przemocy fizycznej 2. Rodzice aktywnie współpracują w realizacji działań profilaktycznych 3. Uczniowie potrafią przeciwdziałać przemocy i agresji wokół siebie 4. Uczniowie wiedzą, jakim zagrożeniem dla zdrowia jest narkomania, alkoholizm i palenie tytoniu 5. Uczniowie szanują mienie szkoły- ponoszą konsekwencję w sytuacjach, kiedy SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 3

4 nie stosują się do przyjętych reguł i zasad 6. Uczniowie potrafią dokonać właściwych wyborów 7. Uczniowie rozumieją konieczność czynnego wypoczynku, aktywnie spędzają czas, uprawiają sport. III. DIAGNOZA W celu zapewnienia bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkole, budynki oraz teren szkoły objęte są monitoringiem; Budynek Szkoły oznaczony jest tabliczkami informacyjnymi z napisem Obiekt monitorowany ; Szkolny system monitoringu został zgłoszony do najbliższej komendy Policji; Urządzenie rejestrujące i monitory są zainstalowane w pomieszczeniu zapewniającym ochronę sprzętu, w tym przed osobami nieupoważnionymi: Obraz rejestrowany jest na dysku twardym cyfrowego rejestratora Kamery są umieszczone w salach, w których prowadzone są zajęcia dydaktyczno - wychowawcze: Na podstawie przeprowadzonych badań i obserwacji stwierdza się, że: 1. Nie wszyscy uczniowie przestrzegają podstawowych zasad higieny osobistej i prawidłowego sposobu odżywiania się 2. Sporadycznie zdarzają się drobne kradzieże 3. Uczniom klas starszych zdarza się używać wulgaryzmów IV. DZIAŁANIA SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 4

5 Działania profilaktyczne dla uczniów oddziału przedszkolnego SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 5

6 Zdrowie psychiczne i fizyczne Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu I. Higiena osobista Blok zajęć psychoedukacyjnych Dbamy o zdrowie Wychowawca, pielęgniarka, pedagog Uczeń jest schludny, czysty, dba oswój wygląd. Zna podstawy higieny intymnej. Dba o zdrowe zęby. Sposób ewaluacji Obserwacja zachowań i wyglądu ucznia Prowadzący ewaluacji Wychowawca II. Zdrowe odżywianie Akcje promujące zdrowe odżywianie. Realizacja programu Trzymaj Formę Realizacja programu Czyste powietrze wokół nas Pedagog, realizatorzy Programów Pedagog, Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Uczeń potrafi rozpoznawania różnych źródeł dymów. Uczeń ma wiedzę z zakresu szkodliwość dymu tytoniowego na SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 6 Rozmowa, ankiety Obserwacja spożywanych posiłków na stołówce Rozmowa, ankiety Obserwacja Realizatorzy działań, Pedagog, wychowawcy Pedagog

7 jego zdrowie. Uwrażliwienie dzieci na miejsca, w których mogą być narażone na dym. III. Ruch najlepsza metoda na nasze zdrowie Zajęcia wychowania fizycznego, wychowawcy klas Zwiększenie oferty Sportowo- - ruchowych zajęć pozalekcyjnych. Analiza jakościowa i ilościowa oferty sportowo ruchowych zajęć pozalekcyjnych. Wychowawcy klas. Bezpieczeństwo w szkole i poza nią I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. Podnoszenie standardów Związanych z bezpieczną Szkołą: organizacja Pracy szkoły dyżury Dyrektor, Koordynator ds. wychowawca Uczniowie czują się w szkole Bezpieczni. Rodzice uczniów SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 7 Ankiety Bezpieczna Szkoła dla rodziców i dzieci Zbieranie informacji Koordynator ds. bezpieczeństwa Wychowawca

8 nauczycieli, oraz uczniów klasy VI -video -monitoring -zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole -Zajęcia na temat: Bezpieczne wakacje, Bezpieczne ferie Udział w Programach Bezpieczna szkoła, Szkoła bez przemocy Bezpieczna droga z radami Sponge-Boba -Podstawowa wiedza na temat zagrożeń płynących z nowych Mediów. Pedagog szkolny, Współpraca ze Strażą Gminną i Policją. maja przekonanie o bezpieczeństwie w szkole Uczniowie posiadają wiedzę na temat zachowań zagrażających Bezpieczeństwu. od uczniów SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 8

9 Wspieranie dziecka I. Wyrównywania szans edukacyjnych Diagnozowanie dzieci w Poradni Psychologicznej -Pedagogicznej Praca dydaktyczna w oparciu o opracowane wymagania zgodnie ze wskazaniami poradni. Dyrekcja Wychowawca, Pedagog, pedagodzy specjalni. Uczeń pokonuje trudności w uczeniu się w oparciu o proponowany system pomocy Analiza oferty pomocowej pod względem dostosowania do potrzeb. Dyrektor Wychowawca Psycholog, pedagog Zorganizowanie pomocy Psychologicznej dzieciom o specjalnych Potrzebach edukacyjnych praca Zespołów W oparciu o Ustawę, Uczeń ze specyficznymi Trudnościami otrzymuje pomoc Analiza efektów założeń dokonanych planach IPET i PDW Członkowie Zespołów II. Wyrównywania szans rozwoju społecznego Pomoc psychologiczna i pedagogiczna w szkole. Pomoc materialna w tym: dofinansowanie obiadów, zapomogi losowe, wnioskowanie o pomoc do Ośrodka Pomocy Społecznej, wnioskowanie o wgląd w sytuację rodzinną, Wychowawca, Pedagog, Rada Rodziców Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Monitorowanie Indywidualnych Przypadków. Dyrektor Wychowawca, pedagog SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 9

10 realizacja rządowych programów pomocowych i innych. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. III. Prowadzenie Szkoły dla rodziców Realizacja programu Szkoła dla rodziców Pedagog przy współpracy z pracownikiem PPPP w Sławnie Rodzice otrzymują wskazówki do pracy nad trudnościami wychowawczymi Ankieta oceniająca efektywność podejmowanych działań Pedagog SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 10

11 Działania profilaktyczne dla uczniów klas I-III SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 11

12 Zdrowie psychiczne i fizyczne Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu I. Higiena osobista Blok zajęć psychoedukacyjnych Dbamy o zdrowie Wychowawca, pielęgniarka, pedagog Uczeń jest schludny, czysty, dba oswój wygląd. Zna podstawy higieny intymnej. Dba o zdrowe zęby. Sposób ewaluacji Obserwacja zachowań i wyglądu ucznia Prowadzący ewaluacji Wychowawca II. Zdrowe odżywianie Akcje promujące zdrowe odżywianie. Realizacja programu Trzymaj Formę Pedagog, realizatorzy Programów Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Rozmowa, ankiety Obserwacja spożywanych posiłków na stołówce Realizatorzy działań, Pedagog, wychowawcy SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 12

13 III. Ruch najlepsza metoda na nasze zdrowie Zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe, taneczne i ruchowe. Wyjazdy na basenklasy V Nauczyciele w-f, nauczyciel tańca wychowawcy klas Zwiększenie oferty Sportowo- - ruchowych zajęć pozalekcyjnych. Analiza jakościowa i ilościowa oferty sportowo ruchowych zajęć pozalekcyjnych.. Nauczyciele w-f nauczyciel zajęć tanecznych Wychowawcy klas. Bezpieczeństwo w szkole i poza nią I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. Podnoszenie standardów Związanych z bezpieczną Szkołą: organizacja Pracy szkoły dyżury nauczycieli, oraz uczniów klasy VI -video -monitoring -zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole /w tym regulaminami pracowni i wycieczek./ Dyrektor, Koordynator ds. Bezpieczeństwa Nauczyciele Wychowawcy i Nauczyciele Przedmiotowi Pedagog szkolny, Współpraca ze Strażą Gminną Uczniowie czują się w szkole Bezpieczni. Rodzice uczniów maja przekonanie o bezpieczeństwie w szkole Uczniowie posiadają wiedzę na temat zachowań Ankiety Bezpieczna Szkoła dla rodziców i dzieci Zbieranie informacji od uczniów Koordynator ds. bezpieczeństwa Wychowawcy SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 13

14 -Zajęcia na temat: Bezpieczne wakacje, Bezpieczne ferie Udział w Programach Bezpieczna szkoła, Szkoła bez przemocy Bezpieczna droga z radami Sponge-Boba -Podstawowa wiedza na temat zagrożeń płynących z nowych Mediów. i Policją. zagrażających Bezpieczeństwu. Wspieranie dziecka I. Wyrównywania szans edukacyjnych Diagnozowanie dzieci w Poradni Psychologicznej -Pedagogicznej Praca dydaktyczna w oparciu o opracowane wymagania zgodnie ze wskazaniami poradni. Dyrekcja Wychowawcy, Nauczyciele psycholog, Pedagog, pedagodzy specjalni. Uczeń pokonuje trudności w uczeniu się w oparciu o proponowany system pomocy Analiza oferty pomocowej pod względem dostosowania do potrzeb. Dyrektor Wychowawcy Psycholog, pedagog Zorganizowanie pomocy Psychologicznej dzieciom o specjalnych Potrzebach Uczeń ze specyficznymi Trudnościami otrzymuje pomoc Analiza efektów założeń dokonanych planach IPET i PDW Członkowie Zespołów SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 14

15 edukacyjnych praca Zespołów W oparciu o Ustawę, II. Wyrównywania szans rozwoju społecznego Pomoc psychologiczna i pedagogiczna w szkole. Pomoc materialna w tym: dofinansowanie obiadów, zapomogi losowe, wnioskowanie o pomoc do Ośrodka Pomocy Społecznej, wnioskowanie o wgląd w sytuację rodzinną, realizacja rządowych programów pomocowych i innych. Wychowawcy, Pedagog, Rada Rodziców Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. Monitorowanie Indywidualnych Przypadków. Dyrektor Wychowawcy, pedagog III. Prowadzenie Szkoły dla rodziców Realizacja programu Szkoła dla rodziców Pedagog przy współpracy z pracownikiem PPPP w Sławnie Rodzice otrzymują wskazówki do pracy nad trudnościami wychowawczymi Ankieta oceniająca efektywność podejmowanych działań Pedagog SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 15

16 Działania profilaktyczne dla uczniów klas IV VI SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 16

17 BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE I. Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. Podnoszenie standardów związanych z bezpieczną Szkołą /organizacja Pracy szkoły dyżury Nauczycieli, videomonitoring Zapoznanie uczniów z regulaminami dotyczącymi bezpieczeństwa w szkole. W tym regulaminami pracowni i wycieczek.. Zajęcia bezpieczne wakacje I ferie. Dyrektor, Koordynator ds. Bezpieczeństwa Nauczyciele Wychowawcy i Nauczyciele Przedmiotowi Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie Rodzice uczniów Mają przekonanie o bezpieczeństwie w szkole Ankiety Bezpieczna Szkoła / dla rodziców i dzieci/ Pedagog II. Zapobieganie przemocy i zachowaniem agresywnym Realizacja programu Bezpieczna droga z radami Spangoboba Zajęcia psychoedukacyjne dotyczące agresji zawarte w programie Spójrz inaczej i Spójrz inaczej na agresję Zapoznanie ze szkolnymi Procedurami dotyczącymi czynów agresywnych. Pedagog, policjant Wychowawcy, Psycholog Pedagog Uczniowie znają zasady poruszania się na drodze i potrafią je wykorzystać w praktyce Uczeń ma wiedzę jak radzić sobie z trudnymi emocjami, I konfliktami I wykorzystuje ta wiedzę w praktyce. Uczeń otrzymuje Obserwacja zachowań ucznia w szkole Obserwacja zachowań uczniów, Pedagog Wychowawcy SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 17

18 Prewencyjne spotkania Z policjantem na temat: Odpowiedzialność nieletnich za swoje czyny Modelowanie sposobów rozwiązywania konfliktów przy pracy z indywidualnym przypadkiem praca na kontrakcie, interwencje W klasach lub grupach. pomoc dorosłych przy rozwiązywaniu Poważnych konfliktów. Uczeń wie, że ponosi konsekwencje za nieadekwatne zachowania i wie ma prawo do uczenia się na błędach. Analiza efektów eliminujących zachowania agresywne. Dyrektor Psycholog, pedagog SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 18

19 Cel Działania Kto realizuje Kryterium sukcesu I. Zdrowe odżywianie Lekcje przyrody Akcje promujące zdrowe odżywianie według programu Trzymaj Formę ZDROWIE PSYCHICZNE I FIZYCZNE Nauczyciele przyrody Pedagog, realizatorzy Programów Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa Warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. Sposób ewaluacji Rozmowa, Obserwacja spożywanych posiłków na stołówce. Prowadzący ewaluację Realizatorzy działań, Pedagog II. Ruch bramą do Zdrowia fizycznego psychicznego III. Profilaktyka uzależnień Zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe i ruchowe. Zajęcia taneczne, Propagowanie turystyki pieszej. Wyjścia i wyjazdy na basen. Filmy i zajęcia psychoedukacyjne na podstawie programu Spójrz Inaczej, Zachowaj trzeźwy umysł Nikotyna i skutki jej zażywania kl. VI Wpływ alkoholu na organizm młodego człowieka. Konsekwencje Nauczyciele w-f, wychowawcy klas Pedagog, psycholog, Nauczyciele informatyki, pedagog przy współpracy z wychowawcami pedagogorganizacja wychowawcy- Zwiększenie oferty Sportowo - ruchowych zajęć pozalekcyjnych. Uczeń wie, na czym polega szkodliwe działanie nikotyny Deklaruje podejmowanie Właściwych wyborów Uczeń zna, na czym polega szkodliwe działanie alkoholu Analiza jakościowa i ilościowa oferty sportowo ruchowych zajęć pozalekcyjnych.. Przekaz informacji zwrotnych od dzieci Określenie poziomu Zagrożenia wśród uczniów. Ilość spraw prowadzonych zgodnie z procedurami i efekty tych działań. Nauczyciele w-f nauczyciel tańca Wychowawcy klas. Nauczyciel informatyki, Pedagog Wychowawcy SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 19

20 ryzykownych zachowań -kl. VI Media a uzależnienia tel. komórkowe, komputer, Internet Realizacja programu Zachowaj Trzeźwy Umysł Jak działają nowe substancje uzależniające napoje energetyzujące dopalacze Pogadanki w kl. IV VI Inscenizacją teatralna dotycząca skutków zażywania różnego rodzaju substancji uzależniających (kl.vi) przepracowanie tematu pedagog zaproszony psycholog pedagog, wychowawca Deklaruje podejmowanie Właściwych wyborów Uczeń potrafi ocenić swoje podejście do komputera. Ocena na podstawie karty pracy Ja i media Uczeń doświadcza działań dorosłych mających ochronić go przed zrachowaniami ryzykownymi. Rozmowy z uczniami Efekty współpracy ze szkołą w zakresie wyeliminowania zachowań ryzykownych uczniów. Spotkanie z psychologiem Dla rodziców Jak poznać, kiedy dziecko ma problem psycholog PPPP w Sławnie Podniesienie poziomu motywacji rodziców do Brania odpowiedzialności za losy dziecka Ankieta dotycząca odpowiedzialności rodziców z zakresie wychowania dzieci SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 20

21 I. Wyrównywania szans rozwoju społecznego Pomoc psychologiczna i pedagogiczna w szkole. Pomoc materialna w tym: Dofinansowanie obiadów Zapomogi losowe Wnioskowanie o pomoc do Ośrodka Pomocy Społecznej w Postominie Wnioskowanie do Sądu o wgląd w sytuację rodzinną Współpraca z kuratorami zawodowymi oraz społecznymi Wspieranie dziecka oraz rodziców Wychowawcy, Pedagog, Rada Rodziców Dziecko otrzymuje wsparcie od instytucji szkolnej. Rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji dziecka lub sytuacji rodzinnej. Rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. Monitorowanie Indywidualnych Przypadków. Dyrektor Wychowawcy Psycholog, pedagog II. Realizacja programów profilaktycznych dla rodziców Pomoc psychologiczno - pedagogiczna w szkole dla rodziców Realizacja programu Szkoła dla rodziców Wychowawcy, pedagog, w miarę potrzeb psycholog Pedagog, Pedagog PPPP w Sławnie Rodzice otrzymują wsparcie od instytucji szkolnej Rodzice otrzymują wskazówki do pracy nad trudnościami wychowawczymi. Monitorowanie Ankieta dla rodziców w zakresie efektywności podjętych działań Pedagog szkolny SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 21

22 V. EWALUACJA PROGRAMU Program profilaktyczny w Szkole Podstawowej w Staniewicach przygotowany jest na okres 5 lat szkolnych. Ewaluacja prowadzona jest przez nauczycieli zgodnie z zaplanowanym harmonogramem. W trakcie realizacji programu profilaktycznego, ewaluacja będzie miała charakter kształcący. Polegać będzie na poprawie i wzmacnianiu programu profilaktyki. Po 5 latach zostanie przeprowadzona ewaluacja końcowa, która określi czy program powinien być kontynuowany, czy jest efektywny i pozwoli osiągnąć wyniki zgodne z oczekiwaniami oraz czy działania były jednoznaczne i właściwie dobrane. Efektem końcowym ewaluacji będzie raport, z którym zostaną zapoznani nauczyciele, rodzice i uczniowie. Wychowawcy w każdym roku szkolnym planują realizację działań ujętych w Programie profilaktyki dzieci i młodzieży w Szkole Podstawowej w Staniewicach Planowanie i realizacja działań jest spójna z Programem Wychowawczym Szkoły Podstawowej w Staniewicach. Ewaluacja roczna prowadzona jest na koniec każdego roku szkolnego w latach , ewaluacja końcowa na zakończenie realizacji programu w czerwcu 2018 roku Celem ewaluacji rocznej jest: 1.Kontrola realizacji programu 2.Rozwój wiedzy o programie 3.Rozwiązywanie problemów powstających w trakcie jego realizacji 2) Ocenie podlegają następujących elementy programu: 1.Zasoby, jakie są używane w trakcie realizacji programu 2.Zastosowane strategie oddziaływań profilaktycznych 3.Osiągnięte wyniki bezpośrednio obejmujące zmiany w sferze osobowości i zachowania uczniów 3) Osoby odpowiedzialne: 1. wychowawcy 2. pedagog Celem ewaluacji końcowej: Ocena efektywności podjętych działań 1. Kryterium sukcesu: Działanie zaplanowane i realizowane w ramach programu są skuteczne SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 22

23 2. Narzędzia ewaluacji: sprawozdania, analiza i dane statystyczne, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, obserwacja, hospitacja 3.Osoby odpowiedzialne: pedagog, wychowawcy 4.Zapoznanie z Raportem z ewaluacji: czerwiec 2018 Program został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną w dniu , przyjęty do realizacji uchwałą Rady Rodziców nr 1/2012 w dniu r. SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 23

24 Literatura: 1.Gaś Z. ( 1993), Profilaktyka uzależnień. WSiP, Warszawa 2.Gaś Z.( 1997), Profilaktyka w szkole. W: Zapobieganie uzależnieniom uczniów, CMPP-P, Warszawa 3.Koczurowska J.( 2002), Standardy jakości programów profilaktycznych. Profilaktyka w środowisku lokalnym. Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania narkomanii, Warszawa 4.Szymańska J. ( 2000), Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, CMPP-P, Warszawa 5.Szymańska J. ( 2002) Szkoła jako miejsce realizacji działań profilaktycznych, W: profilaktyka w środowisku lokalnym. Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania narkomanii, Warszawa. 6.Wojcieszek K.( 2002), Jak uruchomić program profilaktyczny? 7. W: poradnik wychowawcy, ( red. M. Pomianowska) Wyd. Raabe, Warszawa SZKOŁA PODSATWOWA W STANIEWICACH Strona 24