18 Zbiornik hydrogeotermalny triasu górnego

Transkrypt

1 18 Zbirnik hydrgetermalny triasu górneg Zasięg basenu sedymentacyjneg w górnym triasie ulegał znacznym wahanim. Prawdpdbnie największy bszar zajmwał n w najstarszym kajprze górnym (warstwy gipswe dlne) raz w nryku. Centrum depzycji ulegał przemieszczeniu w zależnści d wieku, jednak maksymalne miąższści całeg triasu górneg, rzędu 1400 m, bserwwane są w płudniwzachdnim dcinku wału kujawskieg raz na bszarze niecki łódzkiej (Iwanw, 1998). Trias górny jest kresem nasilenia się tektniki slnej w brębie basenu, c dprwadził d silneg rzczłnkwania g na strefy różnej subsydencji raz pwstania lkalnych struktur dźwigających się (Warnw, Grzęzn, Szubin, Knary, Jeżów, Rgźn) (Gajewska 1997, Deczkwski, 1997). Sedymentacja utwrów triasu górneg dbywała się w przeważającej mierze w rzległym i płytkim zbirniku śródlądwym, będącym pzstałścią p mrzu wapienia muszlweg raz na bszarze lądwym. Pwstawały wówczas utwry w facji iłwcwej z wkładkami mułwców, piaskwców, dlmitów i margli. Kajper śrdkwy Warstwy gipswe dlne charakteryzuje znacznie mniejszy zasięg; zajmują ne centralną część Plski bez płudniw-zachdnieg fragmentu bszaru przedsudeckieg i część półncnzachdnią. W zbirniku sedymentację kształtwały warunki przejściwe charakterze słnej laguny, a w samym śrdku utwrzył się płytki basen slny. Kmpleks sadwy budują głównie utwry ilast-mułwcwe z wkładkami anhydrytu, gipsu i sli (Gajewska, 1978). Piaskwiec trzcinwy zajmuje bszar pdbny jak warstwy gipswe dlne. Budują g utwry genezie rzecznej i deltwej, równi zalewwych i śrdwisk lagunwych (Bilan, 1976; Orłwska-Zwlińska, 1972). Utwrzyły się grube kmpleksy piaskwcwe facji krytwych, które dzielą bszary równi pwdziwych zbudwanych z utwrów ilast-mułwcwych. Zasięg warstw gipswych górnych jest znacznie mniejszy. Sedymentację w zbirniku kształtwały warunki brakiczne. Wytwrzyły się głównie sady ilaste, pdrzędnie mułwcwe z wkładkami anhydrytów, dlmitów i piaskwców. Osady nryku leżą z luką sedymentacyjn-erzyjną na starszych utwrach (Marek, Pajchlwa, 1997). Pwstawały w zróżnicwanych warunkach śrdwisk śródlądwych, brakicznych i mrskich (Deczkwski, Franczyk, 1988a). Z pczątku sadziły się utwry zlepieńcwe, ilaste z przerstami anhydrytów. W części zachdniej Plski leżą na nich wydzielne warstwy drawieńskie - iłwce, dlmity i piaskwce (Dadlez, Kpik, 1963). Wyżej w prfilu wydziela się warstwy jarkwskie - iłwce dlmityczne i dlmity, a w strpwych partiach iły i mułwce przechdzące w warstwy zbąszyneckie. W półncn-wschdniej Plsce wydziela się warstwy nidzickie i kłdawskie dlne, zbudwane z pakietów pstrych zlepieńców i iłów z wkładkami piaskwców i mułwców. Osady retyku sedymentwały w zbirniku słdkwdnym, który w prównaniu z nrykiem isttnie przesunął się z płudnia na półnc (Pieńkwski, 1988). W zachdniej Plsce wydzieln warstwy wielichwskie, a w półncn-wschdniej i śrdkwej warstwy bartszyckie. Prfil sadwy rzpczynają utwry szare - piaskwce, mułwce i iłwce miejscami z przerstami węglistymi. W NE Plsce i w synklinrium warszawskim dminują facje ilast-mułwcwe z przewarstwieniami piaskwców. W kierunku półncnym wzrasta stpień piaszczystści sadów. W płudniw-zachdniej części zbirnika występują głównie utwry ilaste. Górntriaswy zbirnik wód getermalnych Niżu Plskieg zstał knturwany naturalnym zasięgiem występwania utwrów teg wieku i granicami Plski. Na planie struktur systemu alpejskieg (Pżaryski, 1974) zbirnik górntriaswy swym zasięgiem bejmuje niecki pmrską i warszawską wraz z półncn-zachdnim fragmentem niecki lubelskiej, nieckę szczecińską i strefę Grzwa Wielkplskieg, nieckę łódzką i miechwską, wał pmrski i kujawski, NW część brzeżenia świętkrzyskieg, syneklizę bałtycką, zachdnią część wyniesienia mazursk-suwalskieg i bniżenia pdlaskieg raz prawie całą pwierzchnię bszaru przedsudeckieg (z wyjątkiem płudniwych jej fragmentów) raz mnklinę śląsk-krakwską. Utwry górneg triasu występują na całym bszarze bejmującym badania. Strp tych utwrów zalega na rzędnych d k. 100 m npm (mnklina śląsk-krakwska) d pnad m npm (rejn na wschód d Knina). Pza bszarem przedsudeckim i mnkliną śląskkrakwską raz wałem kujawskim, gdzie strp utwrów zalega na rzędnych d -0 m npm, warstwy górntriaswe zalegają na rzędnych w granicach d k. -0 d k m npm Dtyczy t wszystkich, pza wcześniej wymieninymi, jednstek strukturalnych na Niżu Plskim. Całkwita miąższść utwrów górntriaswych jest zmienna w granicach d kilkudziesięciu metrów (brzeżne partie zbirnika) d pnad 20 m (wał kujawski). Pnad 1000 m miąższści tych utwrów występują lkalnie na wale kujawskim, wale pmrskim, w niecce mgileńskłódzkiej, warszawskiej, mnklinie śląsk-krakwskiej i w bszarze przedsudeckim. Na przeważającej części bszaru całkwita miąższść skał triasu górneg mieści się w przedziale m. Warstwy wdnśne w prfilu utwrów górntriaswych stanwią niedużą miąższść w granicach d kilku d k. 300 m. Pwierzchniw przeważają bszary, w których miąższść ta mieści się w przedziale d m raz m. Jedynie lkalnie na wałach kujawskim i pmrskim raz w nieckach mgileńsk-łódzkiej, szczecińskiej, pmrskiej i warszawskiej, a także w bszarze przedsudeckim i mnklinie śląsk-krakwskiej występują warstwy wdnśne sumarycznej miąższści przekraczającej 100 m. Największe pwierzchniw bszary bejmujące niecki mgileńsk-łódzką, warszawską i szczecińską raz wał kujawski, cechują się temperaturą w strpie utwrów górntriaswych pwyżej C. Najwyższe temperatury (pnad 120 C) zstały zarejestrwane w półncnwschdniej części niecki mgileńsk-łódzkiej i płudniw-zachdnim skrzydle wału kujawskieg w przekrju Knin-Truń i Pznań-Truń. Na pzstałym bszarze (strefy peryferyjne zbirnika) dminują temperatury w granicach 20 - C. Jedynie na mnklinie śląskkrakwskiej, niecce miechwskiej i w bszarze przedsudeckim występują temperatury niższe niż 20 C w strpie serii skał górntriaswych. Mineralizacja wód w strpie utwrów górneg triasu wzrasta prównywalnie d głębkści występwania ich strpu raz rzkładu pla temperaturweg. Największe mineralizacje (pnad 200, a nawet 300 g/dm 3 ) występują w wdach krążących w utwrach budujących wał kujawski raz wypełniających niecki mgileńsk-łódzką, szczecińską i warszawską. W pzstałych subzbirnikach (jednstkach strukturalnych) mineralizacja wód jest zmienna w przedziale d kilku (brzeżne strefy jednstek) d 100 g/dm 3 raz g/dm 3. Z uwagi na wyską mineralizację wód występujących w górntriaswym zbirniku mżna wykrzystywać ją d celów balnelgicznych (wdy występujące w nieckach i na wałach kujawskim i pmrskim) raz/lub rekreacyjnych (wdy z całeg zbirnika). Zmiennść współczynnika filtracji w warstwach wdnśnych górntriasweg zbirnika wód getermalnych jest niewielka i mieści się w przedziale d 1 d m/s. Są t zatem 398

2 18 Zbirnik hydrgetermalny triasu górneg skały słab przepuszczalne. Wyższe wartści teg parametru ( m/s) stwierdzne zstały jedynie na niewielkich bszarach w nieckach mgileńsk-łódzkiej, warszawskiej i szczecińskiej. Z uwagi na niską przepuszczalnść i przewdnść warstw wdnśnych ptencjalną wydajnść ujęć wód górntriaswych należy kreślić jak niską. Jedynie w niecce warszawskiej i mgileńsk-łódzkiej (lkalnie) raz na wale kujawskim i w niecce szczecińskiej (w zasadzie punktw) mżna spdziewać się uzyskania ptencjalnych wydajnści przekraczających 75 m 3 /h. Punktw mżna czekiwać uzyskania wydatków wyższych niż 100 m 3 /h. Na dminującym bszarze spdziewane wydajnści ptencjalnych ujęć nie przekraczają wartści m 3 /h. 18 The Upper Triassic aquifer The extent f the sedimentary basin during Upper Triassic was scillating cnsiderably. Prbably the largest was the area ccupied by the basin in the earliest Upper Keuper (the Lwer Gypsum Beds) and in the Nrian. The center depsitin migrated with age, but maximum thickness f the whle Upper Triassic, n the rder f 1400 m, can be bserved in the suth-western segment f the Kujawy Swell and in the Łódź Trugh (Iwanw, 1998). The Upper Triassic was a perid f intensified salt tectnics, which led t strng dismembering f the basin int znes f varius subsidence with current frmatin f lcal uplifting structures (Warnw, Grzęzn, Szubin, Knary, Jeżów, Rgźn) (Gajewska, 1997b; Deczkwski, 1997). Sedimentatin f the Upper Triassic depsits prceeded fr the mst part within an extensive and shallw inland saline basin, which represented remains f the Muschelkalk sea, and n the surrunding land. During that time the depsits f claystne facies were develped, with siltstne, sandstne, dlmite and marl interbeddings. Middle Keuper The Lwer Gypsum Beds are characterized by much smaller extent; they ccupy the central part f Pland, except f its suth-western and nrth-western areas. The sedimentatin was determined by transitinal cnditins f saline lagn, and a shallw saline basin frmed in the very center. The sedimentary cmplex cnsists principally f clayey-silty depsits with anhydrite, gypsum and salt inserts (Gajewska, 1978). The Reed Sandstne ccupies an area similar t the abve mentined. It is cmpsed f depsits f fluvial and deltaic rigin, f fld plains and lagnal envirnments (Bilan, 1976; Orłwska-Zwlińska, 1972). Thick sandstne cmplexes f the channel infill facies were frmed, which are cut int the fld plains cmpsed f clayey-silty depsits. Extent f the Upper Gypsum Beds was much smaller. Sedimentatin in the basin was determined by brackish cnditins. Mainly clayey depsits were develped, subrdinately siltstne with inserts f anhydrite, dlmite and sandstne. The Nrian depsits rest with a sedimentary-ersinal gap upn lder rcks (Marek & Pajchlwa, 1997). They were frmed in differentiated cnditins f inland, brackish and marine envirnments (Deczkwski & Franczyk, 1988a). At the beginning the cnglmerates and clayey depsits with anhydrite intercalatins were develped. In the western part f Pland, they are verlain by the Drawn Beds cmpsed f claystnes, dlmites and sandstnes (Dadlez & Kpik, 1963). Up in the sectin, the Jarkw Beds are distinguished - dlmitic claystnes and dlmites, and in the uppermst parts - clays and siltstnes passing int the Zbąszynek Beds. In nrth-eastern Pland, the Nidzica and Lwer Kłdawa Beds are distinguished, which are cmpsed f packages f variegated cnglmerates and clays with interbeddings f sandstne and siltstne. The Rhaetian depsits develped in a fresh-water basin, which was cnsiderably shifted frm suth t nrth, cmpared t the Nrian ne (Pieńkwski, 1988). The sedimentary sectin begins with grey depsits: sandstne, siltstne and claystne, with caly bands at places. In NE Pland and in the Warsaw Depressin, clayey-silty facies with sandstne interbeddings are dminating. The sand cntent increases t the nrth, whereas in the suth-western part f the basin the clayey depsits prevail. 399

3 The Upper Triassic reservir f gethermal waters in the Plish Lwlands was cntured by the natural extent f depsits f this age and bundaries f Pland. On the structural lay-ut f the Alpine system (Pżaryski, 1974), the Upper Triassic reservir cvers the Pmeranian Trugh and Warsaw Trugh tgether with the nrth-western part f Lublin Trugh, Szczecin Trugh and Grzów Wielkplski zne, as well as Łódź Trugh and Miechów Trugh, the Pmeranian Swell and Kujawy Swell, tgether with NW part f the margin f Świętkrzyskie (Hly Crss) Mts, the Baltic Syneclise, the western part f Mazury-Suwałki Elevatin and Pdlasie Depressin, and almst the entire area f the Fre-Sudetic regin (except f its suthern part) and the Cracw-Silesian Mncline. The Upper Triassic strata ccur in the whle study area. The tp f this frmatin ccurs at the altitudes frm abut 100 meters a.s.l. (the Silesian-Kraków Mncline) t belw meters a.s.l. (the area east f Knin). Apart frm the Fre-Sudetic Mncline, the Silesian- Kraków Mncline and the Kujawy Blck where the tp surface f Upper Triassic frmatin ccurs at the altitudes abve -0 m n.p.m., this surface is lcated at the depth frm -0 t abut meters a.s.l. in all structural the units f the Plish Lwlands. The ttal thickness f grundwater hrizns in the whle Upper Triassic frmatin varies frm several t abut 300 meters, with the dminating values frm belw t meters. Only lcally, in the areas f the Kujawy and Pmerania blcks, and in the Mgiln-Łódź, Szczecin, Pmerania and Warsaw trughs as well as in the Fre-Sudetic and Silesia-Kraków mnclines the thickness f Upper Triassic aquifers exceeds 100 meters. The largest areas f the Mgiln-Łódź, Szczecin and Warsaw trughs, and the Kujawy Swell reveal temperatures ver C at the tp f Upper Triassic frmatin. Highest temperatures (ver 120 C) were measured in the nrtheastern part f the Mgiln-Łódź Trugh and f the suthwestern limb f the Kujawy Swell, alng Knin-Truń and Pznań-Truń lines. In the remaining, peripherial parts f the aquifer the temperatures frm 20 t C dminate. Only in the Silesia-Kraków Mncline, in Miechów Depressin and Fre-Sudetic Mncline the temperatures at the tp f Upper Triassic frmatin are belw 20 C. Due t the lw permeability and hydraulic transmissivity f the Upper Triassic reservir, the discharge values are expected t be lw. Only lcally, in Warsaw and Mgiln-Łódź depressins, in the Kujawy Swell and in a few sites in the Szczecin Trugh the values in excess f 75 m 3 /h can be expected. The values ver 100 m 3 /h will prbably ccur rarely. In the mst part f the Upper Triassic aquifer the discharge values belw m 3 /h will prevail. 5. Gajewska I., Stratygrafia i rzwój kajpru w półncn-zachdniej Plsce. In: Stratygrafia kajpru w Plsce. Prace Inst.Gel. T Gajewska I., W: S.Marek, M.Pajchlwa (red.) Epikntynentalny perm i mezzik w Plsce. Prace PIG Iwanw A., W: R.Dadlez, S,Marek, J.Pkrski (red.) Atlas palegegraficzny epikntynentalneg permu i mezziku w Plsce w skali 1: PIG Warszawa. 8. Marek S., Pajchlwa M. (red.), Epikntynentalny perm i mezzik w Plsce. Prace PIG Orłwska-Zwlińska T., Stratygrafia sadów kajpru w prfilu wiertniczym Bża Wla na pdstawie badań sprw-pyłkwych. Kwart.Gel., 16, nr Pieńkwski G., Analiza facjalna najwyższeg triasu i liasu Wyżyny Krakwsk- Wieluńskiej raz perspektywy występwania surwców ilastych. Przegl.Gel., 36 nr Pżaryski W., Pdział bszaru Plski na jednstki tektniczne. W: Budwa gelgiczna Plski T. 4, Tektnika. cz.1. Niż Plski. Inst.Gel. Warszawa. Literatura (References): 1. Bilan W., Stratygrafia górneg triasu wschdnieg brzeżenia Górnśląskieg Zagłębia Węglweg. Gelgia, 2, z Dadlez R., Kpik J., Prblem retyku w zachdniej Plsce na tle prfilu w Książu Wielkplskim. Kwart.Gel. T.7 nr Deczkwski Z., W: S.Marek, M.Pajchlwa (red.) Epikntynentalny perm i mezzik w Plsce. Prace PIG Deczkwski Z., Franczyk M., Palemiąższść, litfacje i paletektnika nryku i retyku na Niżu Plskim. Kwart.Gel., T.32, nr

4 ..

5 Zał Mapa lkalizacyjna twrów dla zbirnika triasu górneg na Niżu Plskim Pwierzchnia górntriasweg zbirnika wód getermalnych wynsi km 2, c stanwi 57.12% pwierzchni Plski raz 65.47% pwierzchni Niżu Plskieg. Analizę strukturaln-miąższściwą zbirnika triasu górneg part na pdstawie twrów zlkalizwanych na bszarze Niżu Plskieg. Encl Lcatin map f wells drilled t Upper Triassic aquifer in the Plish Lwlands The Upper Triassic gethermal aquifer cvers the area f 178, km 2, which is 57.12% f the territry f Pland and 65.47% f the whle Plish Lwlands area. The structural and thickness analysis f the Upper Triassic =gethermal aquifer were based upn data frm 1,218 wells. 402

6 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA LOKALIZACYJNA OTWORÓW DLA ZBIORNIKA TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl LOCATION MAP OF WELLS DRILLED TO UPPER TRIASSIC AQUIFER IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Kalisz Knin Truń Sieradz Włcławek Łódź Płck N I Ż P O L S K I Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Białystk Ostrłęka Brześć Siedlce Biała Pdlaska BIAŁORUŚ Legenda: Legend: NW 120 numeracja twrów well numbers 12 SE Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople POLISH LOWLANDS Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Numer twru wierniczeg - Brehle number Warszawa - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Granice administracyjne wjewództw - Bundaries f districts - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Bielsk-Biała Kraków Tarnów Nwy Sącz Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A 00 Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

7 Zał Mapa strukturalna strpu utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Utwry górneg triasu występują na całym bszarze bejmującym badania. Strp tych utwrów zalega na rzędnych d k. 100 m npm (mnklina śląsk-krakwska) d pnad m npm (rejn na wschód d Knina). Pza bszarem przedsudeckim i mnkliną śląskkrakwską raz wałem kujawskim, gdzie strp utwrów zalega na rzędnych d -0 m npm, warstwy górntriaswe zalegają na rzędnych w granicach d k. -0 d k m npm. Dtyczy t wszystkich, pza wcześniej wymieninymi, jednstek strukturalnych na Niżu Plskim. Encl Structural map f the tp surface f Upper Triassic frmatin in the Plish Lwlands The Upper Triassic strata ccur in the whle study area. The tp f this frmatin ccurs at the altitudes frm abut 100 meters asl (the Silesian-Kraków Mncline) t belw -3,600 meters asl (the area east f Knin). Apart frm the Fre-sudetic Mncline, the Silesian- Kraków Mncline and the Kujawy Blck where the tp surface f Upper Triassic frmatin ccurs at the altitudes abve -0 meters asl, this surface is lcated at the altitudes frm -0 t abut -3,600 meters asl in the all structural units f the Plish Lwlands. 404

8 M r Ba ze ł 1800 kie tyc L R O S J A Kaliningrad I T Marijampl Zał W A Słupsk Gdańsk MAPA STRUKTURALNA STROPU UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl Suwałki Kszalin Elbląg STRUCTURAL MAP OF THE TOP SURFACE OF UPPER TRIASSIC FORMATION IN THE POLISH LOWLANDS Olsztyn Łmża Bydgszcz Białystk Ostrłęka Truń Ciechanów N I E M C Y Grzów Wlkp. Włcławek [ m npm ] Piła B I A Ł O R U Ś Szczecin [ m asl ] Płck Pznań WARSZAWA Frankfurt Knin Brześć Siedlce Zielna Góra Biała Pdlaska Skierniewice Cttbus Leszn Kalisz Legenda: Łódź Legend: Sieradz Lublin Legnica Radm Pitrków Trybunalski Chełm - Ishypses f the tp surface f Upper Triassic frmatin [m asl] Linie zasięgu utwrów triasu górneg Wrcław - Extent f Upper Triassic frmatin Jelenia Góra - Uskki Kielce Wałbrzych - Faults Zamść Częstchwa Warszawa Ople [ m n.p.m. ] Tarnbrzeg - Main cities I Kraków A C A Rzeszów Tarnów R L I K Z E -00 S K Bielsk-Biała Przemyśl Krsn A Lwów K B U P U Katwice 00 E Salt structures and diapires N 0 R - Ważniejsze miasta - Struktury slne A [ m a.s.l.] Izhipsy strpu utwrów triasu górneg [m npm] Nwy Sącz Zakpane Brn S Ł O WPprad A C J A km.

9 Zał Mapa miąższści całkwitej utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Całkwita miąższść utwrów górntriaswych jest zmienna w granicach d kilkudziesięciu metrów (brzeżne partie zbirnika) d pnad 2 0 m (wał kujawski). Pnad m miąższści tych utwrów występują lkalnie na wale kujawskim, wale pmrskim, w niecce łódzkiej, warszawskiej, mnklinie śląsk-krakwskiej i w bszarze przedsudeckim. Na przeważającej części bszaru całkwita miąższść skał triasu górneg mieści się w przedziale m. Encl Map f ttal thickness f Upper Triassic frmatin in the Plish Lwlands Ttal thickness f the Upper Triassic frmatin varies frm sme tens f meters (marginal parts f the aquifer) t ver 2,0 meters (in the Kujawy Blck). Thicknesses ver 1,000 meters were bserved lcally, in the Kujawy and Pmerania blcks, in the Mgiln-Łódź and Warsaw trughs, in the Silesia-Kraków Mncline and in the Fre-Sudetic Mncline. In the mst part f the aquifer thicknesses f Upper Triassic frmatin fall int the range 200-1,000 meters. 406

10 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA MIĄŻSZOŚCI CAŁKOWITEJ UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF TOTAL THICKNESS OF UPPER TRIASSIC FORMATION IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: [m] [m] Legnica Jelenia Góra Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa - Izpachyty utwrów triasu górneg [m] - Ispachytes f Upper Triassic frmatin [m] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Kraków Bielsk-Biała Tarnów Nwy Sącz Rzeszów Przemyśl Krsn Lwów U K R A I N A 00 - Struktury slne - Salt structures and diapires Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

11 Zał Mapa sumarycznej miąższści warstw wdnśnych triasu górneg na Niżu Plskim Warstwy wdnśne w prfilu utwrów górntriaswych stanwią niedużą miąższść w granicach d kilku d k. 300 m. Pwierzchniw przeważają bszary, w których miąższść ta mieści się w przedziale d m raz m. Jedynie lkalnie na wałach kujawskim i pmrskim raz w nieckach łódzkiej, szczecińskiej, pmrskiej i warszawskiej, a także w bszarze przedsudeckim i mnklinie śląsk-krakwskiej występują warstwy wdnśne sumarycznej miąższści przekraczającej 100 m. Zał Map f cumulative thickness f Upper Triassic grundwater hrizns in the Plish Lwlands Thickness f grundwater hrizns in the whle Upper Triassic frmatin varies frm several t abut 300 meters, with the dminating values frm belw t meters. Only lcally, in the areas f the Kujawy and Pmerania blcks, and in the Mgiln-Łódź, Szczecin, Pmerania and Warsaw trughs as well as in the Fre-Sudetic and Silesia-Kraków mnclines the thickness f Upper Triassic grundwater hrizns exceeds 100 meters. 408

12 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA SUMARYCZNEJ MIĄŻSZOŚCI WARSTW WODONOŚNYCH TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF CUMULATIVE THICKNESS OF UPPER TRIASSIC GROUNDWATER HORIZONS IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: [m] [m] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Izpachyty warstw wdnśnych triasu górneg [m] - Ispachytes f cumulative thickness f Upper Triassic grundwater hrizns [m] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta Warszawa - Main cities REPUBLIKA Brn CZESKA Katwice Kraków Tarnów Bielsk-Biała Nwy Sącz Zakpane SŁOWACJA Pprad Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A km

13 Zał Mapa temperatur w strpie utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Największe pwierzchniw bszary bejmujące niecki łódzką, warszawską i szczecińską raz wał kujawski, cechują się temperaturą w strpie utwrów górntriaswych pwyżej C. Najwyższe temperatury (pnad 120 C) zstały zarejestrwane w półncn-wschdniej części niecki łódzkiej i płudniw-zachdnim skrzydle wału kujawskieg w przekrju Knin - Truń i Pznań - Truń. Na pzstałym bszarze (strefy peryferyjne zbirnika) dminują temperatury w granicach 20 - C. Jedynie na mnklinie śląsk-krakwskiej, niecce miechwskiej i w bszarze przedsudeckim występują temperatury niższe niż 20 C w strpie serii skał górntriaswych. Encl Map f temperatures at the tp surface f Upper Triassic frmatin in the Plish Lwlands The largest areas f the Mgiln-Łódź, Szczecin and Warsaw trughs, and the Kujawy Blck reveal temperatures ver C at the tp f Upper Triassic frmatin. Highest temperatures (ver 120 C) were measured in the nrtheastern part f the Mgiln-Łódź Trugh and in the suthwestern limb f the Kujawy Blck, alng the Knin-Truń and Pznań-Truń lines. In the remaining, peripherial parts f the aquifer the temperatures frm 20 t C dminate. Only in the Silesia-Kraków Mncline, in the Miechów Trugh and in the Fre-Sudetic Mncline the temperatures in the tp f Upper Triassic frmatin are belw 20 C. 410

14 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA TEMPERATUR W STROPIE UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF TEMPERATURES AT THE TOP SURFACE OF UPPER TRIASSIC FORMATION IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: [ C ] [C] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa - Iztermy strpu utwrów triasu górneg [ C] - Istherms at the tp surface f Upper Triassic frmatin [ C] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA Brn CZESKA Katwice Kraków Tarnów Bielsk-Biała Nwy Sącz Zakpane SŁOWACJA Pprad Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A km

15 Zał Mapa mineralizacji wód w strpie utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Mineralizacja wód w strpie utwrów górneg triasu wzrasta prównywalnie d głębkści występwania ich strpu raz rzkładu pla temperaturweg. Największe mineralizacje (pnad 200, a nawet 300 g/dm 3 ) występują w wdach krążących w utwrach budujących wał kujawski raz wypełniających niecki łódzką, szczecińską i warszawską. W pzstałych subzbirnikach (jednstkach strukturalnych) mineralizacja wód jest zmienna w przedziale d kilku (brzeżne strefy jednstek) d 100 g/dm 3 raz g/dm 3. Encl Map f the TDS at the tp surface f Upper Triassic frmatin in the Plish Lwlands The TDS f gethermal waters reservired in the tp part f Upper Triassic frmatin increases with the depth and with the temperatures. The highest TDS values (ver 200, and even 300 g/dm 3 ) were fund in the Kujawy Blck and in the Mgiln-Łódź, Szczecin and Warsaw trughs. In the remaining structural units the TDS values are variable (frm several g/dm 3 in the marginal parts f the units t 100 g/dm 3 and frm 100 t 200 g/dm

16 M r Ba ze ł 1800 kie tyc L R O S J A Kaliningrad I T Marijampl Zał W A Słupsk Gdańsk MAPA MINERALIZACJI WÓD W STROPIE UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl Suwałki Kszalin Elbląg MAP OF THE TDS AT THE TOP SURFACE OF UPPER TRIASSIC FORMATION IN THE POLISH LOWLANDS Olsztyn Łmża Bydgszcz Białystk Ostrłęka Truń Ciechanów N I E M C Y Grzów Wlkp. Włcławek 3 [ g/dm ] Piła B I A Ł O R U Ś Szczecin Płck Pznań WARSZAWA Frankfurt Knin Brześć Siedlce Zielna Góra Biała Pdlaska Skierniewice Cttbus Leszn Kalisz Legenda: Łódź Legend: Sieradz Radm Lublin Legnica 3 Pitrków Trybunalski Chełm Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin Jelenia Góra - Uskki Kielce A N I Katwice Kraków L I K Rzeszów Tarnów A C A B P U R E 1 Z E 100 S K Bielsk-Biała Przemyśl Krsn A Lwów Nwy Sącz Zakpane Brn S Ł O WPprad A C J A 0 - Main cities K R Ważniejsze miasta 00 2 Tarnbrzeg U >2 Warszawa Ople 3 - Faults Zamść Częstchwa [ g/dm ] 3 - Islines f TDS [g/dm ] Wrcław Wałbrzych - Izlinie mineralizacji [g/dm ] km.

17 Zał Mapa wód termalnych zbirnika triasu górneg kwalifikujących się d wykrzystania w balneterapii i rekreacji Z uwagi na wyską mineralizację wód występujących w górntriaswym zbirniku mżna wykrzystywać ją d celów balnelgicznych (wdy występujące w nieckach i na wałach kujawskim i pmrskim) raz/lub rekreacyjnych (wdy z całeg zbirnika). Analizwan chlrkwe wdy termalne zbirnika triasu górneg na bszarze Niżu Plskieg w 102 dwiertach. Zdecydwana większść wód charakteryzuje się mineralizacją pniżej 100 g/dm 3 przy temperaturze głównie d 20 d 60 C, a jedynie w rejnie Knina d 120 C (Bjarski, 1996). Typ hydrchemiczny wód zbirnika triasu górneg jest głównie Cl-Na lub Cl-Ca z brmem i jdem. D celów rekreacyjnych wytypwan wdy występujące na bszarze niecki i wału pmrskieg w rejnie Brjce - Dzwirzyn - Darłw - Wyszebórz - Okunin - Płczyn - Bór - Brda - Witkw. Na bszarze mnkliny przedsudeckiej w rejnie: Cychry - Ośn - Kziczyn - Starple - Sulechów, raz Grzyce - Janw - Wierzchwice - Drłtwice. Obszar niecki warszawskiej i bniżenia pdlaskieg w rejnie: Sierpiec - Bieżuń - Płńsk - Pułtusk - Łchów - Skłów Pdlaski. Obszar niecki warszawskiej, wału kujawskieg, niecki łódzkiej w rejnie: Mszcznów - Jeżów - Buków - Studzianna - Mniszków - Gidle - Secemin - Wieluń; raz bszar lubelski w rejnie Magnuszew - Białbrzegi - Pinki. D wykrzystania w balnelgii wytypwan wdy udkumentwane na bszarze niecki szczecińskiej w rejnie: Przytór - Kłczew raz Chabw - Chciwel, jak również rejn dwiertu Człpa 1. Z bszaru niecki pmrskiej w rejnie: Wyszebórz - Dunw raz Chciwle - Wierzchw - Brzezie. Obszar niecki pmrskiej, wału pmrskieg i niecki mgileńskiej w rejnie: Bysław - Bydgszcz - Wągrwiec. Obszar mnkliny przedsudeckiej w rejnie: Śrda - Książ - Dnatw. Obszar niecki pmrskiej, warszawskiej, wału pmrskieg i niecki mgileńskiej w rejnie: Działdw - Glub Dbrzyń - Czernikw - Byczyna - Trzemżal. Na bszarze wału kujawskieg w rejnie: Rdutów - Siedlec - Kmpina - Różyce. Udkumentwan również zasby wód getermalnych d celów balnelgicznych w niecce łódzkiej. Encl Map f thermal waters f the Upper Triassic frmatin qualified fr balnetherapy and recreatin Thermal waters reservired in the Upper Triassic aquifer f the Plish Lwlands were analyzed in 102 wells. Mst f these waters shw the TDS values belw 100 g/dm 3 and the temperatures frm 20 t 60 C, except fr the Knin area where temperatures up t 120 C were measured (Bjarski, 1996). The waters belng t Cl-Na r Cl-Ca types with cncetratins f Br and J. Thermal waters reservired in the Upper Triassic aquifer f the Plish Lwlands were analyzed in 102 wells. Mst f these waters shw the TDS values belw 100 g/dm 3 and the temperatures frm 20 t 60 C, except fr the Knin area where temperatures up t 120 C were measured (Bjarski, 1996). The waters belng t Cl-Na r Cl-Ca types with cncetratins f Br and J. Waters suitable fr balnelgical purpses ccur in the Szczecin Trugh (Przytór - Kłczew and Chabw - Chciwel areas as well as in the vicinity f the Człpa-1 well), in the Pmerania Trugh (Wyszebórz - Dunw and Chciwle - Wierzchw - Brzezie areas), in the Pmerania Trugh and Blck,and in the Mgiln Trugh (Bysław - Bydgszcz - Wągrwiec area), in the Fre-sudetic Mncline (Śrda - Książ - Dnatw area) in the Pmerania, Warsaw and Mgiln trughsand in the Pmerania Blck (Działdw - Glub Dbrzyń - Czernikw - Byczyna - Trzemżal area) and in the Kujawy Blck (Rdutów - Siedlec - Kmpina - Różyce area). Balnelgical water resurces were assessed als in the Łódź Trugh. 414

18 14 00 N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin M r z e B Grzów Wlkp. a ł t y Zielna Góra Jelenia Góra Kszalin Legnica REPUBLIKA c k i e Wałbrzych Piła Leszn Słupsk Pznań Wrcław CZESKA Bydgszcz Truń Ople Kalisz Gdańsk Knin Sieradz Łódź Częstchwa Katwice Elbląg Włcławek Bielsk-Biała Płck Pitrków Trybunalski Kraków Skierniewice ROSJA Kaliningrad Olsztyn Ciechanów Kielce WARSZAWA Radm Tarnów Nwy Sącz Łmża Ostrłęka Tarnbrzeg Krsn Siedlce Rzeszów Przemyśl Suwałki Biała Pdlaska Lublin Marijampl Białystk Chełm LITWA Brześć Zamść Lwów BIAŁORUŚ U K R A I N A Zał MAPA WÓD TERMALNYCH ZBIORNIKA TRIASU GÓRNEGO KWALIFIKUJĄCYCH SIĘ DO WYKORZYSTANIA W BALNEOTERAPII I REKREACJI Encl Legenda: Warszawa MAP OF THERMAL WATERS OF THE UPPER TRIASSIC FORMATION QUALIFIED FOR BALNEOTHERAPY AND RECREATION Legend: Otwry wykrzystane d knstrukcji mapy - Brehles used fr map cnstructin - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Ważniejsze miasta - Main cities Balneterapia Balnetherapy - Obszar perspektywiczny (mineralizacja > 70 g/dm 3 ) - Perspective area ( TDS > 70 g/dm 3 ) - Obszar udkumentwany wierceniami - Area dcumented with drillings Rekreacja Recreatin 3 - Obszar perspektywiczny ( mineralizacja < 70 g/dm i temperatura < 60 C) 3 - Perspective area ( TDS < 70 g/dm and temperature< 60 C) - Obszar udkumentwany wierceniami - Area dcumented with drillings. Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

19 Zał Mapa przewdnści hydraulicznej utwrów triasu górneg na Niżu Plskim W ślad za nieznaczną zmiennścią współczynnika filtracji i sumarycznej miąższści warstw wdnśnych występujących w zbirniku górntriaswym również nieznacznie zmienna jest ich przewdnść hydrauliczna. W zasadzie utwry twrzące skały zbirnikwe wód getermalnych cechują się przewdnścią d kilku d m 2 /s. Jedynie lkalnie przewdnść wzrasta pnad tę granicę i siąga wartść m 2 /s (wał kujawski, niecka łódzka). Encl Map f hydraulic transmissivity in the Upper Triassic aquifer f the Plish Lwlands Similarly t the hydraulic cnductivity and the ttal thickness f Upper Triassic grundwater hrizns, the hydraulic transmissivity values shw lw variability, frm several t m 2 /s. Lcally, higher values were measured (up t m 2 /s) in the Kujawy Blck and in the Mglin-Łódź Trugh. 416

20 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA PRZEWODNOŚCI HYDRAULICZNEJ UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF HYDRAULIC TRANSMISSIVITY IN THE UPPER TRIASSIC AQUIFER OF THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: 2 [m/s 10-5 ] 2 [m/s 10-5 ] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa Izlinie przewdnści hydraulicznej [m /s 10 ] Islines f hydraulic transmissivity [m /s 10 ] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA Brn CZESKA Katwice Kraków Tarnów Bielsk-Biała Nwy Sącz Zakpane SŁOWACJA Pprad Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A km

21 Zał Mapa ptencjalnej wydajnści studni (dubletów) w triasie górnym na Niżu Plskim Z uwagi na niską przepuszczalnść i przewdnść warstw wdnśnych ptencjalną wydajnść ujęć wód górntriaswych należy kreślić jak niską. Jedynie w niecce warszawskiej i łódzkiej (lkalnie) raz na wale kujawskim i w niecce szczecińskiej (w zasadzie punktw) mżna spdziewać się uzyskania ptencjalnych wydajnści przekraczających 75 m 3 /h. Punktw mżna czekiwać uzyskania wydatków wyższych niż 100 m 3 /h. Na dminującym bszarze spdziewane wydajnści ptencjalnych ujęć nie przekraczają wartści m 3 /h. Encl Map f ptential discharge f wells (dublets) in Upper Triassic reservirs f the Plish Lwlands Due t lw permeability and hydraulic transmissivity f Upper Triassic reservir rcks, the discharge values are expected t be lw. Only lcally, in the Warsaw and Mgiln-Łódź trughs, in the Kujawy Blck and in a few sites in the Szczecin Trugh the values ver 75 m 3 /h can be btained. Values ver 100 m 3 /h will be rare. In the mst part f the Upper Triassic aquifer the discharge values belw m 3 /h will prevail. 418

22 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA POTENCJALNYCH WYDAJNOŚCI STUDNI ( DUBLETÓW) W TRIASIE GÓRNYM NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF POTENTIAL DISCHARGE OF WELLS (DOUBLETS) IN UPPER TRIASSIC RESERVOIRS OF THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: 3 [m/h] 3 [m/h] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa 3 - Izlinie wydajnści [m /h] 3 - Islines f discharge [m /h] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Kraków Bielsk-Biała Tarnów Nwy Sącz Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

23 Zał Mapa jednstkwych zasbów statycznych utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Pwierzchnia kalkulacji zasbów statycznych górntriasweg zbirnika wód getermalnych wynsi km 2. Całkwite zasby statyczne zbirnika wynszą J, c dpwiada TOE energii (tab , rys ). Wielkść zasbów statycznych przypadających na jednstkę pwierzchni zbirnika górneg triasu zmienia się d pniżej 5 GJ/m 2, d - 55 GJ/m 2. Największe wartści jednstkwych zasbów statycznych charakteryzują zachdnią część niecki warszawskiej, centralną część wału kujawskieg raz półncn-wschdnią i płudniwwschdnią część niecki mgileńsk-łódzkiej. Lkalnie pdwyższne wartści zasbów statycznych, pwyżej 20 GJ/m 2, występują we wschdniej części niecki warszawskiej raz na płudnie d Kszalina - na bszarze niecki pmrskiej. Wartści pniżej 10 GJ/m 2 występują na znacznych bszarach wału pmrskieg, w centralnej części niecki mgileńsk-łódzkiej (bszar Knina) raz w półncnej części wału kujawskieg, na linii Bydgszcz - Truń - Włcławek. Najmniejsze wartści, pniżej 5 GJ/m 2, charakteryzują brzegwe strefy górntriasweg zbirnika getermalneg. Encl Map f unit static resurces f Upper Triassic aquifer in the Plish Lwlands The calcuatin area f static resurces accumulated in the Upper Triassic aquifer is 178, km 2. Ttal static resurces accumulated in this area are J, which crrespnds t the energy f TOE (tab , fig ). The unit static resurces f the Upper Triassic aquifer vary frm belw 5 t - 55 GJ/m 2. The highest values were fund in the western part f the Warsaw Trugh, in the central part f the Kujawy Blck as well as in the nrtheastern and sutheastern parts f the Mgiln-Łódź Trugh. Higher values f the unit static resurces (ver 20 GJ/m 2 ) were lcally bserved in the eastern part f the Warsaw Trugh and in the Pmerania Trugh (suth f Kszalin). Lw values if ubit static resurces (<10 GJ/m 2 ) ccur in vast areas f the Pmerania Blck, in the central part f the Mgiln-Łódź Trugh (Knin area) and in the nrthern part f the Kujawy Blck (alng the Bydgszcz - Truń - Włcławek line) The lwest values (<5 GJ/m 2 ) are typical f the marginal parts f the Upper Triassic aquifer. 420

24 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA JEDNOSTKOWYCH ZASOBÓW STATYCZNYCH UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF UNIT STATIC RESOURCES OF UPPER TRIASSIC AQUIFER IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: 2 [ GJ/m ] 2 [ GJ/m ] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Izlinie jednstkwych zasbów statycznych [GJ/m 2 ] - Islines f unit static resurces [GJ/m 2 ] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta Warszawa - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Bielsk-Biała Kraków Tarnów Nwy Sącz Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A 00 0 Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

25 Zał Mapa jednstkwych zasbów statycznych-wydbywalnych utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Całkwite zasby statyczne-wydbywalne górntriasweg zbirnika wód getermalnych wynszą J, c dpwiada TOE energii (tab , rys ). Wielkści zasbów przypadających na 1m 2 pwierzchni zbirnika scylują w granicach d pniżej 1 GJ/m 2, d k. 10 GJ/m 2. Maksymalne wartści zasbów statycznych-wydbywalnych, nieznacznie przekraczających 10 GJ/m 2, występują w półncnej części niecki mgileńsk-łódzkiej (strefa Mgilna), na płudnie d Trunia - na bszarze wału kujawskieg raz na płudniwy-zachód d Płcka (niecka warszawska, wał kujawski). Obszar przedsudecki, wał pmrski, synekliza perybałtycka, wyniesienie mazursksuwalskie raz bniżenie pdlaskie charakteryzują się zasbami statycznymi-wydbywalnymi pniżej 1 GJ/m 2. Rzkład jednstkwych zasbów statycznych-wydbywalnych wskazuje, że najbardziej zasbne strefy getermalne, w brębie zbirnika triasu górneg, występują w centralnej części zbirnika. Encl Map f unit static-recverable resurces f Upper Triassic aquifer in the Plish Lwlands The ttal static-recverable resurces accumulated in the Upper Triassic gethermal aquifer are J (i.e TOE) (tab , fig ). The unit static-recverable resurces vary frm less than 1 t abut 10 GJ/m 2. Maximum values f unit static-recverable resurces (abve 10 GJ/m 2 ) were calculated in the nrthern part f the Mgiln-Łódź Trugh (Mgiln vicinity), in the Kujawy Blck (suth f Truń) and in the Warsaw Trugh and the Kujawy Blck (suthwest f Płck). The Fre-Sudetic Mncline, the Pmerania Blck, the Peri-baltic Syneclise, the Mazury- Suwałki Uplift and the Pdlasie Depressin reveal unit static-recverable belw 1 GJ/m 2. Distributin f unit static-recverable resurces in the Upper Triassic aquifer demnstrates that mst perspective are the areas lcated in the central part f the aquifer. 422

26 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA JEDNOSTKOWYCH ZASOBÓW STATYCZNYCH-WYDOBYWALNYCH UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF UNIT STATIC-RECOVERABLE RESOURCES OF UPPER TRIASSIC AQUIFER IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: 2 [ GJ/m ] 2 [ GJ/m ] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa - Izlinie zasbów statycznych-wydbywalnych [GJ/m 2 ] - Islines f static-recverable resurces [GJ/m 2 ] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Bielsk-Biała Kraków Tarnów Nwy Sącz Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

27 Zał Mapa współczynnika mcy przy współczynniku bciążenia LF=1.0 utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Pwierzchnia występwania zasbów getermalnych górntriasweg zbirnika, dla których współczynnik mcy, przy LF=1, przyjmuje wartści większe d 1 wynsi km 2. Perspektywiczne bszary zbirnika, gdzie wykrzystanie zasbów getermalnych d celów ciepłwniczych mże przynieść ddatni efekt eknmiczny, bejmuje bszary niecki szczecińskiej, niecki warszawskiej raz częściw bszary niecki mgileńsk-łódzkiej i wału kujawskieg. Największe wartści współczynnika mcy pwyżej występują w półncnej części niecki mgileńsk-łódzkiej (rejn Mgilna) raz na wschód Kalisza, a także w półncnej części niecki szczecińskiej i centralnej części niecki warszawskiej (pmiędzy Płckiem a Skierniewicami). Na znacznych bszarach zbirnika, bejmujących pnad 83% pwierzchni, współczynnik mcy nie przekracza wartści 1. Oznacza t, że pzyskanie energii getermalnej d celów ciepłwniczych na wyżej wymieninych bszarach mże nie być płacalna eknmicznie. Encl Map f pwer factr at lad factr LF=1.0 f Upper Triassic aquifer in the Plish Lwlands The area cvered by the Upper Triassic gethermal resurces fr which the pwer factr values F>1 at the lad factr values LF=1 is 29, km 2. The perspective areas where cmmercial utilizatin f gethermal resurces fr heating purpses can be pssible include the Szczecin and Warsaw trughs as well as parts f the Mgiln-Łódź Trugh and the Kujawy Blck. The highest values f pwer factr (F>2-2.5) were fund in the nrthern part f the Mgiln-Łódź Trugh (vicinity f Mgiln) and east f Kalisz as well as in the nrthern part f the Szczecin Trugh and in the central part f the Warsaw T (area between Płck and Skierniewice). In the vast parts f the aquifer (ver 83% f its area) the pwer factr is lw (F<1), which means that recvery f gethermal energy fr heating purpses can be unecnmic. 424

28 14 00 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki LITWA Marijampl Zał MAPA WSPÓŁCZYNNIKA MOCY PRZY WSPÓŁCZYNNIKU OBCIĄŻENIA LF=1.0 UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF POWER FACTOR AT LOAD FACTOR LF=1.0 OF UPPER TRIASSIC AQUIFER IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁORUŚ Legenda: Legend: Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa - Izlinie współczynnika mcy - Islines f pwer factr - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Bielsk-Biała Kraków Tarnów Nwy Sącz Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K R A I N A Brn Zakpane SŁOWACJA Pprad km

29 Zał Mapa jednstkwych zasbów dyspzycyjnych utwrów triasu górneg na Niżu Plskim Pwierzchnia występwania zasbów dyspzycyjnych wynsi km 2,cstanwi 16.71% pwierzchni całeg zbirnika triasu górneg na Niżu Plskim raz 9.95% pwierzchni Plski. Całkwite zasby dyspzycyjne zbirnika kreśln na J/rk, c dpwiada TOE/rk energii (tab , rys ). Zasby energii getermalnej zakwalifikwane jak zasby dyspzycyjne bejmują znaczne bszary niecki warszawskiej, półncną i płudniwą część niecki mgileńsk-łódzkiej, półncną i centralną część niecki szczecińskiej. Jedynie rejn Knina - na bszarze niecki mgileńsk-łódzkiej raz strefa graniczna pmiędzy niecką warszawską a wałem kujawskim (na linii Bydgszcz-Truń-Włcławek) charakteryzują się niskim ptencjałem w zakresie występwania zasbów dyspzycyjnych. Maksymalna kncentracja zasbów dyspzycyjnych, przypadających na jednstkę pwierzchni występuje w rejnie Mgilna (pwyżej 80 MJ/m 2 ) raz w półncn-wschdniej części niecki warszawskiej(-60mj/m 2 ) i na płudniwy-wschód d Płcka MJ/m 2. Brzegwe części zbirnika raz bszary mnkliny przedsudeckiej, wału pmrskieg, syneklizy bałtyckiej i wyniesienia mazursk-suwalskieg leżą pza bszarem perspektywicznym dla wykrzystania wód górntriasweg zbirnika getermalneg w celach ciepłwniczych. Encl Map f unit dispsable resurces f Upper Triassic aquifer in the Plish Lwlands The area f Upper Triassic aquifer cvered by dispsable resurces is 29, km 2,which is 16.71% f the whle area f this aquifer in the Plish Lwlands and 9.95% f the territry f Pland. The ttal dispsable resurces accumulated in this aquifer amunt J/year, i.e., TOE/year (tab , fig ). The dispsable gethermal energy resurces were fund in the big part f the Warsaw Trugh, in the nrthern and suthern parts f the Mgiln-Łódź and in the nrthern and central parts f the Szczecin Trugh. In the Mgiln-Łódź Trugh the nly area where dispsable resurces ccur (lw values) in the vicinity f Knin. Anther perspective area is the brder zne between the Warsaw Trugh and the Kujawy Blck (Bydgszcz-Truń-Włcławek line). Maximum values f unit dispsable resurces (ver 80 MJ/m 2 ) were fund in the vicinity f Mgiln, in the nrtheastern part f the Warsaw Trugh ( - 60 MJ/m 2 ) and sutheast f Płck (60-65 MJ/m 2 ). The marginal parts f the Upper Triassic aquifer as well as the areas f the Fre-Sudetic Mncline, the Pmerania Blck, the Baltic Syneclise and the Mazury-Suwałki Blck d nt reveal perspectives fr cmmercial utilizatin f gethermal waters fr heating purpses. 426

30 M r z e B a ł t y c k i e Kszalin Słupsk Gdańsk Elbląg ROSJA Kaliningrad Olsztyn Suwałki L I T W A Marijampl Zał MAPA JEDNOSTKOWYCH ZASOBÓW DYSPOZYCYJNYCH UTWORÓW TRIASU GÓRNEGO NA NIŻU POLSKIM Encl MAP OF UNIT DISPOSABLE RESOURCES OF UPPER TRIASSIC AQUIFER IN THE POLISH LOWLANDS. N I E M C Y Frankfurt Cttbus Szczecin Grzów Wlkp. Zielna Góra Piła Leszn Pznań Bydgszcz Truń Włcławek Płck Knin Kalisz Łódź Sieradz Skierniewice Ciechanów WARSZAWA Łmża Ostrłęka Siedlce Białystk Biała Pdlaska Brześć BIAŁ ORUŚ Legenda: Legend: 2 [ MJ/m ] 2 [ MJ/m ] Jelenia Góra Legnica Wałbrzych Wrcław Ople Pitrków Trybunalski Częstchwa Kielce Radm Tarnbrzeg Lublin Chełm Zamść Warszawa - Izlinie energii jednstkwej [MJ/m 2 ] - Islines f unit energy [MJ/m 2 ] - Linie zasięgu utwrów triasu górneg - Extent f Upper Triassic frmatin - Uskki - Faults - Ważniejsze miasta - Main cities REPUBLIKA CZESKA Katwice Bielsk-Biała Kraków Tarnów Nwy Sącz Krsn Rzeszów Przemyśl Lwów U K RAI N A - Współczynnik bciążenia LF=1.0 - Lad factr LF= Brn Zakpane S Ł O WPprad A C J A km

31 Zał Mapa mcy cieplnej instalacji getermalnych prjektwanych w utwrach triasu górneg na Niżu Plskim Na przeważającym bszarze występwania wdnśnych utwrów górneg triasu mc cieplna hiptetyczneg dubletu getermalneg (instalacji getermalnej) nie przekracza wartść 2.5 MW. Największe mce dubletów getermalnych przewidywane są na bszarze niecki mgileńskłódzkiej (w rejnie Mgilna) raz na wschód d Kalisza, a także na bszarze niecki warszawskiej (na płudniwy-zachód d Płcka). W pwyższych strefach mżemy spdziewać się mcy cieplnych dubletu pwyżej 10 MW. Mc cieplna dubletu rzędu MW charakteryzują również półncn-wschdnią części niecki szczecińskiej. Encl Map f thermal pwer f gethermal installatins designed in Upper Triassic reservirs f the Plish Lwlands Over the mst part f the Upper Triassic gethermal aquifer the thermal pwer f hypthetical gethermal installatin (gethermal dublet) des nt exceed 2.5 MW. The highest values f thermal pwer (ver 10 MW) are expected in the areas f the Mgiln-Łódź Trugh (Mgiln vicinity) and east f Kalisz as well as in the Warsaw Trugh (suthwest f Płck). The values f MW are expetced in the nrtheastern parts f the Szczecin Trugh. 428