Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2007

Transkrypt

1 Zawód: technik mechanizacji rolnictwa Symbol cyfrowy: 311 [22] Numer zadania: [22] Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE Informacje dla zdającego CZERWIEC Materiały egzaminacyjne obejmują ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treścią zadania i dokumentacją, zeszyt ze stroną tytułową KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KARTĘ OCENY. 2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny, który otrzymałeś, zawiera 6 stron. Sprawdź, czy pozostałe materiały egzaminacyjne są czytelne i nie zawierają błędnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki w materiałach egzaminacyjnych zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego etap praktyczny. 3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ: - wpisz swoją datę urodzenia, - wpisz swój numer PESEL. 4. Na KARCIE OCENY: - wpisz swoją datę urodzenia, - wpisz swój numer PESEL i zakoduj go, - wpisz odczytany z arkusza symbol cyfrowy zawodu, - zamaluj kratkę z numerem odpowiadającym numerowi zadania odczytanemu z arkusza. 5. Zapoznaj się z treścią zadania egzaminacyjnego, dokumentacją załączoną do zadania, stanowiskiem egzaminacyjnym i jego wyposaŝeniem. Masz na to 20 minut. Czas ten nie jest wliczany do czasu trwania egzaminu. 6. Po upływie tego czasu przystąp do rozwiązywania zadania. Rozwiązanie obejmuje opracowanie projektu realizacji prac określonych w treści zadania, wykonanie prac związanych z opracowywanym projektem i sporządzenie dokumentacji z ich wykonania. 7. Zadanie rozwiązuj w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeŝeli nie naleŝą do pracy, obwiedź linią i oznacz słowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie będą oceniane. 8. Po rozwiązaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij od strony, na której jest miejsce do zapisania tytułu pracy. 9. Na stronie tytułowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczbę stron swojej pracy. 10. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KARTĘ OCENY przekaŝ zespołowi nadzorującemu etap praktyczny. Powodzenia!

2 Zadanie egzaminacyjne W pobliskim miasteczku powstał zakład przetwórczy ziemniaków konsumpcyjnych, z którym rolnik podpisał umowę na dostawę ziemniaków własnej produkcji. Pod uprawę na ten cel przeznaczył pole o wymiarach 200 m x SOO m. Gospodarstwo rolnika jest wyposaŝone (między innymi) w: ciągnik Ursus C - 360, dwie przyczepy T074 o ładowności 3,S t, dwuosiowy roztrząsacz obornika N 240 o ładowności 4,0 t, maszyny do prac polowych - w tym sadzarkę automatyczną przenośnikową S-227 o ładowności zbiornika 300 kg, oraz jednorzędowy kombajn do zbioru ziemniaków. Na podstawie opisu sytuacji i załączonej dokumentacji opracuj projekt realizacji prac związanych z przygotowaniem i eksploatacją maszyn w procesie sadzenia ziemniaków. Przyjmij, Ŝe przeciętna masa sadzeniaka wynosi 60 g, odległość ziemniaków w rzędzie 3S cm, szerokość międzyrzędzia 62,S cm, dzienna wydajność agregatu sadzącego 3,S ha. ZałóŜ, Ŝe uwroci a zostaną obsiane rośliną pastewną. W sadzarce znajdującej się na stanowisku wykonaj ustawienia zespołów roboczych tak, aby uzyskać zadane w projekcie parametry sadzenia oraz sporządź dokumentację z przeprowadzonych regulacji. Projekt realizacji prac powinien zawierać: 1. ZałoŜenia (dane) wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji. 2. Wykaz prac związanych z organizacją sadzenia i sadzeniem ziemniaków (np. w formie schematu blokowego). 3. Obliczenie szerokości uwroci, potrzebnej ilości sadzeniaków, liczby przejazdów agregatu między kolejnymi napełnieniami sadzarki oraz opisz organizację procesu sadzenia. 4. Wykaz maszyn potrzebnych do wykonania zabiegu sadzenia ziemniaków oraz zasad bezpiecznego ich stosowania S. Szkic prowadzenia agregatu podczas sadzenia z zaznaczeniem szerokości uwrocia E, długości agregatu e, oraz rozmieszczenia przyczep. 6. Schemat ustawienia redlic i obsypników sadzarki w stosunku do kół ciągnika z podaniem wymiarów załoŝonych parametrów sadzenia. Dokumentacja z wykonanych prac powinna zawierać: Wykaz narzędzi, przyrządów i materiałów niezbędnych do wykonania regulacji i nastaw podstawowych parametrów pracy sadzarki. Wykaz prac w ramach przygotowania sadzarki do pracy (np. w formie schematu blokowego). Wykaz podstawowych czynności regulacyjnych, krótki opis ich wykonania oraz podanie parametrów sadzenia przed regulacją i po jej wykonaniu (np. w formie tabelki). Do wykonania zadania wykorzystaj: Materiały pomocnicze do obliczeń - Załącznik 1. Instrukcja obsługi sadzarki (wyciąg) Załącznik 2. Opis procesu technologicznego sadzenia ziemniaków - Załącznik 3. Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut. Strona 2 z 6

3 Załącznik Masa potrzebnych sadzeniaków, Oz Materiały pomocnicze do obliczeń gdzie: qs - przeciętna masa jednego sadzeniaka [kg] m - szerokość międzyrzędzia [m] ls - odległość między sadzeniakami w rzędzie [m] 2. Liczba przejazdów sadzarki między kolejnymi napełnieniami przy V n = 0,8 podczas przejazdów wzdłuŝ dłuŝszego boku pola G s ' V n l = ---=---"- a Q.b'Lz gdzie: G s - pojemność zbiornika [kg] V n - współczynnik wykorzystania pojemności zbiornika (0,8) Q - ilość wysadzanych ziemniaków [kg/ha] b - szerokość robocza sadzarki [m] Lz - długość zagonu bez uwroci [m] 3. Potrzebna szerokość pasów uwroci [m] - pętlowych E p Ep = 2R + e [m] e - długość agregatu [m] R - najmniejszy promień skrętu z uŝyciem hamulców niezaleŝnych [m] 4. Wybrane parametry ciągnika Największa długość Największa szerokość (przy rozstawie kół tylnych 3570 mm 1425 mm) 1800 mm Wysokość bez kabiny kierowcy - do wylotu tłumika 2050 mm - do koła kierownicy 1620 mm Wysokość z kabiną kierowcy 2230 mm Rozstaw osi ciągnika 2125 mm Rozstaw kół przednich 1350 i 1650 mm Rozstaw kół tylnych 1350, 1425, 1500, 1575,1650, 1725, 1800 mm Prześwit ciągnika. 440 mm Najmniejszy promień skrętu - bez uŝycia hamulców 3870 mm niezaleŝnych - z uŝyciem hamulców 3490 mm niezaleŝnych Wznios końcówki wału odbioru mocy (WOM) 655 mm Wznios haka 815,718 transportowego mm Wznios zaczepu 352 mm wahliwego Wznios zaczepu do przyczep 420 mm jednoosiowych Wznios haka przedniego 640 mm Strona 3 z 6

4 Załącznik 2. Automatyczna sadzarka do ziemniaków - TYP Charakterystyka techniczna i handlowa: Nazwa parametru Jedn. miary Wielkość parametru Typ maszyny S-227 zawieszana trzypunktowo Pojemność zbiornika kg 180 lub 300 Szerokość międzyrzędzi cm 62,5-67,5 Głębokość wysadzania cm 6-12 Wysokość przykrycia cm Odległość sadzeniaków w 470 mm cm 29 rzędzie przy średnicy kół jezdnych 520 mm cm mm cm 35 Wydajność przy ustawieniu 62,5 cm 0,30 do 0,44 szerokości międzyrzędzi 67,5 cm ha/h 0,32 do 0,47 Prędkość robocza km/h 4 do 6 Prędkość transportowa km/h do 12 traktorzysta osób 1 Obsługa w czasie pracy 1 do 2 długość 135 Wymiary szerokość cm 157 wysokość 138 Zawieszenie sadzarki na ciągniku W celu zawieszenia sadzarki na ciągniku naleŝy wykonać następujące czynności: - podjechać tyłem ciągnika blisko maszyny, zwolnić mechanizm podnoszenia na ciągniku, załoŝyć cięgna dolne ciągnika na czopy i zabezpieczyć zawleczkami, łącznik górny ciągnika połączyć sworzniem z ramieniem zawieszenia i zabezpieczyć zawleczką, wyregulować połoŝenie maszyny za pomocą prawego wieszaka ciągnika oraz łącznika górnego ciągnika tak, aby rama sadzarki była w połoŝeniu poziomym lub lekko pochylona do przodu - max 3. Ustawienie i regulacja - Ustawienia odległości sadzeniaków w rzędzie dokonujemy przez zmianę średnicy kół jezdnych. W tym celu - połączeniem śrubowym - rys. 3 poz. 8, 10, 11 - mocujemy segmenty obręczy - rys. 3 poz. 7 na jednym z trzech otworów w wspornikach do tarczy piasty (we wszystkich segmentach jednakowo) uzyskując średnicę kół: 470, 520 i 570 mm, a zatem odległości sadzeniaków 29, 32, 35 cm. - Ustawienie szerokości międzyrzędzi 62,5 cm lub 67,5 cm dokonujemy przez zmianę połoŝenia redlic przednich i obsypników bocznych, w przystosowanych do tego celu Strona 4 z 6

5 elementach ramy tj. jarzma przedniego i gniazd do mocowania jarzma tylnej belki ramy. - Regulacja głębokości wysadzania odbywa się przez ustawienie na odpowiedniej wysokości redlic przednich (na jednym poziomie) i zamocowanie śrubami. - Regulacja wysokości przykrycia odbywa się przez ustawienie na odpowiedniej wysokości obsypników w gniazdach jarzma i zamocowanie śrubami. Wszystkie trzy obsypniki powinny znajdować się na jednym poziomie. - Rozsuwanie ruchomych skrzydełek obsypników dokonuje się przez ich obrót, a po ustawieniu na odpowiedniej szerokości (na wszystkich odkładnicach jednakowej) blokuje się połączeniem śrubowym. - Regulacja urządzenia wstrząsowego odbywa się przez odpowiednie wysunięcie palca wstrząsowego i zablokowanie połączeniami śrubowymi tak, aby w czerpaku po przejściu palca znajdował się tylko jeden sadzeniak. - Regulacja amortyzatora spręŝynowego oporu gleby jarzma odbywa się przez odpowiednie napięcie spręŝyny tak, aby odległość między sąsiednimi zwojami wynosiła max. 3 mm. Uwaga: wszystkich regulacji dokonuje się w czasie postoju z wyłączonym silnikiem ciągnika Rys. 1. Jarzmo Rys. 2. Rama Rys. 3. Zespół osi Strona 5 z 6

6 Praca maszynami do sadzenia ziemniaków Załącznik 3. Sadzeniaki dostarcza się na pole w workach lub luzem przyczepami ciągnikowymi. Przyczep tych najczęściej nie rozładowuje się na polu, lecz ustawia się je wodpowiednich miejscach na uwrociach. Sadzarkę załadowuje się wówczas bezpośrednio z przyczep. Najczęściej stosuje się napełnianie sadzarek bezpośrednio z przyczep ustawionych na uwrociach pola, przy czym sadzeniaki powinny być dowoŝone okresowo w ciągu dnia pracy. Dlatego teŝ równocześnie z zespołem pracowników zatrudnionych na polu przy obsłudze sadzarek i ich napełnianiu potrzebne jest zatrudnienie drugiego zespołu pracowników do ładowania kolejnej przyczepy w gospodarstwie. Sposób rozstawienia przyczep z sadzeniakami zaleŝy od długości pola. W przeciętnych warunkach na polach długości do 250 m sadzarki napełnia się z jednej strony pola, potrzebna jest więc jedna przyczepa z ziemniakami. Na polach długości do 500 m potrzebne są juŝ dwie przyczepy, umoŝliwiające napełnianie po obydwu stronach pola. Natomiast na polach dłuŝszych konieczne jest przygotowanie worków lub koszy z ziemniakami na środku pola, niezaleŝnie od ustawienia skrzynek lub przyczep na obu uwrociach. Napełnianie sadzarek na linii środkowej pola jest stosowane wtedy, kiedy moŝliwe jest wykonywanie nawrotów agregatu poza polem na drodze lub sąsiednim polu z trwałymi uŝytkami zielonymi. Przyczepy z sadzeniakami są wówczas rozstawiane przed rozpoczęciem sadzenia na środku pola i przestawiane w trakcie pracy sadzarki w odpowiednie miejsca. Częściowe straty wynikające z ugniatania kołami ciągnika zasadzanych redlin są wtedy mniej istotne w porównaniu z likwidacją podwójnych uwroci na polu. W praktyce stosuje się róŝne sposoby napełniania zbiornika sadzarki. JeŜeli sadzeniaki dostarczane są luzem, to korzystne jest zastosowanie na przyczepie koszy. Kosze te są napełniane podczas pracy sadzarki przez pracownika, a następnie opróŝniane do zbiornika sadzarki po jej podjechaniu z boku do przyczepy. Zamiast koszy mogą być stosowane specjalne zasobniki z uchylonym dnem, zawieszane na burcie przyczepy, o pojemności równej zbiornikowi sadzarki. Po otwarciu dna zasobnika sadzeniaki wypadają do zbiornika sadzarki. Pierwszy przejazd agregatu powinien być wykonany po linii prostej. Ma to duŝe znaczenie dla prostoliniowego prowadzenia sadzarki w kolejnych przejazdach i ułatwia późniejsze uprawy pielęgnacyjne oraz zbiór ziemniaków. Agregat z sadzarką prowadzi się po polu sposobem czółenkowym. Zasady bezpieczeństwa pracy przy sadzeniu ziemniaków Bardzo waŝnym warunkiem bezpiecznej pracy sadzarkami zawieszanymi jest zachowanie równowagi agregatu. W tym celu maszyny te mogą być zawieszane tylko na ciągnikach o odpowiedniej wielkości, określonej w instrukcji obsługi maszyny. Nie wolno transportować sadzarek z napełnioną skrzynią ani teŝ przewozić ludzi siedzących na maszynie. Podczas pracy sadzarek nie wolno przebywać w strefie działania znaczników, a podczas transportu oba znaczniki muszą być zawsze podniesione i zabezpieczone przed przypadkowym opadnięciem. Zbiornik sadzarki naleŝy napełniać w czasie postoju przy opuszczonej maszynie do pozycji roboczej. Wszelkie naprawy i regulacje mogą być dokonywane tylko podczas postoju. Po odłączeniu siewnika lub sadzarki od ciągnika naleŝy ustawić maszynę na twardym, równym podłoŝu, upewniając się, czy nie grozi jej przewrócenie się. Wszelkie mechanizmy napędowe muszą być zawsze osłonięte odpowiednimi osłonami. Strona 6 z 6