KOMENTARZ. Zasady techniki prawodawczej. Monika Magdalena Dębska. Stan prawny na 12 listopada 2013 roku

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "KOMENTARZ. Zasady techniki prawodawczej. Monika Magdalena Dębska. Stan prawny na 12 listopada 2013 roku"

Transkrypt

1

2 KOMENTARZ Zasady techniki prawodawczej Monika Magdalena Dębska W Y DA N I E 1 Stan prawny na 12 listopada 2013 roku Warszawa 2013

3 Redaktor prowadzący: Katarzyna Gierłowska Opracowanie redakcyjne: Agata Walkowska Redakcja techniczna: Krzysztof Koziarek Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski Fotografie na okładce: Fotolia, ojo-pe Copyright by Lexis Nexis Polska Sp. z o.o Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Autorki i wydawcy. ISBN Lexis Nexis Polska Sp. z o.o. Ochota Office Park 1, Al. Jerozolimskie 181, Warszawa tel , faks Infolinia: Redakcja: tel , , , faks e -mail: biuro@lexisnexis.pl Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony

4 Moim Rodzicom Halinie i Kazimierzowi oraz Mężowi Maciejowi

5 Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów Wstęp Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz.U. Nr 100, poz. 908) Załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. (poz. 908) Zasady Techniki Prawodawczej DZIAŁ I. Projekt ustawy Rozdział 1. Przepisy ogólne Rozdział 2. Budowa ustawy Rozdział 3. Tytuł ustawy Rozdział 4. Układ i postanowienia przepisów merytorycznych Rozdział 5. Układ i postanowienia przepisów przejściowych i dostosowujących Rozdział 6. Układ i postanowienia przepisów końcowych Rozdział 7. Oznaczanie przepisów ustawy i ich systematyzacja Rozdział 8. Przepisy upoważniające Rozdział 9. Przepisy karne DZIAŁ II. Zmiana (nowelizacja) ustawy DZIAŁ III. Tekst jednolity DZIAŁ IV. Sprostowanie błędu DZIAŁ V. Projekt aktu wykonawczego (rozporządzenia) DZIAŁ VI. Projekty aktów normatywnych o charakterze wewnętrznym (uchwał i zarządzeń) DZIAŁ VII. Projekty aktów prawa miejscowego DZIAŁ VIII. Typowe środki techniki prawodawczej Literatura

6 Wykaz skrótów Wykaz skrótów Wykaz skrótów Akty prawne k.k. ustawa z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) k.k.s. ustawa z 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 186) k.p.k. ustawa z 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) k.s.h. ustawa z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1030). k.w. ustawa z 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 482) Konstytucja Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) regulamin uchwała nr 49 Rady Ministrów z 19 marca 2002 r. Regulamin pracy RM pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221 ze zm.) regulamin Sejmu uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jedn. M.P. z 2012 r., poz. 32 ze zm.) u.j.p. ustawa z 7 października 1999 r. o języku polskim (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 224 ze zm.) u.o.a.n. ustawa z 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 197, poz ze zm.). ustawa o RM ustawa z 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz. 392 ze zm.) z.t.p. załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz.U. z 2002 r. Nr 100, poz. 908) Publikatory CBOSA Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, 9

7 Wykaz skrótów Dz.U. M.P. NZS ONSAiWSA OSNAPiUS OSNKW OSP OTK OTK-A OTK-B PiP Prz.Leg. Prz.Sejm. RPEiS SP Zb. Orz. Dziennik Ustaw Monitor Polski Nowe Zeszyty Samorządowe Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Karna i Wojskowa Orzecznictwo Sądów Polskich Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; Zbiór Urzędowy, Seria A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; Zbiór Urzędowy, Seria B Państwo i Prawo Przegląd Legislacyjny Przegląd Sejmowy Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Studia Prawnicze Zbiór Orzeczeń Organy NSA RM SN TK WSA Naczelny Sąd Administracyjny Rada Ministrów Sąd Najwyższy Trybunał Konstytucyjny Wojewódzki Sąd Administracyjny Inne art. artykuł Lex System Informacji Prawnej Wydawnictwa Wolters Kluwer Polska LexisNexis Lexis.pl Serwis Prawniczy LexisNexis Polska t. tom tekst jedn. tekst jednolity ust. ustęp ze zm. ze zmianami 10

8 Wstęp Wstęp Wstęp Zgodnie z definicją sformułowaną przez G. Wierczyńskiego, zasady techniki prawodawczej to dyrektywy regulujące celowy, racjonalny, oparty na wiedzy sposób wykonywania czynności związanych z tworzeniem prawa (G. Wierczyński, Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych. Komentarz, Warszawa 2009, s. 31; tenże, w: T. Bąkowski i in., Zasady techniki prawodawczej. Komentarz do rozporządzenia, red. J. Warylewski, Warszawa 2003, s. 15). S. Wronkowska i M. Zieliński wskazali, że tworzenie dobrego prawa jest oczywistą powinnością prawodawcy w państwie prawnym (S. Wronkowska, M. Zieliński, Komentarz do zasad techniki prawodawczej z dnia 20 czerwca 2002 r., Warszawa 2004, s. 7). W istocie zatem zasady techniki prawodawczej regulują kwestie podstawowe dla stanowienia prawa, bez których nie sposób jasno i komunikatywnie wyrażać normy prawne. Zasady techniki prawodawczej stanowią załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz.U. Nr. 100, poz. 908). Rozporządzenie to zostało wydane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 14 ust. 4 pkt 1 ustawy o RM, zgodnie z którym Prezes Rady Ministrów po zasięgnięciu opinii Rady Legislacyjnej ustala w drodze rozporządzenia zasady techniki prawodawczej. Wytyczne do rozporządzenia zostały zawarte w ust. 5 powołanego przepisu, gdzie ustawodawca wskazał, że Prezes Rady Ministrów, wydając rozporządzenie, określi w szczególności elementy metodyki przygotowania i sposób redagowania projektów ustaw i rozporządzeń oraz innych normatywnych aktów prawnych, a także warunki, jakim powinny odpowiadać uzasadnienia projektów normatywnych aktów prawnych, jak również reguły prze- 11

9 Wstęp prowadzania zmian w systemie prawa. Stosowanie zasad techniki prawodawczej, zgodnie z przepisem upoważniającym, powinno zapewnić w szczególności spójność i kompletność systemu prawa oraz przejrzystość tekstów normatywnych aktów prawnych, z uwzględnieniem dorobku nauki i doświadczeń praktyki. Należy stwierdzić, iż powyższe upoważnienie zostało zrealizowane w zakresie zapewnienia spójności, kompletności i przejrzystości prawa, natomiast zignorowane zostało w zakresie określenia warunków, jakim powinny odpowiadać uzasadnienia aktów prawnych. Te określono bowiem przez odesłanie do odrębnych przepisów. Rozporządzenie w sprawie Zasad techniki prawodawczej zostało wydane 20 czerwca 2002 r. Ogłoszono je 5 lipca 2002 r., a weszło w życie zgodnie z treścią jego 2 1 sierpnia 2002 r. Załącznik do rozporządzenia w sprawie Zasad techniki prawodawczej liczy 163 paragrafy, podzielone tematycznie na osiem działów. Szczególnie obszerny jest pierwszy z nich, poświęcony projektowi ustawy. W dziale tym wyodrębniono dziewięć rozdziałów regulujących: zagadnienia ogólne; budowę ustawy; tytuł ustawy; układ i postanowienia przepisów merytorycznych, przejściowych i dostosowujących oraz końcowych; oznaczanie przepisów ustawy oraz ich systematyzację; przepisy upoważniające oraz przepisy karne. Dalsze działy załącznika poświęcono tematyce nowelizacji ustawy (II); tekstu jednolitego (III); sprostowania błędu (IV); projektu rozporządzenia (V); projektów uchwał i zarządzeń (VI); projektów aktów prawa miejscowego (VII) oraz typowych środków techniki prawodawczej (VIII). Komentowane rozporządzenie miało swój wcześniejszy odpowiednik w uchwale nr 147 Rady Ministrów z 5 listopada 1991 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (M.P. Nr 44, poz. 310). Ta zasadniczo była zbliżona kształtem do obowiązujących przepisów. Nie zawierała jednak odrębnych działów poświęconych projektom aktów normatywnych o charakterze wewnętrznym oraz projektom aktów prawa miejscowego. 12

10 Monika Dębska ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz.U. Nr 100, poz. 908) Na podstawie art. 14 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 1999 r. Nr 82, poz. 929, z 2000 r. Nr 120, poz oraz z 2001 r. Nr 102, poz i Nr 154, poz i 1800) zarządza się, co następuje: 1. Ustala się Zasady techniki prawodawczej, stanowiące załącznik do rozporządzenia. 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 2002 r. 13

11 Zasady Techniki Prawodawczej. Komentarz Dział I. Projekt ustawy 1 Zasady Techniki Prawodawczej. Komentarz Załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. (poz. 908) ZASADY TECHNIKI PRAWODAWCZEJ DZIAŁ I Projekt ustawy Rozdział 1 Przepisy ogólne DECYZJA O PRZYGOTOWANIU PROJEKTU USTAWY Podjęcie decyzji o przygotowaniu projektu ustawy poprzedza się: 1) wyznaczeniem i opisaniem stanu stosunków społecznych w dziedzinie wymagającej interwencji organów władzy publicznej oraz wskazaniem pożądanych kierunków ich zmiany; 2) ustaleniem potencjalnych, prawnych i innych niż prawne, środków oddziaływania umożliwiających osiągnięcie zamierzonych celów; 3) określeniem przewidywanych skutków społecznych, gospodarczych, organizacyjnych, prawnych i finansowych każdego z rozważanych rozwiązań; 4) zasięgnięciem opinii podmiotów zainteresowanych rozstrzygnięciem sprawy; 5) dokonaniem wyboru sposobu interwencji organów władzy publicznej. 2. W przypadku podjęcia decyzji o przygotowaniu projektu ustawy, należy: 1) zapoznać się z dotychczasowym stanem prawnym, w tym z obowiązującymi ustawami, umowami międzynarodowymi, którymi Rzeczpospolita Polska jest związana, prawodawstwem organizacji i organów międzynarodowych, których Rzeczpospo lita Polska jest członkiem, oraz prawem Unii Europejskiej, obowiązującym w regulowanej dziedzinie; 14 Monika Dębska

12 Dział I. Projekt ustawy 1 2) ustalić skutki dotychczasowych uregulowań prawnych obowiązujących w danej dziedzinie; 3) określić cele, jakie zamierza się osiągnąć przez wydanie nowej ustawy; 4) ustalić alternatywne rozwiązania prawne, które mogą skutecznie służyć osiągnięciu założonych celów; 5) sformułować prognozy podstawowych i ubocznych skutków rozważanych alternatywnych rozwiązań prawnych, w tym ich wpływ na system prawa; 6) określić skutki finansowe poszczególnych alternatywnych rozwiązań prawnych oraz ustalić źródła ich pokrycia; 7) dokonać wyboru optymalnego w danych warunkach rozwiązania prawnego. CZYNNOŚCI POPRZEDZAJĄCE DECYZJĘ O PRZYGOTOWANIU PROJEKTU USTAWY Paragraf 1 z.t.p. koresponduje z treścią art. 14 ust. 5 ustawy o RM, zgodnie z którym Prezes Rady Ministrów, wydając rozporządzenie o zasadach techniki prawodawczej, miał określić w szczególności elementy metodyki przygotowania projektów ustaw i rozporządzeń oraz innych normatywnych aktów prawnych. W wykonaniu tej delegacji 1 z.t.p. precyzuje czynności, które powinny poprzedzić decyzję o przygotowaniu projektu ustawy (ust. 1) oraz samo sporządzenie projektu. Ich katalog stanowi zatem niezbędne minimum działań, które mają zapewnić dogłębne rozważenie tematyki mającej stanowić przedmiot projektowanego aktu prawnego. Z treści 1 ust. 1 z.t.p. można wysnuć wniosek, że decyzję o przygotowaniu ustawy należy poprzedzić ustaleniem, czy rzeczywiście zachodzi konieczność wydania aktu prawnego na poziomie ogólnokrajowym. Zgodnie bowiem z wyrażoną w preambule Konstytucji zasadą subsydiarności, prawodawca powinien ingerować w życie społeczeństwa na poziomie prawa państwowego tylko wówczas, gdy działania pozaprawne bądź kroki podejmowane na szczeblu samorządowym są niewystarczające do osiągnięcia celu. I tak, w 1 ust. 1 z.t.p. w punktach od 1 do 5 opisano proces szczegółowego przeanalizowania pomysłu zapro- 15

13 1 Zasady Techniki Prawodawczej. Komentarz jektowania ustawy. Zachowanie tego procesu zmierza do zapewnienia racjonalności działań legislatora. Zgodnie z komentowanym przepisem wspomniany proces obejmuje fazy widoczne na poniższym diagramie. okre lenie stanu istniej cego wyznaczenie po danych kierunków zmian wyznaczenie mo liwych rodków oddzia ywania okre lenie skutków zastosowania tych rodków zebranie opinii podmiotów zainteresowanych WYBRANIE SPOSOBU INTERWENCJI Diagram 1. Proces poprzedzający podjęcie decyzji o przygotowaniu projektu ustawy (opracowanie własne). Pierwszą czynnością powinno być zatem określenie stanu istniejącego przez wyznaczenie i opisanie stosunków społecznych w dziedzinie wymagającej interwencji organów władzy publicznej. Przez pojęcie stosunków społecznych należy rozumieć względnie stałe, zorganizowane i społecznie utrwalone schematy zachowania się osadzane w szerszym społecznym systemie działań oraz relacje i interakcje zachodzące pomiędzy jednostkami, wynikające z pełnionych przez nich ról i posiadanych pozycji społecznych (K. Olechnicki, P. Załęcki, Słownik socjologiczny, Toruń 1999, s. 205). Następnym etapem postępowania powinno być wyznaczenie pożądanych kierunków zmian, a zatem określenie tego, do czego w danym stanie rzeczy powinno się dążyć. Takie nakreślenie celów pozwala na ustalenie, jakie środki oddziaływania umożliwiają ich osiągnięcie. Chodzi przy tym zarówno o środki prawne, jak i pozapraw- 16 Monika Dębska

14 Dział I. Projekt ustawy 1 ne. Każdy z tych środków należy następnie rozważyć pod kątem tego, jakie skutki wywoła jego zastosowanie. Skutki należy określić co najmniej na kilku płaszczyznach: społecznej, gospodarczej, organizacyjnej, prawnej i finansowej. Końcowym etapem procesu przewidzianego w 1 ust. 1 z.t.p. jest dokonanie wyboru sposobu interwencji organów władzy publicznej, a zatem rozstrzygnięcie, czy konieczne jest przygotowanie projektu ustawy, czy też właściwsza będzie inna forma działania. CZYNNOŚCI PO PODJĘCIU DECYZJI O PRZYGOTOWANIU PROJEKTU USTAWY Paragraf 1 ust. 2 z.t.p. obejmuje natomiast schemat dalszego postępowania w przypadku podjęcia decyzji o przygotowaniu projektu ustawy. Obejmuje on fazy widoczne na poniższym diagramie. zapoznanie si z dotychczasowym stanem prawnym ustalenie skutków dotychczasowych uregulowa prawnych okre lenie celów, jakie zamierza si osi gn przez wydanie nowej ustawy ustalenie alternatywnych rozwi za prawnych sformu owanie prognozy skutków rozwa anych alternatywnych rozwi za prawnych okre lenie skutków nansowych poszczególnych alternatywnych rozwi za prawnych WYBÓR OPTYMALNEGO ROZWIĄZANIA PRAWNEGO Diagram 2. Schemat postępowania w przypadku podjęcia decyzji o przygotowaniu projektu ustawy (opracowanie własne). 17

15 1 Zasady Techniki Prawodawczej. Komentarz Niewątpliwie proces postępowania po podjęciu decyzji o sporządzeniu projektu ustawy polega na wyłonieniu najlepszego z możliwych rozwiązania prawnego, umożliwiającego zrealizowanie zamierzonego celu. Komentowane rozporządzenie w tym przypadku posługuje się pojęciem rozwiązania optymalnego, a zatem takiego, które najpełniej realizuje zamierzone cele przy możliwie najmniejszym obciążeniu budżetu państwa oraz społeczeństwa. Jego wybór jest możliwy po zapoznaniu się z dotychczasowym stanem prawnym i wywołanymi przezeń skutkami, a następnie po przeanalizowaniu i porównaniu spodziewanych skutków różnych alternatywnych rozwiązań prawnych. W praktyce szczególny nacisk kładziony jest na sporządzanie oceny skutków regulacji (tzw. OSR). Zgodnie z 9 regulaminu pracy RM organ wnioskujący wprowadzenie regulacji dokonuje oceny przewidywanych skutków (kosztów i korzyści) społeczno -gospodarczych tej regulacji przed opracowaniem projektu aktu normatywnego, a w przypadku projektu ustawy opracowanego przez Rządowe Centrum Legislacji w trybie określonym w 6 ust. 1b regulaminu pracy RM przed skierowaniem projektu do rozpatrzenia przez stały komitet Rady Ministrów albo do uzgodnień. Zakres dokonywania tej oceny określa się w zależności od przedmiotu i zasięgu oddziaływania projektowanego aktu normatywnego. Paragraf 9 ust. 2 regulaminu pracy RM precyzuje natomiast, że oceny przewidywanych skutków dokonuje się zgodnie z określonymi odrębnie przez RM zasadami dokonywania oceny przewidywanych skutków (kosztów i korzyści) projektów rządowych aktów normatywnych. Zasady te zostały zebrane w Wytycznych do oceny skutków regulacji (OSR) przyjętych przez RM 10 października 2006 r. (dostępne na stronie www. mg.gov.pl). Wytyczne te zastąpiły stosowane wcześniej Metodologiczne podstawy oceny skutków regulacji przyjęte przez RM 1 lipca 2003 r. We wstępie do Wytycznych... wskazano, że celem ich sformułowania jest zapewnienie najlepszej jakości tworzonego prawa i poprawa procesu jego stanowienia. Przyjmowane przez państwo rozwiązania legislacyjne powinny bowiem realizować maksimum celów gospodarczych, środowiskowych i społecznych przy możliwie minimalnym obciążeniu podmiotów gospodarczych i społeczeństwa. W Wytycznych... szczegółowo omówiono przewidziane w 10 regulaminu pracy RM elementy, 18 Monika Dębska

Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych

Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych Komentarz Anna Ostrowska Kamil Sikora Wydanie 1 Stan prawny na 1 stycznia 2012 roku Warszawa 2012 Poszczególne części komentarza opracowali: Anna Ostrowska:

Bardziej szczegółowo

Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji

Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji Kazusy Katarzyna Celiƒska-Grzegorczyk Wojciech Sawczyn Andrzej Skoczylas pod redakcjà Andrzeja Skoczylasa Wydanie 2 Kazusy

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Elżbieta Darmorost. Stan prawny na 15 października 2013 roku

KOMENTARZ. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Elżbieta Darmorost. Stan prawny na 15 października 2013 roku KOMENTARZ Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym Elżbieta Darmorost W Y DA N I E 1 Stan prawny na 15 października 2013 roku Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Anna Dudzik i Joanna Tchorek Opracowanie

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Dorota Habrat WYDANIE 1

KOMENTARZ. Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Dorota Habrat WYDANIE 1 KOMENTARZ Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary Dorota Habrat WYDANIE 1 Warszawa 2014 Redaktor prowadzący: Anna Popławska Opracowanie redakcyjne: Wojciech

Bardziej szczegółowo

Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych

Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych Komentarz Mateusz Pacak Wydanie 1 Stan prawny na 1 grudnia 2012 roku Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Katarzyna Gierłowska Opracowanie redakcyjne: Anna

Bardziej szczegółowo

LexisNexis Polska Sp. z o.o.

LexisNexis Polska Sp. z o.o. Redaktor prowadzący: Agnieszka M. Zagozda Opracowanie redakcyjne: Michał Dymiński Redakcja techniczna: Małgorzata Duda Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski Copyright by LexisNexis Polska

Bardziej szczegółowo

ZASADY TECHNIKI PRAWODAWCZEJ w zakresie aktów prawa miejscowego

ZASADY TECHNIKI PRAWODAWCZEJ w zakresie aktów prawa miejscowego KRÓTKIE KOMENTARZE BECKA ZASADY TECHNIKI PRAWODAWCZEJ w zakresie aktów prawa miejscowego KOMENTARZ PRAKTYCZNY z wzorami oraz przykładami D. Szafraƒski (red.) W. Białoƒczyk A. Bielecki Ł. Kasiak J. Piecha

Bardziej szczegółowo

Ubezwłasnowolnienie. w polskim systemie prawnym. Aspekty materialnoprawne i formalnoprawne. Larysa Ludwiczak. Wydanie 1

Ubezwłasnowolnienie. w polskim systemie prawnym. Aspekty materialnoprawne i formalnoprawne. Larysa Ludwiczak. Wydanie 1 Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym Aspekty materialnoprawne i formalnoprawne Larysa Ludwiczak Wydanie 1 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Joanna Ośka Opracowanie redakcyjne: Agata Raczkowska

Bardziej szczegółowo

SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU. Służebność przesyłu. i roszczenia uzupełniające. Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy. Roman Dziczek

SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU. Służebność przesyłu. i roszczenia uzupełniające. Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy. Roman Dziczek SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU Służebność przesyłu i roszczenia uzupełniające Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy Roman Dziczek Wydanie 1, 2013 Redaktor prowadzący: Katarzyna Bojarska Opracowanie redakcyjne:

Bardziej szczegółowo

Ustawa o ewidencji ludności Komentarz

Ustawa o ewidencji ludności Komentarz Ustawa o ewidencji ludności Komentarz Zbigniew Czarnik Wojciech Maciejko Paweł Zaborniak Wydanie 1 Warszawa 2012 Poszczególne części komentarza opracowali: Wojciech Maciejko rozdziały 1, 2, 3, 7 Zbigniew

Bardziej szczegółowo

LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA

LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA Wykłady Specjalizacyjne LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA ZARYS ZAGADNIEŃ PODSTAWOWYCH Lesław Grzonka 2. wydanie Wydawnictwo C.H.Beck Wykłady Specjalizacyjne Legislacja administracyjna. Zarys zagadnień podstawowych

Bardziej szczegółowo

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ze schematami Marta Derlatka Wydanie 3 Warszawa 2012 Tytuły do artykułów sporządziła: Marta Derlatka Opracowanie redakcyjne: Anna Popławska Opracowanie techniczne:

Bardziej szczegółowo

Finanse. jednostek samorządu terytorialnego. Elżbieta Kornberger-Sokołowska. Wydanie 1

Finanse. jednostek samorządu terytorialnego. Elżbieta Kornberger-Sokołowska. Wydanie 1 Finanse jednostek samorządu terytorialnego Elżbieta Kornberger-Sokołowska Wydanie 1 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Magdalena Urbańska Opracowanie redakcyjne: Hanna Czerniewska Redakcja techniczna:

Bardziej szczegółowo

Tworzenie a jakość prawa w ochronie zdrowia w Polsce

Tworzenie a jakość prawa w ochronie zdrowia w Polsce Tworzenie a jakość prawa w ochronie zdrowia w Polsce IX Sympozjum EBHC 2014-12-15 Autor: Jakub Adamski Food for thought o The most exciting phrase to hear in science, the one that heralds new discoveries,

Bardziej szczegółowo

Ustawa o świadku koronnym

Ustawa o świadku koronnym Ustawa o świadku koronnym Komentarz Andrzej Kiełtyka Bolesław Kurzępa Andrzej Ważny pod redakcją Andrzeja Ważnego Wydanie 1 Stan prawny na 1 sierpnia 2013 roku Warszawa 2013 Komentarz do poszczególnych

Bardziej szczegółowo

LexisNexis Polska Sp. z o.o.

LexisNexis Polska Sp. z o.o. Redaktor prowadzący: Joanna Ołówek Opracowanie redakcyjne: Agata Walkowska Redakcja techniczna: Agnieszka Dymkowska Projekt okładki i stron tytułowych: Agnieszka Tchórznicka Autorzy zdjęć: istock.com/twilighteye;

Bardziej szczegółowo

Techniki legislacyjne (wprowadzenie do tematu)

Techniki legislacyjne (wprowadzenie do tematu) Techniki legislacyjne (wprowadzenie do tematu) 10 listopada 2012 r. Prowadzący Dariusz Dąbkowski 1 Główny temat zajęć ROZPORZĄDZENIE PREZESA RADY MINISTRÓW dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych. Dariusz Laszczyk WYDANIE 1. Stan prawny na 20 lutego 2014 roku

KOMENTARZ. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych. Dariusz Laszczyk WYDANIE 1. Stan prawny na 20 lutego 2014 roku KOMENTARZ Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych Dariusz Laszczyk WYDANIE 1 Stan prawny na 20 lutego 2014 roku Warszawa 2014 Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów................................................

Bardziej szczegółowo

Prawo zatrudnienia. Małgorzata Gersdorf. Wydanie 1

Prawo zatrudnienia. Małgorzata Gersdorf. Wydanie 1 Prawo zatrudnienia Małgorzata Gersdorf Wydanie 1 Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Joanna Choroszczak-Magiera Redakcja techniczna: Krzysztof Koziarek Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski

Bardziej szczegółowo

Pojęcie i prawna regulacja zasad techniki prawodawczej. ZTP reguły konstruowania aktów normatywnych przez legislatorów

Pojęcie i prawna regulacja zasad techniki prawodawczej. ZTP reguły konstruowania aktów normatywnych przez legislatorów CZ. 3 Pojęcie i prawna regulacja zasad techniki prawodawczej ZTP reguły konstruowania aktów normatywnych przez legislatorów ZTP stanowią załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20.06.2002

Bardziej szczegółowo

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Redagowanie tekstów prawnych na kierunku Administracja

OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Redagowanie tekstów prawnych na kierunku Administracja Katedra Teorii i Filozofii Prawa Poznań, dnia 15 marca 2013 r. Zespół wykładowców: prof. dr hab. Sławomira Wronkowska, dr Mikołaj Hermann OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Redagowanie tekstów

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Ewa Plesnarowcz-Durska. Stan prawny na 2 stycznia 2014 roku

KOMENTARZ. Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Ewa Plesnarowcz-Durska. Stan prawny na 2 stycznia 2014 roku KOMENTARZ Prawo o ustroju sądów administracyjnych Ewa Plesnarowcz-Durska W Y DA N I E 1 Stan prawny na 2 stycznia 2014 roku Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Grażyna Polkowska-Nowak Opracowanie redakcyjne:

Bardziej szczegółowo

Nowa Księga Wieczysta Informatyzacja rejestru publicznego

Nowa Księga Wieczysta Informatyzacja rejestru publicznego Nowa Księga Wieczysta Informatyzacja rejestru publicznego Moim najdroższym Wiktorii i Kubie Polecamy równie : u Elektroniczna księga wieczysta A. Stefańska u Księgi wieczyste. Zasady materialnoprawne M.

Bardziej szczegółowo

Wymogi regulacji kodeksowej. Tomasz Bąkowski

Wymogi regulacji kodeksowej. Tomasz Bąkowski Wymogi regulacji kodeksowej Tomasz Bąkowski Kodeks - pojęcie Najpełniejsza forma porządkowania i systematyzacji danej dziedziny prawa w celu zespolenia rozproszonych w całym systemie norm regulujących

Bardziej szczegółowo

Zatrudnienie i ochrona trwałości stosunku pracy nauczyciela akademickiego

Zatrudnienie i ochrona trwałości stosunku pracy nauczyciela akademickiego Zatrudnienie i ochrona trwałości stosunku pracy nauczyciela akademickiego Aleksandra Bocheńska / monografie / prawo pracy i ubezpieczeń społecznych Wydanie 1 Warszawa 2014 Spis treści Spis treści Spis

Bardziej szczegółowo

Reprezentacja. Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Gerard Bieniek Henryk Pietrzkowski. / monografie / prawo cywilne.

Reprezentacja. Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego. Gerard Bieniek Henryk Pietrzkowski. / monografie / prawo cywilne. Reprezentacja Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego / monografie / prawo cywilne Gerard Bieniek Henryk Pietrzkowski Wydanie 3 Warszawa 2013 Poszczególne części książki napisali: Gerard Bieniek

Bardziej szczegółowo

Rozdział 2. Projekt aktu prawa miejscowego (dział I)

Rozdział 2. Projekt aktu prawa miejscowego (dział I) Dział I. Projekt ustawy. Zakres stosowania przepisów działu I do APM. Przepisy działu I ZTP, zatytułowanego Projekt ustawy, obejmują przepisy zawarte w rozdziałach 9 tego działu. Zgodnie z 43 ZTP do APM

Bardziej szczegółowo

DP/2310/6/14 ZAŁĄCZNIK NR 2 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

DP/2310/6/14 ZAŁĄCZNIK NR 2 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA ZAŁĄCZNIK NR 2 OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA System Informacji Prawnej Opisane poniżej funkcjonalne wymagania mają jedynie charakter minimalny. Wykonawca może zaproponować szerszą niż opisana funkcjonalność.

Bardziej szczegółowo

Służebność przesyłu. w praktyce. Bartosz Rakoczy. Wydanie 2

Służebność przesyłu. w praktyce. Bartosz Rakoczy. Wydanie 2 Służebność przesyłu w praktyce Bartosz Rakoczy Wydanie 2 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Małgorzata Stańczak Opracowanie redakcyjne: Michał Barszcz Redakcja techniczna: Agnieszka Dymkowska-Szeszko Projekt

Bardziej szczegółowo

Prof. UAM dr hab. Krystian Ziemski 30 września 2016 r. OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)

Prof. UAM dr hab. Krystian Ziemski 30 września 2016 r. OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) Prof. UAM dr hab. Krystian Ziemski 30 września 2016 r. Katedra Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Legislacja w administracji na kierunku administracja

Bardziej szczegółowo

LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA. Marcin Mazuryk Mateusz Kaczocha

LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA. Marcin Mazuryk Mateusz Kaczocha LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA Marcin Mazuryk Mateusz Kaczocha Warszawa 2012 Spis treści 5 Spis treści Wykaz skrótów... 7 Słowo wstępne... 9 Rozdział I Konstytucja... 11 Rozdział II Inicjatywa obywatelska...

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Rozporządzenie w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych. Marta Lampart. Zamów książkę w księgarni internetowej

KOMENTARZ. Rozporządzenie w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych. Marta Lampart. Zamów książkę w księgarni internetowej KOMENTARZ Rozporządzenie w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych Marta Lampart Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2015 Stan prawny na 30 września 2014 r. Wydawca:

Bardziej szczegółowo

Tezy: Teza 1 Przykład 1 USTAWA z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz. U. z 2013 r. poz. 1393)

Tezy: Teza 1 Przykład 1 USTAWA z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze (Dz. U. z 2013 r. poz. 1393) Dobre praktyki legislacyjne 147 PODMIOT WŁAŚCIWY DO PODPISANIA OBWIESZCZENIA W SPRAWIE OGŁOSZENIA TEKSTU JEDNOLITEGO AKTU WYKONAWCZEGO DO USTAWY, W PRZYPADKU WSPÓŁUCZESTNICZENIA DWÓCH LUB WIĘCEJ PODMIOTÓW

Bardziej szczegółowo

Adwokat z urzędu Podstawowe zagadnienia prawne

Adwokat z urzędu Podstawowe zagadnienia prawne Adwokat z urzędu Podstawowe zagadnienia prawne Robert Rynkun-Werner Wydanie 1 Warszawa 2011 Opracowanie redakcyjne: Robert Stępień Redakcja techniczna: Agnieszka Szeszko Projekt okładki i stron tytułowych:

Bardziej szczegółowo

WZORY PISM PISMA W SPRAWACH INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO WYJAŚNIENIA, POSTĘPOWANIE, ORZECZNICTWO REDAKCJA NAUKOWA JACEK BROLIK

WZORY PISM PISMA W SPRAWACH INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO WYJAŚNIENIA, POSTĘPOWANIE, ORZECZNICTWO REDAKCJA NAUKOWA JACEK BROLIK PISMA W SPRAWACH INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO WYJAŚNIENIA, POSTĘPOWANIE, ORZECZNICTWO REDAKCJA NAUKOWA JACEK BROLIK JACEK BROLIK ELŻBIETA MUCHA Warszawa 2013 WZORY PISM Stan prawny na 1 września 2013

Bardziej szczegółowo

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013 WydziałPrawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych

Bardziej szczegółowo

Techniki informacji i komunikacji

Techniki informacji i komunikacji Techniki informacji i komunikacji Dzienniki urzędowe Laboratorium nr 5 2017/2018 Dr Sylwia Kotecka-Kral CBKE WPAiE UWr System źródeł prawa Zadaniem osób udzielających porad prawnych czy urzędników jest

Bardziej szczegółowo

(wyciąg według stanu prawnego na dzień 31 stycznia 2009 r.)

(wyciąg według stanu prawnego na dzień 31 stycznia 2009 r.) Dobre praktyki legislacyjne 7 Obowiązywanie rozporządzenia w sytuacji pośredniej zmiany przepisu upoważniającego do jego wydania Teza Utrata mocy obowiązującej rozporządzenia następuje nie tylko w sytuacji

Bardziej szczegółowo

Kodeks karny. Stan prawny: luty 2014 roku. Wydanie 1

Kodeks karny. Stan prawny: luty 2014 roku. Wydanie 1 KK Kodeks karny Stan prawny: luty 2014 roku Wydanie 1 Kodeks karny ZMIANY: od 27 stycznia 2014 r. ustawa z 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy Kodeks postępowania karnego (Dz.U.

Bardziej szczegółowo

Usuwanie drzew i krzewów

Usuwanie drzew i krzewów Usuwanie drzew i krzewów Bartosz Rakoczy Wydanie 1 Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Joanna Pastuszka Opracowanie redakcyjne: Iwona Długoszewska-Kruk Redakcja techniczna: Małgorzata Duda Projekt okładki

Bardziej szczegółowo

Opodatkowanie dochodów nieujawnionych. Piotr Pietrasz

Opodatkowanie dochodów nieujawnionych. Piotr Pietrasz Opodatkowanie dochodów nieujawnionych Piotr Pietrasz Opodatkowanie dochodów nieujawnionych Piotr Pietrasz monografie Wydawca: Ewa Fonkowicz Redaktor prowadz¹cy: Ewa Fonkowicz Sk³ad i ³amanie: Studio Lotus

Bardziej szczegółowo

Akty normatywne. PPwG prof. Stanisław Piątek

Akty normatywne. PPwG prof. Stanisław Piątek Akty normatywne PPwG prof. Stanisław Piątek Rodzaje aktów normatywnych Akty normatywne (źródła prawa) - dokumenty odpowiednio ustanowione przez organy władzy publicznej, które zawierają przepisy prawa,

Bardziej szczegółowo

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA 1 Załącznik nr 1 do SIWZ po zm. z dn. 26.11.2018 r. I. Przedmiotem zamówienia jest udzielenie licencji na korzystanie z elektronicznego systemu informacji prawnej (lub paru systemów

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 4 marca 2013 r. Poz. 118

Warszawa, dnia 4 marca 2013 r. Poz. 118 Warszawa, dnia 4 marca 2013 r. ZARZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 13 lutego 2013 r. w sprawie prowadzenia prac legislacyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości Na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy

Bardziej szczegółowo

wprowadzono rozróżnienie na pracownika i inną niż pracownik osobę wykonującą pracę zarobkową. Ta dyferencjacja jest niezbędna ze względu na

wprowadzono rozróżnienie na pracownika i inną niż pracownik osobę wykonującą pracę zarobkową. Ta dyferencjacja jest niezbędna ze względu na UZASADNIENIE Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie trybu udzielenia i korzystania ze zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej przysługującego

Bardziej szczegółowo

Utrzymanie czystości i porządku w gminie w prawie polskim

Utrzymanie czystości i porządku w gminie w prawie polskim Utrzymanie czystości i porządku w gminie w prawie polskim Bartosz Rakoczy Wydanie 1 Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Katarzyna Gierłowska Opracowanie redakcyjne: Katarzyna Gierłowska, Joanna Ołówek Opracowanie

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI INFORMACJI I KOMUNIKACJI. Semestr zimowy 2016/2017 I SSA I stopnia

TECHNIKI INFORMACJI I KOMUNIKACJI. Semestr zimowy 2016/2017 I SSA I stopnia TECHNIKI INFORMACJI I KOMUNIKACJI Semestr zimowy 2016/2017 I SSA I stopnia Zajęcia nr 4 Publiczne bazy orzeczeń Cz. 1 Serwis Sądu Najwyższego Serwis Naczelnego Sądu Administracyjnego i Centralna Baza Orzeczeń

Bardziej szczegółowo

R E G U L U S. Zrzeszenie Związków Zawodowych Energetyków. zapytanie Zleceniodawcy INFORMACJA PRAWNA

R E G U L U S. Zrzeszenie Związków Zawodowych Energetyków. zapytanie Zleceniodawcy INFORMACJA PRAWNA Warszawa, dnia 14 lipca 2009 r. Przedmiot informacji: Zleceniodawca opinii: Podstawy faktyczne informacji: Uprawnienia organizacji związkowej do skierowania sprawy interpretacji przepisów do Sądu Najwyższego

Bardziej szczegółowo

PRAWO. SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak

PRAWO. SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak PRAWO KONSTYTUCYJNE SEMESTR ZIMOWY 2015/2016 mgr Anna Kuchciak Art. 92 ust. 1 Konstytucji RP Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego

Bardziej szczegółowo

Obsługa prawniczych baz danych Zajęcia nr 2

Obsługa prawniczych baz danych Zajęcia nr 2 Obsługa prawniczych baz danych Zajęcia nr 2 http://www.dziennikiurzedowe.gov.pl/ Prace legislacyjne Polski System Prawny semestr zimowy 2015/2016 Dr Sylwia Kotecka CBKE WPAiE, UWr System źródeł prawa Wejdź

Bardziej szczegółowo

Anna Fogel PRAWNA OCHRONA PRZYRODY W LOKALNYM PLANOWANIU PRZESTRZENNYM

Anna Fogel PRAWNA OCHRONA PRZYRODY W LOKALNYM PLANOWANIU PRZESTRZENNYM Prawna ochrona przyrody w lokalnym planowaniu przestrzennym Anna Fogel PRAWNA OCHRONA PRZYRODY W LOKALNYM PLANOWANIU PRZESTRZENNYM Stan prawny na dzień 01.11.2011 r. Warszawa 2011 1 Anna Fogel Wydawca:

Bardziej szczegółowo

Art. 88. - konkretyzacja: - ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych

Art. 88. - konkretyzacja: - ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych OBOWIĄZYWANIE PRAWA I. Zasady konstytucyjne: 1. Zasada państwa prawa i jej konsekwencje w procesie stanowienia prawa: niezwykle ważna dyrektywa w zakresie stanowienia i stosowania prawa wyrok 9 V 2005

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego... 76

Spis treści. Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego... 76 Spis treści Spis treści Wykaz skrótów... 9 Ustawa... 15 Dział I Przepisy wstępne... 17 Rozdział 1 Przepisy ogólne... 17 Rozdział 2 Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych... 74 Rozdział 3 Właściwość

Bardziej szczegółowo

P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2016/2017 mgr Anna Kuchciak

P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2016/2017 mgr Anna Kuchciak P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR ZIMOWY 2016/2017 mgr Anna Kuchciak Art. 92 ust. 1 Konstytucji RP Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia

Bardziej szczegółowo

Podatnik w postępowaniu podatkowym

Podatnik w postępowaniu podatkowym Adam Mariański Strzelec Miłek Dariusz Tomasz Stanisław Kubiak (red.) Podatnik w postępowaniu podatkowym Podatkowe Komentarze Praktyczne Podatkowe Komentarze Praktyczne Podatnik w postępowaniu podatkowym

Bardziej szczegółowo

Druk Fabryka Druku Sp. z o.o. ul. Zgrupowania AK Kampinos 6, Warszawa

Druk Fabryka Druku Sp. z o.o. ul. Zgrupowania AK Kampinos 6, Warszawa Projekt okładki Jan Straszewski ISBN: 978-83-62250-34-9 Copyright by Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie Opracowanie redakcyjne Joanna Paszkowska Adres wydawcy Uczelnia Techniczno-Handlowa

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE Z DNIA 7 CZERWCA 2002 R. I KZP 17/02

POSTANOWIENIE Z DNIA 7 CZERWCA 2002 R. I KZP 17/02 POSTANOWIENIE Z DNIA 7 CZERWCA 2002 R. I KZP 17/02 Kwestia konstytucyjności ustawy nie może być przedmiotem zagadnienia prawnego przekazanego przez sąd odwoławczy do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu

Bardziej szczegółowo

PRAWO ADMINISTRACYJNE SSP SEMESTR ZIMOWY ROKU AKADEMICKIEGO 2017/18 ZAJĘCIA 04 z 10 - KONSPEKT

PRAWO ADMINISTRACYJNE SSP SEMESTR ZIMOWY ROKU AKADEMICKIEGO 2017/18 ZAJĘCIA 04 z 10 - KONSPEKT PRAWO ADMINISTRACYJNE SSP SEMESTR ZIMOWY ROKU AKADEMICKIEGO 2017/18 ZAJĘCIA 04 z 10 - KONSPEKT Cd. omawiania źródeł prawa administracyjnego, ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych

Bardziej szczegółowo

WYJAŚNIENIA I ZMIANA TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA

WYJAŚNIENIA I ZMIANA TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA SĄD OKRĘGOWY w LUBLINIE ul. Krakowskie Przedmieście 43 20-076 Lublin Lublin, dnia 18 grudnia 2013 r. D.ZP-2820/20/13 WYJAŚNIENIA I ZMIANA TREŚCI SPECYFIKACJI ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA Do Zamawiającego

Bardziej szczegółowo

KOMENTARZ. Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Ewa Tomaszewska. Stan prawny na 1 maja 2014 roku

KOMENTARZ. Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Ewa Tomaszewska. Stan prawny na 1 maja 2014 roku KOMENTARZ Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów Ewa Tomaszewska W Y DA N I E 1 Stan prawny na 1 maja 2014 roku Warszawa 2014 Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów................................................

Bardziej szczegółowo

Interpretacje przepisów prawa podatkowego w praktyce i orzecznictwie

Interpretacje przepisów prawa podatkowego w praktyce i orzecznictwie Prawo w praktyce Interpretacje przepisów prawa podatkowego w praktyce i orzecznictwie Konrad Filip Turzyński Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2015 Stan prawny na 31 marca 2015 r. Wydawca

Bardziej szczegółowo

LexisNexis Polska Sp. z o.o.

LexisNexis Polska Sp. z o.o. Redaktor prowadzący: Anna Popławska Opracowanie redakcyjne: Aleksandra Nałęcz-Zienkiewicz Redakcja techniczna: Krzysztof Koziarek Projekt okładki i stron tytułowych: Agnieszka Tchórznicka Copyright by

Bardziej szczegółowo

P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2017/2018 mgr Anna Kuchciak

P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E. SEMESTR ZIMOWY 2017/2018 mgr Anna Kuchciak P R AWO KO N S T Y T U C Y J N E SEMESTR ZIMOWY 2017/2018 mgr Anna Kuchciak Art. 92 ust. 1 Konstytucji RP Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia

Bardziej szczegółowo

Zdzisław Krzemiński. Alimenty i ojcostwo. Komentarz

Zdzisław Krzemiński. Alimenty i ojcostwo. Komentarz Zdzisław Krzemiński Alimenty i ojcostwo Komentarz Zdzisław Krzemiński Alimenty i ojcostwo Komentarz 3. wydanie Warszawa 2008 Stan prawny na 1 stycznia 2008 Wydawca: Izabela Dorf Sk³ad i ³amanie: Studio

Bardziej szczegółowo

SĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sędziowie. Krajowa Rada Sądownictwa

SĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sędziowie. Krajowa Rada Sądownictwa SĄDY I TRYBUNAŁY (Roz. VIII) (władza sądownicza) Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. Wyroki wydawane w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej, w postępowaniu co najmniej dwuinstancyjnym.

Bardziej szczegółowo

PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI

PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI PODATEK OD NIERUCHOMOŚCI KOMENTARZ Leonard Etel Warszawa 2012 Stan prawny na 1 stycznia 2013 r. Recenzent Dr Rafał Dowgier Wydawca Grzegorz Jarecki Redaktor prowadzący Małgorzata Jarecka Opracowanie redakcyjne

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI Wykaz skrótów...7 Wprowadzenie...11 Dział I PRZEPISY WSPÓLNE...14 Rozdział 1. Przepisy ogólne...14 Rozdział 1a. Prawa pacjenta...120 Rozdział 2. Szpitale...151 Rozdział 3. Inne zakłady opieki

Bardziej szczegółowo

Czy do znamion przestępstwa znieważenia funkcjonariusza publicznego (art k.k.) należy publiczność działania sprawcy?

Czy do znamion przestępstwa znieważenia funkcjonariusza publicznego (art k.k.) należy publiczność działania sprawcy? PIERWSZY PREZES SĄDU NAJWYŻSZEGO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 19 kwietnia 2012 r. BSA II - 4410-3/12 Sąd Najwyższy Izba Karna Na podstawie art. 60 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 22 sierpnia 2017 r. Poz. 49

Warszawa, dnia 22 sierpnia 2017 r. Poz. 49 Warszawa, dnia 22 sierpnia 2017 r. Poz. 49 ZARZĄDZENIE NR 37 MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI 1) z dnia 21 sierpnia 2017 r. w sprawie opracowywania, uzgadniania, wydawania i ogłaszania aktów

Bardziej szczegółowo

ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE

ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE WOJEWODA MAZOWIECKI LEX-I.4131.197.2015.RM Warszawa, 21 września 2015 r. ROZSTRZYGNIĘCIE NADZORCZE Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz.

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wprowadzenie. Część I. Prawoznawstwo 1

Spis treści. Wprowadzenie. Część I. Prawoznawstwo 1 Wprowadzenie XI Część I. Prawoznawstwo 1 Tabl. 1. Pojęcie państwo 3 Tabl. 2. Cechy państwa 4 Tabl. 3. Teorie powstania państwa 5 Tabl. 4. Funkcje państwa 6 Tabl. 5. Typ i forma państwa 7 Tabl. 6. Aparat

Bardziej szczegółowo

ISBN (wersja drukowana) ISBN (ebook)

ISBN (wersja drukowana) ISBN (ebook) Radosław Olszewski Zakład Postępowania Karnego Katedra Postępowania Karnego i Kryminalistyki Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki 90-232 Łódź, ul. Kopcińskiego 8/12 RECENZENT Danuta Tarnowska

Bardziej szczegółowo

Techniki informacji i komunikacji 2017/2018

Techniki informacji i komunikacji 2017/2018 Techniki informacji i komunikacji 2017/2018 Internetowy System Aktów Prawnych (ISAP) mgr Agnieszka Lewestam-Rodziewicz Centrum Badań Problemów Prawnych i Ekonomicznych Komunikacji Elektronicznej agnieszka.lewestam-rodziewicz@uwr.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Tworzenie prawa w administracji Kod przedmiotu

Tworzenie prawa w administracji Kod przedmiotu Tworzenie prawa w administracji - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Tworzenie prawa w administracji Kod przedmiotu 10.9-WX-AdP-TPWA-K-14_pNadGenFP3M6 Wydział Kierunek Wydział Prawa i Administracji

Bardziej szczegółowo

Lp. Przedmiot zamówienia Ilość. 2 Systemu Informacji Prawnej w wersji sieciowej 3

Lp. Przedmiot zamówienia Ilość. 2 Systemu Informacji Prawnej w wersji sieciowej 3 Dostawa systemu informacji prawnej Załącznik nr 1 do umowy Lp. Przedmiot zamówienia Ilość /szt./ 1 Systemu Informacji Prawnej z Prawem Europejskim i Komentarzami w wersji sieciowej 1 2 Systemu Informacji

Bardziej szczegółowo

Opis Przedmiotu Zamówienia

Opis Przedmiotu Zamówienia Opis Przedmiotu Zamówienia Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego/ do Umowy nr CSIOZ/../2016 Przedmiotem zamówienia jest świadczenie usługi dostępu do elektronicznego Systemu Informacji Prawnej na potrzeby

Bardziej szczegółowo

Pytanie 1: Jaki organ pełni funkcję nadzoru nad uchwałami o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego (regionalna izba obrachunkowa czy wojewoda)?

Pytanie 1: Jaki organ pełni funkcję nadzoru nad uchwałami o wyodrębnieniu funduszu sołeckiego (regionalna izba obrachunkowa czy wojewoda)? Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich ul. Ursynowska 22/2, 02-605 Warszawa tel./fax: 22 844 73 55, e-mail: zarzad@sllgo.pl Opinia prawna 1. Jaki organ pełni funkcję nadzoru nad uchwałami

Bardziej szczegółowo

Obsługa prawniczych baz danych. System Informacji Prawnej LEX. Studia Niestacjonarne Prawa (Zaoczne) semestr zimowy 2015/2016

Obsługa prawniczych baz danych. System Informacji Prawnej LEX. Studia Niestacjonarne Prawa (Zaoczne) semestr zimowy 2015/2016 Obsługa prawniczych baz danych System Informacji Prawnej LEX Studia Niestacjonarne Prawa (Zaoczne) semestr zimowy 2015/2016 Dr Sylwia Kotecka CBKE, WPAiE, UWr Wprowadzenie System Informacji Prawnej LEX

Bardziej szczegółowo

ZASADY NACZELNE USTROJU RP

ZASADY NACZELNE USTROJU RP ZASADY NACZELNE USTROJU RP Zasady naczelne ustroju RP Zawierają idee przewodnie ustawy zasadniczej. Są to normy prawne zawarte w Konstytucji, których szczególna doniosłość charakteryzuje się w tym, że

Bardziej szczegółowo

Kodeks spółek handlowych

Kodeks spółek handlowych Zbiory Orzecznictwa Becka Kodeks spółek handlowych Orzecznictwo Aleksandra Gawrysiak-Zabłocka Ewa Skibińska 3. wydanie C.H.Beck ZBIORY ORZECZNICTWA BECKA Kodeks spółek handlowych. Orzecznictwo Polecamy

Bardziej szczegółowo

PRAWO KARNE SKARBOWE. Magdalena Błaszczyk Monika Zbrojewska. Zamów książkę w księgarni internetowej

PRAWO KARNE SKARBOWE. Magdalena Błaszczyk Monika Zbrojewska. Zamów książkę w księgarni internetowej PRAWO KARNE SKARBOWE Magdalena Błaszczyk Monika Zbrojewska Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2015 Stan prawny na 1 lipca 2015 r. Wydawca Monika Pawłowska Redaktor prowadzący Joanna Maź Opracowanie

Bardziej szczegółowo

Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ]

Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ] Art. 173 Sądy i Trybunały są władzą odrębną i niezależną od innych władz. [ ] Art. 175 1. Wymiar sprawiedliwości w Rzeczpospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sady administracyjne

Bardziej szczegółowo

Dziennik Ustaw Nr 117 7078 Poz. 676 USTAWA. z dnia 4 marca 2011 r.

Dziennik Ustaw Nr 117 7078 Poz. 676 USTAWA. z dnia 4 marca 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 117 7078 Poz. 676 Art. 1. W ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 17, poz. 95) wprowadza się następujące

Bardziej szczegółowo

Wycena nieruchomoêci Operat szacunkowy Rzeczoznawstwo majàtkowe

Wycena nieruchomoêci Operat szacunkowy Rzeczoznawstwo majàtkowe Wycena nieruchomoêci Operat szacunkowy Rzeczoznawstwo majàtkowe Dorota Wilkowska-Ko akowska Wydanie 2 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Joanna Tchorek Opracowanie redakcyjne: Anna Wiktorzak Redakcja techniczna:

Bardziej szczegółowo

SPRAWIE OGÓLNYCH WARUNKÓW UMÓW O UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ.

SPRAWIE OGÓLNYCH WARUNKÓW UMÓW O UDZIELANIE ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ. Polska Federacja Szpitali ul. Nowogrodzka 11 00-513 Warszawa Warszawa 26.08.2015 Fundacja Centrum Inicjatyw. Gospodarka i Zdrowie ul. Sterlinga 27/29, lokal 408, 90 212 Łódź Pan Igor Radziewicz- Winnicki

Bardziej szczegółowo

PROCES INWESTYCJI BUDOWLANYCH

PROCES INWESTYCJI BUDOWLANYCH PROCES INWESTYCJI BUDOWLANYCH redakcja naukowa Alicja Plucińska-Filipowicz Marek Wierzbowski Zamów książkę w księgarni internetowej ZAGADNIENIA PRAWNE WARSZAWA 2015 Stan prawny na 20 sierpnia 2015 r. Wydawca

Bardziej szczegółowo

Rozdział 1. Stosowanie Zasad techniki prawodawczej do projektów aktów prawa miejscowego

Rozdział 1. Stosowanie Zasad techniki prawodawczej do projektów aktów prawa miejscowego Rozdział 1. Stosowanie Zasad techniki prawodawczej do projektów aktów prawa miejscowego 1. Zakres i sposób stosowania. Punktem wyjścia do ustalenia zakresu i sposobu 1 stosowania ZTP do projektów aktów

Bardziej szczegółowo

Trybunału odpowiednich do rangi zadań. Temu celowi powinny być podporządkowane wszelkie działania władzy ustawodawczej. Pozycja ustrojowa Trybunału,

Trybunału odpowiednich do rangi zadań. Temu celowi powinny być podporządkowane wszelkie działania władzy ustawodawczej. Pozycja ustrojowa Trybunału, Stanowisko Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 22 czerwca 2016 r. o przedstawieniu wniosków związanych z pracami legislacyjnymi dotyczącymi projektów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym Krajowa Rada Sądownictwa

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 2012 r.

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 2012 r. Projekt z 8.03.2012 r. ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 2012 r. w sprawie nadania uprawnień organów podatkowych Na podstawie art. 13a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z

Bardziej szczegółowo

AUTORZY. Stanisław Bułajewski (S.B.) Część II rozdziały: 2, 6, 7 Część III wybór tez i orzeczeń

AUTORZY. Stanisław Bułajewski (S.B.) Część II rozdziały: 2, 6, 7 Część III wybór tez i orzeczeń AUTORZY Stanisław Bułajewski (S.B.) Część II rozdziały: 2, 6, 7 Część III wybór tez i orzeczeń Marcin Dąbrowski (M.D.) Część I Część II rozdziały: 1, 2, 3, 4, 5, 8 Część III wybór tez i orzeczeń Monika

Bardziej szczegółowo

Techniki informacji i komunikacji Zajęcia nr 4

Techniki informacji i komunikacji Zajęcia nr 4 Techniki informacji i komunikacji Zajęcia nr 4 System Informacji Prawnej LEX Stacjonarne Studia Administracji semestr zimowy 2015/2016 Dr Sylwia Kotecka CBKE, WPAiE, UWr Wprowadzenie System Informacji

Bardziej szczegółowo

LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA

LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA LEGISLACJA ADMINISTRACYJNA Marcin Mazuryk Mateusz Kaczocha Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2014 Stan prawny na 15 czerwca 2014 r. Recenzent Prof. UKSW dr hab. Bogumił Szmulik Wydawca Izabella

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Cesarz

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Cesarz Sygn. akt III KZ 86/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 14 listopada 2014 r. SSN Krzysztof Cesarz w sprawie T. B. ukaranego z art. 107 k.w. i art. 65 2 k.w. po rozpoznaniu w Izbie Karnej na

Bardziej szczegółowo

Wykaz skrótów... 9 Wstęp... 11

Wykaz skrótów... 9 Wstęp... 11 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 9 Wstęp... 11 Rozdział 1 Organizacje pozarządowe i ich podstawy funkcjonowania... 23 1.1. Wolność zrzeszania się... 23 1.1.1. Pojęcie wolności i praw człowieka... 24 1.1.2.

Bardziej szczegółowo

Jak rozwiązywać kazusy?

Jak rozwiązywać kazusy? Jak rozwiązywać kazusy? Krótki przewodnik dla studentów SNP(Z) Prawo konstytucyjne Opracowano na podstawie: Polskie prawo konstytucyjne. Materiały, kazusy i orzecznictwo, pod red. M. Dąbrowskiego, J. Juchniewicz,

Bardziej szczegółowo

UCHWAŁA Nr /16 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 18 stycznia 2016 roku

UCHWAŁA Nr /16 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 18 stycznia 2016 roku UCHWAŁA Nr 0102-49/16 KOLEGIUM REGIONALNEJ IZBY OBRACHUNKOWEJ w Olsztynie z dnia 18 stycznia 2016 roku w sprawie badania zgodności z prawem uchwały Nr XII/86/2015 Rady Miejskiej w Szczytnie z dnia 18 grudnia

Bardziej szczegółowo

Prawo administracyjne. Część ogólna wyd. 9

Prawo administracyjne. Część ogólna wyd. 9 Prawo administracyjne. Część ogólna wyd. 9 Eugeniusz Ochendowski, 978-83-72856-89-0, TNOIK 2013 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 15 DZIAŁ I ZAGADNIENIA OGÓLNE Administracja publiczna i prawo administracyjne...

Bardziej szczegółowo