I. Zagrożenia czasu pokoju, ich źródła i formy występowania. Bezpieczeństwo i zagrożenia co to takiego? Zagrożenia ludności w czasie pokoju

Transkrypt

1 I. Zagrożenia czasu pokoju, ich źródła i formy występowania 1. Rodzaje współczesnych zagrożeń 11 Bezpieczeństwo i zagrożenia co to takiego? Zagrożenia ludności w czasie pokoju 2. Regionalne zagrożenia ekologiczne 19 Przyczyny zagrożeń ekologicznych i ich podstawowe rodzaje Zagrożenia środowiska miejskiego Zagrożenia środowiska wiejskiego Lokalne nadzwyczajne zagrożenia środowiska II. Zagrożenia czasu wojny 1. Formy i rodzaje walki zbrojnej 28 Co to są działania wojenne? Zbrojne działania wojenne 2. Podstawowe środki rażenia współczesnych sił zbrojnych 32 Środki rażenia i ich podział Broń konwencjonalna Broń precyzyjna Broń radioelektroniczna Broń masowego rażenia Środki zapalające Nowe rodzaje broni 3. Sposoby ochrony przed środkami walki 45 Cechy współczesnych zagrożeń ludności Rola ostrzegania i alarmowania ludności o zagrożeniach Ewakuacja ludności z rejonów uznanych za szczególnie zagrożone Organizacja akcji ratowniczych w rejonach porażenia i nagłych zdarzeń Likwidacja skażeń i zakażeń Organizacja zaopatrzenia ludności w wodę i żywność Przygotowanie ludności do uczestnictwa w powszechnej samoobronie III. Psychologiczne skutki sytuacji kryzysowych i sposoby ich łagodzenia 1. Stres i jego wpływ na zachowanie ludzi 48 Co to jest stres i co go powoduje? Reakcje człowieka na stres Jak radzić sobie ze stresem? 3

2 4 2. Zjawisko paniki 51 Przyczyny paniki Przeciwdziałanie panice IV. System obronności Rzeczypospolitej Polskiej 1. Cel i podstawowe zadania systemu obronności 54 Uwarunkowania obronności Polski Strategia i system obronności Rzeczypospolitej Polskiej 2. Podsystemy obronności państwa 57 Struktura systemu obronności naszego kraju Podsystem kierowania obronnością Podsystem militarny Podsystem pozamilitarny (pozamilitarne ogniwa obronne) 3. Powinności obronne lokalnych władz i instytucji 61 Zadania terenowych organów administracji publicznej dotyczące przygotowań obronnych państwa Kompetencje organów administracji wojskowej 4. Świadczenia osobiste i rzeczowe obywateli w czasie pokoju, mobilizacji i wojny 64 Istota i rodzaje świadczeń Świadczenia osobiste Świadczenia rzeczowe Świadczenia szczególne Nakładanie obowiązku świadczeń Wykonanie świadczeń V. Rola i zadania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w systemie obronności państwa 1. Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej 68 Wiadomości ogólne o strukturze i przeznaczeniu sił zbrojnych naszego kraju Wojska Lądowe Siły powietrzne Marynarka Wojenna Obrona terytorialna 2. Służba wojskowa 80 Obowiązek służby wojskowej Formy odbywania służby wojskowej Ogólne warunki służby Podstawy żołnierskiego zachowania VI. Organizacja obrony cywilnej i zasady powszechnej samoobrony w wypadku zagrożeń 1. Rola, zadania i organizacja obrony cywilnej 88 Zadania obrony cywilnej i zasady jej działania Organizacja obrony cywilnej w Polsce Organy zarządzania kryzysowego 2. Podstawy planowania i organizowania działań 93 Cykl działania zorganizowanego Podstawowe wiadomości o planowaniu i prowadzeniu ewakuacji ludności

3 Spis tre ci 3. Sposoby alarmowania ludno ci o zagro eniach 96 Rodzaje urz dze i rodków alarmowych Systemy alarmowe w zak adach pracy i gminach Rodzaje alarmów lub komunikatów ostrzegawczych Post powanie po og oszeniu alarmu lub komunikatu ostrzegawczego i ich odwo aniu 4. Indywidualne i zbiorowe rodki ochrony przed zagro eniami 102 Indywidualne rodki ochrony dróg oddechowych Indywidualne rodki ochrony skóry Zbiorowe rodki ochrony przed ska eniami Ewakuacja ludno ci z terenu zagro onego 5. Post powanie podczas zagro enia radiacyjnego 110 ród a promieniotwórcze i ich zastosowanie Zastosowanie substancji promieniotwórczych w gospodarce i lecznictwie Bomba atomowa i elektrownie j drowe Zagro enie promieniowaniem Zasady ochrony radiologicznej Wykrywanie i mierzenie promieniowania jonizuj cego Zasady post powania dotycz ce zagro enia radiacyjnego Post powanie w razie wypadku radiacyjnego Post powanie po awarii radiacyjnej 6. Zasady zachowania si w wypadku zagro e chemicznych 117 Monitorowanie, prognozowanie i wykrywanie zagro e chemicznych Post powanie w rejonach ska enia rodkami chemicznymi 7. Ochrona ywno ci i wody przed ska eniami i zaka eniami 121 Wp yw ska e i zaka e na ywno i wod Zasady ochrony rodków spo ywczych Post powanie ze ska on chemicznie lub zaka on biologicznie ywno ci i wod 8. Ochrona p odów rolnych, paszy i zwierz t gospodarskich przed ska eniami i zaka eniami 127 Sposoby i rodki zabezpieczenia p odów rolnych i paszy Zabezpieczenie zwierz t hodowlanych przed ska eniami i zaka eniami 9. Zabiegi sanitarne i specjalne 130 Zabiegi sanitarne Zabiegi specjalne Zabiegi weterynaryjne rodki ostro no- ci podczas wykonywania zabiegów specjalnych 10. Zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu si po arów 137 Jak powstaje po ar? Najcz stsze przyczyny powstawania po arów Sposoby ochrony przeciwpo arowej Obowi zki w adz administracyjnych, w a cicieli domów mieszkalnych i mieszka ców w zakresie ochrony przeciwpo arowej 11. Walka z po arami 143 Grupy po arów rodki ga nicze i podr czny sprz t ga niczy Zasady gaszenia ma ych po arów Ratowanie ludzi i zwierz t z po aru Przestrzeganie zasad bezpiecze stwa podczas po aru 5

4 12. Ochrona ludności przed skutkami powodzi i zatopieniami 153 Zagrożenia powodziowe w Polsce Sposoby ochrony przed powodzią Postępowanie ludności w czasie zagrożenia powodzią, w czasie jej trwania i później Ewakuacja ludności 13. Zagrożenie międzynarodowym terroryzmem 158 Istota terroryzmu Zasady ogólne postępowania Zalecenia szczegółowe VII. Wybrane problemy międzynarodowego prawa humanitarnego 1. Ochrona ludności cywilnej podczas wojny i okupacji wojennej 162 Zasady humanitarne ruchu czerwonokrzyskiego, konwencji genewskich i haskich Obowiązki walczących stron w ochronie osób cywilnych i ludności cywilnej Zasady ochrony ludności na terytoriach okupowanych Szczególne prawa kobiet i dzieci Formacje obrony cywilnej i ich status w czasie wojny 2. Obowiązki wobec rannych, chorych i rozbitków 172 Ochrona rannych i chorych. Obowiązujące zasady leczenia Ochrona formacji i jednostek medycznych, personelu medycznego i duchownych Rola ludności cywilnej i stowarzyszeń pomocy 3. Ochrona ofiar konfliktów zbrojnych o charakterze wewnątrzpaństwowym (niemiędzynarodowym) 176 Zakres stosowania postanowień konwencji genewskich i Protokołu dodatkowego II Podstawowe prawne gwarancje humanitarnego traktowania Ściganie i karanie przestępstw związanych z konfliktem zbrojnym niemiędzynarodowym 4. Ochrona dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego 180 Rodzaje dóbr kultury Obowiązek opieki i poszanowania dóbr kultury Znaki rozpoznawcze dóbr kultury podlegających ochronie VIII. Ratownictwo i pierwsza pomoc 1. Organizacja pierwszej pomocy na miejscu wypadku 183 Prawny obowiązek pomocy i jego konsekwencje Ocena sytuacji Bezpieczeństwo własne i poszkodowanego Zasady udzielania pierwszej pomocy Łańcuch ratunkowy Wzywanie pomocy 6 2. Rozpoznanie stanów zagrożenia życia i zdrowia 189 Schemat postępowania ratowniczego na miejscu wypadku Sposoby rozpoznawania zaburzeń czynności życiowych organizmu oraz urazów Sytuacje wymagające natychmiastowego działania

5 3. Nagłe zasłabnięcia i zachorowania wymagające pierwszej pomocy 195 Zalecenia ogólne Przyczyny omdleń, ich objawy i zakres pierwszej pomocy Utrata przytomności rozpoznanie i postępowanie ratownicze Postępowanie ratownicze w przypadku epilepsji 4. Zadania i czynności ratownika w zaburzeniach oddychania i zatrzymaniu krążenia 201 Podstawowe zabiegi resuscytacyjne Podstawowe zasady resuscytacji krążeniowo-oddechowej Resuscytacja krążeniowo-oddechowa w zależności od wieku poszkodowanego Objawy śmierci klinicznej i biologicznej 5. Skaleczenia i rany 212 Postępowanie doraźne w przypadku skaleczeń, zranień i stłuczeń Otarcia, rany cięte, płatowe, rąbane, kłute, szarpane, miażdżone, postrzałowe i z ciałem obcym Zasady postępowania z ranami kończyn Pierwsza pomoc przy ranach głowy, twarzy, szyi i tułowia Zasady postępowania z poszkodowanymi w zależności od umiejscowienia urazu Czynniki wpływające na gojenie się ran Zakażenia ran Sposoby zapobiegania zakażeniom 6. Krwotoki i sposoby ich tamowania 222 Przyczyny krwawienia Krwawienia zewnętrzne Sposoby tamowania krwotoków na kończynach, szyi i tułowiu Amputacja urazowa Krwawienia wewnętrzne, objawy pośrednie i pierwsza pomoc Zapobieganie rozwojowi wstrząsu Mierzenie ciśnienia krwi 7. Złamania kości i uszkodzenia stawów 232 Rodzaje złamań i ich charakterystyka Złamania kości kończyn, obojczyka, żeber i miednicy objawy i pierwsza pomoc Skręcenia, zwichnięcia i złamania śródstawowe objawy i pierwsza pomoc Unieruchomienie ułożeniowe 8. Urazy głowy i kręgosłupa 239 Wstrząśnienie mózgu przyczyny, objawy i pierwsza pomoc Wstrząs przyczyny, objawy i pierwsza pomoc Pęknięcia podstawy czaszki objawy i pierwsza pomoc Otwarte zranienia czaszkowo-mózgowe objawy i pierwsza pomoc Urazy kręgosłupa objawy i pierwsza pomoc 9. Oparzenia termiczne 246 Przyczyny oparzeń Ocena głębokości oparzeń na podstawie objawów Ocena rozległości oparzeń Rodzaje zagrożeń towarzyszących oparzeniom Udzielanie pierwszej pomocy oparzonym Inne urazy termiczne Odmrożenia miejscowe przyczyny, objawy i pierwsza pomoc 10. Oparzenia chemiczne 254 Rodzaje oparzeń chemicznych i ich charakterystyka Zasady udzielania pierwszej pomocy w oparzeniach chemicznych Oparzenia wymagające szczególnej troski 7

6 8 11. Zatrucia środkami chemicznymi, jadami roślinnymi i środkami spożywczymi 258 Przyczyny i rodzaje zatruć Ogólne zasady postępowania w wypadku zatruć Zatrucia doustne objawy i pierwsza pomoc Zatrucia przez drogi oddechowe objawy i pierwsza pomoc Zatrucia przez skórę i błony śluzowe objawy i pierwsza pomoc 12. Ukąszenia, pogryzienia i użądlenia 264 Zasady udzielania pierwszej pomocy pogryzionym przez zwierzęta Ochrona przed wścieklizną Ukąszenia przez węże Użądlenia przez owady Zasady postępowania w przypadku wystąpienia wstrząsu uczuleniowego 13. Ciała obce w organizmie 268 Ciała obce tkwiące w skórze (drzazgi, haczyki) postępowanie ratownicze Usuwanie ciał obcych tkwiących w oku, uchu, nosie, drogach pokarmowych i oddechowych Niebezpieczeństwa wynikające z nieprawidłowego działania ratowniczego 14. Bandażowanie (desmurgia) 274 Środki opatrunkowe i ogólne zasady bandażowania Rodzaje opatrunków i zasady ich nakładania Podstawowe zasady opatrywania kończyn Podstawowe zasady opatrywania głowy Podstawowe zasady opatrywania tułowia 15. Sposoby ewakuacji poszkodowanych 284 Zasady przemieszczania poszkodowanych Podstawowe techniki podnoszenia, wynoszenia i odciągania poszkodowanych z miejsca niebezpiecznego (przez jedną osobę i dwie osoby) Zasady przenoszenia poszkodowanego na noszach Przygotowanie noszy prowizorycznych 16. Pomoc porażonym substancjami promieniotwórczymi i trującymi w wyniku awarii przemysłowych i katastrof komunikacyjnych 291 Postępowanie ratownicze w wypadku porażenia substancjami promieniotwórczymi Zatrucia toksycznymi środkami przemysłowymi objawy i pierwsza pomoc Pierwsza pomoc w urazach i obrażeniach spowodowanych katastrofami komunikacyjnymi Uszkodzenia mieszane miksty 17. Ratowanie poszkodowanych w różnych sytuacjach zagrożenia życia 297 Ratowanie tonącego w wodzie lub pod lodem Zadzierzgnięcia (powieszenia) Zawał serca Napad astmy oskrzelowej Porażenia prądem elektrycznym i uderzeniem pioruna Niedocukrzenie krwi 18. Pierwsza pomoc w wypadkach komunikacyjnych 303 Kolejność czynności ratunkowych Sposoby ewakuacji poszkodowanych z pojazdów Ratowanie osób pozostających w pojazdach i motocyklistów

7 Rodzaje zagrożeń zdrowia i życia osób poszkodowanych w wypadkach komunikacyjnych 19. Zintegrowany system ratownictwa 308 Państwowe Ratownictwo Medyczne Organizacja zintegrowanego systemu ratownictwa Współdziałanie podmiotów ratownictwa medycznego 20. Rola jednostki w kształtowaniu własnego i społecznego bezpieczeństwa 311 Przestępczość, jej rodzaje i przyczyny Rodzaje patologii społecznych wśród dzieci i młodzieży Zachowania prospołeczne sprzyjające bezpieczeństwu własnemu i społecznemu Wybrane znaki i barwy bezpieczeństwa IX. Terenoznawstwo 1. Zasady orientowania się w terenie 321 Co warto wiedzieć o terenie? Orientowanie się za pomocą busoli lub kompasu Globalny system pozycjonowania Orientowanie się według ciał niebieskich i niektórych cech przedmiotów terenowych 2. Posługiwanie się mapą 330 Ogólna charakterystyka i klasyfikacja map Nomenklatura i godła map Znaki topograficzne Plan miasta Przygotowanie się do pracy z mapą Orientowanie się w terenie według mapy Porównanie mapy z terenem Określanie miejsca, w którym się znajdujemy 3. Marsz według azymutu 347 Zasady określania kątów poziomych za pomocą busoli Przygotowanie danych do marszu według azymutu Sposoby pomiaru odległości na mapie i w terenie 4. Sporządzanie szkicu 354 Rodzaje i przeznaczenie szkiców Zasady wykonywania szkicu w terenie Wykonanie szkicu terenu na podstawie notatek X. Działy do wyboru A. Strzelectwo sportowe Strzelecka broń sportowa 358 Kategorie strzeleckiej broni sportowej Karabinek sportowy Pistolet pneumatyczny Przegląd, czyszczenie i konserwacja sportowej broni strzeleckiej Środki ostrożności i bezpieczeństwa przy posługiwaniu się bronią 2. Zjawisko strzału, tor pocisku i jego elementy 363 Balistyka Zjawisko strzału Odrzut broni Tor pocisku 9

8 3. Składanie się do strzału, celowanie i oddanie strzału 368 Podstawowe sposoby strzelania Celowanie i celność strzelania Ogólny zarys techniki strzelania Błędy popełniane przez zawodników 4. Zasady zachowania się na strzelnicy 373 Strzelnica sportowa Zasady zachowania się na strzelnicy Przykład regulaminu posługiwania się bronią palną i pneumatyczną podczas zawodów strzeleckich B. Terenoznawstwo. Bieg na orientację 377 Przygotowanie mapy i oznaczenie elementów trasy na mapie Zasady biegu na orientację