SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 3 W TORUNIU IM. JANA PAWŁA II

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 3 W TORUNIU IM. JANA PAWŁA II 09. września 2014r. Nie ulegajcie słabościom! Nie dajcie się zwyciężyć złu! Jeśli widzisz, że brat Twój upada podźwignij go, a nie pozostaw w zagrożeniu. Jan Paweł II 1

2 Podstawy prawne: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Art Konwencja o Prawach Dziecka Art. 3, 19 i Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U Nr 67z późniejszymi zmianami) np. Art. 1,4 i inne. 4.Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. 5.Rozporządzenie Ministra Edukacji 19 czerwca 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół oraz zmieniające z dnia 31 stycznia 2002 r. 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartej w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. Nr 17 poz. 78 z późniejszymi zmianami z dnia 19 sierpnia 2002 r.). 7. Program ochrony zdrowia. 8. Program ochrony zdrowia psychicznego. 9. Narodowy program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. 10. Krajowy program przeciwdziałania narkomanii. 11. Krajowy program zapobiegania zakażeniom HIV. 12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno - pedagogicznych i innych publicznych poradni specjalistycznych oraz ramowego statutu tych poradni ( Dz. U. Nr 228 poz.1488) 13. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno - pedagogicznej w publicznych przedszkola i. szkołach i placówkach( Dz. U Nr 228 poz z późniejszymi zmianami). 2

3 UWAGI WSTĘPNE Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia, wychowanka przed wszelkimi zakłóceniami rozwoju. Oddziaływanie profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci i młodzieży w okresie dorastania( lat ). Jest to faza rozwoju stanowiąca pomost pomiędzy dzieciństwem a dorosłością, w czasie której dokonuje się wiele intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te prowokowane intensywnym rozwojem biologicznym, mają swój wyraz w emocjonalności i duchowości, od dążenia do większej samodzielności aż po określenie własnej tożsamości. Jest to czas w rozwoju młodego człowieka podatny na zakłócenia i podejmowanie ryzykownych zachowań. Profilaktyka podejmowana przez szkołę ma za zadanie ochronę młodzieży przed tymi zachowaniami. Szkoła jest miejscem profilaktyki pierwszorzędowej, skierowanej do grupy niskiego ryzyka. Profilaktyka pierwszorzędowa polega na promowaniu zdrowego stylu życia i zapobieganiu zagrożeniom, w szczególności na rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z wymogami życia. Jej celem jest opóźnienie inicjacji lub zachęcanie do abstynencji. Profilaktyka drugorzędowa skierowana jest do uczniów już zdiagnozowanych, zagrożonych niedostosowaniem społecznym lub demoralizacją. Szkolny Program Profilaktyki obejmuje działania zintegrowane i spójne z: Programem Wychowawczym Szkoły Statutem Szkoły Szkolnym Zestawem Programów Nauczania Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Szkolny Program Profilaktyki dostosowany jest do potrzeb i problemów odbiorców czyli uczniów, rodziców, nauczycieli i pracowników szkoły. W Szkole funkcjonuje system monitoringu wizyjnego, który ma na celu poprawę bezpieczeństwa osób przebywających na terenie szkoły oraz zmniejszenie zjawisk patologicznych w środowisku szkolnym. Monitoring wizyjny przyczyni się również do wzrostu wykrywalności sprawców sytuacji zagrażających bezpieczeństwu uczniów. 3

4 INSTYTUCJE WSPIERAJĄCE REALIZACJĘ SPP Wydział Edukacji UMT Policja Straż Miejska Caritas PCK Poradnia iczno- iczna Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej UMT Sanepid MOPR inne DIAGNOZA PROBLEMÓW Na diagnozę środowiska szkolnego składają się: obserwacja i analiza zachowań uczniów, analiza frekwencji uczniów, analiza przeprowadzonych ankiet wśród nauczycieli, uczniów, rodziców, wywiady z nauczycielami, uczniami, rodzicami, analiza sytuacji wychowawczej Szkoły, bieżący monitoring zadań wynikających ze Szkolnego Programu Profilaktyki oraz Programu Wychowawczego, opracowanych na lata Przeprowadzona diagnoza wykazała, że problemami wychowawczymi w szkole, które zaliczamy do czynników ryzyka są: palenie papierosów, e-papierosów, wagary, spóźnienia, niska motywacja do nauki przemoc rówieśnicza - cyberprzemoc używanie środków odurzających (np. narkotyków) 4

5 CELE OGÓLNE PROGRAMU ochrona uczniów przed szeregiem występujących we współczesnym świecie zagrożeń, reagowanie na pojawiające się zagrożenia, promocja zdrowego stylu życia, ochrona przed zachowaniami ryzykownymi. CELE SZCZEGÓŁOWE dostarczenie uczniom i rodzicom adekwatnych informacji na temat skutków ryzykownych zachowań i umożliwienie racjonalnego wyboru własnych postępowań, pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychospołecznych, rozwijanie możliwości podejmowania działań alternatywnych poprzez zaangażowanie uczniów w działalność pozytywną, reagowanie w sytuacjach rozpoznawania pierwszych prób zachowań ryzykownych, informowanie o tym wychowawców, rodziców, a w razie potrzeby odwoływanie się do specjalistycznej pomocy, ciągła praca nad zdyscyplinowaniem uczniów na lekcjach, pomoc wychowawcom, uczniom i rodzicom w organizowaniu kontaktów ze specjalistami, ścisła współpraca z rodzicami w celu likwidacji zachowań ryzykownych, uświadamianie uczniom i rodzicom do czego służy komputer zapobieganie uzależnieniom od komputera. SPODZIEWANE EFEKTY: UCZNIOWIE posiądą wiedzę na temat profilaktyki uzależnień, zdobędą istotne umiejętności psychospołeczne ( skuteczne odmawianie, asertywność, umiejętności komunikacyjne, empatię ) uporządkują własny świat wartości, utrwalą postawę odrzucającą nałogi oraz przemoc i agresję. 5

6 RODZICE usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień i ich skutków, mechanizmów agresji i przemocy, podwyższą swoje kompetencje wychowawcze oraz profilaktyczne zacieśni się współpraca nauczycieli, rodziców i środowiska lokalnego we wspólnych działaniach profilaktycznych. NAUCZYCIELE będą doskonalili swoje umiejętności w prowadzeniu pracy profilaktycznej Zadania Programu Profilaktyki realizowane są w różnych formach i sposobach. Oddziaływania profilaktyczne są realizowane w ramach: - zajęć dydaktycznych - godzin wychowawczych - zajęć warsztatowych - zajęć pozalekcyjnych - udziału w uroczystościach szkolnych, apelach - imprez kulturalnych i rekreacyjnych - rekolekcji - wycieczek szkolnych i klasowych - zawodów sportowych - spotkań ze specjalistami (pedagogiem, psychologiem, kuratorami sądowymi, policjantem, strażnikiem miejskim, pielęgniarką) - spotkań i konsultacji z rodzicami - współpracy z instytucjami wspierającym - realizacji programów profilaktycznych. 6

7 Oddziaływania profilaktyczne Czynniki ryzyka Nowe środowisko dla uczniów klas pierwszych, kształtowanie się struktury klasy, nawiązywanie relacji z uczniami klas starszych, przejmowanie negatywnych wzorców zachowań Wagary, spóźnienia Czynniki chroniące zadania do realizacji Wzajemne poznanie się uczniów w klasie- zajęcia integracyjne Pomoc w ustaleniu pozytywnych relacji ze starszymi kolegami Jasne określenie obowiązujących w szkole zasad i norm zachowań Zdefiniowanie zachowań niedopuszczalnych Promowanie zachowań pozytywnych, obniżanie popularności zachowań negatywnych Wypracowanie form współpracy z rodzicami Zapoznać uczniów i rodziców z zasadami usprawiedliwiania nieobecności oraz systemem nagród i kar Monitorowanie frekwencji uczniów Stała kontrola frekwencji na wszystkich lekcjach Zawiadamiania rodziców o kolejnych nieobecnościach dziecka w szkole ( telefonicznie, listowo lub elektronicznie) Uświadamianie uczniom i rodzicom konsekwencji wagarów Umożliwienie uczniom udziału w zajęciach pozalekcyjnych Przepływ informacji w zespole nauczycieli uczących. Odpowiedzialni klas, pedagog wszyscy nauczyciele wszyscy nauczyciele 7

8 Agresja i przemoc rówieśnicza - cyberprzemoc Zapoznanie z pojęciem cyberprzemocy Zapoznanie z przepisami prawnymi dotyczącymi cyberprzemocy i procedurami w przypadku bycia jej ofiarą Szybkie reagowanie na niewłaściwe zachowanie ( łamania prawa, wykorzystywanie wizerunku innych osób, podszywanie się) Rozwijanie świadomości i odpowiedzialności za siebie i innych w sieci poprzez identyfikowanie bezpiecznych i ryzykownych zachowań Uczenie umiejętności radzenia sobie ze złością Stosowanie mediacji rówieśniczych w rozwiązywaniu konfliktów Monitorowanie sytuacji w szkole i adekwatne reagowanie. klas Palenie papierosów, picie alkoholu, używanie środków odurzających Prowadzenie programów profilaktycznych lub ich elementów o tematyce antynikotynowej i antyalkoholowej Prowadzenie zajęć edukacyjno-profilaktycznych Narkotyki- mity a rzeczywistość Wzmocnienie kontroli w miejscach, w których uczniowie palą papierosy Informowanie rodziców o problemie oraz konsekwencjach Dostarczenie wiedzy uczniom i rodzicom o mechanizmach i skutkach uzależnień Współpraca z Policją oraz innymi instytucjami w walce z nałogami Stosowanie procedur w sytuacjach kryzysowych Promowanie zdrowego stylu życia poprzez udział w zajęciach sportowych, konkursach, olimpiadach Realizacja programu Edukacja prozdrowotna wszyscy nauczyciele 8

9 Niska motywacja do nauki Umożliwienie udziału w zajęciach rozwijających zainteresowania Tworzenie atmosfery życzliwości, akceptacji, bezpieczeństwa Doskonalenie umiejętności współpracy w zespole Prowadzenie zajęć na temat radzenia sobie ze stresem Motywowanie uczniów do stawiania sobie celów i dążenia do ich osiągnięcia Zachęcanie uczniów do pracy nad własną motywacją i tym, co ich demotywuje Organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. klas EWALUACJA I DOKUMENTOWANIE: Program Profilaktyki będzie podlegał ocenie czyli ewaluacji, na koniec etapu kształcenia w gimnazjum Ewaluacja będzie obejmowała realizację zakładanych celów profilaktyki i ich zakres (co ułatwiało, co utrudniało realizację) Informacje do ewaluacji będą uzyskiwane z: - ankiet skierowanych do uczniów, nauczycieli i rodziców, - rozmów z uczniami, nauczycielami, rodzicami, - rozmów z realizatorami SPP, analizy ich spostrzeżeń, -obserwacji zachowań uczniów, ich postaw, -analizy dokumentacji wychowawców klas, zapisów w dziennikach lekcyjnych, - sprawozdań nauczycieli z realizacji zadań SPP, Realizacja programu będzie dokumentowana w dziennikach lekcyjnych oraz rocznych sprawozdaniach wychowawców. 9

10 POSTANOWIENIA KOŃCOWE: Program Profilaktyki może być modyfikowany w zależności od potrzeb. klas, w każdym roku szkolnym, uwzględnią w swoich planach pracy wychowawczej zadania do realizacji w danym roku, zawarte w Programie Profilaktyki, uwzględniając specyfikę klasy, realizację programów profilaktycznych lub ich elementów, imprezy profilaktyczne, itp. Na koniec roku szkolnego przedstawią sprawozdanie z uwzględnieniem realizacji działań profilaktycznych. 10

11 Klasy drugie Czynniki ryzyka Kształtowanie poglądów, rozwijanie samodzielności, ujawnianie możliwości, precyzowanie zainteresowań, chęć bycia dorosłym Wagary, spóźnienia Czynniki chroniące zadania do realizacji Stwarzanie możliwości twórczego działania Motywowanie uczniów do stawiania sobie celów i dążenia do ich osiągnięcia Organizowanie kierowanych spotkań dyskusyjnych zachęcających uczniów do prezentowania i obrony swoich poglądów ( jeśli są zgodne uznanymi przez środowisko szkolne wartościami ) Uczenie właściwych zasad i norm obyczajowych i dbanie o ich przestrzeganie w codziennych sytuacjach Systematyczny kontakt z rodzicami Przepływ informacji w zespole nauczycieli uczących pomoc uczniom w nauce ( konsultacje, zajęcia dydaktycznowyrównawcze) Chwalić uczniów za dobre osiągnięcia Zapewnienie uczniom udziału w zajęciach pozalekcyjnych Zapoznać uczniów i rodziców z zasadami usprawiedliwiania nieobecności oraz systemem kar i nagród Monitorowanie frekwencji uczniów Odpowiedzialni 11

12 Agresja w stosunku do uczniów i nauczycieli Palenie papierosów, picie alkoholu, używanie środków odurzających Zapoznanie uczniów ze sposobami radzenia sobie ze złością Ćwiczenia rozładowujące stres Kontakt wychowawców, nauczycieli z domem rodzinnym Praca nad szacunkiem wobec siebie i innych Organizowanie pomocy dla uczniów z zaburzonym zachowaniem Prowadzenie programów profilaktycznych lub ich elementów o tematyce antynikotynowej i antyalkoholowej Prowadzenie zajęć warsztatowych z zakresu nikotynizmu i alkoholizmu Wzmocnienie kontroli w miejscach, w których uczniowie palą papierosy Informować rodziców o problemie oraz konsekwencjach Dostarczenie wiedzy uczniom i rodzicom o mechanizmach i skutkach uzależnień Współpraca z Policją oraz innymi instytucjami w walce z nałogami Stosowanie procedur w sytuacjach kryzysowych klas Nagminne łamanie regulaminu szkoły ( ubiór, makijaż, kolczyki, malowanie włosów i paznokci, opuszczanie terenu szkoły ) Systematyczny kontakt z rodzicami Przepływ informacji w zespole nauczycieli uczących pomoc uczniom w nauce ( konsultacje, zajęcia dydaktycznowyrównawcze) Chwalić uczniów za dobre osiągnięcia Zapewnienie uczniom udziału w zajęciach pozalekcyjnych Zapoznać uczniów i rodziców z zasadami usprawiedliwiania nieobecności oraz systemem kar i nagród Monitorowanie frekwencji uczniów klas 12

13 Klasy trzecie Czynniki ryzyka Najstarsi uczniowie w szkole, Wybór dalszej drogi, Chęć sięgania po przywileje dorosłych Wagary, spóźnienia Agresja w stosunku do uczniów i nauczycieli Czynniki chroniące zadania do realizacji Organizowanie zajęć przygotowujących do wyboru dalszej ścieżki kształcenia Pomoc w nabywaniu technik efektywnego uczenia się i selekcji zapamiętywanych treści Organizowanie zajęć dotyczących poznawania siebie, otwartości na innych, umiejętności radzenia sobie ze stresem, zwracania się o pomoc Uczenie współistnienia z osobami lub grupami o odmiennych poglądach i postawach Utrwalanie zasad postępowania wg uznanych przez środowisko szkolne wartości Systematyczny kontakt z rodzicami Przepływ informacji w zespole nauczycieli uczących pomoc uczniom w nauce ( konsultacje, zajęcia dydaktycznowyrównawcze) Chwalić uczniów za dobre osiągnięcia Zapewnienie uczniom udziału w zajęciach pozalekcyjnych Zapoznać uczniów i rodziców z zasadami usprawiedliwiania nieobecności oraz systemem kar i nagród Monitorowanie frekwencji uczniów Zapoznanie uczniów ze sposobami radzenia sobie ze złością Ćwiczenia rozładowujące stres Kontakt wychowawców, nauczycieli z domem rodzinnym Praca nad szacunkiem wobec siebie i innych Organizowanie pomocy dla uczniów z zaburzonym zachowaniem Odpowiedzialni klas 13

14 Palenie papierosów, picie alkoholu, używanie środków odurzających Prowadzenie programów profilaktycznych lub ich elementów o tematyce antynikotynowej i antyalkoholowej Prowadzenie zajęć warsztatowych z zakresu nikotynizmu i alkoholizmu Wzmocnienie kontroli w miejscach, w których uczniowie palą papierosy Informować rodziców o problemie oraz konsekwencjach Dostarczenie wiedzy uczniom i rodzicom o mechanizmach i skutkach uzależnień Współpraca z Policją oraz innymi instytucjami w walce z nałogami Stosowanie procedur w sytuacjach kryzysowych Nagminne łamanie regulaminu szkoły ( ubiór, makijaż, kolczyki, malowanie włosów i paznokci, opuszczanie terenu szkoły ) Zapoznanie rodziców i uczniów z treściami Statutu, WSO oraz regulaminu, dotyczącymi oceny z zachowania Monitorowanie stroju i wyglądu uczniów Konsekwentne przestrzeganie zasad podczas pełnienia dyżurów w czasie przerw oraz prowadzenia zajęć. klas Program został przedstawiony Radzie icznej w dniu. Rada Rodziców zaopiniowała program w dniu. 14