Bezpieczeństwo to nie przypadek Obserwuj, myśl i działaj

Transkrypt

1 Bezpieczeństwo to nie przypadek Obserwuj, myśl i działaj Bezpieczeństwo pracy z asfaltem PRAKTYCZNY PRZEWODNIK

2 2012 Nynas AB Projekt i opracowanie - Hesketh Design Limited, Wielka Brytania

3 Strategia Nynas: Bezpieczeństwo - Ochrona zdrowia i środowiska - Jakość (HSSE&Q) Chcemy być preferowanym długoterminowym dostawcą wysokiej jakości specjalistycznych produktów naftowych oraz usług związanych z ich wykorzystaniem, spełniając lub, jeśli to możliwe przewyższając oczekiwania naszych klientów. Badamy wpływ naszych produktów na zdrowie i bezpieczeństwo ludzi oraz na środowisko i robimy, co w naszej mocy, by ograniczyć negatywne czynniki do minimum. Oferujemy wytyczne dotyczące bezpiecznego korzystania z naszych produktów. Przestrzegamy obowiązujących wymogów prawnych oraz standardów wewnętrznych, zgodnie z dokumentacją zawartą w naszym systemie zarządzania. Ustawicznie dążymy do doskonalenia w obszarach jakości, bhp i ochrony środowiska, minimalizując ryzyko poważnych i drobnych wypadków oraz zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska, a także optymalizując efektywność naszej działalności i wykorzystywania zasobów. Promujemy silną i pozytywną kulturę w obszarach jakości, bhp oraz ochrony środowiska, w której odpowiedzialność spoczywa na kierownictwie operacyjnym. Wszyscy nasi pracownicy są świadomi odpowiedzialności za efekty swoich działań. Posiadamy w pełni zintegrowany i certyfikowany system zarządzania, który spełnia wymogi normy ISO 9001, zaś nasze zakłady techniczne i produkcyjne spełniają ponadto wymogi norm ISO i OHSAS Nasz system określa ramy ustalania i analizowania celów jakościowych, bezpieczeństwa i ochrony środowiska oraz do ciągłej oceny i doskonalenia swojej efektywności. Celem Strategii jest wspieranie wizji firmy Nynas i zapewnienie efektywności, z której wszyscy możemy być dumni, w celu zdobywania zaufania klientów, pracowników, udziałowców, dostawców, władz, sąsiadów i ogółu społeczeństwa. Staffan Lennström Prezes Zarządu Nynas AB

4 Informacje o firmie Nynas Nynas to niezwykła firma naftowa. Wykorzystujemy ropę do tworzenia zrównoważonej wartości dodanej. W obszarze naszej specjalizacji jesteśmy światowym liderem. Dzięki ponad 80-letniemu doświadczeniu jesteśmy jednym z wiodących dostawców asfaltu w Europie. Nadal pracujemy nad rozwojem asfaltów i ich właściwości funkcjonalnych w szerokiej gamie zastosowań. Dzięki długotrwałej koncentracji na asfalcie zasłużyliśmy na renomę asfaltowych specjalistów - i jesteśmy z tego bardzo dumni. Zyskaliśmy reputację solidnego dostawcy asfaltu wyjątkowo wysokiej jakości, który spełnia zmieniające się potrzeby klientów i wymagania technologiczne. Nasz system logistyczny ukierunkowany na klienta oraz nieustanna, całoroczna obsługa skrupulatnie spełniają te wymagania. Potwierdza to certyfikat systemów zarządzania jakością ISO Ponadto wszystkie rafinerie Nynas posiadają certyfikaty ISO i OHSAS (odpowiednio: systemy zarządzania środowiskiem naturalnym oraz bezpieczeństwem i zdrowiem pracowników). Nynas dostarcza asfalt ze znakiem CE do nawierzchni drogowych, zgodny z normami europejskimi. Znak CE to oficjalne potwierdzenie, że nasze produkty spełniają specyfikacje i wymogi dyrektywy Unii Europejskiej o produktach budowlanych. Dysponujemy rafineriami i siecią terminali w Europie. Nasze działania są koordynowane na całym kontynencie, jesteśmy przygotowani do spełniania potrzeby każdego klienta lokalnego, regionalnego jak również o europejskim, ponadregionalnym zasięgu. Dzięki nadzorowaniu każdego etapu dostawy - przewozu morskiego ropy naftowej, rafinacji i transportu do klienta - możemy dostarczyć produkty zgodne z zamówieniem, które charakteryzują się niezmiennymi, gwarantowanymi parametrami. Nasi klienci często wymagają pilnych dostaw o każdej porze dnia i nocy, do odległych miejsc.

5 Spis treści Polityka Nynas w zakresie jakości, bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska Informacje o firmie Nynas Przedmowa 1. Informacje o produkcie Asfalty - informacje ogólne 1.1 Skład asfaltów 1.2 Rodzaje asfaltów 1.3 Inne lepiszcza asfaltowe 1.4 Jakość produktów 1.5 Informacje o produkcie Ochrona zdrowia, środowiska i bezpieczeństwo pracy REACH 2.1 Klasyfikacja, oznakowanie i pakowanie 2.2 Oparzenia asfaltami 2.3 Gorący asfalt w kontakcie z wodą 2.4 Narażenie na opary asfaltowe 2.5 Siarkowodór 2.6 Kontakt skóry z asfaltami uwodnionymi i emulsjami 2.7 Zagrożenie pożarowe 2.8 Emisje zanieczyszczeń i inny wpływ na środowisko naturalne 2.9 Wyciek asfaltu 2.10 Instrukcja załadunku - czyszczenie zbiornika - kontrole 3.5 Pobieranie próbek produktów asfaltowych Obsługa i przechowywanie Przechowywanie asfaltu 4.1 Utlenianie 4.2 Mieszanie 4.3 Konstrukcja i oględziny zbiornika 4.4 Rury odpowietrzające i inne urządzenia 4.5 Wymogi dotyczące zbiorników do przechowywania asfaltu 4.6 Oczyszczanie i opróżnianie zbiorników Załączniki 1. Środki ochrony osobistej 2. Przepisy ADR 3. Instrukcja załadunku asfaltu 4. Instrukcja rozładunku asfaltu 5. Karta typów oparzeń wywołanych asfaltem - Eurobitume 6. Zalecane temperatury przechowywania i przeładunku asfaltu 7. Biura sprzedaży, terminale Nynas i wytwórnie emulsji 8. Słownik 9. Źródła 3. Dystrybucja, transport, załadunek i rozładunek Transport 3.1 Zapobieganie wypadkom podczas pracy i transportu asfaltów 3.2 Obowiązki dostawcy 3.3 Obowiązki przewoźnika 3.3 Użycie węża załadowczego 3.4

6 Przedmowa Asfalty w postaci stałej nie są klasyfikowane jako substancje niebezpieczne, ale ze względu na wysokie temperatury przechowywania, przeładunku i przewozu asfaltów przy pracy z nimi występują pewne zagrożenia. Głównym celem niniejszej broszury jest przedstawienie w sposób jasny i przystępny asfaltów z punktu widzenia zdrowia i bezpieczeństwa pracy, umożliwiający czytelnikowi bezpieczne postępowanie z nimi w całym łańcuchu dostaw. Chcemy stworzyć dobrą bazę wiedzy, przedstawić produkt oraz potencjalne związane z nim zagrożenia. Inicjatywa Nynas Obserwuj, myśl i działaj zachęca do zwracania uwagi na zagrożenia, zastanawiania się, co można zrobić, by im zapobiec i wreszcie do podejmowania działań w celu poprawy sytuacji. Informacje zawarte w niniejszym przewodniku Bezpieczna praca z asfaltami są przeznaczone głównie dla osób pracujących z asfaltami: kierowców cystern, pracowników obsługi w wytwórniach mieszanek mineralno-asfaltowych i terminalach asfaltowych, brygad układających nawierzchnię oraz innych pracowników produkcji. Niniejszą publikacją powinni zainteresować się także kierownicy BHP, kierownicy kadrowi powyższych grup pracowników, koordynatorzy szkoleń oraz różnego rodzaju operatorzy i konserwatorzy sprzętu. Porady umieszczone w niniejszej publikacji odzwierciedlają aktualną wiedzę na temat zagrożeń związanych z produktami asfaltowymi i przebywaniem w ich pobliżu. Przy rozpoznawaniu pojawiających się zagrożeń należy także wziąć pod uwagę fakt mieszania produktu z innymi substancjami czy materiałami. W momencie oddania niniejszej publikacji do druku nie ukazał się jeszcze raport Monografie IARC dotyczące oceny wpływu narażenia zawodowego na asfalty i emisji asfaltów, tom 103. Aktualne informacje dotyczące stanowiska branży asfaltów, które firma Nynas uważnie śledzi, można znaleźć na stronie internetowej Eurobitume Jeśli przyszłe wymogi branżowe będą wymagały zmiany zaleceń dotyczących bezpieczeństwa, zalecenia takie zostaną wyróżnione w kartach charakterystyki firmy Nynas, których najnowsze wersje są dostępne na stronie Nynas dołożył wszelkich starań, aby przedstawione informacje użyte w niniejszej publikacji były rzetelne, nie udziela jednak żadnych gwarancji i nie bierze odpowiedzialności, pośredniej ani bezpośredniej, za powstałe uszkodzenia lub straty, czy też za naruszenie praw międzynarodowych, krajowych, lokalnych lub praw stron trzecich będących wynikiem wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Fragmenty niniejszego opracowania można rozpowszechniać (poza wykorzystaniem do celów komercyjnych), nie zmieniając układu i formatowania dokumentu. Niniejszą broszurę oraz karty bezpieczeństwa produktów można znaleźć na stronie internetowej Nynas

7 Informacje o produkcie Informacje o produkcie

8 Asfalty - informacje ogólne Asfalt jest nielotnym, lepkim i wodoodpornym materiałem otrzymywanym z bogatej w asfalteny pozostałości ropy naftowej całkowicie lub prawie całkowicie rozpuszczalnym w toluenie. Jest to zawiesisty, sprężysty materiał termoplastyczny, w kolorze od brązowego do czarnego, który w temperaturze otoczenia staje się wyjątkowo gęstopłynny, przechodząc prawie do stanu stałego. Istnieje wiele odmian asfaltów i produktów asfaltowych, które mają najprzeróżniejsze zastosowania, zarówno przy budowie dróg, jak i w produkcji przemysłowej. Zgodnie z Dyrektywą o produktach budowlanych (CPD) asfalty są materiałami budowlanymi. Asfalty są klasyfikowane jako substancje, mimo że zawierają złożoną mieszaninę węglowodorów wielkocząsteczkowych. Asfaltów nie należy mylić ze smołą węglową, otrzymywaną z węgla poprzez destrukcyjną destylację w wysokiej temperaturze. Smoła węglowa została uznana za produkt rakotwórczy, w przeciwieństwie do asfaltów, które nie zostały sklasyfikowane. Nie należy ich mylić z naturalnymi asfaltami, które występują w przyrodzie i nie są wynikiem procesu rafinacji. 1.1

9 Skład asfaltów Asfalty to bardzo złożone mieszaniny węglowodorów wielkocząsteczkowych, które zawierają również śladowe ilości siarki, tlenu i azotu. Ich liczba węglowa jest zwykle większa od C25, a ciężar cząsteczkowy wynosi od 350 do około 1500 daltonów*. Mogą one również zawierać śladowe ilości różnych metali, takich jak nikiel, żelazo i wanad. Szkielet wodorowęglowy asfaltów składa się z czterech podstawowych elementów: alkanów o łańcuchach prostych, alkanów rozgałęzionych, pierścieni nasyconych (naftenów) i połączonych pierścieni aromatycznych, które w różnych kombinacjach wielkości i proporcji tworzą większość cząsteczek asfaltów. Kilkaset tysięcy różnych molekuł asfaltu jest stałych pod względem wielkości i innych właściwości chemicznych, jak na przykład biegunowość. Cała obecna wiedza na temat chemii asfaltów jest oparta na uśrednieniach charakterystyki chemicznej. Dopiero niedawno udało się zidentyfikować pojedyncze cząsteczki asfaltów i określić ich podstawową strukturę z uwzględnieniem wielkości i liczby pierścieni, ale wciąż nie jest to dokładna struktura. * dalton (Da) to jednostka używana do określenia masy w skali atomowej lub cząsteczkowej. 1.2

10 Rodzaje asfaltów Istnieją trzy główne rodzaje asfaltów. Asfalty drogowe - uzyskiwane zwykle przez destylację atmosferyczną ropy naftowej, po której następuje dalsze przetwarzanie, np. destylacja próżniowa, konwersja termiczna, rektyfikacja powietrza czy wytrącanie rozpuszczalnika. Dzięki odpowiedniemu połączeniu tych procesów można uzyskać asfalty różnej klasy. Głównym przeznaczeniem asfaltów tego typu, jak sama nazwa wskazuje, są nawierzchnie drogowe. Asfalty twarde produkuje się przy użyciu podobnych procesów jak asfalty drogowe, są one jednak materiałami twardszymi i bardziej kruchymi (mniejsza penetracja i wyższe temperatury mięknienia). Materiały te znajdują zastosowanie głównie jako materiał do produkcji podłóg, farb bitumicznych, konserwacji płyt pilśniowych itd. Asfalty utleniane (dmuchane) produkuje się, wdmuchując powietrze do substancji. Dzięki temu produkt będzie miał wyższą temperaturę mięknienia w stosunku do penetracji, polepszone właściwości temperaturowe. Właściwości produktu końcowego zależą od stopnia nadmuchu i warunków prowadzenia procesu. Średni stopień nadmuchu, znany jako rektyfikacja powietrza, jest powszechnie stosowany do dostosowania właściwości fizycznych do wymagań określonych dla materiałów stosowanych do produkcji nawierzchni drogowych. Wskaźnik penetracji dla asfaltów wytwarzanych w procesie rektyfikacji powietrza wynosi 2. Intensywny stopień nadmuchu (utlenianie) służy często do dostosowywania właściwości fizycznych w celu wytworzenia materiałów do zastosowań przemysłowych. W procesie utleniania może być wykorzystywany olej zmiękczający. Do przyspieszenia reakcji można użyć katalizatora (kwas fosforowy, chlorek żelazowy itp.). Asfalty utlenianie znajdują zastosowanie głównie jako pokrycia dachowe, materiały hydroizolacyjne i elektroizolacyjne. Wykorzystywane są także jako materiały budowlane i konstrukcyjne. Wskaźnik penetracji dla asfaltów mocno utlenianych wynosi >2. 1.3

11 Inne lepiszcza asfaltowe Asfalty są również wykorzystywane jako surowiec do produkcji lepiszczy o podwyższonych właściwościach lub zwiększonym zakresie stosowania. Asfalty modyfikowane - zwykle zawierają polimery lub woski, które zmieniają ich właściwości reologiczne. Są wykorzystywane do produkcji drogowych mieszanek asfaltowych, pokryć dachowych i materiałów hydroizolacyjnych. Emulsje asfaltowe zwykle wytwarza się przy użyciu młyna koloidalnego o wysokim współczynniku ścinania, który rozprasza asfalt w wodzie w obecności emulgatora. Niektóre emulsje asfaltowe mogą także zawierać W przypadku asfaltów modyfikowanych polimerami o wyborze rodzaju polimeru decydują pożądane właściwości produktu końcowego. Zazwyczaj w przemyśle asfaltowym wykorzystuje się elastomery, np. SBS (kopolimer styren-butadien-styren). Utrwalenie powierzchniowe przy zastosowaniu emulsji asfaltowej. Lepiszcza modyfikowane woskiem w wysokich temperaturach charakteryzują się niższą lepkością niż asfalty niemodyfikowane o porównywalnej penetracji. Obniżona lepkość pozwala użytkownikom końcowym: obniżyć temperaturę produkcji mieszanki, zwykle o 20 C lub przy zachowaniu konwencjonalnej temperatury mieszania i poprawić urabialność oraz wydłużyć czas skutecznego zagęszczania w porównaniu do standardowych asfaltów drogowych. Ponadto lepiszcza modyfikowane woskiem opracowuje się pod kątem poprawy cech wydajnościowych asfaltu na określonych etapach budowy i eksploatacji. Emulsje asfaltowe to asfalty zwykłe bądź modyfikowane dokładnie rozproszone w wodzie, gdzie asfalt znajduje się zwykle w fazie rozproszonej, a woda - w fazie ciągłej (rozpraszającej). Emulsja asfaltowa w dużym powiększeniu. Cząsteczki asfaltu pływają w wodzie. upłynniacz i/lub rozpuszczalnik, a fazą asfaltu może być asfalt modyfikowany (np. zawierający polimer). Zawartość asfaltu w emulsji wynosi zazwyczaj od 40% do 80%, a temperatura stosowania - od temperatury otoczenia do około 90 C. Wyższa zawartość asfaltu wiąże się zwykle z wyższą temperaturą stosowania. 1.4

12 Emulsje asfaltowe identyfikowane są według typu ładunku elektrycznego emulgatora. Wykorzystuje się trzy rodzaje emulgatorów: anionowy (zasadowy), kationowy (kwasowy) i niejonowy. Na rynku dostępne mogą być inne rodzaje lepiszczy asfaltowych, jednak Nynas oferuje jedynie asfalty i produkty asfaltowe opisane w niniejszym rozdziale. W Europie do zastosowań asfaltowych najczęściej wykorzystywane są emulsje kationowe. Asfalty upłynnione to mieszaniny asfaltów z lotnymi rozcieńczalnikami ropy naftowej (nafta, benzyna lakiernicza itd.) w celu uzyskania ich większej płynności, co ułatwia ich późniejszą eksploatację i zastosowanie. Po odparowaniu rozcieńczalnika, w zależności od rodzaju rozcieńczalnika, pierwotne własności asfaltu mogą zostać częściowo lub całkowicie przywrócone. Asfalty upłynnione wykorzystuje się głównie do wykończania nawierzchni dróg i produkcji warstw sczepnych. Asfalty fluksowane to mieszaniny asfaltów z olejami zmiękczającymi, które nadają produktowi większą miękkość, ułatwiającą jego zastosowanie. Oleje zmiękczające to zwykle wysokowrzące destylaty lub oleje przemysłowe, które pozostają w lepiszczu po zastosowaniu. Asfalty fluksowane stosowane są przede wszystkim na bardzo elastycznych nawierzchniach w obszarach o zimnym klimacie. Do wszystkich powyższych rodzajów asfaltów dodaje się czasem środki adhezyjne w celu zwiększenia przyczepności lepiszcza do kruszywa w mieszance asfaltowej. 1.4

13 Jakość produktów Na jakość i właściwości asfaltu może negatywnie wpłynąć zanieczyszczenie lekkimi produktami ropopochodnymi podczas transportu lub układania. W razie wątpliwości należy ponownie skontrolować jakość produktu. Nawet niewielka ilość rozpuszczalnika, benzyny, oleju opałowego lub oleju napędowego może mieć istotny wpływ na właściwości asfaltu i doprowadzić do zmiany jego właściwości adhezyjnych, co z kolei może skutkować wadami mieszanki mineralno asfaltowej. Uszkodzenie i rozmiękanie nawierzchni asfaltowej w wyniku wycieku paliwa. Niezwykle istotna jest właściwa temperatura przechowywania i obróbki asfaltu. Jeśli temperatura jest zbyt niska, warstwa pokrywająca kruszywo będzie nierówna; jeśli natomiast temperatura wzrośnie zbyt wysoko, właściwości adhezyjne asfaltu ulegną pogorszeniu i zamiast otoczyć kruszywo może dość do jego wycieku mieszanki. Temperatura przepompowywania lub mieszania asfaltu zależy od jego gatunku. Temperatury te oblicza się na podstawie pomiarów lepkości wspartej doświadczeniem. Uszkodzona droga, której stan wskazuje, że przyczyną wad może być zła mieszanka asfaltowa. Więcej informacji można znaleźć w Załączniku 6 Zalecane temperatury przechowywania i obsługi asfaltu. 1.5

14 Informacje o produkcie Nynas dysponuje bogatą ofertą produktów asfaltowych. Karty bezpieczeństwa produktu, karty informacyjne produktu oraz karty CE można znaleźć na stronie internetowej Nynas pod adresem lub otrzymać na żądanie. Dodatkowe informacje można uzyskać w jednym z regionalnych biur sprzedaży Nynas. Dane kontaktowe podano w Załączniku

15 Ochrona zdrowia, środowiska i bezpieczeństwo pracy Ochrona zdrowia, środowiska i bezpieczeństwo pracy

16 REACH REACH to europejskie rozporządzenie na temat substancji chemicznych i ich bezpiecznego stosowania. Jest to skrót od angielskich słów Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals (rejestracja, ocena, udzielanie zezwoleń i stosowane ograniczenia dotyczące substancji chemicznych). Rozporządzenie REACH wymaga od producentów i importerów substancji chemicznych rejestracji substancji w Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA). W zależności od rocznego tonażu substancji oraz związanych z nią zagrożeń obowiązują różne terminy rejestracji. Od 30 listopada 2010 roku wszystkie substancje produkowane lub importowane w ilości przekraczającej 1000 ton rocznie muszą być w pełni rejestrowane. Jednym z głównych elementów dokumentacji rejestracyjnej jest ocena bezpieczeństwa chemicznego (CSA), która musi obejmować: ocenę zagrożeń, klasyfikację i oznakowanie zagrożeń dla zdrowia ludzi, środowiska naturalnego oraz zagrożeń fizykochemicznych, pochodne poziomy niepowodujące zmian (DNEL) 1 ; przewidywane stężenia niepowodujące zmian w środowisku (PNEC) 2 ocenę substancji trwałych, wykazujących zdolność do bioakumulacji i toksycznych (PBT) oraz ocenę substancji bardzo trwałych i wykazujących bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vpvb). Jeśli substancja spełnia kryteria klasyfikacji jako substancji niebezpiecznej lub spełnia kryteria PBT/vPvB, ocena CSA musi ponadto obejmować: ocenę narażenia dla wszystkich zidentyfikowanych i odpowiednich zastosowań substancji, w tym tworzenie scenariuszy narażenia charakterystykę ryzyka, która określa, czy zagrożenia wynikające z produkcji/importu oraz stosowania substancji są odpowiednio kontrolowane Charakterystyka ryzyka obejmuje porównanie DNEL i PNEC z obliczonymi stężeniami narażenia dla ludzi i dla środowiska naturalnego. Jeśli obliczone narażenie przekracza DNEL/PNEC, konieczne jest wdrożenie środków zarządzania ryzykiem (odzieży ochronnej, wentylacji itp.). Europejscy producenci asfaltów zakończyli niedawno analizę wpływu asfaltów na zdrowie ludzi i środowisko naturalne, wymaganą w ramach procesu rejestracyjnego REACH. Na podstawie opublikowanych wówczas danych uznaje się, że asfalty nie powinny stanowić wymagającego rejestracji zagrożenia dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi bądź dla środowiska naturalnego. Prowadzone na zwierzętach badania silnie utlenionych asfaltów (współczynnik przenikania >2) wykazały, że wielokrotne narażenie na opary może stanowić niewielkie zagrożenie rakotwórcze. Kryteria klasyfikacyjne nie są spełnione, ale w przypadku tych produktów w kartach charakterystyki informuje się o dodatkowych środkach zarządzania ryzykiem. 1 Pochodny poziom niepowodujący zmian: poziom narażenia, którego nie należy przekraczać w przypadku ludzi 2 Przewidywane stężenia niepowodujące zmian: stężenie substancji, poniżej którego nie powinny wystąpić niepożądane skutki w obszarze środowiska naturalnego. 2.1

17 Ponieważ asfalty nie zostały sklasyfikowane jako substancje niebezpieczne według REACH, nie ma prawnego wymogu sporządzenia oceny narażenia ani charakterystyki ryzyka. Karty bezpieczeństwa produktu REACH nakłada również wymóg sporządzania kart charakterystyki substancji (SDS). Wymaga się, aby dostawcy dostarczali swoim klientom karty charakterystyki dla wszystkich klasyfikowanych substancji/ mieszanek. Karty charakterystyki SDS mają być głównym kanałem przekazywania informacji związanych z REACH do dalszych ogniw łańcucha dostaw. W związku z tym wymogi dotyczące informacji zawartych w kartach SDS zostały rozszerzone w porównaniu do poprzedniej Dyrektywy o kartach charakterystyki. Zgodnie z REACH, asfalty nie zostały sklasyfikowane jako substancje niebezpieczne i nie ma prawnego wymogu sporządzania kart bezpieczeństwa dla asfaltów. Jednak karty bezpieczeństwa zawierają informacje dotyczące bezpieczeństwa pracy z asfaltem i dlatego praktyka branżowa, do której firma Nynas się stosuje, zakłada, że należy je zapewniać. Przykłady nowych informacji, jakie mają być umieszczane w kartach charakterystyki SDS: zidentyfikowane przez dostawcę/klienta zastosowania, które uznaje się za bezpieczne numer rejestracyjny REACH przypisany firmie numer potwierdzający, że substancja została zarejestrowana scenariusze narażenia dla klasyfikowanych substancji powinny być zawarte w załączniku do karty SDS opisującej zidentyfikowane zastosowania DNEL/PNEC - zarówno DNEL, jak i PNEC określa się na podstawie badań toksykologicznych i ekotoksykologicznych. 2.1

18 Klasyfikacja, oznakowanie i pakowanie Klasyfikacja, oznakowanie i pakowanie (CPL) to europejska wersja prowadzonego przez ONZ systemu klasyfikacji i oznakowania Globalny System Zharmonizowany (GHS). CLP wprowadza system obejmujący nowe kryteria klasyfikacji, klasy zagrożenia, piktogramy, zwroty określające zagrożenie I zwroty określające środki ostrożności. Od 1 grudnia 2010 roku wszystkie substancje muszą być klasyfikowane zgodnie z rozporządzeniem WE 1272/2008 dotyczącym CPL. W odniesieniu do klasyfikacji mieszanek obowiązuje - zgodnie z CPL - okres przejściowy do roku Asfalty nie są klasyfikowane jako substancje niebezpieczne zgodnie z rozporządzeniem dotyczącym CPL. Produkty asfaltowe zawierające rozpuszczalniki, substancje zmiękczające, emulgatory i inne dodatki mogą zostać sklasyfikowane jako substancje niebezpieczne dla zdrowia i/lub środowiska. Klasyfikacja produktów tego typu jest bardzo skomplikowana, jako że opiera się na klasyfikacjach poszczególnych składników i ich ilości w danym preparacie. Dlatego też należy zawsze sprawdzać kartę charakterystyki produktu (SDS). 2.2

19 Oparzenia asfaltami Większość odmian asfaltów jest zwykle wytwarzana, przechowywana, transportowana i stosowana w wysokich temperaturach. W związku z tym największym zagrożeniem jest możliwość doznania ciężkich oparzeń. Zagrożenie oblania pracowników gorącym asfaltem występuje w kilku przypadkach, takich jak: pęknięcie węża załadowczego wykipienie asfaltu z ciężarówki lub zbiornika niekontrolowane odblokowanie zaklejonego zastygniętym asfaltem zaworu pobieranie próbek bez użycia środków ochrony osobistej bądź bez doświadczenia w otwieraniu zaworu. Aby zminimalizować ryzyko oparzeń, należy zawsze używać środków ochrony osobistej oraz przestrzegać odpowiednich procedur roboczych. Wymagane środki ochrony osobistej przedstawiono w Załączniku 1. Zalecane jest posiadanie prysznica bezpieczeństwa w pobliżu (w promieniu do 20 metrów) miejsc załadunku/wyładunku. Pierwsza pomoc w razie doznania oparzeń W razie wypadku należy jak najszybciej schłodzić uszkodzony obszar, zapobiegając w ten sposób dalszym uszkodzeniom skóry. Oparzenie należy moczyć w wodzie przez co najmniej 10 minut (skóra) lub 5 minut (oczy). Należy jednak uważać, aby nie wychłodzić organizmu (hipotermia). Nigdy nie należy próbować usuwać asfaltu z oparzonych miejsc! Warstwa asfaltu będzie dokładnie przywierać do skóry, więc nie należy jej usuwać samodzielnie. Można ją zdjąć tylko w placówce medycznej pod nadzorem lekarza. Asfalt po schłodzeniu utworzy wodoodporną, jałową powłokę na oparzeniu, która zapobiega jego wysuszeniu. Jeżeli asfalt zostanie usunięty z rany, istnieje ryzyko dalszego uszkodzenia skóry, które może prowadzić do powikłań. Ponadto odsłonięcie oparzenia drugiego stopnia w celu jego opatrzenia grozi pogłębieniem rany przez infekcję lub wysuszenie. Kontakt gorącego asfaltu z odsłoniętą skórą powoduje głębokie oparzenia. Eurobitume opublikował kartę postępowania w przypadku oparzeń, z którą można się łatwo zapoznać i wywiesić w miejscu pracy. Karta typów oparzeń wywołanych asfaltami jest dostępna w kilkunastu językach - można ją zamówić bezpośrednio z Eurobitume lub za pośrednictwem Nynas. Egzemplarz karty przedstawiono w Załączniku 5 (zawiera on wersje językowe dostępne w momencie oddawania materiału do druku). 2.3

20 Gorący asfalt w kontakcie z wodą W przypadku kontaktu wody z gorącym asfaltem istnieje ryzyko gwałtownej reakcji. W kontakcie z gorącym asfaltem woda wrze i parując wielokrotnie zwiększa swoja objętość. Jednocześnie dochodzi do spienienia asfaltu, co w konsekwencji prowadzi do nagłego wzrostu ciśnienia wewnątrz zbiornika. W krótkim czasie dochodzi do erupcji asfaltu na zewnątrz lub w przypadku, gdy cysterna lub zbiornik są zamknięte może dojść do ich pęknięcia lub eksplozji. Należy zawsze upewniać się, że w zbiornikach i ciężarówkach nie ma wody. Obraz z kamery przemysłowej przedstawiający erupcję asfaltu z cysterny. W związku z tym niezwykle ważne jest upewnienie się, że w zbiornikach i ciężarówkach nie znajduje się woda. Więcej informacji można znaleźć w punktach 3.2, 3.5 i 4.1. Przykłady sytuacji grożących wykipieniem asfaltu: poprzedni ładunek emulsji asfaltowej lub innego produktu o dużej zawartości wody wychłodzone wnętrze cysterny (skraplanie wody/para) woda uwięziona w zbiorniku Najczęstszą przyczyną wykipienia jest załadunek gorącego asfaltu do zbiornika, w którym wcześniej znajdowała się emulsja asfaltowa. Woda zawarta w emulsji paruje i zwiększa swoją objętość. Ciśnienie wzrasta, aż osiągnie punkt, w którym para wypycha bitum przez właz. Jeżeli zbiornik jest zamknięty, wzrastające ciśnienie może spowodować eksplozję. 2.4

21 Narażenie na opary asfaltowe Podgrzane asfalty wytwarzają opary składające się z fazy gazowej i fazy aerozolowej. Faza gazowa zwana jest także często fazą półlotną, a faza aerozolowa zwana - niebieskim dymem. Opary asfaltowe nie są uważane za szkodliwe dla człowieka. Narażenie na wysokie stężenia przy pracy z gorącym asfaltem może wywoływać podrażnienia oczu i nosa i/lub dróg oddechowych. Ilość oparów podczas normalnej pracy można zmniejszyć, pracując we właściwej temperaturze i korzystając z odpowiednich produktów asfaltowych dla określonych zastosowań. europejskich ustaliło swój własny próg i/lub limit krótkotrwałego narażenia na działanie substancji. Należy pamiętać, że wartości te mogą być inne w każdym kraju. Szczegółowe informacje można znaleźć w części 8 karty charakterystyki produktu. Pochodny poziom niepowodujący zmian (DNEL) ustalony w procesie REACH wynosi 2,9 mg/m3 (całkowite stężenie węglowodorów, TWA* 8 godzin) dla asfaltu w związku z działaniem drażniącym. Więcej informacji na temat reguł dotyczących pomiaru narażenia w miejscu pracy można znaleźć na stronie Zalecamy dołożyć wszelkich starań, aby środowisko pracy było jak najmniej narażone na obecność oparów asfaltowych. W przypadku niektórych zastosowań, np. podczas prac uszczelniających wewnątrz pomieszczeń (w tunelach, budynkach lub parkingach wielopoziomowych), poziom narażenia może być wysoki. Należy wtedy zapewnić odpowiednią wentylację (np. wentylatory pracujące w tunelu) i bezwzględnie pamiętać o używaniu środków ochrony osobistej. Ze względu na obecność rozpuszczalników asfalty uwodnione w zamkniętych przestrzeniach mogą wywoływać zawroty głowy lub nudności. W takim przypadku należy zapewnić właściwą wentylację pomieszczenia. W przypadku oparów asfaltowych nie istnieje limit UE dotyczący wartości granicznej w miejscu pracy (ang. OEL), ale kilka krajów Pomiary dokonane podczas robót drogowych wykazały, że cząsteczki lekkich produktów ropopochodnych obecne we wdychanym powietrzu pochodzą głównie z rozpuszczalników, np. oleju napędowego, często stosowanych jako środki czyszczące lub zapobiegające przywieraniu. Asfalty zawierają niewielkie ilości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (PAH), spośród których część jest klasyfikowana jako rakotwórcza. W związku z tym przeprowadzono wiele badań w celu oceny, czy robotnicy drogowi są bardziej zagrożeni zachorowaniem na raka. Międzynarodowa Agencja ds. Badań nad Rakiem (IARC) przeprowadziła badanie epidemiologiczne z udziałem robotników drogowych z kilku krajów europejskich. Badanie to wykazało nieznacznie podwyższone ryzyko raka płuc wśród robotników drogowych z niektórych krajów. Nie można było jednak ustalić, czy *średnia ważona w czasie 2.5

22 OPARY ASFALTOWE JAKO FUNKCJA TEMPERATURY PRACY Opary asfaltowe v Temperatura Asfalt miękki Asfalt twardy zachorowania były związane z asfaltami, czy też z innymi czynnikami (np. paleniem tytoniu). W ramach kontynuacji agencja IARC przeprowadziła badanie mające na celu ocenę przyczyn zachorowań na raka. Wyniki tego badania wykazały brak bezpośredniego związku między asfaltami a rakiem płuc. Wzrost zachorowań był prawdopodobnie związany w większym stopniu z paleniem tytoniu. W momencie oddania niniejszej publikacji do druku nie ukazał się jeszcze raport Monografie IARC dotyczące oceny wpływu narażenia zawodowego na asfalty i emisji asfaltów, tom 103. Więcej informacji dotyczących wniosków z monografii oraz najnowszych wiadomości branżowych można znaleźć na stronie internetowej Eurobitume lub na stronie internetowej firmy Nynas Mimo że nie istnieją dowody, iż długotrwałe narażenie na opary asfaltowe jest szkodliwe dla zdrowia, to jednak należy w miarę możliwości unikać takiego narażenia. Należy wziąć pod uwagę poniższe wskazówki: aby zmniejszyć ilość oparów, należy kontrolować temperaturę nie używać oleju napędowego jako rozpuszczalnika lub środka czyszczącego. 2.5

23 Siarkowodór (H 2 S) W przemyśle naftowym często dochodzi do uwolnienia H 2 S z ropy naftowej i pewnych rodzajów produktów ropopochodnych, takich jak podgrzany asfalt. Siarkowodór (nr CAS , nr EINECS ) jest trującym i łatwopalnym gazem cięższym od powietrza, który może gromadzić się w niskich i zamkniętych pomieszczeniach. W niskich stężeniach charakteryzuje się silnym odorem zepsutych jajek. Nie można jednak polegać na tym zapachu jako sposobie ostrzeżenia o niebezpiecznym stężeniu, gdyż gaz szybko przytłumia nasze receptory węchowe nawet przy stężeniach znacznie poniżej niebezpiecznego poziomu. W przypadku pracy z gorącym asfaltem również jego opary przyćmią odór H 2 S. Typowe objawy zatrucia H 2 S obejmują podrażnienie oczu, mdłości, wymioty oraz zawroty i bóle głowy. Długotrwałe narażenie na stężenia powyżej 50 ppm wywołuje podrażnienie oczu, nosa, gardła i płuc. Narażenie na stężenia powyżej 500 ppm grozi śmiercią. Poziom powyżej 700 ppm powoduje utratę przytomności w ciągu kilku sekund. Na otwartej przestrzeni siarkowodór nie jest zagrożeniem dla zdrowia człowieka. Jednak może się on gromadzić w zamkniętych pomieszczeniach lub przestrzeniach zbiorników zawierających asfalty, osiągając potencjalnie niebezpieczne stężenie (nawet dawki śmiertelne). Istnieje również ryzyko niebezpiecznego stężenia w przestrzeniach cystern transportowych i zbiorników na dalszych etapach łańcucha dostaw (wytwórnie mieszanek mineralno-asfaltowych itp.). W tym miejscu kierowca musi stać podczas załadunku 1,5 m 1 ppm Wewnątrz włazu cysterny < 50 ppm 1,0 m 3 ppm 0,5 m 5 ppm Przestrzeń zbiornika ciężarówki < 500 ppm Uwaga: dane liczbowe uzyskane z pomiarów H 2 S prowadzonych przez koncern Nynas w latach 2010/11 2.6

24 Miejsca wokół włazów i rur wentylacyjnych są obszarami ryzyka, szczególnie podczas napełniania. Dostęp do odpowietrzników powinien być ograniczony i oznakowany ostrzeżeniami przed H 2 S oraz zabroniony podczas napełniania zbiorników. Kiedy dostęp jest konieczny, na przykład podczas ręcznych pomiarów zbiornika, należy mieć na sobie kompletną maskę przeciwgazową. Na stanowiskach załadunku powinny znajdować się znaki ostrzegające pracownika prowadzącego załadunek przed H 2 S. Zaleca się, aby pracownicy prowadzący załadunek używali osobistych dozymetrów. Przed wejściem do zamkniętych przestrzeni wewnątrz zbiorników do przechowywania asfaltu, należy zawsze sprawdzić poziom siarkowodoru. Istnieją krajowe limity wartości granicznej (NDS) narażenia na działanie siarkowodoru w miejscu pracy. Odpowiednie wartości można znaleźć w karcie charakterystyki asfaltu. Pierwsza pomoc w przypadku zatrucia siarkowodorem lub nadmiernego narażenia na działanie oparów W bezpieczny sposób wyciągnąć poszkodowaną osobę z zagrożonego obszaru i przenieść ją na świeże powietrze. Ratownicy muszą mieć na sobie maskę tlenową, pas i linę asekurującą oraz przestrzegać procedur. Jeśli poszkodowany przestał oddychać, należy niezwłocznie rozpocząć sztuczne oddychanie. Pomocne może być podanie tlenu. Co do dalszego postępowania skonsultować się z lekarzem. Jeżeli gaz podrażnił oczy, przemywać je wodą przez co najmniej 5 minut i uzyskać pomoc lekarską. Odpowietrznik zbiornika (znak ostrzegawczy) Górny właz < 50 ppm (znak ostrzegawczy) Przewody przelewowe/ odpowietrzające Przestrzeń zbiornika ciężarówki < 500 ppm 1,5m nad włazem 1 ppm 1,0 m nad włazem 1 ppm 0,5 m nad włazem 5 ppm Dolne włazy zbiornika (znak ostrzegawczy) Spust oparów (znak ostrzegawczy) Uwaga: dane liczbowe uzyskane z pomiarów H 2 S prowadzonych przez Nynas w latach 2010/11 Opary asfaltowe Spust asfaltu 2.6

25 Kontakt skóry z asfaltami upłynnionymi i emulsjami Asfalty upłynnione zawierają rozpuszczalnik (np. benzyna ciężka lub lakiernicza, nafta, olej zmiękczający), który przy powtarzającym się kontakcie ze skórą, w zależności od użytego typu rozpuszczalnika, może wywołać podrażnienia. W przypadku długotrwałego, powtarzającego się kontaktu ze skórą istnieje (niewielkie) ryzyko trwałego uszkodzenia skóry. Asfalty zawierają niskie stężenia aromatycznych węglowodorów wielopierścieniowych (PAH), spośród których część jest rakotwórcza. Stężenie węglowodorów wielopierścieniowych jest w asfaltach niższe niż w samej ropie naftowej, gdyż proces produkcji obejmuje etap destylacji próżniowej, podczas którego praktycznie wszystkie związki tego typu są usuwane. W przypadku asfaltów nierozcieńczanych węglowodorów wielopierścieniowych nie uznaje się za biodostępne. Natomiast w przypadku asfaltów zmieszanych z rozcieńczalnikiem zakłada się, że takie materiały mogą stać się biodostępne, jeśli produkt ma niską lepkość w temperaturze otoczenia. Należy zawsze sprawdzać dodatkowe informacje zawarte w karcie charakterystyki produktu. Emulsje asfaltowe zawierają niewielkie ilości emulgatorów, które mogą wywoływać podrażnienia skóry i oczu. Niektóre typy emulsji mogą także zawierać śladowe ilości rozpuszczalników. Dlatego też należy zawsze bardzo dokładnie myć części ciała mające kontakt z mieszankami asfaltowymi, używając wody z mydłem lub oleju roślinnego. Po dokładnym umyciu zaleca się stosowanie właściwych kremów do skóry. 2.7

26 Ryzyko pożaru Niebezpieczeństwo pożaru i wybuchu Aby nie dopuścić do wybuchu pożaru w zbiornikach magazynowych, produkt należy przechowywać w temperaturze odpowiednio niższej od temperatury zapłonu. W ten sposób wyeliminować można ewentualny błąd pomiaru (wahania odczytu). Asfalt należy przechowywać w temperaturze co najmniej 30 C poniżej temperatury zapłonu. Temperatura samozapłonu czystego asfaltu wynosi ponad 300 C. Jeżeli nastąpi przeciek asfaltu przez izolację zbiornika, istnieje ryzyko samozapłonu materiału. Samozapłon na powierzchni materiału porowatego lub włóknistego nasączonego asfaltem lub stężonymi oparami bitumicznymi może wystąpić już w temperaturach poniżej 100 C. Grożące zapaleniem osady węglowe mogą gromadzić się na ścianach i stropach zbiorników do magazynowania asfaltu. W obecności tlenu może powstać ryzyko samozapłonu. Czynności zapobiegające powstawaniu pożarów i wybuchów Uszkodzoną izolację należy oczyścić lub naprawić. Należy wymienić izolację w miejscu zanieczyszczenia. W przypadku przelania zbiornika może dojść do pożaru izolacji, jeśli nie zostaną podjęte działania naprawcze. Jeśli nie można niezwłocznie wymienić zanieczyszczonej izolacji, ryzyko pożaru można zmniejszyć poprzez zastosowanie nawilżaczy parowych. Cysterny drogowe i zbiorniki magazynowe napełniane wcześniej asfaltami Izolację zbiornika nasączoną asfaltem należy wymienić na nową. rozcieńczonymi mogą zawierać stężenia oparów łatwopalnych. Dlatego też podczas wyładunku i krótko po nim nie wolno używać otwartego ognia (palniki gazowe, lampy lutownicze i inne) w bezpośredniej bliskości zbiorników. Jednak niektóre cysterny i wagony towarowe mogą być wyposażone w system ogrzewania przy pomocy gazu z butli. Podczas procesu ogrzewania niezwykle istotne jest okrycie wszystkich rur ogrzewania asfaltem (poziom od 10 do 20 cm powyżej rur grzewczych). Dotyczy to szczególnie asfaltów rozcieńczonych, które zawierają rozpuszczalniki o niskiej temperaturze zapłonu. Rury ogrzewania powinny być dwuwarstwowe, aby uniknąć miejscowego przegrzania. Nie wolno nigdy ogrzewać powierzchni zbiornika bezpośrednim płomieniem. Istnieje wysokie ryzyko zapłonu! Należy upewnić się, że osłony przewodów rurowych są w dobrym stanie. Typową przyczyną zapłonu asfaltu jest lokalne przegrzanie podczas procesu ogrzewania asfaltu, np. podczas rozładunku. 2.8

27 Pożary asfaltu mogą być bardzo gwałtowne. Pożar w zbiorniku zwalcza się gaśnicami proszkowymi. Gaszenie pożarów asfaltu NIGDY NIE UŻYWAĆ STRUMIENIA WODY! Pożary asfaltu muszą być gaszone środkami gaśniczymi w taki sposób, aby odciąć dopływ tlenu. Małe pożary można ugasić przy pomocy koca piankowego, gaśnic proszkowych lub gaśnic CO 2 (z dwutlenkiem węgla). Duże pożary najlepiej gasić przy użyciu gaśnic pianowych lub proszkowych - istnieje jednak ryzyko ponownego zapłonu. W przypadku pożaru asfaltu piana i proszek nie zapewniają długotrwałej atmosfery pozbawionej tlenu. Pożary izolacji zbiorników można ugasić, używając mgły wodnej lub gaśnicy proszkowej. Należy pamiętać, aby zawsze wymieniać zabrudzoną izolację. Należy również pamiętać, że jeżeli do miejsca pożaru dotrze tlen, pożar wybuchnie na nowo (chyba, że temperatura spadnie już znacznie poniżej 100 C). Należy upewnić się, że stanowiska pracy i cysterny wyposażono w gaśnice odpowiedniego typu i pojemności. Jeżeli wybuchnie pożar asfaltu, należy zawsze wezwać straż pożarną i poinformować, co się pali. 2.8

28 Emisje zanieczyszczeń i inny wpływ na środowisko naturalne Sam asfalt nie jest sklasyfikowany jako substancja niebezpieczna dla środowiska. Rozporządzenie REACH wymaga oceny własności substancji pod kątem trwałości, zdolności do bioakumulacji i toksyczności (PBT) oraz bardzo dużej trwałości i bardzo dużej zdolności do bioakumulacji (vpvb). Asfalty nie są sklasyfikowane jako PBT ani vpvb. Asfalt to węglowodorowa substancja UVCB (substancja o nieznanym lub zmiennym składzie, złożonych produktach reakcji lub materiałach biologicznych), która nie stanowi zagrożenia dla wody, gleby ani osadów. Derywacja PNEC (przewidywanego stężenia niepowodującego zmian) dla asfaltu nie jest naukowo uzasadniona ze względu na ograniczenia rozpuszczalności w wodzie. Niektóre składniki mieszanek asfaltowych są sklasyfikowane jako substancje niebezpieczne dla środowiska. Przykładowo, asfalty upłynnione zawierają zwykle rozpuszczalniki, które są sklasyfikowane jako szkodliwe dla środowiska. W zależności od użytych składników, niektóre emulsje asfaltowe zostały także sklasyfikowane jako szkodliwe lub toksyczne dla organizmów wodnych. Stopień klasyfikacji zależy od klasyfikacji oraz ilości składników. Należy zawsze sprawdzać kartę charakterystyki produktu. 2.9

29 Wyciek asfaltu Asfalt Wyciek asfaltu do gleby jest względnie nieszkodliwy. Wyciekający materiał jest początkowo stopiony i gorący, co wiąże się z ryzykiem ciężkich oparzeń. Asfalt ostygnie i przejdzie w stan stały. Obszar wycieku można oczyścić przy pomocy standardowego wyposażenia, tj. łopat, grabi, ładowarek samojezdnych itp. W wodzie asfalt zwykle osiada na dnie, choć w pewnych przypadkach może się na niej unosić. Głównym zagrożeniem rozlania asfaltu w wodzie lub na glebie jest adsorpcja z osadami, powodująca fizyczne zanieczyszczenie. Rozpuszczalność asfaltu w wodzie jest tak niewielka, że nie trzeba jej uwzględniać. Uważa się, że asfalty nie stwarzają znaczącego zagrożenia dla środowiska wodnego. Składniki asfaltu mają potencjalną zdolność do bioakumulacji, lecz niska rozpuszczalność w wodzie i duża masa cząsteczkowa sprawiają, że jego przyswajalność biologiczna przez organizmy wodne jest znikoma. Bioakumulacja jest mało prawdopodobna. Wykorzystanie asfaltu do budowy dróg i krycia dachów potwierdza tezę, że asfalt jest materiałem trwałym (tzn. nie jest i nie powinien być materiałem ulegającym biodegradacji). Asfalty upłynnione Wyciek asfaltów uwodnionych do gleby może być groźniejszy, gdyż asfalty tego rodzaju mają zmniejszoną lepkość, w wyniku czego mogą przed stwardnieniem przenikać Asfalty upłynnione służące do wyrównywania nawierzchni zastępowane są emulsjami asfaltowymi. do gleby i/lub zanieczyszczać pobliskie ujęcia wody. Po pewnym czasie rozpuszczalnik wyparuje z produktu. Wyciek produktu do wody spowoduje utworzenie rozprzestrzeniającej się warstwy na powierzchni. Produkt przylgnie do gleby, a rozpuszczalnik z czasem wyparuje. Sam asfalt pozostanie nieruchomy na powierzchni gleby, z której będzie go można łatwo usunąć mechanicznie. Emulsje asfaltowe Emulsje w kontakcie z glebą rozpadają się, a nierozpuszczone zanieczyszczenia adsorbowane są w górnej warstwie, a więc łatwo je usunąć.disperse. W kontakcie z wodą emulsje rozprzestrzeniają się na powierzchni wody i mieszają się z nią. Emulsja z czasem ulega rozcieńczeniu. Emulgator częściowo rozpuści się w wodzie, a faza asfaltu ulegnie rozproszeniu. 2.10

30 Działania i rady dotyczące postępowania w razie wycieku Chociaż większość produktów asfaltowych nie jest szkodliwa dla środowiska, mogą one spowodować fizyczne zanieczyszczenia. Duży wyciek asfaltu może po stwardnieniu np. zablokować kanały ściekowe itd. Z tego powodu każdy wyciek należy opanować jak najszybciej bez stwarzania zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego. Należy zapobiegać przedostaniu się produktu do sieci kanalizacyjnej, rzek lub innych zbiorników wodnych, ponieważ stwardniały produkt może blokować rury odpływowe i ściekowe. Wytyczne dotyczące wycieków: Niewielki wyciek - pozwolić, aby asfalt ostygł i stwardniał. Pozostałości usunąć mechanicznie do pojemników i zutylizować zgodnie z miejscowymi przepisami Duży wyciek - zapobiec rozprzestrzenianiu się wycieku poprzez budowę rowu lub bariery z piasku, ziemi bądź innego materiału. Następnie postępować tak, jak w przypadku małych wycieków. Należy skontaktować się z lokalnymi władzami i/lub służbami ratunkowymi. Zawsze należy przestrzegać miejscowych przepisów. Osady asfaltu usunięte podczas czyszczenia filtra. Usuwanie odpadów Usuwanie odpadów po produktach asfaltowych opisano w części 13 karty charakterystyki produktu Nynas. Sam asfalt nie jest uważany za odpad niebezpieczny. Emisje do atmosfery Asfalt w temperaturze otoczenia nie emituje żadnych związków do atmosfery. Jednak podczas przechowywania i stosowania w podwyższonych temperaturach emituje on przede wszystkim węglowodory. Emisje te nabierają intensywności wraz ze wzrostem temperatury. Podczas podgrzewania asfaltu wydziela się siarkowodór i węglowodory. Więcej informacji zawarto w rozdziale 2.6 dotyczącym siarkowodoru. 2.10

31 Dystrybucja, transport, załadunek i rozładunek Dystrybucja, transport, załadunek i rozładunek

32 Transport Większość produktów asfaltowych transportowana jest bez opakowań statkami i autocysternami. W niektórych krajach do transportu używana jest także kolej. Mniejsze ilości można przewozić w bębnach lub minikontenerach (np. kontenery IBC). Najczęściej przewożone są w ten sposób emulsje i lepiki, rzadziej asfalt drogowy. Asfalty utleniane i modyfikowane polimerami można ponadto transportować jako granulat lub w blokach układanych piętrowo na paletach. Nowoczesna cysterna Nynas wykorzystywana do transportu asfaltu. Transport asfaltu podlega międzynarodowym przepisom ONZ dotyczącym przewozu niebezpiecznych substancji. Przepisy te dotyczą: transportu drogowego (ADR) transportu kolejowego (RID) Szczegółowe informacje na temat ADR zawarto w Załączniku 2. Transport produktów asfaltowych opisano w części 14 karty charakterystyki produktu Nynas. transportu śródlądowymi drogami wodnymi (ADN) transportu morskiego (IMDG) Transport drogowy towarów niebezpiecznych w Europie reguluje umowa międzynarodowa Accord Européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route (ADR). Nakłada ona obowiązek przestrzegania określonych wymogów, dotyczących na przykład: pojazdu oznakowania pojazdu (dotyczącego przewożonych towarów) sprawdzania dokumentacji i informacji awaryjnych dotyczących produktu kierowcy (i drugiego kierowcy). 3.1

33 Zapobieganie wypadkom podczas pracy i transportu asfaltów Należy używać sprzętu oraz prowadzić jego konserwację zgodnie z lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi przepisami oraz wytycznymi postępowania. Podczas załadunku asfaltów Upewnić się, że cysterna nie zawiera żadnych pozostałości wcześniejszych materiałów, np. emulsji lub produktów o niskiej temperaturze wrzenia. Kontakt gorącego asfaltu z wodą lub emulsją może doprowadzić do wybuchu lub gwałtownego wykipienia materiału. Należy zatem unikać takich sytuacji za wszelką cenę. Zbiorniki, w których wcześniej znajdowały się emulsje, należy oczyścić i osuszyć przed umieszczeniem w nich innych produktów asfaltowych. Należy przestrzegać procedury załadunku. Jeżeli podczas załadunku ma być używany czuwak, pod żadnym pozorem nie wolno blokować dźwigni bezpieczeństwa. Istnieje ryzyko rozprysku materiału, szczególnie podczas rozpoczynania załadunku. Należy zawsze używać środków ochrony osobistej (patrz Załącznik 1). W razie wypadku należy skontaktować się z personelem terminala lub rafinerii i postępować zgodnie z instrukcjami lokalnego zakładu. Krótkie omówienie bezpiecznej dostawy asfaltu Przez cały czas postępować świadomie i rozważnie, pamiętając o bezpieczeństwie - obserwuj, myśl i działaj. Znać lokalizację wszystkich elementów sprzętu ratowniczego w pojeździe (gaśnic, awaryjnych przycisków wyłączających, zaworów odcinających). Upewnić się, że wszystkie osoby postronne znajdują się co najmniej 6 metrów od punku dostawy (strefa zamknięta). Kierowca musi znajdować się przy głównym zaworze odcinającym przez cały czas dostawy. Sprawdzić i zabezpieczyć wszystkie zawory, nasadki, osłony i kłódki. Pamiętać, aby miejsce dostawy pozostawić czystym. Podpisać i uzupełnić dokumentację dostawy. Zgłosić wszystkie uszkodzenia i problemy osobie odpowiedzialnej za przeładunek i przedstawicielowi Nynas. 3.2

34 Obowiązki dostawcy Dostawca/wysyłający jest odpowiedzialny za: klasyfikację produktów zgodnie z ADR, RID, ADN i IMDG użycie zatwierdzonego opakowania produktów w celu zapewnienia odpowiedniego oznaczenia i oznakowania zadeklarowanie produktów zgodnie z lokalnymi przepisami Informacje dotyczące klasyfikacji każdego produktu podano na kartach charakterystyki produktu dostarczonych przez dostawcę. Na żądanie Nynas może dostarczyć Dodatkowe informacje dotyczące pisemnych instrukcji ADR Patrz przykład w Załączniku 2. wydanie odpowiednich dokumentów przewozowych towarzyszących dostawie. Obowiązki przewoźnika Aby zapewnić właściwą jakość dostawy, należy jeszcze na terenie zakładu dostawcy asfaltu upewnić się, czy załadowano właściwą ilość właściwego produktu oraz czy produkt ma właściwą temperaturę. Informacje te należy monitorować przez cały proces. Jeżeli zbiorniki pojazdu są zimne, temperatura ładunku może szybko spaść. Zalecenia dotyczące temperatury obsługi podano w Załączniku 6. Przewoźnik gwarantuje, że zbiorniki pojazdu zostały zatwierdzone do transportu zgodnie z wytycznymi Nynas. Kierowca musi poinformować dostawcę o rodzaju poprzedniego ładunku. Dostawca ma prawo zweryfikować te informacje w dowolnym momencie. Przewoźnik ma obowiązek: Zapewnić, aby pojazdy były w pełni wyposażone zgodnie z wymogami ADR oraz właściwie oznaczone i oznakowane. Przekazać kierowcy (kierowcom) Pisemne instrukcje ADR Kierowcy przewożący towary zawarte w klasyfikacji ADR muszą mieć zaświadczenie potwierdzające ukończenie specjalnego szkolenia. Przewoźnik odpowiada za szkolenie i certyfikację swoich kierowców. Akredytowani dostawcy asfaltu dysponują standardowo wyposażeniem i procedurami kontrolnymi, więc kierowca może z łatwością śledzić proces załadunku. W razie jakichkolwiek problemów kierowca powinien natychmiast przerwać załadunek i poinformować o nich personel dostawcy asfaltu. Przewoźnik/kierowca powinien skorzystać zarówno z systemu zgłaszania wypadków/ incydentów zapewnionego przez dostawcę, jak i z systemu swojej organizacji, aby umożliwić jak najszybsze podjęcie działań zapobiegawczych i naprawczych. 3.3

35 Użycie węża załadowczego Wąż załadowczy jest istotnym elementem wyposażenia, który umożliwia bezpieczne dostarczenie produktów o podwyższonej temperaturze. Dlatego też należy pamiętać o tym, aby używać właściwego węża. Zaleca się, aby wąż miał długość co najmniej czterech metrów. Ponadto wąż do produktów o podwyższonej temperaturze musi mieć oznaczenie temperatury i oznaczenie ciśnienia. Testy węża należy przeprowadzić zgodnie z lokalnymi przepisami i wytycznymi postępowania. Zaleca się przeprowadzanie testów przynajmniej raz na rok. Wraz z testem należy dokonać legalizacji sprzętu. Rejestr testów powinien być przechowywany u właściciela. Węże, które nie zostały poddane testom, nie mogą być eksploatowane. Kierowcy powinni przeprowadzać kontrole węża przed jego każdym codziennym użyciem. W przypadku wykrycia usterek sprzętu nie wolno używać takiego sprzętu i należy podjąć odpowiednie działania naprawcze. 3.4