(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Europejski Biuletyn Patentowy 14/24 EP B1 (13) (51) T3 Int.Cl. H04B 7/26 (06.01) H04L 25/24 (06.01) H04W 72/12 (09.01) H04B 7/5 (06.01) H04W 72/14 (09.01) H04W 84/04 (09.01) (54) Tytuł wynalazku: Sposób i układ w systemie telekomunikacyjnym (30) Pierwszeństwo: US P (43) Zgłoszenie ogłoszono: w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 11/25 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: Wiadomości Urzędu Patentowego 14/11 (73) Uprawniony z patentu: Telefonaktiebolaget L M Ericsson (PUBL), Stockholm, SE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP T3 ERIK DAHLMAN, Bromma, SE YLVA JADING, Stockholm, SE STEFAN PARKVALL, Stockholm, SE NIKLAS JOHANSSON, Sollentuna, SE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Izabela Szychulska-Hawranek KANCELARIA PRAWNO-PATENTOWA BELLEPAT ul. Grunwaldzka 58/ Przemyśl Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).

2 SPOSÓB I UKŁAD W SYSTEMIE TELEKOMUNIKACYJNYM DZIEDZINA TECHNIKI Wynalazek dotyczy sposobu i układu w systemie telekomunikacyjnym, w szczególności dla umożliwienia wstecznie kompatybilnego samodosyłania w sieci E-UTRAN (Evolved Universal Terrestrial Radio Access Network). TŁO W pewnych sytuacjach, korzystnym może się okazać poszerzenie obszaru zasięgu radiowego komórkowego systemu telekomunikacyjnego poprzez zastosowanie bezprzewodowego węzła przekaźnikowego, który jest podłączany do stacji bazowej. Węzeł przekaźnikowy może stanowić jedną lub więcej komórek albo może być zastosowany w celu poszerzenia komórek objętych stacją bazową. W sieci e-utran (Evolved Universal Terrestrial Radio Access Network), znanej także, jako LTE, samodosyłanie jest jedną z technik przekaźnikowych, które uznawane są za standard, jeśli chodzi o sieć dostępu radiowego. Koncepcja samodosyłania oznacza, że bezprzewodowa sieć bazowa jest bezprzewodowo połączona z pozostałą częścią sieci poprzez inną komórkę, zwaną czasami komórkąkotwicą, zwaną dalej komórką donorową. Komórka donorowa jest kontrolowana przez enb (evolved Node B), zwanego dalej donorowym enb lub węzłem donorowym. Donorowy enb może być także nazywany kotwicą enb. Bezprzewodowy enb będzie zwany dalej węzłem przekaźnikowym (RN) lub przekaźnikiem. Przekaźnik może być także nazywany samodosyłowym enb lub s-enb. Zastosowanie bezprzewodowych łączy dosyłowych do stacji bazowej za pomocą, przykładowo, określonej technologii połączeń radiowych, takich, jak MiniLink, zwanych czasami także mikrofalą, jest stosowane od wielu lat. Te określone technologie mogą, jednak, wymagać dodatkowego urządzenia nadawczo-odbiorczego lub określonych, dedykowanych pasm częstotliwości, w których można operować, mogą także wymagać warunków linii widzenia. Koncepcja samodosyłania wiąże się także z tym, że łącze pomiędzy donorowym enb a węzłem przekaźnikowym, zwanym dalej łączem samodosyłowym, powinno umożliwiać działania w tym samym spektrum częstotliwości, tzn. nałożoną częstotliwością, radiowych łączy dostępowych, które zapewniają dostęp do terminali mobilnych, zwanych także Sprzętem Użytkownika (UE), w obrębie komórki donorowej oraz UE w obrębie komórki(ek) kontrolowanych przez węzeł przekaźnikowy. Zazwyczaj zakłada się także, że technologia radiowa używana dla łącza samodosyłowego jest zasadniczo podobna do tej, jaka jest używana odpowiednio, w obrębie komórki donorowej oraz komórki(ek) węzła przekaźnikowego, z możliwie dodatkowymi rozszerzeniami w celu zoptymalizowania zastosowania łącza dosyłowego. Przykładowo, w przypadku, gdy donorowy enb i węzeł przekaźnikowy korzystają z technologii dostępu radiowego LTE w celu komunikowania się z UE w obrębie swojej komórki(ek), łącze samodosyłowe powinno także opierać się na LTE lub przynajmniej opierać się na technologii radiowej podobnej do LTE. Sygnały, które nakładają się w częstotliwości mieszają się ze sobą, co może zakłócać odbiór sygnałów. Dokument WO 03/ ujawnia sposób w węźle przekaźnikowym, w którym w celu zmniejszenia zakłócenia, transmisja korzystająca z tego samego pasma częstotliwości pomiędzy donorowym enb i węzłem przekaźnikowym oraz pomiędzy węzłem przekaźnikowym w kierunku terminali mobilnych nie jest realizowana równocześnie, dzięki czemu nie prowadzi do przerwy transmisji z węzła przekaźnikowego do terminali mobilnych w celu zapewnienia odbioru od donorowego enb. Stacja bazowa nadaje harmonogram do terminali zdalnych oraz do wzmacniaków, a następnie wzmacniaki przekazują ten harmonogram do terminali zdalnych, które nie mogą komunikować się 1

3 bezpośrednio ze stacją bazową. Terminale mobilne są informowane o zaplanowanych czasach komunikacji poprzez wiadomość nadawaną przez węzeł przekaźnikowy. PODSUMOWANIE Jako, że pożądane jest zapewnienie satysfakcjonującego odbioru łącza samodosyłowego na węźle przekaźnikowym, niniejszy wynalazek zapewnia mechanizm umożliwiający uniknięcie lub redukcję zakłóceń, które mogą wystąpić, gdy łącze samodosyłowe pomiędzy donorowym enb a węzłem przekaźnikowym oraz łączami dostępu radiowego w obrębie komórki(ek) kontrolowanych przez węzeł przekaźnikowy działają w ramach tego samego spektrum częstotliwości. Te cele są osiągane przez sposób i urządzenie według załączonych niezależnych zastrzeżeń. Wynalazek jest definiowany przez niezależne zastrzeżenia 1, 11, 21 oraz 27. W różnych aspektach rozważanych powyżej, transmisje od donorowego enb do węzła przekaźnikowego oraz transmisje w downlinku z węzła przekaźnikowego do terminala(i) mobilnych odbywa się w nakładających się pasmach częstotliwości, co jest jednym z powodów, dla których transmisje te mogą się wzajemnie zakłócać. Różne przykłady wykonania są możliwe dla sposobu, węzłów i układu opisanych powyżej. W jednym przykładowym przykładzie wykonania, przerwa transmisji jest wytwarzana poprzez zastosowanie formatu subramki transmisji w downlinku, który znany jest w odniesieniu do starszych terminali mobilnych. Kiedy format jest znany starszym użytkownikom, przykład wykonania jest wstecznie kompatybilny i może być stosowany zarówno przez starszych użytkowników jak i innych użytkowników, co jest zaletą, jako, że zmiana sprzętu przez wszystkich użytkowników na nowszą lub ulepszoną wersję może zająć jakiś czas po ulepszeniu systemu. W innym przykładzie wykonania, przerwę można wytworzyć poprzez wykorzystanie formatu subramki transmisji w downlinku, w którym zawartość subramki jest ograniczona do symboli odniesienia oraz sygnalizacji kontrolnej, które są przydzielone do mniej niż 3 symboli OFDM subramki. Przerwę można także wytworzyć poprzez wykorzystanie formatu subramki MBSFN, który także jest znany starszym terminalom mobilnym, stąd też nie wymaga modyfikacji starszych terminali mobilnych. W jednym przykładzie wykonania, subramki transmisji od donorowego enb do węzła przekaźnikowego są przesuniętymi w czasie jednym lub więcej czasami trwania symbolu OFDM w stosunku do subramek w downlinku. Ten przykład wykonania może umożliwiać uniknięcie lub zmniejszenie zakłóceń pomiędzy pierwszą częścią subramek łącza dostępu radiowego a wybranymi częściami subramek łącza samodosyłowego. Liczba czasów trwania symbolu OFDM przesunięcia czasu może na przykład być wybrana w oparciu o czas trwania kontrolnego regionu użytego w subramkach w obrębie komórek węzła przekaźnikowego. Wskutek tego, pierwsza część subramek łącza samodosyłowego nie będzie generalnie podlegać zakłóceniom z pierwszej części subramek łącza dostępu radiowego, co może ulepszyć działanie. Jednakże, inna część, np. ostatnia część subramek łącza samodosyłowego podlegać będzie zakłóceniom zamiast niej. W jednym przykładzie wykonania ostatnia część przynajmniej jednej subramki transmisji od donorowego enb do węzła przekaźnikowego może być pozostawiona, jako niewykorzystana do transmisji. Ten przykład wykonania może pozwolić na dalsze uniknięcie lub redukcję zakłóceń pomiędzy łączem samodosyłowym a łączami dostępu radiowego. Długość czasu dla części nieużytej może, na przykład, zależeć od ilości okresów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego subramki. Dla dowolnego z przykładów wykonania ilość zrealizowanych zerwań transmisji w downlinku może różnić się od kilku przerw na ramkę radiową do mniej niż jednej przerwy na ramkę radiowej. W jednym przykładzie wykonania to właśnie węzeł przekaźnikowy decyduje, w którym momencie należy wytworzyć przerwę, a także informuje terminale mobilne, których to dotyczy, w 2

4 5 którym przedziale czasowym dojdzie do przerwy w transmisji w downlinku. Jeśli okaże się to niezbędne, węzeł przekaźnikowy informuje także donorowy enb o tym, w którym przedziale czasowym nastąpi przerwa transmisji w downlinku. Informowanie enb może okazać się niepotrzebne wtedy, gdy węzeł przekaźnikowy wie lub jest w stanie przewidzieć, kiedy enb będzie realizować transmisję na łączu samodosyłowym. Różne cechy przykładowych przykładów wykonania mogą być połączone na różny sposób z zgodnie z potrzebą, wymaganiami lub preferencjami. KRÓTKI OPIS RYSUNKÓW Wynalazek zostanie teraz bardziej szczegółowym wyjaśniony za pomocą przykładowych przykładów wykonania i w odniesieniu do załączonych rysunków, na których: - Figura 1 przedstawia schemat łącze samodosyłowe podlegającego zakłóceniom. - Figura 2 przedstawia schemat blokowy ilustrujący zastosowanie etapów proceduralnych w węźle przekaźnikowym w celu uniknięcia lub zmniejszenia zakłóceń. - Figury 3-4 ilustrują różne struktury subramki, które można wykorzystać w opisanych przykładach wykonania. - Figury 5-7 ilustrują przykłady wykonania związków typu interlink w przypadku stosowania przykładów wykonania zgodnie z opisaną procedurą w celu uniknięcia lub redukcji zakłóceń. - Figury 8-9 to schematy blokowe ilustrującymi przykłady wykonania węzła przekaźnikowego oraz donorowy enb. - Figura przedstawia schemat ilustrujący układ zgodnie z jednym przykładem wykonania. SZCZEGÓŁOWY OPIS Wynalazek można zastosować do unikania lub redukcji zakłóceń pomiędzy transmisjami na łączu samodosyłowym oraz transmisjami pomiędzy jednym z węzłów połączonych z łączem samodosyłowym a UE obsługiwanymi przez komórkę komórki kontrolowane przez wspomniany węzeł. Wynalazek jest szczególnie użyteczny tam, gdzie transmisje, przynajmniej częściowo, odbywają się w tym samym spektrum częstotliwości i gdzie pożądane jest, by komunikacja była wstecznie kompatybilna ze starszymi UE, tzn. UE komunikującymi się zgodnie z wcześniejszą wersją standardu lub protokołu transmisji lub tym podobnymi. Niniejszy wynalazek może być także zastosowany do unikania lub redukcji zakłóceń w innych, podobnych sytuacjach. Pożądanym może się okazać w przypadku operatorów sieci, stosowanie tych samych lub nakładających się pasm częstotliwości w odniesieniu do łącza samodosyłowego oraz do komunikacji w obrębie komórek donorowych i/lub węzła przekaźnikowego z kilku powodów. Jednym z powodów jest potrzeba uzyskania dostępu do wszelkich dodatkowych pasm częstotliwości, dedykowanych łączu samodosyłowemu. Pozyskanie dodatkowych częstotliwości może nie być możliwe bądź może być kosztowne. Ponadto, potrzeba dodatkowego sprzętu dostosowanego do częstotliwości bądź do łącza, dedykowanego do komunikacji poprzez łącze dosyłowe jest zmniejszona. Co więcej, zastosowanie łącza samodosyłowego może także umożliwić transmisję bez linii widoczności, co może być użyteczne w wielu sytuacjach. Wynalazek dotyczy problemu zakłóceń, które najczęściej występują wtedy, gdy nakładające się pasma częstotliwości są używane w odniesieniu do łącza samodosyłowego oraz do transmisji przekaźnika do UE w obrębie komórki(rek) kontrolowanych odpowiednio przez węzeł przekaźnikowy. Problem ten został przedstawiony na figurze 1 następująco: 3

5 donorowy enb 4 nadaje do węzła przekaźnikowego 6 na łączu samodosyłowym 1 w tym samym czasie, co przekaźnik nadaje do UE 8 w obrębie jednej ze swoich komórek. Węzeł przekaźnikowy następnie podsłuchuje własną transmisję 112 do UE, która to podsłuchana transmisja 112 następnie zakłóca 116 przychodzącą transmisję od komórki donorowej. Prowadzi to do tego, że węzeł przekaźnikowy może nie być w stanie wykryć nadchodzącej transmisji od komórki donorowej we właściwy sposób a więc może nieodpowiednio zabezpieczyć ważne informacje. Opisanych powyżej zakłóceń można, jednakże uniknąć poprzez wprowadzenie przerw transmisyjnych w transmisji w downlinku 112 z węzła przekaźnikowego 6 do UE 8. Te przerwy mogą być uznawane za dziury lub luki o określonym czasie trwania w trakcie transmisji, podczas których to dziur lub luk przekaźnik może odbierać przychodzące transmisje na łączu samodosyłowym 1 bez poważnych zakłóceń z transmisji w downlinku 112 w obrębie komórek(rek) kontrolowanych przez przekaźnik. Można to także opisać jako multipleksowanie czasowe pomiędzy łączem samodosyłowym a łączem dostępowym w komórce(ach) węzła przekaźnikowego. Przerwy transmisyjne mogą być implementowane na różne sposoby. Jednakże, wysoce pożądane jest, by implementacje te były wstecznie kompatybilne dla starszych UE, tzn. w pełni dostosowane do schematów transmisji w downlinku jak określono we wcześniejszych wersjach protokołu transmisji, jak na przykład w Wersji 8 specyfikacji 3GPP dla standardu LTE, gdzie problem zakłóceń opisany powyżej nie miał miejsca, jako, że nie brano pod uwagę żadnych łączy samodosyłowych w tej wersji. Kompatybilność wsteczna umożliwia starszym UE działanie zgodne z poprzednią wersją protokołu transmisji a jednocześnie komunikowanie z UE i węzłami, które działają zgodnie z nowszą, znacznie zmienioną wersją protokołu transmisji, np. Wersja ze specyfikacji 3GPP dla standardu LTE. W systemie wstecznie kompatybilnym, starsze UE niekoniecznie muszą "być świadome" nowej wersji bądź ulepszane albo dostosowywane do nowej wersji, co jest zaletą. Stąd też, przerwy w downlinku powinny korzystnie być raczej tworzone w sposób, który jest wstecznie kompatybilny dla starszych UE. Wyzwaniem w tym przypadku jest to, że starsze UE oczekują określonego formatu w przypadku transmisji w downlinku, od którego nie powinno się odbiegać. Zmiana oczekiwanego formatu mogłaby wymagać wprowadzenia zmian we wcześniejszej wersji protokołu transmisji, co jest problematyczne i niepożądane. Zwykła subramka LTE Wersja 8 została przedstawiona na figurze 3a. Jest to taki format subramki, który normalnie oczekiwany jest przez starsze UE. Subramka LTE cechuje się okresem trwania 1 ms, który najczęściej odpowiada okresowi trwania 14 symboli OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing). Generalnie, pierwsze 1-3 symbole OFDM subramki są używane do informacji kontrolnych. Ponadto, w tych zwyczajnych subramkach unicastowych jest kilka obowiązkowych symboli odniesienia, np. równo rozłożone na siatce częstotliwość-czas. Te symbole odniesienia mogą być zastosowane przez jednostkę odbiorczą np. w celu oszacowania kanałów, poprzez które rozprzestrzeniają się transmitowane symbole. W jednym przykładzie wykonania, przerwy w transmisji w downlinku przekaźnika są tworzone poprzez zastosowanie subramek MBSFN (Multicast/Broadcast Single Frequency Network). Określone subramki w downlinku są następnie definiowane, jako subramki MBSFN. Te subramki MBSFN są znane starszym UE, tzn. Wydanie 8, ale znane jest ich stosowanie są w bardzo różnych sytuacjach, tzn. do transmisji MBSFN. Subramka MBSFN została przedstawiona na figurze 3b oraz figurze 4. Generalnie, pierwsze dwa symbole OFDM subramki MBSFN są definiowane tak, aby zawierały symbole odniesienia oraz informacje kontrolne. Te dwa pierwsze symbole stanowią [specyficzny dla danej komórki] region kontrolny lub region unicastowy. Zawartości pozostałych części subramki MBSFN nie są określone. Oznacza to, że 4

6 możliwe jest pozostawienie rozdystrybuowanych symboli odniesienia, które są obowiązkowe w zwykłych subramkach w downlinku LTE. Dzięki temu, główna część 406 subramki MBSFN może być pozostawiona pusta, tzn. pozostawiona niewykorzystana do transmisji. Ta pusta część 406 subramki MBSFN może być uznawana za przerwę w transmisji lub dziurę albo lukę w transmisji trwającą określony czas. Taka przerwa lub pauza w downlinku daje przekaźnikowi możliwość odbierania transmisji od donorowego enb w trakcie odpowiadającego przedziału czasu, jednocześnie nie powodując zakłóceń ze strony downlinku. Region unicastowy 404, obejmuje symbole odniesienia w pierwszym symbolu OFDM subramki w przypadku transmisji typu 2-antena-port oraz w pierwszym i drugim symbolu OFDM subramki w przypadku transmisji typu 4-antena-port. Oprócz symboli odniesienia, region ten jest również całkowicie bądź częściowo wykorzystywany do sygnałów kontrolnych L1/L2, tzn. potwierdzeń HARQ (Hybrid Automatic Repeat request) i planowania grantów. Jeśli inaczej nie zostało powiedziane, starsze UE będą ignorować wszystkie subramki oprócz subramek MBSFN regionu unicastowego. Ilość subramek w downlinku, które są zdefiniowane, jako subramki MBSFN może różnić się począwszy od kilku subramek na ramkę do mniej niż jedna subramka na ramkę, np. jedna subramka co cztery ramki. Ilość subramek MBSFN może, na przykład, różnić się zgodnie z ilością komunikatów na łączu samodosyłowym. Generalnie, jedna ramka lub ramka radiowa zawiera subramek. W jednym przykładzie wykonania, węzeł przekaźnikowy decyduje, które subramki są odpowiednie do tego, by zdefiniować je jako subramki MBS-FN. Następnie węzeł przekaźnikowy przekazuje donorowemu enb oraz UE, których to dotyczy, w którym momencie subramki MBSFN będą przekazywane na downlinku. W ten sposób, donorowy enb "wie, podczas której przerwy korzystna/odpowiednia jest transmisja do przekaźnika na łączu samodosyłowym. W innym przykładzie wykonania niniejszego wynalazku, donorowy enb decyduje, kiedy transmitować do węzła przekaźnikowego na łączu samodosyłowym oraz które subramki powinny być zdefiniowane jako subramki MBSFN w węźle przekaźnikowym. Następnie donorowy enb przekazuje węzłowi przekaźnikowemu, w którym momencie należy transmitować subramki MBSFN na downlinku a węzeł przekaźnikowy informuje UE o subramkach MBSFN. Następnie, przekaźnik wie, w której przerwie, lub w którym momencie oczekiwać transmisji na łączu samodosyłowym, jako, że donorowy enb realizuje transmisję na łączu samodosyłowym w trakcie przerwy odpowiadającej transmisji w downlinku przekaźnika subramek MBSFN. W innym przykładzie wykonania, występowanie transmisji od donorowego enb na łączu samodosyłowym jest znane lub możliwe do przewidzenia dla węzła przekaźnikowego. Na przykład, mogą być one zaplanowane w określony sposób, który znany jest węzłowi przekaźnikowemu lub, który może być przewidziany przez węzeł przekaźnikowy. Węzeł przekaźnikowy może później dostosować się do transmisji od donorowego enb poprzez wprowadzenie subramek MBSFN w downlink wtedy, gdy transmisja przychodząca na łączu samodosyłowym jest oczekiwana. Węzeł przekaźnikowy informuje także UE, w którym momencie należy oczekiwać subramek MBSFN. W tym przykładzie wykonania, donorowy enb może nie być świadomy wprowadzenia subramek MBSFN. W przypadkach, w których zarówno łącze samodosyłowe jak i łącza RN-do-UE oparte są na LTE i mają taką samą strukturę subramki, region kontrolny transmisji w downlinku przekaźnika 508 będzie znacznie zakłócał odpowiadającą mu część 506 transmisji samodosyłowej zgodnie z tym, co zostało przedstawione na figurze 5. Może to stanowić problem, szczególnie wtedy, gdy odpowiadająca część transmisji samodosyłowej jest uważana za szczególnie ważną. W celu uniknięcia lub zmniejszenia tych zakłóceń pomiędzy pierwszymi częściami subramki, łącze samodosyłowe może być rozłożone w czasie, tzn. przesunięte w czasie tak, jak zostało to przedstawione na figurze 6. Jeśli długość regionu kontrolnego 608 w subramkach przekazywana na downlink przekaźnika jest jednym symbolem OFDM, rozłożenie w czasie 604 powinno trwać przynajmniej jeden czas trwania symbolu OFDM. Podobnie, jeśli długość regionu 5

7 kontrolnego 608 w subramkach transmitowanych w downlinku węzła przekaźnikowego wynosi dwa symbole OFDM, wtedy rozłożenie w czasie 604 powinno wynieść przynajmniej dwa czasy trwania symbolu OFDM. Zastosowanie rozłożenia w czasie pozwoli uniknąć lub zmniejszyć problemy związane z zakłóceniami w pierwszej części subramek na łączu samodosyłowym, ale przeniesie zakłócenia na inną część subramki. Na przykład, ostatnia część 606 subramki na łączu samodosyłowym może być silnie zakłócana przez kolejną transmisję subramki w obrębie komórki(rek) przekaźnika. Opisanych powyżej zakłóceń można uniknąć w innym możliwym przykładzie wykonania, przedstawionym na rysunku 7. Kiedy zakłócenia z downlinku przekaźnika mają miejsce w ostatniej części subramek łącza samodosyłowego, długość subramki może zostać skrócona na łączu samodosyłowym w celu uniknięcia bądź zmniejszenia zakłóceń. Innymi słowy, długość subramek może zależeć od wartości rozłożenia w czasie 704, co z kolei może zależeć od np. długości regionu unicastowego 708 w subramkach w downlinku przekaźnika. Stąd też, donorowy enb powstrzymuje się od transmisji na łączu samodosyłowym w trakcie wspomnianej ostatniej części 706 o regularnym okresie trwania subramki, zgodnie z tym, co zostało przedstawione na figurze 7. Alternatywnie, donorowy enb realizuje transmisję także w trakcie ostatniej części subramki na łączu samodosyłowym i zakłada się, że kodowanie kanału zastosowane w odniesieniu do łącza samodosyłowego będzie wystarczające w celu pokonania zakłóceń. Figury 5-7 wykazują wiele kolejnych subramek MBSFN oraz subramek łącza samodosyłowego, które częściowo są poddane zakłóceniom. Jednakże, wytworzenie zakłóceń w downlinku oraz transmisja na łączu samodosyłowym nie jest ograniczona do tego scenariusza, zgodnie z tym, co zostało opisane wcześniej. Liczba subramek w downlinku, która oznacza przerwę może różnić się począwszy od kilku subramek na ramkę do mniej niż jedna subramka na ramkę. Liczba subramek otrzymanych od donorowego enb na łączu samodosyłowym może różnić się w odpowiadający sposób. Figura 8 przedstawia węzeł przekaźnikowy 800 w systemie komunikacji bezprzewodowej zgodnie z jednym przykładem wykonania. Węzeł przekaźnikowy 800 jest dostosowany do unikania lub redukowania zakłócenia pomiędzy transmisjami 808 od donorowego enb do węzła przekaźnikowego i transmisjami w downlinku 806 od węzła przekaźnikowego 800 do przynajmniej jednego mobilnego terminala (niepokazany) połączonego z węzłem przekaźnikowym. Węzeł przekaźnikowy 800 zawiera układ unikania zakłóceń 802, który jest dostosowany do tworzenia przynajmniej jedną przerwę w transmisji 806 od węzła przekaźnikowego 800 do terminal(i) mobilnych. Węzeł przekaźnikowy 800 dalej zawiera także układ odbiorczy 804, który jest dostosowany do odbierania transmisji 808 od donorowego enb w trakcie przerw(y). Figura 9 ilustruje donorowy enb 900, który jest połączony z węzłem przekaźnikowym (niepokazane) w systemie komunikacji bezprzewodowej zgodnie z jednym przykładem wykonania. Donorowy enb 900 jest dostosowany do unikania lub redukowania zakłóceń pomiędzy transmisjami 906 od donorowego enb do węzła przekaźnikowego oraz transmisjami w downlinku (niepokazane) z węzła przekaźnikowego do przynajmniej jednego terminala mobilnego (niepokazane) połączonego z węzłem przekaźnikowym. Donorowy enb obejmuje układ przesunięcia czasowego 902, który jest dostosowany do przesuwania subramek przeznaczonych do węzła przekaźnikowego o jeden lub więcej okresów trwania symboli OFDM w czasie względem subramek w downlinku węzła przekaźnikowego. Donorowy enb 900 dalej zawiera jednostkę nadawczą 904, która jest dostosowana do transmitowania subramek przesuniętych w czasie lub inne subramek do węzła przekaźnikowego. Należy zauważyć, że Figury 8 i 9 ilustrują zaledwie różne układy funkcjonalne jednostki w węźle przekaźnikowym 800 i enb 900 w sposób logiczny. Jednakże, specjalista może wdrożyć te funkcje w życie 6

8 5 przy pomocy dowolnego oprogramowania i sprzętu. Stąd też, wynalazek generalnie nie jest ograniczony do ukazanej konstrukcji węzła przekaźnikowego 800 oraz enb 900. Figura ilustruje układ 00 zgodnie z jednym przykładem wykonania. Układ 00 jest dostosowany do unikania lub redukcji zakłóceń w systemie komunikacji bezprzewodowej. Układ zawiera enb 04 kontrolujący komórkę donorową 02 oraz węzeł przekaźnikowy 06. Kiedy przynajmniej jeden terminal mobilny 08 jest połączony z węzłem przekaźnikowym jest skonfigurowany by tworzyć przynajmniej jedną przerwę w transmisji 12 do terminala(li) mobilnych 08 oraz odbierać transmisję od enb 04 kontrolującego komórkę donorową 02 w trakcie stworzonych przerw. Pełnomocnik: 7

9 Zastrzeżenia patentowe Sposób w węźle przekaźnikowym (06) w systemie komunikacji bezprzewodowej do unikania lub redukcji zakłóceń pomiędzy transmisjami () od donorowego rozwiniętego węzła B, donorowego enb (04) do węzła przekaźnikowego (06) oraz transmisjami w downlinku (12) od węzła przekaźnikowego (06) do przynajmniej jednego terminala mobilnego (08) połączonego z węzłem przekaźnikowym (06), sposób obejmujący następujące etapy: - tworzenie przynajmniej jednej przerwy we wspomnianych transmisjach w downlinku (12) od węzła przekaźnikowego do przynajmniej jednego terminala mobilnego; - odbieranie transmisji () od donorowego enb dawcy (04) w trakcie wspomnianej przynajmniej jednej przerwy, znamienny tym, że wspomniane transmisje (, 12) odbywają się w nakładających się pasmach częstotliwości i gdzie przynajmniej jedna przerwa jest wytworzona poprzez zastosowanie formatu subramki Multicast/Broadcast Single Frequency Network, formatu subramki MBSFN. 2. Sposób według zastrz. 1, w którym przynajmniej jedna przerwa wytworzona jest poprzez zastosowanie formatu subramki MBS-FN znanego starszym terminalom mobilnym tzn. terminalom mobilnym z możliwością wstecznej kompatybilności. 3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, w którym przynajmniej jedna przerwa jest wytworzona poprzez zastosowanie formatu subramki MBSFN, gdzie zawartość subramki jest ograniczona do symboli odniesienia i sygnalizacji kontrolnej, które są przypisane do mniej niż 3 symboli OFDM subramki. 4. Sposób według któregokolwiek z zastrzeżeń 1-3, w którym subramki transmisji od enb dawcy do węzła przekaźnikowego są przesuniętymi w czasie (604) jednym lub więcej czasami trwania symboli OFDM względem subramek w downlinku. 5. Sposób według zastrz. 4, w którym ilość czasów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego wybrana jest na podstawie czasu trwania (404) regionu kontrolnego zastosowanego w subramkach w obrębie komórek węzła przekaźnikowego. 6. Sposób według zastrz. 4 albo 5, w którym ostatnia część (706) przynajmniej jednej subramki transmisji od donorowego enb do węzła przekaźnikowego jest pozostawiona w formie nieużywanej do transmisji. 7. Sposób według zastrz. 6, w którym długość czasowa (704) nieużywanej części zależy od ilości czasów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego subramki. 8. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 1-7, w którym ilość wspomnianych przerw w downlinku może różnić się od kilku przerw na ramkę radiową do mniej niż jednej przerwy na ramkę radiową. 9. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 1-8, w którym węzeł przekaźnikowy decyduje o tym, w którym momencie przerwy powinny być wytworzone, oraz gdzie węzeł przekaźnikowy informuje terminale mobilne, których to dotyczy oraz, jeśli okaże się to niezbędne, donorowy enb o tym, podczas którego przedziału czasowego dojdzie do wystąpienia przerwy w transmisji w downlinku.. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 1-8, w którym węzeł przekaźnikowy jest informowany 1

10 przez donorowy enb, w którym momencie przerwy powinny być wytworzone, oraz gdzie węzeł przekaźnikowy informuje terminale mobilne, których to dotyczy o tym, podczas którego przedziału czasowego dojdzie do wystąpienia przerwy w transmisji w downlinku. 11. Węzeł przekaźnikowy (800, 06) w systemie komunikacji bezprzewodowej, wspomniany węzeł przekaźnikowy dostosowany do unikania lub redukcji zakłóceń pomiędzy transmisjami (808, ) od donorowego rozwiniętego węzła B, donorowego enb, (900, 04) do węzła przekaźnikowego i transmisjami w downlinku (806, 1212) z węzła przekaźnikowego do przynajmniej jednego terminala mobilnego (08) połączonego z węzłem przekaźnikowym, wspomniany węzeł przekaźnikowy zawierający: - jednostkę unikania zakłóceń (802), która jest dostosowana do tworzenia przynajmniej jednej przerwy we wspomnianych transmisjach w downlinku od węzła przekaźnikowego do przynajmniej jednego terminala mobilnego (08); - jednostkę odbiorczą (804), która jest dostosowana do odbierania transmisji (808, ) od donorowego enb w trakcie przynajmniej jednej wspomnianej przerwy, znamienny tym, że wspomniane transmisje (808, ; 806, 12) odbywają się w nakładających się pasmach częstotliwości, i w którym wspomniana przynajmniej jedna przerwa jest wytworzona poprzez zastosowanie formatu subramki Multicast/Broadcast Single Frequency Network, formatu subramki MBSFN. 12. Węzeł przekaźnikowy według zastrzeż. 11, w którym jednostka unikania zakłóceń jest dalej dostosowana do tworzenia wspomnianej przynajmniej jednej przerwy poprzez wykorzystanie formatu subramki MBSFN znanego starszym terminalom mobilnym, tzn. terminalom mobilnym z możliwością wstecznej kompatybilności. 13. Węzeł przekaźnikowy według zastrz. 11 albo 12, w którym jednostka unikania zakłóceń jest dalej dostosowana do tworzenia wspomnianej przynajmniej jednej przerwy poprzez wykorzystanie formatu subramki MBSFN, gdzie zawartość subramki jest ograniczona do symboli odniesienia i sygnałów kontrolnych, które są przypisane do mniej niż 3 symboli OFDM subramki. 14. Węzeł przekaźnikowy według któregokolwiek z zastrzeżeń 11-13, w którym jednostka odbiorcza jest także dostosowana do odbierania subramki transmisji od donorowego enb do węzła przekaźnikowego, które są przesuniętymi w czasie jednym lub więcej czasami trwania symboli OFDM względem subramek w downlinku.. Węzeł przekaźnikowy według zastrz. 14, w którym jednostka odbiorcza jest także dostosowana do odbierania subramek, gdzie ilość czasów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego jest wybrana na podstawie czasu trwania regionu kontrolnego użytego w subramkach w obrębie komórek węzła przekaźnikowego. 16. Węzeł przekaźnikowy według zastrz. 14 albo, w którym jednostka odbiorcza jest także dostosowana do odbierania subramek, gdzie ostatnia część przynajmniej jednej subramki transmisji od donorowego enb do enb przekaźnika jest pozostawione w formie nieużywanej do transmisji. 17. Węzeł przekaźnikowy według zastrz. 16, w którym jednostka odbiorcza jest także dostosowana do odbioru subramek, gdzie długość czasowa nieużytej części zależy od liczby czasów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego subramki. 18. Węzeł przekaźnikowy według któregokolwiek z zastrzeżeń 11-17, w którym jednostka unikania zakłóceń jest także dostosowana do zmieniania ilości wspomnianych przerw w downlinku tak, 2

11 aby wynosiły od kilku przerw na ramkę radiową do mniej niż jednej przerwy na ramkę radiową. 19. Węzeł przekaźnikowy według któregokolwiek z zastrzeżeń 11-18, w którym węzeł przekaźnikowy jest dostosowany do decydowania, w którym momencie przerwy powinny być wytworzone, oraz gdzie węzeł przekaźnikowy jest także dostosowany do informowania terminali mobilnych, których to dotyczy i, jeśli okaże się to niezbędne, donorowego enb, o tym, w którym momencie w przedziale czasowym dojdzie do przerwy w transmisji w downlinku.. Węzeł przekaźnikowy według któregokolwiek z zastrzeżeń 11-18, w którym węzeł przekaźnikowy jest dostosowany do informowania przez donorowy enb o tym, w którym momencie powinno dojść do wytworzenia przerw, oraz gdzie węzeł przekaźnikowy jest także dostosowany do informowania mobilnych terminali, których to dotyczy, o tym, kiedy podczas przedziału czasowego dojdzie do przerwy w transmisji w downlinku. 21. Donorowy rozwinięty węzeł B, donorowy enb (900, 04) połączony z węzłem przekaźnikowym (800, 06) zgodnie z tym, co zostało opisane w zastrzeżeniu 11 w systemie komunikacji bezprzewodowej, wspomniany donorowy enb dostosowany do unikania lub redukcji zakłóceń pomiędzy transmisjami (906, ) od donorowego enb do węzła przekaźnikowego oraz transmisjami w downlinku (806, 12) z węzła przekaźnikowego do przynajmniej jednego terminala mobilnego (08) połączonego z węzłem przekaźnikowym, wspomniany donorowy enb znamienny tym, że wspomniany donorowy enb zawiera: - jednostkę przesunięcia czasowego (902) dostosowaną do przesuwania subramek (604) przeznaczonych do jednego lub więcej czasów trwania symboli OFDM węzła przekaźnikowego w czasie względem subramek w downlinku węzła przekaźnikowego, - jednostkę nadawczą (904) dostosowaną do transmitowania wspomnianych przesuniętych w czasie subramek lub innych subramek do węzła przekaźnikowego, gdzie wspomniane transmisje (906, ; 806, 12) odbywają się w nakładających się pasmach częstotliwości, oraz gdzie donorowy enb jest dostosowany do otrzymywania informacji od węzła przekaźnikowego o tym, w którym przedziale czasowym dojdzie do wytworzenia przerwy w transmisji w downlinku węzła przekaźnikowego. 22. Donorowy enb według zastrz. 21, w którym jednostka przesunięcia czasowego jest także dostosowana do wybierania ilości czasów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego w oparciu o czas trwania regionu kontrolnego w subramkach w obrębie komórek węzła przekaźnikowego. 23. Donorowy enb według zastrz. 21 albo 22, zawierający także: - jednostkę skracania czasu trwania transmisji dostosowaną do pozostawiania ostatniej części przynajmniej jednej subramki transmisji od donorowego enb do węzła przekaźnikowego nieużywanej do transmisji. 24. Donorowy enb według zastrz. 23, w którym jednostka skracania czasu trwania transmisji jest także dostosowana do uzależniania długości czasu nieużytej części od ilości czasów trwania symboli OFDM przesunięcia czasowego subramki. 25. Donorowy enb według zastrz , w którym jednostka transmitująca jest także dostosowana do zmieniania ilości subramek wysyłanych do stacji przekaźnika od kilku na ramkę radiową do mniej niż jedna subramka na ramkę radiową. 26. Donorowa enb według zastrz , w której przerwa jest w formacie subramki 3

12 Multicast/Broadcast Single Frequency Network, formacie subramki MBSFN. 27. Układ dostosowany do unikania lub redukcji zakłóceń w systemie komunikacji bezprzewodowej zawierający: 5 - rozwinięty Węzeł B, enb (04), kontrolujący komórkę donorową (02), oraz - węzeł przekaźnikowy (06), w którym w przypadku, gdy przynajmniej jeden terminal mobilny (08) jest połączony z węzłem przekaźnikowym, węzeł przekaźnikowy jest skonfigurowany do: - tworzenia przynajmniej jednej przerwy w transmisji (12) do przynajmniej jednego terminalna mobilnego; - odbierania transmisji () od enb kontrolującego komórkę donorową w trakcie wspomnianej przynajmniej jednej przerwy, znamienny tym, że wspomniane transmisje (12, ) odbywają się w nakładających się pasmach częstotliwości, oraz gdzie wspomniana przynajmniej jedna przerwa jest wytworzona poprzez zastosowanie formatu subramki Multicast/Broadcast Single Frequency Network, formatu subramki MBSFN. Pełnomocnik: 4

13

14

15

16

17

18

19