Nowe warunki kontraktowania gazu ziemnego

Transkrypt

1 Doradztwo energetyczne Nowe warunki kontraktowania gazu ziemnego Daniel Borkowski Radca Prawny Kancelaria LEGAL PARTNER Czeladź, dn. 15 marca 2013 r. ul. Nowogrodzka 18/5 I Warszawa tel/fax: kancelaria@legalpartner.com.pl www: 1

2 Agenda Jak się zawiera umowy na dojrzałym liberalizowanym rynku Przegląd umów na rynku gazu ziemnego Standard umowy EFET 2 2

3 Wstęp - Rynek gazu ziemnego - trendy i kierunki zmian Stary model rynku gazu w UE Obecny model rynku gazu w UE Wnioski: nieuchronny proces zmian, doświadczenia USA, UK, Holandii, Niemiec podążanie za zmianami na rynku energii elektrycznej uwolnienie cen gazu i rozwój handlu gazem w tzw. HUB ach - Centrach Handlu/Wymiany Gazu brak dostosowania się wpływa na marginalizację i osłabienie konkurencyjności Źródło: opracowanie własne zmiany kontraktów w zakresie: Rodzaju Podmiotów Miejsca Terminów Cen Ryzyk

4 Handel na wolnym i regulowanym rynku gazu rodzaje transakcji Bilateralne OTC Giełda Umowy są negocjowane bezpośrednio przez dwie strony Kontrakty mogą byd negocjowane przez brokera, który pomaga obu stronom się odnaleźd i poszukiwad uzgodnionych warunków Umowy są realizowane poprzez wymianę multilateralną, która tworzy rynek zarządzany Kontrakty są często mocno proklienckie i mają dłuższy okres trwania Strony umowy są sobie znane Parametry umowy mogą się znacznie różnid, chod podejście proklienckie jest generalnie dopuszczalne Anonimowośd obrotu znacznie się różni Kontrakty są znacznie ustandaryzowane Obrót jest anonimowy Ceny są nieprzejrzyste Ceny są nieprzejrzyste Ceny są przejrzyste Egzekucja jest długa i kosztowna Czas egzekucji i koszt może się znacznie różnid Egzekucja jest szybka i tania Często istnieją procesy dla zabezpieczenia integralności rynku 4 4

5 Handel na wolnym rynku gazu rodzaje transakcji Zasadnicze 4 rodzaje wymiany handlowej użyte w handlu energią: Posługiwanie się dwoma podstawowymi typami wymiany handlowej: Posługiwanie się dwoma generalnymi typami transakcji: Fizyczne Hedgingowe Spekulacyjne Arbitrażowe OTC ( Over The Counter) Wymiana - Giełda Standardowe produkty Produkty strukturyzowane Warunki handlu OTC ( over the counter) Handel wymienny (giełda) Rynek SPOT - bilateralne o dłuższym okresie - Forward y: podstawowe i peak - umowy strukturyzowane - opcje - Swing i - Swap y - rynek elektroniczny - standardowe transakcje - futures -bezzwłoczna fizyczna dostawa towaru - day-ahead/with-in-day: podstawowe, peak, godzinowe 5 5

6 Handel na wolnym rynku gazu rodzaje transakcji ROZWÓJ RYNKU OTC Forward SWAPS Transakcje fizyczne Elementy regionalne Future Market Options Swaptions Spreads Spread options 6 6

7 Handel na wolnym rynku gazu - Arbitraż Kupno i sprzedaż towaru w celu osiągnięcia zysku z różnic w cenie Różnice w cenach mogą byd funkcją: Położenia Czasu Stopnia Innych sił rynkowych Mogą byd to ceny rzeczywiste lub papierowe Klasyczny prosty arbitraż dla zysku Jeśli cena w miejscu A = P Jeśli cena w miejscu B = Q i C= koszt transportu, obsługi i inne koszty transakcji, wliczając w to finansowanie, straty itd. Jeżeli Q-P> C to Arb jest otwarty! Przenieś materiał z A do B żeby osiągnąd zysk 7 7

8 Handel na wolnym rynku gazu transakcje zawierane w Hub ach PRZYKŁAD 1: POPRZEZ HUB PRZYKŁAD 2: W RAMACH HUB PRZYKŁAD 3: DOOKOŁA HUB PRZYKŁAD 4: USŁUGA BILANSOWANIA PRZYKŁAD 5: NA ZEWNĄTRZ HUB TERMINAL 5 INNY HUB/OSP TERMINAL 4 TERMINAL 1 TERMINAL 3 TERMINAL 2 8 8

9 Handel na wolnym rynku gazu transakcje zawierane w Hub ach HUB FIZYCZNY HUB WIRTUALNY HUB - OBRÓT GIEŁDOWY Połączenia rurociągów Różne dostawy gazu Zamiar transakcji Magazynowanie jako dodatkowy bonus Operator HUB Standardowe Umowy Wielu graczy Rynek spot Handel elektroniczny Zarządzanie RYZYKIEM Przejrzystośd cen clearing Baumgarten TTF NBP Eurohub PSV Henry Hub KIERUNEK ROZWOJU HUB Czy rozwinie się Hub w Polsce i jaka będzie jego rola? 9 9

10 Rodzaje umów Wybrane rodzaje umów ze względu na: Czas trwania: Nieokreślony i określony Długoterminowe Średnioterminowe Krótkoterminowe Gwarancja dostaw: Umowy ciągłe Umowy przerywane Przedmiot umowy: Kompleksowe Rozdzielone umowy na: sprzedaż, przesył, dystrybucję, magazynowania, skraplanie, regazyfikację i inne usługi lub Fizyczna dostawa SWOP Produkty finansowe Sposób zawierania umów: Oferta i przyjęcie Negocjacje Aukcje Przetarg lub Bilateralne OTC Giełda Sposób ustalania ceny: Negocjowane Taryfowe Specjalne Miejsca wykonania: Punkt fizyczny Punkt wirtualny Hub Granica kraju lub zakładu 10 10

11 Umowa EFET (European Federation of Energy Traders) Umowa ramowa dotycząca dostaw i odbioru gazu ziemnego Przedmiot umowy Definicje i interpretacja Zawieranie (ustne-pisemne) i potwierdzanie umów indywidualnych (wzoryzałączniki), protokoły rozbieżności, aneksy dla poszczególnych Hubów, Podstawowe obowiązki w zakresie dostaw-odbioru i płatności (grafik lub bez, wybór kodeksu) Podstawowe obowiązki z tytułu opcji (premia, wykonanie i termin) Dostawa (zasada stałości), pomiar, przesył i ryzyko Siła wyższa (przesłanki, limit czasu) środki zaradcze w wypadku niedostarczenia lub nieodebrania gazu (limit tolerancji, średnia cena) Zła jakośd (obowiązki Sprzedawcy, prawa Kupującego) Wstrzymanie dostaw/obioru Okres obowiązywania (wygaśnięcie, wypowiedzenie 30 dni, automatyczne rozwiązanie) 11 11

12 Umowa EFET (European Federation of Energy Traders) Umowa ramowa dotycząca dostaw i odbioru gazu ziemnego Obliczanie kwoty należności w przypadku rozwiązania (Zysk (Strata + Koszt)) Ograniczenia odpowiedzialności Rozliczenia (faktury i płatności, kwoty sporne, odsetki) Podatki (obowiązki Sprzedającego/Kupującego/Użytkownika koocowego) Cena za towar (stała/zmienna i procedura na wypadek zakłóceo rynkowych, ceny zastępcze) Gwarancje i zabezpieczenia (wiarygodnośd finansowa, sprawozdania finansowe) Cesja (zakaz, cesja na podmioty stowarzyszone) Poufnośd (przedmiot, przesłanki, okres 1 roku) Prawo właściwe i arbitraż (prawo angielskie, arbitraż w Londynie/Niemcy) Postanowienia ogólne Aneksy i załączniki (formularz wyboru, potwierdzenia cena stała/zmienna, opcja kupna/sprzedaży, aneksy dla poszczególnych Hubów, ) 12 12

13 Dziękuję za spotkanie Daniel Borkowski Radca Prawny 13