Biuletyn agrotechniczny KWS. Biuletyn agrotechniczny KWS

Transkrypt

1 Biuletyn agrotechniczny KWS Biuletyn agrotechniczny KWS nr 3/2003 (4) Przygotowanie stanowiska pod buraki Od nas wszystko się zaczyna.

2 Wprowadzenie Wprowadzenie Jakby wielkim nie było znaczenie odkrycia możliwości wykorzystania energii atomowej przez ludzkość, zejdzie ono na drugi plan wobec tego postępu techniki jaki nastąpi po całkowitym poznaniu fotosyntezy zielonej rośliny. F. Joliot-Curie Wkrajach Unii Europejskiej burak cukrowy zajmuje szczególne miejsce wśród roślin rolniczych, gdyż stanowi jedną z najbardziej opłacalnych upraw. Uzyskanie wysokiego plonu, o doskonałej jakości technologicznej, wymaga znajomości procesów zachodzących w środowisku glebowym oraz biologii rośliny uprawnej. Tylko stabilnie plonujący w latach burak cukrowy będzie w przyszłości gwarancją dochodowej uprawy i tylko taki plantator będzie traktowany jako partner przez przemysł cukrowniczy. Liberalizacja handlu cukrem w Europie po 2006 roku spowoduje sytuację, w której koszt produkcji cukru będzie decydował o tym czy produkcja cukru z buraków będzie opłacalna. W tej sytuacji należy uczynić wszystko, aby ustabilizować stan agrotechniki swojej plantacji na wysokim poziomie, gwarantującym stabilny plon o wysokiej jakości przy niskich nakładach. Przygotowanie stanowiska pod uprawę buraka cukrowego należy traktować jako proces kompleksowy. Żyzność gleby kształtowana na drodze zmianowania roślin, uprawy roli i nawożenia prowadzi do wytworzenia korzystnych właściwości gleby, tj. prawidłowego odczynu, struktury, zasobności w składniki pokarmowe oraz stosunków powietrzno-wodnych. Tylko pod wpływem wieloletniego (cykl płodozmianowy), ukierunkowanego i systematycznego użytkowania gleby jesteśmy w stanie nadać jej wysoką kulturę decydującą o wielkości Fot. KWS Agroservice i stabilności plonowania. Niestety, bardzo często przygotowanie stanowiska pod uprawę buraka cukrowego rozpoczyna się po zbiorze przedplonu, czy jak w przypadku nawożenia mineralnego, dopiero wiosną. Wyniki licznych prac naukowych, doświadczeń polowych i praktyki rolniczej wykluczają w nowoczesnej technologii uprawy buraka cukrowego jakiekolwiek niedociągnięcia, ze względu na brak możliwości zrównoważenia ich skutków postępem biologicznym, zwiększonym nawożeniem organiczno-mineralnym, czy intensywną ochroną chemiczną plantacji. Układając płodozmian lub zmianowanie dla gospodarstwa specjalizującego się w uprawie buraka cukrowego należy kierować się takimi zasadami, aby rośliny tworzące zmianowanie wpływały na poprawienie lub przynajmniej odtworzenie prawidłowych dla wiodącej uprawy warunków siedliska. Burak na najlepszych stanowiskach nie powinien być uprawiany częściej niż co 3-4 lata, zaś na glebach słabszych co 2

3 Stanowisko w płodozmianie 5-6 lat. Po takim okresie ginie większość patogenów wraz z ich formami przetrwalnikowymi. Stosowanie obornika lub międzyplonów istotnie ogranicza występowanie chorób grzybowych powodowanych przez patogeny zasiedlające glebę (Pythium sp., Fusarium sp. i Verticillium sp.), których nie eliminują przedplony. Uprawa buraka w płodozmianach o krótkich rotacjach prowadzi także do tzw. wyburaczenia gleby, co jest spowodowane istotnym wzrostem zagęszczenia populacji mątwika burakowego oraz jednostronnym wyczerpaniem gleby ze składników pokarmowych (wzrost podatności roślin na choroby infekcyjne). Przedplon powinien pozostawiać rolę w stanie wysokiej kultury, wolną od uciążliwych chwastów wieloletnich oraz pozostałości herbicydów. Jego termin zbioru powinien umożliwić wysiew poplonu i zastosowanie właściwego nawożenia. Warunki te spełniają rośliny strączkowe, zboża (najlepiej pszenica ozima) oraz mieszanki zbożowo-strączkowe. W celu ograniczenia rozwoju chorób grzybowych i obecności uporczywych chwastów zasadne jest wyeliminowanie z płodozmianu buraczanego rzepaku i kukurydzy. Ocenę przedplonów pod buraki przedstawiono w Tabeli 1. Tabela 1. Bonitacja stanowiska dla buraka cukrowego po różnych przedplonach. (+++) - stan korzystny dużego nasilenia, (++) - stan dobry, (+) - słaby, niekorzystny, (1) - niebezpieczeństwo pozostałości preparatów, lub resztek utrudniających uprawę buraka, (2) - nie w pełni wykorzystane stanowisko pod względem gospodarczym, (3) - stanowisko nieodpowiednie ze względu na silne zamątwiczenie gleby. Źródło: I. Gutmański Uwaga. Na stanowiskach po uprawach wieloletnich takich jak: motylkowe, ich mieszanki z trawami i trawy w siewie czystym istotne zagrożenie dla buraka, szczególnie we wczesnych fazach rozwojowych, stanowią szkodniki glebowe, przede wszystkim drutowce i pędraki. W przypadku uprawy po grochu siewnym i peluszce istnieje możliwość większego porażenia buraka cukrowego przez Aphanomyces cochlioides oraz Pythium debaryanum. Natomiast po ziemniaku, kukurydzy, lucernie i warzywach możemy liczyć się z większym nasileniem występowania grzyba Rhizoctonia solani. 3

4 Uprawa roli Głęboszowanie Podstawowym celem uprawy roli jest kształtowanie biologicznych, fizycznych i chemicznych właściwości gleby, które umożliwią roślinie prawidłowy wzrost i rozwój od momentu umieszczenia nasion w glebie do uzyskania plonu o wysokiej jakości. Oto jej najważniejsze elementy: Głęboszowanie Nadmierne zagęszczenie warstwy gleby, która znajduje się poza zasięgiem elementów roboczych narzędzi uprawowych, często jest jednym z podstawowych czynników ograniczających wzrost plonu. Zagęszczenie podglebia, w przeciwieństwie do warstwy ornej, ma na plon roślin długotrwały wpływ. Podeszwa płużna tworzy się w wyniku oddziaływania kół ciągnika, maszyn rolniczych i środków transportu. W czasie wykonywania zabiegów uprawowych sumaryczna powierzchnia śladów kół przy uprawie pszenicy ozimej, będącej najczęstszym przedplonem dla buraka, pięciokrotnie przewyższa powierzchnię pola, a przy uprawie buraka ośmiokrotnie. Wykonywanie orki w warunkach wysokiej wilgotności gleby powoduje zagęszczenie dna bruzdy przez koła ciągnika i lemiesz pługa (zużyty lemiesz potęguje niekorzystne działanie). Do standardowych zabiegów powinno należeć głęboszowanie mocno ubitych pasów pola, tj. ścieżek przejazdowych oraz uwroci. Rys. 1. Zabieg głęboszowania. Fot. KWS Agroservice Rys. 2. Głębosz firmy Knoche. Fot. KWS Agroservice Korzyści wynikające z głęboszowania to: wzrost plonu buraka cukrowego, który należy do grupy roślin posiadających głęboki system korzeniowy lepszy rozwój systemu korzeniowego co umożliwia pobieranie składników pokarmowych i wody z głębszych warstw gleby (duże znaczenie w latach suchych) strukturotwórcze działanie polegające na zwiększeniu udziału porów dużych odpowiedzialnych za odprowadzanie wody grawitacyjnej (szczególne znaczenie w latach mokrych) oraz porów mniejszych kształtujących zasoby wody dostępnej dla roślin ograniczenie występowania chorób korzeni (Parch pasowy, Fusariozy, Sucha zgnilizna korzeni) prawidłowy kształt korzenia, a przez to ograniczenie strat podczas zbioru i zmniejszenie zanieczyszczenia ziemią obniżenie nakładów ponoszonych na zabiegi uprawowe, szczególnie na orkę zimową Zabieg głęboszowania najlepiej wykonywać co 4 lata, pod przedplon buraka, na głębokość od 8 do 10 cm poniżej stwierdzonego zagęszczenia gleby (Rys. 1, 2). Plonotwórcze oddziaływanie tego zabiegu będzie widoczne w całym płodozmianie. 4

5 Uprawa roli Rys. 3. Kultywator do uprawy ścierniska. Fot. KWS Agroservice Uprawa pożniwna Rys. 4. Nieprawidłowe, warstwowe umieszczenie resztek pożniwnych. Fot. KWS Agroservice Uprawa pożniwna Obserwowany w ostatnich latach późniejszy termin zbioru zbóż wynika ze stosowania wysokich dawek nawożenia azotowego oraz pełnej ochrony fungicydowej. Po zbiorze przedplonu należy więc natychmiast wykonać zabiegi uprawowe, których celem jest: rozluźnienie wierzchniej warstwy roli, a przez to ograniczenie parowania wody z gleby, zwiększenie aktywności biologicznej gleby przez dokładne wymieszanie resztek pożniwnych (w przypadku nawożenia słomą, w celu prawidłowej mineralizacji dodajemy 8 kg N/t przyoranej słomy) oraz wapna (przy niskim ph), niszczenie kiełkujących chwastów (niektóre z nich np. samosiewy rzepaku, gorczyca polna, tobołki polne, tasznik pospolity, są żywicielami dla mątwika burakowego. Oprócz tego inne gatunki chwastów z rodziny rdestowatych, komosowatych oraz należące do innych rodzin: m.in. fiołek pospolity, chaber bławatek, jasnota pospolita mogą powodować wzrost występowania tego nicienia). Nieterminowe i niedokładne niszczenie chwastów zniweczyć może nawet najlepszy płodozmian, przygotowanie roli do wysiewu poplonów ścierniskowych w sposób umożliwiający ich szybkie kiełkowanie i wschody. W środowisku plantatorów od dawna toczy się dyskusja na temat, które z oferowanych aktualnie narzędzi uprawowych: kultywator ścierniskowy, ciężka brona talerzowa, czy pług podorywkowy umożliwia najlepsze wykonanie uprawy pożniwnej. Wyniki licznych doświadczeń oraz praktyki rolniczej wskazują, iż najlepiej do tego celu nadaje się kultywator ścierniskowy ( Rys. 3). Wyposażony jest on w sztywne zęby, które podcinają ściernisko i dokładnie mieszają z glebą, talerze, które kruszą i wyrównują rolę oraz wał ugniatający wierzchnią warstwę pola, co zapewnia właściwe warunki do mineralizacji materii organicznej oraz chroni glebę przed skutkami erozji. Właściwa praca kultywatora umożliwia równomierne rozmieszczenie resztek pożniwnych (70% przykrycia) w całej spulchnionej warstwie gleby i jest na ogół wyższa, niż w przypadku brony talerzowej oraz pługa podorywkowego (warstwowe ułożenie resztek pożniwnych - Rys. 4). Mniejsze jest również o 30-50% zużycie paliwa oraz większa wydajność pracy. Brony talerzowej, która dodatkowo wymaga dołączenia włóki lub wału (pierścieniowy, Cambridge lub Crosskill), nie należy stosować na polach zaperzonych. 5

6 Uprawa roli Orka głęboka, przedzimowa poplony ścierniskowe Prędkość robocza narzędzi wynosi od 5-7 km/h (pług podorywkowy) do ponad 10 km/h (kultywator ścierniskowy). Zabiegi pożniwne należy wykonać na głębokość od 8-12 cm. Głębiej uprawiamy w przypadku przykrywania wapna i dużej ścierni oraz na glebach ciężkich i suchych. Orka głęboka, przedzimowa Celem orki przedzimowej, wykonywanej na głębokość warstwy uprawnej gleby, jest równomierne rozmieszczenie substancji organicznej oraz składników pokarmowych, zatrzymanie możliwie jak największych ilości wody z opadów zimowych, poddanie roli strukturotwórczemu działaniu mrozu, niszczeniu chwastów oraz patogenów rozwijających się na obumarłych liściach, źdźbłach, łodygach i korzeniach roślin. Orkę przedzimową należy wykonać: starannie na jednakową głębokość warstwy ornej, z niewielkim wyskibieniem (różnice między grzbietami skib a zagłębieniami nie powinny przekraczać 4-6 cm). Ostra skiba uniemożliwia prawidłową uprawę przedsiewną i wpływa na nierównomierne przesuszenie gleby, najlepiej pługiem obracalnym, mniejsze zużycie paliwa, wzrost wydajności o % (Rys. 5), z prędkością roboczą od 5-6 km/h (odkładnice cylindryczne) do powyżej 7 km/h (odkładnice cylindroidalne i półśrubowe), Rys. 5. Pług obracalny firmy Gregoire Besson. Fot. KWS Agroservice z zastosowaniem przedpłużka (w przypadku przyorywania obornika lub poplonu), w warunkach właściwego uwilgotnienia gleby (przejazd kołami ciągnika po dnie bruzdy w stanie wysokiego uwilgotnienia gleby staje się początkiem tworzenia podeszwy płużnej), w przypadku braku możliwości zastosowania głębosza warto jest zastosować przy orce zimowej nieco zapomniane już pogłębiacze. Poplony ścierniskowe W dobie uproszczeń zmianowań i spadku produkcji obornika, wynikającego ze zmniejszenia się pogłowia zwierząt gospodarskich, wprowadzenie do uprawy poplonów ścierniskowych jako źródła materii organicznej, nabiera szczególnego znaczenia. Uprawa w poplonie nowych odmian gorczycy białej i rzodkwi oleistej, które odznaczają się biologicznym mechanizmem ograniczania populacji mątwika burakowego w glebie, spowodowała w ostatnich latach w naszym kraju znaczący wzrost zainteresowania wysiewem poplonów ścierniskowych. Znaczenie uprawy poplonów ścierniskowych dla siedliska glebowego przeznaczonego pod burak cukrowy polega na: wprowadzeniu do gleby substancji organicznej, stanowiącej sorbent zapobiegający wymyciu składników pokarmowych (szczególnie azotanów) do głębszych warstw gleby i wód gruntowych, poprawieniu stanu struktury i kultury gleby, szczególnie przy niskim poziomie lub braku nawożenia obornikiem oraz w gospodarstwach o dużym udziale zbóż i roślin okopowych w strukturze zasiewów, ograniczeniu ujemnego wpływu zagęszczenia warstwy ornej i podornej gleby na wzrost ( naturalny głębosz ), ma to szczególne znaczenie na glebach ciężkich, ochronie gleby przed skutkami erozji powietrznej i wodnej, zmniejszeniu zachwaszczenia oraz ograniczeniu występowania szkodników glebowych, przede wszystkim mątwika burakowego (odmiany antymątwikowe gorczycy białej ograniczają populację nicienia o 25-35%, a rzodkwi oleistej o 40-55%). 6

7 Uprawa roli Uprawa buraka cukrowego z siewu w mulcz nawożenie obornikiem Rośliny wysiewane w poplonie ścierniskowym powinny charakteryzować się niskimi wymaganiami agrotechnicznymi i wodno-termicznymi, wysoką dynamiką wzrostu w stosunkowo krótkim okresie wegetacji (60-80 dni) oraz dużym plonem biomasy bez wytwarzania nasion. Uprawa buraka cukrowego z siewu w mulcz Polega ona na wyeliminowaniu z jesiennej uprawy roli orki głębokiej oraz rezygnacji z wiosennej uprawy bądź też ograniczeniu jej do jednego, płytkiego zabiegu, którego zadaniem jest wymieszanie rośliny międzyplonowej z glebą (dotyczy to gospodarstw nie posiadających siewników wyposażonych w specjalne kroje tarczowe). W międzyplonie wysiewa się gatunki roślin dobrze zakrywające rolę i nie wytwarzające zbyt dużej, zdrewniałej masy nadziemnej. Ze względu na niskie wymagania wodne w okresie wschodów polecamy zwłaszcza antymątwikowe odmiany gorczycy białej (np.: Sirola). Rośliny te, oprócz korzyści wynikających z uprawy międzyplonów, pozostawione na polu jako mulcz chronią młode siewki buraka przed skutkami erozji wietrznej i wodnej oraz wpływają korzystnie na zdrowotność buraka w okresie wegetacji. Nawożenie obornikiem Burak cukrowy obok ziemniaka, kukurydzy i rzepaku, należy do roślin najlepiej wykorzystujących składniki mineralne z obornika, gdyż posiada silnie rozbudowany system korzeniowy, a jego najwyższe zapotrzebowanie na składniki pokarmowe przypada w okresie największej mineralizacji substancji organicznej w glebie (czerwiec-lipiec). Obornik jest najlepszym nawozem organicznym stosowanym pod burak cukrowy i najtańszym zbilansowanym nawozem zwiększającym plon oraz jego jakość (Tab. 2). Nawożenie obornikiem wpływa na: wzrost koncentracji materii organicznej i poprawienie pojemności sorpcyjnej oraz zdolności buforowych gleby, zwiększenie zawartości składników pokarmowych poprzez stymulowanie rozwoju mikroorganizmów glebowych odpowiedzialnych za mineralizację masy organicznej, poprawienie właściwości fizycznych gleby (struktura gruzełkowata, stosunki powietrzno-wodne), co ma istotny wpływ na wzrost i rozwój roślin, szczególnie w początkowym okresie wegetacji, korzystnym wpływie na rozwój mikroorganizmów antagonistycznych w stosunku do chorobotwórczych grzybów glebowych, przez co obniża się ich szkodliwość, wzbogacenie gleby w łatwo dostępne mikroelementy, takie jak: bor, mangan, cynk, miedź, molibden. Obornik należy zastosować po zbiorze przedplonu, pod podorywkę, orkę odwrotkę lub w ostateczności pod głęboką orkę zimową. W celu uruchomienia jego wartości plonotwórczej należy jak najwcześniej poddać go procesowi mineralizacji. Efekt ten uzyskuje się po umieszczeniu obornika w najbardziej aktywnej biologicznie warstwie gleby (prawidłowe uwilgotnienie i dostęp powietrza). Zatem na glebach lekkich i średnich obornik należy przyorać głębiej (12-15 cm) niż na glebach ciężkich. Dawka obornika powinna wynosić t/ha. Tabela 2. Ilość składników pokarmowych zawartych w oborniku. Źródło: I.Gutmański,

8 Nawożenie mineralne Wapnowanie gleby Do czynników agrotechnicznych istotnie kształtujących plonowanie roślin należy nawożenie mineralne. Większość autorów badających wpływ nawożenia na plon buraka podkreśla, że jego efektywność zależy od zrównoważonego i racjonalnego stosowania, które polega na uzupełnianiu brakujących składników pokarmowych w glebie. Agrochemiczna analiza gleby na zawartość w niej przyswajalnych składników pokarmowych stanowi zatem najważniejsze kryterium określające potrzeby nawozowe buraka cukrowego. Analizę należy wykonać po zbiorze przedplonu (minimum raz w cyklu rotacyjnym stosowanego w gospodarstwie płodozmianu) określając odczyn gleby oraz zasobność w podstawowe makroskładniki tj. P, K, Mg i Ca. Z badań przeprowadzonych przez Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze wynika, iż naturalna zasobność gleb Polski w składniki pokarmowe jest bardzo niska. Ubogich w fosfor, potas i magnez jest 45-47% powierzchni użytków rolnych naszego kraju. Obowiązujące w uprawie buraka zalecenia nawozowe wskazują, iż prawidłowa zawartość podstawowych składników pokarmowych w glebie jest wynikiem racjonalnego nawożenia wszystkich roślin w płodozmianie. Uzupełniające nawożenie fosforem (nigdy wraz z wapnowaniem), potasem i magnezem należy wykonać jesienią, po zbiorze przedplonu, gdyż burak należy do roślin korzystniej reagujących na stabilną zasobność gleby w fosfor, niż na bieżące nawożenie tym składnikiem, zaś nadmiar potasu wynikający z nieprawidłowego, jednorazowego stosowania wiosną wysokich dawek nawozów potasowych wpływa niekorzystnie na kiełkowanie nasion obniżając zarówno wschody, jak i obsadę roślin na plantacji. Jednakże panująca w tym roku w wielu rejonach naszego kraju długotrwała susza, najprawdopodobniej przyczyni się do stosowania P i K wiosną. Fakt ten skłania nas do zwrócenia szczególnej uwagi na to zagadnienie, któremu poświęcimy kolejny numer Biuletynu agrotechnicznego KWS. Wapnowanie gleby Rys. 6. Mapa potrzeb wapnowania gleb Polski (wg J. Obojski, S. Strączyński 1995) Odczyn gleby to jeden z najważniejszych czynników kształtujących właściwości biologiczne, fizyczne i chemiczne gleby. W glebach kwaśnych znacznemu ograniczeniu ulega aktywność biologiczna mikroorganizmów glebowych. Struktura oraz stosunki powietrzno-wodne tych gleb nie są z reguły stabilne, ze względu na brak lepiszcza oraz destrukcyjne działanie kwaśnej próchnicy. Uniemożliwia to prawidłowy rozwój systemu korzeniowego i pobieranie składników pokarmowych przez rośliny. Według naszych obserwacji, najczęstszą przyczyną 8

9 Nawożenie mineralne Wapnowanie gleby słabych wschodów, niskiej obsady roślin oraz niestabilnych plonów był właśnie kwaśny lub silnie kwaśny odczyn gleby (Rys. 6). Burak cukrowy, podobnie jak większość roślin uprawnych, do swego prawidłowego rozwoju wymaga ph 5,8-7,2 (Rys. 7 i 8). Potrzeby wapnowania należy ustalać w oparciu o skład mechaniczny gleby oraz jej kwasowość. Oznacza to, że np. gleba lekka powinna wykazywać ph 5,6-6,0, a podnoszenie odczynu powyżej tych wartości poprzez wapnowanie ujemnie wpływa na jej właściwości (Tab. 3). Rys. 8. Wymagania niektórych roślin uprawnych co do ph (wg Dobrzańskiego 1993) Najlepszym agrotechnicznym terminem do regulowania odczynu gleby jest wapnowanie pod przedplon buraka, tj. pod zboża (mniejsza wrażliwość na zmianę ph). W przypadku konieczności wapnowania po zbiorze przedplonu, należy wysiać nawozy wapniowe bezpośrednio po jego zbiorze, pod podorywkę. Rys. 7. Wpływ ph na przyswajalność składników pokarmowych oraz życie biologiczne gleby (wg Buckmana i Bradego 1991) 9

10 Nawożenie mineralne Nawożenie magnezem Na glebach ciężkich oraz w przypadku niskiego ph preferowane są szybko działające nawozy tlenkowe zawierające od 60 do 80 % CaO, zaś na glebach lekkich oraz w przypadku wapnowania pod przedplon buraka zaleca się stosować, wolno działające, nawozy węglanowe zawierające od % CaO (wapno defekacyjne) do % CaO (nawóz wapniowy węglanowy, wapno posodowe). Tabela 3. Potrzeby wapnowania gleb mineralnych. Źródło: A. Grześkowiak 1996 Nawożenie Magnezem Występowanie w glebie i pobieranie magnezu. Zawartość przyswajalnego magnezu w glebach Polski jest niska i wynosi od 1 do ponad 20 mg/100 g gleby. Magnez bardzo łatwo przemieszcza się w głąb gleby, zarówno na glebach lekkich jak i ciężkich. Zatem bardzo często warstwa podorna wykazuje większą jego zawartość niż warstwa orna. Stąd objawy niedoboru magnezu występują bardzo często na młodych, płytko ukorzenionych roślinach. Magnez pobierany jest przez rośliny w formie jonu Mg 2+, a jego niedobór wpływa ujemnie na wzrost roślin, plon oraz jakość technologiczną. Wynika to między innymi z faktu iż pełni on w roślinie bardzo ważne i specyficzne funkcje. Magnez jest składnikiem chlorofilu i uczestniczy w procesie fotosyntezy. Jest aktywatorem wielu procesów enzymatycznych i biochemicznych. Bierze udział w syntezie białek i tłuszczów. Korzystnie wpływa na gromadzenie cukru w korzeniu, stymuluje plonotwórcze działanie azotu oraz zmniejsza podatność na choroby, zwłaszcza na chwościk. Zasady stosowania nawozów magnezowych W przypadku stwierdzenia niedoboru magnezu w glebach o niskim odczynie (ph w 1 M KCl < 6,0) należy: zastosować nawozy wapniowo-magnezowe w celu odkwaszenia gleby wysiać nawozy magnezowe (np.: Kizeryt granulowany, Kizeryt pylisty) stosować dokarmianie dolistne magnezem w fazie krytycznego zapotrzebowania W sytuacji, gdy objawy niedoboru występują na stanowisku o uregulowanym odczynie (ph w 1 M KCl w przedziale 6,0-7,0) należy: wysiać nawozy magnezowe zastosować nawozy podstawowe wzbogacone w magnez stosować dokarmianie dolistne magnezem w fazie krytycznego zapotrzebowania Magnez, ze względu na jego dużą ruchliwość w glebie, należy stosować często, lecz w mniejszych dawkach. 10

11 Materiały źródłowe MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE: 1. Borecki Z Ochrona roślin przed chorobami w Nauka o chorobach roślin. ; s Grześkowiak A Nawozy mineralne we współczesnym rolnictwie w: Nawożenie mineralne roślin uprawnych. Praca zbiorowa pod red. Romana Czuby; s Grzebisz W., Barłóg P Zasady nawożenia w Nowoczesna uprawa buraków cukrowych ; s Lityński T., Jurkowska H Żyzność gleby i odżywianie się roślin ; s Berbeć E Stanowisko w płodozmianie w Produkcja buraka cukrowego; s Gutmański I Produkcja buraka cukrowego PWRiL. Poznań; 7. Gutmański I., Kostka-Gościniak D., Nowakowski M., Szymczak-Nowak J., Banaszak H Plonowanie i jakość przemysłowa buraka cukrowego w warunkach stosowania siewu w mulcz z międzyplonu. Rolnictwo. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu; s Rychcik B Wpływ zmianowania i ochrony roślin na plon i jakość korzeni buraka cukrowego. Rolnictwo. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu; s Wyszyński Z., Kalinowska-Zdun M., Roszakowska B., Laudański Z., Gozdowski D Plon i jakość korzeni buraka cukrowego w zależności od nawożenia mineralnego, ph i zasobności gleb w fosfor i potas. Biul. IHAR 222; s Zimny L., Kordas L Wpływ zagęszczenia roli przy zróżnicowanym nawożeniu organicznym na wschody, obsadę i plonowanie buraka cukrowego. Biul. IHAR 222; s Szymczak-Nowak J., Nowakowski M Plonowanie gorczycy białej, rzodkwi oleistej i facelii błękitnej uprawianych w plonie głównym oraz ich wpływ na populację mątwika burakowego. Rośliny Oleiste; Tom 23; s Orzech K., Nowicki J., Marks M. Znaczenie uprawy roli w kształtowaniu środowiska. Postępy Nauk Rolniczych nr 1/2003; s Kozicz J., Wielecki W Wpływ ugniecenia gleby kołami agregatów rolniczych na energochłonność i efektywność energetyczną produkcji buraków cukrowych Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu; s Nowakowski M., Szymczak-Nowak J., Kostka-Gościniak D., Gutmański I Systemy uprawy buraka cukrowego na różnych glebach. Biul. IHAR 222; s Mercik S : Nawożenie i jego wpływ na plonowanie roślin oraz na środowisko glebowe. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 439: s Szanowni Plantatorzy, przekazując Wam kolejny numer naszego Biuletynu Agrotechnicznego pragniemy serdecznie podziękować za częste i niezwykle cenne spotkania, które miały miejsce podczas szkoleń, pokazów buraczanych czy wspólnych wizyt na plantacjach. Problemy, które nam sygnalizujecie staramy się poruszać na łamach naszego Biuletynu, stąd również Państwo jesteście autorami jego treści. Życzymy trafnych decyzji podczas prac związanych z przygotowaniem stanowiska pod buraki, tym bardziej, że w zawodzie rolnika do osiągania wysokich plonów, obok znajomości agrotechniki oraz biologii gleby i roślin, potrzebna jest także intuicja. dr W. Wiśniewski KWS Agroservice 11

12 Skontaktuj się z nami 1 Andrzej Kubat a.kubat@kws.pl 2 Mirosław Przyjemski m.przyjemski@kws.pl 2a Marcin Łada m.lada@kws.pl 6 Adam Warych a.warych@kws.pl 3 Adam Banaszek a.banaszek@kws.pl KWS AGROSERVICE dr inż. Wacław Wiśniewski w.wisniewski@kws.pl mgr inż. Marcin Łada m.lada@kws.pl 5 Ryszard Bera r.bera@kws.pl 4 Tomasz Bondyra t.bondyra@kws.pl KWS Polska Sp. z o.o. ul. Pszczelna 9, Poznań tel fax info@kws.pl Od nas wszystko się zaczyna.