Karta pracy z J ZYKA POLSKIEGO nr 3 Klasa I LO Miesi c drugi tydzie listopada koniec listopada Dzia renesans

Transkrypt

1 Karta pracy z J ZYKA POLSKIEGO nr 3 Klasa I LO Miesi c drugi tydzie listopada koniec listopada Dzia renesans L P TEMATYKA WIEDZA I UMIEJ TNO CI RÓD O 1 Wprowadzenie do (1 g) - podaje najwa niejsze, wst pne informacje o epoce - wyja nia terminy: humanizm, reformacja - na podstawie informacji z podr cznika przedstawia postacie najwybitniejszych humanistów renesansowych (Erazma z Rotterdamu, Kochanowskiego, Kopernika, Manettiego, Mirandoli, Modrzewskiego, Morusa) - przedstawia krótko wybitnych twórców w oskiego - wymienia wynalazki i odkrycia stanowi ce fundamenty - wskazuje najwa niejsze idee renesansowe - podaje podstawowe informacje na temat w Polsce (kontekst historyczny, postacie) - szuka literatury przydatnej do opracowania wybranych zagadnie dotycz cych kultury i sztuki ; sporz dza zestawienie bibliograficzne znalezionych pozycji - tworzy opis bibliograficzny ksi ki, artyku u, strony internetowej - analizuje znaczenia wyrazów: humanizm, humanista, humanistyczny; wykazuje ich wieloznaczno, u ywaj c w zdaniach 2 Renesansowa koncepcja godno ci cz owieka (1 g) - swoimi s owami przedstawia sens fragmentu rozprawy renesansowego filozofa - wskazuje cz owieka i jego sprawy jako temat filozofii renesansowej - okre la, jaka koncepcja cz owiecze stwa wy ania si z pie ni Kochanowskiego - przedstawia pie jako gatunek literacki - rozpoznaje wiersz sylabiczny - omawia godno i wolno cz owieka jako tematy literatury renesansowej - na podstawie czytanych tekstów okre la, jak w renesansie zmieni y si (w stosunku do redniowiecza) pogl dy na cz owieka, jego relacje ze wiatem i Bogiem - wyja nia, jak my liciele pojmowali cz owiecze stwo, - odczytuje Pie XIX jako manifest renesansowej godno ci cz owieka - w kontek cie czytanych utworów wyja nia znaczenie nazw epoki (renesans, odrodzenie) oraz terminów: humanizm, humanista - porównuje rozumienie humanizmu dawniej i dzi G. Pico della Mirandola, Mowa o godno ci cz owieka (fragm.) J. Kochanowski, Pie XIX, ks. II Micha Anio, Stworzenie Adama

2 3 Mistrzowie (1 g) 4 Renesansowa koncepcja artysty (1 g) 5 Cnota dobro najwy sze. - zabiera g os w klasowej dyskusji (przekonuje, argumentuje); stosuje rodki j zykowe typowe dla wypowiedzi perswazyjnej - komentuje i interpretuje dzie a sztuki renesansowej (zamieszczone w podr czniku *i inne, znalezione samodzielnie) - w swej wypowiedzi stosuje w ciw terminologi - poprawnie wymawia obcoj zyczne nazwy w asne (imiona i nazwiska znanych postaci, tytu y dzie, nazwy zabytków itp.) - przedstawia cz owieka jako temat sztuki, odwo uj c si do filozofii epoki - w omawianych dzie ach odnajduje zasady estetyki klasycznej: ad, harmoni, proporcj, symetri itp. - wskazuje antyczne ród a inspiracji w sztuce renesansowej - szuka literatury przydatnej do opracowania wybranych zagadnie dotycz cych kultury i sztuki ; sporz dza zestawienie bibliograficzne znalezionych pozycji - tworzy opis bibliograficzny ksi ki, artyku u, strony internetowej - czyta g no, ze zrozumieniem, pie Kochanowskiego - na podstawie utworu przedstawia renesansow koncepcj artysty (wskazuje ród a jego nobilitacji spo ecznej) - opisuje kreacj podmiotu lirycznego w pie ni Kochanowskiego - wyja nia, jak funkcj w pie ni poety renesansowego pe ni motywy: przemiany w ab dzia, lotu, zb dnego pogrzebu - na przyk adzie pie ni Kochanowskiego wyja nia, czym jest wiersz sylabiczny oraz przerzutnia i jak rol przerzutnia pe ni w utworze - przedstawia i interpretuje wybrane fraszki (znane z gimnazjum), zwracaj c uwag m.in. na form podawcz, nadawc i adresata, charakter itp. - przedstawia fraszk jako gatunek poezji renesansowej - wyja nia, na czym polega wieloznaczno rzeczownika fraszka i jak poeta wykorzystuje j w swych utworach - czyta ze zrozumieniem tekst naukowy - przedstawia biografi Kochanowskiego - na podstawie znanych utworów autobiograficznych poety wyja nia, czym jest renesansowe bogactwo ycia - wyja nia okre lenie curriculum vitae (CV) - wie, w jakich sytuacjach potrzebne jest dzi CV - pisze w asne CV w ró nych formach graficznych (przypomnienie z gimnazjum) - na podstawie czytanych utworów wskazuje dzie a Leonarda da Vinci, Micha a Anio a, Rafaela, Donatella, Dürera i innych mistrzów Sandro Botticelli, Wiosna J. Kochanowski, Pie XXIV, ks. II J. Kochanowski, wybrane fraszki (przypomnienie z gimnazjum) W. Borowy, Kamienne r kawiczki J. Kochanowski,

3 Renesansowy wzorzec osobowy obywatela-patrioty (1 g) najwa niejsze dla cz owieka warto ci - na podstawie czytanych fragmentów dzie oraz informacji z podr cznika streszcza pogl dy autorów pi miennictwa renesansowego na kwestie w adzy i powinno ci obywatelskich - charakteryzuje wzorzec osobowy obywatela patrioty (na podstawie dzie Kochanowskiego) - charakteryzuje idea w adcy zawarty w pie ni chóru z Odprawy pos ów greckich; wskazuje obowi zki w adcy wobec poddanych - wskazuje, jakie miejsce w ród idea ów obywatelskich zajmuje cnota rozumiana na wzór stoicki - pisze syntetyzuj prac, w której rozwija my l poety: A je li komu droga otwarta do nieba, tym, co s ojczy nie... - przedstawia kompozycj pie ni, - w czytanych tekstach wskazuje rodki retoryczne i okre la ich funkcje - w czytanych pie niach wskazuje rodki s ce funkcji impresywnej (perswazyjnej) - opisuje portrety w adców w malarstwie ; nazywa cechy, postawy i uczucia portretowanych postaci - wyja nia znaczenie realne i etymologiczne s owa prawy, wskazuje wyrazy pokrewne - wyja nia zmiany w zakresie znaczeniowym s owa cnota Wy, którzy pospolit rzecz w adacie; Pie XII, ks. II (Pie o cnocie) dzie a malarskie przedstawiaj ce postacie adców, np. A. Mantegna Dwór ksi cia Mantui; P. della Francesca Miasto idealne 6 Retoryka dawniej i dzi, czyli jak mówi i pisa pi knie i skutecznie (1 g) 7 Hymn renesansowego poety na cze Stwórcy i jego dzie a (1-2 g) - wyja nia, czym jest retoryka, wskazuj c jej antyczne korzenie - wymienia etapy przygotowania mowy zgodne ze sztuk retoryki oraz przypisane im czynno ci - wskazuje rodzaje argumentów, podaj c przyk ady - w czytanym tek cie oratorskim rozpoznaje argumenty i okre la ich charakter - wskazuje najwa niejsze cechy stylu retorycznego - podaje najwa niejsze tropy (metafora, metonimia, synekdocha) i figury retoryczne (apostrofa, pytanie retoryczne, porównanie, elipsa) - w czytanych tekstach wskazuje rodki retoryczne (apostrofa, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, anafora, powtórzenie) i okre la ich funkcje - wyja nia terminy: styl retoryczny, oracja - wyg asza w asne przemówienie z w ciw intonacj, operuj c g osem - wyja nia szerzej, co to znaczy, e renesans jest epok odkry, przedstawia te odkrycia - buduje na ten temat d sz wypowied argumentacyjn - wskazuje pi kno wiata i wspania cz owieka jako wa ne odkrycie epoki - czyta g no utwór Kochanowskiego z w ciw dykcj i intonacj - okre la, jaki obraz Boga, wiata i cz owieka wy ania si Teksty informacyjne z podr cznika; Poradnik: Jak skonstruowa dobre wyst pienie Marek Tulliusz Cycero, Druga mowa przeciw Werresowi (fragm.) J. Kochanowski, Hymn [Czego chcesz od nas, Panie ] S. Botticelli, Wiosna; przyk ady architektury renesansowej

4 8 Harmonia wiata i harmonia duszy. Cz owiek wobec adu natury i wspania ci Boga (1-2 g) 9 Cz owiek wobec zagadki losu, czyli niepokoje renesansowe (1 g) z hymnu - charakteryzuje hymn jako gatunek literacki i wskazuje jego cechy w utworze Kochanowskiego - analizuje budow wersyfikacyjno-sk adniow wiersza - wymienia cechy stylu klasycznego (jasno, prostota, porz dek, harmonia, synteza, uniwersalizm) oraz odnosi je do utworu Kochanowskiego - wskazuje obecny w hymnie topos Boga artysty (Deus artifex) - okre la, na czym polega nowa, optymistyczna wizja wiata przedstawiona w literaturze renesansowej - czyta ze zrozumieniem fragment tekstu naukowego; wykorzystuje znalezione w nim informacje do pog bienia omawianych zagadnie ; dokonuje streszczenia logicznego - na podstawie czytanego tekstu przedstawia rol literatury w epoce - czyta utwory g no, z w ciw dykcj i artykulacj - charakteryzuje obraz natury zawarty w pie ni (harmonia) i okre la jego funkcj - okre la ukazane w pie ni relacje mi dzy natur a cz owiekiem; okre la stosunek poety do natury - wskazuje ród a inspiracji renesansowego poety (horacjanizm, psalmy biblijne) - zauwa a w czytanej pie ni inspiracje filozofi stoick i epikurejsk - okre la, co jest, zdaniem poety, prawdziw warto ci (cnota stoicka czyste sumienie) - na podstawie czytanych utworów analizuje cechy gatunkowe pie ni i psalmu - wskazuje w utworach stylistyczne rodki j zykowe i okre la ich funkcje - podaje podstawowe informacje na temat Psa terza Kochanowskiego i sposobu jego przek adania psalmów (wyja nia poj cie *poetycka parafraza) - interpretuje sposób przedstawienia cz owieka i natury na obrazie Perugina; porównuje z utworami Kochanowskiego - buduje d sz spójn wypowied na temat odkrycia pi kna natury przez twórców ; *powo uje si w niej na samodzielnie znalezione dzie a i ród a informacji - odczytuje pie, zwracaj c uwag na jej filozoficznorefleksyjny charakter - interpretuje czytany utwór, uwzgl dniaj c kontekst gatunkowy i literacki (inne znane pie ni) - na podstawie pie ni charakteryzuje niepokoje ludzi - wskazuje w utworze toposy: wiata-teatru, Fortuny obja nia je, okre la ich znaczenie - wyja nia, jakie sensy i prze wiadczenia zawiera w T. Todorov, Dlaczego Ameryka, a nie Kolumbia? J. Kochanowski, Pie II, ks. I; Psalm 8 Perugino, Pok on trzech króli J. Kochanowski, Pie IX, ks. II; grafika: Ko o Fortuny

5 10 Rozpacz ojca rozpacz filozofa. Kryzys renesansowego optymizmu (2 g) 11 Renesans jako epoka w kulturze europejskiej i polskiej (synteza) sobie topos Fortuny (np. wykorzystuj c XVI-wieczn ilustracj ) - rekonstruuje renesansowy wzorzec m drca, nieczu ego na odmiany losu; wyja nia, jak rol pe ni o w nim poj cie cnoty (tak e w kontek cie wcze niej poznanych utworów) - rozró nia znaczenie podstawowe i metaforyczne wskazanych wyrazów (np. teatr, gra, fortuna) - charakteryzuje poetyk czytanych utworów Kochanowskiego: budow stroficzn, wersyfikacj, sposób kszta towania monologu lirycznego (nadawc i odbiorc ), funkcj zauwa onych rodków stylistycznych itp - interpretuje treny, wykorzystuj c kontekst biograficzny (rozpacz ojca); charakteryzuje kreacj podmiotu lirycznego - opisuje uczucia wyra one w trenach i wskazuje poetyckie rodki, jakimi zosta y one oddane - wyja nia, jakim gatunkiem jest tren, wskazuj c jego antyczny rodowód - wskazuje rodki stylistyczne charakterystyczne dla poszczególnych trenów (np. porównanie w Trenie V, kontrast i zdrobnienia w Trenie VII, anafory w Trenie IX itp.) - wskazuje rodki stylistyczne charakterystyczne dla dawnej poezji lamentacyjnej (np. peryfrazy, personifikacje, metonimie itp.) - wskazuje pytania filozoficzne (dylematy), obecne w czytanych trenach - przedstawia polemik poety z w asn filozofi yciow w Trenie IX, X i XI - charakteryzuje m dro przedstawion w Trenie IX i dostrzega ironiczny charakter jej pochwa y - rozpoznaje wyobra enia eschatologiczne przywo ane w Trenie X - okre la, jaki charakter ma humanizm Trenów, do którego dochodzi poeta - analizuje kompozycj Trenów jako cyklu, odnajduje rz dz ni zasad - czyta ze zrozumieniem opracowania dotycz ce my li Kochanowskiego; wykorzystuje zawarte w nich informacje do pog bienia problemu - dostrzega sposób przedstawienia niepokojów renesansowych w malarstwie - czyta przyk adow interpretacj Trenu XI (z podr cznika); sporz dza jej plan dekompozycyjny, znajduje tezy i argumentacj - na przyk adzie czytanych wierszy wspó czesnych okre la znaczenie trenu w poezji XX w. - syntezuje wiedz o literaturze i kulturze epoki - wypowiadaj c si na temat prze omu w kulturze J. Kochanowski, Treny: IX, X, XI (V, VI, VII przypomnienie z gimnazjum) *ca y cykl J. Pelc, [Czym s Treny?] H.B. Grien, Siedem faz ycia kobiety A. Mantegna, Martwy Chrystus W. Broniewski, Firanka

6 (1 g) Europy, wskazuje takie zagadnienia, jak: nowe spojrzenie na cz owieka (poj cie godno ci cz owieka, jego wyj tkowo w ród innych stworze itp.), rol druku, wp yw wzorów antycznych, tworzenie literatury w zykach narodowych, stosunek do twórczo ci i sztuki - definiuje poj cia: renesans, humanizm, reformacja, renesansowy antropocentryzm - wyja nia znaczenie postulatu Ad fontes! - korzysta ze s owników: rozpoznaje struktur budowy has a s ownikowego i noty encyklopedycznej; samodzielnie redaguje definicje wzorowane na encyklopedycznych - opisuje renesans jako okres, kiedy ukszta towa a si ogólnonarodowa odmiana polszczyzny (m.in. w zwi zku z wynalezieniem druku) - okre la czynniki, które wp yn y na rozwój stylistyczny polszczyzny - sporz dza przedmiotow baz danych zawieraj informacje zwi zane z renesansem (artyku y, teksty, obrazy, fragmenty utworów, nagrania itp.) 12 Sprawdzian wiadomo ci (1 g) wybrane dzie a ilustruj ce ówne tendencje w sztuce epoki Formy sprawdzania wiedzy i umiej tno ci kartkówki zapowiedziane i niezapowiedziane, sprawdziany, testy wiedzowe, wypracowania klasowe, testy na rozumienie tekstu, dyktanda, odpowiedzi ustne.