rak wczesnie wykryty, trwale wyleczony

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "rak wczesnie wykryty, trwale wyleczony"

Transkrypt

1 Autor: lek. med. Maria Srebro Konsultacja naukowa: prof. dr hab. Leszek Kołodziejski Prozdrowotne oddziaływania edukacyjne na rzecz zmniejszenia umieralności na nowotwory w Małopolsce rak wczesnie wykryty, trwale wyleczony Program realizowany przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego

2 Nowotwór złośliwy rozwija się w organizmie na podłożu naszych własnych komórek i narządów. Prawidłowe komórki ulegają przemianie nowoworowej i tworzą z czasem guz złośliwy. Zmienione komórki wyzwalają się spod kontroli organizmu i dzielą się w niepowstrzymany sposób. Komórki potomne nabywają coraz większej złośliwości, naciekają zdrowe tkanki, wnikają do naczyń chłonnych i krwionośnych, i tą drogą rozsiewają się po całym organizmie jako przerzuty. W pierwszych etapach rozwoju tworzący się nowotwór jest niewykrywalny żadną metoda diagnostyczną, na szczęście istnieje taki czas kiedy możemy wykryć raka. We wczesnym stadium rozwoju możliwe jest całkowite wyleczenie. Szansa na wyleczenie zależy głównie od zaawansowania nowotworu w momencie rozpoczęcia leczenia onkologicznego. Zatem im wcześniej nwotwór zostanie wykryty i prawidłowo leczony tym większe są szanse na jego całkowite wyleczenie. Moment wykrycia nowotworu w znacznym stopniu zależy od nas samych i od naszego wyczulenia na niepokojące sygnały, które przekazuje nam nasz organizm. Chociaż wczesne objawy choroby są niecharakterystyczne to staranna obserwacja naszego organizmu pozwoli na wychwycenie nieprawidłowości, które mogą świadczyć o rozwijającym się nowotworze. Niepokojące objawy i nieprawidłowości powinny skłonić nas do pilnej wizyty u lekarza rodzinnego lub w Poradni Onkologicznej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze objawy, które mogą (choć nie muszą), świadczyć o rozwijającym się nowotworze złośliwym. Ich poważne potraktowanie może nam uratować życie. Objawy raka piersi: Guz piersi zazwyczaj niebolesny, słabo odgraniczony od tkanek otaczających, który nie zmienia się w trakcie cyklu miesiączkowego i stale rośnie. Asymetria brodawek sutkowych, pogrubienie, spłaszczenie brodawki lub jej wciągniecie, owrzodzenie brodawki, nietypowe zgrubienie pod brodawką. Zmiany skórne w obrębie skóry gruczołu piersiowego np. pogrubienie lub zaczerwienienie skóry, uwypuklanie lub wciąganie skóry, pojawienie się skórki pomarańczowej, niegojące się owrzodzenia, pojawienie się na skórze piersi drobnych twardych guzków, zaczerwienienie skóry całej piersi przebiegające z jej ociepleniem imitujące stan zapalny. Zmiany pod pachą lub na szyi, pojawienie się niebolesnych stwardnień w obrębie pachy lub nad obojczykiem.

3 Samobadanie piersi: 1. Stań przed lustrem i dokładnie obejrzyj piersi, trzymając ręce wzdłuż ciała i uniesione. 2. Obejrzyj piersi z rękami wpartymi na biodrach. Zwróć uwagę na: zmiany w kształcie piersi lub ich położeniu (np. uniesienie ku górze), zmarszczenia, wciągnięcia, uwypuklenia lub zmianę koloru skóry, wciągnięcie, zaczerwienienie lub owrzodzenie brodawki sutkowej. 3. Połóż jedną dłoń z tyłu głowy. Lewą ręką badaj pierś prawą, a prawą badaj lewą pierś. Badając piersi trzymaj palce płasko i lekko naciągając, zataczaj koła na piersi zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Zwracaj uwagę czy nie wyczuwasz guzka lub stwardnienia. 4. Zbadaj brodawkę sutkową delikatnie ściskając ją kciukiem i palcem wskazującym; obserwuj czy nie wydobywa się z niej wydzielina surowicza lub zabarwiona krwią. 5. Leżąc na wznak, z ręką pod głową, trzymając palce drugiej ręki płasko i lekko naciskając pierś, zataczaj koła zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Powtórz dla obu piersi zmieniając ręce. 6. Na koniec sprawdź stan węzłów chłonnych pod pachą. Leżąc na wznak połóż prawą rękę wzdłuż ciała, a lewą zbadaj prawą pachę. Wykonaj, zmieniając ręcę dla każdej ze stron. Należy bezzwłocznie zgłosić się do lekarza gdy zaobserwujesz zmiany opisane w punkcie 2, guzek lub stwardnienie w piersi, czy powiększenie węzłów chłonnych pod pachą. Nie każdy guzek, stwardnienie, lub zmiany skórne są rakiem, jednak zawsze wymagają konsultacji ze specjalistą

4 Objawy raka płuca: Rak płuca przebiega często w sposób bezobjawowy. Najczestszym objawem raka płuca jest męczący kaszel lub zmiana charakteru kaszlu. Krwioplucie w czasie kaszlu lub samoistne. Nawracające stany zapalne płuc lub oskrzeli dotyczące tej samej strony. Duszność głównie przy wysiłku fizycznym. Jednostronny ból w klatce piersiowej. Chrypka utrzymująca się ponad 2-3 tygodnie. Obrzęk twarzy i szyi mogący przebiegać z zasinieniem. Asymetryczne ustawienie powiek i gałek ocznych. Objawy raka przełyku: Trudnosci w połykaniu, początkowo pokarmów stałych, z czasem półpłynnych a nawet płynnych. Ból przy połykaniu, uczucie przeszkody przy połykaniu. Wymioty po posiłkach, zwracanie niestrawionych pokarmów. Krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Utrata masy ciała. Objawy raka żołądka: Pobolewania w nadbrzuszu. Utrata apetytu. Uczucie pełności nawet po niewielkiej ilości pokarmów. Anemizacja. Wzdęcia. Spadek masy ciała. Powiekszanie się obwodu brzucha. Guz badalny przez powłoki jamy brzusznej. Objawy raka jelita grubego: Uporczywa, nawracająca anemia. Zmiana rytmu wypróżnień. Naprzemienne zaparcia i biegunki. Ołówkowate stolce. Wzdęcia. Spadek masy ciała.

5 Guz wyczuwalny przez powłoki. Dolegliwości bólowe w jamie brzusznej. Brak łaknienia. Osłabienie ogólne. Objawy raka szyjki macicy: Nieregularne krwawienia miedzymiesiączkowe. Krwawienia pomenopauzalne. Krwawienia po stosunku. Cuchnące ropne upławy. Dolegliwości bólowe okolicy podbrzusza lub okolicy lędźwiowej. Obrzęk kończyny dolnej. Objawy ze strony pęcherza moczowego (częste oddawanie moczu, parcie). Objawy ze strony odbytnicy (parcie na stolec, trudności w oddawaniu stolca). Objawy raka trzonu macicy: Krwawienie pomenopauzalne. Nieregularne krwawienia międzymiesiączkowe. Dolegliwosci bólowe. Obrzęk kończyny dolnej. Zaburzenia oddawania stolca i moczu. Objawy raka jajnika: Powiekszanie się obwodu brzucha. Pobolewania w jamie brzusznej. Spadek masy ciała. Objawy brzuszne: wzdęcia, niestrawność, zaparcia, uczucie pełności w jamie brzusznej nawet po niewielkich posiłkach. Utrata apetytu. Guz w jamie brzusznej badalny przez powłoki. Objawy raka nerki: Krwiomocz. Ból w okolicy lędźwiowej. Niedokrwistość.

6 Osłabienie. Utrata masy ciała. Duszność, bóle kostne. Stany gorączkowe o niejasnej przyczynie. Guz badalny przez powłoki. Objawy raka pęcherza moczowego: Krwiomocz często występujący bez innych dolegliwości. Objawy podrażnieniowe z pęcherza moczowego (częstomocz, naglące parcie na mocz). Ból okolicy lędźwiowej. Opór w okolicy podbrzusza. Osłabienie, wyniszczenie, spadek masy ciała. Objawy raka gruczołu krokowego: Nowotwor skąpoobjawowy, objawy niecharakterystyczne. Trudności w oddawaniu moczu (częstomocz, nocne oddawanie moczu). Bóle kostne. Wyniszczenie. Objawy raka jądra: Niebolesne powiększenie jądra. Obrzęk worka mosznowego. Obrzęk kończyny dolnej. Osłabienie, utrata masy ciała. Guz jamy brzusznej badalny przez powłoki. Objawy nowotworów złośliwych skóry: Znamiona barwnikowe skórne, sinawe lub czarne, które pojawiły się jako zmiany nowe i powiększają się. Znamiona barwnikowe wieloletnie, które zmieniają swój charakter (zmiana zabarwienia, grubości, wielkości). Krwawienie ze znamion. Drobne sinawe guzki skórne pojawiające się wokół znamion. Powiększające się guzki podskórne o twardej konsystencji. Niegojące się owrzodzenia skóry. Powiększone węzły chłonne okolicy znamienia (pacha, pachwina, szyja).

7 Objawy nowotworów hematologicznych, (ziarnica złośliwa, chłoniaki): Powiększanie się węzłów chłonnych pachy, pachwiny, szyi, okolicy nadobojczykowej. Węzły są niebolesne, twarde, słabo ruchome, mogą łączyć się w pakiety. Obrzęk kończyny po stronie powiększonych węzłów chłonnych. Poty nocne. Świąd skóry. Spadek masy ciała. Stany podgorączkowe lub gorączka bez uchwytnej przyczyny. 11 Zasad Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem: 1. Nie pal; jeśli już palisz, przestań. Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal przy niepalących. 2. Wystrzegaj się otyłości. 3. Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia fizyczne. 4. Spożywaj więcej różnych warzyw i owoców: jedz co najmniej 5 porcji dziennie. Ogranicz spożycie produktów zawierających tłuszcze zwierzęce. 5. Jeśli pijesz alkohol - piwo, wino lub alkohole wysokoprocentowe - ogranicz jego spożycie: mężczyźni do dwóch porcji dziennie, kobiety do jednej porcji dziennie. 6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Szczególnie chroń dzieci i młodzież. Osoby mające skłonność do oparzeń słonecznych powinny przez całe życie stosować środki chroniące przed słońcem. 7. Przestrzegaj ściśle przepisów dotyczących ochrony przed narażeniem na znane substancje rakotwórcze. Stosuj się zawsze do instrukcji postępowania z substancjami rakotwórczymi. Przestrzegaj zaleceń krajowych ośrodków ochrony radiologicznej. 8. Bierz udział w programach szczepień ochronnych, przede wszystkim przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu B. 9. Kobiety po 25. roku życia powinny uczestniczyć w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. 10. Kobiety powyżej 50. roku życia powinny uczestniczyć w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi. 11. Kobiety i mężczyźni po 50. roku życia powinni uczestniczyć w badaniach przesiewowych w kierunku raka jelita grubego.

8 Zapraszamy na spotkania edukacyjne połączone z nauką samobadania piersi na fantomach: Kraków: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego ul. Gustawa Herlinga-Grudzińskiego 1: godz godz Tarnów: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa ul. Mickiewicza 8, aula C. 017: godz. 13: godz. 16:00 Nowy Sącz: Instytut Kultury Fizycznej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej ul. Kościuszki 2: godz. 13:00 Chrzanów: Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Marketingu, ul. Janiny Woynarowskiej 1: godz. 17:00 telefon zaufania: rejestracja na spotkania:

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

SAMODZIELNE BADANIE PIERSI to najprostszy, bezpłatny sposób zadbania o własne zdrowie.

SAMODZIELNE BADANIE PIERSI to najprostszy, bezpłatny sposób zadbania o własne zdrowie. SAMODZIELNE BADANIE PIERSI to najprostszy, bezpłatny sposób zadbania o własne zdrowie. Samodzielne badanie piersi to comiesięczna praktyka badania własnych piersi w celu wczesnego wykrycia zmian chorobowych.

Bardziej szczegółowo

JAK DBAĆ O ZDROWIE czyli EUROPEJSKI KODEKS WALKI Z RAKIEM

JAK DBAĆ O ZDROWIE czyli EUROPEJSKI KODEKS WALKI Z RAKIEM JAK DBAĆ O ZDROWIE czyli EUROPEJSKI KODEKS WALKI Z RAKIEM Europejski Kodeks Walki z Rakiem Zawiera 11 zaleceń,, których stosowanie może przyczynić się do: zmniejszenia ryzyka zachorowania na nowotwory

Bardziej szczegółowo

Wczesne rozpoznawanie i profilaktyka najczęstszych nowotworów złośliwych

Wczesne rozpoznawanie i profilaktyka najczęstszych nowotworów złośliwych Wczesne rozpoznawanie i profilaktyka najczęstszych nowotworów złośliwych Lek. Kamil Chudziński Szpital Praski pw. Przemienienia Pańskiego w Warszawie Warszawa, 21.03.2014 Nowotwór krótka definicja Choroba,

Bardziej szczegółowo

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

Europejski Kodeks Walki z Rakiem Europejski Kodeks Walki z Rakiem Europejski kodeks walki z rakiem powstał z inicjatywy Unii Europejskiej, która już w latach 80 uznała zmagania z rakiem w społeczeństwie Europejczyków za jeden z najważniejszych

Bardziej szczegółowo

kłucie i pobolewanie w klatce piersiowej powtarzające się zapalenia oskrzeli odpluwanie żółto-białej wydzieliny obecność krwi w plwocinie

kłucie i pobolewanie w klatce piersiowej powtarzające się zapalenia oskrzeli odpluwanie żółto-białej wydzieliny obecność krwi w plwocinie OBJAWY RAKA PŁUC Kaszel(zwłaszcza poranny) Chrypka Duszności Krótki oddech ze świstem Złe samopoczucie Ogólne osłabienie Szybkie męczenie się Brak apetytu Nocne poty kłucie i pobolewanie w klatce piersiowej

Bardziej szczegółowo

Walczymy z rakiem buuu rakiem! Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka

Walczymy z rakiem buuu rakiem! Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka Walczymy z rakiem buuu rakiem! Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka Drodzy Rodzice! W ostatnich latach wyleczalność nowotworów u dzieci i młodzieży wzrosła aż do 70-80%, a w przypadku ostrej

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA SCHORZEŃ PIERSI

PROFILAKTYKA SCHORZEŃ PIERSI PROFILAKTYKA SCHORZEŃ PIERSI Lek. Dominika Jasińska-Stasiaczek www.domhome.pl http://www.echirurgia.pl/sutek/koliste_ruchy.htm CO TO JEST ZMIANA W PIERSI? Pierś zbudowana jest z tkanki gruczołowej, tłuszczowej

Bardziej szczegółowo

Europejski kodeks walki z rakiem

Europejski kodeks walki z rakiem Europejski kodeks walki z rakiem 2. Wystrzegaj się otyłości 1. Nie pal; jeśli już palisz, przestań. Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal przy niepalących 3. Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE

CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy

Bardziej szczegółowo

SAMOBADANIE PIERSI. Samodzielne badanie piersi obejmuje ich oglądanie przed lustrem i badanie dotykiem.

SAMOBADANIE PIERSI. Samodzielne badanie piersi obejmuje ich oglądanie przed lustrem i badanie dotykiem. RAK PIERSI Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem u kobiet. Jego przebieg kliniczny jest zwykle wieloletni i we wczesnych stadiach bezobjawowy. Do uznanych czynników ryzyka zachorowania na

Bardziej szczegółowo

Profilaktykę dzielimy na:

Profilaktykę dzielimy na: Profilaktykę dzielimy na: Pierwotną - zapobieganie nowotworom złośliwym Podstawowym problemem jest zidentyfikowanie czynników rakotwórczych oraz poznanie mechanizmów ich działania Obecnie ponad 80% wszystkich

Bardziej szczegółowo

Styl życia a nowotwory złośliwe w świetle Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Jadwiga Zapała

Styl życia a nowotwory złośliwe w świetle Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Jadwiga Zapała Styl życia a nowotwory złośliwe w świetle Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Jadwiga Zapała CHOROBY CYWILIZACYJNE Nowotwory Choroby układu krążenia Choroby metaboliczne Schorzenia układu nerwowego EUROPEJSKI

Bardziej szczegółowo

Europejski kodeks walki z rakiem

Europejski kodeks walki z rakiem Europejski kodeks walki z rakiem 2. Wystrzegaj się otyłości 3. Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia fizyczne 4. SpoŜywaj więcej róŝnych warzyw i owoców: jedz co najmniej 5 porcji dziennie

Bardziej szczegółowo

Grupa chorób, w których komórki organizmu dzielą się w sposób niekontrolowany przez organizm, a nowo powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w

Grupa chorób, w których komórki organizmu dzielą się w sposób niekontrolowany przez organizm, a nowo powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w Grupa chorób, w których komórki organizmu dzielą się w sposób niekontrolowany przez organizm, a nowo powstałe komórki nowotworowe nie różnicują się w typowe komórki tkanki. Utrata kontroli nad podziałami

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

CO TO JEST RAK PIERSI?

CO TO JEST RAK PIERSI? SAMOBADANIE PIERSI CO TO JEST RAK PIERSI? Rak piersi (łac. carcinoma mammae) to najczęstszy i najgroźniejszy nowotwór występujący u kobiet. Jest na pierwszym miejscu zachorowań, na nowotwory wśród Polek,

Bardziej szczegółowo

Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej

Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej Ś Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej NOWOTWORY ZŁOŚLIWE w województwie śląskim Katowice 211 Oddziiałł Analliiz ii Statystykii Medycznej

Bardziej szczegółowo

Samodzielne badanie piersi - profilaktyka raka sutka

Samodzielne badanie piersi - profilaktyka raka sutka Samodzielne badanie piersi - profilaktyka raka sutka Bardzo waŝną rzeczą dla kaŝdej kobiety jest umiejętność samooceny swojego zdrowia. Obserwacja własnego organizmu i znajomość podstawowych zmian zachodzących

Bardziej szczegółowo

Czym jest nowotwór złośliwy?

Czym jest nowotwór złośliwy? Czym jest nowotwór złośliwy? Nowotwór złośliwy-nowotwór o małym zróżnicowaniu tkanek, za to o skłonności do odrywania się komórek. Nowotwór złośliwy często jest utożsamiany z rakiem, który jest tylko jedną

Bardziej szczegółowo

Kodeks Walki z Rakiem

Kodeks Walki z Rakiem Kodeks Walki z Rakiem 11 zasad Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem 1. Nie pal; jeśli już palisz, przestań. W krajach rozwiniętych 25-30% wszystkich zgonów z powodu nowotworów ma związek z paleniem tytoniu.

Bardziej szczegółowo

Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego. Dr n. med. Maciej Siński

Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego. Dr n. med. Maciej Siński Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego Dr n. med. Maciej Siński Podstawowe pytania Gdzie guz jest zlokalizowany? Jakie są jego wymiary i kształt? Kształt regularny, gładkie brzegi

Bardziej szczegółowo

ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ

ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ CELE ZADANIA REHABILITACJA PROFILAKTYKA METODY ŚRODKI WPŁYW RÓŻNYCH CZYNNIKÓW NA ZDROWIE

Bardziej szczegółowo

Nowotwory te różnią się od siebie budowa mikroskopowa, wyglądem, a także przebiegiem klinicznym i rokowaniami.

Nowotwory te różnią się od siebie budowa mikroskopowa, wyglądem, a także przebiegiem klinicznym i rokowaniami. Nowotwory Nowotworem nazywamy nieprawidłową tkankę, która rozrasta się nadmiernie i w sposób nieskoordynowany. Na ogół tworzy się na bazie komórek już istniejących, wcześniej uformowanych i budujących

Bardziej szczegółowo

Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu?

Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu? Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu? Wiele czynników na które mamy bezpośredni wpływ, zwiększa ryzyko zachorowania

Bardziej szczegółowo

Spotkanie z fizjoterapeutką - Badanie piersi

Spotkanie z fizjoterapeutką - Badanie piersi 1 / 5 Rozpoczęliśmy kolejny cykl spotkań. Tym razem artykuły dla Państwa przygotowywać będzie Paulina Frajtag, która jest fizjoterapeutą. Pracuje w Stowarzyszeniu Pniewskich Amazonek "Razem Raźniej". Doświadczenia

Bardziej szczegółowo

Informacje wstępne. Czego szukasz, czyli zmiany które możesz stwierdzić dzięki samodzielnemu badaniu :

Informacje wstępne. Czego szukasz, czyli zmiany które możesz stwierdzić dzięki samodzielnemu badaniu : Informacje wstępne Jeśli nie masz jeszcze 20 lat nie musisz badać swoich piersi. Możesz jednak poczytać o samobadaniu i oswoić się z myślą, że będzie to jedna z najregularniej wykonywanych czynności w

Bardziej szczegółowo

Program dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych Szkoła promująca zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem w roku 2015. Regulamin programu

Program dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych Szkoła promująca zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem w roku 2015. Regulamin programu Program dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych Szkoła promująca zalecenia Europejskiego kodeksu walki z rakiem w roku 2015 Regulamin programu Założenia programu: Województwo kujawsko-pomorskie charakteryzują

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego

Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa

Bardziej szczegółowo

wiek lat bez objawów raka jelita grubego Więcej Na czym polega kolonoskopia?

wiek lat bez objawów raka jelita grubego Więcej Na czym polega kolonoskopia? Choroba nie czeka TY TEŻ NIE CZEKAJ! Bezpłatne badania kolonoskopowe Serdecznie zapraszamy na bezpłatne badania kolonoskopowe. Badania współfinansowane są przez Unię Europejską ramach projektu Choroba

Bardziej szczegółowo

Męska profilaktyka: o czym należy pamiętać

Męska profilaktyka: o czym należy pamiętać Męska profilaktyka: o czym należy pamiętać Statystycznie, na dobrowolne badania kontrolne mężczyźni zgłaszają się zdecydowanie rzadziej, niż kobiety. Niestety profilaktyka w tej części naszego społeczeństwa

Bardziej szczegółowo

DZIEŃ. 50-69 lat. 20-49 lat EUROPEJSKI. Walki z Rakiem Piersi

DZIEŃ. 50-69 lat. 20-49 lat EUROPEJSKI. Walki z Rakiem Piersi Europejski Dzień (Breast Health Day) to ustanowione 15 października święto, którego istotą jest przypominanie i uświadamianie o tym jak zapobiegać występowaniu nowotworów piersi oraz o olbrzymim znaczeniu

Bardziej szczegółowo

Kodeks zdrowego a Rafał ł Warszawa 2013

Kodeks zdrowego a Rafał ł Warszawa 2013 Kodeks zdrowego a Rafał ł Warszawa 2013 Zadanie Prewencja pierwotna nowotworów jest finansowane przez Ministerstwo Zdrowia w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych. Realizator zadania:

Bardziej szczegółowo

,,Lepiej zapobiegać niż leczyć profilaktyka nowotworu jelita grubego

,,Lepiej zapobiegać niż leczyć profilaktyka nowotworu jelita grubego ,,Lepiej zapobiegać niż leczyć profilaktyka nowotworu jelita grubego Projekt dedykowany mieszkańcom województwa zachodniopomorskiego między 55 a 64 rokiem życia NOWOTWÓR JELITA GRUBEGO jest jednym z najczęstszych

Bardziej szczegółowo

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU

ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zajęć. Marzanna Kostecka-Biskupska, Jadwiga Zapała

Scenariusz zajęć. Marzanna Kostecka-Biskupska, Jadwiga Zapała Scenariusz zajęć Temat: Znajdź swój styl zdrowo żyj! Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Autorzy: Etap edukacyjny: Czas trwania zajęć: Marzanna Kostecka-Biskupska, Jadwiga

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA CHORÓB NOWOTWOROWYCH 4

PROFILAKTYKA CHORÓB NOWOTWOROWYCH 4 PROFILAKTYKA CHORÓB NOWOTWOROWYCH 4 Beata Hoffman, Krzysztof Koper Stwierdzenie, że lepiej zapobiegać, niż leczyć, jest jak się wydaje szeroko rozpowszechnione i ugruntowane w świadomości społecznej. Pojawia

Bardziej szczegółowo

USG jamy brzusznej i miednicy mniejszej dzieci

USG jamy brzusznej i miednicy mniejszej dzieci OFERTA BADAŃ USG USG jamy brzusznej USG tarczycy USG ślinianek USG szyi ( węzły chłonne, guzki, torbiele) USG dołów pachowych USG pachwin USG jąder USG tkanek położonych podskórnie USG jam opłucnowych

Bardziej szczegółowo

Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej

Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej Ś Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Oddział Analiz i Statystyki Medycznej NOWOTWORY ZŁOŚLIWE w województwie śląskim Katowice 2010 Oddziiałł Analliiz ii Statystykii

Bardziej szczegółowo

Regulamin konkursu: I. ZAŁOŻENIA OGÓLNE

Regulamin konkursu: I. ZAŁOŻENIA OGÓLNE Regulamin konkursu: I. ZAŁOŻENIA OGÓLNE 1 Celem konkursu jest propagowanie wiedzy na temat prowadzenia zdrowego trybu życia i szeroko rozumianej profilaktyki zdrowotnej mającej zapobiegać bądź zmniejszać

Bardziej szczegółowo

Europejski kodeks walki z rakiem

Europejski kodeks walki z rakiem Europejski kodeks walki z rakiem Dlaczego walczymy z rakiem? Nowotwory są drugą przyczyną zgonów w Polsce zaraz po zawałach i wylewach. Liczba zachorowao na nowotwory złośliwe w Polsce to ponad 140,5 tys.

Bardziej szczegółowo

Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego

Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Śląskie Centrum Zdrowia Publicznego Śląski Urząd Wojewódzki Wydział Nadzoru nad Systemem Opieki Zdrowotnej Centrum Zdrowia Publicznego NOWOTWORY ZŁOŚLIWE w województwie śląskim Katowice 29 Ślląskiie Centrum Zdrowiia Publliicznego Nowotwory

Bardziej szczegółowo

Mapa Znamion Barwnikowych. to najprostsza droga do wczesnego wykrycia zmian nowotworowych skóry.

Mapa Znamion Barwnikowych. to najprostsza droga do wczesnego wykrycia zmian nowotworowych skóry. Mapa Znamion Barwnikowych to najprostsza droga do wczesnego wykrycia zmian nowotworowych skóry. Czerniak to złośliwy nowotwór skóry, błon śluzowych bądź błon naczyniowych gałki ocznej, wywodzący się z

Bardziej szczegółowo

Na wyniki badania mammograficznego trzeba czekać do ok. 3 tygodni.

Na wyniki badania mammograficznego trzeba czekać do ok. 3 tygodni. Wykrywanie raka piersi - niezbędne regularne samobadanie! Niestety nie zostały jeszcze poznane przyczyny powstawania zmian nowotworowych, lecz wiadomo o wielu czynnikach, które znacząco wpływają na jego

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI WSTĘP... 13

SPIS TREŚCI WSTĘP... 13 SPIS TREŚCI WSTĘP... 13 ROZDZIAŁ I Skąd się to bierze?... 16 1. Podstawowe zagrożenia...18 1.1. Geografia występowania nowotworów...18 1.2. Skłonności rasowe... 21 1.3. Skłonności genetyczne... 21 1.4.

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka raka piersi poradnik dla kobiet

Profilaktyka raka piersi poradnik dla kobiet Profilaktyka raka piersi poradnik dla kobiet Profilaktyka raka piersi poradnik dla kobiet Konsultacja naukowa dr Sławomir Mazur dr Janusz Meder Rak piersi jest jednym z najczęstszych powodów umieralności

Bardziej szczegółowo

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Pacjentka lat 47 ocena zmian w płucach w poszukiwaniu ogniska pierwotnego liczne zmiany meta w obu płucach, w układzie kostnym, wątrobie i węzłach chłonnych

Bardziej szczegółowo

Strona 1 z 7 ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ

Strona 1 z 7 ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ ZWIĄZKI REHABILITACJI I PROFILAKTYKI CZY MOŻNA ZAPOBIEGAĆ RAKOWI CZYLI SŁÓW KILKA O PREWENCJI PIERWOTNEJ I WTÓRNEJ CELE ZADANIA REHABILITACJA PROFILAKTYKA METODY ŚRODKI WPŁYW RÓŻNYCH CZYNNIKÓW NA ZDROWIE

Bardziej szczegółowo

Wywiady z zakresu układu moczowego. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM

Wywiady z zakresu układu moczowego. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM Wywiady z zakresu układu moczowego Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM Dyzuria Częstomocz Główne objawy Zmiany wyglądu moczu - krwiomocz - pienienie się moczu Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus)

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) NOWOTWORY PIERSI NOWOTWORY ŁAGODNE SUTKA: GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) TORBIEL (cystis mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) BRODAWCZAK

Bardziej szczegółowo

Czy wiesz, czym jest nowotwór głowy i szyi? Zrozumieć nowotwory głowy i szyi Nowotwory głowy i szyi stanowią 5 % wszystkich zachorowań na raka. Najczęściej rozpoznaje się je i leczy, gdy są w stadium zaawansowanym.

Bardziej szczegółowo

Światowy Dzień Walki z Rakiem

Światowy Dzień Walki z Rakiem Światowy Dzień Walki z Rakiem Światowy Dzień Walki z Rakiem lub Światowy Dzień Raka (ang. World Cancer Day) święto ustanowione na Światowym Szczycie Walki z Rakiem zorganizowanym pod egidą prezydenta Francji

Bardziej szczegółowo

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011

Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,

Bardziej szczegółowo

Leszek Kołodziejski. Czerniaki i znamiona

Leszek Kołodziejski. Czerniaki i znamiona Leszek Kołodziejski Czerniaki i znamiona Czerniak jest nowotworem złośliwym rozwijającym się z melanocytów Lokalizacja: - skóra 98% - oko, śluzówka przewodu pokarmowego, śluzówka układu oddechowego, śluzówka

Bardziej szczegółowo

Zachorowania na nowotwory złośliwe we Wrocławiu trendy zmian w latach 1984-2009

Zachorowania na nowotwory złośliwe we Wrocławiu trendy zmian w latach 1984-2009 Zachorowania na nowotwory złośliwe we Wrocławiu trendy zmian w latach 1984-29 W 29 roku woj. dolnośląskie liczyło 2 874 88, w tym Wrocław 622 986 mieszkańców, mieszkańcy Wrocławia stanowili więc 21,7%

Bardziej szczegółowo

AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune

AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune AIDS AIDS jest nabytym zespołem upośledzenia odporności, którego skrót (AIDS) wywodzi się od pierwszych liter nazwy angielskiej: (A)cquired (I)mmune (D)eficiency (S)yndrome. Przyczyny zakażenia AIDS Czynnikiem

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zajęć. Przepis na życie bez raka. Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem.

Scenariusz zajęć. Przepis na życie bez raka. Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Scenariusz zajęć Temat: Autorzy: Etap edukacyjny: Czas trwania zajęć: Przepis na życie bez raka. Szkoła Promująca Zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem. Marzanna Kostecka-Biskupska, Jadwiga Zapała

Bardziej szczegółowo

WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM

WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM Przedstawiamy badanie w kierunku raka jamy ustnej zamieszczone na stronach Państwowego Instytutu Dentystycznego i Twarzowo-Czaszkowego

Bardziej szczegółowo

ROZPOZNAWANIE I LECZENIE WYBRANYCH NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH wprowadzenie do tematu. Sylwia Grodecka-Gazdecka Katedra Onkologii AM w Poznaniu

ROZPOZNAWANIE I LECZENIE WYBRANYCH NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH wprowadzenie do tematu. Sylwia Grodecka-Gazdecka Katedra Onkologii AM w Poznaniu ROZPOZNAWANIE I LECZENIE WYBRANYCH NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH wprowadzenie do tematu Sylwia Grodecka-Gazdecka Katedra Onkologii AM w Poznaniu 2004 Nowotwór jest chorobą o podłożu genetycznym czyli procesem

Bardziej szczegółowo

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego

Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych

Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych Piśmiennictwo: Szczeklik E. Diagnostyka ogólna chorób wewnętrznych. PZWL 1979 Bolechowski F. Podstawy ogólnej diagnostyki

Bardziej szczegółowo

Światowy Dzień Walki z Rakiem

Światowy Dzień Walki z Rakiem Z tej okazji zachęcamy wszystkich do refleksji. Każdy z nas może podjąć pewne działania i mieć wpływ na zdrowie swoje i swoich bliskich. Możesz podejmować zdrowe decyzje To, co robimy każdego dnia wpływa

Bardziej szczegółowo

Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty

Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty Podstawowe wiadomości o nowotworach nerki, pęcherza moczowego i prostaty Człowiek najlepsza inwestycja Projekt pn. Opracowanie i wdrożenie programu profilaktycznego w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka Raka Piersi i Raka Szyjki Macicy prezentacja dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

Profilaktyka Raka Piersi i Raka Szyjki Macicy prezentacja dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Profilaktyka Raka Piersi i Raka Szyjki Macicy prezentacja dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych 2015-02-03 1 opracowała: Agnieszka Podlaszczak Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna

Bardziej szczegółowo

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji www.aotmit.gov.pl Opinia Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 162/2016 z dnia 2 września 2016 r. o projekcie programu polityki

Bardziej szczegółowo

Chłoniak. Chłoniaki to nowotwory tkanki limfatycznej. Podobnie jak przewlekłe. białaczki limfatyczne należą do chorób limfoproliferacyjnych.

Chłoniak. Chłoniaki to nowotwory tkanki limfatycznej. Podobnie jak przewlekłe. białaczki limfatyczne należą do chorób limfoproliferacyjnych. Chłoniak Chłoniaki to nowotwory tkanki limfatycznej. Podobnie jak przewlekłe białaczki limfatyczne należą do chorób limfoproliferacyjnych. Wyróżnia się tu ziarnicę złośliwą (chłoniak Hodgkina) i chłoniaki

Bardziej szczegółowo

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS Załącznik nr do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Edu Plus zatwierdzonych uchwałą 0/04/03/204 Zarządu InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group z dnia 04.03.204 r. I. USZKODZENIA GŁOWY. ZŁAMANIE KOŚCI POKRYWY

Bardziej szczegółowo

PROGRAM SZKOŁA PROMUJĄCA PROFILAKTYKĘ ONKOLOGICZNĄ. Dr n. med. Tomasz Mierzwa

PROGRAM SZKOŁA PROMUJĄCA PROFILAKTYKĘ ONKOLOGICZNĄ. Dr n. med. Tomasz Mierzwa PROGRAM SZKOŁA PROMUJĄCA PROFILAKTYKĘ ONKOLOGICZNĄ Dr n. med. Tomasz Mierzwa DOTYCHCZAS REALIZOWANE PROGRAMY EDUKACYJNE PRZEZ ZAKŁAD PROFILAKTYKI I PROMOCJI ZDROWIA CENTRUM ONKOLOGII W BYDGOSZCZY Dotowane

Bardziej szczegółowo

Układ krwiotwórczy BADANIE PRZEDMIOTOWE. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM lek.

Układ krwiotwórczy BADANIE PRZEDMIOTOWE. Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM lek. Układ krwiotwórczy BADANIE PRZEDMIOTOWE Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych WUM lek. Olga Rostkowska Jakie objawy mogą towarzyszyć chorobom krwi? Jakie objawy mogą towarzyszyć

Bardziej szczegółowo

Kombinacja podstawowa dla rejonu ogrzewacza dolnego (układ moczowo-płciowy)

Kombinacja podstawowa dla rejonu ogrzewacza dolnego (układ moczowo-płciowy) dla rejonu ogrzewacza dolnego (układ moczowo-płciowy) Ogrzewacz dolny jest odpowiedzialny za funkcje rozrodcze i wydalanie. Obejmuje podbrzusze i rejon narządów płciowych. Objawy: utrata energii, łatwa

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta

Aneks III. Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Aneks III Zmiany w odpowiednich punktach charakterystyki produktu leczniczego i ulotkach dla pacjenta Uwaga: Konieczna może być późniejsza aktualizacja zmian w charakterystyce produktu leczniczego i ulotce

Bardziej szczegółowo

Cena brutto w zł RTG nosogardzieli bez kontrastu (1 projekcja) Rtg nosa (1 projekcja) Rodzaj usługi

Cena brutto w zł RTG nosogardzieli bez kontrastu (1 projekcja) Rtg nosa (1 projekcja) Rodzaj usługi Zarz. Dyr. SP ZOZ MSWiA z W-M CO w Olsztynie nr 9 z dnia 15 stycznia 2019 roku 4. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA 4.1. RADIOLOGIA 1 87.094 RTG nosogardzieli bez kontrastu (1 projekcja) 2 87.164 Rtg zatok nosa (1

Bardziej szczegółowo

Wpływ zanieczyszczenia powietrza benzenem na występowanie niektórych nowotworów złośliwych w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim

Wpływ zanieczyszczenia powietrza benzenem na występowanie niektórych nowotworów złośliwych w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim Wpływ zanieczyszczenia powietrza benzenem na występowanie niektórych nowotworów złośliwych w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim Kędzierzyn-Koźle, 20 września 2012 Wojciech Redelbach C6H6 + KK = CA? Benzen

Bardziej szczegółowo

KODEKS ZDROWEGO ŻYCIA. Scenariusz i rysunki Szarlota Pawel

KODEKS ZDROWEGO ŻYCIA. Scenariusz i rysunki Szarlota Pawel KODEKS ZDROWEGO ŻYCIA Scenariusz i rysunki Szarlota Pawel Europejski kodeks walki z rakiem I. Prowadzàc zdrowy styl ycia, mo na poprawiç ogólny stan zdrowia i zapobiec wielu zgonom z powodu nowotworów

Bardziej szczegółowo

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz. 42 Załącznik C.28. GEMCYTABINUM 1 GEMCYTABINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 GEMCYTABINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

RAZEM ZADBAJMY O ZDROWIE

RAZEM ZADBAJMY O ZDROWIE RAZEM ZADBAJMY O ZDROWIE Barbara Dziuk Prezes Fundacji na Rzecz Zapobiegania i Zwalczania Nowotworów v-ce Prezes Polskiego Komitetu Zwalczania Raka Oddz. Śląski w Gliwicach. Radna Sejmiku Województwa Śląskiego

Bardziej szczegółowo

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień

Podstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania

Bardziej szczegółowo

AUTOR: KATARZYNA MARCINIAK- HELIŃSKA NA BAZIE ZASOBÓW INTERNETU

AUTOR: KATARZYNA MARCINIAK- HELIŃSKA NA BAZIE ZASOBÓW INTERNETU AUTOR: KATARZYNA MARCINIAK- HELIŃSKA NA BAZIE ZASOBÓW INTERNETU Rak okrężnicy zwany także inaczej rakiem jelita grubego to choroba atakująca komórki jelita. RAK JELITA GRUBEGO należy do najczęstszych nowotworów

Bardziej szczegółowo

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:05:17 WYGRAJ Z RAKIEM KORZYSTAJ Z BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:05:17 WYGRAJ Z RAKIEM KORZYSTAJ Z BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH WYGRAJ Z RAKIEM KORZYSTAJ Z BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH Październik jest miesiącem walki z rakiem piersi. To dobra okazja, by zachęcić wszystkie Panie do profilaktyki nie tylko nowotworów piersi, ale także

Bardziej szczegółowo

pierwiastek promieniotwórczy jest umieszczany wewnątrz zmiany nowotworowej z dużą dokładnością

pierwiastek promieniotwórczy jest umieszczany wewnątrz zmiany nowotworowej z dużą dokładnością Dr n. med. Dariusz Kieszko lek. med. Justyna Podlodowska Brachyterapia Poradnik dla Pacjenta Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 Brachyterapia jest to metoda radioterapii

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego.

Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. Temat: Higiena i choroby układu oddechowego. 1. Sprawność układu oddechowego - ważnym czynnikiem zdrowotnym. a) zanieczyszczenia powietrza Pyły miedzi, aluminium, żelaza, ołowiu, piaskowe, węglowe, azbestowe,

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry.

NOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry. NOWOTWORY SKÓRY Nowotwory skóry są zmianami zlokalizowanymi na całej powierzchni ciała najczęściej w miejscach, w których nastąpiło uszkodzenie skóry. Najważniejszym czynnikiem etiologicznym jest promieniowanie

Bardziej szczegółowo

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz. 71 Załącznik C.28. GEMCYTABINUM 1 GEMCYTABINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 GEMCYTABINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

RAKOOPORNI. Program profilaktyki raka piersi. Bezpłatne badania mammograficzne

RAKOOPORNI. Program profilaktyki raka piersi. Bezpłatne badania mammograficzne RAKOOPORNI Program profilaktyki raka piersi Bezpłatne badania mammograficzne Jesteś w wieku od 40 do 49 lat lub po 70 roku życia? W ciągu ostatniego roku nie miałaś wykonanej mammografii? Skorzystaj z

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

Szkoła Podstawowa nr 28 im. Królowej Jadwigi w Bytomiu. jako szkoła promująca zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem

Szkoła Podstawowa nr 28 im. Królowej Jadwigi w Bytomiu. jako szkoła promująca zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Szkoła Podstawowa nr 28 im. Królowej Jadwigi w Bytomiu jako szkoła promująca zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem Informacja o realizacji programu EUROPEJSKI KODEKS WALKI Z RAKIEM jest zbiorem

Bardziej szczegółowo

Algorytmy postępowania w przypadku stwierdzenia objawów wskazujących na potencjalną chorobę nowotworową

Algorytmy postępowania w przypadku stwierdzenia objawów wskazujących na potencjalną chorobę nowotworową PROGRAM POPRAWY WCZESNEGO WYKRYWANIA I DIAGNOZOWANIA NOWOTWORÓW U DZIECI W PIĘCIU WOJEWÓDZTWACH POLSKI Algorytmy postępowania w przypadku stwierdzenia objawów wskazujących na potencjalną chorobę nowotworową

Bardziej szczegółowo

KEYTRUDA (pembrolizumab)

KEYTRUDA (pembrolizumab) Poradnik dotyczący leku KEYTRUDA (pembrolizumab) Informacja dla Pacjentów Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie.

Bardziej szczegółowo

Zdrowo żyjesz - wygrywasz SZKOŁA PROMUJĄCA ZALECENIA EUROPEJSKIEGO KODEKSU WALKI Z RAKIEM

Zdrowo żyjesz - wygrywasz SZKOŁA PROMUJĄCA ZALECENIA EUROPEJSKIEGO KODEKSU WALKI Z RAKIEM Zdrowo żyjesz - wygrywasz SZKOŁA PROMUJĄCA ZALECENIA EUROPEJSKIEGO KODEKSU WALKI Z RAKIEM Co wpływa na nasze zdrowie? OPIEKA ZDROWOTNA NASZE GENY STYL ŻYCIA 50% Jakie mogą być efekty naszego stylu życia?

Bardziej szczegółowo

Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka. Walczymy z rakiem buuu rakiem! ... moje imię

Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka. Walczymy z rakiem buuu rakiem! ... moje imię Pod honorowym patronatem Rzecznika Praw Dziecka Walczymy z rakiem buuu rakiem!....................... moje imię Pokoloruj bohatera Drodzy Rodzice! W ostatnich latach wyleczalność nowotworów u dzieci i

Bardziej szczegółowo

Specjaliści przekonują nas, że rak to nie wyrok, lecz choroba przewlekła. Im wcześniej zostanie wykryta, tym skuteczniejsze będzie leczenie!

Specjaliści przekonują nas, że rak to nie wyrok, lecz choroba przewlekła. Im wcześniej zostanie wykryta, tym skuteczniejsze będzie leczenie! Specjaliści przekonują nas, że rak to nie wyrok, lecz choroba przewlekła. Im wcześniej zostanie wykryta, tym skuteczniejsze będzie leczenie! Podstawowe objawy raka: I.Przewlekłe osłabienie II. Spadek

Bardziej szczegółowo

ZAPALENIE BŁONY NACZYNIOWEJ (UVEITIS) ANKIETA DIAGNOSTYCZNA

ZAPALENIE BŁONY NACZYNIOWEJ (UVEITIS) ANKIETA DIAGNOSTYCZNA ZAPALENIE BŁONY NACZYNIOWEJ (UVEITIS) ANKIETA DIAGNOSTYCZNA Ten kwestionariusz ma na celu pomoc w ustaleniu przyczyny zapalenia błony naczyniowej oka. Jest poufny. Dotyczy wywiadu rodzinnego oraz Pana/Pani

Bardziej szczegółowo

KEYTRUDA (pembrolizumab)

KEYTRUDA (pembrolizumab) Poradnik dotyczący leku KEYTRUDA (pembrolizumab) Informacja dla Pacjentów Niniejszy produkt leczniczy będzie dodatkowo monitorowany. Umożliwi to szybkie zidentyfikowanie nowych informacji o bezpieczeństwie.

Bardziej szczegółowo

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie

Bardziej szczegółowo

Profilaktyka raka szyjki macicy

Profilaktyka raka szyjki macicy Profilaktyka raka szyjki macicy Rak szyjki macicy jest szóstym, co do częstości, nowotworem u kobiet w Polsce. Każdego roku odnotowuje się ok. 3500 nowych przypadków zachorowań. Rocznie ok. 1700 kobiet,

Bardziej szczegółowo

Cykl kształcenia 2013-2016

Cykl kształcenia 2013-2016 203-206 SYLABUS Nazwa Fizjoterapia kliniczna w chirurgii, onkologii i medycynie paliatywnej. Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Medyczny, Instytut Fizjoterapii Kod Studia Kierunek studiów Poziom

Bardziej szczegółowo

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność

Programy przesiewowe w onkologii. Badam się więc mam pewność Programy przesiewowe w onkologii Badam się więc mam pewność Badanie przesiewowe zorganizowane przeprowadzenie testu medycznego lub wywiadu u osób, które nie zgłaszają się po pomoc kwalifikowaną w związku

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo