EPOKA WCZESNYCH IMPERIÓW KOLONIALNYCH. XV-XVIII w.

Transkrypt

1 EPOKA WCZESNYCH IMPERIÓW KOLONIALNYCH XV-XVIII w.

2 Europejczycy ruszają na podbój Innowacje w technice żeglugi Ziemia jest kulą! Renesans i naukowa ciekawośd świata Upadek Konstantynopola, więc poszukiwanie nowej drogi do Indii Kooczy się srebro poszukiwanie kruszców Młodsi synowie chcą sławy i bogactw Program chrystianizacji

3 Postępy w żegludze Od żeglugi przybrzeżnej do dalekomorskiej Karawele zdolne do halsowania, szybkie, stateczne Proch i działa Kompas Mapa Mercatora (Geradus Mercator, )

4 Karawela z ożaglowaniem łacioskim Żródło: Wikipedia

5 Karawela z ożaglowaniem rejowym ŹRÓDŁO: wikipedia

6 Kompas, ok Wikipedia

7 Róża wiatrów Wikipedia

8 Odwzorowanie Mercatora Źródło: Wikipedia

9 Wyprawy portugalskie -- Bartolomeo Diaz Żródło: Wikipedia

10 Wyprawy portugalskie - Vasco da Gama Żródło: Wikipedia

11 Wyprawy portugalskie - Pedro Álvares Cabral 1500 dotarł do wschodnich wybrzeży Ameryki Łacioskiej Brazylia

12 Wyprawy hiszpaoskie -- Krzysztof Kolumb Żródło: Wikipedia

13 Wyprawy hiszpaoskie -- Ferdynand Magellan Żródło: Wikipedia

14 Europa epoki wczesnej kolonizacji Wyłania się nowożytne paostwo terytorialne: armie nowego typu, podatki i biurokracja, absolutyzm. Wojny między tymi paostwami, ciągle potrzeba pieniędzy. Paostwo prowadzi politykę merkantylistyczną Wyłania się zwłaszcza w Niderlandach i Anglii gospodarka kapitalistyczna, umacnia się pozycja kupiectwa.

15 Cywilizacje i społeczeostwa pozauropejskie Azja: stare, wysoko rozwinięte cywilizacje Afryka Pn. Arabowie, potem imperium osmaoskie Afryka od Sahary na pd.: nomadzi, ludy rolnicze (rolnictwo wypaleniskowe) Ameryka Pd. i śr.: cywilizacje Azteków, Inków, Majów; społeczeostwa pierwotne Ameryka Pn. słabo zaludniona, społeczeostwa pierwotne

16 Imperia kolonialne Portugalskie Hiszpaoskie Traktat w Tordesillas Holenderskie Brytyjskie Francuskie Zasięg tych imperiów jest zmienny w czasie, toczą się wojny między tymi paostwami

17 Imperium portugalskie

18 Żródło: Wikipedia Imperium hiszpaoskie

19 Żródło: Wikipedia Imperium brytyjskie

20 Żródło: Wikipedia Imperium holenderskie

21 Imperium francuskie Żródło: Wikipedia Żródło: Wikipedia

22 Rycerze i kupcy Portugalia i Hiszpania są bardziej tradycyjne, motorem kolonizacji Korona (paostwo), poszukująca dochodów Anglia i Holandia są już kapitalistyczne, motorem są kupcy ale paostwo dostarcza im osłony

23 Europejczycy w Afryce Punkty handlowe (faktorie i fortece) na wybrzeżach Tam Europejczycy zaopatrują się w niewolników, wysyłanych następnie do Ameryki Importują też kośd słoniową

24 Europejczycy w Azji Podobnie jak w Afryce, zakłada się faktorie handlowe Techniki handlu korzystają z doświadczeo wcześniejszych (średniowiecze) Przedmiot importu to przede wszystkim przyprawy, zwłaszcza pieprz Aż do schyłku XVIII w., nie udaje się opanowad tych terenów. Potęgi europejskie prowadzą ciągłe wojny.

25 Kompanie Indyjskie Kupcy holenderscy i kupcy angielscy zakładają kompanie (rodzaj spółki) do handlu z Indiami. Paostwa udzielają zrzeszonym kupcom przywileju monopolu na ten handel. Kompanie dysponują siłą militarną i prowadzą działania wojenne. Angielska Kompania Indii Wschodnich odegra wielką rolę w kolonizacji subkontynentu w pierwszej połowie XIX w.

26 Portugalczycy w Brazylii Kolonizacja osiedleocza, ale typu feudalnego Zasadniczego znaczenia nabiera produkcja cukru Siła robocza to niewolnicy Jednostka wytwórcza plantacja Rynek to Europa Podobna gospodarka także na Antylach

27 Hiszpanie w Ameryce Pierwsza faza to podbój starych cywilizacji, wielką rolę odgrywają zarazy. Rabunek złota. Następnie wielką rolę odgrywa eksploatacja kruszcu (srebra) Potosi w dzisiejszej Boliwii Wokół gospodarki górniczej wytwarza się rolnicza, oparta na systemie nadao ziemi (encomienda) Po wyczerpaniu złóż, regiony rolnicze przekształcają się w obszary autarkiczne.

28 Żródło: Wikipedia Potosi

29 Srebro z kolonii Poł. XVI do kooca XVIII w. 45 tys. ton Napływ kruszcu do Europy jedna z przyczyn rewolucji cen (inflacji) Ma to poważne konsekwencja dla struktury dochodów w Europie, m. in. osłabia pozycję szlachty (spada realne wartośd czynszu z ziemi)

30 Europejczycy w Ameryce Pn. Osadnictwo, imigracja z przeludnionej Holandii i Anglii Imigrują kupcy i rzemieślnicy Wielką rolę odgrywa religia (prześladowania w Europie) Kolonie nabierają charakteru kapitalistycznego

31 Kwestie dyskusyjne Jak wyjaśnid względną przewagę Europy nad pozostałymi cywilizacjami w procesie kolonizacji? Czy bogactwo Europy było wynikiem wyzysku kolonii? Jakie były długofalowe konsekwencje tej wczesnej kolonizacji?