Patologia układu układu moczowo- płciowego. Patologia narządowa Wykład 5

Transkrypt

1 Patologia układu układu moczowo- płciowego Patologia narządowa Wykład 5

2 Nerka i drogi moczowe! Zaburzenia rozwojowe! Choroby kłębków nerkowych! Utrudnienie odpływu z dróg moczowych! Zakażenia dróg moczowych i nerki! Zaburzenia kanalików i zmiany śródmiąższowe! Rozlana martwica kory nerki! Kamica nerkowa i dróg moczowych! Torbielowatość nerek! Nowotwory nerek

3 Zaburzenia rozwoju! Nerka! Obustronna agenezja nerek! Jednostronna agenezja nerki! Ektopia nerki (nieprawidłowa lokacja nerki)! Nerka podkowiasta! Moczowód! Zdwojenie moczowodu! Nieprawidłowe połączenie z pęcherzem moczowym

4 Choroby kłębków nerkowych! Zespół nerczycowy! Zespół mocznicowy! Inne choroby kłębków nerkowych

5 Zespół nerczycowy! Masywna proteinuria! Hypoalbuminemia! Uogólniony obrzęk! Hyperlipidemia! Hypercholesterolemia

6 Zmiany przebiegające z obrazem nerczycowym! Zespół zmian minimalnych! Ogniskowe, segmentowe zap. kłębków nerkowych! Zapalenie błoniaste kłębków nerkowych! Nefropatia cukrzycowa! Amyloidoza nerkowa! Nefropatia w przebiegu lupus erythematodes

7 Zespół zmian minimalnych minimal change disease (lipoid nephrosis)! Najczęściej u małych dzieci! Z objawami nerczycy! Zmiany lipidowe w komórkach kanalików proksymalnych (kora nerki)! Prawidłowy obraz w mikroskopie świetlnym! El-mi zlewanie się nóżek podocytów! Utrata ładunków polianionowych (przyczyna przenikania białka do moczu)! Dobra odpowiedź na sterydy

8 Zmiany ogniskowe i segmentalne! U starszych dzieci! Stwardnienie (sclerosis( sclerosis) ) rozgałęzień kapilarów! Zajęcie ogniskowe zajmuje tylko niektóre kłębki! Zajęcie segmentowe zajmuje tylko części kłębków

9 Zapalenia błoniaste! Główna przyczyna zespołów nerczycowych! Choroba kompleksów immunologicznych! Najczęstsze występowanie u nastolatków i młodych dorosłych! Pogrubienie ścian naczyń włosowatych kłębka! Obecne kompleksy immunologiczne leżące w obrębie lub na błonie podstawnej! Schorzenie powoli postępujące! Słaba odpowiedź na sterydy

10 Nefropatia cukrzycowa! Klinicznie jako zespół nerczycowy! Pogrubienie błon podstawnych kłębków najwcześniejszym objawem! Wzrost ilości macierzy mezangialnej! Dwie zasadnicze postacie! Glomerulosclerosis diffusa! Glomerulosclerosis nodularis (guzki Klimmelsteil- Wilsona

11 Amyloidoza nerek! Zespół nerczycowy! Złogi amyloidu subendotelialne i mezangialne! Konieczość uzycia barwień i technik dodatkowych! Towarzyszy innym przewlekłym chorobom reumatoidalne zapalenie stawów, szpiczak mnogi

12 Lupus nephropathy! W przebiegu układowego tocznia układowego! Może przebiegać jako zespół nerczycowy ale też jako zespół mocznicowy! Wyróżnia się V etapów:! I bez zajęcia nerek! II postać mezangialna zwiększenie macierzy! III postać ogniskowo proliferacyjna! IV postać o char.. dyfuzyjnej proliferacji! V postać błoniasta

13 Zespół mocznicowy! Skąpomocz! Azotemia! Nadciśnienie! Krwiomocz

14 Zespół mocznicowy! Postreptokokowe zapalenie kłębków nerkowych ostre proliferacyjne zapalenie kłębków nerkowych! Gwałtownie postępujące zap. kłębków nerkowych! Zespół Goodpasture (antiglomerular basement membrane disease)! Zespół Alporta wrodzona mutacja genu łańcucha alfa5 kolagenu, patologia uszna i oczna

15 Postreptokokowe zapalenie kłebków nerkowych ostre proliferacyjne zapalenie kłębków nerkowych! Jako następstwo lub współtowarzyszy infekcji zapaleniu wywołanym streptokokiem beta hemolitycznym grupy A! Najczęściej całkowity powrót do zdrowia! Tylko w niewielkim odsetku zmiany! Choroba kompleksów immunologicznych! Antygen jest poch. bakteryjnego! Intensywna reakcja zapalna

16 Postreptokokowe zapalenie kłebków nerkowych ostre proliferacyjne zapalenie kłębków nerkowych! Punkcikowate nieliczne wybroczyny na powierzchni nerki! Powiększone, bogatokomórkowe, obrzmiałe,, blade kłębuszki nerkowe! Proliferacja komórek endotelium i mesangium! Nieliczne neutrofile! Błona podstawna prawidłowej grubości! Elektronooptyczne złogi na nabłonkowej stronie błon podstawnych! Ziarnista immunofluorescencyjna C3 i IgG

17 Inne choroby kłębków! Nefropatia IgA (choroba Bergera) nieprawidłowe złogi IgA w mezangium z nawrotową hematurią u dzieci! Glomerulonephritis membrano-proliferativa powolnie postępująca przewlekła choroba nerek przebiega w dwóch postaciach

18 Niedrożność dróg moczowych! Związana z brakiem drożności dróg moczowych o różnej lokalizacji! Jeśli u dzieci to z przyczyn wad rozwojowych! U dorosłych z powodu kamicy lub zmian przerostowych (prostata)! Manifestuje się jako:! Kolka nerkowa! Wodonercze! Zakażenia

19 Zakażenia dróg moczowych! Częściej u kobiet krótka cewka moczowa, zastój moczu w ciąży! Ma charakter wstępujący! Czynniki predysponujące:! Zastój moczu! Zabiegi na drogach moczowych! Cewnik w drogach moczowych! Patologia w zakresie dróg rodnych

20 Zaburzenia kanalików i zmiany śródmiąższowe! Ostre zapalenie sródmiąższowe wywołane lekami (penicylina, NSAID, diuretyki)! Martwica szczytów piramid ischemia w przebiegu cukrzycy! Ostra martwica kanalików nerkowych wstrząs! Zaburzenia funkcji kanalików nerkowych! Zespół Fankoniego! Cystinuria! Choroba Hartnupa! Przewlekłe kłębkowe zapalenie nerek

21 Rozlana martwica kory nerek! Ostre zmiany ischemiczne w przebiegu uogólnionej ischemii! Katastrofy położnicze rzucawka, przedwczesne odklejenie się łożyska! Wstrząs septyczny

22 Kamica nerkowa! W przebiegu hyperkalcemii np. w nadczynności przytarczyc! W przebiegu hyperfosfatemii w przebiegu niewydolności nerek

23 Kamica dróg moczowych! Kamienie wapniowe 80 85%! Z towarzyszącą hypercalciurią! Wzrost wchłaniania jelitowego! Wzrost wydalania nerkowego! Nadczynność przytarczyc! Ektopowa produkcja przez nowotwory z komponenta endokrynna! Kamienie fosforo magnezowo amonowe zasadowy mocz w przebiegu zakażeń proteus vulgaris! Kamica kwas szczawiowy wtórne w przebiegu dny! Kamienie cystynowe - cystinuria

24 Torbielowatość nerek! Postać u dorosłych! Manifestuje się między r.ż.! Charakter wrodzony! Obustronne znaczne powiększenie nerek! Torbiele zastępuja znaczną część miąższu! Towarzyszą tętniaki koła tętniczego Willisa! Zmiany torbielowate w wątrobie! Wtórna czerwienica! Postać u dzieci! Wydatne torbiele u noworodków! Dziedziczy się autosomalnie recesywnie! Torbiele nie łączą się z układem kanalików! letalna

25 Nowotwory nerek! Łagodne! Gruczolaki! Angiomyolipoma! Złośłiwe! Rak z komórek nerkowych (rak jasnokomórkowy)! Nephroblastoma guz Wilmsa! Raki z nabłonka moczowego! Raki płaskonabłonkowe

26 Układ płciowy męski! Choroby prącia! Choroby jąder! Choroby prostaty

27 " Zaburzenia rozwojowe: Choroby prącia " Spodziectwo " Wierzchniactwo " Stulejka " Choroba Peyronie (włóknienie grzbietowe) " Priapism (uporczywy bolesny wzwód choroba organiczna lub zaburzenie czynnościowe) " Zapalenia (choroby przenoszone drogą płciową) " Zapalenie żołędzia (balanitis( balanitis) " Kiła " Rzeżączka " Infekcja Chlamydią " Nowotwory " Carcinoma in situ (ch( ch. Bowena i erythroplasia) " Rak płaskonabłonkowy

28 Nowotwory jądra! Germ cell tumour około 90%! Seminoma! Carcinoma embryonale! Endodermal sinus tumor! Teratoma! Choriocarcinoma! Mixed gern cell tumor! Nowotwory sznurów płciowych! Leydigioma! Sertolioma

29 Prostata! Łagodny przerost prostaty! Najczęstsza przeszkoda w oddawaniu moczu! Bardzo częsta w starszej grupie wiekowej! Nie ma związku z rakiem ale może współistnieć! Powstaje w wyniku wzrostu poziomu estrogenu! Rozrost zarówno zrębu jak i nabłonka! Adenocarcinoma! Bardzo częsty! U starszych mężczyzn! O niskiej złośliwości lub agresywnym wzroście

30 Układ płciowy żeński i sutek! Patologia zmian sromu i pochwy! Patologia szyjki macicy! Patologia trzonu macicy! Patologia zmian jajowodów! Patologia jajników! Zaburzenia rozwoju ciąży! Choroby sutka

31 Patologia sromu i pochwy! Torbiel gruczołu Bartholina! Zmiany dystroficzne sromu lichen sclerosus! Atypowe zmiany dystroficzne! Choroby infekcyjne! Candidiasis cukrzyca, ciąża, antybiotykoterapia! Trichomoniasis Trichoona vaginalis! Gardnerella vaginitis Gardnerella vaginalis! Gonorrhea! Zakażenie Chlamydią! Herpes simplex virus! Kiła! Chancroid Haemophilus ducreyi! Granuloma inguinale Calymmatobacterium (Donovania( Donovania) granulomatis

32 Patologia sromu i pochwy Nowotwory! Hidradenoma papillare! Condyloma acuminatum! Carcinoma planoepitheliale! Melanoma malignum! Choroba Pageta! w pochwie! Clear cell adenocarcinoma! Sarcoma botryoides

33 Szyjka macicy! Zmiany nienowotworowe! Nadżerka gruczołowa! Cervicitis (Gardnerella, Trichomonas, Candida, Chlamydia)! Polip gruczolowy! Dysplazja i rak in situ (związek z infekcją HPV typ 16, 18, 31, 33 białko E6 i E7 wiąże i inaktywuje białko p53 i Rb), CIN1, CIN2, CIN3! Rak inwazyjny! Rak płaskonabłonkowy 95%! Adenocarcinoma 5%

34 ! Endometritis Trzon macicy! Acuta (resztki łożyska, urazy operacyjne)! Chronicum granulomatosum (tbc)! Endometriosis ektopowa sluzówka! Adenomyosis! Hyperplasia glandularis endometrii! Simplex! Complex! Atypica! Polip endometrialny! Leiomyoma! Leiomyosarcoma! Rak endometrialny - adenocarcinoma

35 Jajowód! Salpingitis! Pyosalpinx! Hydrosalpinx! Abscessus tuboovarialis! Hematosalpinx! Nowotwory bardzo rzadkie! Adenomatoid tumor! Adenocarcinoma

36 Jajniki Torbiele! Torbiel follicularna rozwija się z pęcherzyka Graafa! Torbiel ciałka żółtego przetrwałe ciałko zółte! Torbiel theca-lutealna stymulacja gonadotropiną! Torbiel czekoladowa - endometrioza! Zwyrodnienie torbielowate (Stein( Stein-Leventhala) nadmiar LH i adrogenów

37 Nowotwory jajnika! Wywodzące się z nabłonka powierzchniowego 75%! Guzy surowicze! Cystadenoma serosum! Cystadenocarcinoma serosum! Guzy śluzowe! Cystadenoma mucinosum! Cystadenocarcinoma mucinosum! Guz endometrioidalny! Clear cell tumor! Guz Brennera

38 Nowotwory jajnika! Wywodzące się z komórek germinalnych 25%! Dysgerminoma (homolog seminoma)! Endodermal sinus (yolk( sac) tumor! Teratoma! Immaturum (malignant)! Maturum (dermoid cyst,! Monodermal struma ovarii! Chorioncarcinoma ovarii! Wywodzące się ze sznurów płciowych! Fibroma! Thecoma! Granulosa cell tumor! Sertoli-Leydig cell tumor! Przerzuty raka do jajnika (guz Krukenberga)

39 Patologia ciąży! Nieprawidłowości łożyska! Przedwczesne odklejenie się łożyska - DIC! Placenta accreta zapalenie, krwotok! Placenta previa krwawienia! Ciąża ektopowa jajowód, jajnik, jama brzuszna! Toksemia w przebiegu ciąży ciężkie nadcisnenie! Preeclampsia nadciśnienie, albuminuria, obrzek! Eklampsia ciężka toksemia i DIC! Inne powikłania! zator wodami płodowymi DIC! Poporodowa martwica przysadki zespół Sheehana! Chorioamnionitis

40 Patologia ciąży Choroby trofoblastu degeneracyjne i nowotworowe zmiany tkanki trofoblastycznej! Mola hydatidosa! Choriocarcinoma wysoki poziom hcg

41 Patologia sutka! Zmiany dysplastyczne mastopathia! Fibrosa! Cystica! Metaplazja apokrynowa! Zmiany proliferacyjne! Przewodów! Zakończeń gruczołowych

42 ! Nowotwory łagodne Patologia sutka! Fibroadenoma! Tumor phyllodes (guz liściasty)! Gruczolak brodawki! Brodawczak śródprzewodowy! Nowotwory złosliwe! Rak przewodowy! Rak zrazikowy! Rak medullarny

43 Rak sutka! Wiek! Wywiad rodzinny BRCA-1, BRCA-2! Rak po jednej stronie! Wczesna pierwsza miesiączka! Późna menopauza! Otyłość! Bezdzietność! Pierwsza ciąża po 30 r.ż.! Dieta wysokotłuszczowa! Zmiany mastopatyczne z atypową proliferacją nabłonka

44 Aspekt stomatologiczny! U pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek! Erythema! Owrzodzenia! Rogowacenie! Zmiany te są wywołane amoniakiem w wyniku metabolizmu mocznika zawartego w ślinie poprzez ureazę drobnoustrojów! Zmiany adekwatne do regularności dializ! Duże ryzyko hepatitis u pacjentów dializowanych

45 Aspekt stomatologiczny! Endometrioza jamy ustnej cykliczny charakter! Zmiany ciążowe rozrostowe w jamie ustnej! Przerost ciążowy dziąseł oddziaływanie czynników hormonalnych (też w czasie pokwitania, menstruacji, doustne środki hormonalne, zaburzenia hormonalne guzy hormonalnie czynne)! Przerost, obrzęk, rozpulchnienie, łatwo krwawiące! Tworzenie się guzków ciążowych