Profilaktyka Raka Szyjki Macicy poprzez szczepienia przeciwko wirusom HPV 16 i 18

Transkrypt

1 Razem powiedzmy STOP rakowi szyjki macicy Profilaktyka Raka Szyjki Macicy poprzez szczepienia przeciwko wirusom HPV 16 i 18

2 Umieralność na raka szyjki macicy w Europie Każdego dnia 5 Polek umiera z powodu raka szyjki macicy Umieralność na raka szyjki macicy na 1 mln kobiet Za zgodą prof. Witolda Zatońskiego, Centrum Onkologii Instytut Marii Curie-Skłodowskiej w Warszawie.

3 Z powodu raka szyjki macicy w Europie, co 18 minut umiera kobieta. 1 W Polsce rocznie: u prawie 4000 kobiet rozpoznaje się raka szyjki macicy; 2 prawie 2000 kobiet umiera z powodu raka szyjki macicy. 3 W wielu krajach Europy, obok prowadzonych programów przesiewowych, wprowadzono populacyjne szczepienia nastolatek. Rak szyjki macicy zabija 5 Polek dziennie 1. Ferlay et al. Globocan IARC 2004; 2. Krajowa Baza Danych Nowotworowych: asp; 3. Krajowa Baza Danych Nowotworowych: 4. Basen-Engquist K. et. al. Cancer 2003; 98 (9): Na świecie rak szyjki macicy jest drugim co do częstości występowania rodzajem raka wśród kobiet w wieku od 15 do 44 lat.

4 Zakażenie wirusem HPV zagraża kobietom niezależnie od wieku Potrzeba długotrwałej ochrony % HPV Warto zastosować rozwiązania zapewniające dlugotrwałą ochronę Wiek Zaadaptowano z (1) Schiffman et al Schiffman M, Kjaer SK. Chapter 2: Natural history of anogenital human papillomavirus infection and neoplasia. J Natl Cancer Inst Monogr 2003; 31: 14 19; 2. Viscidi RP et al. Seroreactivity to Human papillomavirus types 16, 18 or 31 and risk of subsequent HPV infection; results from a population-based study in Costa Rica. Cancer Epidemiol, Biomarkers & Prevention 2004; 13: ; 3. Mayrand M et al. Detection of Human Papillomavirus Type 16 DNA in Consecutive Genital Samples Does Not Always Represent Persistent Infection as Determined by Molecular Variant Analysis. J Clin Microb 2000; 38(9): ; 4. Wright T.C., Bosch F.X., Franco E.L., et al.: HPV vaccines and screening in te prevention of cervical cancer; conclusions from a 2006 workshop of international experts. Vaccine, 2006; 24s3: Największa częstość występowania zakażenia notowana jest wśród młodych kobiet do 20 roku życia. 4

5 Liczba zachorowań na inwazyjnego raka szyjki macicy w 2005 roku w Polsce z podziałem na województwa Województwo Razem DOLNOŚLĄSKIE 266 KUJAWSKO-POMORSKIE 172 LUBELSKIE 176 LUBUSKIE 95 ŁÓDZKIE 252 MAŁOPOLSKIE 262 MAZOWIECKIE 425 OPOLSKIE 72 PODKARPACKIE 138 PODLASKIE 111 POMORSKIE 195 ŚLĄSKIE 403 ŚWIĘTOKRZYSKIE 106 WARMIŃSKO-MAZURSKIE 132 WIELKOPOLSKIE 301 ZACHODNIOPOMORSKIE 157 Polska 3263 Rak szyjki macicy poważny problem w całej Polsce

6 Chorowałam na raka szyjki macicy. Żyję ale nigdy nie urodzę dziecka Ida Karpińska, Założycielka Ogólnopolskiej organizacji na rzecz walki z rakiem szyjki macicy Kwiat Kobiecosći Nie pozwól, aby rak szyjki macicy dotknął Ciebie i Twoją rodzinę. Regularnie wykonuj cytologię. Zapytaj o szczepienie dla dziewcząt i kobiet.

7 Stadia rozwoju raka szyjki macicy PRAWIDŁOWA SZYJKA MACICY CIN I ZMIANY PRZEDRAKOWE CIN II / III INWAZYJNY RAK SZYJKI MACICY Zaadaptowano z (2) Schiffman et al oraz (4) Mościcki et al Wirus HPV a rak szyjki macicy 1. Bosch FX, Lorincz A, Munoz N et al. J Clin Pathol 2002; 55: ; 2. Schiffman M, Kjaer SK. Inst Monogr 2003; 31:14 19; 3. Walboomers JMM et al. J Pathol 1999; 189:12 19; 4. Mościcki AB et al. Vaccine 2006; 24(Suppl 3):S42 S51. HPV Przetrwałe zakażenie wirusem HPV jest przyczyną 99,7% przypadków raka szyjki macicy. 1-3

8 Poszczególne onkogenne typy wirusa HPV odpowiedzialne za występowanie raka szyjki macicy na świecie 1 Genotypy HPV 16 53,5 % ,2 % 6,7% 2,9% 70,7% 80,03% inne 19,97% Przypadki raka szyjki macicy przypisywane najczęstszym genotypom HPV (%) Zaadaptowano z (1) Munoz N et al Za rozwój raka szyjki macicy odpowiedzialne są onkogenne typy wirusa HPV 2-4 HPV 16 HPV Munoz N, Bosch FX, Castellsague X. Against which human papillomavirus types shall we vaccinate and screen? Int J Cancer 2004; 111: ; 2. Bosch FX, Lorincz A, Munoz N et al. The causal relation between human papillomavirus and cervical cancer. J Clin Pathol 2002; 55: ; 3. Walboomers JMM et al. Human papillomavirus is a necessary cause of invasive cervical cancer worldwide. J Pathol 1999; 189:12 19; 4. Schiffman M, Kjaer SK. Chapter 2: Natural history of anogenital human papillomavirus infection and neoplasia. J Natl Cancer Inst Monogr 2003; 31: Typy wirusa HPV 16 i 18 są przyczyną ponad 70% przypadków raka szyjki macicy. 1

9 Zakażenie HPV 6, 11, inne typy niskiego ryzyka 16, 18, inne typy wysokiego ryzyka Brodawki okolicy odbytniczogenitalnej Infekcja przemijająca CIN I / CIN II Przetrwała infekcja CIN II / CIN III Regresja Terapia Regresja Rak Naturalny przebieg zakażenia HPV Nawet 80% aktywnych seksualnie kobiet może być zarażonych HPV w pewnym momencie życia Baseman JG, Koutsky LA. J Clin Virol 2005; 32S:S16 24; 2. Bosch FX, de Sanjose S. J Natl Cancer Inst Monogr 2003; 31:3 13; 3. Koutsky L. Am J Med 1997; 102 (5A):3 8; 4. Gravitt PE et al. Infect Dis Clin N Am 2005; 19:439 58; 7. Ferlay J et al. GLOBOCAN 2002: IARC Press, Lyon, 2004.

10 Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje populacyjne szczepienie dziewcząt, u których nie doszło jeszcze do kontaktu z wirusem, czyli przed inicjacją seksualną Rutynowe stosowanie szczepionki przeciwko HPV jest rekomendowane dla dziewczynek w wieku lat. Szczepionka ta jest także rekomendowana dla dziewcząt w wieku lat, które nie zostały zaszczepione wcześniej lub te, u których należy dokończyć rozpoczętą później serię szczepień. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego

11 Szczepienie + Cytologia optymalna profi laktyka Raka Szyjki Macicy 2-4 Szczepienia a rak szyjki macicy 1. Waboomers JM et. al. J Pathol 1999; 189:12-19; 2. Charakterystyka Produktu Leczniczego (SmPC) Cervarix, GlaxoSmithKline 2007; 3. Goldie SJ et al. J Natl Cancer Inst 2004; 96: ; 4. Harper DM et al. Lancet 2004; 364: Zakażenie HPV jest konieczną przyczyną rozwoju raka szyjki macicy. Szczepienie chroni przed zakażeniem onkogennymi typami HPV 16 i 18 zapewniając długotrwałą ochronę. 1

12 Rola szczepień w profi laktyce raka szyjki macicy Szczepienie chroni przed zakażeniem, a więc chroni przed rozwojem nieprawidłowych zmian szyjki macicy, które w konsekwencji mogą doprowadzić do raka. Szczepienie indukuje produkcję odpowiednio wysokich poziomów przeciwciał, które przede wszystkim chronią przez rozwojem zakażenia. Ważne jest aby oprócz szczepienia kontynuować badania cytologiczne, ponieważ szczepionka Szczepienie to doskonała inwestycja w zdrowie Vogel FR. Improving vaccine performance with adjuvants. Clin Infect Dis 2000; 30 Suppl 3):S

13 Kraje, które podjęły decyzję o refundacji szczepień przeciwko HPV Kraje, które podjęły decyzję o refundacji Kraje, które nie podjęły jeszcze decyzji Żródło: GSK Rządy 14 krajów już podjęły pozytywną decyzję. Refundacja obejmuje 100% dziewczynek z 1-8 roczników. Kraje Europy Środkowej spodziewane decyzje w roku

14 Gdynia Szczecin Poznań Stryków Warszawa Radaomsko Szczytna Św. Katarzyna Kobierzyce Polanica Jastrzębie Samorządy w Polsce nie czekają na rozwiązania centralne Podjęta decyzja o wprowadzeniu programu profi laktycznego (Rak Szyjki Macicy) Rozważane wprowadzenie programu profi laktycznego (Rak Szyjki Macicy)

15 Choroby, przeciwko którym chcieliby się zaszczepić ankietowani Różyczka 1% Ospa 2% Odra 3% Tężec 7% Pneumokoki 9% Grypa 17% WZW B 28% Rak szyjki macicy 35% 0% 10% 20% 30% 40% Badanie ankietowe wśród 1436 respondentów (2007 r.), Służba Zdrowia 25/02/2008 Profilaktyka raka szyjki macicy najbardziej pożądana przez społeczeństwo

16 Wstępna kalkulacja kosztów Pozyskanie partnerów do Programu Podjęcie decyzji o szczepieniu dziewczynek urodzonych w roku 19 Powtórzenie szczepienia dla następnego rocznika Uchwała Decyzja o przedłużeniu terminu dla I dawki NZOZ 1 NZOZ 2 Przeszkolenie personelu medycznego Edukacja w szkołach (ginekolog/pediatra) Komunikacja do rodziców (min. 2 tygodnie przed rozpoczęciem terminu podania I dawki szczepienia) Ustalenie terminu podania pierwszej dawki szczepienia np. od 25 IX do 31 X Kalkulacja faktycznych kosztów NZOZ-y po podaniu pierwszej dawki (do dnia 31 X) przesyłają raport ilościowy, faktycznie zaszczepionych dziewczynek kalkulacja kosztu x 3 (wynika ze schematu dawkowania szczepionki) Procedura szczepienia NZOZ-y Kwalifikacja do szczepienia w placówce NZOZ Zgoda na szczepienie rodzica / opiekuna prawnego szczepienie (gabinet szczepień) wpis szczepienia do karty szczepień przekazanie rodzicom, karty szczepienia z informacją o terminach kolejnych dawek przesłanie / przekazanie przez rodzica, informacji o zaszczepieniu dziecka, dla lekarza prowadzącego (kopia kwalifikacji do szczepienia oraz zgody rodzica) NZOZ-y plakat edukacyjny ulotka edukacyjna dla rodziców zaproszenie na szczepienie możliwość konsultacji z lekarzem (np. strona internetowa) Media lokalne prasa lokalna strona internetowa Urzędu Gminy biuletyn Gminy kontynuacja edukacji w szkołach Razem powiedzmy STOP rakowi szyjki macicy Proces realizacji programu profilaktyki raka szyjki macicy

17 Wstępna kalkulacja kosztów Pozyskanie partnerów do Programu Podjęcie decyzji o szczepieniu dziewczynek urodzonych w roku 19 Powtórzenie szczepienia dla następnego rocznika Uchwała Decyzja o przedłużeniu terminu dla I dawki NZOZ 1 NZOZ 2 Przeszkolenie personelu medycznego Edukacja w szkołach (ginekolog/pediatra) Komunikacja do rodziców (min. 2 tygodnie przed rozpoczęciem terminu podania I dawki szczepienia) Ustalenie terminu podania pierwszej dawki szczepienia np. od 25 IX do 31 X Kalkulacja faktycznych kosztów Procedura szczepienia NZOZ-y NZOZ-y Media lokalne NZOZ-y po podaniu pierwszej dawki (do dnia 31 X) przesyłają raport ilościowy, faktycznie zaszczepionych dziewczynek kalkulacja kosztu x 3 (wynika ze schematu dawkowania szczepionki) Kwalifikacja do szczepienia w placówce NZOZ Zgoda na szczepienie rodzica / opiekuna prawnego szczepienie (gabinet szczepień) wpis szczepienia do karty szczepień przekazanie rodzicom, karty szczepienia z informacją o terminach kolejnych dawek przesłanie / przekazanie przez rodzica, informacji o zaszczepieniu dziecka, dla lekarza prowadzącego (kopia kwalifikacji do szczepienia oraz zgody rodzica) plakat edukacyjny ulotka edukacyjna dla rodziców zaproszenie na szczepienie możliwość konsultacji z lekarzem (np. strona internetowa) prasa lokalna strona internetowa Urzędu Gminy biuletyn Gminy kontynuacja edukacji w szkołach Razem powiedzmy STOP rakowi szyjki macicy Program profilaktyki raka szyjki macicy STOP rakowi szyjki macicy zaangażowanie GSK w edukację

18 ulotka zaproszenie plakat prezentacja kwalifikacja formularz Razem powiedzmy STOP rakowi szyjki macicy Program profi laktyki raka szyjki macicy STOP rakowi szyjki macicy zaangażowanie GSK w edukację