Nie ma kaleki, jest człowiek Maria Grzegorzewska ( ) pedagog i psycholog, założycielka Instytutu Pedagogiki Specjalnej NASZE PRZEDSIĘWZIĘCIA

Transkrypt

1 Nie ma kaleki, jest człowiek Maria Grzegorzewska ( ) pedagog i psycholog, założycielka Instytutu Pedagogiki Specjalnej NASZE PRZEDSIĘWZIĘCIA Specjalny Ośrodek Szkolno - Wychowawczy Nr 3 im. dr Henryka Jordana w Łodzi Jordanówka prowadzi działalność dydaktyczno wychowawczo - opiekuńczą na rzecz dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym a od 1997 roku również w stopniu głębokim. Dyrektorem Ośrodka jest p. Władysław Adam Woźniak, wicedyrektorem p. Ewa Gasińska, kierownikiem internatu p. Izabela Michalska. Z inicjatywy dyrekcji ośrodka oraz kadry pedagogicznej w 1993 roku powstał pierwszy oddział dla uczniów z mózgowym porażeniem dziecięcym. W październiku 1993 roku przy SOSW Nr 3 powstały Warsztaty Terapii Zajęciowej. Są one przeznaczone dla absolwentów szkół specjalnych, którzy nie mają możliwości podjęcia pracy zawodowej. Instruktorzy w WTZ prowadzą terapię zajęciową obejmującą m.in. różne formy zajęć plastycznych, tkactwo, obróbkę drewna oraz gospodarstwo domowe. Prowadzone są również zajęcia o charakterze socjoterapeutycznym. Podopiecznym udzielana jest pomoc w zakresie logopedii i kinezyterapii. W 1997 roku wraz z wejściem w życie ustawy o objęciu kształceniem osób z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, w ośrodku utworzono zespoły rewalidacyjno wychowawcze, w których wspieranie rozwoju uczniów odbywa się poprzez kompleksowe rozwijanie możliwości psychomotorycznych, umacnianie kontaktów z otoczeniem oraz kształtowanie umiejętności życiowych. 1

2 Klasy gimnazjalne powstały w 1999 roku a Specjalna Szkoła Przysposabiająca do Pracy została otwarta 1 września 2004 roku. Przygotowuje ona młodzież do pełnienia różnych ról społecznych oraz autonomicznego (na miarę ich możliwości rozwojowych) i aktywnego dorosłego życia. Edukacja na tym poziomie prowadzi do podnoszenia jakości życia i wyrównywania szans młodzieży niepełnosprawnej. Nadrzędnym celem jest kształtowanie właściwych postaw wobec pracy oraz opanowanie podstawowych umiejętności i czynności pracy. Czas trwania nauki w SSPdP Nr 3 to 3 lata. W klasach uczy się od 6 do 8 dzieci a w grupie ze sprzężoną niepełnosprawnością - od 4 do 6. W strukturach SOSW Nr 3 funkcjonują: Szkoła Podstawowa Specjalna Nr 177 Publiczne Gimnazjum Specjalne Nr 65 Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy Nr 3 Internat- zapewnia wychowankom opiekę całodobową. Działalność internatu jest nastawiona przede wszystkim na kształtowanie i rozwijanie niezależności w zakresie podstawowej samoobsługi, rozwijanie umiejętności społecznych związanych z uczestnictwem w grupie, odwoływanie się do tradycji i rozwijanie obrzędowości. Ważnym elementem jest również rozwijanie autonomii naszych wychowanków poprzez włączanie do podejmowania decyzji ich dotyczących. Podopieczni internatu podzieleni są na grupy wychowawcze. Naszą ofertę edukacyjną poszerzamy o prowadzenie zajęć pozalekcyjnych w formie kół zainteresowań. Rozwijanie zainteresowań wychowanków odbywa się m.in. poprzez udział w wycieczkach organizowanych przez koło turystyczne, zajęcia z wykorzystaniem komputera, udział w zajęciach organizowanych przez Uczniowski Klub Sportowy (UKS Tkacka) oraz Drużynę Nieprzetartego Szlaku ZHP. Wychowankowie i absolwenci naszego Ośrodka aktywnie uczestniczą w zawodach sportowych, również w ramach Olimpiad Specjalnych. Od wielu lat organizujemy wypoczynek letni dla dużej 2

3 grupy naszych uczniów, również w formie turnusów rehabilitacyjnych. Dla wielu z nich jest to jedyna okazja do wyjazdu poza swoje miejsce zamieszkania. Celem nadrzędnym podejmowanych działań w naszej placówce jest jak najlepsze przygotowanie podopiecznych do życia w społeczeństwie, rozwijanie autonomii ucznia niepełnosprawnego, jego personalizacja oraz socjalizacja a także w ramach posiadanych przez niego realnych możliwości wyposażenie w takie umiejętności i wiadomości, aby: mógł porozumiewać się z najbliższym otoczeniem w najpełniejszy sposób werbalnie lub pozawerbalnie; zdobył maksymalną niezależność życiową w zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych; był zaradny w życiu codziennym adekwatnie do własnego, indywidualnego poziomu sprawności i umiejętności oraz miał poczucie sprawczości; mógł uczestniczyć w różnych formach życia społecznego na równi z innymi członkami danej społeczności. Praca edukacyjna w naszej placówce opiera się na założeniach: Nawiązanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego z uczniem, jako warunek efektywnej pracy oraz jako warunek dobrego startu ucznia z niepełnosprawnością intelektualną. Diagnoza umiejętności i wiadomości dziecka podstawą opracowania indywidualnego programu edukacyjnego dla każdego ucznia. Wczesne podjęcie oddziaływań rehabilitacyjnych szansą na optymalizację rozwoju ucznia. Sprawność ruchowa, rozwój umysłowy i dojrzałość społeczna ucznia z upośledzeniem umysłowym może ulegać poprawie w wyniku oddziaływań uwzględniających czynniki indywidualne i społeczne. Oddziaływanie edukacyjne dzieci z upośledzeniem umysłowym to długotrwały proces kształcenia wymagający częstego powtarzania, podsumowywania, systematyzowania wiadomości oraz kształtowania i doskonalenia oraz ćwiczenia nabytych umiejętności. 3

4 Nawet niewielkie postępy ucznia wzmacniane są pozytywnie, natomiast brak postępów nie podlega wartościowaniu negatywnemu. W czasie realizacji zajęć z uczniem nauczyciel przestrzega zasad ortodydaktyki: gruntownej znajomości dziecka i przychodzenia mu z racjonalną, specjalistyczną pomocą, dostosowania poczynań pedagogicznych do możliwości, potrzeb oraz warunków środowiskowych (indywidualizacja wymagań), aktywności i świadomego udziału dziecka w procesie nauczania uczenia się, wszechstronnej poglądowości i przykładu, zintegrowania oddziaływań (współdziałanie specjalistów), trwałości osiągnięć, umiejętności korzystania z nich i dalsze ich doskonalenie. Każdy uczeń posiada swoiste uzdolnienia i braki, własne tempo i rytm rozwoju, swoiste uzdolnienia i ograniczenia. Na swój sposób rozwija się i ma osiągnięcia. Nie można przewidywać czy nawet oczekiwać konkretnych osiągnięć w określonym czasie (np. 1 semestr) Można jedynie określać kierunki, w jakich uczeń będzie się rozwijać, starać się wspierać go na tej drodze i podążać za nim aktywnie. W placówce, co rok uczy się ogółem ponad 120 uczniów. U wielu z nich wraz z upośledzeniem umysłowym współwystępuje mózgowe porażenie dziecięce, autyzm, Zespół Downa, niedosłuch i niedowidzenie różnego stopnia. Występują również zaburzenia zachowania, zaburzenia rozwoju samokontroli oraz zachowań społecznych o chronicznym przebiegu i ograniczonymi możliwościami w leczeniu a także nadmierna pobudliwość układu nerwowego na ogół przejawiająca się nadruchliwością, wzmożoną pobudliwością emocjonalną i zaburzeniami w sferze poznawczej. Wielorakość zaburzeń dotyczących sfery psychomotorycznej wymaga ciągłego zwiększania, uzupełniania, wzbogacania i unowocześniania bazy dydaktycznej w zakresie wielobodźcowej stymulacji aparatu ruchu, mowy, słuchu i dotyku. Wszyscy uczniowie posiadają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w zdecydowanej większości o znacznym stopniu niepełnosprawności. Stosownie do potrzeb zdrowotnych podopiecznych, ośrodek zapewnia im opiekę psychologicznopedagogiczną, a także szeroki zakres zajęć terapeutyczno-rehabilitacyjnych z uwzględnieniem specjalistycznych metod i form terapii. SOSW Nr 3 systematycznie podejmuje wiele działań innowacyjnych, a także owocnie współpracuje 4

5 z instytucjami pomocowymi zarówno na rzecz uczniów jak i ich rodziców/ opiekunów, udzielając znaczącego wsparcia w zakresie realizacji wielu spraw życiowych, a także w niełatwym zadaniu, jakim jest codzienne sprawowanie opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym. Powyższe zadania z dużym zaangażowaniem i odpowiedzialnością realizuje zatrudniona w SOSW Nr 3 fachowa kadra pedagogiczna, nauczyciele posiadający wykształcenie z zakresu oligofrenopedagogiki, systematycznie podnoszący swoje kwalifikacje zawodowe. Kadrę i zespół pedagogów cechuje wysoka fachowość, kreatywność i rzetelność. W pełni służą wychowankom pomocą, towarzyszą w pokonywaniu trudności. Są ich doradcami i przewodnikami. ORGANIZACJE MŁODZIEŻOWE DZIAŁAJĄCE PRZY SOSW Nr 3: 1. Uczniowski Klub Sportowy "Tkacka" 2. 2 ŁDH Nieprzetartego Szlaku im. Jana Brzechwy 3. Szkolne koło CARITAS ORGANIZACJE SPOŁECZNE DZIAŁAJĄCE PRZY SOSW Nr 3: 1. Rada Rodziców 2. Stowarzyszenie "Sucurs" 3. Koło Wolontariatu Od 2004 roku nadajemy Honorowy Tytuł "Nasz Przyjaciel, jako formę uhonorowania sojuszników Ośrodka. Nasi uczniowie mają zaburzone wszystkie sfery percepcyjne. Myślenie u większości z nich pozostaje na poziomie konkretno-obrazowym. Słabo rozwinięta koordynacja wzrokowo-ruchowa i słuchowo-ruchowa. Niemożność skupienia uwagi na przedmiocie (zjawisku, myśli), który nie jest połączony z ich wyższym zaangażowaniem uczuciowym. 5

6 Niedokładność w odbieraniu informacji, która nie jest interesująca lub za szybko eksponowana. Trudności z dokonywaniem operacji myślowych takich jak: porównywanie, abstrahowanie, różnicowanie czy uogólnianie. Duża męczliwość przy wszelkich procesach poznawczych wymagających skupienia uwagi. Aby nasze dzieci mogły z powodzeniem uczestniczyć w procesie dydaktycznym musi być spełniony warunek- stymulacja wielozmysłowa. Należy, więc podejmować działania wszechstronne by udoskonalać i urozmaicać proces kształcenia. W ramach działań innowacji pedagogicznej Edukacja czytelnicza i medialna włączyłam większość naszych uczniów do ogólnopolskiej akcji Cała Polska czyta dzieciom, która była z powodzeniem kontynuowana przez innych nauczycieli naszego ośrodka jeszcze przez wiele lat. Założenia akcji ściśle wiążą się z celami biblioterapii, która jest szeroko rozpowszechnioną metodą pracy wśród bibliotekarzy. Dla potrzeb programu badawczego, którego celem było sprawdzenie eksperymentalnych programów biblioterapeutycznych w placówkach szkolnictwa specjalnego określono biblioterapię, jako zamierzone działanie przy wykorzystaniu książki lub materiałów niedrukowanych (obraz, film) prowadzące do osiągania celów rewalidacyjnych, profilaktycznych i ogólnorozwojowych. Biblioterapia, bowiem ułatwia twórczą akceptację niepełnosprawności, kreuje wzorce osobowe, łagodzi napięcia, prowadzi do samoakceptacji oraz wyzwala ekspresję. Akcja zdobyła aprobatę wśród uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli. W trzecim roku działalności nauczycielka naszego ośrodka Bożena Roguś poszerzyła grono osób czytających naszym dzieciom o członkinie Stowarzyszenia Amazonki. Ten krok przyczynił się nie tylko do poszerzenia zasięgu akcji, lecz także dało ogrom pozytywnych, doświadczeń, przemyśleń poprzez kontakt/ integrację Amazonek z naszymi niepełnosprawnymi w różnym stopniu dziećmi. Wielką inicjatywą było także zorganizowanie i przeprowadzenie I Przeglądu Aktywności Artystycznej Osób Niepełnosprawnych o zasięgu wojewódzkim. Jedną z inspiracji do organizacji przeglądu było ogłoszenie przez Radę Unii Europejskiej roku 2003 Rokiem Osób Niepełnosprawnych. W wielu szkołach odbywają się konkursy, przeglądy i festiwale. Jednak ten był wyjątkowo istotnym wydarzeniem w życiu osób niepełnosprawnych, ich rodziców a także nauczycieli. Celem tego przedsięwzięcia była prezentacja różnych form aktywności i wytworów artystycznych osób z niepełnosprawnością intelektualną. 6

7 Pieczę nad przeglądem objęło ŁCDNiKP a partnerami naszymi zostali: Wydział Edukacji Urzędu Miasta Łodzi oraz indywidualni sponsorzy. Nasi uczniowie otrzymali szansę zaprezentowania swoich umiejętności na deskach i w scenerii prawdziwego teatru Teatru Lalki i Aktora Pinokio. Przygotowania do przeglądu trwały wiele miesięcy. Nauczyciele uczestniczyli w warsztatach, których temat dotyczył sposobu i zasad organizacji przeglądu a także metod wspierania aktywności twórczej uczniów. W czasie tych spotkań nawiązały się nowe przyjaźnie wśród nauczycieli z różnych szkół. Nauczyciele wymieniali się pomysłami, doświadczeniami, chętnie dzielili się swoją wiedzą. Wreszcie w światłach prawdziwego teatru pod okiem profesjonalnych akustyków niepełnosprawni uczniowie przedstawili różne formy aktywności muzyczne, recytatorskie, teatralne i plastyczne. Często wspominam ten dzień przeglądu. Były oklaski, bisy i rumieńce na twarzach naszych aktorów. Dzieci czuły się dumne, wartościowe i potrzebne. Pamiętam łzy szczęścia w oczach rodziców niepełnosprawnych aktorów. Opiekunowie uwierzyli, że ich dzieci mogą również odnosić sukcesy. Nauczyciele zaś wykazali się profesjonalizmem w swoich działaniach przygotowujących dzieci. W tym dniu powiedziałam Mam nadzieję, że ten niezapomniany koncert stanie się wydarzeniem cyklicznym i będzie obejmował swym zasięgiem coraz szersze kręgi niepełnosprawnych twórców i artystów. W roku szkolnym 2010/2011 odbędzie się już VII Przegląd Aktywności Artystycznej Osób Niepełnosprawnych. Organizację przejęła doradca metodyczny ŁCDNiKP Hanna Jastrzębska -Gzella we współpracy z nauczycielkami naszego ośrodka Wiolettą Jankowską, Dorotą Kocoń, Moniką Lauk oraz Agnieszką Pełą (animatorkami zespołu teatralnego w naszym ośrodku Teatru Młodego Aktora). Obraz świata u naszych niepełnosprawnych dzieci jest często zaburzony. Naszym zadaniem, jako nauczycieli jest zorganizowanie uczniowi szerokiego zakresu bodźców świata zewnętrznego oraz nauczyć nawiązywania pozytywnego kontaktu ze światem. Mając ten cel na myśli zainicjowałam prace nad gazetką szkolną. Do zespołu redakcyjnego zgłosiło się kilku nauczycieli oraz kilkoro uczniów. Gazetką także zainteresowali się rodzice naszych uczniów oferując pomoc w przygotowywaniu pisma. 7

8 Wiemy jak wielkie znaczenie ma gazetka szkolna. Może ona stać się doskonałą wizytówką placówki. Uczniowie mogą zaprezentować swoje możliwości i osiągnięcia poprzez artykuły, fotografie, teksty i inne. Gazetka może dostarczyć satysfakcji i poczucia sprawczości osobom ze sprzężoną niepełnosprawnością. Gazetka może stać się elementem promującym placówkę a także zintegrować nauczycieli poprzez umożliwienie częstych kontaktów i wspólne działania. Pogwarek tak nazwaliśmy naszą szkolną gazetkę - czterokrotnie brał udział w ogólnopolskim konkursie gazetek szkolnictwa specjalnego ( i zyskiwał wysokie noty. W roku szkolnym 2010/2011 redaktor techniczny Pogwarka Małgorzata Cirkot poddała pomysł, który spotkał się z aprobatą dyrekcji naszego ośrodka, aby zorganizować konkurs gazetek szkół i placówek specjalnych o zasięgu wojewódzkim. Pierwsze informacje o konkursie już zostały wysłane do szkół. Czekamy więc na zgłoszenia: sosw3@interia.pl ( Edukacja naszych niepełnosprawnych uczniów wymaga od nauczycieli szczególnych cech osobowości takich jak: wyrozumiałość, cierpliwość, życzliwość, szacunek i ciepło wyczuwane przez uczniów. Wśród nauczycieli naszego ośrodka zauważa się: umiejętność wyczekiwania, gotowość przychodzenia z pomocą swoim niepełnosprawnym uczniom, przenikliwość, a także umiejętność obserwacji, co w naszych warunkach jest ogromnie ważne, by prawidłowo zostały rozpoznane indywidualne potrzeby dzieci. Nasi uczniowie wykazują trudności w zakresie kontaktu ze światem zewnętrznym, nie potrafią radzić sobie z lękami, potrzebami. Nasuwa się pytanie, co zrobić aby nasz uczeń po ukończeniu szkoły umiał po prostu żyć? Co zrobić by ukształtować umiejętności prawidłowego kontaktu z otoczeniem oraz nauczyć właściwych reakcji emocjonalnych, właściwej postawy wobec środowiska? Odpowiadając na te pytania nauczyciele i wychowawcy naszego ośrodka podjęli różnorodne działania innowacyjne by proces dydaktyczny był efektywny i prowadził do osiągnięcia głównego celu -przygotowanie do życia w społeczeństwie na miarę ich indywidualnych możliwości. 8

9 Jednym z przedsięwzięć było nawiązanie współpracy z Młodzieżowym Ośrodkiem Wychowawczym nr 3 w Łodzi. Koordynatorem działań jest Agnieszka Peła a partnerem w działaniach jest UMŁ Wydział Zdrowia. Współpraca i szereg wspólnych działań przyczyniło się do uzyskania wielu pozytywnych efektów. Uczniowie i wychowankowie obu placówek zapoznali się ze sobą, zaakceptowali swoją inność, zmienili swoje postawy w kontaktach interpersonalnych; wychowankowie SOSW Nr 3 stali się bardziej otwarci i pewni siebie, wychowanki MOW Nr 3 stały się bardziej wyrozumiałe, opiekuńcze, ujawniły się w nich postawy autorefleksyjne (częściej zastanawiały się nad sobą, swoim dalszym życiem, wiele z nich postanowiło poprawić swoje zachowanie i rozpocząć nowy, pozytywny etap w swoim życiu). Uczniowie i wychowankowie coraz lepiej funkcjonowali podczas zajęć integracyjnych. Różnorodność i wielość zajęć pozwoliły im na uczestniczenie w życiu społecznym, kulturalnym i sportowym naszego miasta. Nauczyciele i wychowawcy obu placówek zyskali bardziej pozytywny obraz swoich podopiecznych, zrozumieli też, że niepełnosprawny intelektualnie czy niedostosowany społecznie to nie znaczy gorszy; poszerzyli zakres stosowanych zajęć i metod integracyjnych, rozwinęli swoje umiejętności komunikacyjne. Obydwie placówki zyskały na pozytywnej zmianie postaw nauczycieli, wychowawców, uczniów i wychowanek. Działania podjęte w ramach współpracy wpłynęły na poprawę, jakości pracy placówek oraz ich wizerunku. Dodatkowo placówki zyskały na wzajemnej pomocy (np.: wychowanki, MOW Nr 3 uszyły dla uczniów Teatru Młodego Aktora, który prężnie działa w naszej szkole, stroje do przedstawienia). W podsumowaniu tego wątku można powiedzieć, że walka z agresją przez przyjaźń i łagodność stosowana w/c sprawiających trudności uczniów z początku stanowi przedmiot drwin i prowokację jednak potem przechodzi w manifestację pozytywnych uczuć. Do szkolnictwa specjalnego próbujemy także przenosić metody, którymi pracują nauczyciele w szkole masowej (wyjazdy na zieloną szkołę dla uczniów w normie intelektualnej nie są nowością). Jesteśmy jedną z niewielu placówek w województwie łódzkim, które w tym roku szkolnym zorganizowały Zieloną Szkołę dla najmłodszych naszych uczniów. Nauczyciele obawiali się czy nasze dzieci sprostają zadaniom samodzielnego, kilkudniowego przebywania poza domem 9

10 rodzinnym. Dla nich to też było wyzwanie. Lecz nie popełnia błędów ten, kto nic nie robi. Organizację wyjazdu koordynowała Monika Lauk wraz z nauczycielami zespołu przedmiotowego kształcenia zintegrowanego. Wyjazd okazał się bardzo udany. Dzieci poznały nowe i ciekawe miejsca w naszym kraju, pokonywały trudności związane ze swoją niepełnosprawnością, rozwijały samodzielność, dało się zauważyć większą potrzebę komunikacji werbalnej oraz pozawerbalnej. Nauczycielom pozwoliło jeszcze lepiej poznać naszych uczniów, co znacznie ułatwia dostosowanie zadań w przygotowywanych rokrocznie indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych. Partnerami w organizacji Zielonej szkoły byli: Rada Osiedla Łódź-Śródmieście, Galeria Łódzka, Zakłady Mięsne Zbyszko. Większość naszych uczniów ma problemy z komunikowaniem się, mają trudności z nawiązaniem kontaktów oraz utrzymaniem właściwych relacji z innymi. Nasunęło się pytanie czy nasi uczniowie - niepełnosprawni intelektualnie w różnym stopniu mogliby zagrać rolę? Zespół nauczycieli kształcenia zintegrowanego wraz z nauczycielem od zajęć rytmicznych podjęli próbę zorganizowania grupy teatralnej. Po dwóch latach działalności Teatru Młodego Aktora, Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli (p. Hanna Jastrzębska Gzella) zostało partnerem w ich poczynaniach. Z przedstawienia na przedstawienie małymi krokami nasi artyści dojrzewali, uczyli się wyrażać emocje, wchodzić w rolę odgrywanych postaci, z większą łatwością komunikowali się a co najważniejsze dzieci, które do tej pory stały z boku pierwsze zaczęły zgłaszać się do roli (nauczyciel Wioletta Jankowska). Nasi mali artyści wyjeżdżają na konkursy wojewódzkie oraz festiwale teatralne, gdzie zdobywają wyróżnienia i nagrody. Ostatnie ważne wyróżnienie naszego Teatru Małego Aktora - GRAND PRIX otrzymaliśmy w Konkursie Teatrzyków Dziecięcych Bajki, baśnie, legendy organizowanym w Szkole Podstawowej Nr 173 w Łodzi za przedstawienie Jaś i Małgosia. Spotkania teatralne wnoszą również pozytywne elementy u nauczycieli prowadzących takie jak: spontaniczność, otwartość, umiejętność współpracy, poznanie siebie wzajemnie, rozwijanie kreatywności oraz lepszą znajomość uczniów. 10

11 Międzyszkolny Konkurs Ekologiczno-Przyrodniczy w naszym ośrodku odbywa się już od 10 lat. Nauczycielem odpowiedzialnym za przygotowanie konkursu jest Krystyna Zagajewska. Jesteśmy jedynym ośrodkiem w województwie łódzkim, który zainicjował to przedsięwzięcie na szeroka skalę. W organizacji wspierają nas m.in. takie organizacje i instytucje jak: Wydział Edukacji Urzędu Miasta Łodzi i Ośrodek Edukacji Ekologicznej. W konkursie biorą udział placówki szkolnictwa specjalnego, publiczne gimnazja oraz MOW Nr 3. Uczniowie przygotowując się do konkursów wzbogacają swoją wiedzę na temat kształtowania postaw prozdrowotnych i proekologicznych. Zdajemy sobie sprawę z tego, że to od nas zależy, jakość naszej przyrody, wśród której żyjemy. Uczniowie nasi poprzez przygotowanie do konkursu, poznają wartości wynikające z segregacji odpadów, zdobywają wiedzę z zakresu gospodarki wodnej i gospodarowania energią elektryczną. Konkurs spełnia również ogromną rolę w integrowaniu się placówek i to nie tylko szkolnictwa specjalnego. Ogromnym przedsięwzięciem w ramach projektu Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Miasta Łodzi było zorganizowanie dodatkowych zajęć z rehabilitacji dla 20 wychowanków z głęboką niepełnosprawnością intelektualną oraz z niepełnosprawnością sprzężoną. Inicjatorem zadania była nasza koleżanka Bożena Roguś, która współpracując z Zarządem Sejmiku Osób Niepełnosprawnych złożyła projekt o te dodatkowe zajęcia. U naszych dzieci aktywność ruchowa jest znacznie ograniczona a ciało przestaje być narzędziem służącym do oddziaływania, badania, zaspokajania ciekawości zbliżania i porozumiewania z otoczeniem. Często występują przykurcze, zwyrodnienia i deformacje kośćca. Projekt oparty na szeroko pojętym usprawnianiu ruchowym (rehabilitacja lecznicza złożona z kinezyterapii, fizykoterapii i masażu) przyniósł ogromne korzyści naszym uczniom. Realizacja projektu spotkała się z dużym uznaniem rodziców uczniów objętych tymi zajęciami, którzy zgodnie mówią, że podjęte zabiegi dają ogromne korzyści - pomagają nie tylko osobie niepełnosprawnej poszerzając zakres ruchów, lecz także rodzicom, którym łatwiej jest wykonywać czynności pielęgnacyjne swoich dzieci. 11

12 W roku 2002 dyrekcja naszego ośrodka nawiązała kontakt z organizacją o zasięgu międzynarodowym - Rotary Club. Jest to stowarzyszenie przedsiębiorców i ludzi różnych zawodów z całego świata. Rotary zrzesza ponad 1.2 mln ludzi należących do klubów Rotary w 202 krajach. Organizacja powstała w 1905 roku w USA. Jej założycielem był Paul P. Harris. Jednym z podstawowych założeń stowarzyszenia jest służba społeczna, którą podejmują Rotarianie w celu polepszenia, jakości życia swej społeczności. Często obejmuje ona pomoc młodzieży, osobom niepełnosprawnym, ludziom w podeszłym wieku oraz innym, którzy w Rotary widzą źródło na lepsze życie. Od roku szkolnego 2004/2005 dzięki staraniom wicedyrektora naszej placówki p. Ewy Gasińskiej współpraca nabrała tempa. Dla naszej placówki pomoc Rotarian okazała się bezcenna. Nasz Ośrodek wzbogacony został o nowoczesny sprzęt do wyposażenia kuchni a także otrzymaliśmy samochód z pełnym wyposażeniem do przewożenia naszych niepełnosprawnych dzieci. Innowacyjną, wzbudzającą zainteresowanie formą działalności internatowej są zainicjowane przez Monikę Warsicką warsztaty marynistyczne z udziałem kapitana Jerzego Markowskiego. Zajęcia odbywają się przez pół roku, jeden raz w tygodniu. Podczas zajęć dzieci poznają arkana żeglarstwa a w okresie wiosennym wyjeżdżają na jednodniowe rejsy po Zalewie Sulejowskim. W czasie wakacji uczestniczą w obozie żeglarskim. W maju 2010 roku nasi uczniowie brali udział w konkursie marynistycznym, w którym drużynowo zajęli 3 miejsce, a indywidualnie 2 i 6. Warsztaty te pozwalają naszym wychowankom na zdobywanie doświadczeń, które często są niedostępne dla dzieci zdrowych. Nasze niepełnosprawne dzieci mają możliwość poszerzenia swojego świata, poznanie nowych ludzi a także przeżycia niezapomnianych wrażeń. Aktywność muzyczno-ruchowa osób z niepełnosprawnością intelektualną jest nieodłącznym i istotnym elementem kompleksowej rehabilitacji i stanowi jedną z najskuteczniejszych form rewalidacji i socjalizacji. Udział w zajęciach muzyczno-tanecznych w naturalny sposób prowokuje dzieci do spontanicznego ruchu, podporządkowania się nakazom rytmu, tempa słownej treści piosenki. Zajęcia z dziećmi prowadzą Mirosława Szczepanik i Wiesława Woźniak. Zabawy przy muzyce pobudzają i porządkują reakcje dzieci. Ożywiają je emocjonalnie, utrwalają różnorodne pojęcia niewerbalne oraz w toku działania wyrabiają sprawność w zakresie autoorientacji i orientacji przestrzennej oraz opanowania 12

13 różnorodnych elementów ruchu, kroków, układów tanecznych, ruchów naśladowczych. Kontakt z muzyką wyzwala u dzieci niepełnosprawnych intelektualnie wiele radości, energii, rozwija zainteresowania, co wpływa terapeutycznie na wszystkie funkcje psychiczne i fizyczne. Innowacyjnym elementem pracy Zespołu Wiolinki (tak uczniowie nazwali swój zespół muzyczno-taneczny) jest aranżacja rytmiczna do różnego typu muzyki z wykorzystaniem różnorodnych instrumentów perkusyjnych. Wypracowane schematy pozwalają na osiągnięcie wielu sukcesów w licznych konkursach, przeglądach i festiwalach o charakterze artystycznym, w których zdobywamy wiele nagród i wyróżnień. Innowacyjną formą pracy w naszym ośrodku jest również przeprowadzenie Konkursu Edukacji Regionalnej Magiczne wiersze J. Tuwima pierwszego konkursu obejmującego szkolnictwo specjalne. Cel konkursu to przybliżenie sylwetki i twórczości łódzkiego poety. Uczniowie poznali i zaprezentowali twórczość poety w formie plastycznej oraz recytacji wybranego wiersza. Konkurs odbył się pod patronatem Muzeum Miasta Łodzi a w naszym ośrodku przygotowała go i przeprowadziła Małgorzata Banasiak. Trening Aktywności Motorycznej (MATP) Motor Activities TrainingProgram. Jest to program rehabilitacyjno treningowy dla osób, które nie mogą brać udziału w oficjalnych dyscyplinach sportu np. Olimpiadach Specjalnych. W programie nie ma współzawodnictwa pomiędzy uczestnikami oraz ściśle i rygorystycznie przestrzeganych przepisów i zasad. Każde niepełnosprawne dziecko walczy z własną słabością. Program nawiązuje do oficjalnych dyscyplin sportu Olimpiad Specjalnych. W naszej szkole, jako jedynej w Łodzi istnieje sekcja MATP. Sekcję prowadzi Małgorzata Cirkot. Rokrocznie uczestniczymy w dniach MATP w Sieradzu a w roku szkolnym 2010/2011 zorganizowaliśmy taki dzień w naszej szkole. Rozwój motoryki, zainteresowań naszych uczniów oraz właściwa organizacja czasu wolnego są głównymi celami działalności UKS Tkacka. Zajęcia sekcji od 2003 roku prowadzi Jarosław Filipiak. Są to zajęcia o charakterze rekreacyjno-sportowym z elementami rehabilitacji dla uczniów z głębszą niepełnosprawnością. Spotkania te pozwalają na 13

14 rozwój indywidualnych zainteresowań, rozwój zdolności motorycznych, cech wolicjonalnych oraz podnoszą poziom ogólnego funkcjonowania uczestników, co stanowi główny element ich rehabilitacji. Przynoszą wiele radości i zadowolenia. Zespół złożony z 16 uczestników cyklicznie uczestniczy w Regionalnym Turnieju Piłki Nożnej Olimpiad Specjalnych Polska łódzkie jest to najważniejsze wydarzenie zespołu. Na uwagę zasługuje to, iż zawodnicy wywodzą się nie tylko z naszej placówki lecz także innych łódzkich szkół i placówek specjalnych lub są absolwentami naszej szkoły. Specyficzne formy i metody pracy harcerskiej, dostosowane do możliwości psychofizycznych dziecka, zdobywanie sprawności i stopni, przyjazna atmosfera na zbiórkach Drużyny Harcerskiej wyzwalają aktywność niepełnosprawnych zuchów i harcerzy. Drużyna harcerska w naszej placówce została założona w 1966 roku. Harcerze nasi brali udział w wielu integracyjnych imprezach, biwakach i obozach. Organizowano konkursy piosenki harcerskiej i teatrzyki zuchowe. Byliśmy też współorganizatorami Olimpiad sportowych drużyn Nieprzetartego Szlaku. Bierzemy czynny udział w zlotach NS w Stemplewie. Uczestniczyliśmy również w Jubileuszowym Zlocie w Krakowie. Nowością w naszej pracy jest włączenie rodziców dzieci niepełnosprawnych w realizację zadań jakie stawiamy naszym harcerzom. Umożliwia to szybsze rozwiązywanie problemów i jest ważnym elementem wychowawczym. Nasi podopieczni należący do ZHP oraz ich rodzice wspólnie spędzają czas wolny, poznają harcerskie metody pracy, które mają na celu pomoc w wyrównywaniu szans startu życiowego. Dorosłym pozwala na integracje i zrozumienie, że nie są sami. Że mają wsparcie zarówno w nauczycielach jak i rodzicach innych dzieci. Wspierając swoje dziecko, wspieramy innych. Po takich zajęciach wiedzą, że razem możemy więcej. A wspólna praca szybciej przynosi efekty dzieciom, które na pewno lepiej będą funkcjonować w przyszłym, dorosłym życiu. Przestawiając naszą placówkę nie można pominąć przedsięwzięć, które wzbogacają rozwój duchowy naszych uczniów. Nasze dzieci są ochrzczone, tak jak każdy człowiek należący do Kościoła mają prawo do uczestnictwa w życiu sakramentalnym. W związku z tym od 1992 roku systematycznie dzieci są przygotowywane do przyjęcia I Komunii Świętej. Pierwsza grupa przygotowywana była przez dzisiejszego dyrektora Władysława Adama Woźniaka, a składała się 14

15 w większości z dorastającej młodzieży, która wcześniej nie miała żadnych możliwości korzystania z sakramentów św. Dzisiaj z sakramentu I komunii, do przyjęcia której przygotowuje katechetka Wiesława Woźniak, korzystają również osoby z głębokim upośledzeniem umysłowym bo Każda osoba niezależnie od jej ograniczeń jest zdolna do wzrostu w świętości (DOK 189). Od kilku lat w naszym ośrodku najstarsze dzieci przygotowywane są do przyjęcia sakramentu bierzmowania. Wspólnie z grupą młodzieży ze szkół masowych stają przed Biskupem, aby dać świadectwo swojej wiary. To, co wydaje się takie proste, to, co wydaje się takie zwyczajne.. dla naszych uczniów oraz dla nas nauczycieli jest ciągłym odkrywaniem. Przekazywanie właśnie tych prostych informacji jest najtrudniejsze. Zadajemy sobie ciągle pytania jak przekazywać, w jaki sposób uczyć, jakie metody i formy pracy wykorzystać by wzbogacić proces dydaktyczny, by nasi uczniowie zostali przygotowani na miarę ich możliwości do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Poszukiwań nie ma końca Marzena Mospinek 2010/2011 Cdn.. 15