Emocje człowieka 07/01/2016. Co to są emocje? Emocje są pierwotne i podstawowe. Emocje podstawowe: Podział emocji. Wykład 9
|
|
- Feliks Kozłowski
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Co to są emocje? Emocje człowieka Wykład 9 Emocja jest wynikiem nieświadomej lub świadomej oceny zdarzenia jako istotnie wpływającego na cele lub interesy podmiotu. Emocja jest odczuwana jako pozytywna, jeśli zdarzenie jest zgodne z tymi cechami/interesami, a negatywna jeśli jest z nimi niezgodna Istotą emocji jest uruchomienie gotowości do realizacji programu działania Emocja jest doświadczana jako szczególny rodzaj stanu psychicznego; często towarzyszą jej lub następują po niej zmiany somatyczne, ekspresje mimiczne lub pantomimiczne oraz reakcje o charakterze behawioralnym Emocje są pierwotne i podstawowe Emocje mają podłoże neurobiologiczne Z emocjami się rodzimy Emocje są odziedziczone po zwierzętach Sposoby wyrażania emocji są uniwersalne, niezależne od wieku, pochodzenia społecznego, kultury, rasy Postrzeganie obiektu i ewaluacja jego znaczenia są przetwarzane przez mózg oddzielnie (Gdy pewna część mózgu zostaje zniszczona, zwierzęta lub ludzie tracą umiejętność oceniania emocjonalnego znaczenia bodźców, nie tracąc jednocześnie zdolności spostrzegania danych bodźców jako obiektów). Znaczenie emocjonalne bodźca może wywołać w mózgu rozpoczęcie procesu oceniania, zanim systemy spostrzegania w pełni przetworzą bodziec. Jest zaprawdę możliwe, że twój mózg będzie wiedział, co jest dobre a co złe, zanim dowie się szczegółowo, co to jest. Mechanizmy mózgu, które zapisują, przechowują, i z których odzyskiwana jest pamięć o emocjonalnym znaczeniu bodźca, są różne od tych, które przetwarzają pamięć poznawczą o tym samym bodźcu. [za: LeDoux 1996, str.69 ] Podział emocji Emocje podstawowe (proste) Emocje pochodne (złożone) Emocje podstawowe: podstawowe czyli uniwersalne w ekspresji twarzy (wg Ekmana) strach, złość, smutek, radość, wstręt, zaskoczenie podstawowe czyli nie tylko ludzkie (wg Plutchika) obserwowane na różnych poziomach filogenetycznych adaptacyjne w walce jednostki i gatunku o przetrwanie strach, złość, smutek, radość, akceptacja, wstręt, antycypacja, zaskoczenie podstawowe czyli prototypowe (wg Rosch) te, które pierwsze przychodzą nam do głowy miłość, strach, złość, smutek, szczęście Emocje podstawowe (wg Carrolla Izarda): - radość, zdziwienie, gniew, wstręt, pogarda, strach, wstyd, poczucie winy, zainteresowanie, podniecenie 1
2 Emocje podstawowe Emocje podstawowe i pochodne Koło emocji Roberta Plutchika Badania oparte na werbalnych deklaracjach osób badanych Przeciwstawne emocje znajdują się po przeciwnych stronach koła Emocje pochodne Wg Kempera emocje pochodne są emocjami podstawowymi pojawiającymi się w specyficznych sytuacjach społecznych poczucie winy: strach przed karą wstyd: złość na samego siebie emocje pochodne mieszanka, złożenie emocji podstawowych Funkcje emocji Funkcja motywacyjna - emocje pobudzają i mobilizują nas do podjęcia określonego działania, ukierunkowują i podtrzymują takie działania wobec określonych celów, które są dla nas korzystne (dążenie unikanie) Funkcja sygnalizacyjna - intensyfikacja niektórych doświadczeń (sygnalizują, że ta sytuacja jest szczególne ważna np. dla JA podmiotu) Funkcja orientacyjna - Wykrywanie tych cech przedmiotów i zdarzeń, które mają szczególne znaczenie dla podmiotu Funkcja regulacyjna wspomaganie organizowania naszych doświadczeń (wpływają na sposób spostrzegania siebie i otoczenia, interpretowania i zapamiętywania) regulowanie interakcji społecznych (budowanie relacji, zachowanie dystansu, pobudzanie do zachowań prospołecznych Funkcja komunikacyjna przekazywanie informacji o intencjach, stanach wewnętrznych innym osobom Trzy komponenty emocji K. afektywny znak emocji (ocena: przyjemny czy przykry, tendencja do podtrzymania lub przerwania kontaktu), K. pobudzeniowy (ocena siły i wagi oddziaływania) K. treściowy (identyfikacja bodźca, czego dotyczy np. potrzeb, wartości, sfery poznawczej, ja ) Pobudzenie emocjonalne obejmuje: Autonomiczny układ nerwowy: nerw sympatyczny mobilizacja organizmu do ucieczki lub walki. akcja serca, ciśnienie krwi, adrenalina, cukier we krwi, czynności przewodu pokarmowego. nerw parasympatyczny sprzyja recepcji bodźców. rozszerzenie źrenic, wstrzymanie oddechu, obniżenie ilości pobudzeń wewnętrznych organizmu. Układ mięśniowy: Napięcie mięśni, drżenie (reakcja paradoksalna) Oś przysadka nadnercze: Zastrzyk adrenaliny Ośrodkowy układ nerwowy: Przyśpieszenie lub zahamowanie procesów skojarzeniowych. 2
3 Emocje mają podłoże hormonalne Adrenalina - hormon strachu, ucieczki. Adrenalina ma chronić człowieka przed nagłymi niebezpieczeństwami. Endorfiny - wywołują pozytywne samopoczucie i tłumią odczuwanie odrętwienia i bólu. (czekolada, efekt placebo lub wiele substancji psychoaktywnych pobudzają wydzielanie endorfin). Serotonina wywołuje zadowolenie i szczęście. Dopamina jest kolejnym hormonem wywołującym radość, odpowiada za sprawność wykonywanych czynności oraz wraz z innymi substancjami "usprawnia" przepływ impulsów nerwowych. Dzięki niej szybciej się koncentrujemy w związku z czym zrozumienie wszystkiego wydaje się prostsze. Oksytocyna - hormon miłości, przywiązania lub hormonem przytulania - powoduje wzrost zaufania do drugiej osoby, sprzyja zakochaniu oraz wzmacnia więzi między ludźmi. Kortyzol - hormon stresu, gdyż jest wydzielany w nieprzyjemnych dla nas sytuacjach i reguluje gospodarkę białkową, węglowodanową i tłuszczową. Jego poziom we krwi powinien być stały, jednak może być zachwiany przez choroby lub właśnie stres. Emocje mają podłoże neurobiologiczne Reakcja autonomicznego układu nerwowego przygotowuje organizm do działania: układ sympatyczny emocje nieprzyjemne układ parasympatyczny emocje przyjemne oba układy intensywne emocje Emocje mają podłoże neurobiologiczne Podwzgórze i układ rąbkowy (limbiczny) struktury starego mózgu kontrolujące emocje Ciało migdałowate wrota dla emocji służy do rozpoznawania i nadawania znaczenia dla informacji sensorycznej przetwarza informację sensoryczną i wyzwala reakcję bez kontroli kory mózgowej. Emocje mają podłoże neurobiologiczne Przetwarzanie emocji w korze mózgowej lateralizacja mózgu i emocji prawa półkula pełni rolę w rozpoznawaniu emocji Specjalizacja interpółkulowa: lewa półkula odpowiada za emocje pozytywne, prawa za negatywne. Specjalizacja intrapółkulowa: przednia część mózgu odpowiada za ekspresję emocji, tylna za percepcję Neuroanatomia emocji Reakcje emocjonalne są aktywizowane i hamowane przez układ fizjologiczny. Najpierw sygnały sensoryczne pobudzają układ siatkowaty pnia mózgu (w konsekwencji cały mózg). Silne pobudzenie emocjonalne powoduje pobudzenie fizjologiczne (np. zasychanie w ustach, wzrost ciśnienia krwi, przyśpieszenie oddychania, wzrost napięcia mięśni), co sprzyja mobilizacji organizmu do działania. Silne emocje negatywne Układ sympatyczny uruchamia emocje i ogólną reakcję alarmową wydzielanie hormonów nadnerczy pobudzenie narządów wewnętrznych pobudzenie fizjologiczne (wzrost ciśnienia krwi, wydzielanie cukru do krwi, wydzielanie śliny, pocenie się) Układ parasymatyczny hamuje emocje i ogólną reakcję alarmową Integracją hormonalnych i neuronalnych aspektów pobudzenia kieruje PODWZGÓRZE i UKŁAD LIMBICZNY (które kieruje kontrolą emocji i pierwotnych form zachowania, jak atak, ucieczka, obrona) 3
4 Regulacyjna rola emocji: zmiany w funkcjonowaniu organizmu (chemiczne), zmiany w funkcjonowaniu poznawczym (pojemność uwagi, zróżnicowanie progów rozpoznawania bodźców negatywnych i pozytywnych, obronność percepcyjna) zmiany w zachowaniu ekspresyjnym (mimika, postawa ciała, reakcje wokalne) zmiany cech czynności (prawa Yerkessa-Dodsona) DWIE DROGI EMOCJI wg. WILIAMA JAMESA (na podstawie: LeDoux 1996) ) BODZIEC ODCZUCIE: POBUDZENIE NIEDŹWIEDŹ STRACH UCIECZKA ) BODZIEC POBUDZENIE ODCZUCIE NIEDŹWIEDŹ UCIECZKA STRACH Nową erę w badaniach nad emocjami zapoczątkowało sformułowanie przez Wiliama Jamesa (1890) istotnego problemu. James podważył tradycyjną tezę, zgodnie z którą to droga (1) trafnie opisuje powstawanie emocji: najpierw odczucia powstałe pod wpływem kontaktu z bodźcem, a potem pobudzenie (i mobilizacja) organizmu. Według Jamesa trafna jest teza opisana wyżej jako droga (2): bodziec wywołuje pobudzenie organizmu i ono odczuwane jest jako emocja. Nie uciekam, bo boję się niedźwiedzia, lecz boję się niedźwiedzia, ponieważ uciekam Opowiadając się za drugim stanowiskiem James wywołał trwającą już z górą sto lat dyskusję co do źródeł odczuć i pobudzeń oraz kolejności w jakiej się pojawiają 2 drogi odbierania pobudzeń emocjonalnych FIGURA 6-13 DOLNE I GÓRNE DROGI DO CIAŁA MIGDAŁOWATEGO Droga podkorowa bezpośrednio ze wzgórza do CM (12 ms u szczura) jedno połączenie synaptyczne informacja biegnie szybko bez udziału świadomości Droga korowa Ze wzgórza przez korę czuciową do CM (25 ms u szczura) wiele połączeń synaptycznych WZGÓRZE KORA CZUCIOWA górna droga dolna droga CIAŁO MIGDAŁOWATE REAKCJA EMOCJONALNA (za: LeDoux 1996, str. 164) Poznawcza teoria pobudzenia Lazarusa i Schachtera Doświadczenie emocji wynika z zachodzących w danym momencie interakcji osoby ze środowiskiem, które są oceniane. Nie można zrozumieć emocji w kategoriach procesów wewnętrznych (w tym umysłowych) jednostki. Wg Schachtera doświadczenie emocji jest łącznym efektem pobudzenia emocjonalnego i oceny poznawczej jako czynników koniecznych. Dwuczynnikowa teoria Lazarusa - Schachtera Podkreśla rolę poznawczych interpretacji w doświadczaniu emocjonalnym Czynniki fizjologiczne wchodzą w interakcję z czynnikami psychicznymi i powstaje emocja. Kiedy wystąpi pobudzenie układu sympatycznego bez określonego źródła, jednostka poszukuje w środowisku odpowiednich, zwracających uwagę elementów poznawczych, których będzie mogła użyć do określenia tego pobudzenia i nadania mu znaczenia 4
5 Sposoby wyrażania emocji są uniwersalne Ekspresja emocjonalna Badania międzykulturowe Paula Ekmana ludzie zachodu i ludzie z kultury Fore z Nowej Gwinei Uniwersalne emocje: szczęście, zdziwienie, gniew, wstręt, strach, smutek, pogarda Emocje wyrażane są głównie poprzez ruchy mięśni twarzy, a więc mimikę UWAGA: istnieją pewne różnice kulturowe w wyrażaniu SIŁY emocji Postawa, jaką człowiek przyjmuje w danym momencie oraz ruchy, które na nią wpływają lub ją zmieniają, np. przesunięcie środka ciężkości ciała przez pochylenie się do przodu lub odchylenie do tyłu, kołysanie się na poduszkach stóp, noga na nogę. Mimika to, co objawia się i co można zaobserwować na ludzkiej twarzy, włącznie z procesami psychosomatycznymi, (np. zaczerwienienie się) Gesty wszelkie ruchy ramion, mowa dłońmi, jak również działania, takie jak np. otwarcie drzwi, zgaszenie papierosa itp.. Ekspresja emocjonalna Dystans odstęp, jaki przyjmuje się w stosunku do innych (również do zwierząt lub przedmiotów), nagłe ruchy, mające na celu zmianę odległości, np. cofniecie się o krok. Ton głosu to wszystkie zjawiska manifestujące się w trakcie mówienia, pozostające poza analizą zawartości wypowiadanych słów, czyli melodyka zdania, przerwy w mówieniu, głośność, rytm mowy i dźwięki nieartykułowane, jak mlaśnięcie, westchnienie, jęczenie itp. Wzajemne zależności emocji i poznania Emocje a uwaga Najdokładniej zbadany obszar to wpływ lęku na uwagę Lęk zawęża pole uwagi Emocjonalny test Stroopa Ofiary gwałtu wolniej podają nazwy kolorów, jakimi wydrukowane były słowa związane z gwałtem (Foa i in., 1991) Osoby cierpiące na fobię społeczną lub na zaburzenia odżywiania wolniej podają kolory słów tematycznie zw. z zaburzeniem (niezależnie od tego, czy są to wyrazy pozytywne czy negatywne) (Mathews, 1995) Emocje a pamięć Rodzaj zdarzeń przypominanych z dzieciństwa (Waldfogel, 1957) 50% - epizody przyjemne 30 % epizody nieprzyjemne 20% - epizody neutralne Zeznania naocznych świadków Bad. Yuille & Cutshall (1986) 5 miesięcy po napadzie na sklep z bronią Świadkowie, którzy byli uwikłani w zdarzenie (np. mieli kontakt z rabusiami lub właścicielem sklepu) byli bardziej zestresowani oraz bardziej dokładni w swych opisach (93% szczegółów w wywiadzie policyjnym tuż po zdarzeniu, 88% - 5 m-cy później) Świadkowie mniej zaangażowani odczuwali mniej stresu, ale też mniej pamiętali (ok. 75% w obu wywiadach) 5
6 Badania Isen (1987) Emocje a twórcze myślenie Emisja filmów neutralnych lub radosnych. Szukanie rozwiązań zadania, które wymagało twórczego myślenia Film neutralny 20% OB. znalazło rozwiązanie w ciągu 10 min. lub mniej Film zabawny 75% i 58% (replikacja badania) OB. rozwiązało szybko problem Wniosek: radość sprawia, że myślenie staje się bardziej plastyczne, sprzyja niezwykłym skojarzeniom Rozwiązania intuicyjne związane są z emocjami pozytywnymi i prowadzą do bardziej twórczych efektów niż myślenie analityczne, racjonalne (Kolańczyk, Świerzyński, 1995) Funkcje emocji: motywujące i pobudzające oraz sterujące procesem twórczym Emocje w procesie twórczym Emocje filokreatywne np. zaciekawienie, radość, sympatia interpersonalna (Kocowski, 1991) Emocje pozytywne zw. z funkcjonowaniem na wyższym poziomie abstrakcji, ułatwiają dostęp do pamięci, sprzyjają metaforyczności i szukaniu podobieństw 2 typy twórczości (Heinzen, 1994): proaktywna zw. z pozytywnymi emocjami, ma charakter dążeniowy, motywowana wewnętrznie reaktywna zw. z emocjami negatywnymi, np. lękiem przed porażką, karą itp., ma charakter unikowy Dopamina w procesie twórczym Nastrój a dokonywanie ocen Badania Forgasa & Moylan (1987) Filmy o różnym zabarwieniu emocjonalnym 1000 osób wychodzących z kin Pytania o sądy na temat polityków, zadowolenia z życia, przestępczości, przyszłych wydarzeń itp. Odpowiedzi zgodne z nastrojem filmu Wśród badanych przed wejściem do kina różnice nie wystąpiły Emocje i nastrój a wpływ społeczny Zasada poprawy lub podtrzymania nastroju (pomaganie innym). Ludzie wprowadzeni w dobry nastrój (znalezienie monety 10 centowej) byli bardziej skłonni pomagać innym (pomoc w zbieraniu rozrzuconych kartek papieru) 84%, niż osoby w nastroju neutralnym 4% Zależność ta nie występuje, gdy czynność pomagania może prowadzić do obniżenia nastroju pozytywnego (Isen & Levin, 1972) Emocje i nastrój a wpływ społeczny Osoby w dobrym nastroju sa mniej krytyczne niż osoby w zły nastroju Ludzie wprowadzeni w dobry nastrój (znalezienie monety 10 centowej) byli bardziej skłonni pomagać innym (pomoc w zbieraniu rozrzuconych kartek papieru) 84%, niż osoby w nastroju neutralnym 4% Zależność ta nie występuje, gdy czynność pomagania może prowadzić do obniżenia nastroju pozytywnego (Isen & Levin, 1972) 6
Emocje człowieka 30/11/2016. Co to są emocje? Emocje są pierwotne i podstawowe Podział emocji. Emocje podstawowe: Emocje podstawowe.
Co to są emocje? Emocje człowieka Wykład 9 Emocja jest wynikiem nieświadomej lub świadomej oceny zdarzenia jako istotnie wpływającego na cele lub interesy podmiotu. Emocja jest odczuwana jako pozytywna,
Bardziej szczegółowoEmocje człowieka 04/12/2014. Co to są emocje? Emocje są pierwotne i podstawowe. Emocje podstawowe: Podział emocji. Wykład 9
Co to są emocje? Emocje człowieka Wykład 9 Emocja jest wynikiem nieświadomej lub świadomej oceny zdarzenia jako istotnie wpływającego na cele lub interesy podmiotu. Emocja jest odczuwana jako pozytywna,
Bardziej szczegółowoPlan. Co to jest emocja
PROCESY EMOCJONALNE Co to jest emocja Plan Komponenty procesu emocjonalnego Czynniki wywołujące emocje Formy reakcji emocjonalnych Wpływ emocji na procesy poznawcze i sprawność działania człowieka prawa
Bardziej szczegółowoNeurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska
Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych Halszka Kwiatkowska Co to są emocje? Termin wywodzi się od łacińskiego czasownika movere oznaczającego poruszyć Każde poruszenie czy zakłócenie umysłu, każdy
Bardziej szczegółowoEmocje pierwotne i wtórne Rozwój emocji Emocje a psychopatologia
Emocje pierwotne i wtórne Rozwój emocji Emocje a psychopatologia Wpływ emocji na inne procesy psychiczne 1 Klasyfikacje emocji Stworzono wiele klasyfikacji, które postulowały różne ich rodzaje i liczbę.
Bardziej szczegółowoPsychologiczne teorie emocji - skąd biorą się emocje? Teoria Jamesa-Langego Teoria Cannona-Barda Teoria Schachtera-Singera
Psychologiczne teorie emocji - skąd biorą się emocje? Teoria Jamesa-Langego Teoria Cannona-Barda Teoria Schachtera-Singera 1 Teoria Jamesa-Langego Czy emocje są wywoływane przez nasze reakcje fizjologiczne?
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Wspieranie miękkich kompetencji dziecka Mgr Beata Skowrońska Uniwersytet w Białymstoku 2 października 2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoWstęp. Przedmowa. 2o Psychologia rozwoju człowieka 63
Wstęp Przedmowa n 1. Cele, założenia i zastosowanie psychologii 13 1.1. Analiza zachowania i doznawania jako zadanie psychologii 14 1.2. Psychologia jako dziedzina badań 16 1.2.1. Cele badań naukowych
Bardziej szczegółowoPSYCHOLOGIA EMOCJI I MOTYWACJI. 1. Co to są emocje. 2. Emocje a nastrój 3. Składniki procesu emocjonalnego 4. Źródła emocji.
PSYCHOLOGIA EMOCJI I MOTYWACJI 1. Co to są emocje. 2. Emocje a nastrój 3. Składniki procesu emocjonalnego 4. Źródła emocji. 1 LITERATURA OBOWIĄZKOWA Strelau J., Dolińki D. (2010), Psychologia. Tom 1, wyd.
Bardziej szczegółowoEmocje. dr hab. Adriana Schetz IF US
Emocje dr hab. Adriana Schetz IF US adriana.schetz@gmail.com Emocje leżą u podłoża mechanizmów relacji społecznych oraz są kojarzone z aktywnością typu: Neurony lustrzane Empatia Samoświadomość Bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoPsychologia zdrowia i choroby S T R E S I R A D Z E N I E S O B I E Z E S T R E S E M
Psychologia zdrowia i choroby S T R E S I R A D Z E N I E S O B I E Z E S T R E S E M Skala zdarzeń życiowych (Holmes i Rahe, 1967) 150 punktów kryzys życiowy 300 punktów bardzo poważny kryzys życiowy
Bardziej szczegółowoLEKCJA 1 DEFINICJE I KONCEPCJE STRESU
LEKCJA 1 DEFINICJE I KONCEPCJE STRESU Pojęcie stresu wprowadzone zostało przez Hansa Hugona Selve`a, który u podłoża wielu chorób somatycznych upatrywał niezdolność człowieka do radzenia sobie ze stresem.
Bardziej szczegółowoUkład limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski
Jacek Salamon Tomasz Starczewski Przetwarzanie informacji przez mózg kognitywistyka III Co to takiego? Inaczej układ rąbkowy lub układ brzeżny. Jest zbiorczą nazwą dla różnych struktur korowych i podkorowych.
Bardziej szczegółowoZarządzanie emocjami
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Zarządzanie emocjami Beata Skowrońska Uniwersytet w Białymstoku 9 grudnia 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Co to jest inteligencja
Bardziej szczegółowoTEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK
TEST - BIOLOGIA WERONIKA GMURCZYK Temat: Układ nerwowy i hormonalny Zadanie 1. Zaznacz poprawną odpowiedź. Co to są hormony? a) związki chemiczne wytwarzane w gruczołach łojowych, które regulują pracę
Bardziej szczegółowoKOMUNIKACJA MIĘDZYLUDZKA. mjr Danuta Jodłowska
KOMUNIKACJA MIĘDZYLUDZKA mjr Danuta Jodłowska KOMUNIKACJA WERBALNA Komunikacja werbalna to przekazywanie informacji za pomocą wyrazów. Dużą rolę odgrywają tu takie czynniki, jak: akcent (badania dowiodły,
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Zarządzanie emocjami Małgorzata Dębowska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 20 listopada 2014 r. SUKCES W ŻYCIU ZALEŻY NIE TYLKO OD INTELEKTU, LECZ OD UMIEJĘTNOŚCI KIEROWANIA
Bardziej szczegółowoSTRES jest normalną biologiczną reakcją każdego żywego organizmu na wszelkie stawiane mu żądania. Jego brak oznacza śmierć dla jednostki.
Barbara Małek STRES jest normalną biologiczną reakcją każdego żywego organizmu na wszelkie stawiane mu żądania. Jego brak oznacza śmierć dla jednostki.! NIE NALEŻY Y UNIKAĆ STRESU Dwa rodzaje reakcji na
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Zarządzanie emocjami Małgorzata Dębowska Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 11 marca 2014 r. SUKCES W ŻYCIU ZALEŻY NIE TYLKO OD INTELEKTU, LECZ OD UMIEJĘTNOŚCI KIEROWANIA
Bardziej szczegółowoOd słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA. malyska.edu.pl
Od słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA malyska.edu.pl Proces dydaktyczny= U + N + materiał nauczania Uczeń główny podmiot procesu dydaktycznego Najwyższe dobro i prawo dziecka, to możliwość
Bardziej szczegółowogrupa a Klasa 7. Zaznacz prawidłowe zakończenie zdania. (0 1)
grupa a Regulacja nerwowo-hormonalna 37 pkt max... Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 20 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź.... Za rozwiązanie
Bardziej szczegółowoNeurodydaktyka - rewolucja czy rozsądek? Dr n.med.tomasz Srebnicki
Neurodydaktyka - rewolucja czy rozsądek? Dr n.med.tomasz Srebnicki Jak świat światem, nikt nikogo niczego nie nauczył. Można tylko się nauczyć. Nikt z nas nie został nauczony chodzenia, my nauczyliśmy
Bardziej szczegółowoKREATYWNE I INNOWACYJNE MYŚLENIE. A. ZARZĄDZANIE EMOCJAMI identyfikacja i zarządzanie własnymi emocjami i zachowaniem.
KREATYWNE I INNOWACYJNE MYŚLENIE A. ZARZĄDZANIE EMOCJAMI identyfikacja i zarządzanie własnymi emocjami i zachowaniem. 1. Rozpoznawanie i właściwe nazywanie emocji i sposobu, w jaki są powiązane z określonymi
Bardziej szczegółowoSen i czuwanie rozdział 9. Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8
Sen i czuwanie rozdział 9 Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8 SEN I CZUWANIE SEN I RYTMY OKOŁODOBOWE FAZY SNU CHARAKTERYSTYKA INDUKOWANIE SNU MECHANIZM I STRUKTURY MÓZGOWE RYTMY OKOŁODOBOWE
Bardziej szczegółowoSystemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)
Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) specjalizacja strukturalna i funkcjonalna ze względu na rodzaj bodźca oraz
Bardziej szczegółowoCzłowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu.
RUCH TO ZDROWIE Człowiek żyje życiem całego swojego ciała, wszystkimi jego elementami, warstwami, jego zdrowie zależy od zdrowia jego organizmu. P A M I Ę T A J Dobroczynny wpływ aktywności fizycznej na
Bardziej szczegółowoSTRES W ŻYCIU CODZIENNYM I SŁUŻBIE WOJSKOWEJ
STRES W ŻYCIU CODZIENNYM I SŁUŻBIE WOJSKOWEJ Naród i wojsko to jedno i nie może być żadnych między nimi rozgraniczeń W prezentacji wykorzystano materiały profilaktyczno-edukacyjne Departamentu Wychowania
Bardziej szczegółowoPsychologia kryzysu Wykład III Kryzys jako sytuacja stresowa. Michał Ziarko Poznań 2018/2019
Psychologia kryzysu Wykład III Kryzys jako sytuacja stresowa Michał Ziarko Poznań 2018/2019 Zmaganie się z krytycznymi wydarzeniami życiowymi w ujęciu interackycjnym Stres jako interakcja ujęcie fenomenologiczno
Bardziej szczegółowoMechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory
Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Iinformacja o intensywności bodźca: 1. Kodowanie intensywności bodźca (we włóknie nerwowym czuciowym) odbywa się za pomocą zmian częstotliwość
Bardziej szczegółowoUkład dokrewny. Hormony zwierzęce związki chemiczne wydzielane przez gruczoły i tkanki układu dokrewnego; mają funkcję regulacyjną.
Układ dokrewny (hormonalny, wewnątrzwydzielniczy, endokrynny) układ narządów u zwierząt składający się z gruczołów dokrewnych i pojedynczych komórek tkanek; pełni funkcję regulacyjną. Hormony zwierzęce
Bardziej szczegółowoUmiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego. Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel
Umiejętności szkolne i ich wykorzystanie w podstawie funkcjonowania sensomotorycznego Opracowała mgr Dorota Rudzińska-Friedel OGÓLNE Umiejętność, które wykorzystujemy we wszelkiego typu działaniach SAMOREGULACJI
Bardziej szczegółowoKomunikacja niewerbalna: uwarunkowania kulturowe
Komunikacja niewerbalna: uwarunkowania kulturowe Kulturowe uniwersalizmy 1. Te same części ciała wykorzystywane są do przesyłania niewerbalnych komunikatów. 2. Niewerbalne kanały wykorzystywane są do przekazywania
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy ZARZĄDZANIE EMOCJAMI Małgorzata Wirecka-Zemsta Wyższa Szkoła Ekonomii i Prawa w Kielcach 24 października 2012 r. Emocje silne, względnie nietrwałe, gwałtowne stany afektywne
Bardziej szczegółowoMiłość jest serią reakcji chemicznych. Lepiej niŝ romantyczne sonety Szekspira opisze ją język laboranta. Chemia miłości
Miłość jest serią reakcji chemicznych. Lepiej niŝ romantyczne sonety Szekspira opisze ją język laboranta. Chemia miłości Justyna Kupis Mózg osoby zakochanej Oczy zbierają informację o wzroście, figurze,
Bardziej szczegółowoInteligencja emocjonalna a sukces ucznia
Inteligencja emocjonalna a sukces ucznia Wszechnica Edukacyjna Targówek, Warszawa, 17.06.2013 r. Katarzyna Martowska Czy inteligencja racjonalna wystarczy, aby odnieść sukces w szkole? Sukces w szkole:
Bardziej szczegółowoTemat 3: Czy ciało może przekazywać informacje? Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej
Temat 3: Czy ciało może przekazywać informacje? Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej Kraków, 27 listopada 2015 Warsztaty z komunikacji społecznej: Język ciała z elementami komunikacji interpersonalnej
Bardziej szczegółowobiologia w gimnazjum OBWODOWY UKŁAD NERWOWY
biologia w gimnazjum 2 OBWODOWY UKŁAD NERWOWY BUDOWA KOMÓRKI NERWOWEJ KIERUNEK PRZEWODZENIA IMPULSU NEROWEGO DENDRYT ZAKOŃCZENIA AKSONU CIAŁO KOMÓRKI JĄDRO KOMÓRKOWE AKSON OSŁONKA MIELINOWA Komórka nerwowa
Bardziej szczegółowoRegulacja nerwowo-hormonalna. 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza.
Regulacja nerwowo-hormonalna 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza. 2. Zaznacz nazwę struktury, która koordynuje działalność wszystkich
Bardziej szczegółowoBUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY
NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY UCZENIA SIĘ I PAM IĘCI BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) Objętość ok. 1300 cm 3 Kora mózgowa powierzchnia ok. 1m 2 Obszary podkorowe: Rdzeń przedłużony (oddychanie, połykanie,
Bardziej szczegółowoRozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym
Rozwój emocjonalny i społeczny dziecka w młodszym wieku szkolnym Ewa Pohorecka 08.06.2015 Kraków Rozwój emocjonalny dziecka kładzie podwaliny pod rozwój każdej innej zdolności umysłowej Na długo przed
Bardziej szczegółowoReakcja ciała na stres
1.8.3 Ciało a stres Reakcja ciała na stres Człowiek jest wyposażony w specjalny mechanizm reagowania na stres. Mechanizm ten został opisany przez dr Cannona, który nazwał go reakcją walki lub ucieczki,
Bardziej szczegółowoPo co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to:
Uwaga Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Orientowanie się organizmu ku bodźcom sensorycznym (szczególnie wzrokowym) Badanie elementów przestrzeni (zewnętrznej i wewnętrznej) Utrzymywanie organizmu
Bardziej szczegółowoEEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu
EEG Biofeedback Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback to skuteczna metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania
Bardziej szczegółowo7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA
7 IV ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA DEPRESJA Depresja: przyczyny, objawy, rodzaje depresji, leczenie Przyczyny depresji są różne. Czasem chorobę wywołuje przeżycie bardzo przykrego zdarzenia najczęściej jest to
Bardziej szczegółowoFRUSTRACJA reakcja organizmu na przeszkodę PRZESZKODA
FRUSTRACJA reakcja organizmu na przeszkodę PRZESZKODA STRES BIOLOGICZNY Odporność biologiczna Faza odporności Czas Faza alarmowa Faza wyczerpania STRES PSYCHOLOGICZNY Stres sytuacja trudna prowadząca do
Bardziej szczegółowoNeuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder
Neuroanatomia anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny dr Marek Binder 4 móżdżek funkcje utrzymanie równowagi i napięcia mięśniowego dostrojenie precyzji ruchów (objawy uszkodzenia:
Bardziej szczegółowoPOROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM
POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy NF1 W RODZINIE
Bardziej szczegółowoCzy warto stosować elementy kinezjologii edukacyjnej Dennisona w pracy z dziećmi w przedszkolu?
Pobrano ze strony http://www.przedszkole15.com.pl/ Czy warto stosować elementy kinezjologii edukacyjnej Dennisona w pracy z dziećmi w przedszkolu? Żeby odpowiedzieć jednoznacznie na to pytanie trzeba najpierw
Bardziej szczegółowoMateriały zebrała Dorota Woińska Żmujdzin
Materiały zebrała Dorota Woińska Żmujdzin STRES Stres jest definiowany w psychologii jako dynamiczna relacja adaptacyjna pomiędzy możliwościami jednostki a wymogami sytuacji (stresorem), charakteryzująca
Bardziej szczegółowoWarsztaty grupowe z zakresu kluczowych umiejętności społeczno - zawodowych istotnych z punktu widzenia rynku pracy
Warsztaty grupowe z zakresu kluczowych umiejętności społeczno - zawodowych istotnych z punktu widzenia rynku pracy II ETAP AKTYWIZACJI MATERIAŁY DLA BENEFICJENTÓW/BENEFICJENTEK CO TO SĄ EMOCJE? EMOCJE
Bardziej szczegółowoAgenda. Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny
Ignacy Baumberg Agenda Stres - wybrane stresory - reakcja stresowa (wybrane aspekty) Zaburzenia termoregulacji - przegrzanie - udar cieplny OBAWA O WŁASNE ŻYCIE I ZDROWIE ŚWIADOMOŚĆ OGRANICZEŃ FIZYCZNYCH
Bardziej szczegółowoSztuka autoprezentacji i prowadzenia spotkań
Sztuka autoprezentacji i prowadzenia spotkań Terminy szkolenia 6-7 czerwiec 2016r., Kraków - Hotel Atrium 29-30 wrzesień 2016r., Wrocław - Hotel Novotel*** 21-22 listopad 2016r., Poznań - Mercure Poznań
Bardziej szczegółowoOFERTA SZKOLEŃ BIZNESOWYCH
OFERTA SZKOLEŃ BIZNESOWYCH Przywództwo i zarządzanie zespołem Szkolenie z zakresu przywództwa, kompetencji liderskich i zarządzania zespołem. Podniesienie kompetencji zarządczych w zakresie przywództwa,
Bardziej szczegółowoPrezentacja, którą czytacie jest jedynie zbiorem sugestii. Nie zawiera odpowiedzi na pytania wprost. Jeżeli nie wiedzielibyście jak odpowiedzieć na
Prezentacja, którą czytacie jest jedynie zbiorem sugestii. Nie zawiera odpowiedzi na pytania wprost. Jeżeli nie wiedzielibyście jak odpowiedzieć na któreś z pytań, to poniżej macie kierunek w jakim podążać
Bardziej szczegółowoŻabno, dnia r.
Żabno, dnia 07.03.2014r. EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY PPPP W TARNOWIE, FILIA ŻABNO NIEDOSŁUCH LUB GŁUCHOTA UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE ALALIA ALALIA PROLONGATA NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI AFAZJA (DYZFAZJA)
Bardziej szczegółowoAlkohol w rodzinie zaburzone więzi
Konferencja szkoleniowa dla nauczycieli i pedagogów Życie z FAS Alkohol w rodzinie zaburzone więzi Beata Stebnicka Fundacja FASTRYGA Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Zabrzu Zaburzenia więzi Nie ma takiego
Bardziej szczegółowoMutyzm wybiórczy jako zaburzenie lękowe
Mutyzm wybiórczy jako zaburzenie lękowe webinar - PTMW 12.09.2018r. istota, przyczyny i objawy MW sytuacja dziecka z MW w przedszkolu, szkole i w domu mgr logopeda, specjalista wczesnego wspomagania rozwoju
Bardziej szczegółowoWpływ więzi rodzinnej na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka. Opracowała: Małgorzata Ryndak
1 Wpływ więzi rodzinnej na prawidłowy rozwój emocjonalny dziecka. Opracowała: Małgorzata Ryndak 2 W rozwoju człowieka sfera uczuciowa jest niezmiernie delikatna i wymaga wielkiej troski oraz uwagi ze strony
Bardziej szczegółowoPÓŁKULE MÓZGOWE I ICH ROLA W DIAGNOSTYCE
PÓŁKULE MÓZGOWE I ICH ROLA W DIAGNOSTYCE BUDOWA MÓZGU -półkule lewa półkula język, logika, zdolności matematyczne, porządkowanie elementów, przyswajanie wiedzy akademickiej, prawa półkula rytm, rymy, muzyka,
Bardziej szczegółowoZachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z
Zachowania trudne to zachowania niefunkcjonalne, które ograniczają lub nawet uniemożliwiają uczenie się i codzienne funkcjonowanie zgodnie z przyjętymi normami. zaburzenie codziennej rutyny/ schematu,
Bardziej szczegółowoKomunikacja interpersonalna w zespole
Komunikacja interpersonalna w zespole Partnerzy LOB Sylwia Sobiesiak TRAINING TREE Komunikacja łac. CommunicaLo = łączność, wymiana, rozmowa Jak rozmawiać? NADAWCA intencja kodowanie wiadomość przekaz
Bardziej szczegółowoProgram terapeutyczno-edukacyjny Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł - gimnastyka mózgu
Opracowała: Katarzyna Szydłowska Wprowadzenie Dziecko rodzi się z kompleksem naturalnych sił- odruchów i instynktów. Naturalnie dane odruchy i pierwotne ruchy w procesie ich przyswajania w okresie niemowlęcym,
Bardziej szczegółowoOprócz tego mogą pojawić się: pogorszenie wyników w nauce, zwiększony dystans do członków rodziny, gorsze kontakty z rówieśnikami.
CHARAKTERYSTYCZNE OBJAWY REAKCJI POSTRAUMATYCZNEJ: Wyraziste, natrętne wspomnienia Przeżywanie z fotograficzną dokładnością traumatycznych wydarzeń /widoki, dźwięki, zapachy/ + objawy wegetatywne /bicie
Bardziej szczegółowoPROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE
PROGRAM SOCJOTERAPEUTYCZNY - ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE KOMPETENCJE EMOCJONALNO - SPOŁECZNE 1. Założenia programu: Program zajęć socjoterapeutycznych rozwijających kompetencje emocjonalno - społeczne jest jedną
Bardziej szczegółowoSYSTEM MOTYWACYJNY W KLASACH I - III
SYSTEM MOTYWACYJNY W KLASACH I - III MOTYWACJA UCZNIA DO NAUKI 1. Pojęcie motywacji 2. Procesy motywacyjne 3. Rodzaje motywacji 4. Motywowanie ucznia w klasach I - III Pojęcie motywacji Motywacja rozumiana
Bardziej szczegółowoośrodkowy układ nerwowy
receptory ośrodkowy układ nerwowy efektory układ autonomiczny ... ośrodkowy układ nerwowy receptory... układ autonomiczny obwodowy układ nerwowy Ogólny schemat połączeń systemu nerwowego... efektory układu
Bardziej szczegółowoDialog Motywujący. skuteczne podejście w pracy z uczestnikami przemocy domowej
Dialog Motywujący skuteczne podejście w pracy z uczestnikami przemocy domowej Jarosław Banaszak Pracownia Motywacji i Zmian www.pmiz.pl, kontakt@pmiz.pl Gdy przyjmujemy ludzi takimi jakimi są, czynimy
Bardziej szczegółowoSPRZĘT. 2. Zestaw do przygotowania i prowadzenia badań eksperymentalnych: 2.1 E-Prime 2.0 Professional
SPRZĘT 1. Zestaw do rejestracji i treningu Biofeedback: Czujniki: - przewodności skóry, - zmienności rytmu serca, - oddychania, - temperatury, - powierzchniowej elektromiografii, - elektroencefalografii
Bardziej szczegółowoMilena Pyra Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny
Milena Pyra Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny 1. Stres jako reakcja na wymagania stawiane organizmowi 2. Stres jako układ warunków stanowiących obciążenie człowieka 3. Stres jako specyficzny
Bardziej szczegółowoOprac. Adam M. Zalepa. Stres. Oprac. Adam M. Zalepa 1
Oprac. Adam M. Zalepa Stres Oprac. Adam M. Zalepa 1 OBJAWY STRESU Oprac. Adam M. Zalepa 2 Krótkotrwałe symptomy fizyczne - są to objawy biologiczne stresu. Pojawiają się najczęściej w sytuacji bezpośredniego,
Bardziej szczegółowoCo sprawia, że jemy tak, jak jemy?
Co sprawia, że jemy tak, jak jemy? Ewa Winnicka Klinika Gastroenterologii, Hepatologii i Zaburzeń Odżywiania Instytut-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa Co sprawia, że jemy tak, jak jemy? Interakcje
Bardziej szczegółowoŻałoba i strata. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Żałoba i strata Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Żałoba Proces psychologicznej, społecznej i somatycznej reakcji, będącej odpowiedzią na utratę i jej konsekwencje. Spełnia prawie wszystkie kryteria
Bardziej szczegółowoSopockie Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej Michał Kuchczyński
Sopockie Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej Michał Kuchczyński 81-703 Sopot; ul. Marii Skłodowskiej-Curie 7/1, tel. kom. 604 858 808; e-mail: michal@terapiasopot-sctpb.pl www.terapiasopot-sctpb.pl
Bardziej szczegółowoColorful B S. Autor: Alicja Jakimczuk. Wydawca: Colorful Media. Korekta: Marlena Fiedorow ISBN: Copyright by COLORFUL MEDIA Poznań 2012
Autor: Alicja Jakimczuk Wydawca: Colorful Media Korekta: Marlena Fiedorow ISBN: 83-919772-5-0 Copyright by COLORFUL MEDIA Poznań 2012 Okładka: Colorful Media Skład i łamanie: Colorful Media Colorful B
Bardziej szczegółowoPsychoterapia poznawczobehawioralna. chorobami somatycznymi. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ
Psychoterapia poznawczobehawioralna pacjentów z chorobami somatycznymi Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ Chory somatycznie i jego sytuacja Poczucie zagrożenia Utrata kontroli Wyłączenie z ról społecznych
Bardziej szczegółowoPsychologia kształtowania i modyfikacji zachowania Program studiów jednolitych dla licencjatów i magistrów tryb niestacjonarny
Psychologia kształtowania i modyfikacji zachowania Program studiów jednolitych dla licencjatów i magistrów tryb niestacjonarny Program ogólny Rodzaj zajęć Liczba modułów Liczba godzin Rok Moduł wspólny
Bardziej szczegółowoJOGA ŚMIECHU. czyli Coaching Radości
JOGA ŚMIECHU czyli Coaching Radości JAK SIĘ CZUJESZ? JAKI MASZ NASTRÓJ? CO MÓWI TWOJE CIAŁO? ŚMIECH TO.. CZY POŚMIEJE SIĘ PANI ZE MNĄ? CZY POŚMIEJE SIĘ PAN ZE MNĄ? JOGA (sanskryt य ग) Słowo to pochodzi
Bardziej szczegółowoW ramach projektu odbywają się zajęcia dodatkowe:
Od 1 września rozpoczęły się zajęcia w projekcie pn. Pozytywna integracja finansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014-2020 W ramach projektu odbywają
Bardziej szczegółowoSTAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE
STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE DIAGNOZA TRUDNOŚCI NOWATORSKIE NARZĘDZIA - neuromodulacja (EEG Biofeedback), - neuroobrazowanie (EEG/QEEG), - rehabilitacja funkcji poznawczych (FORBRAIN), - diagnostyka i
Bardziej szczegółowoUzależnienia. Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji.
Uzależnienia Nabyta silna potrzeba zażywania jakiejś substancji. Termin uzależnienie jest stosowany głównie dla osób, które nadużywają narkotyków, alkoholu i papierosów. Używki Wszystkie używki stanowią
Bardziej szczegółowo(imię i nazwisko nauczyciela) (przedmiot) (numer programu)
Iwona Jończyk (imię i nazwisko nauczyciela) Wybrane zagadnienia z psychologii społecznej (przedmiot) 2407MR i GŻ 1997.08.18 (numer programu) Klasa IV TŻa, IV TŻb Lp. Cele kształcenia i wychowania Treści
Bardziej szczegółowoMózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA
Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Podziały Patofizjologiczna: spastyczność, atetoza, ataksja, atonia, drżenie Topograficzna: monoplegia, paraplegia, hemiplegia,
Bardziej szczegółowoStres - Co to jest, i z sk d wiem, e go czuj?
Stres - Co to jest, i z sk d wiem, e go czuj? Myślę że to stres Wszyscy słyszeliśmy o stresie. Ma wpływ na nas wszystkich w pewnym etapie naszego życia i może się różnie objawiać. Co to jest stres? Jeżeli
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Talent autoprezentacji Sztuka zaprezentowania własnej osoby Dr Magdalena Daszkiewicz Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 18 listopada 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET
Bardziej szczegółowo3. Czy ciało może przekazywać informacje? Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej
3. Czy ciało może przekazywać informacje? Wprowadzenie do komunikacji niewerbalnej Kraków, 19 listopada 2016 roku grudnia Warsztaty z komunikacji interpersonalnej mgr Dominik Borowski www.dominikborowski.eu
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski. obowiązkowy. 155, w tym: 35 - wykłady, 48 seminaria, 72 ćwiczenia
SYLABUS Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Fizjologia Wydział Lekarski I Lekarski magisterski stacjonarne polski
Bardziej szczegółowoV REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY
V REGULACJA NERWOWA I ZMYSŁY Zadanie 1. Na rysunku przedstawiającym budowę neuronu zaznacz elementy wymienione poniżej, wpisując odpowiednie symbole literowe. Następnie wskaż za pomocą strzałek kierunek
Bardziej szczegółowoPsychologiczne podstawy interpretacji zachowań niepożądanych/niepokojących u osób z rozpoznanym autyzmem. Autor: Dr Jadwiga Kamińska-Reyman
Psychologiczne podstawy interpretacji zachowań niepożądanych/niepokojących u osób z rozpoznanym autyzmem Autor: Dr Jadwiga Kamińska-Reyman Ustalenia przedinterpretacyjne Interpretacja zachowań niepożądanych
Bardziej szczegółowoopracowanie: Maria Kościńska - dla SIP Regionu Gdańskiego NSZZ Solidarność
opracowanie: Maria Kościńska - dla SIP Regionu Gdańskiego NSZZ Solidarność Mówiąc o zagrożeniu mamy na myśli każdy czynnik, który może spowodować wystąpienie szkody. Powszechnie przyjęto podział na zagrożenia:
Bardziej szczegółowoMagia komunikacji. - Arkusz ćwiczeń - Mapa nie jest terenem. Magia prostego przekazu
Magia komunikacji - Arkusz ćwiczeń - Mapa nie jest terenem Twoja percepcja rzeczywistości opiera się o uogólnionieniach i zniekształceniach. Oznacza to, że to, jak widzisz rzeczywistość różni się od rzeczywistości,
Bardziej szczegółowoFirma EDU-INNOWACJA. zaprasza Państwa na Warsztaty. Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż
Firma EDU-INNOWACJA zaprasza Państwa na Warsztaty Uwolnij swój stres - znajdź pokłady relaksu. Jesteśmy przekonani, iż przyniesą one Państwu wiele korzyści przekładając się na harmonizację całego ciała.
Bardziej szczegółowoZ tego rozdziału dowiesz się:
Rozdział 2 Jak powstaje głos? Z tego rozdziału dowiesz się: które partie ciała biorą udział w tworzeniu głosu, jak przebiega proces wzbudzania dźwięku w krtani, w jaki sposób dźwięk staje się głoską, na
Bardziej szczegółowoPromocja zdrowia i edukacja prozdrowotna
Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna Kształcenie w zakresie podstaw promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej Zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom. Historia promocji zdrowia.
Bardziej szczegółowoSOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Metoda EEG-biofeedback znalazła również zastosowanie w leczeniu pacjentów z padaczką lekooporną. W treningach EEG-biofeedback uczestniczą także osoby,
Bardziej szczegółowoSkłada się on z czterech elementów:
Asertywność umiejętność powiedzenia nie, odmowy lub obrony własnych postaw, granic, psychologicznych w taki sposób, aby z jednej strony nie odczuwać wyrzutów sumienia, że sie powidzialo nie, kiedy ktoś
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI MOWA CIAŁA
WPROWADZENIE DO KOMUNIKACJI MOWA CIAŁA One cannot not communicate (Watzlavick i in. 1967) Nie da się nie komunikować MOWA CIAŁA - TEMATY 1. Czym jest mowa ciała a czym komunikacja niewerbalna? 2. Co wchodzi
Bardziej szczegółowoWYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH
WYNIKI BADAŃ LABORATORYJNYCH niektórych dopalaczy pobranych na terenie powiatu namysłowskiego Przygotowała : Urszula Modrak 1 Niezły wkręt JWH 081 Walina Fenyloalanina RCS 4 (substancja syntetyczna) (aminokwas)
Bardziej szczegółowoSYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU
1. Nazwa przedmiotu w języku polskim SYLABUS/ OPIS PRZEDMIOTU Biologiczne mechanizmy zachowania - fizjologia. 2. Nazwa przedmiotu w języku angielskim Biological mechanisms of behaviour - physiology 3.
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyczny. Bądź sobą
Program profilaktyczny Bądź sobą przeznaczony dla klas IV VI Program opracowała: Monika Wandas-Wasieńko Cele programu: 1.Wzmocnienie więzi koleżeńskiej i grupowej. 2.Nawiązywanie nieagresywnych kontaktów.
Bardziej szczegółowo