Informacja o działalności naukowej Instytutu Przemysłu Cukrowniczego

Transkrypt

1 Informacja o działalności naukowej Instytutu Przemysłu Cukrowniczego Dr inż. Andrzej Baryga W 2007 roku Instytut Przemysłu Cukrowniczego zrealizował aż 277 prac usługowych o charakterze analitycznym (tj o 30% więcej niż w 2006 r.). w tym wykonano: 213 prac na zlecenie przemysłu cukrowniczego, 54 prace na zlecenie innych podmiotów gospodarczych, 10 prac na zlecenie firm zagranicznych. W ramach ogólnej liczby prac usługowo-analitycznych zrealizowano: 117 prac z zakresu analityki cukrowniczej, 113 prac z zakresu problematyki mikrobiologicznej, 38 prac z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, 9 prac z zakresu gospodarki surowcowej. Dzięki zleceniodawcom tych prac usługowych, w szczególności KSC, ale także Koncernowi Suedzucker, BSO i Nordzucker możliwe było znaczące uzupełnienie środków niezbędnych dla działalności Instytutu, za co należą się podziękowania. W 2007 r. Instytut Przemysłu Cukrowniczego, poza pracami o charakterze usługowym, zrealizował 18 prac naukowo badawczych, w tym: 4 prace sfinansowane z dotacji budżetowej na dofinansowanie działalności statutowej Instytutu przyznanej w 2007 r., 1 praca wykonana na zlecenie Krajowej Spółki Cukrowej S.A., i 13 prac zrealizowanych jako własne, ze środków finansowych Instytutu. Poniżej zostały wyszczególnione niektóre aspekty naszej działalności w 2007 roku, ważne dla Instytutu, ale przede wszystkim także dla branży. 1. W dniu 15 czerwca 2007 r. Laboratorium Zakładu Analityki Cukrowniczej zostało akredytowane przez Polskie Centrum Akredytacji i otrzymało certyfikat jakości nr AB 803. Aktualnie trwają w Instytucie prace zmierzające do akredytacji następnych 2 laboratoriów: mikrobiologii i ochrony środowiska. 2. Z zakresu mikrobiologii cukrowniczej zakończono realizację ważnej pracy, której celem było opracowanie kryteriów oceny warunków higienicznych produkcji cukru. Efektem realizacji tej pracy jest opracowanie propozycji norm higienicznych dla powietrza i różnych powierzchni w cukrowni. Przeprowadzono ocenę stanu sanitarnego cukrowni. Według zaproponowanych norm higienicznych ustalonych dla powietrza: od 66,2% do 89,3% próbek zakwalifikowano do I klasy czystości, od 7,1% do 31,3% próbek powietrza było w II klasie czystości, od 0 do 16,9% mieściło się w III klasie.

2 2 Największą liczbę bakterii mezofilnych w powietrzu (najmniej próbek w I kl.) stwierdzono pod wirówkami. Według zaproponowanych norm higienicznych ustalonych dla powierzchni stwierdzono, że: większość zbadanych opakowań cukru (78,5%) zakwalifikowano do klasy czyste. Opakowania te były składowane we właściwych warunkach. Jedynie big bagi charakteryzowały się większym stopniem mikrobiologicznego zanieczyszczenia. od 63,1% do 87,8% wymazów pobranych z dłoni pracowników znajdowało się w klasie czyste, w klasie od 10,2% do 21,1% a w klasie silnie od 2% do 15,8%. powierzchnie maszyn, urządzeń oraz ścian i posadzek zaliczono w większości cukrowni (od 74,2% do 93,2%) do klasy czyste. Najwięcej próbek o tej klasie czystości stwierdzono wśród odcisków z podłóg i zasypu do silosu; najmniej ze zsypów wirówek cukrzycy I. Przyjęto, że: I klasa czystości dla powietrza i dla powierzchni oznacza brak zastrzeżeń do stanu higienicznego II klasa czystości jest limitem ostrzegawczym III klasa czystości jest limitem reakcyjnym, zmuszającym pracowników cukrowni odpowiedzialnych za system jakości do podjęcia działań korygujących zgodnie z systemem HACCP. Zapraszam cukrownie do przeprowadzenia, podczas następnej kampanii, badań warunków higienicznych produkcji cukru i dokonania ich oceny w oparciu o opracowane normy higieniczne. Propozycja normy higienicznej dla powietrza w cukrowni I czyste Klasy czystości powietrza: II III silnie Pod wirówkami: Pakownia: Pleśnie [jtk/1 m 3 ] >10 Drożdże [jtk/1 m 3 ] >10

3 3 Magazyn cukru: Produktownia: Propozycja normy higienicznej dla powierzchni w cukrowni I czyste Klasy czystości powierzchni II III silnie Powierzchnie maszyn i urządzeń: Bakterie mezofilne [jtk/25 cm 2 ] do >30 Drożdże [jtk/25 cm 2 ] do >1 Opakowania cukru: Bakterie mezofilne [jtk/25 cm 2 ] do >10 Drożdże [jtk/25 cm 2 ] do >10

4 4 Dłonie pracowników magazynu wyrobów gotowych, produktowni, obsługujących wirówki cukrzycy I: Bakterie mezofilne [jtk na obu dłoniach] Pleśnie, drożdże i bakterie z grupy coli [jtk na obu dłoniach] do > Dłonie pracowników (i rękawiczki) obsługujących wago-pakowaczki i brakarek przy transporterach cukru: Bakterie mezofilne [jtk na obu dłoniach] Pleśnie, drożdże i bakterie z grupy coli [jtk na obu dłoniach] do > Posadzki i ściany: Bakterie mezofilne [jtk/25 cm 2 ] do >30 Drożdże [jtk/25 cm 2 ] do >10 Klasy czystości powierzchni I czyste II III silnie Powierzchnie wewnętrzne cystern transportujących cukier przed zasypem Bakterie mezofilne [jtk/25 cm 2 ] do >10 Drożdże [jtk/25 cm 2 ] Bakterie z grupy coli [jtk/25 cm 2 ] do >10 0

5 5 Instytut w ostatnim roku zajmował się w innych dziedzinach następującymi zagadnieniami: 1. Z dziedziny gospodarki surowcowej Instytut w 2007 roku wydał drukiem poradnik z zakresu uprawy, ochrony i przechowywania buraków cukrowych oraz gospodarki surowcowej. Książka jest wyłożona na stoisku Instytutu. Zapraszam do obejrzenia i zachęcam do zakupu tego wydawnictwa. Prace naukowo-badawcze realizowane z dziedziny gospodarki surowcowej dotyczyły: określenia przydatności biostymulatora wzrostu roślin Asahi SL w ochronie plantacji buraka cukrowego przed stresem różnego pochodzenia podwyższenia skuteczności działania środków biobójczych przy zwalczaniu agrofagów na plantacjach buraka cukrowego wpływu warunków produkcji buraków cukrowych, sposobów zbioru i rodzajów dostaw do cukrowni na stopień zanieczyszczenia korzeni ziemią i wskazania metod redukcji tych zanieczyszczeń 2. Z dziedziny technologii produkcji cukru prace naukowo-badawcze dotyczyły: modyfikacji procesu technologicznego w aspekcie możliwości przerobu na cukier buraków zdegradowanych termicznie sposobu efektywniejszego wykorzystania soku gęstego o wysokiej czystości w procesie krystalizacji cukru w cukrowniach sposobu oczyszczania soku surowego z oddzielaniem osadu po nawapnianiu wstępnym wpływu składu i zawartości popiołu w półproduktach przemysłu cukrowniczego na jakość cukru białego 3. Z dziedziny ochrony środowiska naturalnego zrealizowano min. prace naukowobadawcze dotyczące: wpływu preparatów chemicznych stosowanych w technologii produkcji cukru na efektywność fermentacji alkoholowej melasu, proces zakiszania wysłodków oraz na efektywność pracy oczyszczalni ścieków i biocenozę odbiorników wodnych. Oceniono przydatność preparatów dla cukrowni z punktu widzenia kryteriów Unii Europejskiej. optymalnego sposobu eliminacji związków fosforu w procesie biologicznego oczyszczania ścieków cukrowniczych osadem czynnym Ponadto podczas ostatniej kampanii cukrowniczej w kilku cukrowniach wdrażano zaproponowany przez Instytut sposób szybkiego uruchomienia biologicznych oczyszczalni ścieków. Uzyskano zakładane rezultaty. Instytut w 2007 roku uzyskał dotację budżetową na unowocześnienie aparatury naukowobadawczej. W ramach tych środków Instytut został wyposażony min. w chromatograf cieczowy, co pozwoliło rozszerzyć naszą działalność usługową o oznaczanie rafinozy i szeregu substancji śladowych. Instytut będzie czynił wszystko, że mimo wielu trudności, głównie finansowych, jakie nawarstwiły się w ostatnich latach,, aby móc zaspokoić najbardziej żywotne potrzeby przemysłu cukrowniczego i nie uległ likwidacji, jak wiele innych instytutów branżowych w ostatnich latach. Dziękując za owocną współpracę przemysłu z Instytutem w minionym roku, liczę na równie intensywną współpracę w roku bieżącym. Wszystkim cukrowniom Instytut życzy satysfakcjonujących wskaźników technologicznoekonomicznych w następnej kampanii, mając nadzieję, że również działalność naszej jednostki przyczyni się w jakimś stopniu się do ich uzyskania.