WYKŁAD 3 ( ) Stan zdrowia ludności i umieralność. Przegląd podstawowych zagadnień współczesnych

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WYKŁAD 3 ( ) Stan zdrowia ludności i umieralność. Przegląd podstawowych zagadnień współczesnych"

Iwona Urbaniak
7 lat temu
Przeglądów:

1 WYKŁAD 3 ( ) San zdrowia ludności i umieralność. Przegląd podsawowych zagadnień współczesnych

2 Umieralność miary 1. Ogólny współczynnik zgonów (ang. crude deah rae) obliczany na podsawie poniższego wzoru: CDR D L C 2. Cząskowe współczynniki zgonów według wieku (ang. age-specific deah raes) DR x, D L x, x, 1000

3 Umieralność miary cd Tablice rwania życia (Laboraorium 2): saysyki: 1. prawdopodobieńswo zgonu (q x ) 2.oczekiwane dalsze rwanie życia (e x ), w ym oczekiwana długość rwania życia (e 0 ) 2. funkcja przeżycia (Sx)

4 Umieralność miary cd Współczynnik zgonów niemowlą Współczynnik zgonów = niemowlą Liczba zgonów niemowlą poniżej 1 roku życia Liczba urodzeń żywych 1000

5 Przejście epidemiologiczne (Omran 1971; Olshansky, Aul, 1986,1998) za: Okólski, 2004 Przemiany umieralności wynikające ze zmian zachorowalności i przyczyn zgonów, fazy zmian: Era plag do około połowy XVII wieku cykliczne wysępowanie osrych epidemii, naężenie zgonów podlegających silnym wahaniom cyklicznym z powodu epidemii i głodu; e 0 (20,40) la Era chorób zakaźnych i pasożyniczych do pierwszej połowy wieku XIX: dominowały choroby zakaźne, pasożynicze i infekcje, sopniowe wygasanie pandemii chorób zakaźnych; sysemayczny spadek wahań cyklicznych; e 0 wzrasa do 50 la, Era chorób zwyrodnieniowych do połowy XX wieku: choroby układu krążenia, nowoworowe, e 0 powyżej 50 la; dalszy spadek naężenia zgonów, Era chorób związanych z wiekiem podeszłym druga połowa XX wieku (Olshansky, Aul, 1986)

6 Udział zgonów Trzy eapy przejścia epidemiologicznego Choroby zakaźne, głód i wojny Wycofywanie się pandemii Dominacja chorób zwyrodnieniowych i sarczych III i IV Choroby zakaźne Choroby niezakaźne e0 =około 30 la e0 wzrosło z poniżej 30 la do ponad 50 la umieralność sabilizuje się na bardzo niskim poziomie

7 Przyczyny spadku umieralności i przejścia epidemiologicznego 1. Poprawa warunków: żywnościowych odzieżowych mieszkaniowych (w ym ogrzewania) 2. Poprawa warunków saniarnych w miasach: sysemu kanalizacji, dysrybucji wody pinej usuwania odpadów 3. Rozwój opieki medycznej: w okresie przedporodowym, poporodowym i prenaalnym środki zapobiegawcze epidemiom (kwarananny, szczepienia, izolacja pacjenów w szpialach) 4. Sosowanie nowych lekarsw Anybioyków od la Insekycydów (DDT) od la Rozprzesrzenianie się zaawansowanych echnologii medycznych do leczenia chorób układu krążenia i nowoworów.

8 Ewolucja związana z rolnicwem (zw.echnophysioevoluion) 1986 Nagroda Nobla w 1993 roku

9 Hipoezy doyczące przemian zdrowia związana ze wzrosem oczekiwanej długości rwania życia Hipoeza kompresji zachorowalności/chorobowości (compression of morbidiy) zakłada, iż czas choroby i wysępowania niepełnosprawności przed śmiercią ulega skróceniu. Teoria ekspansji zachorowalności (expansion of morbidiy) zakłada, że odseek osób niepełnosprawnych (w złym sanie zdrowia) pozosanie na sałym poziomie lub wzrośnie. Hipoeza równowagi (dynamic equilibrium) zakłada, że wzros oczekiwanego rwania życia może pociągać za sobą spadek rwania życia z poważną niepełnosprawnością na rzecz wydłużenia rwania życia z umiarkowaną i lekką niepełnosprawnością.

10 Przegląd współczesnych zagadnień w badaniach umieralności 1. Różnice w umieralności i sanie zdrowia między płciami 2. Zachorowalność w całym cyklu życia jednoski 3. Czy isnieje maksymalna długość rwania życia?

11 Lieraura 1. J.Z.Holzer, Demografia, PWE, Warszawa 2003, podrozdział J. Kurkiewicz, 2010, Procesy demograficzne i meody ich analizy. Uniwersye Ekonomiczny w Krakowie, Kraków (rozdział 5) 3. I.E.Koowska, W.Wróblewska, Zmiany demograficzne pomiar procesów i ocena skuków społeczno-ekonomicznych, w: T.Panek (red.), 2007, Saysyka społeczna, PWE, Warszawa 4. Wróblewska W., 2009, Sumaryczne miary sanu zdrowia populacji, Sudia Demograficzne 1-2( ). 5. Caselli, G., J. Vallin, G. Wunsch, 2006, Demography. Analysis and Synhesis. Elsevier, vol. 2, rozdział Trwanie życia w 2009, GUS, Rocznik Demograficzny 2009, GUS, Eurosa, 2009, Healh saisics Alas on moraliy in he European Union 9. Pison G., 2010, Child moraliy reducion: a conrasing picure across he world, Populaion& Socieies No Oeppen J. i J. W. Vaupel, 2002, Broken limis o life expecancy, Science, 296(5570) 11. Meslé F., 2004, Life expecancy: a female advanage under hrea?, Populaion& Socieies No. 402

Podobne dokumenty

WYKŁAD 3 ( )

WYKŁAD 3 ( ) WYKŁAD 3 (27.10.2016) 1. Analiza umieralności podstawowe definicje i pomiar procesu 2. Zmiany umieralności: Polska, Europa, świat 3. Koncepcje przejścia epidemiologicznego i przejścia w zdrowiu 4. Stan