BUDOWA LUNETY CELOWNICZEJ

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "BUDOWA LUNETY CELOWNICZEJ"

Jarosław Pawłowski
8 lat temu
Przeglądów:

1 BUDOWA LUNETY CELOWNICZEJ Luneta celownicza składa si z nastpujcych sekcji (liczc od obiektywu): - soczewek obiektywu - układu regulacji paralaxy (dotyczy lunet sportowych) - mechanizmu regulacji krzya w pionie i poziomie - układu odwracajcego - układu regulacji powikszenia - podwietlenia siatki celowniczej - okularu R układ regulacji powikszenia - jest zespołem dwóch soczewek a regulacja powikszenia dokonuje si poprzez ich zblianie i rozsuwanie. Regulacja nastpuje za pomoc obrotu piercienia R. W przypadku lunet z regulacj powikszenia układ ten - wraz z soczewk umieszczon przed nim - spełnia take rol układu odwracajcego.

okularu R układ regulacji powikszenia - jest zespołem dwóch soczewek a regulacja powikszenia dokonuje si poprzez ich zblianie i rozsuwanie.

2 układ regulacji paralaxy na pokrtle oznaczonym cyfr X (wystpuje z lewej strony tubusu na zdjciu znajduje si pod przekrojem i dotyka podłoa) zamontowany jest mimorodowo popychacz (a właciwie korbowód K), który przesuwa tulej z układem soczewek S do przodu i do tyłu zmieniajc ogniskow układu a co za tym idzie przesuwajc miejsce powstawania pozornego obrazu celu (chcemy aby zawsze znajdował si w płaszczynie krzya - jeeli ten obraz tworzy si przed lub za krzyem to moemy mówi o błdzie paralaxy. Na zdjciu doskonale widoczna jest take zapadka Z w wieyczce regulacji krzya w pionie. Dziki tej zapadce regulacja krzya odbywa si skokowo (kliknicia).

przesuwajc miejsce powstawania pozornego obrazu celu (chcemy aby zawsze znajdował si w płaszczynie krzya - jeeli ten obraz tworzy si przed lub za krzyem to moemy

3 Układ regulacji powikszenia razem z krzyem jest umieszczony wewntrz tulei T regulowanej w pionie i poziomie za pomoc pokrteł w wieyczkach. Aby umoliwi ruch wahliwy tuleja ułoyskowana jest na łoysku Ł.

4 To zdjcie przedstawia widok mechanizmu podwietlenia siatki celowniczej: D dioda podwietlenia lunety. Jak wida dioda nie znajduje si w rodku krzya ale na jego obrbie i działa jak latarka która go owietla. Na rysunku wida dobrze łoysko Ł mocujce tulej układu odwracajcego. Prosz zwróci uwag jak luneta jest starannie wyczerniona w rodku (aby zapobiec wewntrznym odbiciom wiatła). W przypadku tej lunety krzy został umieszczony w 2giej płaszczynie obrazu zwanej take płaszczyzn okularu. W konsekwencji pozostaje niezmieniony w całym zakresie powiksze lunety. Rozwizanie to ma jednak pewn wad najdrobniejsze niedoskonałoci mechaniki regulacji powikszenia wpływaj na zmienianie si punktu trafienia przy zmianie powikszenia. Luneta musi by najwyszej klasy aby to zjawisko nie wystpowało.

Prosz zwróci uwag jak luneta jest starannie wyczerniona w rodku (aby zapobiec wewntrznym odbiciom wiatła).

5 Dziki temu elementowi moliwe jest skokowe ustawienie regulacji natenia podwietlenia krzya (Z- zapadka). W miejscu baterii na przekroju umieszczona jest spryna.

6 Wida tu dokładnie z ilu soczewek składa si okular. Zespół pierwszej soczewki jest połczeniem soczewki wklsłej i wypukłej. Takie rozwizanie jest powszechnie stosowane take dla układu soczewek obiektywu (achromat) i umoliwia korekt błdów optycznych. Soczewki wykonane s z rónego rodzaju szkła a wic inaczej załamuj wiatło wzajemnie korygujc błdy optyczne. Jak wida na przekroju obrót zewntrznego piercienia regulacji powikszenia jest przenoszony na obrót tulei układu odwracajcego za porednictwem ruby S. W efekcie obrotu rowki nacite spiralnie w tulei za porednictwem rolek (białe krki) przekładaj obrót tulei na ruch osiowy soczewek wymuszajc ich zsuwanie i rozsuwanie w zalenoci w któr stron regulujemy.

Soczewki wykonane s z rónego rodzaju szkła a wic inaczej załamuj wiatło wzajemnie korygujc błdy optyczne.

7 Jako P oznaczony został zewntrzny piercie regulacji powikszenia. Prosz zwróci uwag jak cienki jest tubus lunety szczególnie w miejscu przejcia rodkowej, cylindrycznej czci tubusu w stoek okularu. Zdarza si czasami e tubus nie wytrzymuje zbyt silnego dokrcania obejm i ulega deformacji wgnieceniu a nawet pkniciu. Jak wida nawet niewielkie wgniecenie tubusu moe mie negatywny wpływ na poprawne funkcjonowanie mechanizmów wewntrznych (wewntrz lunety jest stosunkowo ciasno ). Aby unikn zagniecenia tubusu zachowujc jednoczenie mocne połczenie lunety z obejmami (sztucery mocnych kalibrów) zaleca si stosowanie kleju który oprócz wzmocnienia połczenia spowoduje równie zmniejszenie napre jednostkowych poprzez wniknicie w nierównoci łczonych powierzchni.

Zdarza si czasami e tubus nie wytrzymuje zbyt silnego dokrcania obejm i ulega deformacji wgnieceniu a nawet pkniciu.

8 To zdjcie przedstawia budow obiektywu podobnie jak w przypadku okularu tutaj take wystpuj sklejone razem dwie soczewki wypukła i wklsła - jest to obiektyw typu achromatycznego. Aby umoliwi regulacj układ ten umieszczono wewntrz nagwintowanej tulei umoliwiajc tym samym przesuwanie soczewek w osi lunety.

Podobne dokumenty

OPTYKA W INSTRUMENTACH GEODEZYJNYCH

OPTYKA W INSTRUMENTACH GEODEZYJNYCH Prawa Euklidesa: 1. Promień padający i odbity znajdują się w jednej płaszczyźnie przechodzącej przez prostopadłą wystawioną do powierzchni zwierciadła w punkcie odbicia.