MODUŁOWY PROGRAM SZKOLENIA dla zawodu/kwalifikacji TRENER KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA ZAWODOWEGO W BRANŻY BUDOWLANEJ

Transkrypt

1 Certyfikowany trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej Certified VET trainer in the construction sector CertiVET MODUŁOWY PROGRAM SZKOLENIA dla zawodu/kwalifikacji TRENER KSZTAŁCENIA I SZKOLENIA ZAWODOWEGO W BRANŻY BUDOWLANEJ Opracowanie: INSTYTUT TECHNOLOGII EKSPLOATACJI PIB, Polska Współpraca: KONFEDERACJA BUDOWNICTWA NIERUCHOMOŚCI, Polska ZWIĄZEK ZAWODOWY BUDOWLANI, Polska COMITE DE CONCERTATION ET DE COORDINATION DE L'APPRENTISSAGE DU BATIMENT ET DES TRAVAUX PUBLICS, Francja UNIVERSITATEA DUNAREA DE JOS DIN GALATI, Rumunia CertiVET 2015 odzwierciedlają jedynie stanowisko ich autora i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w nich zawartość merytoryczną

2 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE 3 SŁOWNIK POJĘĆ 5 ZAŁOŻENIA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNE SZKOLENIA 6 1 Opis zawodu/kwalifikacji wybrane elementy 6 2 Plan szkolenia 8 3 Zalecenia dotyczące organizacji procesu nauczania i uczenia się 9 MODUŁY SZKOLENIA ZAWODOWEGO I JEDNOSTKI MODUŁOWE 13 M1 Planowanie i projektowanie szkoleń zawodowych i innych form doskonalenia kompetencji pracowników sektora budowlanego 13 JM.1 Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego 16 JM.2 Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej 20 JM.3 Projektowanie programu szkolenia dla określonego obszaru działalności budowlanej 23 JM.4 M2 JM.5 JM.6 JM.7 JM.8 JM.9 M3 Opracowanie obudowy dydaktycznej do realizacji określonego programu szkolenia dla pracowników branży budowlanej 27 Organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych i doradczych powiązanych z ofertą szkolenia w określonej dziedzinie budowlanej 30 Organizacja środowiska nauczania i uczenia się, w tym pomieszczeń i stanowisk dydaktycznych wraz z wyposażeniem, zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i przeciwpożarowymi w branży budowlanej 33 Realizacja programu szkolenia z wykorzystaniem metod aktywizujących i nauczania praktycznego właściwych dla branży budowlanej 37 Prowadzenie zajęć indywidualnych na stanowisku pracy w branży budowlanej, z wykorzystaniem metod mentoringu, tutoringu, coachingu oraz doradztwa zawodowego 42 Sprawdzanie osiągania efektów kształcenia uczestników szkoleń organizowanych na potrzeby branży budowlanej z wykorzystaniem metod pomiaru dydaktycznego 45 Dokumentowanie procesu szkoleniowego zgodnie z procedurami obowiązującymi w placówce świadczącej usługi edukacyjne dla branży budowlanej 48 Promowanie i zapewnianie jakości usług szkoleniowych oraz nadawania kwalifikacji w sektorze budownictwa 51 JM.10 Uczestniczenie w procesie walidacji i certyfikacji oraz wewnętrznego zapewniania jakości nadawania kwalifikacji na potrzeby branży budowlanej 53 JM.11 Prowadzenie ewaluacji szkoleń oraz doskonalenie własnych kompetencji i warsztatu pracy metodycznej trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej 56 JM.12 Promowanie i upowszechnianie oferty szkoleń i zasad nadawania kwalifikacji w branży budowlanej 60 2

3 WPROWADZENIE Modułowy program szkolenia został opracowany na podstawie analizy wymagań pracodawców zawartych w opisie standardu kompetencji zawodowych dla zawodu Trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej. Program składa się z 3 modułów szkolenia zawodowego i odpowiadających im łącznie 12 jednostek modułowych, które są odpowiednikami zadań zawodowych wykonywanych w miejscu pracy trenera. W strukturze modułowego programu wyróżniono: założenia programowo-organizacyjne szkolenia, plany nauczania, moduły szkolenia zawodowego i jednostki modułowe. Każdy moduł szkolenia zawodowego zawiera: efekty kształcenia, wykaz jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych i zalecaną literaturę oraz materiały źródłowe. Natomiast program jednostki modułowej zawiera: uszczegółowione efekty kształcenia, materiał nauczania, ćwiczenia, środki dydaktyczne, wskazania metodyczne do realizacji jednostki modułowej oraz propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć uczestnika szkolenia. Dydaktyczna mapa programu szkolenia zawodowego, zamieszczona w założeniach programowo- -organizacyjnych szkolenia, przedstawia schemat powiązań (korelacji) między modułami oraz jednostkami modułowymi oraz określa kolejność ich realizacji. Ma ona ułatwić organizatorom i prowadzącym szkolenie planowanie i organizowanie procesu dydaktycznego oraz budowanie indywidualnych ścieżek szkolenia zawodowego dla kandydatów na trenerów. Program szkolenia posiada elastyczną strukturę, a znajdujące się w nim moduły i jednostki modułowe można aktualizować (modyfikować, uzupełniać lub wymieniać), nie burząc konstrukcji programu, by dostosowywać treści do zmieniających się potrzeb rynku pracy, rozwoju nauki i technologii oraz predyspozycji uczących się. Realizacja szkolenia na podstawie niniejszego programu modułowego charakteryzuje się tym, że: proces nauczania i uczenia się ukierunkowany jest na osiąganie konkretnych, wymiernych efektów kształcenia w formie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych umożliwiających wykonywanie określonych zadań zawodowych, wykorzystywana jest w szerokim zakresie zasada transferu wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych wcześniej uzyskanych przez uczestnika w toku edukacji formalnej, pozaformalnej oraz nieformalnego uczenia się w środowisku pracy, uczenie odbywa się głównie poprzez działanie (learning by doing) z wykorzystaniem aktywizujących metod nauczania, które z jednej strony wyzwalają aktywność, kreatywność, zdolność do samooceny uczącego się, z drugiej zaś kształtowanie roli trenera w kierunku doradcy, partnera, projektanta, organizatora i ewaluatora procesu dydaktycznego, Uczestnik szkolenia po zaliczeniu wszystkich przewidzianych w programie jednostek modułowych uzyska świadectwo (zaświadczenie) ukończenia szkolenia, potwierdzające jego kompetencje wymagane dla kwalifikacji Trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej. Dopuszcza się również potwierdzanie (oddzielnym zaświadczeniem) ukończonych z wynikiem pozytywnym jednostek modułowych, w przypadku gdy kandydat z przyczyn losowych nie ukończy całego kursu. Umożliwi to uzupełnianie pełnego zestawu wymagań objętych programem w innym wybranym przez uczestnika czasie lub w trakcie innego szkolenia, bez potrzeby ponownego zaliczania jednostek modułowych potwierdzonych niezależnym zaświadczeniem. 3

4 Należy podkreślić, że Trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej po potwierdzeniu kwalifikacji będzie mógł uczestniczyć w projektowaniu, organizacji, realizacji i zapewnieniu jakości procesu szkolenia oraz nadawania kwalifikacji w ramach edukacji pozaformalnej i uczenia się w miejscu pracy. 4

5 SŁOWNIK POJĘĆ Poniżej przedstawiono system pojęć i terminów używanych przy opracowywaniu modułowego programu szkolenia zawodowego. Konstrukcja programu została oparta na tzw. metodologii modułów umiejętności zawodowych MES Modules of Employable Skills. Modułowy program szkolenia zawodowego Moduł Umiejętności Zawodowych (Modules of Employable Skills MES) Jednostka modułowa (Modular Unit) Dydaktyczna mapa modułowego programu szkolenia zawodowego Dokumentacja szkolenia zawodowego określająca efekty kształcenia (uczenia się), zakres i układ treści nauczania i uczenia się, metody i środki dydaktyczne (w tym materiały do realizacji zajęć). Dobór treści modułowego programu szkolenia wynika z analizy zadań zawodowych występujących w zawodzie, którym odpowiadają jednostki modułowe w programie szkolenia. To zakres pracy odpowiadający danej kompetencji zawodowej wyodrębnionej w standardzie kompetencji zawodowych dla danego zawodu, wyrażony w formie jednostek modułowych. Jest to wyodrębniona część modułowego programu szkolenia zawodowego obejmująca zbiór efektów kształcenia powiązany z daną kompetencją zawodową, które to efekty są uszczegółowiane w jednostkach modułowych, doprowadzając uczących się do osiągnięcia efektów uczenia się w formie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych i społecznych. To logiczny i możliwy do przyjęcia wycinek pracy w ramach zawodu o jasno określonym rozpoczęciu i zakończeniu, odpowiadający zadaniu zawodowemu. Jego rezultatem jest produkt, usługa lub istotna decyzja. Zadanie zawodowe wymaga oddziaływania pracownika na takie elementy jak: narzędzia, wyposażenie, inni ludzie, informacje, dane, wydarzenia, warunki, środowisko itp. Jednostka modułowa programu szkolenia oznacza wyodrębniony wycinek programu szkolenia, opisywany jako zadanie zawodowe, którego wykonanie uczący się ma opanować. Jest to zwarta i samodzielna programowa jednostka dydaktyczna (element modułu kształcenia zawodowego), posiadająca precyzyjnie sformułowane, mierzalne uszczegółowione efekty kształcenia (uczenia się) oraz odpowiadający im materiał nauczania oraz zestaw ćwiczeń umożliwiający kształtowanie umiejętności i personalnych kompetencji społecznych. To graficzny schemat blokowy pokazujący zależności korelacyjne występujące między modułami i jednostkami modułowymi wyodrębnionymi w programie szkolenia zawodowego. Układ korelacji modułów i jednostek modułowych pozwala na optymalną organizację zajęć edukacyjnych i podział na grupy szkoleniowe. 5

6 ZAŁOŻENIA PROGRAMOWO-ORGANIZACYJNE SZKOLENIA 1. Opis zawodu/kwalifikacji wybrane elementy 1.1. Usytuowanie zawodu w klasyfikacjach Międzynarodowa Klasyfikacja Standardów Edukacyjnych ISCED 2011: poziom 5, kategoria 44 (Post-secondary non-tertiary general education), podkategoria 444 (Recognised successful completion of a short-cycle tertiary general programme (or stage) insufficient for level completion) Międzynarodowy Standard Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 grupa 2424 Training and staff development professionals (Specjaliści ds. szkoleń zawodowych i rozwoju kadr) Europejska Rama Kwalifikacji poziom Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu Trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej uczestniczy w identyfikacji potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego, tworzeniu programów nauczania, materiałów dydaktycznych i opracowań metodycznych specyficznych dla określonych zawodów budowlanych, a także podejmuje działania promocyjne i upowszechniające ofertę szkoleniową połączoną z nadawaniem kwalifikacji w branży budowlanej. Jego wkład w dokumentację zajęć edukacyjnych powinien w szczególności przejawiać się w dostosowywaniu treści kształcenia do wymagań stanowisk pracy w przedsiębiorstwach budowlanych. Powinien także zadbać, aby stanowiska dydaktyczne w przedsiębiorstwie budowlanym spełniały wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz możliwości rozwojowe młodocianych pracowników i osób dorosłych. Do zadań trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej należy także egzaminowanie, udzielanie porad i konsultacji nauczycielom, wykładowcom i instruktorom, uczestniczenie w przygotowaniu, opiniowaniu i udostępnianiu uczniom i słuchaczom materiałów metodycznych i pomocy dydaktycznych, wspierających zarówno uczenie się w grupie, jak i samokształcenie. Trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej może prowadzić również zajęcia indywidualne (mentoring, doradztwo zawodowe) lub będące fragmentem większego programu nauczania. W działalności dydaktycznej trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej stosuje, w zależności od grupy wiekowej, zasady związane z uczeniem osób dorosłych oraz młodzieży. Zna i stosuje strategie nauczania i uczenia się, aktywizujące i praktyczne metody nauczania i uczenia się oraz procedury i narzędzia ewaluacji pedagogicznej. Przy tworzeniu oferty programowej wykorzystuje metody i narzędzia analizy potrzeb szkoleniowych oraz opisy wymagań kwalifikacyjnych i kompetencyjnych dla zawodów branży budowlanej. Jest także aktywnym promotorem szkoleń zawodowych połączonych ze zdobywaniem nowych lub poszerzaniem posiadanych kompetencji i kwalifikacji. Trener prowadzi zajęcia na rzeczywistych stanowiskach pracy w przedsiębiorstwie o budowlanym profilu działalności, a także w pracowniach, warsztatach i centrach praktycznej nauki zawodu. Celem zajęć w obszarze edukacji pozaformalnej i nieformalnym uczeniu się może być przysposobienie nowo 6

7 zatrudnionego pracownika do pracy na stanowisku, zapoznanie pracownika z nową technologią, materiałami, narzędziami i sposobami pracy, uzupełnienie braków w kompetencjach zawodowych pracownika, rozwiązywanie indywidualnych problemów związanych z funkcjonowaniem w środowisku pracy. W obszarze edukacji formalnej może być zatrudniony w szkole zawodowej lub ośrodku kształcenia zawodowego na stanowisku nauczyciela/instruktora praktycznej nauki zawodu branży budowlanej, gdzie w szczególności będzie uczestniczył w realizacji programu praktycznej nauki zawodu i praktyk uczniowskich. W systemie rzemiosła może prowadzić zajęcia praktycznej nauki zawodu w zakładzie rzemieślniczym, w ramach przygotowania zawodowego rzemieślników do wykonywania określonego zawodu branży budowlanej Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie Trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej jest przygotowanym teoretycznie i posiadającym doświadczenie praktyczne specjalistą w zawodzie i specjalności budowlanej, w której prowadzi zajęcia edukacyjne. Jego wiedza, umiejętności, kompetencje społeczne oraz doświadczenie zawodowe są adekwatne do problematyki prowadzonych zajęć i powinny być w odpowiedni sposób udokumentowane. Minimalne wykształcenie i kwalifikacje zapewniają dyplom i tytuł technika lub mistrza w zawodzie branży budowlanej (poziom 4. i 5. Europejskiej Ramy Kwalifikacji). Dodatkowo staż pracy trenera w budownictwie nie powinien być mniejszy niż 10 lat, w tym w specjalności, w której prowadzi zajęcia, nie mniej niż 5 lat. W przypadku posiadania wykształcenia wyższego na kierunku budowlanym (poziom 6. i 7. Europejskiej Ramy Kwalifikacji), obowiązkowy staż pracy w budownictwie powinien wynosić co najmniej 5 lat. Minimalne uprawnienia do nauczania w systemie formalnym zapewni ukończenie kursu kwalifikacyjnego z zakresu przygotowania pedagogicznego i związanej z nim praktyki pedagogicznej. W systemie pozaformalnym wymóg ten nie jest obligatoryjny, ale pożądany z uwagi na dobro uczniów i słuchaczy Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzanie/walidacja kompetencji W zawodzie trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej istnieje możliwość rozwijania kompetencji z ukierunkowaniem na: działalność dydaktyczną w formach zorganizowanych (prowadzenie wykładów, ćwiczeń, treningów) zarówno formalnych, jak i pozaformalnych, prowadzenie zajęć w obrębie przedsiębiorstwa na stanowiskach pracy, działalność wspierającą uczniów i słuchaczy w formie konsultacji i doradztwa zawodowego, udzielanie konsultacji i porad innym trenerom, wykładowcom i nauczycielom w zakresie metodyki prowadzenia zajęć i zagadnień merytorycznych, planowanie, programowanie i ewaluacja zajęć edukacyjnych, organizowanie i kierowanie procesem uczenia się, kierowanie placówką edukacyjną, badanie potrzeb edukacyjnych i określanie luk kompetencyjnych, uczestniczenie w pracach zespołów eksperckich tworzących programy nauczania i materiały dydaktyczne, uczestniczenie w pracach komisji egzaminacyjnych. W zależności od przyjętych rozwiązań prawnych trener kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej może być zobligowany do okresowego odnawiania kwalifikacji merytorycznych, pedagogicznych i trenerskich, w zależności od przyjętego okresu ważności certyfikatu trenera. Posiadanie łącznych kwalifikacji merytorycznych w branży budowlanej i trenerskich pozwala na przypisanie dyplomu lub certyfikatu trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej do co najmniej 5. poziomu Europejskiej Ramy Kwalifikacji. Potwierdzenie kwalifikacji lub walidację kompetencji trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej odbywa się w oparciu o wyniki postępowania komisji powołanej przez środowisko organizacji reprezentujących branżę budowlaną, edukację zawodową oraz otoczenie społeczno-gospodarcze. Podstawą procesu walidacji i certyfikacji mogą być rozwiązania przyjęte 7

8 w Krajowym Systemie Kwalifikacji lub inne rozwiązania branżowe i środowiskowe, powstałe np. w oparciu o normę ISO/IEC 17024:2012 Ocena zgodności Ogólne kryteria działania różnych rodzajów jednostek prowadzących certyfikację osób. 2. Plan szkolenia Nazwa modułu szkolenia 2424_M1 Planowanie i projektowanie szkoleń zawodowych i innych form doskonalenia kompetencji pracowników sektora budowlanego 2424_M2 Organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych i doradczych powiązanych z ofertą szklenia w określonej dziedzinie budowlanej 2424_M3 Promowanie i zapewnianie jakości Orientacyjna Nazwa jednostki modułowej liczba godzin na realizację 2424_M1_JM_01 Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników 8 sektora budowlanego 2424_M1_JM_02 Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi 8 specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej 2424_M1_JM_03 Projektowanie programu szkolenia dla określonego obszaru 24 działalności budowlanej 2424M1_JM_04 Opracowanie obudowy dydaktycznej do realizacji określonego 16 programu szkolenia dla pracowników branży budowlanej Razem _M_JM_05 Organizacja środowiska nauczania i uczenia się, w tym pomieszczeń i stanowisk dydaktycznych wraz z wyposażeniem, zgodnie 16 z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony środowiska i przeciwpożarowymi w branży budowlanej 2424_M2_JM_06 Realizacja programu szkolenia z wykorzystaniem metod 16 aktywizujących i nauczania praktycznego, właściwych dla branży budowlanej 2424_M2_JM_07 Prowadzenie zajęć indywidualnych na stanowisku pracy w branży 24 budowlanej, z wykorzystaniem metod mentoringu, tutoringu, coachingu oraz doradztwa zawodowego 2424_M2_JM_08 Sprawdzanie osiągania efektów kształcenia uczestników szkoleń 16 organizowanych na potrzeby branży budowlanej z wykorzystaniem metod pomiaru dydaktycznego 2424_M2_JM_09 Dokumentowanie procesu szkoleniowego zgodnie z procedurami 16 obowiązującymi w placówce świadczącej usługi edukacyjne dla branży budowlanej Razem _M3_JM_10 Uczestniczenie w procesie walidacji i certyfikacji oraz wewnętrznego 16 zapewniania jakości nadawania kwalifikacji na potrzeby branży budowlanej 8

9 usług szkoleniowych oraz nadawania kwalifikacji w sektorze budownictwa 2424_M3_JM_11 Prowadzenie ewaluacji szkoleń oraz doskonalenie własnych kompetencji i warsztatu pracy metodycznej trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej 2424_M3_JM_12 Promowanie i upowszechnianie oferty szkoleń i zasad nadawania kwalifikacji w branży budowlanej 16 8 Razem 40 OGÓŁEM Zalecenia dotyczące organizacji procesu nauczania i uczenia się Realizacja programu szkolenia powinna być zgodna z załączoną propozycją (schemat poniżej) Dydaktyczną mapą modułowego programu szkolenia zawodowego. Jest to układ powiązań między modułami i jednostkami modułowymi programu, który określa kolejność ich realizacji. Posłuży ona organizatorom szkolenia do planowania zajęć dydaktycznych. Prowadzący, realizując program szkolenia, powinien posiadać przygotowanie w zakresie metodologii kształcenia modułowego, aktywizujących metod nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz projektowania i opracowywania pakietów edukacyjnych. Prowadzący, kierując procesem nabywania umiejętności przez uczestnika, powinien udzielać mu pomocy w rozwiązywaniu problemów związanych z realizacją zadań, sterować tempem kształtowania umiejętności zawodowych, z uwzględnieniem predyspozycji oraz doświadczeń osobistych. Prowadzący, w uzasadnionych przypadkach, może ustalić indywidualny tok uczenia się. Ponadto powinien rozwijać zainteresowania zawodem, wskazywać na możliwości dalszego kształcenia, zdobywania nowych umiejętności zawodowych. Powinien również kształtować pożądane postawy uczestników, jak: rzetelność i odpowiedzialność za pracę, dbałość o jej jakość, porządek na stanowisku pracy, poszanowanie dla pracy innych osób, dbałość o racjonalne wykorzystanie materiałów. Prowadzący powinien uczestniczyć w organizowaniu bazy techniczno-dydaktycznej oraz ewaluacji programów nauczania, szczególnie w okresie dynamicznych zmian w technikach i technologiach stosowanych w budownictwie. Wskazane jest opracowanie przez prowadzącego pakietów edukacyjnych, wspomagających realizację programu nauczania. Pakiety edukacyjne stanowiące obudowę dydaktyczną programu powinny być opracowane zgodnie z metodologią kształcenia modułowego. Zaleca się, aby kształcenie modułowe było realizowane metodami aktywizującymi, jak: metoda tekstu przewodniego, metoda samokształcenia kierowanego, metoda sytuacyjna oraz metoda projektów i ćwiczeń praktycznych. Dominującą metodą nauczania są ćwiczenia praktyczne. Wskazane jest wykorzystywanie filmów dydaktycznych, organizowanie wycieczek dydaktycznych w miejsca realizowanych inwestycji i określonych zadań, do magazynów, sklepów z materiałami i narzędziami, na targi budownictwa, wystawy materiałów i sprzętu. W trakcie realizacji programu należy zwracać uwagę na samokształcenie, z wykorzystaniem materiałów innych niż podręczniki, jak: normy, instrukcje, poradniki i pozatekstowe źródła informacji. W realizacji treści kształcenia, w tym ćwiczeń, należy uwzględniać współczesne technologie, materiały, narzędzia i sprzęt. Prowadzenie zajęć metodami aktywizującymi wymaga przygotowania materiałów metodycznych, jak: tekst przewodni, instrukcja do metody projektów, karty instrukcyjne do samokształcenia kierowanego, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, instrukcje stanowiskowe, bezpieczeństwa i higieny pracy. Istotnym elementem organizacji procesu dydaktycznego jest system sprawdzania i oceny osiągnięć szkolnych ucznia. Wskazane jest ocenianie diagnostyczne, kształtujące i sumatywne. 9

10 Ocena diagnostyczna ma na celu dokonanie rozpoznania zakresu oraz poziomu wiedzy i umiejętności uczniów w początkowej fazie kształcenia. Ocena kształtująca prowadzona w trakcie realizacji programu ma na celu dostarczanie bieżących informacji o efektywności nauczania-uczenia się. Informacje uzyskane w wyniku oceny pozwalają na dokonanie niezbędnych korekt w procesie nauczania i uczenia się. Ocena sumatywna powinna być prowadzona po zakończeniu realizacji programu jednostki modułowej, modułu i całego kursu. Ocenianie powinno uświadamiać uczestnikowi poziom jego osiągnięć w stosunku do wymagań określonych w standardzie kompetencji zawodowych, wdrażać do systematycznej pracy, samokontroli i samooceny. Ocenianie osiągnięć uczestników powinno być realizowane za pomocą sprawdzianów (ustnych, pisemnych i praktycznych), obserwacji czynności uczestnika, pomiaru dydaktycznego. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć wymaga od prowadzącego określenia kryteriów i norm oceny, opracowania testów osiągnięć, arkuszy obserwacji i arkuszy oceny postępów. 10

11 Dydaktyczna mapa programu szkolenia zawodowego 2424_M1. Planowanie i projektowanie szkoleń zawodowych i innych form doskonalenia kompetencji pracowników sektora budowlanego 2424_M1_JM_01. Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego 2424_M1_JM_02. Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej 2424_M1_JM_03. Projektowanie programu szkolenia dla określonego obszaru działalności budowlanej 2424_M1_JM_04. Opracowanie obudowy dydaktycznej do realizacji określonego programu szkolenia dla pracowników branży budowlanej 2424_M2. Organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych i doradczych powiązanych z ofertą szkolenia w określonej dziedzinie budowlanej 2424_M2_JM_05. Organizacja środowiska nauczania i uczenia się, w tym pomieszczeń i stanowisk dydaktycznych 2424_M2_J_06. Realizacja programu szkolenia z wykorzystaniem metod aktywizujących i nauczania praktycznego, właściwych dla branży budowlanej 2424_M2_J_07. Prowadzenie zajęć indywidualnych na stanowisku pracy w branży budowlanej, z wykorzystaniem metod mentoringu, tutoringu, coachingu oraz doradztwa zawodowego 2424_M2_JM_08. Sprawdzanie osiągania efektów kształcenia uczestników szkoleń organizowanych na potrzeby branży budowlanej z wykorzystaniem metod pomiaru dydaktycznego 2424_M2_JM_09. Dokumentowanie procesu szkoleniowego, zgodnie z procedurami obowiązującymi w placówce świadczącej usługi edukacyjne dla branży budowlanej 2424_M3. Promowanie i zapewnianie jakości usług szkoleniowych oraz nadawania kwalifikacji w sektorze budownictwa 2424_M3_JM_10 Uczestniczenie w procesie walidacji i certyfikacji oraz wewnętrznego zapewniania jakości nadawania kwalifikacji na potrzeby branży budowlanej 2424_M3_JM_11. Prowadzenie ewaluacji szkoleń oraz doskonalenie własnych kompetencji i warsztatu pracy metodycznej trenera kształcenia i szkolenia zawodowego w branży budowlanej 2424_M3_JM_12. Promowanie i upowszechnianie oferty szkoleń i zasad nadawania kwalifikacji w branży budowlanej 11

12 Środki dydaktyczne, niezbędne w procesie szkolenia modułowego, obejmują: pomoce i materiały dydaktyczne, techniczne środki kształcenia, dydaktyczne środki pracy. Orientacyjna liczba godzin na realizację podana w planie szkolenia może ulegać zmianie w zależności od stosowanych metod nauczania i środków dydaktycznych. Programy modułów i wyodrębnionych w modułach jednostek modułowych można realizować w różnych formach organizacyjnych, zależnie od treści kształcenia: w pracowniach, w grupach na stanowiskach ćwiczeniowych, w instytucjach szkoleniowych, w przedsiębiorstwach branży budowlanej w terenie. Pracownie, stanowiska ćwiczeniowe i realne stanowiska pracy powinny być wyposażone w środki dydaktyczne określone w programach poszczególnych jednostek modułowych. W szkoleniu modułowym nie ma podziału na zajęcia teoretyczne i praktyczne. Formy organizacyjne pracy uczestników powinny być dostosowane do treści i metod kształcenia. Zaleca się, aby zajęcia ogólne były prowadzone w grupach do 20 osób. Natomiast organizacja ćwiczeń w zespołach 2 4-osobowych oraz praca indywidualna. Ośrodek podejmujący szkolenie w systemie modułowym powinien posiadać odpowiednie warunki lokalowe oraz wyposażenie techniczne i dydaktyczne. Pracownia ćwiczeń praktycznych, w której zaleca się realizować proces dydaktyczny, powinna posiadać: stanowiska ćwiczeń praktycznych wyposażone w niezbędne narzędzia, sprzęt i urządzenia, stanowiska pracy uczestników dostosowane do różnych form organizacyjnych (praca grupowa, praca indywidualna), stanowisko pracy prowadzącego wyposażone w sprzęt audiowizualny i multimedialny, bibliotekę podręczną odpowiadającą potrzebom indywidualnego i grupowego uczenia się, podręczny zestaw materiałów trenerskich. 12

13 MODUŁY SZKOLENIA ZAWODOWEGO I JEDNOSTKI MODUŁOWE 2424_M1 PLANOWANIE I PROJEKTOWANIE SZKOLEŃ ZAWODOWYCH I INNYCH FORM DOSKONALENIA KOMPETENCJI PRACOWNIKÓW SEKTORA BUDOWLANEGO 1. Efekty kształcenia (uczenia się) Wiedza uczestnik szkolenia zna i rozumie: Kierunki i trendy rozwoju kompetencji zawodowych w sektorze budownictwa. Dokumenty opisujące wymagania kompetencyjne dla pracowników sektora budownictwa. Podstawy prawne dotyczące organizacji i realizacji szkoleń w branży budowlanej. Podstawy andragogiki uczenia się dorosłych. Zasady opracowywania materiałów metodycznych dla uczącego się i prowadzącego zajęcia. Metody i narzędzia identyfikacji potrzeb szkoleniowych pracowników branży budowlanej. Podstawy metodyczne opracowania programu szkolenia zawodowego dla specjalistów branży budowlanej. Zasady i narzędzia diagnozowania kompetencji kandydatów do szkolenia. Metody i formy organizacyjne szkoleń zawodowych w branży budowlanej. Zasady i formy współpracy z organizatorami szkoleń zawodowych w branży budowlanej. Zasady walidacji programu szkolenia zawodowego na etapie przedwdrożeniowym. Zasady i przepisy BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska w branży budowlanej oraz podczas prowadzenia zajęć dydaktycznych. Umiejętności uczestnik szkolenia potrafi: Analizować dostępne raporty z badań i projektów dotyczących rozwoju kwalifikacji i kompetencji wymaganych w sektorze budownictwa. Korzystać z otwartych zasobów zawodoznawczych opisujących wymagania kwalifikacyjnie i kompetencyjne dla pracowników sektora budownictwa. Dostosowywać ofertę programową do wymagań regulacji prawnych. Identyfikować potrzeby szkoleniowe indywidualnych osób, przedsiębiorstw, a także lokalnego rynku pracy. Stosować metody i opracowywać narzędzia badania potrzeb szkoleniowych pracowników branży budowlanej. Analizować wyniki badań potrzeb szkoleniowych w kontekście tworzenia oferty programowej. Opracowywać, przy współpracy z organizatorem szkoleń i pracodawcami, oferty programowe dla kursów kwalifikacyjnych oraz kursów umiejętności zawodowych. Projektować program szkolenia zawodowego z wykorzystaniem efektów kształcenia (wiedza, umiejętności, kompetencje). Dobierać optymalne dla danego szkolenia metody pracy dydaktycznej i formy organizacyjne zajęć. Opracowywać materiały metodyczne dla ucznia i nauczyciela. Dobierać optymalne dla danego szkolenia środki dydaktyczne. Rozpoznawać zainteresowania i oczekiwania uczestników szkoleń. Oceniać jakość oferty szkoleniowej z udziałem ekspertów zewnętrznych. Określać zasady i warunki wstępne uczestnictwa w szkoleniu i innych zajęciach edukacyjnych. Planować i opracowywać harmonogram szkoleń i zajęć edukacyjnych. Identyfikować zasoby wymagane do projektowania i wdrażania programu szkoleniowego. Diagnozować kompetencje kandydatów zakwalifikowanych na szkolenia zawodowe. Zadbać o bezpieczne i higieniczne warunki przebiegu procesu szkolenia i zajęć edukacyjnych. Kompetencje społeczne uczestnik szkolenia: Działa samodzielnie i współdziała w zorganizowanych warunkach podczas projektowania szkoleń i zajęć edukacyjnych. Ponosi odpowiedzialność za jakość projektowanych programów szkoleń i zajęć edukacyjnych. 13

14 Ocenia wpływ przygotowywanych projektów edukacyjnych na potencjalnych uczestników i środowisko ich pracy. Potrafi krytycznie oceniać działania własne jako projektodawcy i organizatora szkoleń i zajęć edukacyjnych. 2. Wykaz jednostek modułowych Kod jednostki modułowej 2424_M1_JM_ _M1_JM_ _M1_JM_ _M1_JM_04 Nazwa jednostki modułowej Orientacyjny czas realizacji [godz.] Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego 8 Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej 8 Projektowanie programu szkolenia dla określonego obszaru działalności budowlanej 24 Opracowanie obudowy dydaktycznej do realizacji określonego programu szkolenia dla pracowników branży budowlanej 16 Razem Schemat układu jednostek modułowych Poniższy schemat przedstawia korelację jednostek modułowych w module kształcenia zawodowego 2424_M1. Realizację programu można rozpocząć albo od jednostki modułowej 2424_M1_JM_01. Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego, albo od 2424_M1_JM_02. Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej. 2424_M1. Planowanie i projektowanie szkoleń zawodowych i innych form doskonalenia kompetencji pracowników sektora budowlanego 2424_M1_JM_01. Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego 2424_M1_JM_02. Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej 2424_M1_JM_03. Projektowanie programu szkolenia dla określonego obszaru działalności budowlanej 2424_M1_JM_04. Opracowanie obudowy dydaktycznej do realizacji określonego programu szkolenia dla pracowników branży budowlanej Zanim uczestnik przejdzie do realizacji jednostki modułowej 2424_M1_JM_03, musi wcześniej zrealizować jednostki modułowe 2424_M1_JM_01 oraz 2424_M1.JM_02. Następnie uczestnik realizuje program szkolenia dla jednostki modułowej 2424_M1_JM 03, a po niej dla jednostki modułowej 2424_M1_JM_04. Przedstawiona na schemacie kolejność realizacji jednostek modułowych jest zalecana. 14

15 4. Literatura i materiały źródłowe Standard kompetencji zawodowych dla trenera VET w branży budowlanej. Treści dostępne na platformie e-learning projektu CertiVET. Uzupełnić o wykaz zlecanej literatury i materiałów źródłowych dostępny w danym kraju partnera (Polska, Francja, Rumunia). 15

16 Jednostka modułowa 2424_M1_JM_01 Identyfikowanie i analizowanie potrzeb szkoleniowych pracowników sektora budowlanego 1. Uszczegółowione efekty kształcenia (uczenia się) UMIEJĘTNOŚCI uczestnik szkolenia potrafi: Stosować metody i opracowywać narzędzia do badania potrzeb szkoleniowych pracowników branży budowlanej Identyfikować potrzeby szkoleniowe indywidualnych osób, przedsiębiorstw, a także lokalnego rynku pracy Analizować wyniki badań potrzeb szkoleniowych w kontekście tworzenia oferty programowej Analizować dostępne raporty z badań i projektów dotyczących rozwoju kwalifikacji i kompetencji wymaganych w sektorze budownictwa Korzystać z otwartych zasobów zawodoznawczych opisujących wymagania kwalifikacyjnie i kompetencyjne dla pracowników sektora budownictwa Dobierać sprawdzone w praktyce metody i narzędzia do identyfikacji potrzeb szkoleniowych na poziomie instytucji oraz pracownika Zaprojektować przykładowe narzędzia badawcze do identyfikacji potrzeb szkoleniowych Ocenić przydatność narzędzia badawczego do identyfikacji potrzeb szkoleniowych Określać założenia, cel oraz zasady identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych Planować czas i zakres identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych Zidentyfikować potrzeby szkoleniowe (luki kompetencyjne) własne oraz kandydatów na szkolenia z wykorzystaniem właściwych metod i narzędzi Zinterpretować uzyskane wyniki badań własnych dotyczących identyfikacji potrzeb szkoleniowych Sporządzić wnioski i rekomendacje z analizy potrzeb szkoleniowych Opracować raport z badań identyfikacji potrzeb szkoleniowych dla wybranej grupy pracowników branży budowlanej Pozyskiwać z różnych źródeł wiarygodne informacje o kwalifikacjach i kompetencjach właściwych dla sektora budownictwa Przeprowadzić analizę krytyczną dostępnych na rynku badań dotyczących rozwoju kwalifikacji i kompetencji wybranych pracowników branży budowlanej Sporządzić kwerendę wyników badań na potrzeby tworzenia i aktualizacji oferty szkoleniowej pracowników sektora budowlanego Zidentyfikować dostępne w sieci Internet źródła informacji opisujące wymagania kwalifikacyjne i kompetencyjne pracowników sektora budowlanego Korzystać z krajowych oraz europejskich baz danych dotyczących opisu wymagań kwalifikacyjnych i kompetencyjnych pracowników sektora budownictwa Śledzić trendy rozwojowe sektora budownictwa pod kątem aktualizacji wymagań kwalifikacyjnych i kompetencyjnych pracowników oraz oferty szkoleniowej WIEDZA uczestnik szkolenia zna i rozumie: Metody i narzędzia identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych pracowników branży budowlanej Kierunki i trendy rozwoju kompetencji zawodowych w sektorze budownictwa Podstawy teoretyczne oceny potrzeb szkoleniowych pracowników Wybrane metody i narzędzia do identyfikacji potrzeb szkoleniowych pracowników branży budowlanej Organizacja procesu identyfikacji potrzeb szkoleniowych Przykłady dobrych praktyk przeprowadzonej identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych pracowników branży budowlanej Tendencje i kierunki rozwoju sektora budownictwa w wymiarze europejskim i krajowym 16

17 Dokumenty opisujące wymagania kompetencyjne dla pracowników sektora budownictwa Inicjatywy, badania i projekty wspomagające rozwój kwalifikacji i kompetencji w sektorze budownictwa System informacji o rynku pracy z ukierunkowaniem na branże budowlane Rodzaje dokumentów opisujących wymagania kwalifikacyjne i kompetencyjne pracowników sektora budownictwa na poziomie europejskim, krajowym oraz instytucjonalnym Organizacje i instytucje zainteresowane rozwojem kwalifikacji i kompetencji pracowników sektora budownictwa Źródła informacji o wymaganiach kompetencyjnych dla pracowników sektora budownictwa KOMPETENCJE SPOŁECZNE uczestnik szkolenia: Działa samodzielnie i współdziała w zorganizowanych warunkach podczas projektowania szkoleń i zajęć edukacyjnych Ponosi odpowiedzialność za jakość projektowanych programów szkoleń i zajęć edukacyjnych Ocenia wpływ przygotowywanych projektów edukacyjnych na potencjalnych uczestników i środowisko ich pracy Potrafi krytycznie oceniać działania własne jako projektodawcy i organizatora szkoleń oraz zajęć edukacyjnych Jest zdolny do samodzielnego podejmowania decyzji Przewiduje skutki swoich działań Prowadzi współpracę z innymi osobami uczestniczącymi w identyfikacji i analizie potrzeb szkoleniowych Samodzielnie organizuje własne stanowisko pracy oraz podległego personelu uczestniczącego w ocenie potrzeb szkoleniowych Jest zaangażowany w proces doskonalenia jakości produktów i usług szkoleniowych Nadzoruje i monitoruje pracę innych w ramach działań o określonym charakterze, w tym ocenę i doskonalenie tych działań Potrafi zaplanować skutki swoich działań w korelacji z uczestnikami procesu identyfikacji potrzeb szkoleniowych Jest zdolny do przewidywania skutków działań innych osób zaangażowanych w proces identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych Jest zdolny do prezentowania swoich opinii wobec współpracowników Poszukuje skutecznych rozwiązań w przypadku pojawiających się konfliktów Jest zdolny do prowadzenia negocjacji, mediacji, doradztwa i konsultacji Prowadzi ciągłą samoocenę działań własnych oraz poddaje się systematycznej ocenie zewnętrznej Systematycznie doskonali własne kompetencje w zakresie prowadzenia procesu identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych z wykorzystaniem wyników samooceny i ewaluacji zewnętrznej Jest w stanie prowadzić działalność zgodnie z wytycznymi dotyczącymi etyki w miejscu pracy 2. Propozycje ćwiczeń Diagnoza potrzeb uczestników szkolenia. Ustalenie obszarów identyfikacji potrzeb szkoleniowych dla branży budowlanej. Identyfikowanie źródeł informacji przydatnych w analizie potrzeb szkoleniowych. Przegląd źródeł informacji, które można wykorzystać do identyfikacji potrzeb szkoleniowych. Ocena i wybór skutecznych metod i narzędzi identyfikacji i analizy potrzeb szkoleniowych. Ankieta jako narzędzie zbierania informacji o potrzebach szkoleniowych. 17

18 Analiza przykładów dobrych praktyk identyfikacji potrzeb szkoleniowych. Przeprowadzenie identyfikacji potrzeb szkoleniowych dla wybranej grupy pracowników branży budowlanej Opracowanie wniosków i rekomendacji z przeprowadzanej analizy potrzeb szkoleniowych. Analiza dokumentów opisujących wymagania kwalifikacyjne i kompetencyjne dla pracowników sektora budowlanego. 3. Środki dydaktyczne Zestaw arkuszy dla uczestników do przeprowadzenia ćwiczeń (wersja papierowa i elektroniczna). Prezentacja PowerPoint do zakresu tematycznego jednostki modułowej. Pakiet edukacyjny dla uczestników szkolenia oraz prowadzących zajęcia. Platforma e-lerninig z dostępem do treści kursu dla trenera VET w branży budowlanej. Zestaw prezentacyjny (projektor, komputer z dostępem do Internetu). Fipchart z kompletem pisaków (4 kolory). Fipchart z uchwytem na blok papierowy (w tym blok papierowy). Zestaw 5 kompletów markerów dla grup ćwiczeniowych (5 grup ćwiczeniowych po 4 osoby w grupie). 4. Wskazania metodyczne do realizacji jednostki modułowej Przed przystąpieniem do realizacji jednostki modułowej należy zapoznać się ze szczegółowymi efektami kształcenia oraz dobrać i zaplanować niezbędny zestaw ćwiczeń, korzystając z propozycji zawartych w programie jednostki modułowej. Na realizację tej jednostki modułowej jest zaplanowane 8 godzin dydaktycznych, w tym czas przeznaczony na część prezentacyjną i ćwiczeniową. W procesie szkolenia powinny być zastosowanie metody aktywizujące i podające, pokaz, metoda tekstu przewodniego z wykorzystaniem pakietów edukacyjnych, ćwiczenia praktyczne. Wskazane jest prowadzenie ćwiczeń praktycznych w grupach 2 4-osobowych, umożliwiając uczestnikom wielokrotne ich wykonanie aż do uzyskania zadowalającej biegłości. 5. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć uczących się Sprawdzanie osiągnięć uczestnika szkolenia powinno odbywać się przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Wiedza niezbędna do realizacji ćwiczeń praktycznych może być sprawdzana za pomocą testów dostępnych na platformie e-learning. Proponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych przez obserwację prawidłowości wykonywanych czynności podczas realizacji ćwiczeń oraz ocenę prezentacji efektów wykonania danego ćwiczenia w zespole lub indywidualnie. Obserwując czynności uczestnika podczas wykonywania ćwiczeń i dokonując oceny pracy, należy zwrócić uwagę na: 18

19 Zgodność wykonania ćwiczenia z założeniami zawartymi w instrukcji; Sprawdzenie zgodności osiągnięcia przez uczestnika efektu kształcenia przewidzianego dla danego ćwiczenia. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy sprawdzić znajomość podstaw teoretycznych przewidzianych w treści pakietów edukacyjnych. W zależności od warunków może to być sprawdzian pisemny lub ustny. Pozytywna ocena sprawdzianu powinna być warunkiem przystąpienia do wykonywania ćwiczeń. Podczas wykonywania ćwiczeń należy obserwować pracę uczestników, a wyniki oceniać w kategoriach: wykonał poprawnie lub nie wykonał poprawnie. W przypadku niepoprawnego wykonania uczestnik szkolenia powinien ponownie przeprowadzić ćwiczenie z powtórną oceną jakości wykonania. 19

20 Jednostka modułowa 2424_M1_JM_02 Prowadzenie współpracy z ekspertami dziedzinowymi i innymi specjalistami w zakresie organizacji usług szkoleniowych dla branży budowlanej 1. Uszczegółowione efekty kształcenia (uczenia się) UMIEJĘTNOŚCI uczestnik szkolenia potrafi: Dostosowywać ofertę programową do wymagań regulacji prawnych Opracowywać, przy współpracy z organizatorem szkoleń i pracodawcami, oferty programowe dla kursów kwalifikacyjnych oraz kursów umiejętności zawodowych Oceniać jakość oferty szkoleniowej z udziałem ekspertów zewnętrznych Zidentyfikować przepisy dotyczące prawa autorskiego i własności intelektualnej w zakresie przygotowania oferty programowej; Uzasadnić konieczność przestrzegania przepisów prawa autorskiego i prawa własności intelektualnej w działalności trenerskiej Zastosować przepisy prawa w zakresie przygotowania szkolenia w branży budowlanej Dobrać treści szkolenia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa; Zidentyfikować zasady współpracy z organizatorem szkoleń i pracodawcami Wykorzystać zasady współpracy z organizatorem szkolenia do opracowania oferty programowej kursu kwalifikacyjnego Rozróżniać formy organizacyjne szkoleń zawodowych Dobrać formy współpracy z organizatorem szkolenia i pracodawcami do organizacji szkolenia Dobrać metody organizacji szkolenia zawodowego Określić kryteria oceny jakości oferty szkoleniowej Dobrać metody oceny jakości oferty szkoleniowej Monitorować jakość wykonywanych zadań Ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów WIEDZA uczestnik szkolenia zna i rozumie: Podstawy prawne dotyczące organizacji i realizacji szkoleń w branży budowlanej Zasady i formy współpracy z organizatorami szkoleń zawodowych w branży budowlanej Metody i formy organizacyjne szkoleń zawodowych w branży budowlanej Zasady ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego w działalności trenerskiej Przepisy prawa autorskiego i praw pokrewnych w zakresie realizacji szkoleń w branży budowlanej Zasady etyczne obowiązujące przy wykonywaniu zadań zawodowych Sposoby komunikowania się w środowisku zawodowym w sposób zapewniający dobrą współpracę Formy współpracy z organizatorami szkoleń zawodowych Techniki negocjacyjne Zasady i metody organizacji szkoleń zawodowych Formy organizacyjne szkoleń zawodowych 20

21 KOMPETENCJE SPOŁECZNE uczestnik szkolenia: Działa samodzielnie i współdziała w zorganizowanych warunkach podczas projektowania szkoleń i zajęć edukacyjnych Ponosi odpowiedzialność za jakość projektowanych programów szkoleń i zajęć edukacyjnych Ocenia wpływ przygotowywanych projektów edukacyjnych na potencjalnych uczestników i środowisko ich pracy Potrafi krytycznie oceniać działania własne jako projektodawcy i organizatora szkoleń i zajęć edukacyjnych Jest zdolny do samodzielnego podejmowania decyzji dotyczących doboru treści kształcenia zgodnie z przepisami prawa Przewiduje skutki swoich działań Jest zaangażowany w proces doskonalenia jakości produktów i usług szkoleniowych w porozumieniu z ekspertami branżowymi Nadzoruje i monitoruje pracę innych w ramach działań o określonym charakterze, w tym oceny i doskonalenia tych działań Potrafi zaplanować skutki swoich działań w korelacji z ekspertami branżowymi Jest zdolny do przewidywania skutków działań innych zaangażowanych osób Jest zdolny do prezentowania swoich opinii wobec ekspertów branżowych i współpracowników Poszukuje skutecznych rozwiązań w przypadku pojawiających się konfliktów Jest zdolny do prowadzenia negocjacji, mediacji, doradztwa i konsultacji 2. Propozycje ćwiczeń Identyfikacja źródeł prawa dotyczących ochrony prawa autorskiego i praw pokrewnych przydatnych w przygotowaniu materiałów szkoleniowych. Identyfikacja i dobór metod organizacji szkolenia zawodowego. Ustalenie z ekspertami branżowymi obszarów doboru treści do potrzeb szkoleniowych dla branży budowlanej. Ankieta jako narzędzie oceny jakości oferty szkoleniowej przez ekspertów zewnętrznych. Analiza przykładów dobrych praktyk opracowania oferty szkoleniowej zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Opracowanie kryteriów oceny jakości oferty szkoleniowej. Opracowanie wniosków i rekomendacji z przeprowadzanej oceny jakości oferty potrzeb szkoleniowych. 3. Środki dydaktyczne Zestaw arkuszy dla uczestników do przeprowadzenia ćwiczeń (wersja papierowa i elektroniczna). Prezentacja PowerPoint do zakresu tematycznego jednostki modułowej. Pakiety edukacyjne dla uczestników szkolenia oraz prowadzących zajęcia. Platforma e-learning z dostępem do treści kursu dla trenera VET w branży budowlanej. Zestaw prezentacyjny (projektor, komputer z dostępem do Internetu). Flipchart z kompletem pisaków (4 kolory). Flipchart z uchwytem na blok papierowy (w tym blok papierowy). 21

22 Zestaw 5 kompletów markerów dla grup ćwiczeniowych (5 grup ćwiczeniowych po 4 osoby w grupie). 4. Wskazania metodyczne do realizacji jednostki modułowej Przed przystąpieniem do realizacji jednostki modułowej należy zapoznać się ze szczegółowymi efektami kształcenia oraz dobrać i zaplanować niezbędny zestaw ćwiczeń, korzystając z propozycji zawartych w programie jednostki modułowej. Na realizację tej jednostki modułowej zaplanowane jest 8 godzin dydaktycznych, w tym czas przeznaczony na część prezentacyjną i ćwiczeniową. W procesie szkolenia powinny być zastosowane metody aktywizujące i podające, pokaz, metoda tekstu przewodniego z wykorzystaniem pakietów edukacyjnych, ćwiczenia praktyczne. Wskazane jest prowadzenie ćwiczeń praktycznych w grupach 2 4-osobowych, umożliwiając uczestnikom wielokrotne ich wykonanie aż do uzyskania zadowalającej biegłości. 5. Propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć uczących się Sprawdzanie osiągnięć uczestnika szkolenia powinno odbywać się przez cały czas realizacji jednostki modułowej, na podstawie ustalonych kryteriów. Wiedza niezbędna do realizacji ćwiczeń/zadań praktycznych może być sprawdzana za pomocą testów dostępnych na platformie e-learning. Proponuje się sprawdzanie umiejętności praktycznych przez obserwację prawidłowości wykonywanych czynności podczas realizacji ćwiczeń oraz ocenę prezentacji efektów wykonania danego ćwiczenia w zespole lub indywidualnie. Obserwując czynności uczestnika podczas wykonywania ćwiczeń i dokonując oceny pracy należy zwrócić uwagę na: Zgodność wykonania ćwiczenia z założeniami zawartymi w instrukcji; Sprawdzenie zgodności osiągnięcia przez uczestnika efektu kształcenia przewidzianego dla danego ćwiczenia. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia należy sprawdzić znajomość podstaw teoretycznych przewidzianych w treści pakietów edukacyjnych. W zależności od warunków może to być sprawdzian pisemny lub ustny. Pozytywna ocena sprawdzianu powinna być warunkiem przystąpienia do wykonywania ćwiczeń. Podczas wykonywania ćwiczeń należy obserwować pracę uczestników, a wyniki oceniać w kategoriach: wykonał poprawnie lub nie wykonał poprawnie. W przypadku niepoprawnego wykonania uczestnik szkolenia powinien ponownie przeprowadzić ćwiczenie z powtórną oceną jakości wykonania. 22

23 Jednostka modułowa 2424_M1_JM_03 Projektowanie programu szkolenia dla określonego obszaru działalności budowlanej 1. Uszczegółowione efekty kształcenia (uczenia się) UMIEJĘTNOŚCI uczestnik szkolenia potrafi: Projektować program szkolenia zawodowego z wykorzystaniem efektów kształcenia (wiedza, umiejętności, kompetencje) Dobierać optymalne dla danego szkolenia metody pracy dydaktycznej i formy organizacyjne zajęć Rozpoznawać zainteresowania i oczekiwania uczestników szkoleń Określać zasady i warunki wstępne uczestnictwa w szkoleniu i innych zajęciach edukacyjnych Planować i opracowywać harmonogram szkoleń i zajęć edukacyjnych Diagnozować kompetencje kandydatów zakwalifikowanych na szkolenia zawodowe Zadbać o bezpieczne i higieniczne warunki przebiegu procesu szkolenia i zajęć edukacyjnych Formułować efekty szkolenia w oparciu o zidentyfikowane potrzeby szkoleniowe Grupować efekty szkolenia w jednostki modułowe, sporządzić ich opis oraz sformułować uszczegółowione efekty szkolenia Określać czas realizacji jednostki modułowej w oparciu o uszczegółowione efekty szkolenia i przyjęte założenia Dobierać treści szkolenia adekwatne do sformułowanych efektów i zidentyfikowanych potrzeb szkoleniowych uczestników Zapewnić korzystanie z technik informacyjnych podczas przygotowania i stosowania różnych metod nauczania Opracować pakiety edukacyjne spójne z treściami szkolenia, uwzględniające specyfikę grupy szkoleniowej oraz zgodność z przepisami prawa autorskiego i pokrewnymi Dobierać aktywizujące metody i techniki prowadzenia szkolenia uwzględniające specyfikę grupy, np. wiek, sprawność fizyczną itp. Przeprowadzić rozpoznanie zainteresowań i oczekiwań uczestników Zapewniać integrację w stopniu niezbędnym do realizacji zaplanowanych celów szkolenia Respektować granice poznawcze i interpersonalne uczestników szkolenia Uzgodnić zasady uczestnictwa i prowadzenia szkolenia Określić ramy czasowe realizacji efektów uczenia się Zaplanować techniki rozwoju procesu grupowego Zaplanować stosowanie narzędzi komunikacyjnych i facylitacyjnych Opracować agendę (harmonogram) szkolenia Uwzględnić w planowaniu podział jednostek szkoleniowych na trzy zasadnicze części: wstępną, właściwą i podsumowującą wraz z ewaluacją Opracować narzędzia diagnozowania kompetencji kandydatów zakwalifikowanych na szkolenie Zaplanować proces diagnozowania kompetencji kandydatów zakwalifikowanych na szkolenie Sporządzić wykaz zasobów niezbędnych w procesie diagnozowania kompetencji kandydatów zakwalifikowanych na szkolenie Zapewnić poczucie bezpieczeństwa osób uczestniczących w szkoleniu w kontekście przechodzenia grupy przez różne fazy szkolenia (np. ustawienie stołów i krzeseł, dostęp do światła, wietrzenie sali) Zapewnić przestrzeganie zasad etycznych zawartych w kodeksie etycznym trenera Uzgodnić z organizatorem szkolenia i zaplanować zasady bezpiecznego korzystania z wyposażenia dydaktycznego 23