Od Neandertalczyka do Internauty.

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Od Neandertalczyka do Internauty."

Lech Jakubowski
7 lat temu
Przeglądów:

1 Strona1 Od Neandertalczyka do Internauty. Wczoraj, dziś, jutro. Warsztaty edukacyjne z zakresu dziedzictwa kulturowego dla młodzieży gimnazjalnej Projekt Od Neandertalczyka do Internauty. Wczoraj, dziś, jutro. Warsztaty edukacyjne z zakresu dziedzictwa kulturowego dla młodzieży gimnazjalnej realizowany był przez Fundację Pogranicze przy współpracy Ośrodka Pogranicze sztuk, kultur, narodów oraz Gimnazjum nr 1 w Sejnach w ramach III Edycji Akademii Orange

2 Strona2 O projekcie: Projekt Od Neandertalczyka do Internauty. Wczoraj, dziś, jutro. Warsztaty edukacyjne z zakresu dziedzictwa kulturowego dla młodzieży gimnazjalnej realizowany był przez Fundację Pogranicze we współpracy z Ośrodkiem Pograniczesztuk, kultur, narodów oraz Gimnazjum nr 1 w Sejnach ramach III Edycji Akademii Orange. Projekt skupiał grupę 20 gimnazjalistów z Sejn oraz okolic mieszkańców pogranicza polsko-litewskiego. Młodzi ludzie wspólnie zdobywali wiedzę na temat dziedzictwa kulturowego Sejneńszczyzny podczas trwających pięć miesięcy warsztatów: od stycznia do czerwca 2012 r. Przebieg: Wspólnymi siłami odradzaliśmy Archeologię Miejsca naszej małej ojczyzny, jaką jest Sejneńszczyzna. Odtwarzaliśmy życie i zwyczaje ludności bałtyjskiej zamieszkującej w odległej przeszłości dzisiejsze pogranicze polsko-litewskie. Na bok odłożone zostały uprzedzenia i spory narodowościowe i społeczne. Stworzyliśmy zgrany zespół, pracujący wytrwale i przywracający pamięć obrzędom, które zaginęły. Projekt podzieliliśmy na 5 części, w ramach których zapoznawaliśmy się z archeologią, historią, etnografią oraz ochroną dziedzictwa kulturowego. Etap I Pradzieje wprowadzał w archeologię regionu, Etap II Dokument w historię ziem pojaćwieskich, Etap III Współczesność i IV Przyszłość przywracały pamięć o dawno zapomnianych przodkach i utrwalały ją za pomocą współczesnych technologii, Etap V Święto Jaćwingów poszerzył wiedzę okolicznych mieszkańców na temat ludności zamieszkującej rubieże Sejneńszczyzny przed wiekami. Warsztaty: Zajęcia rozpoczęliśmy warsztatami teoretycznymi wprowadzającymi nas w Historię Miejsca Naszej Małej Ojczyzny Sejneńszczyzny. Poznaliśmy odległe dzieje regionu poczynając od epoki kamienia, a kończąc na współczesności i przyszłości. Wiedzę przybliżali nam znawcy tematu w tym archeolodzy i historycy.

3 Strona3 I. Warsztaty Artystyczne: Warsztaty praktyczne rozpoczęliśmy od własnoręcznego uszycia strojów pradziejowych pod kierunkiem znawcy historii i tradycji regionu Grażyny Radziwiłko. Odzienie wykonaliśmy z wełny i lnu materiałów wykorzystywanych również w pradziejach. Stroje wzbogaciliśmy wełnianymi kolorowymi krajkami, tkanymi na tabliczkach, a także skórzanymi butami wiązanymi na rzemienie. Po wykonaniu pradawnego odzienia przyszedł czas na rzemiosło. Bałtowie wiele czasu poświęcali na tworzenie naczyń glinianych. Nie znali koła stąd tą mozolną prace wykonywali siłą własnych rąk. Idąc za ich przykładem, pod opieką ceramików i artystów plastyków: Renaty Mackiewicz i Wiesława Szumińskiego wykonaliśmy gliniane urny, naczynia i brytfany, a także ozdoby. Wytwory ceramiczne po odpowiednim wyschnięciu zostały przez nas wypalone w piecu ziemnym. Podczas warsztatów samodzielnie sporządziliśmy kwaśnicę i podpłomyki na specjalnie przygotowanym palenisku. Wnikliwie przyjrzeliśmy się warsztatowi kowalskiemu prowadzonemu przez kowala artystycznego Jerzego Czarkowskiego. Męska część naszej grupy w każdą sobotę spotykała się w kuźni, aby tam metodami tradycyjnymi przy palenisku wykuwać na kowadle antyczne uzbrojenie oraz ozdoby dla dziewcząt. Dwumiesięczne zajęcia przyniosły efekt w postaci własnoręcznie wykutych mieczy, grotów włóczni, bransolet, zapinek i szpil. Ważną częścią były warsztaty litewskiej pieśni dawnej prowadzone przez litewską pieśniarkę Jowitę Janczulewicz z zespołu Alna. Poznaliśmy pieśni litewskie opowiadające o naturze, plonach czy śmierci. II. Warsztaty edukacyjno-historyczne Warsztaty praktyczne przeplatane były zajęciami teoretycznymi. Poznaliśmy archeologię, historię oraz etnografię naszej Małej Ojczyzny. Braliśmy udział w pokazach i prezentacjach, po których odbywały się dyskusje. Odkrywaliśmy tajniki archeologii, zapoznawaliśmy się z zabytkami ruchomymi (uzbrojenie, biżuteria, ceramika, narzędzia krzemienne itp.), a także z grodziskami (miejscami obronnymi) i cmentarzyskami bałtyjskimi, których pozostałości widoczne są w naszym krajobrazie. W ramach zajęć uczestniczyliśmy w powierzchniówkach badaniach terenowych służących weryfikacji nowych stanowisk w okolicy Krasnogrudy.

4 Strona4 Podczas warsztatów historycznych ożywialiśmy dokumenty dominikańskie z XVII i XVIII w. pochodzące z Muzeum Ziemi Sejneńskiej. Rozczytaliśmy niektóre z nich w celu zapoznania się z historią naszej miejscowości. Fakty, które udało nam się odkryć, są nieznaną częścią naszej przeszłości. Praca nad analizą dokumentów sprawiła nam wiele satysfakcji i radości, gdyż staliśmy się najmłodszymi znawcami paleografii w regionie. III. Warsztaty etnograficzne Zajęcia etnograficzne przybliżyły nam rękodzielnictwo, które przetrwało przez wieki, m.in. w pasach litewskich krajkach, czy wiklinowych koszach. Dowiedzieliśmy się w trakcie zajęć, że istnieją także nazwy jezior i miejscowości, które mają jaćwieską etymologię, to samo dotyczyło imion jaćwieskich, które czas zamienił w nazwiska. IV. Warsztaty Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Ważnymi dla nas były warsztaty ochrony dziedzictwa kulturowego, czyli zachowania minionego czasu we współczesnym świecie. Za pomocą dzisiejszych technologii tj. komputerów czy internetu stworzyliśmy elektroniczne mapy stanowisk archeologicznych z naszego regionu. Podzieliliśmy się na grupy, w ramach których przygotowaliśmy mapy osadnictwa z epoki kamienia, żelaza i średniowiecza. Wizualizacja przybliżyła nam archeologię regionu, a także pozostawiła materialny ślad dokumentację tego, o czym wiele osób zapomniało. V. Warsztaty fotograficzne Podczas cyklu warsztatów uczestniczyliśmy w zajęciach fotograficznych prowadzonych przez pasjonata fotografii z Sejn - Damiana Fiedorowicza, które podsumowała sesja jaćwieska w Krasnogrudzie. Po raz pierwszy poczuliśmy się jak prawdziwi Jaćwingowie.

5 Strona5 VI. Teatr Działaniem kończącym nasz projekt był warsztat teatralny prowadzony przez instruktora teatralnego Bożenę Szroeder. Podczas zajęć zostaliśmy wprowadzeni w tajniki sceny, poznaliśmy metody i sposoby przedstawiania sztuki. Mieliśmy także okazję zasiąść jako widownia na spektaklu Kroniki Sejneńskie wystawianym przez naszych starszych kolegów. Podróże Pod koniec projektu wybraliśmy się na objazd po Litwie państwie, o korzeniach sięgających czasów bałtyjskich. Zwiedziliśmy Kowno, Troki, Wilno. Najważniejszym punktem naszej wycieczki było jednak Kernave tzw. Litewska Troja - będące największym centrum osadniczym regionu. Udaliśmy się także do dwóch interaktywnych muzeów archeologicznych, gdzie obejrzeliśmy oryginalne wytwory bałtyjskie, o których do tej pory tylko słyszeliśmy. Dzięki temu mogliśmy porównać to, co samodzielnie wytworzyliśmy, z oryginalnymi zachowanymi do naszych czasów przedmiotami. Dokumentacja Aby utrwalić nasze działania prowadziliśmy bloga, który dokumentował wspólną pracę oraz wszystko to, co chcielibyśmy zachować dla potomnych. Na naszym blogu zamieszczaliśmy relacje z zajęć, ciekawostki archeologiczno-historyczne, jak także ważne dla nas informacje, zdarzenia, czy zamiłowania np. muzykę czy recenzje filmów. Zwieńczenie projektu Nasze działania zakończyliśmy widowiskiem plenerowym, noszącym miano Święta Jaćwingów, podczas którego zdobytą podczas pięciomiesięcznego projektu wiedzę przekazaliśmy naszym rodzicom, dziadkom oraz wszystkim przybyłym.

Zwieńczeniem było wspólne spotkanie w piwnicach dworu, podczas którego przedstawiliśmy przybyłym prezentację z

6 Strona6 Widowisko zapoznało przybyłych gości z ludem bałtyjskim, z tradycją, obyczajowością, rzemiosłem oraz wierzeniami. Zwieńczeniem było wspólne spotkanie w piwnicach dworu, podczas którego przedstawiliśmy przybyłym prezentację z przebiegu projektu. Opracowała: Katarzyna Radziwiłko Projekt realizowany w ramach programu Akademia Orange. Materiał jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska. Fundacja Pogranicze

Podobne dokumenty

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ Tytuł innowacji pedagogicznej: Mali Warmiacy nasza przeszłość, teraźniejszość i przyszłość I. Informacje o szkole Nazwa szkoły: Szkoła Podstawowa w Błudowie