Z SZACUNKU DLA CHLEBA MUZEUM CHLEBA W RADZIONKOWIE
|
|
- Eugeniusz Stachowiak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Piotr Mankiewicz Z SZACUNKU DLA CHLEBA MUZEUM CHLEBA W RADZIONKOWIE Muzeum Chleba powstało wbrew malkontentom, utrudnieniom biurokratycznym i wbrew obojętności ze strony osób, których ono w szczególności dotyczy. Dziś działa z powodzeniem, wciąż rozkwita, gromadzi nowe eksponaty, otwiera kolejne sale i co najważniejsze tętni życiem, a nie straszy opustoszałymi pomieszczeniami. Przemija czas, przemija pamięć i ludzie..., wiele pięknych zawodów rzemieślniczych uleciało z życia i z pamięci. Może się okazać, że w niedalekiej przyszłości także zawód piekarza i cukiernika odejdą w zapomnienie, a wraz z nimi ich historia i tradycje. Stanie się to, co już dotyka zawód szewca czy zduna. Dlatego też założyłem Muzeum Chleba w Radzionkowie. Eksponaty gromadziłem przez ostatnie 20 lat. Kupowałem je w kraju i zagranicą, zbierałem wszystko, co ma związek z piekarstwem i cukiernictwem. Gromadziłem pamiątki, dokumenty, książki, dawne urządzenia wszelkie świadectwa wielowiekowej tradycji tych pięknych zawodów. Z czasem narodziła się myśl, aby wszystko to pokazać innym, a najlepiej w specjalnie do tego przeznaczonym muzeum. Miałem nadzieję, że przyłączą się do tego przedsięwzięcia rody piekarskie i cukiernicze. Wierzyłem, że podobnie jak ja będą oni zainteresowani pozostawieniem następnym pokoleniom pamiątek pracy swoich przodków rzemieślników ojców, dziadków, pradziadków. Szukałem dla swojego muzeum jakiegoś szczególnego miejsca. Znalazłem zabytkową, opuszczoną kamienicę w Bytomiu, z pięknym, chociaż troszkę zaniedbanym frontem, z zabytkowym kaflowym piecem w sklepie oraz tradycyjnym piecem piekarskim na zapleczu. Dawniej w tej kamienicy mieściła się piekarnia, a więc miejsce wydawałoby się idealne. Jednak nie udało mi się dojść do porozumienia z władzami miasta. Muzeum Chleba zostało jednak otwarte w zaadaptowanych do tego celu magazynach mojej firmy. Zbudowałem muzeum na europejskim poziomie. Podróżując po świecie, w wielu krajach podpatrywałem najlepsze rozwiązania i teraz staram się je przenieść do własnego ogródka. W Niemczech istnieją dwie podobne placówki: Muzeum Chleba Niemieckiego i Muzeum Chleba Europejskiego. Kolejny tego typu obiekt powstaje w Bawarii, przy silnym wsparciu landu oraz firmy IREX, zajmującej się produkcją środków piekarniczych i gromadzącej eksponaty związane z tą branżą od przeszło stu lat. Ja zbudowałem obiekt o powierzchni 1200 m 2, inny niż wszystkie muzea, bez szklanych gablot, gdzie wszystkiego można dotknąć, sprawdzić jak działa. W Muzeum Chleba można poznać sekrety piekar- 1. Budynek Muzeum Chleba z widoczną na pierwszym planie rzeźbą Marioli Kalickiej Królczyk pt. Piec chlebowy 1. Bread Museum building; in the foreground Bread Oven, a statue by Mariola Kalicka Królczyk 55
2 2. Maszyny piekarskie wyeksponowane przed wejściem do Muzeum Chleba 2. Baking equipment featured in front of the entrance to the Bread Museum stwa i ciastkarstwa, ich historię, a także codzienność minionych lat. W kilku salach wystawowych znajduje się parę tysięcy eksponatów od dużych jak maszyny 4. Piec chlebowy opalany lampami naftowymi 4. Bread oven heated with kerosene lamps 3. Piec chlebowy w sali zwanej bacówką 3. Bread oven in a showroom known as the highlander s cottage do wytwarzana ciasta chlebowego, po małe, jak wałki czy koszyczki do rozrostu chlebowych bochenków. Można tutaj z łatwością odtworzyć cały cykl produkcji chleba w dawnych czasach. W samym muzeum, jak i przed budynkiem wyeksponowane są mieszałki, dzielarki do bułek, krajalnice do chleba, znakowarki do kajzerek, młynki do tarcia i mielenia bułki. Można zobaczyć maszynę do trzepania worków po mące, nadziewarki do nabijania pączków marmoladą czy do wytwarzania śląskich cukierków popularnie zwanych szkloki, żarna małe i duże, dzieże, drylownice i wiele, wiele innych interesujących i zaskakujących przedmiotów. Ciekawym eksponatem jest pochodząca z XIX w. drewniana lodówka, działająca dzięki kawałkom lodu rąbanego zimą z przerębli. W muzeum zgromadziłem setki pocztówek, grafik, plakatów, dokumentów, fotografii, obrazów, książek związanych z chlebem i historią zawodu piekarza i cukiernika. Znalazły tu miejsce ciekawe świadectwa moralności wystawiane obywatelom przez gminę, a także unikatowe pamiątkowe zdjęcie członków Towarzystwa Piekarzy Polskich w Berlinie, założonego w 1881 roku. Można u nas zobaczyć oryginalne żetony chlebowe, które zależnie od nominału upoważniały ich posiadacza do zakupu jednego lub dwóch bochenków chleba. Takie monety chlebowe używane były podczas szalejącej w II RP powojennej inflacji. W jednej z sal wystawowych możecie Państwo obejrzeć zrekonstruowane wnętrze cukierni z pełnym wyposażeniem z przełomu XIX i XX w. sprowadzone z Krakowa. Szczególnie piękna i warta uwagi jest lada i regały sklepowe, ślicznie zdobione i niezwykle starannie wykonane. Uzupełnieniem są stylowe kanapy, budzące podziw kunsztem wykonania krzesła i stoły. 56
3 5. Oryginalna lada i regał cukierniczy 5. Original confectionery counter and shelves 6. Wnętrze cukierni zaaranżowanej w Muzeum Chleba 6. Interior of a confectionery shop arranged in the Bread Museum Czas zatrzymał się tu lata temu, tak jak i wiszące na ścianach zegary. Ten, kto w takiej cukierni przysiądzie chociaż na chwilkę, otoczony dawnymi instrumentami, zdjęciami czy bibelotami, poczuje jakby przeniósł się w czasie. Ponieważ Muzeum Chleba znajduje się w Radzionkowie, miasteczku o silnych śląskich korzeniach, gdzie gwara śląska, zwyczaje, a nawet strój obowiązują jeszcze na co dzień, nie mogłem tego faktu pominąć. Dlatego też jedna z sal stylizowana jest na dawną kuchnię śląską. Zgromadziłem tu sprzęty używane niegdyś przez gospodynie do pracy nie tylko w kuchni, ale i w całym domu. Swoje miejsce na kredensie znalazły naczynia, przeróżne przybory, żelazka na duszę, oryginalna suszarka do włosów, pralka ręczna, maglownica i wiele innych. Ściany przyozdobione są kolorowymi makatkami wyszywanymi w wolnych chwilach przez gospodynie. Lubię żartować z dziećmi, że zastępowały one telewizję, a program zależał od pomysłowości pani domu... W Muzeum Chleba nie ma tabliczek opisujących eksponaty, czy ostrzegawczych, groźnych napisów nie dotykać. Każdy gość może poczuć się swobodnie i na pewno zostanie miło przyjęty, a przewodnik chętnie pomoże zwiedzić obiekt. Często z ogromną przyjemnością sam występuję w roli przewodnika. Skłania mnie do tego ogromna chęć dzielenia się z innymi swoją pasją. Olbrzymią radość sprawia mi obserwowanie zaciekawienia na twarzach moich gości, kiedy przyglądają się eksponatom. Zawsze staram się oprowadzać w interesujący sposób, zaskoczyć zwiedzających jakąś ciekawostką. Pytam Czy wiecie Państwo, że do 1920 r. ciasto chlebowe można było ugniatać nogami? wskazując na odpowiedni tego obrazek. Niezmiennie wszystkim zwiedzającym staram się jak najlepiej przekazać czym jest chleb. Jaką jest ogromną świętością, jakiego wymaga szacunku. Ile zawiera się ludzkiego trudu w kromce chleba począwszy od pracy rolnika, poprzez wysiłek młynarza, piekarza, aż po pracę nas wszystkich, by mogła ona znaleźć się na naszych stołach. Teraz jestem już dojrzałym człowiekiem, ze sporym bagażem życiowych doświadczeń, ale w pamięci wciąż szczególnie trwałe jest wspomnienie głodu, jakiego doświadczyłem w dzieciństwie. Niezawinionego ani przez moich rodziców, ani przez nieurodzaj. To głód dziecka wojennych czasów. To przez to wspomnienie a może dzięki niemu zrodził się pomysł stworzenia swoistego pomnika prostej, skromnej, ale jakże upragnionej kromce chleba. Chcę, aby dzisiejsza młodzież, wychowana na hamburgerach i coca-coli, potrafiła docenić chleb. Abym nie musiał oglądać na ulicach widoku wyrzuconych kawałków chleba czy kanapek szkolnych. Pragnę nauczyć dzieci i młodzież szacunku dla tego powszedniego pokarmu, a tym samym dla rodziców, nauczycieli, wychowawców i osób starszych. Założenie Muzeum Chleba miało być ukoronowaniem ciężkiej pracy piekarzy, od zarania dziejów decydującej o sytości lub głodzie całych narodów. To ta grupa rzemieślnicza była adresatem muzeum. W zamyśle była współpraca, wspólne uzupełnianie zbiorów, wymiana wiedzy, wspomnień i doświadczeń. Stało się jednak inaczej. Dziś odwiedzają Muzeum Chleba głównie dzieci i młodzież szkolna. Liczba odwiedzających przerosła moje najśmielsze oczekiwania. Zakładałem, że obiekt odwiedzi do stu osób tygodniowo, tymczasem podczas roku szkolnego, w miesiącach szczegól- 57
4 7. Naczynia i narzędzia piekarnicze 7. Baking vessels and tools 8. Półki z naczyniami, koszami i formami piekarniczymi 8. Shelves with baking vessels, baskets and tins nego nasilenia ruchu turystycznego od kwietnia do czerwca oraz do września do grudnia, odwiedza nas nawet 350 osób dziennie. Rocznie muzeum zwiedza do osób. Grupy szkolne przyjeżdżają nawet z odległości 200 kilometrów na jednodniową wycieczkę do Radzionkowa. Wzruszające są dla mnie momenty, gdy już o ósmej rano witam grupy jeszcze rozespanych dzieci, które na pytanie o godzinę zbiórki, odpowiadają chórkiem, że wyjechały o szóstej. Potwierdzają to wychowawczynie i zaznaczają, że wszyscy są obecni, bo nierzadko grupy czekają nawet dwa miesiące na wolny termin, aby móc zwiedzić Muzeum Chleba i własnoręcznie upiec bułeczkę. Może to być nauczką dla niedowiarków, że nie wszystko co nowe, inne i dotychczas nieznane jest gorsze, nie każdy nowy pomysł jest zbyt ryzykowny czy szalony. Tutaj widać, że praca, w którą wkłada się serce i duszę przynosi pozytywne efekty. Trzeba po prostu wierzyć w to, co się robi. Muzeum Chleba wyrobiło już sobie renomę nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie na dowód powiem, że odwiedzają nas coraz liczniej goście z Niemiec, Anglii, Kanady, Włoch, Ukrainy, Holandii, Francji, a nawet z Jamajki czy Japonii. Zachęcony sukcesem Muzeum Chleba, zapragnąłem zaproponować gościom szerszą ofertę, aby mogli spędzić w Radzionkowie więcej czasu, dobrze się bawić i zobaczyć coś ciekawego, niespotykanego gdzie indziej. Marzyłem o muzeum szkolnym o szkole z moich dziecięcych lat. Pierwsze w Polsce Muzeum Szkolne powstało we Lwowie w 1903 roku. Uważam, że był to wyśmienity pomysł i dlatego postanowiłem wystąpić z inicjatywą utworzenia drugiego takiego obiektu, ale tym razem na Śląsku, a konkretnie właśnie w Radzionkowie. Marzyła mi się szkoła z prawdziwego zdarzenia, z siedmioma tematycznie podzielonymi klasami. Chciałem na boisku szkolnym wyrysować dużą kolorową mapę Polski, tak by dzieci poprzez zabawę poznawały geografię swojej ojczyzny. Chciałem, żeby po przekroczeniu progu tej szkoły odwiedzający czuli, że wkraczają w inny świat, że cofają się w czasie. Pragnąłem, żeby ta szkoła żyła. Nie zwlekając przystąpiłem do działania. Wszystko szło dobrym torem. Wybrałem już miejsce, według mnie idealne, bo starą nieczynną już szkołę. Na drodze do realizacji projektu wyrosło jednak kilka przeszkód. Wygrała biurokracja. Nauczony doświadczeniem nabytym przy organizacji Muzeum Chleba, nie poddałem się. Dzięki zachęcie nauczycieli, dyrektorów szkół i innych osób odwiedzających Muzeum Chleba, nie porzuciłem swojego zamysłu. Udało mi się wygospodarować w magazynach mojej firmy kolejną salę w której zorganizowałem dawną klasę szkolną. W całej Polsce, a także zagranicą szukałem wyposażenia. Zbierałem stare, drewniane ławki szkolne, nauczycielską katedrę, meble. Klasę wyposażyłem w mapy, tablice, kałamarze, tornistry i drewniane piórniki dla uczniów. Słowem szkolne sprzęty i pamiątki sprzed lat. Udało się! Od półtora roku dzieci mogą brać udział w lekcji w dawnej klasie szkolnej, siedząc w zabytkowych ławkach i pisząc rysikami na kamiennych tabliczkach. Dzieci mają przy tym wiele radości, a dorosłym nie raz łza się w oku zakręci na wspomnienie dawnych lat szkolnych. Cały program wizyty w Muzeum Chleba jest bardzo ciekawy i oryginalny. Nasi goście rozpoczynają zwiedza- 58
5 nie od projekcji filmu pt. Chleb. Został on nakręcony specjalnie dla naszych potrzeb i doskonale wprowadza zwiedzających w ogólny nastrój panujący w muzeum. Traktuje o historii chleba, jego, pochodzeniu i tradycjach z nim związanych. Pokazuje także pokrótce zmiany jakie na przestrzeni lat zaszły w procesie produkcji pieczywa. Naszymi częstymi gośćmi są grupy przedszkolaków. Dla naszych milusińskich, przy współpracy artystów teatru Ateneum, zostało zarejestrowane przedstawienie kukiełkowe Ballada o bochenku chleba. Porusza ono w sposób łatwy i zrozumiały dla dzieci problematykę tak uniwersalnych wartości jak szacunek do chleba i innych ludzi. Po takim wprowadzeniu czas zakasać rękawy, umyć ręce i zabierać się do pracy. Wszyscy zwiedzający czy mali czy duzi, mają okazję własnoręcznie wykonać swoją bułeczkę, aby w ten sposób chociaż zakosztować pracy piekarza. Dla wszystkich jednak to doskonała zabawa. Kiedy przygotowane bułeczki trafiają do pieca, przewodnik zaprasza grupę do zwiedzania. Interesujący program pozwala z łatwością wywołać u dzieci zaciekawienie i pełne skupienie. Jednak za cel najważniejszy stawiam sobie nauczenie dzieci zwiedzania, oglądania muzeów, podziwiania pracy innych ludzi, nie tylko rzemieślników, ale także malarzy, rzeźbiarzy, pasjonatów, ludzi kultury. Wszystkich tych, którzy na różne sposoby starają się przekazać nam wiedzę o naszej kulturze i tradycjach oraz zachować świadectwa naszych czasów dla potomnych. Uważam, że dzieci, które odwiedzą takie otwarte muzeum jak moje, z przyjemnością wybiorą się do następnego i następnego muzeum czy innego obiektu kultury. Będą bowiem odczuwały potrzebę oglądania, poznawania historii i otoczenia. A w przyszłości, jako dorośli ludzie, świadomi będą postępu technicznego, udziału w nim minionych pokoleń, oraz tego jak ważne jest pozostawianie czegoś po sobie. Kolejny punkt programu zwiedzania Muzeum Chleba jest swego rodzaju nagrodą za trud pracy to bułeczka własnoręcznie wykonana, cieplutka i pachnąca. W sali zwanej bacówką, wykonanej z drewna przez rodowitych górali spod Nowego Sącza, można odpocząć po zwiedzaniu, rozkoszować się smakiem własnego wypieku, a wszyscy zgodnie twierdzą, że tak pysznych bułeczek jeszcze nie jedli. Dla dzieci przygotowaliśmy ogródek zagrodę chłopską, gdzie mogą przyjrzeć się maszynom rolniczym do uprawy zbóż, a także odpocząć na ławeczce lub pohuśtać się na huśtawce. Ostatnim etapem zwiedzania jest wspomniana wcześniej lekcja w dawnej klasie. Tutaj dzieci uczestniczą w prelekcji, podczas której opowiadam im o historii nauczania, o zwyczajach panujących przed 9. Sala wystawowa stylizowana na śląską kuchnię sprzed lat 9. Showroom stylised to resemble an old Silesian kitchen laty w szkołach. Rozmawiamy także o ekologii i o tym jak utrzymywać czystość wokół siebie i w najbliższym otoczeniu. Cały program zwiedzania trwa około 2 godzin i z pewnością nie jest to czas stracony. Wszyscy żegnają muzeum zadowoleni, usatysfakcjonowani i bogatsi o nową wiedzę i wspomnienia. Wiem, że wrócą tu chętnie ze swoimi bliskimi, rodziną, znajomymi. To właśnie jest dla mnie najwspanialszą nagrodą za trud włożony w powołanie do życia tego obiektu. Jego rozwój i pochwała z ust odwiedzających, ciepłe słowa nauczycieli i opiekunów grup sprawiają, że wiem iż było warto. 10. Dzieci w Muzeum Chleba przygotowują własne wypieki 10. Children in the Bread Museum preparing their own baked goods 59
6 11. Żetony chlebowe 11. Bread chips Jak podkreślałem wielokrotnie Muzeum Chleba jest dość specyficznym obiektem. Zwykle programowe wycieczki odwiedzają je w godzinach 8 14, jednak dla zainteresowanych także w godzinach popołudniowych muzeum jest otwarte. Odwiedzają je wtedy grupy osób dorosłych, emerytów, kół gospodyń wiejskich. Są to spotkania bardziej towarzyskie, w bliskim gronie, połączone ze zwiedzaniem obiektu. Po obejrzeniu muzeum i jego zbiorów nasi goście mogą porozmawiać przy kawie i ciastku, ciepłej kiełbasce czy tradycyjnym śląskim krupniczku. Gdy gwar zwiedzających dzieci cichnie, można pośpiewać, powspominać dawne lata. Bo przecież dlaczego nie zastąpić tradycyjnego spotkania klubu czy koła miłym wyjazdem do Radzionkowa i tutaj w niebanalnym otoczeniu omówić swoje sprawy?. Staram się swoją działalnością zaciekawić i zarazić jak najwięcej osób. Jestem otwarty na współpracę z innymi muzeami, instytucjami kultury czy pasjonatami. Tylko w ubiegłym roku wypożyczyliśmy część eksponatów na kilka wystaw i imprez w Polsce m.in. do Muzeum-Zamku w Baranowie Sandomierskim i do Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Świętokrzyskim na wystawę Od ziarenka do bochenka. Nasze eksponaty można było zobaczyć w Muzeum Etnograficznym w Krakowie i na Święcie Chleba na krakowskim Kazimierzu. W tym dniu w Krakowie można było poczuć zapach wypieków, gdyż dzięki uprzejmości miejscowego piekarza dzieci odwiedzające nasze stanowisko miały okazję piec własne bułeczki i plecionki. Wystawy zawsze cieszyły się dużym zainteresowaniem. Ale moje najśmielsze oczekiwania przekroczyła liczba osób, które odwiedziły wystawę zorganizowaną przez parafię i Urząd Miasta w Skawinie z okazji obchodzonego tam II Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej. Trwała ona dwa tygodnie i odwiedziło ją 5000 osób. Jest to liczba zwiedzających, jaką nie może się poszczycić wiele muzeów w ciągu roku. Jest to także świadectwo nadchodzących w naszym społeczeństwie zmian. Nauczyciele, wychowawcy, my wszyscy powinniśmy przekonać młode pokolenia do nowego stylu życia. Pracy produkcyjnej będzie coraz mniej. Niewielki procent społeczeństwa wytwarzać będzie dobra dla pozostałych obywateli całego świata. Produkcja skupiona zostanie w krajach azjatyckich głównie w Chinach. Natomiast Ameryka i kraje Europy wytyczać będą drogi nowoczesności i postępowi. Wielu ludzi musi znaleźć swoje miejsce w usługach, zająć się kulturą, historią, zwiedzać. Nie każdy zostanie inżynierem czy wynalazcą. Będziemy szukać swego miejsca w czymś innym, inaczej realizować się w życiu. I to właśnie do tej poszukującej grupy ludzi należeć będzie pomoc innym w realizowaniu ich talentów i zamiłowań. A także, co najważniejsze, zachowywanie śladów naszej kultury i osiągnięć. Ale tego wszystkiego musimy już dzisiaj nauczyć dzieci. Trzeba wykształcić w nich taką kulturalną potrzebę, żeby w świecie opanowanym pogonią za pieniądzem pozostało miejsce na potrzeby duchowe. Szczęśliwie już dziś coraz bardziej widoczna jest stopniowa zmiana stylu życia, sposobu wykorzystania wolnego czasu. Modne stało się uprawianie sportu, rekreacja w terenie, turystyka. Ludzie coraz częściej zwiedzają bliższą i dalszą okolicę. Chcą poznawać historię swego regionu i kraju, podziwiać jego zabytki. Coraz bardziej świadomie zbierają pamiątki po przodkach, świadectwa rodzinnych korzeni. Trzeba, także na łamach prasy, przedstawiać i promować takie obiekty jak Muzeum Chleba, działające w miejscach mało znanych i na pozór nieatrakcyjnych turystycznie. O to mocno zabiegam. Chcę, aby Śląsk, gdzie żyję od lat, przestał być kojarzony tylko z upadającymi kopalniami, bezrobociem i brudem. Te czasy 60
7 już odeszły. Chcę, aby kojarzono ten szczególny region z bogatą kulturą, ciekawą historią, którą bezsprzecznie posiada i licznymi zabytkami techniki. Gorąco zapraszam wszystkich na Śląsk. Wizytę w Muzeum Chleba w Radzionkowie można połączyć ze zwiedzaniem zabytkowej Kopalni Rud Srebronośnych czy Sztolni Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach. Zachęcam do wizyty w Górnośląskim Parku Etnograficznym czy gliwickiej Palmiarni. Osobom lubiącym aktywny wypoczynek proponuję relaks w Parku Wodnym, szaleństwa w Wesołym Miasteczku czy na całorocznym stoku narciarskim Dolomity Sportowa Dolina. A to tylko niektóre z atrakcji, jakie można znaleźć w naszej najbliższej okolicy. Korzystając z okazji, chciałbym podzielić się z czytelnikami moim nowym zamysłem. Wspaniała jest wiadomość, że założone przeze mnie Muzeum Chleba prężnie działa i wciąż się rozwija. Ponieważ jednak głównie goszczą u nas wycieczki młodzieży szkolnej w okresie letnim obiekt pozostaje nie w pełni wykorzystany. Wyszedłem więc do Władz Miasta Kraków z propozycją otwarcia podobnej placówki na krakowskim Kazimierzu. W takim miejscu obiekt byłby w pełni wykorzystany. Prowadząc z powodzeniem od kilku lat Muzeum Chleba, mam praktykę w organizacji tego typu placówek. Wiem też z doświadczeń przy realizacji poprzednich pomysłów, że nie warto czekać na pomoc, nie trzeba oglądać się na innych, tylko działać!!! Wykonałem już wstępną dokumentację, a także posiadam już dużą część wyposażenia dla takiego obiektu, przy czym są to głównie rzeczy związane właśnie z Krakowem. Nie szukam sponsorów ani fundacji do pomocy. Mam nadzieję, że spotkam na swojej drodze osobę, która z pasji i potrzeby serca będzie chciała pomóc mi w realizacji tego planu. Dużo też zależy od przychylności władz miasta Krakowa. Ludzie, którzy do czegoś w życiu doszli, całe życie intensywnie pracują. Do tego gna ich wola osiągnięcia sukcesu. Na szczęście wśród nich są też i tacy, dla których sukcesem nie jest tylko posiadanie pieniędzy, lecz możliwość realizacji swoich pomysłów i planów. Z biegiem lat przychodzi bowiem refleksja, że każdy powinien coś po sobie pozostawić dla następnych pokoleń. A przecież nikt przy zdrowych zmysłach nie jest skłonny tak po prostu rozdać swoich ciężko zarobionych pieniędzy. Dlatego powstają piękne budowle, teatry, szkoły. Niech to będzie zachętą dla innych. Myślę, że ci, którzy uważają, że wszystko należy pozostawić swoim dzieciom i wnukom, mogą się rozczarować. Gdyż to, do czego w pocie czoła dochodziły dwa pokolenia, trzecie wychowane w dostatku roztrwoni. Dlatego zwracam się do wszystkich, którzy osiągnęli sukces, aby zrobili sobie przyjemność i przeżyli radość tworzenia, budowy czegoś dla ogółu, czegoś wyjątkowego i szczególnego. Aby poszli taką drogą jak ja. Gorąco zachęcam do odkrycia w sobie tego ziarenka pasji. Ważne jest także, aby prasa pisała, radio nagłaśniało, a telewizja pokazywała wszystkie dobre inicjatywy, wszystkie osiągnięcia w różnych dziedzinach. To z pewnością zachęci innych do podjęcia trudu tworzenia czegoś pozytywnego z korzyścią dla nas wszystkich. Serdecznie wszystkich zapraszam do odwiedzenia pierwszego w Polsce Muzeum Chleba. Ufam, że taka wizyta wpłynie na przychylniejszą ocenę takich jak mój, zbudowanych przez pasjonatów obiektów i przyczyni się do ich spopularyzowania i promocji. Piotr Mankiewicz Respect for Bread - The Bread Museum in Radzionków The Bread Museum was established in 2000 by Piotr Mankiewicz out of respect for history. The exposition possesses cognitive merits and fulfils an important educational role. The presentation encompasses all sorts of souvenirs, documents, books and old equipment connected with bread baking and confectionery; at the same time it teaches the public and especially children and young people, to respect the proverbial piece of bread by showing them the centuries-old tradition of those two splendid professions. The visitors learn about the history of bread, its production, and the hard work performed by the baker. Touring the Bread Museum begins with a projection of the film Bread about traditions and customs associated with the titular theme. Next, all those present wash their hands and start making their own baked goods. Once their rolls are placed in the oven, the visitors go on a guided tour of the museum. The moment they enter the last showroom a timber highlander s cottage they are presented the warm, freshly made rolls they had baked themselves. The museum does not have traditional showcases, and all the exhibits may be touched and tested; one may also try out one s own baking skills. An additional attraction for the children is a lesson held in a showroom arranged to resemble an old school room. Sitting in wooden desks, the young visitors learn about the history of the school and are shown how to write with slate pencils on wooden boards just as in days bygone... 61
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bohaterów Warszawy w Kamienicy TYDZIEŃ DOBREGO CHLEBA I ZDROWEGO STYLU ŻYCIA 16 23.10.2014
Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bohaterów Warszawy w Kamienicy TYDZIEŃ DOBREGO CHLEBA I ZDROWEGO STYLU ŻYCIA 16 23.10.2014 DOBRY CHLEB NA KAŻDYM STOLE W bieżącym roku szkolnym Szkoła Podstawowa Nr 1 w Kamienicy
Bardziej szczegółowoRaport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 Raport z wycieczki do Muzem Powstań Śląskich Dnia 2 marca 2015 roku uczniowie klasy trzeciej technikum wraz z wychowawcą zwiedzili Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach.
Bardziej szczegółowoZimowe spotkania z tradycją dawnej wsi
Zimowe spotkania z tradycją dawnej wsi Dni stają się już coraz chłodniejsze, skłaniając do wyciągnięcia z szaf ciepłych kurtek i swetrów. O poranku na szybach i dachach znaleźć można białe wzory wymalowane
Bardziej szczegółowoĆwiczenia do pobrania z Internetu
Ćwiczenia do pobrania z Internetu wrzesień 2012 1 Prawo do edukacji Kalendarz na wrzesień Pokoloruj na czerwono wszystkie wrześniowe niedziele, a na zielono wszystkie środy. Wybranym kolorem zaznacz dzień,
Bardziej szczegółowoMUZEUM DLA PRZEDSZKOLAKA
MUZEUM DLA PRZEDSZKOLAKA - projekt zajęć muzealnych dla dzieci w wieku przedszkolnym zgodny z założeniami Podstawy programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach
Bardziej szczegółowoDziękujemy serdecznie wszystkim, którzy zaangażowali się w organizację imprezy. Wierzymy, że za rok Piknik będzie równie udany!
Piknik Rodzinny 8 czerwca, w słoneczne piątkowe przedpołudnie, w Ośrodku Szkolno Wychowawczym w Nowym Mieście nad Pilicą odbył się Pierwszy Szkolny Piknik Rodzinny. Łączył trzy ważne uroczystości naszej
Bardziej szczegółowoPodziękowania dla Rodziców
Podziękowania dla Rodziców Tekst 1 Drodzy Rodzice! Dziękujemy Wam za to, że jesteście przy nas w słoneczne i deszczowe dni, że jesteście blisko. Dziękujemy za Wasze wartościowe rady przez te wszystkie
Bardziej szczegółowoPamiętnik szalonego nauczyciela cz. VIII (ostatnia) Napisała: Dorota Pąchalska Rok szkolny 2014/2015
Pamiętnik szalonego nauczyciela cz. VIII (ostatnia) Napisała: Dorota Pąchalska Rok szkolny 2014/2015 Dnia 4 marca zapadła decyzja, że wracam do pracy. Nie było mnie przez pół roku! Mimo to, nie straciłam
Bardziej szczegółowoWigilia na wsi, czas szczególnej tradycji
https://www. Wigilia na wsi, czas szczególnej tradycji Autor: Daniel Biernat Data: 22 grudnia 2017 Święta Bożego Narodzenia, to jedne z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich, a zarazem najbardziej rodzinny
Bardziej szczegółowoKolejny Dzień Otwarty w łęgowskim pałacu połączony z II Zlotem Miłośników Zabytkowej Motoryzacji
Kolejny Dzień Otwarty w łęgowskim pałacu połączony z II Zlotem Miłośników Zabytkowej Motoryzacji W łęgowskim pałacu znowu mocno powiało historią. Stało się to za sprawą kolejnego Dnia Otwartego szkoły
Bardziej szczegółowoEDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012
EDUKACJA WCZESNOSZKOLNA ROK SZKOLNY 2011/2012 I SEMESTR Zadzwonił pierwszy dzwonek. Rozpoczął się nowy rok szkolny. Przed nami dużo nauki, ale nie tylko. Zobaczcie co ciekawego dzieje się w klasach 1-3
Bardziej szczegółowoTest mocny stron. 1. Lubię myśleć o tym, jak można coś zmienić, ulepszyć. Ani pasuje, ani nie pasuje
Test mocny stron Poniżej znajduje się lista 55 stwierdzeń. Prosimy, abyś na skali pod każdym z nich określił, jak bardzo ono do Ciebie. Są to określenia, które wiele osób uznaje za korzystne i atrakcyjne.
Bardziej szczegółowoERASMUS COVILHA, PORTUGALIA
ERASMUS COVILHA, PORTUGALIA UNIVERSIDADE DA BEIRA INTERIOR SEMESTR ZIMOWY 2014/2015 JOANNA ADAMSKA WSTĘP Cześć! Mam na imię Asia. Miałam przyjemność wziąć udział w programie Erasmus. Spędziłam 6 cudownych
Bardziej szczegółowoFILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1)
FILM - W INFORMACJI TURYSTYCZNEJ (A2 / B1) Turysta: Dzień dobry! Kobieta: Dzień dobry panu. Słucham? Turysta: Jestem pierwszy raz w Krakowie i nie mam noclegu. Czy mogłaby mi Pani polecić jakiś hotel?
Bardziej szczegółowoGodność człowieka w hospicjum stacjonarnym
Godność człowieka w hospicjum stacjonarnym Prezentacja Stowarzyszenia Hospicjum im. Piotra Króla Stowarzyszenie powstało w czerwcu 2012 roku, kilka miesięcy od dnia pożegnania śp. Piotra Króla, którego
Bardziej szczegółowo,,PRZYJAŹNIE Z PRZEDSZKOLA DO SZKOŁY,, Jak moje przedszkole współpracuje ze szkołą, by przejście z przedszkola do szkoły było przyjazne.
,,PRZYJAŹNIE Z PRZEDSZKOLA DO SZKOŁY,, Jak moje przedszkole współpracuje ze szkołą, by przejście z przedszkola do szkoły było przyjazne. Z chwilą rozpoczęcia nauki szkolnej dziecko wkracza w zupełnie nowy
Bardziej szczegółowoHotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni
Europejska jakość w szkoleniu zawodowym - 2015-1-PL01-KA102-015020 Prezentacja Małgorzata Hornicka Bad Freienwalde Hotel Am Brunnenberg odpoczynek wśród zieleni Uczestnicząc w programie Erasmus + odbyłam
Bardziej szczegółowo10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca
Kategoria: Edukacja 10 najlepszych zawodów 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca 10 najlepszych zawodów właściciel szkoły tańca Dodano: 2011-12-30 17:55:39 Poprawiony: piątek, 30 grudnia 2011
Bardziej szczegółowoEuropejskie Dni Dziedzictwa w Lubuskiem
Europejskie Dni Dziedzictwa w Lubuskiem 13 września, o godz. 10:00 w Sali Kryształowej Pałacu w Zaborze odbyły się Wojewódzkie Obchody Europejskich Dni Dziedzictwa. -Samorząd województwa bardzo aktywnie
Bardziej szczegółowoAUTYZM DIAGNOZUJE SIĘ JUŻ U 1 NA 100 DZIECI.
LEKCJA AUTYZM AUTYZM DIAGNOZUJE SIĘ JUŻ U 1 NA 100 DZIECI. 1 POZNAJMY AUTYZM! 2 Codzienne funkcjonowanie wśród innych osób i komunikowanie się z nimi jest dla dzieci i osób z autyzmem dużym wyzwaniem!
Bardziej szczegółowow akcji Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia - po raz siódmy!
JAWORZYNA W AKCJI!!! w akcji Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia - po raz siódmy! Pojechało nas dwanaścioro (8 dziewczyn i 4 chłopaków) plus dwóch opiekunów weteran pan Wiesław Dybeł i nowicjusz pan Marcin
Bardziej szczegółowoWszystko to zostało razem zapakowane i przygotowane do wysłania.
Witajcie, Zastanawiałem się od czego zacząć, bo od mojej prośby do Was o wsparcie mnie w przygotowaniu pomocy dzieciom i młodzieży w mieście Embu w Kenii minęło już prawie trzy miesiące, a mnie się wydaje
Bardziej szczegółowoBardzo udany majowy weekend w Świętokrzyskiem
Bardzo udany majowy weekend w Świętokrzyskiem 1 7 maja 2018 Bardzo udany majowy weekend w Świętokrzyskiem Ponad 215 tysięcy osób przyjechało w długi majowy weekend do Świętokrzyskiego. A to dane dotyczące
Bardziej szczegółowoZGŁOSZENIE DOBREJ PRAKTYKI. Wymiana polsko-niemiecka
Sulechów 23.09.2014 ZGŁOSZENIE DOBREJ PRAKTYKI NAZWA SZKOŁY Gimnazjum nr 3 im. Janusza Kusocińskiego DANE SZKOŁY ( adres, telefon, e-mail) 66-100 Sulechów ul. Piaskowa 52 tel. 68 385 27 69 e-mail: zs_sul@op.pl
Bardziej szczegółowoRestauracja "Vabank" Restauracja "Vabank" Vabank. Restauracja, dom weselny i pokoje gościnne. [Oferuje] Usługi firm.
Restauracja "Vabank" [Oferuje] Usługi firm Restauracja "Vabank" Restauracja, dom weselny i pokoje gościnne. Vabank www.restauracja-vabank.pl tel. 32 777 20 03 ul. Wolności 448 41-806 Zabrze woj. śląskie
Bardziej szczegółowo18 listopada 2017 roku uczniowie klas I- III, biorący udział w zajęciach przyrodniczych organizowanych w ramach projektu Rozwój kompetencji
18 listopada 2017 roku uczniowie klas I- III, biorący udział w zajęciach przyrodniczych organizowanych w ramach projektu Rozwój kompetencji kluczowych wśród uczniów szkół podstawowych i gimnazjalnych w
Bardziej szczegółowoPRZEDSZKOLNE NOWINKI. Marzec W tym numerze:
PRZEDSZKOLNE NOWINKI Marzec 2019 W tym numerze: 1. Planetarium w przedszkolu 2. Wizyta aktorów z cyklicznym przedstawieniem Wróbelka Elemelka 3. Międzynarodowy Dzień Kobiet 4. Przywitanie Wiosny - Nasze
Bardziej szczegółowoMłode Opalenie PROJEKTU. Kraków opanowany... Wilhelm Weldman
Zespół Szkół w Opaleniu ulkslwarneckiego 10 83136, Opalenie Numer 10 02/15 WWWJUNIORMEDIAPL ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER Kraków opanowany Gimnazjum w Opaleniu w Krakowie Kto chce poznać duszę Polski niech
Bardziej szczegółowoPolska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was
Polska na urlop oraz Polska Pełna Przygód to nasze wakacyjne propozycje dla Was Nie tylko człowiek internetem żyje, miło mieć pod ręka ciekawą książkę. Od wydawnictwa Burda Książki otrzymaliśmy dwie ciekawe
Bardziej szczegółowoI etap - wybór zagadnienia tematu.
METODA PROJEKTU I etap - wybór zagadnienia tematu. Inicjatywa może wypłynąć od dzieci lub nauczyciela (tematy można czerpać z opowieści dzieci, z wycieczki, fascynacji dziecięcych). Proponowany temat projekt
Bardziej szczegółowoKlasa 1 A, 1C, 1D. wychowawcy klas: mgr Karolina Jedynak, mgr Beata Skałka, mgr Paulina Klemczak
Klasa 1 A, 1C, 1D wychowawcy klas: mgr Karolina Jedynak, mgr Beata Skałka, mgr Paulina Klemczak W dniu 2 października 2017 roku klasa 1a wraz z klasą 1c i 1d wzięły udział w wyciecze integracyjnej do Szczyrzyc.
Bardziej szczegółowoMoja mała Ojczyzna Program ścieżki - edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie rawskim.
Moja mała Ojczyzna Program ścieżki - edukacja regionalna - dziedzictwo kulturowe w regionie rawskim. Program szkoły zakłada wychowanie i przygotowanie człowieka do rozumienia otaczającego go świata. Człowiek
Bardziej szczegółowoSZKOLNE KOŁO CARITAS. Gimnazjum nr 17 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia w Gdańsku- Zaspie
SZKOLNE KOŁO CARITAS Gimnazjum nr 17 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia w Gdańsku- Zaspie Kim jesteśmy? Jesteśmy wolontariuszami Szkolnego Koła Caritas. Jest nas około czterdziestu.
Bardziej szczegółowoSPOSOBY NA DOBRY POCZĄTEK ROKU SZKOLNEGO
SPOSOBY NA DOBRY POCZĄTEK ROKU SZKOLNEGO 1. Zadbanie, aby dziecko miało stałe miejsce do uczenia się, w którym znajdują się wszystkie potrzebne przedmioty. 2. Podczas odrabiania lekcji ważne jest stworzenie
Bardziej szczegółowoMarcin Budnicki. Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś?
Marcin Budnicki Do jakiej szkoły uczęszczasz? Na jakim profilu jesteś? Uczę się w zespole szkół Nr 1 im. Komisji Edukacji Narodowej. Jestem w liceum o profilu sportowym. Jakie masz plany na przyszłość?
Bardziej szczegółowoW ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej
W ramach projektu Kulinarna Francja - początkiem drogi zawodowej Chcielibyśmy podzielić się z wami naszymi przeżyciami, zmartwieniami, oraz pokazać jak wyglądała nasza fantastyczna przygoda w obcym ale
Bardziej szczegółowo,,PRZYJAŹNIE Z PRZEDSZKOLA DO SZKOŁY,, Jak moje przedszkole współpracuje ze szkołą, by przejście z przedszkola do szkoły było przyjazne.
,,PRZYJAŹNIE Z PRZEDSZKOLA DO SZKOŁY,, Jak moje przedszkole współpracuje ze szkołą, by przejście z przedszkola do szkoły było przyjazne. PRZEDSZKOLE NASZYCH DZIECI,,WSZYSTKIEGO CO NAJLEPSZE NAUCZYŁEM SIĘ
Bardziej szczegółowoInternetowy Projekt Zbieramy Wspomnienia
Internetowy Projekt Zbieramy Wspomnienia WSPOMNIENIA Z LAT 70 NA PODSTAWIE KRONIK SZKOLNYCH. W ramach Internetowego Projektu Zbieramy Wspomnienia pomiędzy końcem jednych, a początkiem drugich zajęć wybrałam
Bardziej szczegółowoPODRÓŻE - SŁUCHANIE A2
PODRÓŻE - SŁUCHANIE A2 (Redaktor) Witam państwa w audycji Blisko i daleko. Dziś o podróżach i wycieczkach będziemy rozmawiać z gośćmi. Zaprosiłem panią Iwonę, panią Sylwię i pana Adama, żeby opowiedzieli
Bardziej szczegółowoIV Noc z Filmem Historycznym - Jan Nowak Jeziorański - Kurier z Warszawy
IV Noc z Filmem Historycznym - Jan Nowak Jeziorański - Kurier z Warszawy 20.02.2015r. w naszej szkole odbyła się kolejna Noc z Filmem Historycznym. W tym roku pochyliliśmy się nad sylwetką Jana Nowaka
Bardziej szczegółowoHotel. 60 przestronnych, klimatyzowanych pokoi. strefa relaksu z sauną
Hotel Z największą starannością zadbamy o Państwa komfort snu w podróży. Do dyspozycji oddajemy 60 przestronnych, klimatyzowanych pokoi oraz strefę relaksu z sauną. Nowoczesne wnętrza oferują wszystko,
Bardziej szczegółowoŁ AZIENKI K RÓLEWSKIE
Ł AZIENKI K RÓLEWSKIE Pałac na Wyspie Pałac Myślewicki Biały Domek Stara Pomarańczarnia Podchorążówka Stara Kordegarda Amfiteatr Stajnie i wozownie Wejścia do Łazienek Królewskich 2 3 O CO TU CHODZI? Kto
Bardziej szczegółowoProgram adaptacyjny. dla klasy I. Jestem pierwszakiem. w Szkole Podstawowej nr 28
Szkoła Podstawowa nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku Program adaptacyjny dla klasy I Jestem pierwszakiem w Szkole Podstawowej nr 28 im. K. I. Gałczyńskiego w Białymstoku ,,Dzieci różnią się od
Bardziej szczegółowoNagroda dla Ekonomika za zajęcie II miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Jesteśmy Cyfrowobezpieczni Obóz Edukacyjny w Tarnowie
Nagroda dla Ekonomika za zajęcie II miejsca w Ogólnopolskim Konkursie Jesteśmy Cyfrowobezpieczni Obóz Edukacyjny w Tarnowie Podczas wakacji Tarnów odwiedzili uczniowie szkoły nagrodzonej w ramach konkursu
Bardziej szczegółowoSzanowna Mieszkanko, Szanowny Mieszkańcu miejscowości Pleśna! Zabierz głos w sprawie swojej miejscowości!
Szanowna Mieszkanko, Szanowny Mieszkańcu miejscowości Pleśna! Zabierz głos w sprawie swojej miejscowości! Gmina Pleśna bierze udział w projekcie Samorząd z inicjatywą realizowanym przez Fundację Biuro
Bardziej szczegółowoPierwszy tydzień ferii za nami! Zapraszamy do krótkiego sprawozdania z pierwszego tygodnia ferii w fotograficznym skrócie.
Pierwszy tydzień ferii za nami! Zapraszamy do krótkiego sprawozdania z pierwszego tygodnia ferii w fotograficznym skrócie. Niektórzy wyjechali z rodzicami w góry lub nad morze, inni na obozy narciarskie,
Bardziej szczegółowo1 Ojcostwo na co dzień. Czyli czego dziecko potrzebuje od ojca Krzysztof Pilch
1 2 Spis treści Wstęp......6 Rozdział I: Co wpływa na to, jakim jesteś ojcem?...... 8 Twoje korzenie......8 Stereotypy.... 10 1. Dziecku do prawidłowego rozwoju wystarczy matka.... 11 2. Wychowanie to
Bardziej szczegółowoPotrzeby młodzieży w moim powiecie
Potrzeby młodzieży w moim powiecie Raport z dyskusji o r g a n i z a t o r : p a r t n e r : P a t r o n a t y h o n o r o w e : Projekt finansowany ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Społecznych
Bardziej szczegółowoPrezentacja osiągnięć uczniów
Prezentacja osiągnięć uczniów w ramach projektu Dajmy sobie szansę finansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dajmy sobie szansę Zajęcia pozalekcyjne: Zajęcia
Bardziej szczegółowo10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI 2. DAJ DZIECIOM SWÓJ CZAS
10 SEKRETÓW NAJLEPSZYCH OJCÓW 1. OKAZUJ SZACUNEK MATCE SWOICH DZIECI Jedną z najlepszych rzeczy, jaką ojciec może zrobić dla swoich dzieci, to okazywać szacunek dla ich mamy. Jeśli jesteś żonaty, dbaj
Bardziej szczegółowoMetoda projektów badawczych jest to metoda polegająca na zdobywaniu przez dzieci wiedzy o otaczającym je świecie poprzez doświadczanie,
Metoda projektów badawczych jest to metoda polegająca na zdobywaniu przez dzieci wiedzy o otaczającym je świecie poprzez doświadczanie, eksperymentowanie, obserwowanie. Na początku dzieci zadają pytania
Bardziej szczegółowoTettnan g - Realsch. Wymiana. polsko niemiecka ule Wrocław Gimnazjum nr 29
Wrocław Gimnazjum nr 29 Wymiana Tettnan g - Realsch polsko niemiecka ule 2013 Wymiana polsko niemiecka to już wieloletnia tradycja zaprzyjaźnionych szkół: Gimnazjum nr 29 z Wrocławia oraz Realschule z
Bardziej szczegółowoWycieczka młodzieży do Sejmu
Miasto i Gmina Siewierz - http://www.siewierz.pl/ Data umieszczenia informacji: 2009-06-29 10:38:28 Wycieczka młodzieży do Sejmu Dnia 23 czerwca 2009 roku członkowie Młodzieżowej Rady Miejskiej wzięli
Bardziej szczegółowoFestyn rodzinny Publicznej Szkoły Podstawowej w Kiełczewicach Górnych
Festyn rodzinny Publicznej Szkoły Podstawowej w Kiełczewicach Górnych FESTYN RODZINNY w naszej placówce organizujemy od 2008 roku. Ma na celu umożliwienie wzajemnego poznania się i integrację mieszkańców
Bardziej szczegółowoGAZETKA W ZESPOLE SZKÓŁ NR 91 W WARSZAWIE Rok szkolny 2014/15 Luty www: zssnr91.waw.pl
GAZETKA W ZESPOLE SZKÓŁ NR 91 W WARSZAWIE Rok szkolny 2014/15 Luty www: zssnr91.waw.pl Wywiad z Panią Olą Pajączkowską, kierownikiem szkolnej akcji Zima w mieście 3 Dziennik Sylwii 4 Największe atrakcje
Bardziej szczegółowoSzkoła rodziny-czas dla rodziny w Biskupinie
Szkoła rodziny-czas dla rodziny w Biskupinie W dniach 5-9.08.2013 r. w ramach projektu systemowego Aktywność popłaca zorganizowano wyjazdowe warsztaty psychologiczno-pedagogiczne dla uczestniczek Programu
Bardziej szczegółowoJak pracować z przedmiotem? Scenariusz lekcji
Jak pracować z przedmiotem? Scenariusz lekcji Autorka: Gabriela Sierocińska-Dec, Muzeum Historii Polski Etap edukacyjny: szkoła podstawowa (klasy VI-VIII), szkoła ponadpodstawowa Czas trwania: 45 minut
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU PIĘKNA NASZA POLSKA CAŁA
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROJEKTU PIĘKNA NASZA POLSKA CAŁA Uczniowie Szkoły Podstawowej w Specjalnym Ośrodku Szkolno Wychowawczym w Firleju brali udział w Międzynarodowym Projekcie Edukacyjnym Piękna
Bardziej szczegółowo"Dwójeczka 14" Numer 15 04/17 PROJEKTU
Zespół Szkół nr2 Publiczne Gimnazjum im Marszałka Józefa Piłsudskiego Leśna15 07-320, Małkinia Górna Numer 15 04/17 WWWJUNIORMEDIAPL ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER " 14" Polska The Times Numer 15 04/2017
Bardziej szczegółowoNowy projekt Leonardo da Vinci w ZSZ Nr 3. "Perspektywy twojej przyszłej kariery zawodowej"
Nowy projekt Leonardo da Vinci w ZSZ Nr 3 "Perspektywy twojej przyszłej kariery zawodowej" w marcu 2012 r. do Plymouth w Wielkiej Brytanii, na praktyki zagraniczne pojedzie: 9 elektroników i 5 elektryków.
Bardziej szczegółowoStyczniowe popołudnie z Rodzicami... 2. Święto Babci i Dziadka... 3. Starszaki z wizytą w Szkole Podstawowej Nr 158... 4
Styczniowe popołudnie z Rodzicami... 2 Święto Babci i Dziadka... 3 Starszaki z wizytą w Szkole Podstawowej Nr 158... 4 Koncert kolęd w wykonaniu uczniów ze Szkoły Muzycznej... 4 Ciekawe zajęcia i warsztaty...
Bardziej szczegółowoProjekt Otwarte Przedszkola został zrealizowany w Zespole Placówek Oświatowych w Zatorach. Byliśmy jedną z nielicznych placówek w powiecie pułtuskim
Projekt Otwarte Przedszkola został zrealizowany w Zespole Placówek Oświatowych w Zatorach. Byliśmy jedną z nielicznych placówek w powiecie pułtuskim uczestniczących w projekcie. Wzięło w nim udział 48
Bardziej szczegółowoELFY POZNAJĄ RÓŻNE ZAWODY
ELFY POZNAJĄ RÓŻNE ZAWODY Tradycją w naszej grupie stały się wyjścia poza teren przedszkola, podczas których dzieciaki poznawały ciekawe miejsca i ludzi. W tym roku mieliśmy możliwość z bliska obserwować
Bardziej szczegółowoWSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA WYMIANA I SPOTKANIA MŁODZIEŻY GIMNAZJUM NR 2 W TARNOWIE Z MŁODZIEŻĄ I PARTNERAMI ZAGRANICZNYMI
WSPÓŁPRACA MIĘDZYNARODOWA WYMIANA I SPOTKANIA MŁODZIEŻY GIMNAZJUM NR 2 W TARNOWIE Z MŁODZIEŻĄ I PARTNERAMI ZAGRANICZNYMI Jak to się zaczęło.. W roku 2008 rozpoczęliśmy realizację projektu edukacyjnego,
Bardziej szczegółowoWIZYTA W NIEMCZECH 4 maja 2013r 5 maja 2013r. 6 maja 2013r.
WIZYTA W NIEMCZECH W dniach 4-8 maja 2013 r. odbyła się kolejna wizyta w ramach realizacji projektu Comenius Partnerska Współpraca Szkół, tym razem była to miejscowość Bittenfeld w Niemczech. W wizycie
Bardziej szczegółowoTo przestrzeń, której nie można wynająć, a jedynie zostać do niej zaproszonym.
Dwór w Radoniach to esencja polskiej kultury i tradycji w najlepszym wydaniu. Elegancja, oryginalność, kameralność tymi słowami można opisać miejsce, którego nie znajdziemy w popularnych zestawieniach
Bardziej szczegółowoDZIECI OPIEKUNAMI ZWIERZĄT Nasza szkoła od lat organizuje różne akcje, które mają na celu pomoc zwierzętom. W tym roku również zaangażowaliśmy się bardzo mocno. Pragniemy przedstawić Państwu, niektóre
Bardziej szczegółowoZajęcia grupowe w hospicjum Martin House
Zajęcia grupowe w hospicjum Martin House Spis treści Wprowadzenie 3 Grupy dla rodziców 4 Dzień dla azjatyckich mam 5 Time4Us 6 Grupa rodziców w żałobie 8 Dzień Dziadków w Żałobie 9 Smartinies 10 Time4Us2
Bardziej szczegółowoUSZATKOWE WIEŚCI. PRZEDSZKOLE NR 272 im. MISIA Uszatka. w Warszawie
USZATKOWE WIEŚCI PRZEDSZKOLE NR 272 im. MISIA Uszatka w Warszawie Marzec 2019 WITAM MOJE KOCHANE PRZEDSZKOLAKI Pierwszego marca będziemy wspólnie obchodzić rocznicę nadania imienia Miś Uszatek naszemu
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z realizacji uczestnictwa w VIII edycji konkursu Baw się i ucz!
Sprawozdanie z realizacji uczestnictwa w VIII edycji konkursu Baw się i ucz! Świetlica szkolna przyjazna uczniowi. Informujemy, iż nasza szkoła w okresie od 29.03.2016 r. do 15.12.2016 r. wykonała zadania
Bardziej szczegółowoProjekt "Seniorzy na wsi"
Projekt "Seniorzy na wsi" Analiza ankiet przeprowadzonych wśród seniorów na terenach wiejskich w województwie warmińsko-mazurskim Ankiety przeprowadzono w trzech grupach wiekowych 55-65 lat - 36 osób 66-75
Bardziej szczegółowoPiękna Wieś Dolnośląska 2015
Piękna Wieś Dolnośląska 2015 Kategoria Najlepsze przedsięwzięcie Odnowy Wsi Cykl spotkań Okruchy Tradycji OD TEGO WSZYSTKO SIĘ ZACZĘŁO Wieś Bagno przystąpiła do Programu Odnowy Dolnośląskiej Wsi w 2009
Bardziej szczegółowoWernisaż pełen nadziei
Wernisaż pełen nadziei Od lat robią to, na co często brakuje odwagi ludziom zdrowym. Swoim działaniem pokazują, że z rakiem można żyć pełnią życia, a nawet go pokonać. Udowadniają, że diagnoza to nie wyrok.
Bardziej szczegółowoPromocja turystyczna powiatu skarżyskiego
Promocja turystyczna powiatu skarżyskiego 2010-08-12 14:32, Małgorzata Nosowicz Już jesienią powiat skarżyski będzie uczestnikiem zakrojonego na szeroką skalę przedsięwzięcia promocyjnego. Mowa tu o udziale
Bardziej szczegółowoPlanowany harmonogram realizacji zadań programowych
Tematyka zajęć zakres i sposób realizacji Osiągnięcia i umiejętności dzieci Termin realizacji Odpowiedzialne osoby Uwagi 1.Wycieczka do Siedliszowic zapoznanie z Kołem Gospodyń Wiejskich U Tatara oraz
Bardziej szczegółowoAkademii Pływania Sabastiana Karasia Dadaj Wodny Raj" lub Ustka Na Fali. Więcej niż obóz! SZCZĘŚLIWE WAKACJE
Zbliża się czas wakacji. To najwyższa pora pomyśleć gdzie i w jaki sposób spędzi ten czas Twoja pociecha. Czy w mieście przed telewizorem bądź komputerem? Czy na placu zabaw lub boisku, które już się znudziły?
Bardziej szczegółowoGALERIA LABIRYNT PRZEWODNIK // PRZED WIZYTĄ
GALERIA LABIRYNT PRZEWODNIK // PRZED WIZYTĄ OPIS INSTYTUCJI Galeria Labirynt to miejska instytucja kultury i jedna z najstarszych galerii sztuki w Lublinie. Powstała w 1956 roku jako Biuro Wystaw Artystycznych.
Bardziej szczegółowo20 czerwca 2015 roku. Na czerwca zaplanowaliśmy rajd pieszy do Legionowa szlakiem Armii Krajowej.
1 20 czerwca 2015 roku Na szlaku Polski Walczącej Na 19-20 czerwca zaplanowaliśmy rajd pieszy do Legionowa szlakiem Armii Krajowej. Biwakowaliśmy w Szkole Podstawowej im. AK w Jabłonnie, w której gościliśmy
Bardziej szczegółowoXXII Targi Regiony Turystyczne Na Styku Kultur to wyjątkowe wydarzenie dla instytucji i firm, które tworzą branżę turystyczną w Polsce.
qaswqs XXII Targi Regiony Turystyczne Na Styku Kultur to wyjątkowe wydarzenie dla instytucji i firm, które tworzą branżę turystyczną w Polsce. Każdy, kto zdecyduje się zaprezentować w Łodzi, będzie miał
Bardziej szczegółowoDzięki ćwiczeniom z panią Suzuki w szkole Hagukumi oraz z moją mamą nauczyłem się komunikować za pomocą pisma. Teraz umiem nawet pisać na komputerze.
Przedmowa Kiedy byłem mały, nawet nie wiedziałem, że jestem dzieckiem specjalnej troski. Jak się o tym dowiedziałem? Ludzie powiedzieli mi, że jestem inny niż wszyscy i że to jest problem. To była prawda.
Bardziej szczegółowoCzłowiek biznesu, nie sługa. (fragmenty rozmów na FB) Cz. I. że wszyscy, którzy pracowali dla kasy prędzej czy później odpadli.
Człowiek biznesu, nie sługa. (fragmenty rozmów na FB) Cz. I Piotr: Ludzie nie rozumieją pewnych rzeczy, zwłaszcza tego, że wszyscy, którzy pracowali dla kasy prędzej czy później odpadli. Kasa nie może
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO POMORSKIE 1 Turystyka Sport i zdrowie Edukacja Produkty lokalne Ekologia Tradycja Lider projektu Partnerzy Obszar Okres realizacji Budżet Lokalna Grupa Działania Zakole Dolnej Wisły
Bardziej szczegółowoWERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.
WERSJA: B ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu
Bardziej szczegółowokarczma-tatrzanska.pl
Piyknie witomy! U progu gór, choć na Górnym Śląsku... W małym Kobiórze, ale dogodnie położona... Wykwintna restauracja, ale w drewnianej chacie. Taka właśnie jest Karczma Tatrzańska. To tutaj tradycja
Bardziej szczegółowoW ten dzień prowadziłem lekcję w dwóch klasach pierwszych.
1.Przygotowanie Wybierając temat lekcji LDL kierowałem się moimi zainteresowaniami. Wybór nie mógł być inny niż sport. Znalazłem w Internecie nazwy różnych popularnych dyscyplin sportowych po polsku i
Bardziej szczegółowoEdukacja regionalna kluczem do kształtowania obywatelskości. Edukacja regionalna kluczem do kształtowania obywatelskości 1.
Edukacja regionalna kluczem do kształtowania obywatelskości 1 30 listopada 2017 Edukacja regionalna kluczem do kształtowania obywatelskości Na temat edukacji regionalnej w nauczaniu dzieci i młodzieży
Bardziej szczegółowoMoje muzeum. Spotkanie 16. fundacja. Realizator projektu:
T Spotkanie 16 Moje muzeum Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Edukacji Narodowej w ramach Narodowego Programu Zdrowia Realizator projektu: fundacja e d u k a c j i p o z y t y w n e j Grupa docelowa
Bardziej szczegółowoTydzień chleba w Przedszkolu nr 3 w Augustowie
Tydzień chleba w Przedszkolu nr 3 w Augustowie Wysłane przez Ewa Mickiewicz, 24/10/2016 Treść: W dniach od 18 do 22 października Przedszkole Nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi w Augustowie brało udział w
Bardziej szczegółowoZauważcie, że gdy rozmawiamy o szczęściu, zadajemy specyficzne pytania:
Nie potrafimy być szczęśliwi tak sobie, po prostu dla samego faktu; żądamy spełnienia jakichś tam warunków. Mówiąc dosadnie - nie potrafimy wyobrazić sobie, że można być szczęśliwym bez spełnienia tych
Bardziej szczegółowoMETODA PROJEKTU CHLEB
METODA PROJEKTU CHLEB Prowadzące: mgr Małgorzata Kołacz, mgr Anna Mielińska Czas trwania: 2 tygodnie (12-26.11.2018) Cele ogólne: kształtowanie umiejętności poszukiwania informacji, doskonalenie umiejętności
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Jak rozmawiać z dziećmi o pieniądzach? Dorota Dominik Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie 13 marca 2014 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoWERSJA: A ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2.
WERSJA: A ANKIETER: JEŚLI RESPONDENT JEST MĘŻCZYZNĄ, ZADAĆ GF1. JEŚLI RESPONDENT JEST KOBIETĄ, ZADAĆ GF2. MĘŻCZYŹNI GF1 Przeczytam teraz Panu krótkie opisy różnych ludzi. Proszę wysłuchać każdego opisu
Bardziej szczegółowoPani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku
Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku przy ulicy Korycińskiego. Była tutejszym nauczycielem,
Bardziej szczegółowoOkolicznościowe przemówienie wygłosiła Pani Dyrektor Barbara Bogacz.
22 maja 2010 roku świętowaliśmy Jubileusz pięćdziesięciolecia Szkoły Podstawowej nr 15 im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. Uroczystości rozpoczęły się Wielką Galą otwarcia w Filharmonii Olsztyńskiej.
Bardziej szczegółowoWycieczka do Torunia. Wpisany przez Administrator środa, 12 czerwca :29
W dniach 7-9 czerwca udaliśmy się na kolejną integracyjną wycieczkę. Tym razem naszym celem była wizyta w mieście słynnego astronoma i piernikowym królestwie. Już wiecie gdzie byliśmy? Tak, to właśnie
Bardziej szczegółowoNOC MUZEÓW W KOMENDZIE GŁÓWNEJ POLICJI
POLICJA.PL http://www.policja.pl/pol/aktualnosci/173653,noc-muzeow-w-komendzie-glownej-policji.html 2019-09-02, 02:56 Strona znajduje się w archiwum. NOC MUZEÓW W KOMENDZIE GŁÓWNEJ POLICJI Komenda Główna
Bardziej szczegółowoObóz odbywał się od 6 do 28 lipca i z naszej szkoły pojechały na niego dwie uczennice. 5.07.2011 r. (wtorek)
Moscovia letni obóz językowy dla ludzi niemalże z całego świata. Wyjazd daje możliwość nauki j. rosyjskiego w praktyce, a także poznania ludzi z różnych stron świata. Obóz odbywał się od 6 do 28 lipca
Bardziej szczegółowoGAZETKA NASZE PRZEDSZKOLE Nr 3
Miejskie Przedszkole Nr 18 w Puławach ul. Norwida 32 A GAZETKA NASZE PRZEDSZKOLE Nr 3 / styczeń - luty 2010 / Zimo, zimo przybądź biała Przynieś śniegu po kolana Zimo, zimo to nie wszystko Chcemy jeszcze
Bardziej szczegółowoPan Bóg poprzez niemoc i słabość osób niepełnosprawnych jakby paradoksalnie sprawia, Ŝe mają one ogromną moc przemieniania ludzkich serc.
Pan Bóg poprzez niemoc i słabość osób niepełnosprawnych jakby paradoksalnie sprawia, Ŝe mają one ogromną moc przemieniania ludzkich serc. Dnia 16.12.10 odbyła się wycieczka do Domu Opieki Społecznej w
Bardziej szczegółowoWymiana młodzieży XLII LO z młodzieżą ze szkoły Anne-Frank-Schule we Frankfurcie nad Menem
Wymiana młodzieży XLII LO z młodzieżą ze szkoły Anne-Frank-Schule we Frankfurcie nad Menem W dniach 27 maja 2 czerwca 2018 r. czternastu uczniów naszej szkoły z klas drugich GIM oraz klas pierwszych LO
Bardziej szczegółowo