spis treści zeszyty naukowe warszawa 2011

Transkrypt

1 spis treści 227 zeszyty naukowe 1 (63) 2011 warszawa

2 228 rada spis redakcyjna treści prof. zw. dr hab. Zdzisław Bombera (przewodniczący) prof. zw. dr hab. Zbigniew Krawczyk (z-ca przewodniczącego) prof. zw. dr hab. Eugeniusz Mazurkiewicz (z-ca przewodniczącego) prof. zw. dr hab. Józef Kubica prof. zw. dr hab. Jacek Kulawik redakcja prof. zw. dr hab. Józef Kubica redaktor naczelny dr Edward Modzelewski redaktor mgr Barbara Bereza sekretarz Zeszyt poświęcony tematyce ekonomicznej (E) adres redakcji Almamer Szkoła Wyższa Warszawa, ul. Wolska 43 Korekta, skład i łamanie mgr inż. Ignacy Nyka Copyright by ALMAMER Szkoła Wyższa, Warszawa 2011 ISSN druk i oprawa Zakład Wydawniczy DrukTur sp. z o.o. Warszawa, ul. Wolska 43 tel wydawnictwo@druktur.pl 2

3 spis treści/contents spis 229 Znaczenie wiedzy w działalności organizacji Significance of knowledge in activities of organisation Jerzy Telep Nowoczesne formy kształcenia podstawą zdobywania wiedzy.. 19 New forms of education- the base of gaining knowledge Marlena Plebańska Inwestowanie w rozwój kapitału ludzkiego Investment in development of human capital Ludmiła Levashova Informacja i automatyzacja procesów gospodarczych i działalności administracyjnej Information and automation of economical processes and administrative actions Informacja i jej obieg w organizacji Information and its circulation in organisation Krzysztof Kandefer Informacja podstawowy element automatyzacji działalności gospodarczej Information basic element in automation of economical actions Tomasz Telep Wybrane aspekty automatyzacji procesów produkcyjnych z uwzględnieniem bezpieczeństwa żywności (na przykładzie wybranych branż przemysłu rolno-spożywczego). 73 Selected aspects of automation of manufacturing processes considering food safety (exemplified by selected branches of the agriculture and food industry) Stanisław Zięba Zastosowanie automatyzacji w pracy organizacji administracyjnej 83 Application of automation in the work of administrative organisation Marta Hencel Automatyzacja procesów gospodarczych w działalności ubezpieczeniowej Automation of economical processes in insurance actions Maria Błoszczyńska 3

4 230 spis treści Kapitał społecznej odpowiedzialności środowisk gospodarczych w dobie automatyzacji Capital of social responsibility in times of automation Katarzyna Świerszcz Informacja podstawą budowy automatycznego systemu wczesnego ostrzegania przed upadłością przedsiębiorstwa Information as the basis of building automated early warning system against bankruptcy of enterprise Bogdan Ćwik Varia Various Teoria ekonomii a prawidłowości prorynkowej transformacji systemowej Economic theory and regularities of market system transformation Romuald Poliński Kształtowanie się kategorii wartości ekonomicznej Developing the category of economic value Kazimierz Fiedorowicz Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jako kolejny etap w rozwoju przedsiębiorstwa szanse i zagrożenia Warsaw Stock Exchange as a further stage in the development of enterprise chances and dangers Artur Fiks, Michał krajewski Analiza procesu zachowania ciągłości zatrudnienia Analysis of the process maintaining employment Jerzy Telep, Tomasz Telep Jerzy Zdziechowski kontynuator reformy walutowej Władysława Grabskiego Jerzy Zdziechowski continuator of monetary reform by Władysław Grabski Marian Szołucha Modernizacja systemu kształcenia wyższego w Kazachstanie Modernisation of the system of higher education in Kazakhstan Akżolowa Aktoty, Omarowa Gulnar, Abdykadyrow Ajdos 4

5 Recenzje spis treści Reviews 231 Recenzja monografii naukowej Romualda Polińskiego pt. Reformy gospodarcze i transformacja systemów ekonomicznych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej Review of the scientific monograph by Romuald Poliński entitled Economical reforms and transformation of economic systems in countries of the Middle-Eastern Europe Lech Giermakowski Recenzja książki Jacka Kucińskiego pt. Rynek polskich funduszy inwestycyjnych, zarys ewolucji, stan obecny i perspektywy rozwoju of the book by Jacek Kuciński entitled The market of Polish investment funds, the outline of evolution, present state and perspectives of development Wojciech Misiak 5

6 232 Znaczenie spis treści wiedzy w działalności organizacji Significance of knowledge in activities of organisation Jerzy Telep almamer szkoła wyższa Artykuł prezentuje znaczenie wiedzy w funkcjonowaniu współczesnych organizacji, określając zasadnicze przyczyny zmian dotychczasowego modelu działalności gospodarczej. Współczesne organizacje podlegają przekształceniom w kierunku organizacji inteligentnych, w których dotychczasowe hierarchiczne struktury zarządzania zostają zastąpione strukturami płaskimi wykorzystującymi wiedzę każdego zatrudnionego. Artykuł wskazuje związki informacji i wiedzy, która umożliwia osiągnięcie zasadniczego elementu wspomagania procesów decyzyjnych, tj. mądrości oznaczającej zastosowanie wiedzy w praktyce. Jakość wiedzy zależy od jakości informacji, a tę może zapewnić tylko system przepływu informacji odznaczający się odpowiednią strukturą i cechami, które są opisane w artykule. The article presents the significance of knowledge in functioning of modern organisations and determines basic causes of changes in the previous model of business. Modern organisations undergo transformations towards intelligent organisations, hierarchical structures of which are being substituted by flat structures making use of knowledge of every employee. The article indicates the connotations between information and knowledge which enables to reach the basic element of enhancing decisive processes, which means know-how knowledge. The quality of the knowledge depends on the quality of information which can only be provided by the system of information transfer featuring appropriate structure and components outlined in the article. 6

7 Nowoczesne formy spis treści kształcenia podstawą zdobywania wiedzy New forms of education the base of gaining knowledge 233 Marlena Plebańska almamer szkoła wyższa Potrzeba nowoczesnego kształcenia ma zastosowanie niemal w każdej dziedzinie życia: społecznego, biznesie oraz gospodarce. Nowoczesne metody kształcenia odnoszą się zarówno do nowych technologii kształcenia jak i metod nauczania. Niniejszy artykuł prezentuje przegląd nowoczesnych form kształcenia w ujęciu technologicznym oraz w zakresie nowoczesnej metodyki nauczania łączącej tradycyjne formy kształcenia z formami elektronicznymi. The need of modern schooling is applicable in almost every aspect of social, business and economical life. Contemporary methods of schooling refer to new both technologies and methods of schooling. The present article depicts the survey of modern forms of schooling in the scope of technology as well as in the ranks of modern teaching methodology which combines traditional forms of schooling with electronic forms. 7

8 234 Inwestowanie w rozwój spis treścikapitału ludzkiego Investment in development of human capital Ludmiła Levashova Szkoła wyższa im. b. jańskiego Inwestycje w kapitał ludzki stanowią warunek do wprowadzania pozytywnych zmian w przedsiębiorstwach. Kapitał ludzki jest jednym z podstawowych czynników rozwoju każdego przedsiębiorstwa. Celem opracowania jest zasygnalizowanie potrzeby i wagi inwestowania w rozwój kapitału ludzkiego ze względu na wymiar społeczny. Nacisk na rozwój kapitału ludzkiego kładzie Unia Europejska oraz takie czynniki jak dynamiczne zmiany technologiczne, poziom rozwoju gospodarczego, nasilająca się konkurencja, rosnące wymagania i preferencje konsumentów, itd. Investments in human capital are the condition to introduce positive changes in enterprises. Human capital is one of the basic factors of development in each enterprise. The objective of the study is to mark the need and importance of investment in the development of human capital regarding the social factor. The pressure on the development of human capital is exerted by the European Union and such factors as technological changes, level of economical development, rising competence, requirements and consumer preferences, etc. 8

9 Informacja i jej spis obieg treści w organizacji Information and its circulation in organisation 235 Krzysztof Kandefer almamer szzkoła wyższa Artykuł na celu pokazanie jak ważne jest zastosowanie odpowiedniej formy przepływu informacji, która w efekcie doprowadzi do poprawy komunikacji między pracownikami a zarządem. Ma pokazać ważność efektywności przepływu informacji, oraz jaki rodzaj przepływu informacji jest najlepszy. Aby poznać zasady sprawnego komunikowania się trzeba wyjaśnić znaczenie problemu informacji. Poruszono również zagadnienie funkcji informacji i problemy, jakie występują w procesie komunikacji. The article is aimed at showing the importance of using appropriate form of information transfer which finally leads to improvement in communication between workers and the board. It is to prove the importance of effective information transfer and what type of information transfer is the best. In order to know the rules of efficient communication, the importance of the problem of information should be explained. Also, the issue of the function of information and problems occurring in the process of communication were stated. 9

10 236 spis treści Informacja podstawowy element automatyzacji działalności gospodarczej Information basic element in automation of economical actions Tomasz Telep Almamer szkoła wyższa Artykuł przedstawia znaczenie informacji w działaniach usprawniających procesy gospodarcze. Wyjaśnia pojęcie informacji i sposób jej przekształcania w kierunku optymalizacji podejmowanych decyzji. Uwypukla informacje jako doznania, które są możliwe do rejestrowania tylko przez człowieka i inspirują umysł ludzki do wzbogacenia wyobrażeń o stanie środowiska z którego pochodzą. Wskazuje również na zakłócenia procesów informacyjnych w postaci: nadmiaru, dwuznaczności, anemii, niespójności i nieodpowiedniej prezentacji. The article presents the importance of information in activities facilitating economical processes. It explains the notion of information and the way it is transformed towards optimalisation of decisions taken. It highlights information as sensations which may be registered only by man and inspire the human mind to enrich the image of the state of environment of their origin. It also indicates disturbances of information processes as excess, ambiguity, anaemia, inconsistency and improper presentation. 10

11 spis treści Wybrane aspekty automatyzacji procesów produkcyjnych z uwzględnieniem bezpieczeństwa żywności na przykładzie wybranych branż przemysłu rolno-spożywczego Selected aspects of automation of manufacturing processes considering food safety exemplified by selected branches of the agriculture and food industry 237 Stanisław Zięba almamer szkoła wyższa Odnowiona Strategia Lizbońska przyjęła w strategii rozwoju gospodarczego Unii Europejskiej (w tym i Polski) jako priorytetowe zadanie przyspieszenie procesów modernizacji i innowacyjności przemysłu w tym rolno-spożywczego jako warunku utrzymania konkurencyjności na globalnym rynku. Strategiczne w tym zakresie szanse daje generacyjna zmiana systemów wytwórczych, w tym proinnowacyjne technologie, szczególnie zautomatyzowane linie procesowe w dużych i średnich zakładach wytwórczych powiązanych z nowoczesnymi kanałami dystrybucji. Na globalnym rynku liczyć się będą tylko duże nowocześnie wyposażone podmioty gwarantujące wielkoseryjne powtarzalne partie identyfikowalnego, markowego produktu żywnościowego oferowanego po konkurencyjnych cenach. Należy traktować więc jako niezbędny, priorytetowy dalszy generacyjny technologiczny postęp w już istniejących procesach automatyzacji i robotyzacji procesów przetwórstwa żywności w Polsce. In the strategy of economical development of the European Union (also Poland) the renewed Lisbon Strategy has adopted the task of hastening the processes of modernisation and innovation of industry including food a-and-agricultural one as the condition to maintain competence on the global market. Generative change in manufacturing processes, also pro-innovative technologies, in particular automation of process lines in bigger and medial manufacturers tied with modern channels of distribution. The global market will be mainly possessed by large, contemporarily equipped subjects which guarantee serial, repetitive batches of identifiable, branded food stuff offered at competitive prices. Consequently, a further, generative technological development in already existing processes of automation and robotisation of food manufacturing processes in Poland should be treated as necessary and of high priority. 11

12 238 spis treści Zastosowanie automatyzacji w pracy organizacji administracyjnej Application of automation in the work of administrative organisation Marta Hencel almamer szkoła wyższa Artykuł przedstawia analizę wyników badań własnych w oparciu o zebrany materiał empiryczny i częściowo teoretyczny. Dostępność i forma, które warunkować mają usprawnienie funkcjonowania Urzędu m.st. Warszawy zostały przebadane pod względem celów korzystania z systemów i form komunikacji usprawniających funkcjonowanie Urzędu. Oddziaływanie form komunikacji oraz systemów na funkcjonowanie Urzędu m.st. Warszawy zostało przebadane na podstawie kwestionariusza ankiety, na podstawie którego przebadani zostali pracownicy Urzędu. The article presents the analysis of results of own research based on collected empirical material and partly theoretical. Accessibility and form which should condition facilitating the work of the Municipal Office of the Capital City of Warsaw have been examined in accordance with objectives of utilising systems and forms of communication. Effect of forms of communication and systems on functioning the Municipal Office has been examined by means of questionnaire which was used to evaluate the workers of the Office. 12

13 spis treści Automatyzacja procesów gospodarczych 239 w działalności ubezpieczeniowej Automation of economical processes in insurance actions Maria Błoszczyńska Almamer szkoła wyższa Tekst stanowi próbę odpowiedzi na pytanie czy procesy automatyzacji i informatyzacji usprawniły funkcjonowanie przedsiębiorstw ubezpieczeniowych oraz w jakim zakresie procesy te są obecnie wykorzystywane. Autor podejmuje także próbę przeanalizowania szans i barier rozwoju procesów automatyzacyjnych w zakresie sprzedaży produktów ubezpieczeniowych, wskazuje warunki konieczne jakie winien spełniać produkt dystrybuowany z pominięciem tradycyjnej sieci sprzedaży. The text is an attempt to answer the question if processes of automation and computerisation have facilitated functioning of insurance companies and to what extent these processes are in sue now. The author also attempts to analyse chances and barriers of developing automation processes in the field of sale of insurance products, he shows necessary conditions to be met by a product distributed beyond traditional network of sales. 13

14 240 spis treści Kapitał społecznej odpowiedzialności środowisk gospodarczych w dobie automatyzacji Capital of social responsibility in times of automation Katarzyna Świerszcz spłeczna wyższa szkoła przedsiębiorczości i zarządzania Społeczna odpowiedzialność w działalności przedsiębiorstwa stanowi podstawowy jego fundament na drodze sprawnego, harmonijnego i konkurencyjnego rozwoju. Nieuwzględnianie tej prawdy prowadzi do wielu nadużyć, wśród których najczęstszym zjawiskiem jest przedmiotowe traktowanie człowieka będące naturalną konsekwencją jednowymiarowego, powierzchownego rozumienia zysku jako celu samego w sobie, a nie celu służącego dobru wspólnemu. Tymczasem, społeczna odpowiedzialność nie neguje potrzeby dążenia do zysku. Bycie moralnym nie wyklucza, i wręcz nie może wykluczać korzyści własnej. Jednakże, chodzi o to, aby korzyść własna nie była motywem wyłącznym (celem samym w sobie), czy też dominującym. A zatem, społeczna odpowiedzialność nie polega na zanegowaniu i wykluczeniu zysku jako wyniku, ale wykluczeniu go jako motywu działania. Każda działalność gospodarcza, której centrum stanowi człowiek, jeżeli nie służy temuż człowiekowi traci swoje uzasadnienie etyczne. Działalność przedsiębiorstw ma zatem wartość tylko wtedy, gdy jest ludzka, tzn. gdy jest tworzona nie tylko przez człowieka, ale i dla człowieka każdego człowieka. To społeczeństwo bowiem, w którym działa przedsiębiorstwo, udzielając mu mandatu zaufania, zobowiązuje go do podejmowania działań na rzecz dobra wspólnego. Aktualne siły rynku zgubne dla realnej ekonomii skłaniają a nawet wzywają dzisiejszego człowieka do przyjęcia postawy społecznej odpowiedzialności i wynikającej z niej refleksji nad podjęciem koniecznych środków, które mają decydujący wpływ na dobro ludzkości (a nie pojedynczych osób czy grup) zarówno teraz, jak i w przyszłości. Social responsibility in functioning of enterprise makes the basic foundation of efficient, harmonious and competitive development. Missing that truth leads to various abuse, the most common of which is treating people like objects. It is a neutral consequence of one-dimensional and superficial understanding of profit as the end in itself, not an objective of common good. In the meantime, social responsibility does not exclude the need to gain profit. Being moral does not exclude and cannot exclude individual benefit. The thing is, however, that individual property should not the only (the end in itself) or dominating motive. Therefore, social responsibility does not rely on negation and exclusion of profit as the result but excluding it as the motive. Every human activity with the man in the centre loses its ethical justification unless it serves the man. Thus, activities of enterprises have value only when they are human, which means that they are created by man and for every man. The society in which a given enterprise is present gives it a mandate of trust and obliges it to act for common good. Current market forces negative for real economics turn and even summon a man of today to adopt a posture of social responsibility and to provoke reflection on undertaking necessary means influencing on the good of the mankind (not separate persons or groups) now and in the future. 14

15 spis treści Informacja podstawą budowy automatycznego systemu wczesnego ostrzegania przed upadłością przedsiębiorstwa Information as the basis of building automated early warning system against bankruptcy of enterprise 241 Bogdan Ćwik almamer szkoła wyższa Artykuł przedstawia wyniki własnych badań i analiz autora w obszarze automatyzacji procesów zbierania i przetwarzania danych, na potrzeby systemów wczesnego ostrzegania o zagrożeniach współczesnych przedsiębiorstw. Warunki w jakich funkcjonują obecne przedsiębiorstwa wskazują, że występuje potrzeba tworzenia systemów ostrzegawczych nowej generacji, zapewniających diagnozę i monitoring otoczenia zewnętrznego pod kątem rozpoznania widma sygnałów w chaotycznym, wielowymiarowym, rozproszonym i wieloszczeblowym środowisku ekonomicznym, gdyż w takim funkcjonuje współczesna organizacja gospodarująca. W artykule przedstawiono koncepcję opartego na sieci neuronowej systemu rozpoznającego obrazy tworzone przez ciągi dostępnych w sieci internetowej wartości wskaźników ekonomicznych system porównuje ciągi danych historycznych związanych z kryzysem z ciągami danych bieżących i na tej podstawie stara się rozpoznać symptomy kryzysu. Ponadto zaproponowano system mający zdolność antycypacji mogących nadejść zdarzeń, oparty na samoorganizujących sieciach neuronowych, pozwalający na interpretację obrazów nieznanych wyłaniających się monitorowanego widma sygnałów. Autor przedstawił też wyniki badań i obserwacji dotyczących praktycznej strony automatycznego pobierania informacji z sieci internetowej. The article shows the results of research and analyses conducte4d by the author in the field of automation of processes of data collecting and processing for the needs of early warning systems in the field of threats towards contemporary enterprises. Conditions in which such enterprises operate indicate that creating new warning systems is needed. Such systems would provide with diagnosis and monitoring of the surroundings in order to recognise a signal spectrum in a chaotic, multidimensional, dispersed and multi-level economic environment, in which a modern organisation exists. The article contains a concept based on neuron network recognising images which are created by sequences of economic indicators available online. The system compares sequences of historical data connected with crisis and sequences of current data and on such basis it attempts to recognise symptoms of crisis. Moreover, a system able to anticipate a possible events, based on self-organising neuron networks was suggested. It will allow to interpret unknown images which occur in the monitored spectrum of signals. The author has also presented results of research and observations concerning the practical side of acquiring information online. 15

16 242 spis treści prorynkowej transformacji systemowej Economic theory and regularities of market system transformation Romuald Poliński uniwewrsytet warszawski W artykule poddano analizie i ocenie przebieg i ogólne rezultaty społeczno-ekonomiczne prorynkowej transformacji systemowej w postsocjalistycznych krajach Europy Środkowo-Wschodniej po 1989 roku. Sformułowano obiektywne prawidłowości tego historycznego procesu oraz wnioski i rekomendacje dla ekonomii politycznej transformacji i polityki ekonomicznej krajów transformowanych. Transformacja systemowa była wielkim eksperymentem, a powinna przebiegać według przyjętego racjonalnego programu wolnego od woluntaryzmu. Specyfika gospodarek transformujących się wymagała zastosowania w nich oryginalnej koncepcji stabilizacyjno-transformacyjnej, odmiennej od liberalno-monetarystycznej doktryny, której wyrazem były wdrażane dyrektywy Konsensusu Waszyngtońskiego. Źródłem recesji transformacyjnej (spadku produkcji i pojawienia się masowego bezrobocia) była zbyt pospieszna liberalizacja wewnętrzna i zewnętrzna gospodarki, restrykcyjna polityka fiskalno-monetarna oraz chaos i próżnia instytucjonalna. Teoria i polityka transformacji systemowej powinny zakładać aktywną rolę państwa w gospodarce, tworzenie i rozwijanie instytucjonalnej obudowy rynku i całej gospodarki oraz zrównoważony podział dochodu narodowego (Konsensus Postwaszyngtoński). Włączenie się krajów transformujących do gospodarki światowej i integracja europejska rodzą nie tylko szanse na trwały i szybki wzrost gospodarczy tych krajów, ale również zagrożenia rozszerzanie się obszarów ubóstwa i masowe bezrobocie oraz powstanie i dominacja kapitału zależnego od transnarodowych korporacji finansowych, przemysłowych, handlowych i innych. Kraje transformujące są już w różnym stopniu integralnym elementem światowego systemu kapitalistycznego. Nie została jednak osiągnięta masa krytyczna transformacji stadium posttransformacyjne. The article analyses and estimates the course and social-economic results of the system transformation in post-socialist countries of Middle-Eastern Europe after Objective regularities of this historical process have been formulated as well as conclusions and recommendations for the economics of economic transformation and economic policy of the countries being transformed. The system transformation was a great experiment which should take its course following an accepted and realistic programme free of voluntarism. The specific features of the economies under transformation required using application of original stabilising-transformational concept, different than liberal-monetary doctrine which in turn was followed by implemented directives of the Washington Consensus. The sources of transformational recession (decline of production, mass unemployment) were: too fast internal and external liberalisation of the economy, strict fiscal-monetary policy, chaos and institutional emptiness. The theory and policy of system transformation should presuppose active participation of the state in economy, creating and developing institutional casing of the market and the whole economy as well as balanced division of national income (post-washington Consensus). Joining the global economy by transforming countries and European integration cause not only chances for a quick and constant economical development of these countries but also threats expan- 16

17 sion of areas of poverty, mass unemployment, spis appearance treści and domination of the capital dependent 243 on transnational financial, industrial and trade corporations. Transforming countries have already become at various degrees an integral component of the world capitalist system. However, the critical mass post-transformational stage has not been achieved yet. 17

18 244 spis treści Kształtowanie się kategorii wartości ekonomicznej Developing the category of economic value Kazimierz Fiedorowicz almamer szkoła wyższa Przedstawiono zmiany w określaniu kategorii wartości ekonomicznej. Najpierw określono istotne cechy tej kategorii. Następnie zmiany te odniesiono do trzech okresów kształtowania się myśli ekonomicznej: historycznego, klasycznego i współczesnego. Charakteryzując tą kategorię, stwierdzono jej zróżnicowanie na poziomie jej definiowania jak i na poziomie jej określania. Zmienność ta powoduje pojawianie się coraz to nowych prób jej definiowania i określania. Również w przyszłości możliwe są następne zmiany przy definiowaniu i określaniu wartości ekonomicznej. Change in defining the category of economic value were presented. First, the crucial features of the category were outlined. Then, these changes were attributed to three periods of development of economical thought: historical, classical, modern. In order to characterise this category, its diversification on the levels of defining and determining were stated. This variability causes appearance of new attempts to define and determine it. Further changes of defining and determining economic value will also be possible in the future. 18

19 spis treści Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jako kolejny etap w rozwoju przedsiębiorstwa szanse i zagrożenia Warsaw Stock Exchange as a further stage in the development of enterprise chances and dangers 245 Artur Fiks almamer szkoła wyższa Michał krajewski akademia obrony narodowej Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie jest stosunkowo młodą giełdą, ale odgrywa już ważną role na europejskim rynku finansowym, szczególnie w europie środkowowschodniej. Nie było by to jednak możliwe bez spółek, których akcje i obligacje są przedmiotem transakcji na jej rynkach. Tak, więc niezwykle istotne jest to, jakie czynniki decydują o zainteresowaniu przedsiębiorstw wprowadzeniem akcji na GPW w Warszawie i podjęciu działań z tym związanych. W pierwszej części artykułu została przedstawiona krótka charakterystyka zmian w zakresie ilości spółek, których papiery wartościowe były i są notowane w ramach rynków GPW w Warszawie od jej powstania do chwili obecnej. W drugiej części opracowania omówione zostały szanse i zagrożenia, jakie wiążą się z podjęciem przez spółkę działań mających doprowadzić do publicznego obrotu jej akcjami na GPW w Warszawie. Warsaw Stock Exchange is rather a new stock exchange but it already plays an important role on the European financial market, especially in Central-Eastern Europe. However, it would not be possible without companies, the shares of which are the object of sale and purchase on the markets. Thus it is crucial, which factors result in introducing shares of the company on the stock exchange and undertaking various activities connected with that. In the first part of the article a brief characteristics of changes in the number of companies, whose shares were, have been and still are on the markets of Warsaw Stock Exchange since its beginning until now. The second part of the study outlines chances and threats connected with undertaking activities towards public turnover of its shares in Warsaw Stock Exchange. 19

20 246 Analiza procesu zachowania spis treści ciągłości zatrudnienia Analysis of the process maintaining employment Jerzy Telep, Tomasz Telep Almamer szkoła wyższa W artykule zaprezentowano przyczyny zmian podejścia do problemów ograniczania bezrobocia, wskazano na celowość podjęcia działań zapewniających zatrudnienie i efektywniejsze wykorzystanie środków przeznaczonych na przedsięwzięcia ograniczające bezrobocie. Druga część artykułu stanowi metodykę oceny sytuacji zwolnionych z pracy dokonaną na podstawie kryteriów, za pomocą których można ocenić wyodrębnione elementy procesu ciągłości zatrudnienia: osoby tracące pracę, rynek pracy i podsystem pomocy bezrobotnym. Ocena ta polega na przypisaniu poszczególnym kryteriom wartości i oszacowaniu na tej podstawie stanu każdego z analizowanych elementów. The article presents reasons for change of approach towards problems of reducing unemployment, appropriateness of undertaking activities securing employment and more effective utilising resources allocated for activities reducing unemployment. The second part of the article is the methodology of situation estimate of the dismissed from job based on criteria, via which components of the process of permanent employment may be distinguished: people losing a job, job market and the system of help for the unemployed. The estimate relies on attributing values to subsequent criteria and evaluating on this basis the state of each analysed components. 20

21 jerzy Zdziechowski spis treści kontynuator reformy 247 walutowej Władysława Grabskiego Jerzy Zdziechowski continuator of monetary reform by Władysław Grabski Marian Szołucha szkoła główna handlowa Jerzy Zdziechowski był politykiem Narodowej Demokracji, działaczem gospodarczym i ekonomistą. W latach sprawował m.in. funkcje: posła na Sejm, przewodniczącego sejmowej Komisji Budżetowej, ministra skarbu. Uczest niczył w przygotowaniu reformy walutowej z 1924 r., był jej współrealizatorem i kontynuatorem. Opowiadał się za odejściem od doktryny złotej waluty, stabilizacją gospodarczą, dającą podstawy wzrostu endogenicznego oraz za niedopuszczeniem do oddania gospodarki polskiej, w szczególności waluty i budżetu, pod kuratelę międzynarodową. Wprowadził zasadę tzw. parytetu gospodarczego polskiego złotego w trudnych warunkach politycznych i bez sięgania po narzędzie w postaci ustawowej dewaluacji. Doprowadził do uchwalenia przez Sejm tzw. ustawy antydrożyźnianej oraz wprowadzenia programu oszczędności budżetowych, co przyczyniło się do stabilizacji makroekonomicznej kraju i tworzenia przesłanek zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego. Negował sens działań polskich władz gospodarczych w latach 30. Samodzielnie sformułował wówczas syntetyczny program wykonawczy, oparty na kluczowych parametrach ekonomiczno-finansowych i społecznych. Twierdził, że rozwiązanie problemów nabrzmiałych przez lata zaniedbań i pogłębiających się w niebezpiecznym tempie wymaga długofalowego planowania i użycia nowoczesnych technik finansowych. W 1939 r. Zdziechowski zdecydował się na emigrację. Nie zaprzestał jednak działalności politycznej. Pracował dla funkcjonujących za granicą organów Państwa Polskiego. Do końca życia interesował się sprawami polskiej gospodarki. Jerzy Zdziechowski was a politician of the National Democracy, an economic activist and economist. In the years he was inter alia: Member of Parliament, Chairman of the Parliamentary Committee on Budgets, the Treasury Minister. He participated in the preparation of the monetary reform of 1924, was its co-executor and follower. Jerzy Zdziechowski advocated the abandonment of the golden currency doctrine. He was a supporter of economic stability, giving the basis for endogenous growth and the prevention of the dedication of the Polish economy, in particular currency and the budget, under international tutelage. He introduced the so-called principle of the economic parity of the Polish zloty in difficult political circumstances without using the statutory instrument of devaluation. He led to the enactment by the Parliament the so-called Anti-dearness Act and the introduction of the budget savings program, which has contributed to macroeconomic stability of the country and creating conditions for sustainable socioeconomic development. Jerzy Zdziechowski denied the sense of economical activities of the Polish authorities in the 1930s. Then he created a synthetic executive program, based on key economic, financial and social parameters. He claimed that problems swollen by years of neglect and growing at a dangerous pace requires longterm planning and the use of modern financial techniques. 21

22 248 spis treści In 1939 Zdziechowski decided to emigrate. However, has not ceased political activity. He worked for the Polish State authorities functioning abroad. By the end of life he interested in the affairs of the Polish economy. 22

23 spis treści 249 Modernizacja systemu kształcenia wyższego w Kazachstanie Modernisation of the system of higher education in Kazakhstan Akżolowa Aktoty, Omarowa Gulnar, Abdykadyrow Ajdos kazachski państwowy uniwersytet pedagogiczny imienia abaja Artykuł porusza problemy modernizacji szkolnictwa wyższego Republiki Kazachstanu i jego wejścia do światowego systemu edukacyjnego. Również przeanalizowano kompetencje absolwentów uczelni jak również wysokie oczekiwania wobec studentów i kadry. Autor usiłował rozwiązać sprzeczność pomiędzy współczesną praktyka edukacyjną a potrzebą wykwalifikowanych specjalistów w społeczeństwie a także podkreślił wartość spostrzeżeń omówionych kompetencji dla absolwentów uczelni wyższych. The article touches upon the problems of modernizing High Education system of the Republic of Kazakhstan and its entry into the World Education system. High demands of credit system to professional staff and students, and high school graduators competence is analyzed as well. The author tried to solve the contradiction between modern educating practice and the need for qualitative specialists in the society, and stated the importance of the notions of discussed competences for high school graduators. 23