RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIELECKIM W I PÓŁROCZU 2014 ROKU (I/P 2014)

Transkrypt

1 RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIELECKIM W I PÓŁROCZU 2014 ROKU (I/P 2014) Mielec sekretariat@pup.mielec.pl 1

2 Spis treści: 1. Wstęp Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów) Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów) Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych Wnioski Spis tabel sekretariat@pup.mielec.pl 2

3 1. WSTĘP Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, realizując zadania samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy opracował analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych w I półroczu 2014r. W dobie gospodarki rynkowej coraz większego znaczenia nabiera konieczność dostosowywania podaży zasobów pracy do pojawiającego się popytu. Podaż stanowią pracownicy oraz osoby poszukujące pracy i bezrobotni wraz ze swoimi kwalifikacjami, natomiast sfera popytu kreowana jest przez pracodawców. To oni tworzą miejsca pracy, a tym samym poszukują odpowiednio wykwalifikowanego personelu. W celu dostosowywania strumienia podaży do popytu na pracę należy prowadzić cykliczne, wieloaspektowe badania rynku pracy. W tym celu opracowano w 2003r. w Departamencie Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej założenia metodologii wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych definiowany jest jako proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno-zawodowym oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów kształcenia zawodowego i szkolenia bezrobotnych 1. Tym samym wyraźnie zaakcentowano to, że monitoring można wykorzystać przy stawianiu prognoz dotyczących zmieniającego się popytu na pracę. Jednakże, co należy podkreślić, prognozy te mogą mieć jedynie charakter prognoz krótkookresowych. Wynika to z dużej dynamiki następujących zmian na rynku pracy szczególnie w układzie lokalnym. Podstawowe pojęcia w przyjętej metodologii to: zawód deficytowy, nadwyżkowy i w równowadze. Przez zawód deficytowy należy rozumieć zawód, na który występuje na rynku większe zapotrzebowanie, niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Z zawodem nadwyżkowym będziemy mieli wówczas do czynienia, gdy na rynku występuje na niego mniejsze zapotrzebowanie w stosunku do liczby poszukujących zatrudnienia w tym zawodzie. Natomiast zawód w równowadze to ten, na który występuje na danym rynku bardzo zbliżone zapotrzebowanie w stosunku do liczby osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zgodnie z przyjętymi zaleceniami metodologicznymi, do podstawowych celów realizacji monitorowania rynku pracy przez publiczne służby zatrudnienia w zakresie wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżkowych można zaliczyć 2 : określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowokwalifikacyjnej na lokalnych, regionalnych i krajowym rynku pracy, stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowokwalifikacyjnych w układzie lokalnym, regionalnym i krajowym, 1 Zalecenia metodyczne do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych, Warszawa 2003, s Por. tamże. sekretariat@pup.mielec.pl 3

4 określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych, bieżąca korekta poziomu, struktury, treści kształcenia zawodowego i ustawicznego, usprawnienie poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy, ułatwienie realizacji programów specjalnych dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich zatrudnienia. Podstawą do sporządzenia analizy zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest klasyfikacja zawodów i specjalności wprowadzona rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82, z dnia 17 maja 2010r., poz. 537), której struktura obejmuje 10 grup wielkich, 43 grupy duże (wewnętrzny podział grup wielkich), 132 grupy średnie (wewnętrzny podział grup dużych) 444 grupy elementarne, które obejmują 2360 zawodów i specjalności. Zawód w klasyfikacji zawodów i specjalności zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera części o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub przedmiotem pracy), wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność z kolei określono jako sprawdzoną możliwość wykonania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. Podstawowym źródłem informacji, które zostały wykorzystane w niniejszym raporcie diagnostycznym są przetworzone dane statystyczne gromadzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu, a w szczególności: załącznik nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy, poszukujący pracy oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej załącznik nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności Dane statystyczne zgromadzone w załączniku nr 3 stanowiły merytoryczną podstawę do określania natężenia deficytu bądź nadwyżki poszczególnych zawodów. Aby zdiagnozować specyfikę lokalnego rynku pracy w ujęciu zastanych danych statystycznych większość analiz przeprowadzono na poziomie poszczególnych zawodów (kody sześciocyfrowe). sekretariat@pup.mielec.pl 4

5 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Na koniec I półrocza 2014r. powiat mielecki plasował się na pierwszym miejscu w województwie podkarpackim ze względu na najniższą wysokość stopy bezrobocia (11%). W porównaniu do I półrocza 2013r. stopa bezrobocia w powiecie mieleckim uległa spadkowi o 1,1 punktu procentowego. Na drugim miejscu z najniższą stopą bezrobocia znajdował się powiat dębicki (12,2%), a na trzecim miejscu powiat sanocki (12,4%). Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiecie niżańskim (23,5%) i brzozowskim (21,6%). Stopa bezrobocia dla całego kraju kształtowała się w tym czasie na poziomie 12%, a dla województwa podkarpackiego wynosiła 14,7%. Według stanu na dzień r. w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu pozostawało osób bezrobotnych, z czego ponad 50% stanowiły kobiety (3.411 osób). W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego ilość osób bezrobotnych zmniejszyła się o 496 osób, co stanowi zmianę o 6,8%. Odnotowano również spadek ilości kobiet zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu o 5,25% (189 osób). W porównaniu do ubiegłego roku dynamika zmian w strukturze osób bezrobotnych nie uległa znacznej zmianie. Obserwuje się wygaszenie wartości wskaźników dynamiki. Spośród osób bezrobotnych osoby poprzednio pracowały (w poprzednim okresie osób, co oznacza spadek ilości osób w tej grupie o 24%), a osób nie świadczyło dotychczas pracy zarobkowej (w roku ubiegłym kształtowało się to na znacznie niższym poziomie osób). Pośród osób poprzednio pracujących najwięcej osób pracowało w: przetwórstwie przemysłowym osoby, tj. 26,1%, handlu hurtowym i detalicznym; naprawie pojazdów samochodowych, włączając motocykle osób, tj. 14,9%, budownictwie 704 osoby, tj. 10,4%, działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej 493 osoby, tj. 7,3%, administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne osób, tj. 3,1%, działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej 197 osób, tj. 2,9%, działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 155 osób, tj. 2,3%, edukacji osób, tj. 2,1%, transporcie i gospodarce magazynowej 137 osób, tj. 2%, rolnictwie, leśnictwie, łowiectwie i rybactwie 104 osoby, tj. 1,5%, pozostałej działalności usługowej 102 osoby, tj. 1,5%, dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją 86 osób, tj. 1,3 %, działalności finansowej i ubezpieczeniowej 72 osoby, tj. 1,1%, opieka zdrowotna i pomoc społeczna 71 osób, tj. 1%, działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją 70 osób, tj. 1%, informacji i komunikacji 48 osób, tj. 0,7%, działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości 35 osób, tj. 0,5%, działalności nie zidentyfikowanej - 34 osoby, tj. 0,5%, gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 21 osób, tj. 0,3%, sekretariat@pup.mielec.pl 5

6 górnictwo i wydobywanie 16 osób, tj. 0,2%, wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych 6 osób, tj. 0,1%. Analizując strukturę osób bezrobotnych według branż, w których poprzednio pracowały należy zauważyć, że 3 sektory gospodarki (przetwórstwo przemysłowe; handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle i budownictwo) skupiają 51% osób bezrobotnych. Zaobserwowano jednocześnie spadek ilości osób bez zawodu. Jednak jest to dalej najliczniejsza grupa osób bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie. Grupa ta obejmuje osoby, które ukończyły licea ogólnokształcące, licea profilowane, gimnazja i szkoły podstawowe. Na koniec I półrocza 2014 roku osoby te stanowiły 17,3% ogółu bezrobotnych (1.169 osób, w tym 635 kobiet). W porównaniu z rokiem ubiegłym odnotowano spadek ilości osób bez zawodu o 99 osób. Wśród osób bezrobotnych posiadających zawód wyuczony lub nabyty po przepracowaniu minimum 1 roku na stanowisku pracy najwięcej osób zakwalifikowano do następujących dużych grup zawodowych: robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (72) 842 osoby, tj.12,5% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: ślusarz 227 osób (w tym 110 długotrwale bezrobotnych), tokarz w metalu 128 osób (w tym 72 długotrwale bezrobotnych), mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 84 osoby (w tym 45 długotrwale bezrobotnych), mechanik samochodów osobowych 83 osoby (w tym 41 długotrwale bezrobotnych), frezer 78 osób (w tym 38 długotrwale bezrobotnych), mechanik pojazdów samochodowych 69 osób (w tym 18 długotrwale bezrobotnych). średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (31) 515 osób tj. 7,6% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: technik mechanik 136 osób (w tym 59 długotrwale bezrobotnych), technik budownictwa 73 osoby (w tym 20 długotrwale bezrobotnych), technik rolnik 70 osób (w tym 33 długotrwale bezrobotnych), operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym 58 osób (w tym 19 długotrwale bezrobotnych), technik elektryk 42 osoby (w tym 17 długotrwale bezrobotnych), technik elektronik 18 osób (w tym 5 długotrwale bezrobotnych), technik mechanik lotniczy - 13 osób (w tym 6 długotrwale bezrobotnych). robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) (71) 509 osób, tj. 7,5% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: murarz 155 osób (w tym 67 długotrwale bezrobotnych), malarz budowlany 64 osoby (w tym 35 długotrwale bezrobotnych), posadzkarz 49 osób (w tym 7 długotrwale bezrobotnych), monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 33 osoby (w tym 19 długotrwale bezrobotnych) malarz - tapeciarz 27 osób (w tym 4 długotrwale bezrobotnych), betoniarz zbrojarz 20 osób (w tym 13 długotrwale bezrobotnych). sprzedawcy i pokrewni (52) 481 osób - tj. 7,1% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodzie sprzedawca 416 osób ( w tym 213 długotrwale bezrobotnych). sekretariat@pup.mielec.pl 6

7 robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (75) 448 osób tj. 6,6% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: krawiec 152 osoby ( w tym 71 długotrwale bezrobotnych), cukiernik 95 osób (w tym 47 długotrwale bezrobotnych), stolarz 80 osób (w tym 27 długotrwale bezrobotnych), piekarz 44 osoby (w tym 21 długotrwale bezrobotnych). pracownicy usług osobistych i ochrony (51) 447 osób, tj.6,6% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: kucharz 145 osób ( w tym 76 długotrwale bezrobotnych), fryzjer 97 osób (w tym 35 długotrwale bezrobotnych), kucharz małej gastronomii 88 osób (w tym 22 długotrwale bezrobotnych), robotnik gospodarczy - 51 osób (w tym 29 długotrwale bezrobotnych), kelner 23 osoby (w tym 13 długotrwale bezrobotnych). średni personel do spraw biznesu i administracji (33) 250 osób tj. 3,7% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: technik ekonomista 189 osób (w tym 81 długotrwale bezrobotnych), technik administracji 28 osób (w tym 10 długotrwale bezrobotnych), przedstawiciel handlowy 14 osób (w tym 5 długotrwale bezrobotnych). W okresie I półrocza 2014 do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu napłynęło osoby bezrobotne, z czego najwięcej stanowiły osoby bez zawodu 20,7% (896 osób). W analogicznym okresie roku ubiegłego do rejestru bezrobotnych zostało wpisanych osoby, co oznacza spadek ilości rejestracji o 7,2%. Warto odnotować, że w analizowanym okresie zarejestrowało się 781 absolwentów szkół, w tym 488 kobiet. Wśród osób bezrobotnych posiadających zawód najwięcej osób legitymowało się zawodem sprzedawca (416 osób, w tym 382 kobiety). W I półroczu 2014 do ewidencji Urzędu napłynęło 211 osób legitymujące się zawodem sprzedawca, co oznacza, że w przeciągu ostatnich 12 miesięcy sytuacja uległa korzystnej zmianie. Równie licznie rejestrowały się osoby w zawodzie ślusarz (116 osób), technik ekonomista (110 osób), ekonomista (99 osób), technik mechanik (94 osoby), murarz (87 osób), technik żywienia i gospodarstwa domowego (71 osób) oraz kucharz (70 osób). Tabela 1. Najliczniejsze rejestracje osób bezrobotnych wg zawodów w I półroczu 2014 roku. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem kobiety w tym Absolwenci Ogółem Kobiety Inny zawód lub brak zawodu Sprzedawca Ślusarz Technik ekonomista Ekonomista Technik mechanik Murarz Technik żywienia i gospodarstwa domowego Kucharz Fryzjer Mechanik pojazdów samochodowych Kucharz małej gastronomii Tokarz w metalu Technik budownictwa sekretariat@pup.mielec.pl 7

8 Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym Stolarz Krawiec Posadzkarz Mechanik samochodów osobowych Frezer Cukiernik Operator obrabiarek skrawających Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych Specjalista administracji publicznej Robotnik budowlany Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych Socjolog Magazynier Technik rolnik Prawnik legislator Technik elektryk Pakowacz Pedagog Technik informatyk Technik prac biurowych Źródło: Opracowanie własne. 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W I półroczu 2014 roku pracodawcy zgłosili ofert pracy w tym oferty zatrudnienia niesubsydiowanego, które realizowane były w ramach pośrednictwa otwartego udostępnienie ofert pracy zawierających (na życzenie pracodawcy) dane umożliwiające identyfikację pracodawcy (1.592 oferty pracy) oraz zamknięte udostępnianie i realizacja ofert pracy niezawierających (na życzenie pracodawcy), danych umożliwiających identyfikację pracodawcy (52 oferty pracy), oferty dla osób z ustalonym stopniem niepełnosprawności (107 ofert pracy) i oferty realizowane poprzez organizację giełd pracy (241 ofert pracy). Struktura ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu w I półroczu 2014 roku przedstawia się w następujący sposób: oferty niesubsydiowane, oferty subsydiowane w tym: 758 w ramach stażu, 203 w ramach otrzymanej przez pracodawcę dotacji na utworzenie/doposażenie miejsca pracy, 204 w ramach prac interwencyjnych, 58 w ramach robót publicznych. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowano wzrost ilości zgłaszanych ofert zatrudnienia o 603, czyli o 18%, przy czym wzrost ilości propozycji pracy w ramach ofert niesubsydiowanych wyniósł 23% (467 ofert pracy), a wzrost ilości ofert pracy subsydiowanej o 11% (136 ofert). W I półroczu 2013 Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu dysponował 686 ofertami stażu, a w I półroczu ofertami stażu, co oznacza wzrost o 9,5%. Zauważa się nieznaczny wzrost ilości ofert w ramach otrzymanej przez pracodawcę dotacji na utworzenie/doposażenie miejsca pracy o 2,5%. W przypadku prac sekretariat@pup.mielec.pl 8

9 interwencyjnych zaobserwowano wzrost o 15%. W przypadku ofert w ramach robót publicznych zaobserwowano natomiast znaczy wzrost o 74%. Należy zauważyć, iż w I półroczu 2013 roku odnotowano 15 ofert w ramach prac społecznie użytecznych, a w I półroczu 2014 roku Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu nie dysponował ani jedną taką ofertą pracy. Tabela 2. Najliczniej zgłaszane oferty pracy wg zawodów w I półroczu 2014 roku. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy Zgłoszone w I półroczu 2014r. Na koniec I półrocza 2014r Ślusarz Technik mechanik maszyn i urządzeń Sprzedawca Mechanik - monter maszyn i urządzeń Technik prac biurowych Technik mechanik Kierowca samochodu ciężarowego Operator obrabiarek sterowanych numerycznie Magazynier Kucharz Robotnik gospodarczy Kierowca operator wózków jezdniowych Robotnik budowlany Wydawca posiłków / bufetowy Pomoc kuchenna Kelner Specjalista do spraw sprzedaży Pracownik kancelaryjny Opiekunka dziecięca Sekretarka Spawacz metodą MIG Mechanik pojazdów samochodowych Stolarz Kontroler jakości wyrobów mechanicznych Przedstawiciel handlowy Spawacz metodą MAG Doradca klienta oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia. Źródło: Opracowanie własne. W przypadku najliczniej zgłaszanych ofert pracy na pierwszym miejscu plasuje się ślusarz. W I półroczu 2014 roku przedsiębiorcy zgłosili do Urzędu 169 ofert pracy w zawodzie ślusarz i w porównaniu z rokiem ubiegłym zaobserwowano trzykrotny wzrost ofert w tym zawodzie. Warto zauważyć, iż 25% ofert było realizowanych w ramach instrumentów rynku pracy. Należy podkreślić, że na koniec okresu sprawozdawczego w rejestrze bezrobotnych pozostawało 227 osób (w tym 110 długotrwale bezrobotnych) legitymujących się posiadaniem zawodu ślusarz, a liczba osób, które zarejestrowały się w tym czasie legitymujących się tym zawodem wyniosła 116 osób, w tym 6 kobiet. Równie licznie zgłaszano oferty pracy w zawodach technik mechanik maszyn i urządzeń oraz mechanik monter maszyn i urządzeń (co wynikało ze zwiększonego zapotrzebowania na te zawody dwóch firm działających na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Mielcu). Warto zauważyć, iż na trzecim miejscu pod względem ilości zgłaszanych sekretariat@pup.mielec.pl 9

10 ofert plasował się zawód sprzedawcy (144 oferty). Był to najliczniej reprezentowany zawód (211 osób, w tym 185 kobiet) osób rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu w okresie I półrocza 2014 roku. Należy podkreślić, że na koniec okresu sprawozdawczego w rejestrze bezrobotnych pozostawało 416 osób (w tym 213 długotrwale bezrobotnych) legitymujących się posiadaniem zawodu sprzedawca. Dane dotyczące ilości ofert zatrudnienia na stanowiskach technik prac biurowych, robotnik gospodarczy, pomoc kuchenna, pracownik kancelaryjny, opiekunka dziecięca oraz sekretarka nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji na rynku pracy, gdyż zgłaszane przez pracodawców oferty pracy w tych zawodach są praktycznie w całości realizowane w ramach instrumentów rynku pracy (głównie staży). Skorzystanie z subsydiowanej formy zatrudnienia nie obciąża pracodawcy kosztami utrzymania miejsca pracy (wypłaty wynagrodzenia) i powoduje, że oferowanie pracy osobom młodym, nie posiadającym doświadczenia zawodowego lub będącym w szczególnej sytuacji na rynku pracy, staje się dla pracodawcy wyjątkowo korzystne i ekonomicznie uzasadnione. Jednocześnie korzystanie z subsydiowanego zatrudnienia pozwala osobom bezrobotnym na powrót na otwarty rynek pracy oraz umożliwia nabycie pierwszych doświadczeń zawodowych. Analiza ofert pracy pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu w okresie dwóch pierwszych kwartałów 2014 roku wskazuje, że największe zapotrzebowanie pracodawców dotyczy to pracowników pomocniczych przygotowujących posiłki 1,2708. Wysokie wartości wskaźnika szansy zatrudnienia mają też osoby posiadające kwalifikacje do pracy w zawodach zaliczanych do następujących dużych grup: kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 1, kierownicy do spraw produkcji i usług 0,7777, sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 0,5645, kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,5; pozostali pracownicy obsługi biura 0,3235, kierowcy i operatorzy pojazdów 0,2719, pracownicy do spraw finansowo statystycznych i ewidencji materiałowej 0,2494, średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 0,2428, monterzy 0,2222. Zdecydowanie mniejsze wartości wskaźnika uzyskali: specjaliści do spraw zdrowia 0,0582; elektrycy i elektronicy 0,0572; technicy informatycy 0,0556; specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,055; średni personel do spraw zdrowia 0,0471; robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 0,0433; robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 0,0312; specjaliści nauczania i wychowania 0,0253; rolnicy produkcji towarowej 0,0221; specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,0175. Zerowe wskaźniki szansy uzyskania oferty mają: leśnicy i rybacy, rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby oraz żołnierze szeregowi. 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Na lokalnym rynku pracy od dłuższego czasu utrzymuje się nadwyżka podaży siły roboczej, ale nie wszystkie oferty zgłaszane do Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu mogą być zrealizowane. Wynika to z faktu, iż większość osób bezrobotnych posiada nieodpowiednie lub zdezaktualizowane kwalifikacje zawodowe i tym samym nie jest w stanie sprostać nowoczesnym standardom rynku pracy. Dodatkowo rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami płacowymi i umiejętnościami posiadanymi przez osoby bezrobotne, a proponowanymi przez pracodawców warunkami pracy i płacy, w tym stawianymi przez nich wymogami kwalifikacyjnymi sprawiają, że wiele etatów pozostaje nie obsadzonych przez dłuży okres czasu. sekretariat@pup.mielec.pl 10

11 Jednocześnie klasyfikacja zawodów i specjalności wykorzystywana w szkolnictwie nie jest spójna i nie pokrywa się z klasyfikacją wykorzystywaną przez instytucje działające na rynku pracy. Rozbieżności w nazewnictwie zawodów maja swoje odzwierciedlenie w mniej lub bardziej rzeczywistym identyfikowaniu określonych grup zawodowych na potrzeby realizacji pośrednictwa pracy. Obserwowane kłopoty i trudności w systemie oświaty oraz dynamiczne zmiany, jakie zachodzą w poszczególnych zawodach i co się z tym wiąże w kwalifikacjach i umiejętnościach koniecznych do wykonywania pracy, sprawiają, że nie wszystkie szkoły kształcą absolwentów w pełni przygotowanych do podjęcia zatrudnienia. Ze zgromadzonego materiału statystycznego wynika, iż większość zawodów odznacza się niedopasowaniem popytu i podaży siły roboczej do potrzeb lokalnego rynku pracy. Analiza danych wyraźnie wskazuje, że najliczniejszą grupę zawodów reprezentowanych przez osoby bezrobotne zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu stanowią zawody uznawane za nadwyżkowe. Biorąc pod uwagę wskaźnik średniej miesięcznej nadwyżki podaży siły roboczej wśród zawodów nadwyżkowych z najmniejszą szansą na uzyskanie zatrudnienia znalazły się specjalności wymienione w poniższej tabeli. Tabela 3. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2014 roku ze względu na średnią miesięczną nadwyżkę podaży siły roboczej. Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2014 roku Średnia miesięczna liczba osób bezrobotnych w I półroczu 2014 roku Średnia miesięczna nadwyżka podaży siły roboczej w I półroczu 2014 roku Inny zawód lub brak zawodu 0 149, , Technik ekonomista 0 18, , Ekonomista 0 16,5 16, Murarz 2, ,5 12, Technik żywienia i gospodarstwa domowego 0 11, , Sprzedawca 24 35, , Technik budownictwa 0,1667 9,6667 9, Kucharz małej gastronomii 1, ,6667 8, Tokarz w metalu Fryzjer 3, ,1667 7, Posadzkarz 0,3333 7,6667 7, Mechanik samochodów osobowych 0,6667 7, Operator obrabiarek skrawających 0,3333 6,8333 6, Mechanik pojazdów samochodowych 4, ,1667 6, Krawiec 1,8333 8,3333 6, Mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych 0 6,5 6, Specjalista administracji publicznej 0,1667 6,3333 6, Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym 3,3333 9, Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 0 5,1667 5, Socjolog 0 4,8333 4, Frezer 2, , Cukiernik 2, , Technik rolnik 0 4,5 4, Stolarz 4,5 9 4, Pedagog Prawnik legislator 1 4,3333 3, Rolnik 0,1667 3,5 3, sekretariat@pup.mielec.pl 11

12 Malarz - tapeciarz 0,3333 3,6667 3, Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 3,1667 6,5 3, Pakowacz 0,8333 4,1667 3, Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0 3,1667 3, Technik elektryk 1,3333 4,1667 2, Technik usług kosmetycznych 0 2,8333 2, Technik informatyk 1, ,6667 Źródło: Opracowanie własne. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby bez zawodu, dla których wskaźnik średniej miesięcznej nadwyżki podaży siły roboczej jest największy i kształtuje się na poziomie 149,3333. Wysoka wartość wskaźnika spowodowana jest corocznym napływem absolwentów, którzy ukończyli edukację w liceach ogólnokształcących oraz osób, które ukończyły szkoły zawodowe i nie przystąpiły do egzaminu czeladniczego wobec powyższego nie uzyskały kwalifikacji do wykonywania konkretnego zawodu. Aspiracje zawodowe i płacowe tych grup osób bezrobotnych w zestawieniu z oczekiwaniami prezentowanymi przez pracodawców powodują często, iż tylko część absolwentów podejmuje zatrudnienie. Obserwuje się także nadwyżkę podaży siły roboczej wśród osób bezrobotnych z zawodem technik ekonomista (18,3333), ekonomista (16,5), murarz (12,1667), technik żywienia i gospodarstwa domowego (11,8333) oraz sprzedawca (11,1667). Zawody określane mianem deficytowych występują na lokalnym rynku pracy zdecydowanie rzadziej, aniżeli zawody nadwyżkowe, co wskazuje na niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do potrzeb i wymagań pracodawców. Ze względu na wskaźnik średniego miesięcznego deficytu podaży siły roboczej przedstawiciele niżej opisywanych zawodów mają największe szanse na uzyskanie zatrudnienia. Tabela 4. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2014 roku ze względu na średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej. Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2014 roku Średnia miesięczna liczba osób bezrobotnych w I półroczu 2014 roku Średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej w I półroczu 2014 roku Technik mechanik maszyn i urządzeń Mechanik - monter maszyn i urządzeń 23, , Technik prac biurowych , , Kierowca samochodu ciężarowego 14,6667 2, , Operator obrabiarek sterowanych numerycznie Ślusarz 28, ,3333-8, Wydawca posiłków / bufetowy 8, , Kierowca operator wózków jezdniowych 9,6667 1,8333-7, Magazynier 12,1667 4,6667-7, Robotnik gospodarczy ,6667-7, Specjalista do spraw sprzedaży 5, , Pomoc kuchenna 1 7,3333 1,5-5, Pracownik kancelaryjny 1 5, , Spawacz metodą MIG 4, , Kontroler jakości wyrobów mechanicznych 4, , Kelner 6,6667 2,3333-4, Opiekunka dziecięca 1 5 1,1667-3, Spawacz metodą MAG 4 0,1667-3, sekretariat@pup.mielec.pl 12

13 Przedstawiciel handlowy 4,1667 0,6667-3, Opiekun osoby starszej 1 3,6667 0,1667-3, Sekretarka 1 4,6667 1,3333-3, Doradca klienta 3,8333 0,6667-3, Barman 3,6667 0, Listonosz 3,3333 0,5-2, Kierowca ciągnika siodłowego 2, , Robotnik budowlany 8, , Kosmetyczka 1 3,1667 0,6667-2, Malarz lakiernik wyrobów metalowych 2,6667 0,1667-2,5 1 - oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Źródło: Opracowanie własne. Największym zainteresowaniem ze strony pracodawców cieszyły się zawody: technik mechanik maszyn i urządzeń oraz mechanik monter maszyn i urządzeń, gdzie średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej w tym zawodach wynosił odpowiednio - 25 i 23,3333. Bardzo wysoka liczba zgłoszonych ofert wynikała z faktu wzmożonego zapotrzebowania na te zawody ze strony dwóch mieleckich firm działających na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Mielcu. Z uwagi na fakt, iż część ofert pracy realizowana była w ramach instrumentów rynku pracy (stażu, prac interwencyjnych, prac społecznie użytecznych, robót publicznych oraz dotacji na utworzenie lub doposażenie miejsca pracy) dane o zawodach deficytowych nie odzwierciedlają rzeczywistego obrazu rynku pracy. Dużym zainteresowaniem ze strony pracodawców cieszyła się organizacja staży dla osób bezrobotnych w zawodzie technik prac biurowych. Średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej w tym zawodzie wynosił -19,3333. Przeciętnie w każdym miesiącu I półrocza 2014 roku Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu dysponował 23 ofertami pracy subsydiowanej (głównie w ramach odbycia stażu) na stanowisku technik prac biurowych, a jednocześnie w rejestrze bezrobotnych pozostawało około 4 osób legitymujących się posiadaniem niezbędnych kwalifikacji do wykonywania takiej pracy. Na zgłaszane oferty pracy Urząd kierował w większości osoby bez zawodu, które ukończyły edukację w liceach ogólnokształcących. Dane statystyczne odzwierciedlają zmiany jakie zachodzą w sektorze transportowym i potwierdzają zainteresowanie pracodawców zatrudnianiem kierowców samochodów ciężarowych. W dobrej sytuacji na rynku pracy znajdują się w chwili obecnej osoby z właśnie takim zawodem. Średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej wyniósł w badanym okresie -11,8333. Przeciętnie w każdym miesiącu I półrocza 2014 roku w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu było około 15 ofert zatrudnienia na stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego, a w ewidencji bezrobotnych pozostawało niespełna 3 osoby legitymujące się tym zawodem. Zauważalny jest również deficyt podaży siły roboczej w zawodach: operator obrabiarek sterowanych numerycznie ( - 11), ślusarz (-8,8333), wydawca posiłków/bufetowy (-8,1667), kierowca operator wózków jezdniowych (-7,8333), magazynier (-7,5), robotnik gospodarczy (- 7,3333) oraz specjalista do spraw sprzedaży (-5,8333). W celu pełnego zobrazowania sytuacji na lokalnym rynku pracy oraz przeanalizowania zawodów deficytowych i nadwyżkowych należy również wziąć pod uwagę wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów. Wskaźnik ten wyliczany jest jako udział średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w zawodzie do średniej miesięcznej liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych z tym zawodem. W metodologii niniejszego opracowania przyjęto, że jeżeli wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów jest mniejszy od wartości 0,75 to dany zawód należy uznać za nadwyżkowy. Jeżeli wartość wskaźnika jest większa lub równa 0,75, ale mniejsza lub równa 1,5 to mamy do czynienia z zawodem sekretariat@pup.mielec.pl 13

14 zrównoważonym i możemy mówić, że w danym zawodzie występuje równowaga na rynku pracy. Natomiast w przypadku gdy wartość wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów jest większa niż 1,5 to dany zawód należy uznać za deficytowy. Dla części zawodów nie jest możliwe określenie wartości wskaźnika, gdyż średnia miesięczna liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wynosi zero. Oznacza to, że pracodawcy zgłaszali chęć zatrudniania pracowników, a w rejestrze bezrobotnych nie figurowały osoby legitymujące się posiadaniem konkretnego zawodu. Sytuacja taka występuje w przypadku zawodów niszowych, w których pracodawcy zgłosili 1 lub 2 oferty pracy w przeciągu całego I półrocza 2014 roku. Na podstawie zgromadzonych danych statystycznych za pierwsze 6 miesięcy 2014 roku do zawodów nadwyżkowych zaliczono profesje ujęte w poniższej tabeli. Tabela 5. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2014 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów Technik budownictwa 0, Specjalista administracji publicznej 0, Posadzkarz 0, Rolnik 0, Operator obrabiarek skrawających 0, Elektromonter instalacji elektrycznych 0, Mechanik samochodów osobowych 0, Malarz tapeciarz 0, Betoniarz 0, Operator maszyn rolniczych 0, Technik elektronik 0, Murarz 0, Opiekun medyczny 0, Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 0, Monter mechatronik 0, Stolarz meblowy 0, Kucharz małej gastronomii 0, Inżynier zootechniki 0, Specjalista do spraw finansów 0, Inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy 0, Asystent usług pocztowych 0, Operator zgrzewarek 0, Tokarz w metalu 0, Pakowacz 0, Krawiec 0, Ratownik medyczny 0, Prawnik legislator 0, Chemik 0, Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 0, Inżynier technologii chemicznej 0,25 Źródło: Opracowanie własne. Analiza wskaźnika intensywności nadwyżki zawodów wskazuje, że w powiecie mieleckim mamy do czynienia ze znaczącą nadwyżką osób w zawodach budowlanych. Do grupy tej zaliczamy zawody: technik budownictwa (0,0172), posadzkarz (0,0435), malarz - tapeciarz (0,0909), betoniarz (0,1) oraz murarz (0,1609). Spowodowane jest to znaczną ilością osób bezrobotnych legitymujących się posiadaniem tego rodzaju zawodów, które jednak nie są zainteresowane podjęciem pracy w budownictwie i poszukują sekretariat@pup.mielec.pl 14

15 zatrudnienia w innych sektorach gospodarki lub też posiadają zdezaktualizowane kwalifikacje zawodowe nie odpowiadające standardom współczesnego rynku pracy. Dodatkowo w wielu przypadkach barierę stanowi wiek kandydatów, gdyż pracodawcy zainteresowani są zatrudnianiem osób młodych i dyspozycyjnych. Ranking 10 zawodów nierobotniczych o najwyższym wskaźniku intensywności nadwyżki obejmuje: technik budownictwa 0,0172; specjalista administracji publicznej 0,0263; technik elektronik 0,1429; opiekun medyczny 0,1667; inżynier zootechniki 0,2; specjalista do spraw finansów 0,2; inspektor bezpieczeństwa i higieny pracy 0,2; asystent usług pocztowych 0,2; ratownik medyczny 0,2222, prawnik legislator 0,2308, chemik 0,25. W przypadku zawodów związanych z wykonywaniem pracy fizycznej na stanowiskach robotniczych do grupy 10 zawodów i specjalności charakteryzujących się najwyższą wartością wskaźnika intensywności nadwyżki zaliczono następujące zawody: posadzkarz 0,0435; rolnik 0,0476; operator obrabiarek skrawających 0,0488; elektromonter instalacji elektrycznych 0,0625; mechanik samochodów osobowych 0,087; malarz - tapeciarz 0,0909; betoniarz 0,1; operator maszyn rolniczych 0,1; murarz 0,1609; monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 0,1667. Zawody określane mianem zawodów zrównoważonych to takie, w których średnia ilość zgłaszanych ofert zatrudnienia kształtuje się na poziomie zbliżonym do średniej ilości osób bezrobotnych zarejestrowanych w tym zawodzie. Zestawienie zawodów zakwalifikowanych do grupy zawodów zrównoważonych w I półroczu 2014 roku przedstawia poniższa tabela. Tabela 6. Ranking zawodów zrównoważonych w I półroczu 2014 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów. sekretariat@pup.mielec.pl 15

16 Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Fizjoterapeuta 0, Elektromechanik 0, Robotnik magazynowy 0, Pielęgniarka 0, Tynkarz 0, Nauczyciel przedszkola 0, Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów gumowych 0, Asystent do spraw księgowości 0, Główny księgowy Inżynier organizacji i planowania produkcji Inżynier inżynierii środowiska - gospodarka wodna i hydrologia Inżynier mechanik - środki transportu Specjalista do spraw logistyki Specjalista do spraw marketingu i handlu Specjalista do spraw kluczowych klientów (key account manager) Pośrednik w obrocie nieruchomościami Technik inżynierii środowiska i melioracji* Technik elektroradiolog Dietetyk Terapeuta zajęciowy Opiekun w domu pomocy społecznej Organista Pracownik ochrony fizycznej I stopnia Dekarz Spawacz ręczny gazowy 1 " Spawacz ręczny łukiem elektrycznym Ślusarz narzędziowy Mechanik płatowców Galwanizer Introligator Elektromonter (elektryk) zakładowy Sortowacz materiałów drzewnych Konfekcjoner wyrobów gumowych Pomocniczy robotnik przy hodowli zwierząt Woźny Kucharz 1, Technik mechanik 1, Kasjer handlowy 1, Brukarz 1, Piekarz 1, Mechanik samochodów ciężarowych 1, Sprzątaczka biurowa 1, Technik handlowiec 1, Technik administracji 1, Kierowca autobusu 1, Operator wprowadzania danych 1, sekretariat@pup.mielec.pl 16

17 Elektryk 1, Meliorant 1, Robotnik budowlany 1, Ślusarz 1, Grafik komputerowy multimediów 1, Florysta 1, Fryzjer damski 1, Ogrodnik terenów zieleni 1, Stolarz budowlany 1, Robotnik drogowy 1,5 Źródło: Opracowanie własne. Należy zwrócić uwagę, że grupa zawodów zrównoważonych składa się zaledwie z kilkudziesięciu zawodów. Sytuacja ta obrazuje skalę niedopasowania jaka występuje na powiatowym rynku pracy, gdyż w przypadku rynku dojrzałego grupa ta powinna być najliczniejsza. Wydaje się, że w obecnej sytuacji należy zintensyfikować działania zmierzające do skoordynowania systemu nauczania szkolnego na poziomie ponadgimnazjalnym do potrzeb lokalnego rynku pracy oraz promować, upowszechniać i prowadzić edukację ustawiczną dorosłych osób pracujących oraz bezrobotnych poprzez organizację szkoleń, kursów i programów doskonalenia umożliwiających podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Wydawałoby się, że najmniej liczną grupę zawodów powinny stanowić zawody zakwalifikowane jako deficytowe, czyli takie, w których zauważalny jest brak rąk do pracy, a ilość zgłoszonych ofert zatrudnienia jest większa niż liczba osób bezrobotnych. Pomimo występowania problemu bezrobocia zawody deficytowe pojawiają się coraz częściej nie tylko z powodu niedostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy, ale również ze względu na falę emigracji zarobkowej. Tabela 7. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2014 roku ze względu na wskaźnik intensywności deficytu zawodów. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności deficytu zawodów Blacharz samochodowy 3, Specjalista do spraw kadr Instruktor nauki jazdy Opiekunka dziecięca 1 4, Księgowy 1 4, Kosmetyczka 1 4, Pomoc kuchenna 1 4, Rejestratorka medyczna Kierowca samochodu ciężarowego 5, Kierowca operator wózków jezdniowych 5, Barman 5, Doradca klienta 5, Monter / składacz okien Przedstawiciel handlowy 6, Technik prac biurowych 1 6, Spawacz metodą TIG 6, Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 6, Listonosz 6, Mechanik maszyn i urządzeń budowlanych i melioracyjnych Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 8 sekretariat@pup.mielec.pl 17

18 Spedytor Lakiernik proszkowy Lakiernik Pokojowa Doradca finansowy Monter wyrobów z tworzyw sztucznych Asystent nauczyciela przedszkola Malarz lakiernik wyrobów metalowych Opiekun osoby starszej Spawacz metodą MAG oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Źródło: Opracowanie własne. Analiza wskaźnika intensywności deficytu zawodów wskazuje, że w okresie I półrocza 2014 roku największe szanse na podjęcie zatrudnienia miały osoby na stanowisku spawacz metodą MAG. Charakter pracy i stosunkowo niskie wynagrodzenie powoduje, iż osoby bezrobotne nie są zainteresowane podjęciem tego typu pracy. Wysokie wartości wskaźnika intensywności deficytu obserwowane są również w przypadku zawodów: opiekun osoby starszej, malarz lakiernik wyrobów metalowych, asystent nauczyciela przedszkola oraz monter wyrobów z tworzyw sztucznych. Zestawienie danych dotyczących zawodów nierobotniczych o najwyższym wskaźniku intensywności deficytu pozwala określić dziesięć specjalizacji, w których deficyt siły roboczej jest największy: opiekun osoby starszej 1 24; asystent nauczyciela przedszkola 1 12; doradca finansowy 11; spedytor 9; technik prac biurowych 1 6,2727; przedstawiciel handlowy 6,25; doradca klienta 5,75; rejestratorka medyczna 1 5; kosmetyczka 1 4,75; księgowy 1 4, oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Ranking najważniejszych dziesięciu zawodów robotniczych charakteryzujących się największą wartością intensywności deficytu obejmuje następujące zawody: spawacz metodą MAG 24; malarz lakiernik wyrobów metalowych 16; monter wyrobów z tworzyw sztucznych 11; pokojowa 1 10; lakiernik 10; lakiernik proszkowy 9; pracownik ochrony fizycznej bez licencji 8; mechanik maszyn i urządzeń budowlanych i melioracyjnych 7; listonosz 6,6667; sekretariat@pup.mielec.pl 18

19 operator obrabiarek sterowanych numerycznie 6, oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Przedstawione rankingi nie do końca obrazują aktualną sytuację na lokalnym rynku pracy, gdyż pracodawcy nie zawsze informują Urząd o wolnych miejscach pracy, a stosowana Klasyfikacja Zawodów i Specjalności nie odzwierciedla rzeczywistych realiów rynku pracy. Nie mniej jednak można zauważyć zwiększone zainteresowanie przedsiębiorców zatrudnianiem osób w zawodach: spawacz metodą MAG, malarz lakiernik wyrobów metalowych, monter wyrobów z tworzyw sztucznych, pokojowa, lakiernik oraz lakiernik proszkowy. W przypadku zawodów nierobotniczych przedsiębiorcy zgłaszali zwiększone potrzeby kadrowe na stanowisko opiekun osoby starszej, asystent nauczyciela przedszkola oraz doradca klienta. Wskaźnik intensywności deficytu zawodów wskazuje, że w przypadku ofert pracy subsydiowanej najczęściej pracodawcy poszukiwali osób do pracy w zawodach: opiekun osoby starszej, asystent nauczyciela przedszkola, technik prac biurowych, rejestratorka medyczna, kosmetyczka oraz księgowy. 5. WNIOSKI Analiza informacji statystycznych dotyczących ilości i struktury osób bezrobotnych pozostających w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu, napływu do ewidencji Urzędu osób posiadających kwalifikacje do wykonywania poszczególnych profesji, zgłoszonych przez pracodawców ofert zatrudnienia, wskaźnika nadwyżki (deficytu) podaży siły roboczej oraz zawodów w ujęciu intensywności nadwyżki prowadzi do następujących wniosków: Pomimo podejmowanych działań aktywizacyjnych wciąż najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby bez zawodu (1.169 osób). Jednakże można zauważyć nieznaczny spadek w porównaniu z I półroczem 2013 roku. Odnotowano bowiem spadek ilości osób bez zawodu o 99 osób. Najliczniej reprezentowanymi zawodami wśród osób bezrobotnych są: sprzedawca (416 osób), ślusarz (227 osób), technik ekonomista (189 osób), murarz (155 osób), krawiec (152 osoby), kucharz (145 osób) oraz technik mechanik (136 osób). W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego struktura zawodowa osób bezrobotnych nie uległa większej zmianie. W I półroczu 2014 roku najwięcej ofert pracy przedsiębiorcy zgłosili w następujących zawodach: ślusarz (169), technik maszyn i urządzeń (150), sprzedawca (144), mechanik monter maszyn i urządzeń (140), technik prac biurowych (138), technik mechanik (103), kierowca samochodu ciężarowego (88), operator obrabiarek sterowanych numerycznie (78) oraz magazynier (73). Do grupy zawodów nadwyżkowych zakwalifikowano następujące specjalizacje: technik budownictwa, specjalista administracji publicznej, posadzkarz, rolnik, operator obrabiarek skrawających, elektromonter instalacji elektrycznych, mechanik samochodów osobowych, malarz tapeciarz, betoniarz oraz operator maszyn rolniczych. Pośród zawodów deficytowych największy niedobór pracowników na lokalnym rynku pracy utrzymywał się w zawodach: spawacz metodą MAG, opiekun osoby starszej, malarz lakiernik wyrobów metalowych, asystent nauczyciela przedszkola, monter wyrobów tworzyw sztucznych, doradca finansowy, pokojowa lakiernik oraz lakiernik proszkowy. Spadek ilości osób bezrobotnych zarejestrowanych w pierwszym półroczu roku 2014 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu oraz wzrost ilości zgłaszanych ofert pracy potwierdzają informację o poprawie sytuacji na powiatowym rynku pracy. Warto zauważyć, iż na koniec I półrocza 2014r. powiat sekretariat@pup.mielec.pl 19

20 mielecki plasował się na pierwszym miejscu w województwie podkarpackim ze względu na najniższą wysokość stopy bezrobocia (11%). W przeciągu 1 roku stopa bezrobocia w powiecie mieleckim uległa spadkowi o 1,1 punktu procentowego. Zaobserwowane zmiany wynikają ze wzrostu ilości zgłaszanych ofert niesubsydiowanych. Jednocześnie obserwowana korzystna sytuacja nie uprawnia do stwierdzenia, iż w najbliższej przyszłości na lokalnym rynku pracy nie będziemy mieć do czynienia z poważnymi zmianami. Dynamiczne zmiany gospodarcze oraz wciąż niepewna sytuacja przedsiębiorstw nie pozwalają na udzielenie odpowiedzi na pytanie, jak będzie wyglądał rynek pracy w ciągu następnych kilku lat. Spis tabel Aneks statystyczny Szczegółowe tabele wynikowe można pobrać ze strony internetowej Spis tabel: Tabela 1. Najliczniejsze rejestracje osób bezrobotnych wg zawodów w I półroczu 2014 roku... 7 Tabela 2. Najliczniej zgłaszane oferty pracy wg zawodów w I półroczu 2014 roku... 9 Tabela 3. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2014 roku ze względu na średnią miesięczną nadwyżkę podaży siły roboczej Tabela 4. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2014 roku ze względu na średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej Tabela 5. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2014 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów Tabela 6. Ranking zawodów zrównoważonych w I półroczu 2014 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Tabela 7. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2014 roku ze względu na wskaźnik intensywności deficytu zawodów sekretariat@pup.mielec.pl 20