uczestniczy w lekcjach, prezentuje wzorowy stosunek do nauki j.polskiego, systematycznie i starannie

Transkrypt

1 SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA - JĘZYK POLSKI KLASA Ocena : Celujący I Uczeń opanował treści przewidziane w programie nauczania w stopniu bardzo dobrym, a jego wiedza i umiejętności znacznie wykraczają poza zakres przewidziany programem nauczania w kl.i, aktywnie uczestniczy w lekcjach, prezentuje wzorowy stosunek do nauki j.polskiego, systematycznie i starannie wykonuje polecenia nauczyciela. Samodzielnie rozwija uzdolnienia, zainteresowania, umiejętności z poszczególnych działów języka polskiego (uzupełnia wiedzę, czyta utwory spoza zestawu lektur, proponuje oryginalne rozwiązania), jego wypowiedzi ustne i pisemne są bezbłędne oraz dojrzałe. Reprezentuje szkołę na zewnątrz, osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych i literackich, podejmuje działalność literacką (kulturalną) o wysokim poziomie merytorycznym oraz artystycznym. Kształcenie literackie Uczeń poprawnie wyraża swoje opinie oraz interpretuje zdanie innych z uwzględnieniem krytycznej oceny. Rozwija umiejętność komunikowania się i wnioskowania, stosuje bogate słownictwo typowe dla różnych form wypowiedzi, różnorodne środki językowe (leksykalne, składniowe), leksykę o zabarwieniu emocjonalnym. Jest świadomym odbiorcą dzieł literackich, filmowych, teatralnych. Samodzielnie wskazuje wartości utworu, symbolikę. Rozróżnia rodzaje literackie: epika, liryka dramat. Wskazuje cechy gatunkowe: bajki, komedii, mitu, legendy, opowiadania, powieści (przygodowa, historyczna), baśni, przypowieści, legendy, fraszki. Zna budowę wewnętrzną dramatu, terminy : dialog, monolog, tekst główny, poboczny, didaskalia, akt, scena. Zna rodzaje komizmu. Rozpoznaje środki stylistyczne: epitet, porównanie, przenośnia, onomatopeja, archaizm, animizacja, personifikacja, pytanie retoryczne, apostrofa. Analizuje i interpretuje utwór liryczny, określa podmiot liryczny. Analizuje utwór epicki, wskazuje elementy światu przedstawionego, akcję, wątki, fabułę, epizody, komentarz od autora, określa typ narracji (pierwszo i trzecioosobowa). Określa bohaterów na podstawie ich języka. Wskazuje opisy, określa ich funkcję. Porównuje powieść z adaptacją filmową. Uczeń wyraża własne opinie i interpretuje opinie innych poprawnie pod względem treści i stosowanego słownictwa. Materiał z teorii literatury opanował w stopniu pozwalającym samodzielnie go rozpoznawać i analizować (popełnia niekiedy błędy). Uczeń wyraża własne opinie i interpretuje opinie innych w sposób zadowalający pod względem treści, formy i stosowanego słownictwa. Uczeń ma trudności z samodzielnym rozpoznawaniem zagadnień z teorii literatury. Analizuje proste przykłady, czasem wymaga pomocy nauczyciela. Uczeń ma problemy z prezentowaniem poprawnej wypowiedzi zawierającej własne opinie i interpretacje opinii innych. Występują błędy w treści, składni oraz bardzo ubogie słownictwo. Uczeń rozpoznaje i analizuje tylko niektóre zagadnienia z teorii literatury i tylko przy pomocy nauczyciela. Czytanie ciche i głośne

2 Czyta głośno poprawnie, wyraźnie, płynnie, uwzględnia interpunkcję, akcent wyrazowy, zdaniowy. Zna na pamięć i potrafi wygłosić utwory poetyckie i prozatorskie (zwraca uwagę na interpunkcję, akcent wyrazowy i zdaniowy). Czyta cicho ze zrozumieniem teksty literackie i nieliterackie. Samodzielnie gromadzi materiał potrzebny do pracy - umie trafnie dobrać cytaty i prawidłowo je zapisać. Korzysta z różnorodnych materiałów źródłowych (encyklopedie, słowniki, leksykony) Przekazuje wrażenia, analizuje i interpretuje oglądaną sztukę teatralną, film, słuchowisko, audycję. Zna treść wszystkich wymaganych programem nauczania lektur. Uczeń czyta głośno i recytuje poprawnie (nieliczne błędy w zakresie intonacji, tempa i akcentowania). Cicho czyta ze zrozumieniem. Popełnia nieliczne błędy dotyczące właściwego doboru materiału. Uczeń sprawnie korzysta z różnorodnych materiałów źródłowych. Zna treść lektur i potrafi wypowiadać się na ich temat. Uczeń czyta głośno i recytuje z pamięci (błędy w zakresie tempa, intonacji oraz akcentu). Częściowo potrafi opanować recytowany tekst (pomyłki, zamiana treści, pomijanie słów). Uczeń czyta cicho (częściowo rozumie treści tekstu). Korzysta z pomocy nauczyciela w zakresie: właściwego doboru materiału, stosowania cytatów, korzystania z materiałów źródłowych. Uczeń zna treść podstawowych lektur i potrafi podać najważniejsze fakty związane z treścią utworów. Głośne czytanie i recytacja z pamięci sprawiają uczniowi problemy (zaburzenia w tempie intonacji i akcentowania). Pamięciowo potrafi opanować jedynie części wymaganego tekstu. Rozpoznaje zagadnienia z teorii literatury, dobiera materiały, stosuje cytaty, korzysta z materiałów źródłowych przy pomocy nauczyciela i na prostych przykładach. Zna wskazane przez nauczyciela lektury. Kształcenie językowe wypowiedzi pisemne Uczeń samodzielnie redaguje poprawne stylistycznie i treściowo prace pisemne: pamiętnik, opowiadanie, opis sytuacji, list notatkę, autoprezentację, charakterystykę postaci literackiej połączoną z oceną, zawiadomienie, zaproszenie, streszczenie, plan, opis zjawiska przyrodniczego, krajobrazu (wzbogacony środkami artystycznego wyrazu), sprawozdanie z elementami recenzji (oryginalne spojrzenie na lekturę, sztukę). Przekształca tekst literacki. Stosuje bogate słownictwo, frazeologizmy, dba o zgodność formy wypowiedzi z tematem, różnicuje wypowiedzi stylistycznie, stosuje różnorodne typy wypowiedzeń, właściwe wskaźniki nawiązania i zespolenia. Tekst pracy jest wielozdaniowy, ma właściwą kompozycję (trójdzielność wypowiedzi, akapity), szata graficzna prac pisemnych bez zastrzeżeń. Zna i poprawnie stosuje normy w zakresie pisowni. Gromadzi słownictwo na temat. Redaguje samodzielnie poprawne treściowo i kompozycyjnie wypowiedzi pisemne (niewielka ilość błędów składniowych, stylistycznych, interpunkcyjnych). Właściwie stosuje odpowiednie słownictwo, struktury składniowe, wskaźniki nawiązania i zespolenia. Tekst jest przejrzysty, a estetyka nie budzi zastrzeżeń.

3 Pisemne prace ucznia są samodzielne i poprawne pod względem treści i kompozycji. W pracach występują błędy składniowe, stylistyczne i interpunkcyjne. Słownictwo jest ubogie, nie ma urozmaicenia składniowego poprzez stosowanie różnego typu wypowiedzeń. Brak dbałości o szatę graficzną i estetykę prac pisemnych. Prace pisemne ucznia są częściowo niesamodzielne i odtwórcze. Uczeń ma istotne problemy ze zredagowaniem samodzielnej poprawnej wypowiedzi. Liczne błędy w zakresie: treści, kompozycji, składni, stylistyki, ortografii i interpunkcji. Estetyka pracy i strona graficzna wyraźnie obniżone Nauka o języku Uczeń samodzielnie wykonuje ćwiczenia z nauki o języku. Uczeń opanował wiadomości teoretyczne i umiejętności praktyczne z zakresu nauki o języku w stopniu pozwalającym na samodzielne wykonywanie ćwiczeń (przy zadaniach trudnych pomoc nauczyciela) Uczeń samodzielnie wykonuje ćwiczenia o średnim stopniu trudności (trudniejsze z pomocą nauczyciela). Uczeń ma braki dotyczące wiadomości teoretycznych i praktycznych w zakresie nauki o języku. Wykonuje ćwiczenia o podstawowym stopniu trudności (przy pomocy nauczyciela). dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry Uczeń (z pomocą n- la): - ustala nadawcę i odbiorcę sytuacji komunik. - dzieli wypowiedzi wg intencji - układa wypowiedzi do wskazanych sytuacji - odróżnia kłamstwa od fikcji literackiej, - omawia przyczyny i skutki kłamstw, - określa cel haseł reklamowych - wskazuje elementy manipulacji - wymienia zachowania i emocje prowokowane przez wypowiedzi - wskazuje mówioną i pisaną odmiana języka - rozróżnia sytuacje oficjalne i nieoficjalne - odnajduje w tekście osobowe i nieosobowe formy - odmienia czasowniki określa formy gramat. - uzupełnia zdania czas. w odpowiedniej formie - stosuje w zd. czasown. - rozpoznaje intencje wypowiedzi - zna przyczyny nieskutecznej komunikacji - wymienia uczestników komunikacji językowej - redaguje wypowiedź o wskazanej intencji - przekształca tekst z odmiany nieoficjalnej na oficjalną - tworzy wypowiedź - oficjalna lub nieoficjalna odmiana języka - rozpoznaje manipulację językową -redaguje tekst -określona funkcja, intencja wypow. - wskazuje funkcję wypowiedzeń - odróżnia formy nieosobowe i osobowe czasow. - tworzy formy nieosob. czasow. zak. na -no, -to - redaguje zd. z czasow. w trybie rozkazującym -określa formy gram.cz. - podaje przykłady czasown. kłopotliwych - przekształca zdania, - wyjaśnia terminy: kod, komunikacja jęz., kontakt, komunikat, nadawca, odbiorca, kontekst, intencja, manipulacja, prowokacja język. - układa wypowiedzi ze wskazanymi intencjami - zna zasady językowego savoir-vivre'u związane z komunikacją językową - wymienia różnice między mówioną i pisaną odmianą języka - podaje cechy nieoficjalnej i oficjalnej odmiany języka - przekształca tekst (odmiana nieoficjalna na oficjalną) poprawny jęz. - wymienia zasady skutecznej komunikacji - redaguje instrukcję - wykorzystuje czasow. w trybie rozkazującym - stosuje nieosobowe formy - odmienia czasowniki kłopotliwe -świadomie używa strony biernej -używa czasow. w stronie - omawia znaczenie komunikatów niewerbalnych w komunikacji jęz. - układa wypowiedzi do sytuacji komunik., o wskazanej intencji, poprawną gram. ortograf. interp. stosuje bogate słownictwo, - wyjaśnia zjawisko manipulacji językowej - wskazuje w tekstach elementy manipulacji i określa ich funkcję - tworzy 2 wypowiedzi: (oficjalna i nieoficjalna odmiana języka) - redaguje dialog (określona funkcja i intencja wypowiedzeń) poprawny językowo - wyjaśnia znaczenie czas. jako części mowy - samodzielnie określa formy gramatyczne czas. -wyjaśnia różnice : strona czynna i bierna, czasowniki przechodnie i nieprzechodni. - przekształca wypowiedzenia - unika dwuznaczności -wyjaśnia zasady pisowni

4 w stronie biernej - układa zdania z czas. w stronie czynnej, biernej i formami zak. na -no, -to - rozwija treść zdań w spójną wypowiedź - łączy zdania (wyrażenia spajające wypowiedź) - podaje czasowniki, od których powstały imiesł. - wyszukuje imiesłowy przysłówk. współczesne - układa zdania z imiesł. przysł. współczesnymi - zastępuje imiesł. osobowymi formami czasown. - odróżnia rzeczowniki żywotne, nieżywotne, osobowe, nieosobowe, własne, pospolite - odmienia rzeczowniki przez przypadki - wypisuje rzeczowniki we wskazanych formach - wypisuje przymiotniki - uzupełnia tekst przymiotn. i przysłówk. - rozwija zdania, ubarwia opis przymiotnikami - wskazuje przymiotniki, niepodlegające stopniow. - używa w zdaniach dłuższych i krótszych form przymiotnika - wypisuje liczebniki - redaguje wypow. z liczebn. porządkowymi - zapisuje słownie cyfry - tworzy notatkę - dane na swój temat - wypisuje zaimki - zadaje pytania do zaimków - opisuje obraz, stosując przymiotniki i przyimki - uzupełnia tekst spójnik. - wskazuje wykrzykniki i partykuły, stosuje je w zdaniach analizuje budowę hasła w słowniku poprawnej polszczyzny zmieniając formy strony biernej na stronę czynną - pisze poprawnie cząstki nie i by z czasown. - dzieli tekst na akapity - tytułuje je - dopisuje kolejny akapit - uzupełnia tekst - spaja - tworzy imiesłowy - zamienia czasowniki na imiesł. (unika powtórzeń) - pisze poprawnie imiesł. z przeczeniem nie - odmienia rzeczowniki o osobliwej odmianie - poprawnie zapisuje rzecz. z przeczeniem nie - poprawnie pisze rzecz. wielką lub małą literą - rzeczowniki o nieregularnej odmianie łączy z cechą odmiany podanymi rzeczownikami - podaje formy stopnia wyższego i najwyższego przymiotn.i przysłówków - tworzy odpowiednie formy przymiotników - poprawnie zapisuje przymiotn. złożone - redaguje opis postaci przymiotn. w stopniu najwyższym - wymienia typy liczebn. - uzupełnia zd. liczebnik.: porządkowe, ułamkowe, główne, wielowyrazowe - odmienia liczebniki przez rodzaje - określa typy zaimków - przekształca zdania, stosując zaimki - redaguje opis, używając zaimków i synonimów - wymienia nieodmienne części mowy - tworzy zd. (spójniki) - opowiada dalszy ciąg wydarzeń, wykorzystuje wykrzykniki - wymienia najczęstsze błędy fleksyjne - wyszukuje informacje w słown. popraw. polszcz. - redaguje opowiadanie (poprawne formy haseł) czynnej i biernej w opisie - redaguje notatkę prasową z formami zakończonymi na -no, -to - podkreśla zdania (najważniejsze informacje) -dopisuje akapity do tekstu (spójność wypow.) - wyjaśnia terminy: imiesł. przymiotn. czynny, bierny, współczesny, uprzedni - określa typy imiesłowów - redaguje zdania z imiesł., posługując się oficjalną odmianą języka - tworzy rzeczowniki we wskazanych formach - przekształca wypow. zamienia rzeczowniki na inne części mowy - stosuje w wypow. poprawne formy rzecz. o osobliwej odmianie - wyjaśnia zasady użycia wielkiej i małej litery w zapisie rzecz. - zastępuje przymiotn. i przysłówki synonimami - tworzy przym. złożone - redaguje opis postaci, używa bogate słownictwo (przymiotn. w stopniu najwyższym) - wymienia reguły użycia krótszej i dłuższej formy przymiotnika - omawia typy liczebników - podaje sposób odmiany liczebników z tekstu - prawidłowo odczytuje formy liczebn. w notatce na swój temat - omawia typy zaimków - określa, jaką część mowy zastępują zaimki - wybiera poprawne formy zaimków - omawia typy przyimków ze względu na budowę - zna zasady stosowania przecinka przed spójnikiem - układa tekst z podanymi częściami mowy - omawia, na czym polegają błędy fleksyjne - stosuje odpowiednie formy wyrazów przeczenia nie i cząstki by z różnymi formami - wyjaśnia terminy: akapit, spójność wypowiedzi - tworzy wypowiedź na temat na podstawie planu -określa funkcję imiesłowów przym. i przysł. w zdaniu - układa instrukcję z wykorzystaniem imiesł. przysłówkowych współczesnych -wyjaśnia różnice: rzeczown. pospolite, własne, żywotne, nieżywotne, osobowe, nieosobowe - określa, gdzie stosuje się rzeczown. odczasownikowe - wymienia osobliwości w odmianie rzeczown. rzeczown. poprawne gram., ortograf., interp. - wyjaśnia, jak obecność przymiotn. i przysł. wpływa na charakter wypowiedzi - omawia sposoby stopniowania przymiotników i przysłówków - wymienia zasady odmiany liczebn. wielowyrazowych - wyjaśnia zapis liczby cyframi i liczebnikami - redaguje tekst z liczebnik. - redaguje ciekawy opis z użyciem zaimków i synonimów, dbając o poprawność gramat., ortograf. i interp. - wyjaśnia, czym jest partykuła i wykrzyknik - barwnie opowiada, stosując wykrzykniki - opisuje obraz (używa przymiotn. i przyimków) - analizuje budowę hasła w słowniku poprawnej polszcz. - redaguje ciekawe opowiad. (bogate słownictwo - wyrazy w odpowiednich formach)

5 - łączy wyrazy- tworzy frazeologizmy -uzupełnia zdania frazeol. - układa zdania z frazeol. - uzupełnia związki fraz. - usuwa z tekstu frazeol. - z pomocą n-la analizuje budowę hasła w słowniku frazeol. - omawia znaczenie fraz. - wskazuje wyrażenia, zwroty i frazy - redaguje opowiad. z frazeolog. (odpowiedni kontekst znaczeniowy) - wymienia najczęstsze błędy frazeologiczne - odnajduje informacje w słowniku frazeolog. frazeol. poprawne gram., ortograf., interp. - analizuje budowę hasła w słowniku frazeol. - wskazuje frazeol. z języka potocznego - redaguje tekst poprawny językowo - usuwa frazeol. - tłumaczy terminy: zwrot, fraza, wyrażenie - wyjaśnia zasadę wyboru frazeol. w reklamach określonych produktów - określa funkcję frazeol. w zdaniach - omawia rodzaje błędów frazeologicznych - tworzy zw. wyrazowe, łączy je w zdania - wskazuje wypowiedz. oznajmujące, pytające, rozkazujące - uzupełnia zdania dodatkowymi określeniami - wskazuje w zdaniach podmioty i orzeczenia - zaznacza zdania z orzeczeniem imiennym - wypisuje z tekstu wypowiedzenie bez podmiotu - skraca wypowiedzenia - dopisuje określenia - podaje synonim słowa - wypisuje wyrażenia służące spójności wypow. - dopisuje do wyrazów określenia z tekstu -zaznacza w zd. okoliczn. - rozbudowuje zdanie, dodając okoliczniki - wpisuje części zdania w odpowiednie miejsca schematu - zadaje pytania o każdą część zdania -zaznacza grupę - stosuje tryb rozkazujący - redaguje prośbę na dwa różne sposoby - rozróżnia rodzaje zdań - wskazuje wypowiedz., które nie są zdaniami - wyszukuje zdania z podanymi rodzajami -podaje przykłady orzecz. czasownik. i imiennych - układa wypowiedzenia ze wskazanymi rodzajami - wskazuje przydawki i dopełnienia - wymienia typy przydawki i dopełnienia - przekształca zdania - dopełnienia zamienia na podmiot -dodaje do zdania dopełn. - dopisuje przydawki - nazywa rodzaj okoliczn. - rozpoznaje w wypow. wszystkie części zdania - nazywa części zdania - dopisuje określenia do zdań pojed. nierozwinięt. sporządza wykresy zdań - stosuje poprawną interpunkcję w zd. pojed. - omawia typy wypowiedz. wg intencji nadawcy - podaje różnice między zdaniem poj. a złożonym - wyjaśnia, dlaczego wypowiedzenia nie są zdaniami - wyjaśnia różnice między orzeczeniem czasownik. i imiennym - omawia typy podmiotu - wyjaśnia, czym jest zdanie bezpodmiotowe - przekształca zdania bezpodmiotowe na zdania z podmiotem - wzbogaca tekst przydawkami, nadaje mu oryginalny charakter - stosuje poprawne formy dopełniacza przy zaprzeczonym czasown. - dopisuje określenia przymiotn. i imiesł. przym. - omawia typy okoliczn. - określa, czym wyrażone są okoliczniki - tłumaczy terminy: związek główny, grupa podmiotu, grupa orzecz. - układa zdania do schematów wykresu - samodzielnie sporządza wykresy zdań - wyjaśnia, czym charakteryzuje się wypowiedzenie - redaguje prośbę (5 różnych sposobów) - definiuje zd. pojedyncze rozwinięte, nierozwinięte - tłumaczy terminy: podmiot, orzeczenie - analizuje części orzeczenia imiennego - redaguje opis, wykorzystując podane rodzaje podmiotu i orzeczenia - określa, jak wyrażone są przydawka i dopełnienie - wyjaśnia różnicę między dopełnieniem bliższym i dalszym - redaguje zdania (wskazane części zd. wyrażone określonymi częściami mowy) - wyjaśnia zasady stawiania przecinka w zdaniu pojedynczym Ocena : Niedostateczny Uczeń nie opanował elementarnych wiadomości dotyczących teorii literatury - nie rozpoznaje tych zagadnień nawet przy pomocy nauczyciela (duża ilość błędów rzeczowych). Nie potrafi zredagować wypowiedzi zawierającej własne opinie i interpretacje opinii innych. Nie bierze udziału w lekcji. Nie odrabia zadań domowych. Ma ubogie słownictwo. Nie potrafi zredagować poznanych form wypowiedzi. Nie opanował techniki głośnego i cichego czytania. Nie przeczytał lektur (wskazanych przez nauczyciela), nie rozumie treści lektury. W pracach pisemnych nie przestrzega zasad ortografii, interpunkcji, poprawności językowej. Nie potrafi w stopniu zadowalającym przyswoić materiału gramatycznego dla I klasy gimnazjum (nawet z pomocą nauczyciela). Nie uzupełnia braków w czasie konsultacji (nie uczęszcza na nie).