Brzesko, dnia 19 sierpnia 2016 r. Poseł na Sejm RP. Józefa Szczurek- Żelazko

Transkrypt

1 Interpelacja w sprawie podjęcia działań zmierzających do poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych oraz wprowadzenia przy tym niezbędnych zmian systemowych. do Ministra Zdrowia Szanowny Panie Ministrze! Środowiska pielęgniarek i położnych często zwracają się do mnie z prośbą o podjęcie działań zmierzających do poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych, promocji zawodu, rozwoju kształcenia przeddyplomowego na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo oraz wprowadzenia przy tym niezbędnych zmian systemowych. Środowiska te zwracają uwagę na fakt, iż na pielęgniarki i położne nakładany jest obowiązek regularnego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Pielęgniarki i położne zobligowane są do stałego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych oraz do doskonalenia zawodowego w różnych rodzajach kształcenia podyplomowego, co reguluje art. 61 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1435, z późn. zm.). W ślad za tym nie idą jednak odpowiednie regulacje prawne, które jednoznacznie nie dają odpowiedzi na pytanie, kto ma ponosić koszty ich kształcenia, w jakim stopniu procentowym oraz jakie korzyści finansowe płyną w związku z podjęciem przez pielęgniarki dokształcania. Do obowiązków pracodawcy należy dbałość o to, by na danym stanowisku pracy pielęgniarki, położne posiadały kwalifikacje zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Pracodawca może kierując swoich pracowników na szkolenie, w ramach środków, które posiada finansować czy też współfinansować udział w różnych formach kształcenia personelu medycznego, który zatrudnia, nie mniej jednak nie jest to jego obowiązkiem. Zwrócić należy uwagę na fakt, iż wskaźnik zatrudnienia pielęgniarek i położnych w Polsce na 1000 mieszkańców w bezpośredniej opiece nad pacjentami nie należy do satysfakcjonujących. Nie bez znaczenia pozostaje również sprawa starzenia się społeczeństwa, a z tym z kolei wiąże się sprawa znacznego zapotrzebowania na usługi opiekuńcze w celu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego populacji. A zatem podejmowane działania Ministerstwa Zdrowia w tym zakresie powinny być podejmowane wielotorowo. Przedmiotem regulacji prawnych winny być działania dotyczące zarówno kontynuacji wzrostu wynagrodzenia pielęgniarek i położnych, co niewątpliwie wpłynie na poprawę warunków pracy tych grup zawodowych, jak i promocji zawodu, rozwoju kształcenia przeddyplomowego na kierunku pielęgniarstwo i położnictwo. Powyższe spowoduje, że polskie pielęgniarki i położne nie będą rezygnowały z wykonywania zawodu, a po drugie wpłynie na zatrzymanie procesu pogłębiającej się migracji wykształconych polskich pielęgniarek w celu poszukiwania pracy w krajach UE. Działania Ministerstwa Zdrowia winne być również ukierunkowane na zwiększenie liczy absolwentów w celu zapewnienia właściwej liczby pielęgniarek i położnych w polskim systemie opieki zdrowotnej, jak również działania mające na celu zabezpieczenie kształcenia przeddyplomowego i podyplomowego pielęgniarek i położnych. Sprawy dotyczące wprowadzenia zmian systemowych w zakresie wykonywania zawodów pielęgniarki i położnej mające na celu poprawę warunków pracy oraz sytuacji zawodowej winny być przedmiotem troski Ministerstwa Zdrowia. Dlatego też zwracam się z zapytaniem czy i jakie Ministerstwo Zdrowia zamierza podjąć rozwiązania o charakterze systemowym, które przyczynią się do poprawy sytuacji zawodowej pielęgniarek i położnych.

2 Brzesko, dnia 19 sierpnia 2016 r. Poseł na Sejm RP Józefa Szczurek- Żelazko

3 Odpowiedź na interpelację nr 5781 w sprawie podjęcia działań zmierzających do poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych oraz wprowadzenia przy tym niezbędnych zmian Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Warczyński Warszawa, Szanowny Panie Marszałku, odpowiadając na interpelację nr 5781 Pani Józefy Szczurek - Żelazko Posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie podjęcia działań zmierzających do poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych oraz wprowadzenia przy tym niezbędnych zmian, uprzejmie proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień. Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 618, z późn. zm.), odpowiedzialność za zarządzanie podmiotem leczniczym niebędącym przedsiębiorcą ponosi kierownik. Obowiązkiem kierownika jest dbałość o to, by na danym stanowisku pracy pielęgniarki i położne posiadały kwalifikacje zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Natomiast art. 62 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2016 r. poz.1251), reguluje kwestie pielęgniarek i położnych, które podejmują kształcenie podyplomowe na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Osobom tym przysługują zwolnienia z części dnia pracy i urlop szkoleniowy w określonym ustawowo wymiarze, płatne według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy. Pracodawca kierując pielęgniarki i położne na szkolenie może przyznać im dodatkowe świadczenia, w szczególności: 1. zwrócić koszty przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia na zasadach obowiązujących przy podróżach służbowych na obszarze kraju, o ile nauka odbywa się w innej miejscowości niż miejsce zamieszkania i miejsce pracy pracownika; 2. pokryć opłaty za naukę pobierane przez organizatora kształcenia; 3. udzielić dodatkowego urlopu szkoleniowego. Odnosząc się do kwestii dotyczącej dofinansowania kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, należy wskazać że Minister Zdrowia corocznie dofinansowuje najdłuższą a tym samym najdroższą formę kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych (18-24 miesięcy), na podstawie z art. 70 ustawy z dnia 15 lipca 2011r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2014 r. poz. 1435, z późn. zm.), który wskazuje, że specjalizacja jest dofinansowywana ze środków publicznych przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa. W 2016 roku przewidziano uruchomienie co najmniej miejsc szkoleniowych dla pielęgniarek i położnych, dofinansowanych ze środków Funduszu Pracy. Koszt dofinansowania jednego miejsca szkoleniowego, za cały okres trwania specjalizacji dla pielęgniarki, położnej rozpoczynającej specjalizację w 2016 roku wynosi zł.

4 Przepisy ww. ustawy nie dają możliwości dofinansowania ze środków publicznych innych form kształcenia podyplomowego. Niemniej jednak Minister Zdrowia dostrzegając potrzeby kształcenia pielęgniarek i położnych w pozostałych formach kształcenia podyplomowego umożliwił uruchomienie finansowania wybranych kursów kwalifikacyjnych oraz kursów specjalistycznych w ramach konkursu pn. Kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych w obszarach związanych z potrzebami epidemiologiczno - demograficznymi, ogłoszonego przez Departament Funduszy Europejskich Ministerstwa Zdrowia. W ramach przedmiotowego konkursu pielęgniarki i położne będą mogły nieodpłatnie uczestniczyć w wybranym przez siebie szkoleniu. Planuje się sfinansowanie realizacji 9 szkoleń, w tym 3 kursów kwalifikacyjnych w dziedzinie pielęgniarstwa: onkologicznego, psychiatrycznego i geriatrycznego, oraz 6 kursów specjalistycznych w zakresie: 1. rdynowania leków i wypisywania recept dla pielęgniarek i położnych, 2. wywiadu i badania fizykalnego dla pielęgniarek i położnych, 3. wykonania i interpretacji zapisu elektrokardiograficznego, 4. opieki pielęgniarskiej nad chorymi dorosłymi w leczeniu systemowym nowotworów, 5. rehabilitacji osób z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi, 6. wykonania badania spirometrycznego. Konkurs na Kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych w obszarach związanych z potrzebami epidemiologiczno demograficznymi, został już rozstrzygnięty. Dofinansowanie otrzyma 27 projektów. Lista podmiotów które będą realizowały kształcenie dostępna jest na stronie internetowej Ponadto uprzejmie informuję, że resort zdrowia zaplanował w perspektywie finansowej w ramach Strategii Rozwoju Kapitału Ludzkiego realizację działań, których celem jest zapewnienie opieki zdrowotnej dostosowanej do potrzeb społecznych oraz wyzwań demograficznych. W ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER) dofinasowane będzie kształcenie przeddyplomowe i podyplomowe pielęgniarek i położnych, przygotowane i realizowane przez Ministerstwo Zdrowia: Projekty konkursowe 1. Konkurs Realizacja programów rozwojowych dla uczelni medycznych uczestniczących w procesie praktycznego kształcenia studentów w tym tworzenie centrów symulacji medycznej - 2. Konkurs Kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych w obszarach związanych z potrzebami epidemiologiczno-demograficznymi prowadzony przez Departament Funduszy Europejskich MZopisany wyżej. 3. Konkurs Realizacja programów rozwojowych dla uczelni medycznych uczestniczących w procesie kształcenia pielęgniarek i położnych ukierunkowanych na zwiększenie liczby absolwentów ww. kierunków prowadzony przez Departament Funduszy Europejskich MZ w 2015 r. skierowany do 12 uniwersytetów medycznych (centra wieloprofilowe), a w roku 2017 dla ok. 30 uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo (centra monoprofilowe). Projekty pozakonkursowe

5 1. Projekt Rozwój kompetencji pielęgniarskich - realizowany przez Departament Pielęgniarek i Położnych MZ - komplementarny do projektu konkursowego dot. Realizacji programów rozwojowych dla uczelni medycznych uczestniczących w procesie kształcenia pielęgniarek i położnych ukierunkowanych na zwiększenie liczby absolwentów ww. kierunków Celem projektu jest poprawa jakości kształcenia na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo oraz wypracowanie mechanizmów umożliwiających wzrost liczby pielęgniarek i położnych zatrudnianych w polskim systemie ochrony zdrowia. W ramach projektu zaplanowano m.in. takie działania jak: wprowadzenie rozwiązań systemowych, przyczyniających się do wzrostu liczby miejsc i poprawy warunków pracy pielęgniarek i położnych, prowadzenie nadzoru nad wdrażaniem standardów kształcenia w zakresie nowych kompetencji zawodowych pielęgniarek i położnych dot. ordynowania leków, wystawiania recept i kierowania na badania diagnostyczne, prowadzenie bieżącej analizy standardów kształcenia pielęgniarek i położnych pod kątem konieczności wprowadzenia zmian wynikających m.in. z aktualnych trendów demograficznych, epidemiologicznych i wejścia w życie nowych technologii, prowadzenie corocznej oceny stosowania norm zatrudnienia oraz wskaźnika migracji pielęgniarek i położnych oraz wdrożenie pilotażu dot. standaryzacji opieki pielęgniarskiej w podmiotach leczniczych, diagnozowanie potrzeb kadrowych pracodawców pod kątem wymaganych kwalifikacji zabezpieczenia społeczeństwa w świadczenia pielęgniarskie, analizowanie rynku usług pielęgniarskich - ze szczególnym uwzględnieniem wszystkich form zatrudnienia orazmigracjipielęgniarek i położnych, wypracowanie modelu współpracy pomiędzy uczelniami a podmiotami leczniczymi w celu upraktycznienia systemu kształcenia pielęgniarek i położnych, przeprowadzenie audytów na uczelniach w zakresie tworzenia Centrów Symulacji Medycznej dla pielęgniarek i położnych, wsparcie pielęgniarek i położnych (studentów, absolwentów) w zakresie procesu kształcenia na rzecz wykonywania zawodu w ramach utworzonej platformy internetowej - Akademia Pielęgniarstwa i Położnictwa. Projekt zakłada współpracę Ministerstwa Zdrowia z ekspertami Krajowej Rady Akredytacyjnej Szkół Pielęgniarek i Położnych, Polskiej Komisji Akredytacyjnej, przedstawicielami Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, uczelniami kształcącymi pielęgniarki i położne, podmiotami leczniczymi, Narodowym Funduszem Zdrowia, konsultantami krajowymi w dziedzinach pielęgniarstwa, wojewodami i organami samorządu terytorialnego oraz partnerami społecznymi (m.in. Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych, Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Pielęgniarek i Położnych). Odnosząc się do kwestii kontynuacji wzrostu wynagrodzenia uprzejmie informuje, że w trosce o bezpieczeństwo pacjentów i zapewnienie stabilności zawodowej pielęgniarek i położnych w dniu 23 września 2015 roku zostało zawarte Porozumienie pomiędzy Ogólnopolskim Związkiem Zawodowym Pielęgniarek i Położnych i Naczelną Radą Pielęgniarek i Położnych a Prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia i Ministrem Zdrowia, które zapewnia objęcie podwyżkami wynagrodzeń pielęgniarki udzielające świadczeń opieki zdrowotnej u świadczeniodawców mających zawartą umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia, co reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia

6 z dnia 8 września 2015r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej - OWU (Dz. U. poz i 1628). Porozumienie zapewnia podwyżki również dla pielęgniarek zatrudnionych w jednostkach podległych lub nadzorowanych przez Ministra Zdrowia finansowanych z budżetu państwa. Obecnie rozpoczął się kolejny etap realizacji przedmiotowego rozporządzenia, zgodnie z którym dodatkowe środki na świadczenia opieki zdrowotnej udzielane przez pielęgniarki i położne zostaną przeznaczone w taki sposób, aby zapewnić średni wzrost miesięcznego wynagrodzenia wraz z pochodnymi w przeliczeniu na etat albo równoważnik etatu pielegniarki o 800 zł od dnia 1 września 2016 r. do dnia 31 sierpnia 2017 r. Przepisy rozporządzenia w sprawie OWU zapewniają coroczny (do 2019r.) wzrost średniego miesięcznego wynagrodzenia dla pielęgniarek w wysokości 400 zł rocznie (4 x 400), wprowadzają mechanizm gwarantujący utrzymanie uzyskanych podwyżek po 2019 r. jak też regulują kwestię wzrostu wynagrodzeń dla pielęgniarek i położnych zatrudnionych w podstawowej opiece zdrowotnej. Realizacja przepisów rozporządzenia przez podmioty lecznicze, na terenie całego kraju, podlega stałemu monitoringowi Narodowego Funduszu Zdrowia. Niezależnie od powyższych informacji uprzejmie informuję, że w Ministerstwie Zdrowia przygotowany został projekt ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Celem projektu jest określenie ustawowo gwarantowanych kwot najniższych wynagrodzeń zasadniczych przysługujących poszczególnym grupom zawodowym pracowników medycznych zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Projektowana ustawa wprowadzi w odniesieniu do tych pracowników przepisy gwarantujące im ochronę wynagrodzenia zasadniczego. Dla pracowników najmniej zarabiających projektowana ustawa będzie stanowić gwarancję stopniowego podwyższania wynagrodzeń. Grupy zawodowe określone zostały w oparciu o kryterium poziomu wykształcenia wymaganego od danego pracownika oraz dodatkowo posiadanej przez niego specjalizacji. Na etapie prac koncepcyjnych i legislacyjnych projekt był tematem dialogu z przedstawicielami reprezentatywnych central związkowych oraz organizacji pracodawców reprezentowanych w działającym przy Ministerstwie Zdrowia branżowym Trójstronnym Zespole do Spraw Ochrony Zdrowia. W najbliższym czasie przedmiotowy projekt będzie przedmiotem szerokich konsultacji publicznych. Projektowana ustawa ma stanowić systemowe rozwiązanie prawne zmierzające do stopniowego niwelowania dysproporcji w zakresie poziomu wynagrodzeń zasadniczych grup pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Podstawowym założeniem projektowanego rozwiązania jest ustanowienie dla pracowników medycznych zatrudnionych w podmiotach wykonujących działalność leczniczą wysokości minimalnych wynagrodzeń zasadniczych stanowiących krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oraz współczynnika pracy określonego dla każdej z grup zawodowych. Z poważaniem Z upoważnienia MINISTRA ZDROWIA

7 PODSEKRETARZ STANU Piotr Warczyński