DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015

Transkrypt

1 Janusz Czapiński sponsorzy patroni medialni Tygodnik

2 UWAGI METODOLOGICZNE Dane pochodzą z czterech badań panelowych: , , i ; większość z lat W badaniach stosowano dwa odrębne kwestionariusze: kwestionariusz gospodarstwa domowego (wywiad z osobą najlepiej zorientowaną w sytuacji gospodarstwa) i kwestionariusz indywidualny wypełniany samodzielnie przez wszystkich dostępnych członków gospodarstwa w wieku 16+ lat. W 2015 były dwa różne kwestionariusze indywidualne: Diagnozy i Międzynarodowego Programu Badań Społecznych. Wielkości prób zróżnicowane: gospodarstw domowych od 3 tys. do ponad 11 tys. (2009,2011,2013, 2015), indywidualnych respondentów od 4 tys. do ponad 24 tys. (2009,2011,2013, 2015) Termin realizacji w 2015 r. marzec-połowa czerwca Wykonawca: Biuro Badań i Analiz Statystycznych Polskiego Towarzystwa Statystycznego, ankieterzy GUS 2

3 Ekonomia Kultura Zdrowie Emigracja Psychologia Kapitał społeczny Miscellanea 3

4 EKONOMIA 4

5 Skumulowana procentowa zmiana realnych wartości dochodu rocznego gospodarstw domowych na jednostkę ekwiwalentną i PKB w okresie od 1999 r. do 2014 r. DIAGNOZA SPOŁECZNA ,5 55,8 59,2 57,6 Skumulowana zmiana procentowa ,6 17,1 8 21, , ,4 Dochód roczny na jednostkę ekwiwalentną 0 0 PKB Źródło danych: GUS i Diagnoza Społeczna

6 Współczynnik Giniego w latach w Polsce i 27 krajach Unii Europejskiej Współczynnik Giniego * ,6 32,2 31,83 30,76 30,55 Polska EU-27 30, ,6 30,6 30,5 30,7 30,5 28,

7 Współczynnik Giniego w wybranych krajach w roku najbliższym 2015 (zazwyczaj w r.) wg Banku Światowego i w Polsce wg Diagnozy Społecznej z 2011 i 2015 r. Brazylia Argentyna Izrael USA Turcja Indonezja Wielka Brytania Łotwa Hiszpania Włochy Grecja Bułgaria Kanada Litwa Estonia Irlandia Polska DS2011 Niemcy Węgry Holandia Polska DS2015 Rumunia Finlandia Dania Norwegia Słowacja Czechy 53,1 43,6 42,8 41, , ,8 35,5 34,7 34,3 33,7 32,6 32,16 32,1 30,76 30,53 29,4 28,9 28,5 28,2 27,8 26,9 26,8 26,6 25,

8 Skumulowana zmiana procentowa średniego oraz pierwszego i dziewiątego decyla dochodu gospodarstw domowych na jednostkę ekwiwalentną w poprzednim miesiącu w cenach stałych z 2000 r. w latach Skumulowana zmiana procentowa decyl średni dochód 9 decyl 5,6 4 21,2 18,6 15,8 13,2 4,5 4,8 38,9 45,6 27,6 44,6 49,6 35,5 48,4 44,1 33,9 60,5 58,9 56,6-4, Rok pomiaru 8

9 Procentowa zmiana dochodu gospodarstw domowych na jednostkę ekwiwalentną w cenach stałych z 2011 r. w latach i w grupach gospodarstw według decyli dochodu w próbach panelowych 30 Procentowa zmiana decyl 2 decyl 3 decyl 4 decyl 5 decyl 6 decyl 7 decyl 8 decyl 9 decyl Grupy dochodowe gospodarstw domowych 9

10 Zasięg ubóstwa (proc. gospodarstw domowych poniżej minimum egzystencji) Procent , ,1 5, ,7 3, Liczba dzieci w gospodarstwach ubogich tys., liczba dzieci w gospodarstwach ubogich, w których brakuje pieniędzy na jedzenie tys. (w 2013 r. 120 tys.) 10

11 Radzenie sobie gospodarstw domowych przy uzyskiwanych dochodach w latach w całych próbach 40 Proc. gospodarstw domowych z wielką trudnością z trudnością z pewną trudnością raczej łatwo łatwo Jak sobie radzą 11

12 Odsetek gospodarstw domowych deklarujących, że ich stałe dochody nie pozwalają na zaspokojenie bieżących potrzeb w latach w całych próbach 1993 r r r r r r r r r r

13 Procent gospodarstw domowych, których nie stać na zakup wystarczających ilości różnych artykułów żywnościowych w latach r. w całych próbach używki wyroby cukiernicze cukier przetwory mleczne mleko masło i inne tłuszcze ryby i przetwory rybne przetwory mięsne i drobiowe mięso i drób owoce i przetwory owocowe warzywa i przetwory warzywne Proc. gospodarstw domowych 13

14 Procent gospodarstw posiadających oszczędności i odsetek gospodarstw z różną wysokością oszczędności wśród wszystkich posiadających oszczędności w latach trudno powiedzieć powyżej rocznych dochodów powyżej 6 miesięcznych dochodów miesięczne dochody do 3 miesięcznych dochodów do miesięcznych dochodów mają oszczędności Proc. gospodarstw domowych 14

15 Formy oszczędności gospodarstw domowych w latach DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015 lokaty w bankach w zł w gotówce w polisie ubezpieczeniowej w funduszu inwestycyjnym w innej formie długoterminowe programy pracowniczy program na IKE lokaty w bankach w lokaty w nieruchomościach lokaty w innych dobrach w papierach notowanych w obligacjach udziały oraz akcje w Proc. gospodarstw domowych 15

16 Odsetek gospodarstw zadłużonych i odsetek gospodarstw o różnej wysokości zadłużenia wśród zadłużonych w latach powyżej rocznych dochodów powyżej 6 miesięcznych dochodów 3-6 miesięczne dochody do 3 miesięcznych dochodów do miesięcznych dochodów są zadłużone Proc. gospodarstw domowych 16

17 Cele zaciągniętych przez gospodarstwa domowe kredytów i pożyczek wśród gospodarstw zadłużonych w latach zakup dóbr trwałego użytku remont domu/mieszkania zakup domu/mieszkania bieżące wydatki konsumpcyjne inne cele spłata wcześniejszych długów stałe opłaty leczenie kształcenie rozwój działalności gospodarczej wypoczynek zakup, dzierżawa narzędzi pracy zabezpieczenie przyszłości dzieci zakup papierów wartościowych 0,2 0,2 0,2 0,3 0,5 0, Proc. gospodarstw domowych 17

18 Odsetek gospodarstw domowych zalegających ze spłatą kredytu mieszkaniowego w latach w całych próbach w grupie gospodarstw posiadających taki kredyt Proc. gospodarstw domowych 6,0 5,0 4,0 3,0 3,8 2,7 2,8 3,5 2,0 1,4 1,0 0, Zaległości w spłacie kredytu mieszkaniowego 18

19 Kiedy Polska powinna przystąpić do strefy euro (próba panelowa) Trudno powiedzieć 29,3 32,7 Nigdy 40,2 41,7 Gdy sytuacja w strefie euro się poprawi 20,4 25, Jak najszybciej 5,2 5, Proc. 19

20 Wyposażenie gospodarstw domowych w wybrane dobra trwałego użytku w latach pralka automatyczna własne mieszkanie/dom telewizja satelitarna/kablowa telewizor LCD/plazma dostęp do internetu samochód kuchenka mikrofalowa komputer przenośny komputer stacjonarny telefon stacjonarny zmywarka do naczyń tablet kino domowe działka rekreacyjna dom letniskowy czytnik książek , Proc. gospodarstw domowych 20

21 Stopa zwrotu z inwestowania w wykształcenie na poziomie doktoratu, magisterium i licencjatu wśród osób aktywnych zawodowo w latach Proc , ,6 39,8 36,7 35, ,4 20 8,6 5 10,7 7,7 5,5 0 Doktorat Magisterium Licencjat 21

22 Stopa zwrotu z inwestowania w wykształcenie na poziomie doktoratu, magisterium i licencjatu wśród mężczyzn i kobiet aktywnych zawodowo w 2015 r. Proc Mężczyzna 60 Kobieta 40 41, ,9 43, Doktorat Magisterium Licencjat 2,4 10,1 22

23 Stopa zwrotu z inwestowania w wykształcenie na poziomie doktoratu, magisterskim i licencjackim wśród kobiet i mężczyzn w zależności od sektora zatrudnienia Sektor prywatny Sektor publiczny Dontorat Magisterium Licencjat Doktorat Magisterium Licencjat 1,1 4,5 10,6 12,8 20,2 22,6 32,9 35, ,9 Kobiety Mężczyźni Proc. 23

24 Stopa zwrotu z inwestowania w wykształcenie wyższe na różnych kierunkach studiów wśród osób aktywnych zawodowo w latach, 2009, 2013 i 2015 Nauki rolnicze Nauki społ./ humanistyczne/sztuka Marketing/ekonomia/biznes Nauki inżynieryjne Prawo Nauki medyczne Nauki ścisłe Informatyka proc. 24

25 Stopa zwrotu z inwestowania w wykształcenie wyższe na różnych kierunkach studiów dla kobiet i mężczyzn aktywnych zawodowo Nauki rolnicze -19,6 34 Nauki społ./humanistyczne/sztuka 20 39,5 Marketing/ekonomia/biznes Nauki inżynieryjne 33 27,7 26,2 62 Meżczyzna Kobieta Prawo 63,2 77 Nauki medyczne 44 63,6 Nauki ścisłe 11,2 71 Informatyka 33,8 83,

26 KULTURA 26

27 Czy ktokolwiek z członków gospodarstwa domowego musiał z powodu braku pieniędzy zrezygnować w ostatnim roku z: (dane w całych próbach z lat w procentach odpowiedzi) ,3 59,4 24,2 teatru muzeum zakupu książki zakup prasy kina , ,3 17,1 17, ,3 17, ,1 10,3 12,6 12,9 12,4 14,4 17,1 16,5 48,4 43,5 42, ,2 41,4 41,3 53,5 54,2 51,1 80,3 75,4 75,6 74,5 69,5 64,2 64,2 63,7 41,3 43,9 44,2 45,7 39,4 41,5 42,2 26,5 26,7 29,8 6,4 7,5 6,4 6,5 16,2 18,2 16,7 17,2 TAK NIE Brak potrzeby ,4 38,8 44,8 27

28 Ile książek Polacy przeczytali (wysłuchali) w ciągu roku? 1,1 >10 0,4 10,3 E-booki Liczba książek ,7 1,8 5 4,6 15,4 Audiobooki Książki drukowane 23,6 0 45,8 91,1 93, Proc. 28

29 Odsetek gospodarstw domowych, które zakupiły w minionym roku określoną liczbę książek innych niż podręczniki i instrukcje w wersji papierowej lub elektronicznej Rok Zakupiły książki Zakupiły określoną liczbę książek wśród tych, które zakupiły książki Powyżej ,6 30,2 28,1 21,8 12,3 7, ,2 33,9 26,1 20,7 11,5 7,7 29

30 Ile godzin tygodniowo Polacy poświęcają na czytanie prasy (gazet, tygodników, miesięczników)? 50 45,8 40 Proc , ,2 6 4,3 3,9 1, Liczba godzin 1 30

31 Intensywność oglądania telewizji a poczucie nieszczęścia przy kontroli płci i wieku 25 Proc. nieszczęśliwych i niezbyt szczęśliwych Nie oglądają do 1 h 1 do 2 h 2 do 3 h 3 do 4 h ponad 4 h Intensywność oglądania telewizji 31

32 Intensywność oglądania telewizji a otyłość przy kontroli płci i wieku 27 Proc. otyłych Nie oglądają do 1 h 1 do 2 h 2 do 3 h 3 do 4 h ponad 4 h Intensywność oglądania telewizji 32

33 Intensywność oglądania telewizji a poziom aktywności fizycznej przy kontroli płci i wieku Aktywność fizyczna 1,1 0,9 0,7 0,5 Nie oglądają do 1 h 1 do 2 h 2 do 3 h 3 do 4 h ponad 4 h Intensywność oglądania telewizji 33

34 ZDROWIE 34

35 Procent gospodarstw domowych, które zrezygnowały z korzystania z wybranych rodzajów świadczeń zdrowotnych z powodu trudności finansowych w latach z sanatorium ze szpitala z rehabilitacji z badań medycznych z usług lekarza z wykonania protez z leczenia zębów z zakupu leków ,7 0,7 0,8 4,6 5,7 6,3 4,9 6,4 7 6,8 6,4 5,7 7,2 7,5 6,5 11,6 13,5 13,8 14,2 13,4 16,2 17,1 16,9 17, ,3 28,3 28,1 19,1 17,7 29, ,6 25,9 25,8 59,3 57,8 58,3 60,8 55,7 56, ,2 69,8 80,5 75, ,3 80,2 79,4 75,9 76,6 74, ,3 69,3 67,9 67,1 67,4 TAK NIE BRAK POTRZEBY 34,3 34,9 34,3 DIAGNOZA SPOŁECZNA ,3 15,4 16,3 16,3 6,2 7,2 7,1 35

36 Procent gospodarstw domowych ponoszących w okresie jednego kwartału wydatki na ochronę zdrowia i przeciętna wysokość tych wydatków w latach w cenach stałych z 2011 r. w całych próbach Leki i artykuły farmaceutyczne Kupowanie usług w zakresie ambulatoryjnej opieki zdrowotnej Opłaty nieformalne, tzw. dowody wdzięczności ( łapówki ) Prezenty jako dowody szczerej wdzięczności Opłaty w szpitalu publicznym Procent gospodarstw ponoszących wydatki danego rodzaju ,2 1,4 1,7 2,3 1,9 1,6 2,2 1,8 2,1 Przeciętna wysokość wydatków w zł

37 Procent gospodarstw domowych niezainteresowanych i zainteresowanych wykupieniem dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego w wysokości do 100 i powyżej 100 zł miesięcznie w 2011, 2013 i 2015 r. w próbie panelowej Powyżej 100 zł 2,5 2, , Do 100 zł 23,6 24, ,7 Nie 72,4 73,5 67, Proc. 37

38 Przeciętna liczba poważnych symptomów chorobowych doświadczanych w minionym miesiącu przez co najmniej dwa tygodnie i procent zadowolonych ze stanu własnego zdrowia w latach 1996 i w próbach respondentów w wieku 18+ lat 0,95 77 Liczba symptomów 0,9 0,85 0,8 0,75 0,9 0,88 0,84 69,4 0,81 70,6 72,3 0,75 74,3 74,4 75, Proc. zadowolonych 0,7 0, ,65 0,6 66,1 65,7 Liczba poważnych symptomów Proc. zadowolonych ze zdrowia 0,65 0,

39 Procent mieszkańców wybranych krajów w wieku 18+ lat z I, II i III stopniem otyłości (BMI >= 30) Zjednoczone Emiraty Arabskie USA Wielka Brytania Kanada Czechy Litwa Słowacja Izrael Polska WHO Federacja Rosyjska Węgry Francja Hiszpania Norwegia Grecja Rumunia Włochy Finlandia Niemcy Szwajcaria Austria Polska DS. Indie Wietnam 3,6 4,9 17,8 18,4 19, Proc. 40 Źródło danych: WHO Global Database on Body Mass Index (dla Polski DS. Diagnoza Społeczna 2015) 20,6 20, ,7 23,1 22,9 24, ,9 23,7 25,7 25,3 25,2 25,9 26,8 28, ,7 37,2 39

40 Odsetek palaczy i średnia liczba wypalanych dziennie papierosów w latach w próbach osób w wieku 18+ Liczba papierosów 17, , ,9 17,27 32,3 16,48 16,22 30,7 15,88 15,99 15, Proc. palaczy 29,3 29,6 15,5 15, ,8 15 Liczba wypalanych dziennie papierosów Proc. palących papierosy 27,2 14,93 25, ,

41 Odsetek nadużywających alkoholu i biorących narkotyki w latach w próbach osób w wieku 18+ Proc. biorących narkotyki 5,5 5 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 6,6 6,3 0,7 5,4 5,3 0,9 0,9 4,4 1 0,9 6 5,8 1,3 6,8 6,7 6,5 Biorący narkotyki Nadużywający alkoholu 1,3 1,2 1 7,7 7 6,3 5,6 4,9 4,2 3,5 2,8 2,1 1,4 Proc. nadużywających alkoholu 0,5 0,3 0,

42 Przeciętne natężenie stresu życiowego w całych próbach w latach Natężenie stresu życiowego 9 8,5 8 7,5 8,41 8 7,71 7,59 7 6,97 6,5 6,58 6,68 6, Rok badania 42

43 Przeciętne natężenie czterech rodzajów stresu w latach ,00 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 małżeński rodzicielski ekologiczny zdrowotny

44 Przeciętne natężenie czterech rodzajów stresu w latach ,00 1,80 1,60 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0,00 finansowy pracy kafkowski (urzędniczy) opiekuńczy Rok badania 44

45 EMIGRACJA 45

46 Procent zamierzających emigrować zarobkowo w ciągu następnych 2 lat Proc. 14,0 12,0 11,4 10,0 8,0 6,0 6,4 6, ,0 2,0 0,

47 Najpopularniejsze kierunki zamierzonych emigracji zarobkowych w latach Wielka Brytania Holandia Norwegia Włochy Irlandia USA Belgia Szwecja Niemcy ,6 2,6 1,8 1,6 2,7 2, ,9 2,8 2,9 2,3 2,1 1,7 2,8 1,7 2,2 3 3,8 4,8 4,3 5,7 6,4 7,9 UWAGI: otwarcie rynków pracy dla Polaków: Wielka Brytania i Irlandia 2004, Holandia 2007, Norwegia 2009, Niemcy ,6 10,6 12, ,8 22,5 23, ,6 36,1 37, Proc. 47

48 Procent respondentów, którzy uznali, że miniony rok należał w ich życiu do udanych w latach Proc ,5 80,4 80,9 79, ,2 71,1 72,

49 Od kogo zależało, że miniony rok był w życiu respondenta udany lub nieudany? (procent wskazań na samego siebie, na władze, los i innych ludzi wśród osób oceniających miniony rok jako udany lub nieudany w 2000, 2003, 2009, 2011 i 2015 r.) Od innych ludzi 27, ,9 33,1 31,6 Rok udany Rok nieudany Od losu Od władz Ode mnie Od innych ludzi Od losu Od władz 2,7 4,4 3,5 5,4 11,9 19,3 22, ,1 24,5 23,9 24,4 21, ,6 30,2 33,3 32,4 36, ,9 37,1 38,5 43,6 46,6 54,4 57,5 56,6 50,2 52, Ode mnie 76,5 81,6 81,7 81,1 82, Proc. 49

50 Odsetki wskazań w siedmiu badaniach, od czego lub kogo zależało to, że miniony rok był dla respondenta udany lub nieudany ,2 61, ,2 71,4 71, Ode mnie 40 Od władz 30 24, ,4 7,9 7,9 5,

51 Procent respondentów pozytywnie oceniających całe swoje dotychczasowe życie (jako wspaniałe, udane lub dosyć dobre ) 85 81, ,2 76,6 78,2 78, ,1 Procent , , ,1 58,8 58, ,4 53, Rok badania 51

52 Procent osób pozytywnie oceniających swoje życie w 28 krajach Unii Europejskiej wiosną 2014 r. i w Polsce wiosną 2015 r. Szwecja Dania Luksemburg Finlandia Holandia Wielka Brytania Belgia Austria Niemcy Malta Irlandia Francja Słowenia Cypr Polska DS2015 Polska EU28 Czechy Estonia Hiszpania Słowacja Litwa Łotwa Chorwacja Włochy Węgry Rumunia Portugalia Bułgaria Grecja Źródło danych: Eurobarometr wiosna 2014 (file:///c:/users/czapinski/desktop/eb81_publ_en.pdf) i Diagnoza Społeczna 2015 Proc. DIAGNOZA SPOŁECZNA

53 Procent osób pozytywnie oceniających swoje życie w 28 krajach Unii Europejskiej DIAGNOZA SPOŁECZNA

54 Procent respondentów bardzo i dosyć szczęśliwych , ,3 80,5 Procent ,7 67,7 64,6 65,4 69, ,8 59, Rok badania 54

55 Przeciętne natężenie symptomów depresji psychicznej 5,3 5,2 5,2 5,1 5 4,9 Symptomy depresji 4,7 4,5 4,3 4,7 4,7 4,7 4,6 4,5 4,3 4,2 4,1 4,1 4,1 3,9 3,9 3, Rok badania 55

56 Procent osób w wieku 18+ którzy są bardzo zadowolone lub zadowolone ze stosunków z najbliższymi w rodzinie, ze stosunków z kolegami (grupą przyjaciół), z małżeństwa i z dzieci w latach ze stosunków w rodzinie z relacji z kolegami z małżeństwa z dzieci

57 Procent osób w wieku 18+ którzy są bardzo zadowolone lub zadowolone z własnych osiągnięć, z perspektyw na przyszłość, z własnego wykształcenia i z pracy w latach z osiągnięć z perspektyw z wykształcenia z pracy

58 KAPITAŁ SPOŁECZNY 58

59 Odsetek osób ufających innym ludziom, działających na rzecz społeczności lokalnej, będących członkami nieobligatoryjnych organizacji i wolontariuszy 30 % 25 Ufający innym Aktywni społecznie Członkowie organizacji Wolontariusze ,3 10,3 9,3 12,4 12,9 13,6 12,2 12,1 10,5 10,5 15,1 14,1 11,5 15,6 15,6 14,8 13,2 13,4 13,4 15,2 15,4 13,7 15,2 13,4 12,2 8,

60 Sąsiadów 18,2 71,2 Lekarzy 10,1 71,1 Policji 9,6 59,2 NBP 13,4 49,2 Sądów 5,3 45,1 Prezydenta 7,4 42,4 Mediów (dziennikarzy) 2,2 42,1 Banków komercyjnych 5 38,5 Parlamentu UE 3 35,8 ZUS ZU życiowych 3,8 1,9 34,9 33,2 Duże Umiarkowane Rządu 1,9 31,7 Sejmu 1,9 31,5 ZU majątkowych 1,6 29,2 Giełdy Procent osób mających duże i umiarkowane zaufanie do:

61 Procent aktywnie działających w różnych rodzajach organizacji wśród osób należących do jakiejś organizacji Ekologowie Władze samorządowe Partie polityczne Organizacje upowszechniające wiedzę Komitet mieszkańców Organizacje zawodowe, branżowe Organizacja pomagające Komitety rodzicielskie Organizacje towarzyskie Związki zawodowe Koła zainteresowań Kluby sportowe Organizacje religijne Inne organizacje 2,9 3,1 2,7 3,2 4,1 4,2 4,9 4, ,7 6,5 7,2 7,8 8,1 8,3 9,5 9,5 11,7 12,1 13,7 13,6 13,8 15, ,9 24,5 24,6 24,

62 Regresja logarytmu wzrostu PKB w latach na poziom wykształcenia z lat 90. XX w. w grupie krajów niżej (N=74) i wyżej (N=36) rozwiniętych Kraje niżej rozwinięte Kraje wyżej rozwinięte 10,00 11,50 Logarytm zmiany PKB ,00 8,00 7,00 6,00 5,00 LTU VEN LVA RUS TUR AZE MEX PAN CHNCOL BLR MUS ZAF BIH BGR JAM DZA BWA DOM THAPER EGY TUN GUY JOR ALB UKR GTM SYR ARM SLV FJI MKD MAR IDN HND LKA MDA PNG NGA PRY SDN IND BOL PHL GHA NIC VNM SEN ZMB LSO MOZ PAK NPL KEN MLIBGD CMR HTI RWA BFA BEN SLE LBR UGA GNB ETH NER TGO ZWE MWI EST POL R kwadrat dla Liniowej = 0,625 Logarytm zmiany PKB ,00 10,50 10,00 9,50 9,00 8,50 R kwadrat dla Liniowej = 0,327 SGP AUT PRI ITA FRA SVN SVK CYP ESP TTO CHL GRC MLT PRT URY BRA HRV MYS ARG IRL GBR NLD BEL ISL HKG CZE HUN JPN CHE DNK FIN AUS CAN SWE KOR NOR USA 4,00 8,00 0,00 2,00 4,00 6,00 8,00 Poziom wykształcenia w latach 90. XX w. 10,00 5,00 7,50 10,00 Poziom wykształcenia w latach 90. XX w. Źródło danych: Bank Światowy

63 Regresja logarytmu wzrostu PKB w latach na poziom kapitału społecznego z lat 90. XX w. w grupie krajów niżej (N=24) i wyżej (N=18) rozwiniętych Kraje niżej rozwinięte Kraje wyżej rozwinięte 10,00 11,50 Logarytm zmiany PKB ,00 TUR EST LTU LVA RUS VEN AZE COL BGR BLR PER ALB GEO MKD UKR PHL MDA R kwadrat dla Liniowej = 0,061 MEX BIH DOM ZAF NGA IND ARM Logarytm zmiany PKB ,00 10,50 10,00 9,50 9,00 8,50 PRI CZE ESP SVN SVK CHL HRV BRA HUNURY ARG KOR JPN NOR AUS CHE SWE USA FIN R kwadrat dla Liniowej = 0,583 BGD 6,00 8,00-3,00-2,00-1,00 0,00 1,00 2,00 Kapitał społeczny 1994/1999 3,00 4,00-2,00-1,00 0,00 1,00 2,00 Kapitał społeczny 1994/1999 3,00 4,00 Źródło danych: Bank Światowy i World Value Survey

64 Intensywność korzystania z telewizji a poziom kapitału społecznego przy kontroli wieku i płci 0,4 Kapitał społeczny 0,3 0,2 0,1 0-0,1-0,2-0,3 Nie oglądają do 1 h 1 do 2 h 2 do 3 h 3 do 4 h Ponad 4 h Intensywność oglądania telewizji 64

65 Intensywność korzystania z internetu a poziom kapitału społecznego przy kontroli wieku i płci Kapitał społeczny 0,5 0,3 0,1-0,1-0,3-0,5 Nie korzystają do 3 godz. 1 do 2 h 4-9 godz godz godz. Intensywność korzystania z internetu 65

66 MISCELLANEA 66

67 Odsetek osób dorosłych uczestniczących w nabożeństwach i innych uroczystościach religijnych co najmniej 4 razy w miesiącu i modlących się do Boga w trudnych sytuacjach w latach , ,8 51,3 51,4 50,1 46,4 46,4 46, Udział w nabożeństwach 4+ razy Modlitwa 43,7 42,7 41,4 42, ,4 30,4 31,9 32,1 33,8 30,5 28, ,5 25,3 23,

68 Standaryzowany wskaźnik religijności (częstości praktyk religijnych, modlitwy i wskazania Boga jako wartości kardynalnej) 68

69 Odsetek bezrobotnych wśród osób w wieku aktywności zawodowej (kobiety lat, mężczyźni lat) bez emerytów, rencistów i uczących się w trybie dziennym według różnych kryteriów bezrobocia Kryterium bezrobocia Stopa bezrobocia wśród osób w wieku aktywności zawodowej Rejestracja w urzędzie pracy 17,6 12,5 9,9 10,9 13,9 9,5 Rejestracja + gotowość podjęcia pracy 14,7 8,9 7,2 9,0 11,4 5,9 Rejestracja + gotowość podjęcia pracy + poszukiwanie pracy + niepracowanie Łącznie z bezrobotnymi niezarejestrowanymi (bierni zawodowo gotowi do podjęcia pracy i poszukujący jej, N w 2013=278, w 2015=214) 11,9 6,5 5, ,6 5,4 10,3 6,7 69

70 Procentowy rozkład odpowiedzi na pytanie, Czy Pana(-i) zdaniem, reformy w Polsce po 1989 r. udały się ogólnie czy raczej nie udały?, w latach wśród osób w wieku 18+ lat ,8 47,4 57,4 46,7 40,1 36,3 udały się nie udały się 37,2 44,4 37, ,4 7,7 6,1 7,5 10,3 12, ,7 16,

71 Norwegia Szwecja Austria Szwajcaria Irlandia Finlandia Dania Niemcy Belgia Francja Holandia Estonia Słowenia Polska Czechy 2,0 2,2 4,4 4,4 4,4 4,3 4,1 4,0 3,9 4,7 4,9 5,8 6,3 6,2 7,0 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 Źródło danych: European Social Survey 2014; średnio 4,5 proc.. Procent osób w wieku 16 i więcej lat pracujących na rzecz partii politycznej lub ruchu społecznego w 15 krajach w 2014 r. Proc.

72 Norwegia Szwajcaria Austria Szwecja Niemcy Dania Holandia Finlandia Belgia Estonia Francja Czechy Słowenia Irlandia Polska źródło danych European Social Survey Procentowa różnica między zaufaniem do parlamentu krajowego i zaufaniem do Parlamentu Europejskiego (minus oznacza większe zaufanie do PE niż parlamentu krajowego)

73 Profile demograficzno-społeczno-psychologiczne elektoratów 4 partii politycznych w latach 2013 i Przedsiębiorczość Dochód 0,6 0,4 Wykształcenie 2015 Przedsiębiorczość Dochód 0,6 0,4 Wykształcenie Internauci Dobro wspólne 0,2 0-0,2-0,4-0,6-0,8 Klasa miejscowości Wiek Internauci Dobro wspólne 0,2 0-0,2-0,4-0,6-0,8 Klasa miejscowości Wiek Demokracja Uprzedzenia Demokracja Uprzedzenia Zadowolenie z sytuacji w kraju Autodeterminizm Fatalizm Religijność PiS PSL PO SLD Zadowolenie z sytuacji w kraju Autodeterminizm Religijność Fatalizm PiS PSL PO SLD 73

74 Która z przyczyn katastrofy polskiego samolotu pod Smoleńskiem 10 IV 2010 r jest Pana/Pani zdaniem najbardziej prawdopodobna? (proszę zaznaczyć najwyżej dwie z poniższych przyczyn) Błąd pilotów lub kontrolerów lotu 20 21,1 21, Zamach, spisek przeciwko polskiemu Prezydentowi 12,1 15,3 16, Naciski na pilotów, aby lądowali bez względu na trudne warunki 23,4 24,5 36 Ogólny bałagan w instytucjach odpowiedzialnych za lot 23,5 26,2 30,7 Inna przyczyna 3,8 4,9 6,2 Trudno powiedzieć 26,5 30, Procent odpowiedzi 74

75 PiS wynik wyborów 2015 PiS Diagnoza Społeczna 2015 (marzec/maj) Procent głosów oddanych na PiS w wyborach parlamentarnych 25 października 2015 r. i procent wskazań na PiS jako najbliższe respondentowi ugrupowanie w marcu/maju 2015 r. w Diagnozie Społecznej (r=0,91)

76 PO wynik wyborów 2015 PO Diagnoza Społeczna 2015 (marzec/maj) Procent głosów oddanych na PO w wyborach parlamentarnych 25 października 2015 r. i procent wskazań na PO jako najbliższe respondentowi ugrupowanie w marcu/maju 2015 r. w Diagnozie Społecznej (r=0,96)

77 Proc Ksenofobia 40,6 39, Zwolennicy PiS Zwolennicy PO 35,5 33,8 36, ,8 30,4 32, ,8 26, Procent osób o nastawieniu ksenofobicznym w latach i procent zwolenników PiS i PO w latach w próbie panelowej

78 A B R 2 = 0,69 R 2 = 0,83 Procent głosów oddanych na PiS (panel A) i na PO (panel B) w wyborach parlamentarnych w 2015r. ze względu na poziom ksenofobii w przekroju wojewódzkim

79 A B R 2 = 0,31 R 2 = 0,58 Procent osób identyfikujących się z PiS (panel A) i z PO (panel B) ze względu na poziom ksenofobii w przekroju 66 podregionów

80 A B R 2 = 0,82 R 2 = 0,88 Procent głosów oddanych na PiS (panel A) i na PO (panel B) w wyborach parlamentarnych w 2015r. ze względu na odsetek konserwatystów w przekroju wojewódzkim

81 A B R 2 = 0,45 R 2 = 0,51 Procent osób identyfikujących się z PiS (panel A) i z PO (panel B) ze względu na poziom konserwatyzmu w przekroju 66 podregionów

82 A B R 2 = 0,50 R 2 = 0,58 Procent głosów oddanych na PiS (panel A) i na PO (panel B) w wyborach parlamentarnych w 2015r. ze względu na procent osób praktykujących religijnie w przekroju wojewódzkim

83 A B R 2 = 0,46 R 2 = 0,48 Procent osób identyfikujących się z PiS (panel A) i z PO (panel B) ze względu na procent osób praktykujących religijnie w przekroju 66 podregionów

84 Dziękuję DIAGNOZA SPOŁECZNA 2015